Als men later over het jaar 1940zal spreken
AAN DE BURGERIJ
van Amersfoort
Woorden van afscheid in
de Raadszaal
Aan burgemeester
mrJ. C. Qraaf van Randwijck
Lichting van
brievenbussen
Onze
Burgemeester
De aangifte van
oorlogsschade
Dringend verzoek!
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 31 DECEMBER 1940
I Afscheidsbrief van j
Qraaf van Randwijck I
T 7"AN den Gemeenteraad heeft
burgemeester mr. J. C. Graaf
van Randwijck heden een brief ge
zonden, waarvan de inhoud hieronder
volgt.
„Zooals U bekend is, heb ik op
Vrijdag 20 December bericht ontvan
gen, dat mijne ambtsvervulling zou
eindigen met het einde van dit jaar,
een jaar later dus dan de gewoonte
meebrengt; immers twee malen had de
Regeering mij uitgenoodigd mijne
functie telkens gedurende een half
jaar langer te blijven bekleeden
wel uit hoofde van de buitengewone
tijdsomstandigheden en de bijzondere
positie, welke Amersfoort innam.
Aan dat verzoek gehoor te hebben
mogen geven, is voc^j mij een groot
voofrecht geweest.
Op 10 Mei en volgende dagen heb
ben wij een moeilijken tijd doorleefd
zelfs hebben wij gedacht, nadat de
stad ontruimd was, haar niet meer on
geschonden terug te zien! Maar het
wonder geschiedde: in een bijna onge
repte stad kwam de bevolking terug.
Nadien kwam de bezetting: in het
belang der Gemeente heb ik op eer
lijke wijze tegenover de weermacht
gedaan, wat gedaan moest worden;
bijzondere moeilijkheden zijn der Ge
meente gespaard.
De tijd van spanning is nog niet
Voorbij; gaarne had ik mijne krachten
blijven geven aan de burgerij, om,
voorzoover dit in mijn macht lag,
orde, rust, veiligheid te verzekeren.
Altijd heb ik getracht in vereenig-
den zin te werken, nooit in verdeelen
den zin. Wellicht had ik in dien geest
nog iets kunen bereiken. Het heeft
niet zoo mogen zijn: ,,de langdurige en
goede diensten", waarvan de Regee
ring zoo vriendelijk is te gewagen, zijn
geëindigd.
In alle stilte neem ik nu afscheid
van U: ik geloof, dat zulks in de te
genwoordige omstandigheden het bes
te is en ik meen dat verder te mogen
doen, omdat voor mij onvergetelijk is,
wat U Umij bereid heeft ter gelegen
heid van mijne 25-jarige ambtsvervul
ling, op 1 September 1937.
Maar juist in die stilte kan beter tot
uiting komen het gevoel van groote
dankbaarheid, dat mij bezielt van ge
durende 28 jaren het mooie ambt van
Burgemeester van Amersfoort te heb
ben mogen bekleeden. Dank breng ik
U voor de aangename verstandhou
ding. die er steeds is geweest: de ver
gaderingen van Uwen Raad te heb
ben mogen leiden heb ik altijd het
voorrecht van het Burgemeestersambt
gevonden.
Het ga der Gemeente, het ga Uwen
Raad verder goed. Moge het opk mijn
opvolgers gegeven zijn in vruchtdra
gende samenwerking met U werk
zaam te zijn in het belang van ons ge
liefd Amersfoort."
Wat daarin wordt gezegd omtrent
het afscheid en over den dag van
Wethouder Noorderwier
loco-burgemeester
In verband met het ieit, aat Burge
meester van Randwijck na vandaag
niet meer in functie zal zijn, hebben
wij ons voor nadere bijzonderheden
omtrent de vervulling van deze functie
tot Wethouder B. Noordewier gewenn.
Deze kon ons mecledpelen dat zoolang
geen benoeming van êen opvolger afge
komen is, dc betreffende functie door
hem als loco-burgemeester waargeno
men wordt.
W.C. Oosterman benoemd
tot raadslid
De voorzitter van het. Centraal
Stembureau onzer gemeente maakt
bekend, dat zijn besluit, waarbij
Oosterman, W. C. is benoemd ver
klaard tot lid van den Raad der ge
meente Amersfoort, voor een ieder
ter secretarie, Kamer 3 ter inzage is
nedergelegd.
11 September 1937 geldt ook U.
De destijds geuitte dankbetuiging
kan ik slechts aanvullen met die voor
hetgeen mij verder Uwerzijds is ten
deel gevalen: de grootê medewerking
in de moeilijke dagen van de ontrui
ming van de stad, waardoor deze zoo
goed is geslaagd en de velerlei uitin
gen van waardeering, die ik de laatste
dagen heb mogen ontvangen.
Aan U in 't bijzonder, die met mij
voor de Gemeente hebben gearbeid,
wijd ik hartelijke woorden van dank
en van afscheid; ik herdenk ook hen
die reeds zijn heengegaan, aan wier
samenwerking ik zulk een aangename
herinnering behouden heb.
De moeilijkheden van thans zijn
groot: zij zijn mij te goed bekend, doch
meermalen kwam men dergelijke te
boven: Houdt dus goeden moed!
VAN RANDWIJCK.
Burgemeester van Amersfoort.
l>
URGEMEESTER 't uur van scheiden
Uit Uw loopbaan is nabij
In Uw hart moet wel wat omgaan,
Oók in dat der burgerij.
Bijna acht en twintig jaren
Stond U aan het hoofd der stad,
Die in U een Burgemeester
E n een Vader heeft
gehad.
Als wij straks met
twaalf slagc"
Van het oude scheiden
gaar
Dan is 't of die zware
slagc;
Ook te Uwer eere
v slaan
Bijna acht en twintig
jaren
Hebt U hier Uw ambt
bekleed
En met liefde Uwe
gaven
Aan Uw troetelkind
besteed.
Dikwijls zagen w'aan
Uw zijde
Ook Gravin van Randwijck staan,
Beiden zijt gij de bevolking
Als stads„eersten" voorgegaan.
Al die jaren, Burgemeester,
Hebt gij Amersfoort geleid
Met verstand en scherpe visie
En met Uw goedhartigheid.
(Nadruk verboden)
MR. J. C. GRAAF VAN RANDWIJCK
DICHTSNOER was steeds voor die leiding:
Mcnschcn moeten broeders zijn".
Dat gaf kracht. Het zaaide liefde
Op 't gemeentelijk terrein.
In het Bock der Stadshistorie
Zal de naam „Van Randwijck" staan,
Oók het nageslacht zal weten
Hóe en wat gij hebt
gedaan.
Burgemeester nog
meer woorden
'ou in strijd zijn met
Uw geest,
Gij zijt nooit graag op
den voorgrond,
De „gehuldigde"
geweest.
Maar tóch zou het een
tekort zijn,
Om U stil te laten gaan
En niet met een enkel
dankwoord
Bij Uw afscheid klaar
te slaan.
Gij, die zooveel hebt
gegeven
Van Uw inzicht en Uw kracht.
Zij een Dank U. Bur gemeeste r!"
Namens Amersfoort gebracht.
Burgemeester 't uur van scheiden
Uit Uw loopbaan is nabij,
Ziet in dit gedicht den handdruk
En het hart der burgerij!
PHÏLIA
De heer J. Haars sprak den burgemeester toe
namens het secretarie-personeel
JN de groote raadszaal heeft gistermid-
1 dag burgemeester Graaf van Rand
wijck met zijn echtgenoote afscheid geno
men van het volledige secretarie-perso
neel. Een afscheid,' dat een eenvoudig en
ontroerend karakter droeg en ten volle
door alle aanwezigen meegeleefd werd
Voor velen en dus niet alleen voor onzen
burgemeester, betcekcnde dit het einde
van acht en twintig jaren samenwerking.
Wanneer een dergeliik oogenblik zoo nabij
is. beseft men pas, welke banden er ver
broken worden en welke banden er in al
die jaren, eigenlijk ongemerkt, gesmeed
zijn.
De lieer J. Haars, hoofd-coiiimies ter
secretarie, heeft dit treffend in zijn toe
spraak naar voren gebracht. Openhar
tig zeide hij den burgemeester, dat allen
met weemoed vernomen hadden, dat hij
op 1 Januari a.s. het stadhuis niet meer
als burgemeester zou binnengaan. Daar
door zou men zijn grooten steun en toe
wijding in de toekomst moeten missen.
In het. bijzonder wilde hij dank zeggen
voor de eerlijkheid en betrouwbaarheid,
welke een ieder steeds mocht ondervin
den van de zijde van den burgemeester;
voor zijn bereidwilligheid, om de amb
tenaren steeds te steunen en voor het
vertrouwen, dat hij koesterde jegens het
werk van zijn onderhoorigen. Dit ver
trouwen, aldus spreker, kwam het werk
ten goede. Wel was er controle, maar
deze was op vertrouwen gebasseerd.
Daarvoor onzen dank. Thans gaat gij
heen, resten nog luttele uren, voordat
gij ..mbteloos burger zijt. Wij weten
echter maar al te goed, dat dit niet rus
tend burger bef eekent. Spreker hoopte,
dat het personeel in de aandacht van
tien burgemeester zou blijven en dat
men later, waar dat noodig was, ge
bruik van zijn kennis zou mogen blij
ven maken.
Met 'de woorden: 1
„Ons leven is 'een staag verrijzen
en vertrekken,
Wij vinden vast verblijf noch
rustplaats hier beneên
Ons komt gedurig weer de stem des
geestes wekken:
Op, maakt. U vaardig en reist heen",
en den wensch, dat den burgemeester
en zijn familie verder een prettig
samenleven beschoren zon zijn, eindig
de de heer Haars, waarna eenige ge
schenken als blijvend aandenken aan
geboden werden: een klok, een lees-
lamp en een album, gecalligrapheerd
door onzen stadgenoot N". Veis Heijn,
met de handteek'eningen .van het vol
ledig secretarie-personeel. Mevrouw van
Randwijck kreeg bloemen.
De burgemeester antwoordt
RAAF van Randwijck zeide hierna voor
de hartelijke woorden en geschenken
dank. Hij herinnerde aan de eerste dagen,
dat hij in Amersfoort was, dat toen maar
een kleine plaats was met een kleine
secretarie.
Als een groote steun heeft hij het immer
gevoeld, dat hij zelf ook eens als ambte
naar ter escretarie begonnen is- Dat was
in Leeuwarden, waar hü twee jaar bleef
en later in de:. Haag. waar hij tien jaar
als zoodanig werkzaam wasDaardoor
had hij het leven op de secretarie leeren
begrijpen en men zei wel eens. dat de
burgemeester alles zag. Maar. aldus spre
ker, dat laatste was niet waar. Het lag
niet in mijn aard. om alles te controleeren.
Ook was mijn geheugen niet zoo, dat ik
alles onthield.
De aangename dingen in dien achter
ons liggenden tijd zijn mij echter wel
bijgebleven. Spreker kon zeggen, dat
hier immer een prettige samenwerking
was, waardoor de afgeloopen 28 jaren
als het waren voorbijgevlogen zijn. Het
heengaan viel hem moeilijk, hij hoopte,
dat ook met zijn opvolger de prettige
samenwerking zou blijven voortbestaan.
Graaf van Randwijck besloot zijn toe
spraak met de woorden, dat een ieder
ervan overtuigd kon zijn, dat hij met
hem medeleefde. Hierna nam hij met
zijn echtgenoote persoonlijk afscheid
van alle aanwezigen.
Vrijdag heeft de burgemeester tijdens
de directeurenvergadering afscheid, ge
nomen van de verschillende hoofden
van takken van dienst.
Als aandenken werd hem een fraaie
vaas, vervaardigd door flen pottenbak
ker Lanooy, aangeboden. Hedenmorgen
heeft de burgemeester op het politiebu
reau afscheid genomen van het voltal
lig politiecorps.
V)E Directeur van het Post- en Tele-
J-y graafkantoor alhier maakt bekend,
dat. de bijbrievenbussen op 31 December,
1 en 2 Januari naar behoefte zullen wor
den gelicht.
Op genoemde dagen zal niet door mid
del van een lichtingscijfer worden aan
gegeven, dat de lichtingen zijn geschied,
zoodat de lichtingsfijdstippen voorko
mende op de brievenbussen, dan niet
van kracht zijn.
LTEr Iaar 1940 bijna voorjoij. Nog enkele uren moeten verstrijken en
li dan staan we in het nieuwe jaar. Op zulke momenten ontkomt
men niet aan de verleiding- om nog eens in de herinnering terug te roepen,
hetgeen in die voorbije twaalf maanden kwam en ging.
Het is een vreemd jaar geweest, veel bijna alles u-as anders dan
anders. Er zijn dingen gebeurd, waarvan we ons op den eersten Januari van
het jaar, dat nu ten einde spoedt, nauwelijks een voorstelling konden maken.
Maar het is merkwaardig: veel van wat nu achter onzen rug ligt, zijn we
al bijna Vergeten soms duikt er nog iets van in onze gedachten op, dan
zeggen we: „Tja dat ivas het jaar-1940
We drukken hier twee teekeningen af. Kent U ze nog? Deze teekeningen
werden door Jan Wilmink gemaakt. Zij gaan over de evacuatie. Later, veel
later, wanneer de jaarwisseling 1940—1941 heel ver in het verleden ligt,
zullen oude menschen met kleine kinderen spreken over iets, dat heel belang
rijk ivas in hun leven. Zij zullen spreken over de dagen van Mei, toen Amers
foort plotseling een leege stad geworden was, een leeg en verlaten oord.
„Dat ïvtzs de evacuatie", zullen ze zeggen.
Hun Stem zal dan de klank hebben van iemand, die spreekt over een vaag
geworden gebeurtenis, waarvan het leed vergeten, maar de humor en ook de
bekoring van het bijzondere, van het buitengewone, onthouden is.
Men zal dan niet meer spreken over de bange gevoelens bij het verlaten
van hof en huis, bij het vaarwel-zeggen van het bekende om een toekomst
vol vraagtcekcns in te gaan. Men zal veeleer het kleine gesprek doen gaan
over den zochten glimlach, die over de gebeurtenissen der stadsverhuizing
is heengeglcdcn en men zal den wrangen bijsmaak van dien zachten lach
zeer waarschijnlijk geheel en al vergeten zijn.
Er zal gesproken worden over louter vriendelijke oorden in liet wijde pol
derland van Noord-Holland. Over de elegante, maar boersche geveltjes van
zoovele huizen, die daar staan en over de grappige bruggetjes, gespannen
over de sloot voor het huis. Men zal ook praten over de holderdcbolderende
wagens, volgepakt met alles wat men mee kon nemen en over het gewillige
paard, dat met zijn hoeven over de landwegen ratelde: het rliythme aange
vend van een afscheidslied.
Er zal gesproken worden over de evacuatie. Jaren en jaren later nog, op
iederen Oudejaarsavond, tot in de grijze toekomst, die we niet kennen, maar
toch tegemoetgaan.
(Teekening Jan Wilmink)
ff
ft
Graaf van randwijck heeft
gemeend geen officieel afscheid tc%
moeten nemen. Die mcening hebben wil
te eerbiedigen.
Dat neemt echter niet weg. dat tal-
rijk velen onzer Amersfoortcrs het op
prijs zouden stellen, indien zij op de een
of andere wijze uiting konden geven aan
hun dankbaarheid voor het vele goede
dat Z.E.A- in die ruim 25 jaren in het
belang van Amersfoort, heeft willen en
kunnen doen. Ondergetcekcnde meent
dien aandrang te kunnen bevredigen,
door de dankbare Amersfoortcrs te
verzoeken hun gedrukte of geschreven
naamkaartjes, met straat en huisnum
mer. te willen zenden aan het kantoor
van de Ncderlandsche Middenstands-
bank. Utrechlscheweg No. 4.
Het is de bedoeling deze naam
kaartjes in een album, door een Amers-
foortsch Calligraaf samengesteld, en
slraatsgewijze gerangschikt, door een
commissie uit dc burgerij den oud-
Burgemeester te doen aanbieden.
Amersfoortcrs, die hiermede sympa-
thiseeren. waarvoor de toestemming
van mr. van Randwijck is verkregen,
worden verzocht hun kaartjes en hun
bijdragen minimum één cent en ma.xi-
mam vijf gulden) te doen toekomen aan
het kantoor van bovengenoemde Nc
derlandsche Middenstandsbank (Post
Giro 28860) met vermelding „album
Burgemeester"-
Voor hen. die niet in hel bezit zijn
van een visitekaartje, bestaat gelegen
heid aan het loket der Ned. Midden
standsbank een blanco kaartje met naam
en adres in te vullen, waarbij het per
soneel der Ned. Midd- Bank gaarne be
hulpzaam zal zijn.'
AD. TER COCK,
Oud-voorzitter van den Raad
van Arbeid.
Amersfoort, 30 December 1940.
Huygenslaan 12.
Onjuiste aangiften kunnen
nu nog straffeloos ver
beterd worden
Uiterste termijnen
DE Secretaris-Generaal van Financiën
maakt bekend, dat alle oorlogsge-
weldschade (waartoe ook diefstallen
enz. behooren) geleden voor 4 December
n.l. uiterlijk op 20 Januari a.s. bij een
bevoegde Schade-enquête-commissie
moet zijn aangemeld. Na dien' datum
bestaat er dus geen gelegenheid meer
deze schade aan te geven, tenzij de
aangever aannemelijk kan maken hier
toe niet in staat te zijn geweest. Alle
schade geleden na 4 December i.l. moet
uiterlijk op den 45sten dag na de toe
brenging van de schade hij een bevoeg
de Schade-enquête-commissie zijn aan
gegeven: latere aangiften zullen slechts
bij hooge uitzondering in behandeling
worden genomen.
Schade, geleden in de gemeenten
Amersfoort. Bunschoten, Driebergen-
Rijscnburg. Hoogland, Leusden, Stou-
tenburg en Woudenberg dient aange
geven te worden bij de Schade-enquête-
Commissie te Amersfoort. Prins Hen
driklaan no. 5 (Kamer no. 24), alwaar
tevens alle gewenschte inlichtingen zijn
te bekomen.
Met nadruk wordt er op gewezen dat
aangifte vereischt is om voor een tege
moetkoming van overheidswege in aan
merking te komen. In eigen belang
wordt de raad gegeven bovenvermelde
termijnen niet 1e overschrijden.
Voorts wordt medegedeeld, dat voor
hen. die opzettelijk een onjuiste aangifte
hebben gedaan of onjuiste inlichtingen
hebben verstrekt tot uiterlijk 20 Januari
a.s. de gelegenheid bestaat deze aangifte
te verbeteren. Na dezen datum zal on
herroepelijk toepassing volgen van art.
20 van het Besluit op de Materieele Oor
logsschade dat als volgt luidt:
„Indien een belanghebbende of
derden met medeweten van den be
langhebbende opzettelijk onjuiste
opgaven of inlichtingen hebben ver
strekt om een te hooge bijdrage te
verkrijgen of om een bijdrage uitbe
taald te krijgen, kan het bedrag van
de hem toekomstige bijdrage Avorden
verminderd met ten hoogste vijftig
ten honderd."
Zij die zich aan bovenvermelde feiten
hebben schuldig gemaakt stellen zich
tevens bloot aan een justitioneele ver
volging. Er wordt gewaarschuwd, dat
tegen dergelijke feiten, waarvan na 20
Januari a.s. nog mocht blijken, straf
rechtelijk zal worden opgetreden.
H ET Hoofd van het Telefoondistrict
L'trecht roept de medewerking in
van het. publiek, om het overbrengen
van Nieuwjaarswenschen per telefoon
in den Oudejaarsnacht zooveel mogelijk
achterwege te laten, voorzoover althans
de gesprekken niet automatisch tot
stand gebracht kunnen worden. Dit ver
zoek geschiedt om te voorkomen, dat
er groote vertraging in het tot standko-
men van telefoongesprekken over drin
gende aangelegenheden ontstaat.