|e bestrijding van sabotage-
handelingen
Ongerustheid in New York
Tojo geslaagd
MR. D. FOCK T
Goede inzet van
De Staatsleening 1941
Winterhulp-actie
De hulp aan de
Sovjet-Unie
JAARGANG NO. 95
ZATERDAG 18 OCTOBER 1941
ERSFOORTSCti DAGBLAD
JjNNbMEN rSPRIJS: per 3 maanden voor Amersloort 2.05;
I maand 0.68; per week 0.16. Binnenland franco per
per 3 maanden 2.50. Afzonderlijke nummers 0.05.
Postrekening 47910
DE ËEMLANDER
Uitgave VALKHOFF Co. Arnhemsche Poortwal 2a
TELEFOON INTER C. *620
HOOFDREDACTEUR J. VALKHOFF AMERSFOORT
PRIJS DER ADVEl^NTIEN: van 1—4 regels 1.00, elke
regel meer 0.25. Speciale prijzen bij contract. Liefdadigheids-
advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën
„KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 60 cent, elke regel
meer 12 cent. driemaal plaatsen 1.20
jsGRAVENHAGE, 18 October.
thans verschenen verordening
In den rijkscommissaris voor het
■zette Nederlandsche gebied tot
Istrijding van sabotagehandelin
In luidt als volgt:
litschland strijdt voor de toekomst
IEuropa tegen de vijandelijke mach
Deze strijd eischt het onverbidde
I neerslaan van alle pogingen tot
inwerking. Op grond van paragraat
Jn het decreet van den Führer ovei
Iiitoefening van de regccringshe
Idhcden in Nederland van 18 Mei
bepaal ik derhalve:
ARTIKEL 1
Hij die opzettelijk een ingevolge
lende rechtsvoorschriften straf baai
Ipleegt, hetwelk tot oogmerk heeft
wel aanleiding kan geven tot het
levaar brengen van de openbare
T of van de veiligheid van het open
J? leven in het bezette Nederlandsche
led. wordt als saboteur gestraft met
I dood.
Poging tot en deelneming aan
Istrafbaar feit zijn op gelijke wijze
|fbaar als het voltooid strafbaar feit.
Is in uitgezonderingsgevalkm,
Erin bijzondere, in den persoon van
I verdachte gelegen gronden tot vei'
Idering der strafbaarheid» bestaan,
Idoodstraf bovenmatig te athten
Iht an.gem essen). dan wordt als strof
Inslange tuchthuisstraf of tuchthuis
If van ten minste 10 iaren opgelegd
I: De rechter Jiepaalt de wijze
Imp de doodstraf wordt ten uitvoer
|zd.
ARTIKEL 2
(1) Tot kennisneming van de in ar
tikel 1 bedoelde strafbare feiten is het
Duitsche Hooggerechtshof als bijzon
dere rechtbank (SondergcrichtV Bij uit
sluiting bevoogd.
(2) liet tijdstip, waarop de terecht
zitting' wordt gehouden, wordt bepaald
zonder inachtneming van termijnen.
(3) De- telastelegging kan monde
ling geschieden. Een uittreksel van de
telastelegging wordt opgenomen in het
proces-verbaal der zitting.
(4) De voorschriften betreffende de
bevoegdheid van den Duitschen krijg*-
raad en van de bijzondere rechtbank
voor strafzaken voor leden ddr S.S. en
voor de leden der politie-organisaties
met een bijzondere taak; blijven on
aangetast. Hetzelfde geldt ten aanzien
van de in paragraaf 11 der verordening
no. 52/1910 betreffende de Duitsche
rechterlijke macht voor strafzaken, zoo
als deze is gewijzigd bij verordening
no. 123/1941. bedoelde mogelijkheid tot
verwijzing van bepaalde, strafzaken
naar de bijzondere rechtbank voor de
S.S.
ARTIKEL 3
Indien ter terechtzitting is gebleken,
dat bet strafbaar feit niet aan de om
schrijving van artikel 1 voldoet, word»
de zaak venvezen naar den gewonen
rechter.
ARTIKEL 4
Deze verordening treedt in werking
op den dag harer afkondiging.
Rede van Hore Belisha
|e\V YORK, IS Oct. (D.N.B.) „En-
Ind heeft een nooit terugkeerende
■geilheid voorbij laten gaan om een
lede front tegen Duitschland te vor-
zoo verklaarde volgens de New
Ik Herald Tribune, de voormalige
liisl.er van oorlog Hore Belisha in een
|e voor de „Oxford Union Society".
gevolgen van dit verzuim, vier
landen Sovjet-oorlog niet to hebben
■nl, zullen duidelijk blijken. Het Bril
le volk zal het niet voor don tweeden
|r heieven, dat zijn oorlogslaak door
„groot geallieerd leger met gewei
opgestaDelde oorlogsvoorraden"
Irdt verlicht. Zeker, Engeland heeft
Ids verschillende expeditiecorpsen
lloren, doch de oorlog loan niet ge-
jinen worden, wanneer Engeland niel
Ivall. Sedert vier maanden heeft En-
land nergens een offensief onderno
|n en zelfs in de Middellandsche Zee
nnen de spilmogendheden haar ver-
Irkingen met succes naar Noord-Afri
I brengen. De Britsche troepen worden
N'oord-Afrika door den vijand vast
houden, daarentegen wordt de vijand
a het Ooslelijk front door de Engel-
tien niet'gehinderd."
Slechte oogst in Zweden
Stockholm, is October, (v.p.b.)
j toekomst ziet er donker uit voor de
feedsche voedselvoorziening. Reeds
vorige jaar bad men een slechten
fes!, doch dit jaar is het nog veel
Ichter, tengevolge van den strengen
pier, het droge voorjaar, den drogen
nier en dc vroegtijdig ingevallen
Irfstregens. Het is de slechtste oogst
Ids 50 jaar en nog kleiner dan die
|n 1917 en 1918.
Tc slechte resultaten leveren het win-
Igraan, het hooi en andere voeder-
Bddelen. De hoeveelheid broodgraan
Jrdl geschat op 621.000 ton. Voor )fet
■regelde verbruik is 1 millioen ton
Jödip. De invoer, staat practisch ge
le' stop.
JJc aardappeloogst is iets minder dan
ft vorige jaar, doch kan toch nog
Teer dan gemiddeld worden genoemd.
oogst van suikerbieten vertoont al-
fn een hooger cijfer dan in 1940.
pe regeering zal zich ongetwijfeld ge
haakt zien, de rantsoenen te ver-
[cinen. Ook zal de gerst voorlaan als
Xidgraan worden gebruikt, terwijl
I' hroodmeel zal worden vermengd
]e' aardappelmeel. Voor het vee zal
f1 een slechte tijd worden. De veestapel
I hi liet vorige jaar voor 10 *afgc-
|acht, dit jaar zal men weder moeten
ffcrgaan tot gedwongen slachting. In
"zoverre het, rantsoen melk zal moeten
■orden verminderd, is nog niet te zeg-
°MMF,NWEF.PERS VOOR PERU IN
DE V. S. IN SSLAG C~"JOMEN
[WASHINGTON. 18 Oc.t (D.N.B.) De
Fhassade van ru te Washington
leeft tegenover het departement van
r"cnlandsche zaken uiting gegeven
N haar bezorgdheid over het beslag
p de 18 in de Ver. Staten voor Peru
bouwde bomm ïwcroers. De minister
|an oorlog, Stimsön. heeft, in de pers-
jooferentie verklaard, dat de vliedtvi-
■en wegens de toespitsing van den in-
Icrnniionalen fr -stand en in overeen
l'crnming met het Amerikaansclie ver-
l^liRinesprogram in beslag genomen
ll,n Hij weigerde de vraag te beant
woorden. of de beslagneming geschied-
om invloed uit te oefenc.n. op het.
|rciisconflict tusschen Peru en F.cua-
lor.
Een Stradivarius ontdekt
BRUSSEL. 13 Oct (A.N.P i - In het
plaatsje Geeraarsbergen in Wëst-Vlaan-
deren, is een echte Stradivarius ontdekt,
gedateerd 1736. Een meisje uit dit stadje
bezat al jaren van haar moeder een
viool met een zeer schoonen klank. Zij
had echter nog nooit gekeken naar het
merk van den vioolbouwer. Kortgeleden
echter, toen zij een nieuwen snaar op
de viool wilde zetten, ontdekte zij hij
de brug, op een plaats, die vroeger door
vilt was afgedekt, de volgende inscrip
tie: „Antonius Stradivarius crcmonensis
faciebat anno 1736". De viool wordt
thans voorloopig bewaard door den or
kestdirigent van Geeraarsbergen.
ROEMEENSCHE PETROLEUM
VOOR TURKIJE
ISTANBOEL, IS Oct. (D.N.B.) TÜs-
schen de bevoegde Turksehc en Roe-
meensche regeeringsijistaniies is thans
een overeenkomst tot stand gekomen
omtrent de voortzetting der Roemeen-
sche petroJeumleveranti.es aan Turkije,
welke als gevolg van den oorlog tegen
dé Sovjets en de daarmede verhonden
sluiting van de Zwarte Zee niet meer
over zee konden geselleden. De trans
porten zullen voorloopig naar Bulgarije
eaan en vandaar met motorbooten naar
Turkije.
KAMP VQOR WERKLOOZE JODEN
BRUSSEL, 18 Oct. (A.N.P.). Even bui
ten Brussel, in de nabijheid van het Konink
lijke Park van Tervueren, bevindt zich se
dert eenigen tijd een kamp voor werklooze
joden, die tot dusverre werkloozensteun
trokken en die hier onder leiding van een
rasgenoot worden te werk gesteld aan het
droog leggen van vijvers. Wanneer zij na zes
weken in dit werk bekwaam ajjn geworden
kunnen z\j bjj een openbare werkverschaf
fing tegen het normale loon van een arbei
der aangesteld worden. Bij onwilliglheid
wordt hun de werkloozensteun ontnomen.
„DER SOLDAT IN HOLLAND"
's-GRAVENHAGÉj, 18 October. De
tentoonstelling „Der Soldat in Hol
land", welke op het oogenhlik in de
Gothische Zaal in de Paleisstraat te
's-Gravenhage wordt gehouden, trekt
groote belangstelling. Op den eersten
dag alleen heeft men reeds 1200 bezoe
kers geteld.
In hei weermachtsbericht van 13 October is melding gemaakt van het feit, dat
de ver-dragende Duitsche artillerie het radio-station van Dover had bescho
ten. Deze foto. die met een tele-camera van de Franschc kust af gemaakt werd.
toont de ontploffingvan de Duitsche granaten bij de antennemastenIn de
lucht enkele kabelballons. (P K. Freytag—Scherl m.)
NEW YORK, 18 Oct. (D.N.B.) De
Now-Yorksche bladen maken in grooten
opmaak melding van het feft, dat gene
raal Tojo is belast met de vorming van
een Japansche regeering. Hoewel er nog
geen commentaar geleverd wordt, blijkt
toch, dat het Amerikaansche publiek de
ontwikkeling in Japan met bezorgdheid
volgt. De bladen schrijven, dat de Japan
sche politiek waarschijnlijk door leger
en vloot gecontroleerd zal worden. De
bezorgdheid in Amerika komt ook tot
uiting in het inmiddels bevestigde be
richt, dat de Amerikaansche schepen,'
die zich op den Stillen Oceaan bevin
den en op weg waren naar het Verre
Oosten, opdracht hebben gekregen zich
naar Honoloeloc te hegeven.
Op de persconferentie heeft men Roo
sevelt vragen gesteld over den toèstand
in het Verre Oosten, doch de president
verklaarde daar geen berichten over te
hebben. Ook in het Huis van Afgevaar
digden is het onderwerp even ter sprake
gekomen. De democraat Faddis eischte
daar. dat de regeering Japan zou mede
doelen, dat (je Vercenigde Staten de
Japansche vloot zouden vernietigen, in
dien Japan in Noordelijke of Zuidelijke
richting zou optreden.
Een V.P.B.-corresp'ondent meldt: Zoo-
ils gebruikelijk onthouden de meeste
bladen te»JBerlijn zich van commentaar,
zulks te meer, als het om een land gaat
hetwelk tot Duitschl'ands naaste hond
genoofen wordt gerekend. Dat de keizer
aan generaal To.io, die tot dusver als
minister van oorlog fungeerde de samen
telling van een nieuw kabinet opge
dragen heeft is een .feit, dat een deel
der Bcrlijnsche hinden met ingenomen
heid begroet heeft. Generaal Tojo, die
driemaal achtereen als minister van
oorlog met Konoye samenwerkte, was
voorstander eener nauwe samenwerking
'usschen de staten van het driemogend-
hedennact en hij behartigde steeds de
vriendschappelijke verhoudingen tus
schen Duitschland on Japan.
Het departement van marine te Wash
ington heeft Vrijdagmiddag een offi
cieele verklarin'g uitgegeven, inhouden
de dat enkele Amerikaansche koopvaar
(lijschepen opdracht ontvangen hebben
naar de havens terug te keeren om in
structies over hun reis in qntvangst te
nfcmen. Het is misplaatst te veronder
stellen, dat zij het gebruikelijke verkeei
over zee niet zouden voortzetten. Sind3
ecnigen tijd staan de reizen van Ame
rikaansche koopvaardijschepen onder
controle. Hun instructies worden van
tijd tot tijd gewijzigd. In deze handel
wijze, zoo besluit de desbetreffende ver
klaring, schuilt niets ongewoons.
Enkele uren na bovenvermelde me-
dedeeling is een officieele verklaring
De eerste straatcollecte van het nieuwe Winterhulp-seizoen is
een klinkend succes geworden, leder rechtgeaard Nederlander
gaf gaarne voor het goede doel <P«.Holl«nd.De H..n m)
uitgegeven inhoudende, dat de aanleg
van de Amerikaansche lucht- en vloot-
bases in den Stillen Oceaan snelle vor*
deringen maakt.
Associated Press gelooft, dat het mi
nisterie van marine met deze mededec-
ling waarschijnlijk te kennen wenscht
te geven, dat de Amerikaansche vloot
in den Stillen Oceaan gereed is.
TOKIO. 18 Oct. (Domei). In een
recordtijd is general Tojo erin ge
slaagd ccn nieuw ministerie te vor
men. Om middernacht had hij nog
langdurige besprekingen en heden
ochtend was hij in staat den tenno
de nieuwe lijst met ministers voör
te leggen.
Deze ziet er als volgt uit:
Buitenlandsche en ovcrzeeschc zaken
Sjigenori Togo.
Binncnlandsche zaken en oorlog gene
raal Tojo.
Minister van marine: admiraal Sjige-
taro'Sjimada.
Minister van financiën: Okinori Kaja.
Minister van handel en nijverheid:
Sjinsoeke Kishi.
Minister van spoorwegen en verkeer:
vice-admiraal Ken Tcrayima.
De portefeuilles van openbare wel
vaart, landbouw, hoschbouw, justitie,
onderwijs en de leiding over het orga
nisatiebureau blijven in handen van
dezelfde bewindslieden als in hot derde
kabinet Konoje.
Directeur van het wetgevende burau
wordt Fitsji Norivama. secretaris van
het kabinet Naoki Hoshino en leider
van het bureau van voorlichting Masa-
joeki Tani.
Bekleed met bevoegdheden om
het land naar vrede of oorlog te
sturen, zoo schrijft het Japanscho
persbureau Domei, wordt het kabi
net van generaal Tojo als ongekend
sterk beschouwd.
De nieuwe ministerpresident, die tol
dusver den rang bekleedde \an luite
nant-generaal, is tot den rang van gene
raai bevorderd. Hij is daartoe door den
keizer ontvangen. Na zijn terugkeer ui'
het keizerlijke paleis zat het kabinet
voor de eerste maal vergaderen, waar
na de nieuwe ministerpresident een
verklaring zal afleggen.
AMSTERDAM, 18 Oct. De Verccniging
voor den Effectenhandel deelt d.d. 14 Octo
ber in opdracht van den secretaris-generaal
van het departement van Financiën mede,
dat tot nader order elke handel in en het
overdragen van ohligatiën en stortings
bewijzen der 3^2 Staatsleening 1941, zoo
wel a contant als op termijn; zoowel voor
eig&n rekening als voor., rekening van der
den, alsmede iedere transactie van welken
aard ook, waarbij hetzelfde beoogd wordt als
bij overdracht van obligation en/of stortings
bewijzen (zooals het 'geven van een desbe
treffende garantie), verboden is.
Het bestuur van de Vereeniging voor den
Effectenhandel deelt verder mede, dat „het
den leden vrii staat óm, in afwijking van het
provisie-reglement, de obligatiën der 3V6
Nederlandsche Staatsleening 1941 als onder
pand voor ffeleening te aanvaarden ,van hen,
die ter gelegenheid van de storting liquidi
teitsmoeilijkheden ondervinden, zulks op de
zelfde voorwaarden als door de Nederlandsen
Bank geschiedt, blijkens het prospectus dier
leening en het desbetreffende door de Ne
derlandsche Bank afzonderlijk gepubliceorde
bericht.
's-GRAVENHAGE. 18 Oct. Op
83-jarigen leeftijd is gisteren hier ter
stede overleden Mr. D. Fock, mi
nister van 6taat en oud-gouvemcur-
gencraal van Nederlandsch-Indië.
De teraardebestelling van het
stoffelijk overschot zal plaats hebben
op Dinsdag 21 October a.s. om 1 uur
op de begraafplaats Nieuw Eik en
Duinen.
Mr. Fock is op 19 Juni 1858 te Wijk
bij Duurstede geboren. I-Iij genoot ziyi
bij Duurstede geboren. Hij genoot zivi -
opleiding aan de Leidsche universileilsl^110/,e[T 'z®
waarna hij in 1880 promoveerde in dfc (Up binnenkomen.
Het is een verheugend téeken. dat
steeds meer landgenooten gaan besef
fen, dat de behoeftige landgenooten met
eiken grond missende lasterpraatjes
niet geholpen kunnen worden.
Nog verheugender is echter het feit,
dat de giften na den oproep van den
directeur-generaal en de door hem af
gelegde rekening en verantwoording
aniteit bij Wint er-
rechten (op stellingen) en in de staats
wetenschappen op een dissertatie over
een waterstaalkundig onderwerp. Korf.
na zijn promotie vestigde hij zich in
Ned.-Indië, waar hij ini Semarang en
Batavia de advocatuur uitoefende. Tij
dens een bijna twintigjarig verblijf in
Indië legde hij de grondslagen van zijn
veelzijdige kennis van Ned. Indië. Hij
Het begrip is dus groeiende, dat de
nood slechts gelenigd kan worden door
een daad. door een offer.
Met voldoening kan dan ook worden
vermeld, dat de Winterhulp o.m. de vol
gende giften reeds heeft ontvangen:
Nederl. Bank (toegezegd) 50.000;
Unilever, Rotterdam 25.000; N V. Ma
gazijn De Bijenkorf, A'dam 20.000: N.V.
was daar ook redacteur van het Indischj^'oom en Dreesmann 20.000; N.V. Es-
weekblad van het recht. 's-Gravenhage 13.000; Spanjaard,
In 1S9S kwam mr. Fock naar NederJ menko, Tw. Textielmij. f 8.000; J. A.
land terug. Hij ging toen den weg dei-
politiek op, zich vestigende te Rotter
dam, waar de toenmalige Liberale Unie
beslag op hem legde.- Rotterdam koos
hem in 1900 tot lid van de provinciale
staten. Reeds het jaar daarna werd hij
gedeputeerde. In hetzelfde jaar werd
mr. Fock door Rotterdam afgevaardigd
naar de Tweede Kantor. Hier wist hij
zich al spoedig, vooral door zijn kennis
van Indische aangelegenheden, een
groot gezag te verwerven. Zoo groot was
dit gezag, dat hem in 1905 in het kabi
net-De Meester, de post werd toever
trouwd van minister van koloniën.
Als minister van koloniën onder
scheidde hij zich in het bijzonder ten
aanzien van het onderwijs. Onder zijn
bewind werden ambachjsschólcn opge
richt te Batavia. Semarang en Soera
baja, terwijl omstreeks duizend gouver
nemcntsscholen tot stand kwamen.
In 1908. nadat het kahirifet-De Meester
was afgetreden, werd mr. Fock op voor
dracht van het kabinet-Heemskerk, be
noemd tot gouverneur van Suriname. In
1911 ruimde hij zijn zetel van l/indvoogrl
te Paramaribo in voor gouverneur van
Asbeck.
De heer Fock is toen enkele jaren gaan
reizen om zijn kennis van vreemde ko
loniale toestanden' te vermeerderen,
VOORMALIGE SJAH VAN IRAN
OP_Jf AURITIUS
BERLIJN, 18 Oct. (D.N.B.) Do voor
malige sjah van Iran. Riza Pahlevi. is
volgens een officieel Engehsch bericht
naar Mauritius overgebracht. Als moti
veering wordt opgegeven, dat het ver
bluf van den gewezen siah on dit eiland
als ge-» van den rlotoestand wen
schelijk geacht'wordt
R#hler meldt hieromtrent, dat er mei
het oog op de omstandieh?den di<? ge
leid hebben lot de afdanking van den
sjah, kennelijke bezwaren hadden be
staan tegen verleening van volledige be
wegingsvrijheid.
Mr. D. FOCK t
(Foto archief m.)
Bij de verkiezingen in 1913 werd mr.
Fock andermaal naar de Tweede Kamer
afgevaardigd, thans door het district
Haarlem. In 1917 koos de Tweede Ka
mer hem tot haar voorzitter, als opvol
ger van Goeman Borgeslus. Tn die func
tie bleef hij gehandhaafd toen in 1918
het kahinet-Cort van der Linden voor
een rechtsch kabinet (eerste ministerie-
Ruys de Beërenbrouckja,plaats maakte.
In 1921 werd mr. Fork geroepen tot
Jiet ambt van gouverneur-generaal van
'Ned.-Indië.
Tn 1926 uit Indië teruggekeerd, bleef
hij eenigën tijd ambteloos. In 1928 werd
mr. Fock benoemd tot minister van
staat en in 1929 nam hij in de Eerste
Kamer zitting voor den Vrijheidsbond
In 1933, toen hij 75 jaar werd. trad
de lieer Fock af als voorzitter van den
Vrijheidsbond.
Op 21 Mei 1940 vierde mr. Fock zijn
60-iarig promotie-jubileum.
Hij was begiftigd met het grootkruis
Ned. Leeuw, het grootkruis Legioen van
Eer van Frankrijk, en het grootkruis in
de orde van de Kroon van België.
DUITSCHE CONSUL NAAR
VICHY
BERLIJN, 18 Oct. (V.P.B.). Naar
men gisteren in de Wilholmstrasse
mededeelde.zal Duitschland van 1 No
vember af/in Vichv vertegenwoordigd
worden door consul-generaal Krug zur
Nidda- Zooals bekend zetelt de Duit
sche ambassadeur Abets nog steeds tc
Parijs, maar daar de Fransche regee
ring haar officieeion zetel te Vichy
heeft behouden, hoorde rnen te Berlijn
herhaaldelijk de vraag stellen of in
deze geen wijziging wcnschelijk zou
zijn. Naar. verluidt zal Krug'zur Nidda
voornamelijk als verhindingsman op
tieden tusschen» de Duitsche ambassa
de te Parijs en de Fransche regeering
te Vichy. Men acht het onder de gege
ven omstandigheden waarschijnlijk, dat
nu ook het Fransche gezantschap
te Berlijn weer in gebruik zal worden
genomen. Wie de Fransche republiek
in rle hoofdstad ven het derde ri'k zal
i epresenteeren slaat nog niet definitief
vast Het is eon traditioneel gebruik,
dal de naam van een nieuwen gezant
pas bekend wordt gemaakt wanneer
de officieele benoeming een voldongen
feit is geworden.
Carp's Garejifabriek N.V., Helmond
f 6.000; Steenkolen Handelsvereniging,
Utrecht 3.000; Handel Mij. H. Al
bert de Bary en Co. N.V., Amsterdam.
3.000; Inrichting N.V. (toegezegd),
Haarlem f 2.500; N.V. Deli-Mij., Amsier
dam 2.000; Cultuur Mij. de Oostkust,
Amsterdam 1.000; Fa. Haakman en
Co., Amsterdam 1.000; Paul Niigh,
Bilt hoven 1.000; L. van Leer en
Co., N.V., Amsterdam 1.000; Utrecht-
sche Asphalt fabriek. Krimpen a.rl. T Js-
sel 1.000; N.N., Amsterdam 620; N.V.
Kon. Pharmaceutisohe fabrieken Broca
des. >Sthcemann en Pharmacia, Meppel
f 500: N.V. Lakenfabrieken v. d. firma
E. Elias. Tilburg 500; Rebholz' effec
tenkantoor, Amsterdam f 500; N.V.
Aann. Mij. v.h. fa. J L. Heeben Jr. en
Co., Amsterdam 500; Ilollandia. Holl.
fabriek v. melkprod. en voedingsmid
delen, N.V., Vlaardingen 500; N V. Pa.
pierfabriek ..Gennep", Gennep f 500; Van
Leer's Fotodruk-industrie NA7., Am
sterdam 500. Totaal 161.654.00.
WASHINGTON. 18 Oct. (D.N.B.). De
overzichtschrijvers Pearson en Allen
verwijten in de Times Herald, zoo
wel de Engelsche als rle Amerikaansche
regeering grove nalatigheid bij het ver
vaardigen en transport van hulpmate
riaal voor de Sovjet-Unie. De eenige toe-
gingsweg is die door de Perzische Golf
naar Basra en van daar via den wrak
ken spoorweg" door Iran. Deze spoorweg
verkeert in een zoo slechten staat, dat
hij voor materiaaltransporten niet ge
bruikt kan worden. Thans zouden er
Amerikaansche ingenieurs heengestuurd
wqrden, doch het is gen tragedie, dat de
Engelschen den spoorweg niet reeds
lang in orde hebben gebracht. Intusschen
heeft Duitschland de rails van de Sov
jet-spoorwegen op Duitsche spoorbreedte
gebracht en hierdoor hef. gigantische
vraagstuk van de ravitailleering opge
lost. Een andere vveg is die over Wladi-
wostock. Om de zaak te verbeteren, wil
den de V.S. 300 locomotieven daarheen
sturen» doch ten eerste heeft men nog
geen schepen gevonden, die zulk zwaar
materiaal kunnen vervoeren en ten twee
de zouden de locomotieven op de Sovjet
spoorbreedte moeten worden gebracht of
er zouden geheel nieuwe moeten worden
gebouwd. Het zenden van oorlogsmate
riaal naar de Sovjet-Unie gaat bovendien
buitengewoon langzaam. Het transport
duurt veertig dagen en „in veertig dagen
kan veel gebeuren."
Bij een onderzóek naar den omvang van
het krachtens de machtigingswet gele
verde materiaal komt het blad lot de
conclusie dat, inplaats van een Niagara-
waterval slechts een druppel is geko
men." Volgens het rapport van Roosevelt
is geen cent'voor tanks uitgegeven en
geen enkel miltair vliegtuig uit de finan-
Yicelc middelen, voortvloeiende uit do
machtigingswet, gemaakt. Daarbij zijn
de productiemogelijkheden in de V.S.
reeds thans overmatig belast. Roosevelt
heeft. Dinsdag cijfers genoemd, welke
moesten bewijzen, dat in de maand Scjd-
tember een groote vordering is gemaakt.
In werkelijkheid bedraagt de geheelo
„transfer' slechts 401 millioen dollar,
Hoeveel hiervan is uitgegeven voor oor
logsmateriaal en hoeveel hiervan werke
lijk naar het builenland is gegaan, heeft
hij niet gezegd. Het nieuwe credret van
Roosevelt voor de hulp aan Engeland
verlangt een bedrag van 13S6 millioen
dollar voor gevechtsvliegtuigen. Hiérvan
kan men 5144 „vliegende vestingen" bou
wen. In werkelijkheid echter zijn in Ju
ni slechts 10, in Juli 13 eiyin Augustus
20 vliegtuigen vervaardigd. Voor jacht
vliegtuigen is tot dusver slechts een be
drag van 6948 dollar uitgegeven, hetgeen
neerkomt op eon afbetaling van tien pro
cent op een enkelen vliegtuig.
INTERNATIONAAL CONGRES VAN
ASTRONOMEN
Onder leidinjr van professor Ten Bruggen-
cate is dezer dagen te Bettingen een bijeen
komst van binnen- en buitenlandsche sterre-
Vundigen ge-'houden, waaraan vertegenwoor
digers van Duitschland. Italië Bulgarije, Slo
wakije, Roemejiië, Hongarije. Denemarken en
Zwitserland deelnar- n. Prof. Ten Bruggen-
cafe hield een voordracht o\cr de physic*
der zon".
Vandaag verduisteren
om 18i40 uur
Heden (Zaterdag) gaat de zoji op
om 8-10 uur, onder om 18.40 uur.
De maan ?aat op om 5,03 uur. onder
om 17.53 uur.
Zondag gaat de zon op om 8.12
uur. onder om 18.38 uur. De maan
gaat op om 6-22 uur. onder om 18.22
