Verklaring van Tojo STALIN ZOU MOSKOU VERLATEN HEBBEN CURACAO ONDER BESCHERMING DER V.S. Worden Duitschers uit Afghanistan gezet? De indruk in Oost-Indië Verdere opmarsch in het Donets-gebied Luchtactie boven Noord-Aïrika Interessante vondst te Meppel De uitkeering bij bevalling öud-burgemeester van Maastricht f PAGINA 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DINSDAG 21 OCTOBER 19- STOCKHOLM, 20 Oct. - Vol gens een bericht van Af ton BI a de t uit Istanbocl zou Stalin Moskou me't onbekende bestem ming verlaten hebben. Men ver moedt in welingelichte kringen, dat*hij zijn hoofdkwartier zal ves tigen in een pantscrtrcin en dus geen vaste verblijfplaats meer zal hebben. Een dringende oproep aan de bevo! Ring van .Moskou om uir eigen midden oen leger te vormen, dat de hoofdstad «zoo noodig straat voor straat en hui* "voor huis verdedigen zal wordt naar dc Engelsche berichtendienst meldt, ön een hoofdartikel der Prawda ge publiceerd. De oproep is ook door den Moskouschen omroep voorgelezen. In het artikel wordt ten aanzien van het decreet van Stalin betreffende het afkondigen van den staat van beleg verklaard dat de genoemde maatrege len van bcfissond belang zijn voor de verdediging van de hoofdstad De be volking wordt geleerd boe zit tegen vij andelijke tanks moet optreden, hoe versterkingswerken bespoedigd kunnen worden, en bovendien wordt zij opge roepen haar leven op te offeren voor de verdediging van de hoofdstad Ieder die in staat ïs een geweer te dragen moet het als zijn „heiligen plicht" be schouwen- don vijand den weg te ver sperren en iedere straat leder huis moet tot een vesting worden. Allen die dil bevel overtreden, moeten zonder verwijl voor een krijgsraad gebracht, worden en provocateurs, spionnon en andere agenten van den vijand, moeton tor plaatse doodgeschoten worden. Bolsjewistische winter kwartieren gevonden Van bevoegde zijde verneemt het D. N.R.: Tijdens de zuivering van het ter rein van uiteengedreven bolsjewisti sche troepeprestanlen hehhen Duitsche infanteristen op 18 October ten Oosten van Brjansk in gereedheid zijnde win terkwartieren der bolsjewisten gevon den. welke in opdracht van Tirnosjenko de laatste weken waren gebouwd. De uit dikke bouten stammen ongebouwde onderkomens staken slerlits voor een derde gedeelte boven den grond uil Zij waren voorzien van kachels en hrlt sen en boden plaats aan heele treinen en compagnieën. Do bier gevangen ge- tnomen bolsjewisten verklaarden, dat do troen zich hier voor don winter had ingericht, want zoo hadden de com imissarissen en officieren gezegd tot hier zouden do Duitschers nooit doordringen. De Finsehe troepen hebben, naar hot DN.R vnn militaire zijde vernoemt, gisteren hun gevochten in bot gebied tusschen bot Ladoga- on bet Onognmner met succes voortgezet. Tn den sector van con Finsch legercorps heeft oen in den rug van de bolsjewistische ingezet te aanval geleid tot nmslingrding van holsfewistisrhe strijdkrachten. Ook op andere plaatsen hebben de Finsehe troeppn na bet neerslaan van den bols- jewistischcn tegenstand terrein gewon non. De Finsehe troelen hebben op-10 Oc-t tnber B00 gevangenen gemaakt. Do fel heid van den strijd hlijlc.t uit hot feit. dat tegenover deze 000 gevangenen \n hef strijdgebied ruim 5800 gesneuvolde Sovjotmnnschapppn geteld werden De verovering van Odessa Tezamen met de groote betoogingen in de straten van Boekarest naar aan leiding van dc verovering van Odessa werden door de arbeiders in alle be drijven te Boekarest anti-communis tische betoogingen gehouden. In do toe spraken werd gewezen op de betceke nis van deze Roemcenschc overwin ning bii Odessa, terwijl de vertegen woordigers en werknemers in hun ant woorden den nadruk legden op de eenheid tusschen bedrijfsleiders on pcr- sonoei in den strijd tegen den gemeen schappen.! ken joodschen vijand, die se dert honderd jaar getracht heeft de volken in klassen tc verdeelen.. MADRID 20 Oct. (A.NP). Het Ma drileensche dagblad Informacio- ncs vertelt een „kleine geschiedenis van een kjefn eiland". Op dit eiland le ven ongeveer 30.000 zielen, voorts groeit er veel suikerriet waaruit een heerlijke drank wordt gestookt en dan is er nog iels belangrijks: groote raffinaderijen, wanr de olio vnn Venezuela wordt ver werkt. Daarmede is hef bezit van dit eiland, dat Curacao geheeten is. ongo* twfifel dvan belang. Toen dn regepring van Nederland zich in Engeland vestigde, vertrouwde /ij Engeland hel Nederlaijdscho impe rium toe. „De Nederlander s", zoo gaat dc Informacione's voort, „leefden in de hoop, dat hun machtige bescherm engel hun waardevolle bezit zou weten te verdedigen om het hun terug tc ge ven, wanneer het uur van den vredo zou hebben geslagen Thans echlcr heeft Engeland dit mandaat ann do Ver. Stalen uitge leverd. De Yankces zullen zich op Curacao nestelen on do Engelschen hebben de Nederlandel s geprest zich te schikken in deze „overdracht". Ilot eiland gaat daarmede over in dc derde houd. Wa ïr zal hot ten slotte rust vinden? Zijn wettige meesters, de Nederlanders, gevoolen op dJt oogenblik eon diepen smart. Zij hebben oen faux pas gemaakt en moeton or Ihans voor boctch". BERLIJN, 20 Oct. De A.N.P.-corres- pondent meldt: Volgens Reuter zijn de Engel6che en Afghaansche regecringen „overeengeko men" dat alle in Afghanistan vertoeven de Duitschers uit het land gozet zullen worden. Zij zouden via Iran en Turkije naar hun vaderland geleid worden. In Berlijn beschikfo mon heden nog niet ovor ambtolljko berichten forzakc. Indien het Routorfiericht mot de waar heid strookt, zal men ditmaal dus niet zoo onmenschelljk te werk gaan als in Iran, waar alle mannelijke Duitschers aan do bolsjewieken nilgelevord werden en dc vrouwen en kinderen door do Sov jets werden ultgeplundord en mishan deld. Men zal moeten afwachten, of het transport dor Duitschers uit Afgha nistan niet eveneens door de bolsjewis ten in jran wordt gemolesteerd. Doch ook al zou alles correct, gcschioden, dan is het toch een ongehoord feit, dat een neutrale slaat door eon belligerent go dwongen wordt, om do stanf.sburgors van den tegenstander ocnvoudig uit het land te zetten. Do toonomende Engelsch-bolsjewis- tisehc druk op Afghanistan wordt in Turksche kringen aandachtig gadogo- slagcn. Veelal zlot mon hierin een po ging lot nfloiding van do catastrophe in dc Sovjot-IJnio. Do ecnig mogelijke hulp voor .de Sovjet-Unie, zoo zegt men, zou echter oen landing op het vasteland zijn. Daartoe echter zijn do Engolschcn niet'in staat. Hot bericht over de torugtrekklng dor Engelsche en bolsjewistische troepen ujt Teheran wordt te Berlijn met scep sis opgevat. Men spreekt het vermoeden uit. dat de Sovjots hun troepen uit loan dringend elders noodig hebben, TOKIO, 20 Oct. iD.N.B.). Bij de overneming van het ministerie van binnenlandsche zaken* heeft dc pre mier, Tojo, in een korte, toespraak verklaard, dat het wel onnoodig is bijzonder te wijzen op den ernst van de huidige situatie. Alle moeite moet men zich getroosten om door beëindiging van het conflict met China de nagestreefde groot-Aziati sche levonsruimto tot stand tc bren gen. Hiertoe is inspanning van alle krach ten noodig ter vervolmaking van de be wapening, verhboging van de productie capaciteit der industrie en bewerkstel liging van den hoogstcn grand van ver dediging in hot algemeen. Nooit is de noodzaak tot beveiliging van vrede en orde groofer, geweest dan thans. Sjigcnori Togo, do nicuwo mini6tor van buitcnlandscbe zaken, heeft een ra diorede uitgesproken tot het Japansche volk, waarin hij uiting gaf aan zijn vast beradenheid om zich van zijn taak to kwijten. Aangezien het diplomatieke doel van Japan gelegen is in het be houd op de bevordering van den wereld vrede, aldus Tpgo, staan hot bestaan on hot prestige van Japan op het spel. Ja pan-moet zijn bestaan, en prestige hard nekkig verdedigen en zijn historische taak vervullen. Met versteviging van hot systeem van samenhang diplomatie en leger, en met inachtneming van de werkelijkheid en met vertrouwen in zichzelf, zal de Japansche diplomatie zoowel bijdragen tot de welvaart als tot den vrede van de wereld. Indien Japan in die houding volhardt on dp rechtvaar digheid blijft betrachten, is hef, duide lijk. dat Tapnn de moeilijkheden en aan vallen te hoven zal komen on do wel vaart Z^1 bevorderen. Amerikaansche voorberei dingen In een extra-bericht uit Mïfnilla meldt TokioNitojiNitsji, dat men verhoogde leveranties van Amerikaansch oorlogsmateriaal naar het Zuid-Oostelijke deel van den Stillen Oceaan met het doel van militaire voorbereidingen kan waan- némen. Bij de jongste Engelsch-Amerikaan sche besprekingen in Manilla en elders in hot Verre Oosten is beslot.cn, dit oor logsmateriaal In groote hoeveelheden naar Manilla, Singapore, Batavia, S o e r a b a y a on Sydney te verschepen. Hierdoor en door andoro Amerikaansche hulp aan de Sovjets via Iran alsmede aan T.sjang Kal Sjck via Birma is liet Zuidelijke deel van den Stillen Oceaan gewordon tot oen Amerlkaansclien ver keersweg voor leveranties die van de grootste beteekenis is. Zoo moeton ook do pogiqgen van Amerika worden opge vat om dezen z.ccwcg te beschermen. Al- los duidt er op, dat ter bescherming en handhaving van dezen weg er reeds eon samenwerking bestaat tusschen de ma rine en do luchtmacht en vnn .de be- trokkon landon. Indisch oordeel De plotselinge kabinetscrises in Japan heeft in Nederlandse h- I n d i c groote aandacht getrokken. Het Nieuws van den dag voor N e d e r 1 a n d s c h-I n d i schrijft: het lijdt geen twijfel of de kansen, voor den aanval op Siberië zijn inderdaad schoon. Hof is zeker, zoo gaat het blad vorder, dat de Russon een deel van hun strijd machten en vooral een deel van hun luchtmacht van het Oosten naar het Westen hebben overgebracht. Japan staat er dus gunstiger voor dan een tijd geleden, toen het ernstgo reden had een sterke Russische strijdkracht aan dc grenzen van Mandsjoekwo le vreezen. Elk oogenblik kan dc beslissing vallen, zoo besluit het Nieuws van den Dag, hot gpvaar nadert zoowel voor Rusland als voor de vereonigde democratieën. De J a v a-B ode schrijft, dat. de. nieu we premier Toj, een vnn do meest uit gesproken voorstanders is van oen ac tieve Japansche politiek. Ilot blad be toogt verder, dat dc moeilijkheden waar in Sovjet-Rusland thans verkeert, in Japan beschouwd worden als "Japans beste kans orn' zijn aartsvijand in Azië te verslaan en dan een zeer ernstig be gin te maken met de uitvoering dor ex pansie-plannen. De vorming van een militair kabinet, aldus besluit de Ja va- Bode is do eerste stap op den weg der uitvoering. Duitsch legerbericht UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 20 Oct. (D'.N.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In het Zuidelijke deel van het Oostelijk front rukken de Duit sche. Italiaanschc. Hongaarsche en Slownakscho divisies steeds verder in hot industriegebied van liet Donotsbekken op. Ook in do overige frohtscctorcn verloopcn de operaties niet succes. Het luchtwapen ondernam aan hot geheelo Oostelijke front doeltreffende aanvallen op belangrijke spoorlijnen en verkeersverbindngen. In hot Zuidoosten, Zuiden en Zuid. woston van het Britschn eiland wer- don havens en belangrijke militaire inrichtingen gebombardeerd. In do vVatoron van hot Kanaal van St. Gcor- go wierpen gevechtsvliegtuigen een groot koopvaardijschip in brand. In Noord-Afrika violen Duitsche gevechtsvliegtuigen op 10 Oct. en in den nacht van 10 op 20 Oct. met suc ces do havénwerkert vnn Tobroek aan. Do vijand vloog niet naar hot ge bied van het Duitsche rijk. ROME 20 Oct. (Stcfani). Hot Ita- liaanscho hoofdkwartier maakt bekend: Gistcron vlogen vijandelijke vliegtui gen boven de plaatsen comiso en Licata op Sicilio on lieten brisantbommen val len, die grooÉcndcolB in zee vielen. Er viel.en geen slachtoffers en er werd geen Schade aangericht. In luchtgevechten werden twee Britsche vliegtuigen aan do kust van Sicilië neergeschoten en vier andere machines getroffen. Onze' vliegtuigen leden geen verliezen. Noor d-A f r i k a: Groote formaties Italiaansche jagers vielen vijandelijke eenheden op den weg van Boegbocg aan, alsmede tentenkampen en automobielen in het gebied van Sidi el Barrani.Ver schillende automobielen geraakten in brand en andere voertuigen werden be schadigd. Duitsche vliegtuigen bombar deerden inrichtingen en stellingen lucht doelgeschut voor Tobroek. De vijand on dernam een aanval op Benghazi. In de omgeving van de stad werd eenigo scha de aangericht. Oost-Afrik a: Drie colonne*»* natio nale en koloniale troepen onder bevel van den commandant der stellingen van Culqunbert, kolonel Augusto Ugolini, hebben op 18 Oef. een uitval gedaan en zijn diep in het door den vijand bezette gebied doorgedrongen. Na een hevigen strijd, waarbij oen krachtig verdedigde vijandelijke stelling bestormd en in brand werd gezet, werd de vijand op de vlucht gedreven, met achterlating van meer dan 200'doodcn op het slagveld. Onze colonnes maakten wapens, mate riaal en levensmiddelen buit. Bij deze zegevierende actie hebben zich de af- deeling der carabinieri en de 1de en 240o bataljons dor zwarthemden, als mede hot 67e bataljon koloniale troepen door taaien Tinnvalsgeest onderscheiden In het Oostelijk hekken van de Mid- dellandsche Zee hebben onze vliegtui gen tijdens pen gewapende verkenning een vijandelijk koopvaardijschip aange vallen en tot zinken gebracht. HET PANAMAKANAAL MEXICO-CITY 20 Oct. (A.N.P.). —.Do nieuwe diplomatieke vertegenwoordi ger vnn Panama te Washington, is op doorreis naar zijn standplaats hier aangekomen. Aan persvertegenwoordi gers heeft, hij verklaard, in Washington besprekingen te zullen voeren over aan het Panama-kanaal gelegen -gebieden, die dc Vereenigdo Staten noodig heb ben voor de verdediging van het Pana makanaal. Hij voegde cr aan toe, dat Panama bereid is. do verlangde gebic den aan de V.S. af to staan voor het in richten van steunpunten en ze onder militaire controlo te laten stellen. IRAK ZEGT HANDELSVERDRAG MET JAPAN OP Het Japansche blad N i t s j i N i t s j i S j i m b o e n meldt, dat do regoering vnn Irak het handelsverdrag met Japan heeft opgezegd en dc Japansche diplo matieke vertegenwoordigers heeft.' uit- genoodigd het land te verlaten. Het, blad meent, dat deze maatregel een gevolg is vdn Engelsche pressie. BINNENLAND MEPPEL, -20 Oct. - Bij het graven van een sleuf voor het leggen van de rioolbuizen voor de uitbreiding van het. centraal rioolstelsel te Mepel, gijn de arbeiders in het hartje van de stad aan het einde van do Nieuwe Hovensteeg, een van de meest vervallen oude buur ten, op een oudheidkundige vondst ge- stootcn en wel een tweetal groote been deren, bestaande uit twee gelijksoortige gewrichtsknobbels' met daaraan een stuk heen dat den vorm van een plaat heeft. F.en der arbeiders nam de gevaarten mede naar huis om ze beschikbaar te houden voor deskundigen. Het been was zeer gaaf. de gewrichtsknobhe! had een breedte van 51 cm. hij een dikte van 35 cm. Het been was plat en bad eon breed te van 37 cm. met oen dikte, varleercn- de van 7 tot 13 cm. Ongeveer 35 cm. be neden den knobbel bevond zich In het blad een kleine verhooging die zit boven een gat van 9 cm. diameter dat door hét geheele blad bleek te nopen. De totale lengte van dit been was 00 cm. Het twee- do boen was meer verweerd maar ove rigens gelijk van vorm. Alleen do ge- wrichtsknobbcl was wat minder van Omvang, n.l. H bij 36 cm. Verder werd in deze omgeving door, de arbeiders nog een oude munt gevon den, welke werd opgezonden naar oen museum. Aan de hand van enkele foto's heb ben wo over de gevonden hoenderen bot oordoel gevraagd van eon deskundige, die de vondst als interessant kenmerkte. Zijns inziens was hot niet uitgesloten, dat deze afkomstig waren van een wal- visch, temeer waar vroeger ook al eens een kaak van een dergelijk dier in Mep pol is aangetroffen. 's-GRAVENIIAGE. Mot ingang van 1 November a.s. treedt een belangrijke nieuwe voorziening op sociaal gebied fn werking, namelijk dc bepaling dat nan dc echtgenooto van dengeno, die krachtöns do ziektewet verzekerd is. bij gezin s ver meerdering, een bijdrage iiï de kosten van dc bevalling groot vijf en vijftig guldon wordt toegekend. Dit geldt ook voor bevallingen van dochters, stief. en pleegdochters, die in het gezin van den verzekerde leven. De uitkeering ge schiedt door don Raad van ^rbcid of doog de bedrijfsveroenjging, waarbij de werkgever van den verzekerde, voor de uitvoering van de ziektewet is aangeslo ten. Evenals de aangifte-van ziektegeval len. moet ook de kennisgeving van een plaats gehad hebbende bevalling door den werknemer geschieden. Do op grond van artikel 17 der ziektewet in ieder be drijf aanwezige kaart wijst hem den woe tot welken raad van arbeid of bedrijfs- verceniging hij zich hiervoor heeft to wenden.. MAASTRICHT, 20 Oct. In den oudordom van 70 jaar is alhier Maan- dngmorgon in hot ziekenhuis Calva riönberg overleden mr. L. B. J. van Op pen, oud-burgemeester van Maastricht. Hij was ruim oen kwart eeuw de hoogste magistraat van de gewestelijke hoofdstad in Limburg. In 1871 geboren promoveerde hij in 189-i 1c Utrecht tot meester in de rechten, waarna hij zich tc Maastricht vestigde. In dien tijd ver zorgde hij onder .andore de oerste uit gave van de Nederlandsche mijnwetten, In 1897 wrd hij benoemd tot hoofd commies ter secretarie, In 1808 tot ge meentesecretaris en in 1910 tot burge meester vnn Maastricht. Dc thans ovorlcdeno- had vele jaren zitting in hc'f hoofdbestuur van het Ne derlandschc roodo kruis en was lid van de vorecniging van burgerwachten in Nederland. Hij was o.a. ridder in dc orde van den Ncdcrlandschcn Leeuw, comman deur van do orde van Leopold II en ontving onderscheidingen van hot RoO' do'Kruis in Nederland. Duitschland on België, Duitsche moederschoot te Den Haag geopec 's-GRAVENIIAGE. 20 Oei. T, zorgen van do NS-Fraucnschaft beh» o.a. de moederdienst, welke zich t in het bijzonder tot de vrouw on ni« richt, om haar bij te staan in haart) houdelijkc en moederlijke plichten haar de noodigc kennis van zaken te brengen. Dc cursussen van den moederfik die drie groepen omvatten, hebben ruimere gebied der huisvrouw! plichten ten grondslag. Deze drie g pen zijn: 1. huishoudcursussen, vu toe koken en naaien behooren; 2, i zorgingscursussen, waartoe zuiprl genverzorging, gezondheidsleer on i tc ziekenverpleging behooren on 3, voedingscursussen, die de opvoeding in aansluiting hieraan het bczighoo vah kinderen inhouden, alsmede ninginrichtingscursussen en leergdr. in volksgebruiken. Nadat reeds tc Amsterdam, Rr, broek en Eindhoven moederscbs vanwege bovongonoemdon dienst i. Arboitsbereich dor N.S.D.A.P. hier lande waren ingericht, terwijl te j t'erdam de opening van zulk oen së in vergovorderden stffat vnn voorbt ding verkeert, is heden een inricht vnn -dezen aard geopend in het gebr Koninginnegracht 60 te 's-Gravenh hij welke gebeurtenis mevrouw Si Inqnart. mevrouw Lienhardt, hoofd de afdeeling moederdienst van de Fraüensehaft te Berlijn en' conjrnl ris-generaal Schmidt, Oherdienslli der N.S.D.A.P. hior te lande annm waren, te. /.amen met vele genoodif uit Nederlandsche en Duitsche M naal socialistischc kringen en zus instellingen. Mevrouw Marietta dc la Fonii leidster van de NS-Frauenschafj F schcs Frauenwerk des Arbeltgber der N.S.D.A.P. hier te lande, heelt? len hartelijk welkom en gaf uiting den wensch, dat alje vrouwen N( landsche zoowel als Duitsche die deze cursussen willen deelnemen, hier „thuis" zullen gevoolen. Mevrouw" Lienhardt hield vervol; oen rede. waarin zij haar vreugd? over uitsprak, dat in zoo korten vijf moederschoten in Nederland het arbcitsboreich zijn voorbereid. Spreekster gaf verder xen schob hot, werk, dat op doze cursussen verricht Nog deelde spreckstor mede, dat de I-Inagsche moedbrschool de ve: rolding is opgedragen van een vi den raocdercursus, die nl. per langs de volo waterwegen hier tc li dc huisvrouw meer in de onmfddcl omgeving zullen bereiken. Oberdienstlcltér Schmidt dank!» Ion, die aan de totstandkoming va? ze mocdcrschool hadden bijgedrag herinnerde aan don strijd, dien de tionaal-socinlisten onder aanvoe 'van Hitler tien jaren geleden te Dn weich streden voor de verwezenllj van den-staat, dien de Fuehrer in onder zijn leiding heeft gekregen,? corstg. werk toen geweest is voo? moeders en kinderen te zoi'gen. Si dien heeft Duitschland me? een oniiN zielen per jaar zijn bevolking m zien toenemen on in dc corstc (lrii ren na de rnachtsovérneminp is vooral de N.S.D.A.P. geweest, die werk van den nieuwen staat moes» voeren, gelijk het de Nntionaal-soci ten waren, die hot eerste gevolg ci aan dc^ oproop van den Fuehrer l« bouw van hot nieuwe Duitsch! waaraan thans iedere Duitscher geheel zijn hart en in volledig vert wen op Adolf Iïitler deelneemt. Spreker verklaarde hierna mei beste wenschcn domoodorschool opend BIJ WANDELMARSCH OVERLED LEIDEN.-20 Oct. Zondagmidda: dens de jubileumwandeltochten v,v Lcidsche wandelsportvereeniging S.V. is aan do Zoetcrwou6cheöins< T.cldcn een 15-jarige deelnemer, lid dc wandelsportvereeniging de Vrod Matrozen, tengevolge van een lamming plotseling dood gebleven, INSTALLATIE VAN DEN NIEUW BURGEMEESTER VAN MAASTRICHT MAASTRICHT, 20 Oct. De oil) le installatie van den nieuwen b: moester, van Maastricht mr. L. PI Pcetom zal plaats hebben Zatonlaj October n.s. des middags om 3 uur don commissaris dor provincie gnu V. E. de Merchant et d'Ansombour FEUILLETON 25. Het voornaamste deel van het pro gramma narnen de humoristen en do soubrettes op zich, waarvan hij er een dozijn had. Zij wisten precies, wat cr op den Balkan verlangd werd en dc tempe ramentvolle en ietwat ruwe vroolijkheid van hun voordracht beviel het.publiek heel goed. Verder had Pellini in zijn variété een dame met drie gedresseerde honden, een acrobatisch paar dansers, twee equili bristen, en Bumps, de vroolijke huis knecht Deze had het. laatste nummer van het, lange program, dat lot diep in den nacht duurde en vond niet meer veel belangstelling. Maar dezen nacht in het Alcazar te Saloniki klapte een der toeschouwers, een elegant gekleed heer, opvallend lang e^i hartelijk in de handen, toen Bumps de huisknecht zijn dwaasheden verkocht. Bumps was een middelgroot, stevig gebouwd man, die con veel te wijde ver kreukelde en aan allo kanten gestopte j>is droeg. Hij kwam liet tooneel op niet een emmer aan zijn linkerarm,,een lan - gen bezem in zijn rechterhand en een breede grijns op zijn gezicht, dat met den dikken mopsneus, 'n wit omfichmink ten reuzenmond en 'n geschilderd zwart snorretje een grotesk mengsel van dom heid en list scheen. Hij zette zijn schoon maakgerei met veel drukte neer, haal de uit do diepste diepto vah zijn brook- zak een signrenstompje, deed een paar trekken en schrok toen door een ge luid achter het tooneel op, wilde tor zijde .springen, gleed uit en landde met zrljn zitvlak in don emmer, waarvan de vochtige inhoud hem onaangenaam ver. raste. Maar tenslotte troostte hij zich weer en haalde een Jeneverflesch te voor schijn, waar hij na veel grimassen een paar groote slokken ujt nam. Daarna werd hij overmoedig en docd enkele danspassen, waarbij hij op den bezem trapte, die omhoog vloog en hom. togen don neus sloeg, hem op deze wijze her innerend, dat hii aan zijn werk moest gaan. Tot dat doel visehte hij dan oen groot rond stuk zeep uit den emmer. Maar omdat het zoo glad was, gleed het hem telkens uit de handen en aldus ontstond een opwindende jacht op dc zeep van rechts naar links het- tooneel over. Nu was dc huisknecht eindelijk zoo ver dat hij de ruiten kon gaan lappen. Hij klom op dc ladder, verloor zijn even wicht en vloocr naar heneden natuur lijk weer in den emmer. Woedend wibrp hij de ladder vnn zich af, schoof een tafel bij l^ct raam, zette er een stoel op cn knelde zijn voet en zijn hand zoo looi ijk. dat hij alles liet staan en van pijn danste als een derwish. Nu kwam Bumps met zijn slottoer voor den dag. Wonderbaarlijk vlug zotte hjj vijf tafels op elkaar, schoof op.de boven ste nos een stoel en ging er bovenop zit ten. Vergenoegd stak hij een pijpje aan, trok een krant uit zijn zak, ontvouwde ze cn begon te lezen. Maar owee. nu hij zoo behaaglijk in zijn stoel leunde, begon do heele toren te wankelen! Eerst schrok Bumps daarvan, maar toen vond hij dat schommelen leuk cn nu probeerde hij langzaam hoe ver hij gaan kon, naar voren, naar achter, steeds verder heen en weer ojt de wankele ta- felpyramide met een vroolijke grijns op het gezicht.Nu was het doode punt bereikt, een paar seconden scheen do hocle zaak te zullen vallen, en vond toen nog het evonwicht terug. Ma$ir daar gaf de onhandige knecht een nieu wen ruk, dio hot ongeluk werkelijk ge beuren deed: dc tafeltorcn vloog achter over on Bumps kon zich op het laatste oogenblik slechts door een prachtigo salto redden. Nog nooit had dit uitstekende oquili- bristïschc nummer op don Balkan hot succes gevonden, waarop het eigenlijk aanspraak mocht maken tot op het oogenblik, dat de elegante toeschouwer, die zoo geestdriftig in de handen had geklapt, achter de coulissen kwam om den artist op te zoeken. Hij vond hem bezig met het wegber gen van zijn requisietcn. „Monsieur Bumps!" riep hij. „U bent een uitste kend artist! U moet het groote tooneel op, naar Parijs, naar Londen, naar Ber lijn! Ik bon Simonides, agent, ik zal u boeken „Maak dat je wegkomt 1" snauwde Bumps. ..Parijs en 'alle agenten kiinncn naar mil fluiten!" En-toen Simonides nog een oogenblik bleef staan om te overleggen hoe hij dezen vreemden klant zou aanpakken, nam de .vroolijke huisknecht' zijn bezem hief die dreigend op en schreeuwde: „De deur uit! En gauw!" Nu achtte Monsieur Simonides het in derdaad geraden om snel te verdwij nen. „Wat is dat een gevaarlijke ruwe- ling!" zei hij tegen directeur Pellini, terwijl hij bij hem aan tafel ging zit ten. „Hij is zeker niet goed bij zijn hoofd?" Pellini knikte. Dat hij een beetje in de war is, denk ik ook. Hij reist nu al zeven maanden met ons mee en in dien lijd hob ik nog geen twintig woorden mot hem gewisseld. Tegen de anderen zegt hij hcclcmaal niets. Zoo'n zonder ling heb ik nog nooit meegemaakt. Nie mand heeft er een vermoeden waar hij vandaan komt, hoe hij heet, wat hij overdag doet, we weten eenvoudig niets van dien Bumps: Hij komt 's avonds stipt op tijd voor zijn nummer en daar na verdwijnt hij dan weer; als wij op reis gaan weet hij het altijd zoo in te richten, dat hjj niet hij ons in de coupé* komt. Hij zal een- jaar of dertig zijn, een stevige knaap, mij dunkt, dat hii eop verongelukte kunstrijder is. En naar zijn accent te oordeelen een Engelsch- man of een Amerikaan." „Zoozoo.En u denkt dus., dat ik hem niet kan overreden om in groote variétés to gaan optreden?" „U zult niet eens mot hem in gesprek kunnen komen!" „Jammer," heel jammerzei Simo nides teleurgesteld. „EJr. zit wel wat in die rare snijboon. Ztjn nummer is nog wat krampachtig hier en daar, maar dat wordt wel losser mettertijd Ja als hij heelemaal niet wil je kunt niemand zijn geluk opdwingen." Joe Golden, die aldus als vroolij ke huisknecht' möt Pellini's galavariété Olympia over don Balkan schommelde leidde slebhts uiterlijk, een idyllisch le ven; innerlijk verkeerde hij in voort durende gisting. Hij bedacht dagelijks nieuwe plannen om zijn dochtertjo Zophora terug te knj" gen. Hi| wist zoo goed als zeker, dot Edith hem het kind niet vrijwillig zou afstaan. Dan moest hi| het haar dus •met geweld ontnemen, met list ontfut selen; juist zoo handelen tegenover haar als zij hot tegonovor hom had go- daan. Maar Edith en Zophora werden nu door Henry Eagle beschermd, eji Eegle had relaties in de heele wereld, "zoodat hij zich voortdurend op de hoog te kon houden van Joo Goldon's bewe gingen cn zijn maatregelen nomen, zoo dra hij hoorde, dat Joe in de buurt kwam, Daarom was Golden dan ook van don aardbodem verdwenen cn had hij zich in den huisknecht Bumps veran derd. Niemand moest weten, waar Joo Golclon gebleven was. Ook toen hij den oproep gelezen had .om zich met Taus sig in New York in verbinding tc stel len, waar een belangrijk bericht voor hem lag, was hij tJhar niet op ingegaan. Hij zei bij zichzelf dat deze agent, die voor hem nog nooit gewerkt had, maar door Eagle al veel geld had verdiend den beroemden equilibrist onmiddellijk het adres van Golden verraden zou. Bumps zat "iet stil. Weliswaar oefen de hij nooit. Maar in zijn gemeubileerde kamer las hij allo artistentijdschriften van Europa en Amerika door. Op de moeste daarvan was hij geabonneerd cn hij doorzócht ze systematisch naar ecnlg bericht omtrent de Eaglctroop. En eindelijk na maanden van vruchte loos zoeken, vond hij den naam Eagle in het' Amerikaansche vakblad „Bill board." Daar stond onder talloozc heel fijn 'gedrukte programma's uit dc heele we reld ook dat van het reizende circus Santigo y Artas. dat op het oogenblik to Matanzas in Cuba zijn tenten had op geslagen. En één nummer op dat Pi"°* gramma was van de Ea-gle-troep Bumps wist wel. dat Cuba duizenden kilometers van Sofia waar hij op het oogenblik met Pellini's reizend varié té was aangeland verwijderd Niettemin nam hij onmiddellijk fa sluit om naar Cuba tc roizen. IUJ zond don naastbijzijnden Plack in Woonen oon expresse! waarin hij hem zijn Bumps-numnu schreef cn zich voor Mlddol-Anu bijzonder Cuba aanbood. I Het antwoord kwam pór omgaat' „Eer ik uw nummer gezien lieK ik tot mijn spijt niets voor u doe; Noch dicnzclfden dag verzocht F zijn directeur om zijn engagemtf mogen verbreken. Tegen een schadeloosstelling wilde de Levi hier in toestemmen. Bumps bd* pakte zijn koffers en reisde haasti? Woonen. Plack verzocht de "directie van nachor' om Bumps op oen avoni fusschonnummcr to laten optreden, dat hij zich 'oenig oordeel zou Kn vormen. Dien avond had ,de vr°j huisknocht' bijna ernstig «pech. Bi.' val van de tafelpyramido het1 gevaarlijke oogenblik in het heek; mor werd hij een seconde eer Ié salto rnoest maken onzeker en kon aarzeling slechts nog door een ceerd tempo inhalen. Hot had müM haar gescheeld of hij zou met gel" hals op het podium bobben gelefi' Toen hij zich paderhand nauwkeun vroeg, hoe het, zooo ver had ku"flf; men, ontdekte hij, dat hij woer '-- was geweest, weer aan Edith en ra gedacht had. Hij sohudde zijn over zijn eigen verstrooidheid; dal fixe zou hem nog" eens het loven ten... (Wordt ven'

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1941 | | pagina 2