Verklaring van Tojo
STALIN ZOU MOSKOU
VERLATEN HEBBEN
CURACAO ONDER
BESCHERMING DER V.S.
Worden Duitschers uit
Afghanistan gezet?
De
indruk in
Oost-Indië
Verdere opmarsch in
het Donets-gebied
Luchtactie boven
Noord-Aïrika
Interessante vondst te
Meppel
De uitkeering bij bevalling
öud-burgemeester van
Maastricht f
PAGINA 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 21 OCTOBER 19-
STOCKHOLM, 20 Oct. - Vol
gens een bericht van Af ton
BI a de t uit Istanbocl zou Stalin
Moskou me't onbekende bestem
ming verlaten hebben. Men ver
moedt in welingelichte kringen,
dat*hij zijn hoofdkwartier zal ves
tigen in een pantscrtrcin en dus
geen vaste verblijfplaats meer zal
hebben.
Een dringende oproep aan de bevo!
Ring van .Moskou om uir eigen midden
oen leger te vormen, dat de hoofdstad
«zoo noodig straat voor straat en hui*
"voor huis verdedigen zal wordt naar
dc Engelsche berichtendienst meldt,
ön een hoofdartikel der Prawda ge
publiceerd. De oproep is ook door den
Moskouschen omroep voorgelezen.
In het artikel wordt ten aanzien van
het decreet van Stalin betreffende het
afkondigen van den staat van beleg
verklaard dat de genoemde maatrege
len van bcfissond belang zijn voor de
verdediging van de hoofdstad De be
volking wordt geleerd boe zit tegen vij
andelijke tanks moet optreden, hoe
versterkingswerken bespoedigd kunnen
worden, en bovendien wordt zij opge
roepen haar leven op te offeren voor de
verdediging van de hoofdstad Ieder
die in staat ïs een geweer te dragen
moet het als zijn „heiligen plicht" be
schouwen- don vijand den weg te ver
sperren en iedere straat leder huis moet
tot een vesting worden. Allen die dil
bevel overtreden, moeten zonder verwijl
voor een krijgsraad gebracht, worden
en provocateurs, spionnon en andere
agenten van den vijand, moeton tor
plaatse doodgeschoten worden.
Bolsjewistische winter
kwartieren gevonden
Van bevoegde zijde verneemt het D.
N.R.: Tijdens de zuivering van het ter
rein van uiteengedreven bolsjewisti
sche troepeprestanlen hehhen Duitsche
infanteristen op 18 October ten Oosten
van Brjansk in gereedheid zijnde win
terkwartieren der bolsjewisten gevon
den. welke in opdracht van Tirnosjenko
de laatste weken waren gebouwd. De
uit dikke bouten stammen ongebouwde
onderkomens staken slerlits voor een
derde gedeelte boven den grond uil
Zij waren voorzien van kachels en hrlt
sen en boden plaats aan heele treinen
en compagnieën. Do bier gevangen ge-
tnomen bolsjewisten verklaarden, dat
do troen zich hier voor don winter had
ingericht, want zoo hadden de com
imissarissen en officieren gezegd
tot hier zouden do Duitschers nooit
doordringen.
De Finsehe troepen hebben, naar hot
DN.R vnn militaire zijde vernoemt,
gisteren hun gevochten in bot gebied
tusschen bot Ladoga- on bet Onognmner
met succes voortgezet. Tn den sector
van con Finsch legercorps heeft oen in
den rug van de bolsjewistische ingezet
te aanval geleid tot nmslingrding van
holsfewistisrhe strijdkrachten. Ook op
andere plaatsen hebben de Finsehe
troeppn na bet neerslaan van den bols-
jewistischcn tegenstand terrein gewon
non.
De Finsehe troelen hebben op-10 Oc-t
tnber B00 gevangenen gemaakt. Do fel
heid van den strijd hlijlc.t uit hot feit.
dat tegenover deze 000 gevangenen \n
hef strijdgebied ruim 5800 gesneuvolde
Sovjotmnnschapppn geteld werden
De verovering van Odessa
Tezamen met de groote betoogingen
in de straten van Boekarest naar aan
leiding van dc verovering van Odessa
werden door de arbeiders in alle be
drijven te Boekarest anti-communis
tische betoogingen gehouden. In do toe
spraken werd gewezen op de betceke
nis van deze Roemcenschc overwin
ning bii Odessa, terwijl de vertegen
woordigers en werknemers in hun ant
woorden den nadruk legden op de
eenheid tusschen bedrijfsleiders on pcr-
sonoei in den strijd tegen den gemeen
schappen.! ken joodschen vijand, die se
dert honderd jaar getracht heeft de
volken in klassen tc verdeelen..
MADRID 20 Oct. (A.NP). Het Ma
drileensche dagblad Informacio-
ncs vertelt een „kleine geschiedenis
van een kjefn eiland". Op dit eiland le
ven ongeveer 30.000 zielen, voorts groeit
er veel suikerriet waaruit een heerlijke
drank wordt gestookt en dan is er nog
iels belangrijks: groote raffinaderijen,
wanr de olio vnn Venezuela wordt ver
werkt. Daarmede is hef bezit van dit
eiland, dat Curacao geheeten is. ongo*
twfifel dvan belang.
Toen dn regepring van Nederland
zich in Engeland vestigde, vertrouwde
/ij Engeland hel Nederlaijdscho impe
rium toe. „De Nederlander s", zoo
gaat dc Informacione's voort, „leefden in
de hoop, dat hun machtige bescherm
engel hun waardevolle bezit zou weten
te verdedigen om het hun terug tc ge
ven, wanneer het uur van den vredo zou
hebben geslagen
Thans echlcr heeft Engeland dit
mandaat ann do Ver. Stalen uitge
leverd. De Yankces zullen zich op
Curacao nestelen on do Engelschen
hebben de Nederlandel s geprest zich
te schikken in deze „overdracht".
Ilot eiland gaat daarmede over in dc
derde houd. Wa ïr zal hot ten slotte
rust vinden? Zijn wettige meesters, de
Nederlanders, gevoolen op dJt
oogenblik eon diepen smart. Zij hebben
oen faux pas gemaakt en moeton or
Ihans voor boctch".
BERLIJN, 20 Oct. De A.N.P.-corres-
pondent meldt:
Volgens Reuter zijn de Engel6che en
Afghaansche regecringen „overeengeko
men" dat alle in Afghanistan vertoeven
de Duitschers uit het land gozet zullen
worden. Zij zouden via Iran en Turkije
naar hun vaderland geleid worden. In
Berlijn beschikfo mon heden nog niet
ovor ambtolljko berichten forzakc.
Indien het Routorfiericht mot de waar
heid strookt, zal men ditmaal dus niet
zoo onmenschelljk te werk gaan als in
Iran, waar alle mannelijke Duitschers
aan do bolsjewieken nilgelevord werden
en dc vrouwen en kinderen door do Sov
jets werden ultgeplundord en mishan
deld. Men zal moeten afwachten, of het
transport dor Duitschers uit Afgha
nistan niet eveneens door de bolsjewis
ten in jran wordt gemolesteerd. Doch
ook al zou alles correct, gcschioden, dan
is het toch een ongehoord feit, dat een
neutrale slaat door eon belligerent go
dwongen wordt, om do stanf.sburgors
van den tegenstander ocnvoudig uit het
land te zetten.
Do toonomende Engelsch-bolsjewis-
tisehc druk op Afghanistan wordt in
Turksche kringen aandachtig gadogo-
slagcn. Veelal zlot mon hierin een po
ging lot nfloiding van do catastrophe in
dc Sovjot-IJnio. Do ecnig mogelijke hulp
voor .de Sovjet-Unie, zoo zegt men, zou
echter oen landing op het vasteland
zijn. Daartoe echter zijn do Engolschcn
niet'in staat.
Hot bericht over de torugtrekklng dor
Engelsche en bolsjewistische troepen
ujt Teheran wordt te Berlijn met scep
sis opgevat. Men spreekt het vermoeden
uit. dat de Sovjots hun troepen uit loan
dringend elders noodig hebben,
TOKIO, 20 Oct. iD.N.B.). Bij de
overneming van het ministerie van
binnenlandsche zaken* heeft dc pre
mier, Tojo, in een korte, toespraak
verklaard, dat het wel onnoodig is
bijzonder te wijzen op den ernst van
de huidige situatie. Alle moeite
moet men zich getroosten om door
beëindiging van het conflict met
China de nagestreefde groot-Aziati
sche levonsruimto tot stand tc bren
gen.
Hiertoe is inspanning van alle krach
ten noodig ter vervolmaking van de be
wapening, verhboging van de productie
capaciteit der industrie en bewerkstel
liging van den hoogstcn grand van ver
dediging in hot algemeen. Nooit is de
noodzaak tot beveiliging van vrede en
orde groofer, geweest dan thans.
Sjigcnori Togo, do nicuwo mini6tor
van buitcnlandscbe zaken, heeft een ra
diorede uitgesproken tot het Japansche
volk, waarin hij uiting gaf aan zijn vast
beradenheid om zich van zijn taak to
kwijten. Aangezien het diplomatieke
doel van Japan gelegen is in het be
houd op de bevordering van den wereld
vrede, aldus Tpgo, staan hot bestaan on
hot prestige van Japan op het spel. Ja
pan-moet zijn bestaan, en prestige hard
nekkig verdedigen en zijn historische
taak vervullen. Met versteviging van
hot systeem van samenhang diplomatie
en leger, en met inachtneming van de
werkelijkheid en met vertrouwen in
zichzelf, zal de Japansche diplomatie
zoowel bijdragen tot de welvaart als tot
den vrede van de wereld. Indien Japan
in die houding volhardt on dp rechtvaar
digheid blijft betrachten, is hef, duide
lijk. dat Tapnn de moeilijkheden en aan
vallen te hoven zal komen on do wel
vaart Z^1 bevorderen.
Amerikaansche voorberei
dingen
In een extra-bericht uit Mïfnilla
meldt TokioNitojiNitsji, dat
men verhoogde leveranties van
Amerikaansch oorlogsmateriaal
naar het Zuid-Oostelijke deel van
den Stillen Oceaan met het doel van
militaire voorbereidingen kan waan-
némen.
Bij de jongste Engelsch-Amerikaan
sche besprekingen in Manilla en elders
in hot Verre Oosten is beslot.cn, dit oor
logsmateriaal In groote hoeveelheden
naar Manilla, Singapore, Batavia,
S o e r a b a y a on Sydney te verschepen.
Hierdoor en door andoro Amerikaansche
hulp aan de Sovjets via Iran alsmede
aan T.sjang Kal Sjck via Birma is liet
Zuidelijke deel van den Stillen Oceaan
gewordon tot oen Amerlkaansclien ver
keersweg voor leveranties die van de
grootste beteekenis is. Zoo moeton ook
do pogiqgen van Amerika worden opge
vat om dezen z.ccwcg te beschermen. Al-
los duidt er op, dat ter bescherming en
handhaving van dezen weg er reeds eon
samenwerking bestaat tusschen de ma
rine en do luchtmacht en vnn .de be-
trokkon landon.
Indisch oordeel
De plotselinge kabinetscrises in
Japan heeft in Nederlandse h-
I n d i c groote aandacht getrokken.
Het Nieuws van den dag voor
N e d e r 1 a n d s c h-I n d i schrijft: het
lijdt geen twijfel of de kansen, voor den
aanval op Siberië zijn inderdaad schoon.
Hof is zeker, zoo gaat het blad vorder,
dat de Russon een deel van hun strijd
machten en vooral een deel van hun
luchtmacht van het Oosten naar het
Westen hebben overgebracht. Japan
staat er dus gunstiger voor dan een tijd
geleden, toen het ernstgo reden had een
sterke Russische strijdkracht aan dc
grenzen van Mandsjoekwo le vreezen.
Elk oogenblik kan dc beslissing vallen,
zoo besluit het Nieuws van den Dag,
hot gpvaar nadert zoowel voor Rusland
als voor de vereonigde democratieën.
De J a v a-B ode schrijft, dat. de. nieu
we premier Toj, een vnn do meest uit
gesproken voorstanders is van oen ac
tieve Japansche politiek. Ilot blad be
toogt verder, dat dc moeilijkheden waar
in Sovjet-Rusland thans verkeert, in
Japan beschouwd worden als "Japans
beste kans orn' zijn aartsvijand in Azië
te verslaan en dan een zeer ernstig be
gin te maken met de uitvoering dor ex
pansie-plannen. De vorming van een
militair kabinet, aldus besluit de Ja va-
Bode is do eerste stap op den weg der
uitvoering.
Duitsch legerbericht
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FUEHRER, 20 Oct. (D'.N.B.)
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
In het Zuidelijke deel van het
Oostelijk front rukken de Duit
sche. Italiaanschc. Hongaarsche
en Slownakscho divisies steeds
verder in hot industriegebied van
liet Donotsbekken op. Ook in do
overige frohtscctorcn verloopcn
de operaties niet succes.
Het luchtwapen ondernam aan hot
geheelo Oostelijke front doeltreffende
aanvallen op belangrijke spoorlijnen
en verkeersverbindngen.
In hot Zuidoosten, Zuiden en Zuid.
woston van het Britschn eiland wer-
don havens en belangrijke militaire
inrichtingen gebombardeerd. In do
vVatoron van hot Kanaal van St. Gcor-
go wierpen gevechtsvliegtuigen een
groot koopvaardijschip in brand.
In Noord-Afrika violen Duitsche
gevechtsvliegtuigen op 10 Oct. en in
den nacht van 10 op 20 Oct. met suc
ces do havénwerkert vnn Tobroek
aan. Do vijand vloog niet naar hot ge
bied van het Duitsche rijk.
ROME 20 Oct. (Stcfani). Hot Ita-
liaanscho hoofdkwartier maakt bekend:
Gistcron vlogen vijandelijke vliegtui
gen boven de plaatsen comiso en Licata
op Sicilio on lieten brisantbommen val
len, die grooÉcndcolB in zee vielen. Er
viel.en geen slachtoffers en er werd geen
Schade aangericht. In luchtgevechten
werden twee Britsche vliegtuigen aan
do kust van Sicilië neergeschoten en
vier andere machines getroffen. Onze'
vliegtuigen leden geen verliezen.
Noor d-A f r i k a: Groote formaties
Italiaansche jagers vielen vijandelijke
eenheden op den weg van Boegbocg aan,
alsmede tentenkampen en automobielen
in het gebied van Sidi el Barrani.Ver
schillende automobielen geraakten in
brand en andere voertuigen werden be
schadigd. Duitsche vliegtuigen bombar
deerden inrichtingen en stellingen lucht
doelgeschut voor Tobroek. De vijand on
dernam een aanval op Benghazi. In de
omgeving van de stad werd eenigo scha
de aangericht.
Oost-Afrik a: Drie colonne*»* natio
nale en koloniale troepen onder bevel
van den commandant der stellingen van
Culqunbert, kolonel Augusto Ugolini,
hebben op 18 Oef. een uitval gedaan en
zijn diep in het door den vijand bezette
gebied doorgedrongen. Na een hevigen
strijd, waarbij oen krachtig verdedigde
vijandelijke stelling bestormd en in
brand werd gezet, werd de vijand op de
vlucht gedreven, met achterlating van
meer dan 200'doodcn op het slagveld.
Onze colonnes maakten wapens, mate
riaal en levensmiddelen buit. Bij deze
zegevierende actie hebben zich de af-
deeling der carabinieri en de 1de en
240o bataljons dor zwarthemden, als
mede hot 67e bataljon koloniale troepen
door taaien Tinnvalsgeest onderscheiden
In het Oostelijk hekken van de Mid-
dellandsche Zee hebben onze vliegtui
gen tijdens pen gewapende verkenning
een vijandelijk koopvaardijschip aange
vallen en tot zinken gebracht.
HET PANAMAKANAAL
MEXICO-CITY 20 Oct. (A.N.P.). —.Do
nieuwe diplomatieke vertegenwoordi
ger vnn Panama te Washington, is op
doorreis naar zijn standplaats hier
aangekomen. Aan persvertegenwoordi
gers heeft, hij verklaard, in Washington
besprekingen te zullen voeren over aan
het Panama-kanaal gelegen -gebieden,
die dc Vereenigdo Staten noodig heb
ben voor de verdediging van het Pana
makanaal. Hij voegde cr aan toe, dat
Panama bereid is. do verlangde gebic
den aan de V.S. af to staan voor het in
richten van steunpunten en ze onder
militaire controlo te laten stellen.
IRAK ZEGT HANDELSVERDRAG
MET JAPAN OP
Het Japansche blad N i t s j i N i t s j i
S j i m b o e n meldt, dat do regoering
vnn Irak het handelsverdrag met Japan
heeft opgezegd en dc Japansche diplo
matieke vertegenwoordigers heeft.' uit-
genoodigd het land te verlaten. Het, blad
meent, dat deze maatregel een gevolg is
vdn Engelsche pressie.
BINNENLAND
MEPPEL, -20 Oct. - Bij het graven
van een sleuf voor het leggen van de
rioolbuizen voor de uitbreiding van het.
centraal rioolstelsel te Mepel, gijn de
arbeiders in het hartje van de stad aan
het einde van do Nieuwe Hovensteeg,
een van de meest vervallen oude buur
ten, op een oudheidkundige vondst ge-
stootcn en wel een tweetal groote been
deren, bestaande uit twee gelijksoortige
gewrichtsknobbels' met daaraan een
stuk heen dat den vorm van een plaat
heeft.
F.en der arbeiders nam de gevaarten
mede naar huis om ze beschikbaar te
houden voor deskundigen. Het been was
zeer gaaf. de gewrichtsknobhe! had een
breedte van 51 cm. hij een dikte van 35
cm. Het been was plat en bad eon breed
te van 37 cm. met oen dikte, varleercn-
de van 7 tot 13 cm. Ongeveer 35 cm. be
neden den knobbel bevond zich In het
blad een kleine verhooging die zit boven
een gat van 9 cm. diameter dat door hét
geheele blad bleek te nopen. De totale
lengte van dit been was 00 cm. Het twee-
do boen was meer verweerd maar ove
rigens gelijk van vorm. Alleen do ge-
wrichtsknobbcl was wat minder van
Omvang, n.l. H bij 36 cm.
Verder werd in deze omgeving door,
de arbeiders nog een oude munt gevon
den, welke werd opgezonden naar oen
museum.
Aan de hand van enkele foto's heb
ben wo over de gevonden hoenderen bot
oordoel gevraagd van eon deskundige,
die de vondst als interessant kenmerkte.
Zijns inziens was hot niet uitgesloten,
dat deze afkomstig waren van een wal-
visch, temeer waar vroeger ook al eens
een kaak van een dergelijk dier in Mep
pol is aangetroffen.
's-GRAVENIIAGE. Mot ingang van
1 November a.s. treedt een belangrijke
nieuwe voorziening op sociaal gebied
fn werking, namelijk dc bepaling dat
nan dc echtgenooto van dengeno, die
krachtöns do ziektewet verzekerd is. bij
gezin s ver meerdering, een bijdrage iiï
de kosten van dc bevalling groot vijf en
vijftig guldon wordt toegekend. Dit geldt
ook voor bevallingen van dochters, stief.
en pleegdochters, die in het gezin van
den verzekerde leven. De uitkeering ge
schiedt door don Raad van ^rbcid of
doog de bedrijfsveroenjging, waarbij de
werkgever van den verzekerde, voor de
uitvoering van de ziektewet is aangeslo
ten.
Evenals de aangifte-van ziektegeval
len. moet ook de kennisgeving van een
plaats gehad hebbende bevalling door
den werknemer geschieden. Do op grond
van artikel 17 der ziektewet in ieder be
drijf aanwezige kaart wijst hem den woe
tot welken raad van arbeid of bedrijfs-
verceniging hij zich hiervoor heeft to
wenden..
MAASTRICHT, 20 Oct. In den
oudordom van 70 jaar is alhier Maan-
dngmorgon in hot ziekenhuis Calva
riönberg overleden mr. L. B. J. van Op
pen, oud-burgemeester van Maastricht.
Hij was ruim oen kwart eeuw de
hoogste magistraat van de gewestelijke
hoofdstad in Limburg. In 1871 geboren
promoveerde hij in 189-i 1c Utrecht tot
meester in de rechten, waarna hij zich
tc Maastricht vestigde. In dien tijd ver
zorgde hij onder .andore de oerste uit
gave van de Nederlandsche mijnwetten,
In 1897 wrd hij benoemd tot hoofd
commies ter secretarie, In 1808 tot ge
meentesecretaris en in 1910 tot burge
meester vnn Maastricht.
Dc thans ovorlcdeno- had vele jaren
zitting in hc'f hoofdbestuur van het Ne
derlandschc roodo kruis en was lid van
de vorecniging van burgerwachten in
Nederland.
Hij was o.a. ridder in dc orde van
den Ncdcrlandschcn Leeuw, comman
deur van do orde van Leopold II en
ontving onderscheidingen van hot RoO'
do'Kruis in Nederland. Duitschland on
België,
Duitsche moederschoot
te Den Haag geopec
's-GRAVENIIAGE. 20 Oei. T,
zorgen van do NS-Fraucnschaft beh»
o.a. de moederdienst, welke zich t
in het bijzonder tot de vrouw on ni«
richt, om haar bij te staan in haart)
houdelijkc en moederlijke plichten
haar de noodigc kennis van zaken
te brengen.
Dc cursussen van den moederfik
die drie groepen omvatten, hebben
ruimere gebied der huisvrouw!
plichten ten grondslag. Deze drie g
pen zijn: 1. huishoudcursussen, vu
toe koken en naaien behooren; 2, i
zorgingscursussen, waartoe zuiprl
genverzorging, gezondheidsleer on i
tc ziekenverpleging behooren on 3,
voedingscursussen, die de opvoeding
in aansluiting hieraan het bczighoo
vah kinderen inhouden, alsmede
ninginrichtingscursussen en leergdr.
in volksgebruiken.
Nadat reeds tc Amsterdam, Rr,
broek en Eindhoven moederscbs
vanwege bovongonoemdon dienst i.
Arboitsbereich dor N.S.D.A.P. hier
lande waren ingericht, terwijl te j
t'erdam de opening van zulk oen së
in vergovorderden stffat vnn voorbt
ding verkeert, is heden een inricht
vnn -dezen aard geopend in het gebr
Koninginnegracht 60 te 's-Gravenh
hij welke gebeurtenis mevrouw Si
Inqnart. mevrouw Lienhardt, hoofd
de afdeeling moederdienst van de
Fraüensehaft te Berlijn en' conjrnl
ris-generaal Schmidt, Oherdienslli
der N.S.D.A.P. hior te lande annm
waren, te. /.amen met vele genoodif
uit Nederlandsche en Duitsche M
naal socialistischc kringen en zus
instellingen.
Mevrouw Marietta dc la Fonii
leidster van de NS-Frauenschafj F
schcs Frauenwerk des Arbeltgber
der N.S.D.A.P. hier te lande, heelt?
len hartelijk welkom en gaf uiting
den wensch, dat alje vrouwen N(
landsche zoowel als Duitsche die
deze cursussen willen deelnemen,
hier „thuis" zullen gevoolen.
Mevrouw" Lienhardt hield vervol;
oen rede. waarin zij haar vreugd?
over uitsprak, dat in zoo korten
vijf moederschoten in Nederland
het arbcitsboreich zijn voorbereid.
Spreekster gaf verder xen schob
hot, werk, dat op doze cursussen
verricht
Nog deelde spreckstor mede, dat
de I-Inagsche moedbrschool de ve:
rolding is opgedragen van een vi
den raocdercursus, die nl. per
langs de volo waterwegen hier tc li
dc huisvrouw meer in de onmfddcl
omgeving zullen bereiken.
Oberdienstlcltér Schmidt dank!»
Ion, die aan de totstandkoming va?
ze mocdcrschool hadden bijgedrag
herinnerde aan don strijd, dien de
tionaal-socinlisten onder aanvoe
'van Hitler tien jaren geleden te Dn
weich streden voor de verwezenllj
van den-staat, dien de Fuehrer in
onder zijn leiding heeft gekregen,?
corstg. werk toen geweest is voo?
moeders en kinderen te zoi'gen. Si
dien heeft Duitschland me? een oniiN
zielen per jaar zijn bevolking m
zien toenemen on in dc corstc (lrii
ren na de rnachtsovérneminp is
vooral de N.S.D.A.P. geweest, die
werk van den nieuwen staat moes»
voeren, gelijk het de Nntionaal-soci
ten waren, die hot eerste gevolg ci
aan dc^ oproop van den Fuehrer l«
bouw van hot nieuwe Duitsch!
waaraan thans iedere Duitscher
geheel zijn hart en in volledig vert
wen op Adolf Iïitler deelneemt.
Spreker verklaarde hierna mei
beste wenschcn domoodorschool
opend
BIJ WANDELMARSCH OVERLED
LEIDEN.-20 Oct. Zondagmidda:
dens de jubileumwandeltochten v,v
Lcidsche wandelsportvereeniging
S.V. is aan do Zoetcrwou6cheöins<
T.cldcn een 15-jarige deelnemer, lid
dc wandelsportvereeniging de Vrod
Matrozen, tengevolge van een
lamming plotseling dood gebleven,
INSTALLATIE VAN DEN NIEUW
BURGEMEESTER VAN
MAASTRICHT
MAASTRICHT, 20 Oct. De oil)
le installatie van den nieuwen b:
moester, van Maastricht mr. L. PI
Pcetom zal plaats hebben Zatonlaj
October n.s. des middags om 3 uur
don commissaris dor provincie gnu
V. E. de Merchant et d'Ansombour
FEUILLETON
25.
Het voornaamste deel van het pro
gramma narnen de humoristen en do
soubrettes op zich, waarvan hij er een
dozijn had. Zij wisten precies, wat cr op
den Balkan verlangd werd en dc tempe
ramentvolle en ietwat ruwe vroolijkheid
van hun voordracht beviel het.publiek
heel goed.
Verder had Pellini in zijn variété een
dame met drie gedresseerde honden, een
acrobatisch paar dansers, twee equili
bristen, en Bumps, de vroolijke huis
knecht Deze had het. laatste nummer
van het, lange program, dat lot diep in
den nacht duurde en vond niet meer
veel belangstelling.
Maar dezen nacht in het Alcazar te
Saloniki klapte een der toeschouwers,
een elegant gekleed heer, opvallend
lang e^i hartelijk in de handen, toen
Bumps de huisknecht zijn dwaasheden
verkocht.
Bumps was een middelgroot, stevig
gebouwd man, die con veel te wijde ver
kreukelde en aan allo kanten gestopte
j>is droeg. Hij kwam liet tooneel op niet
een emmer aan zijn linkerarm,,een lan
- gen bezem in zijn rechterhand en een
breede grijns op zijn gezicht, dat met
den dikken mopsneus, 'n wit omfichmink
ten reuzenmond en 'n geschilderd zwart
snorretje een grotesk mengsel van dom
heid en list scheen. Hij zette zijn schoon
maakgerei met veel drukte neer, haal
de uit do diepste diepto vah zijn brook-
zak een signrenstompje, deed een paar
trekken en schrok toen door een ge
luid achter het tooneel op, wilde tor
zijde .springen, gleed uit en landde met
zrljn zitvlak in don emmer, waarvan de
vochtige inhoud hem onaangenaam ver.
raste. Maar tenslotte troostte hij zich
weer en haalde een Jeneverflesch te voor
schijn, waar hij na veel grimassen een
paar groote slokken ujt nam. Daarna
werd hij overmoedig en docd enkele
danspassen, waarbij hij op den bezem
trapte, die omhoog vloog en hom. togen
don neus sloeg, hem op deze wijze her
innerend, dat hii aan zijn werk moest
gaan.
Tot dat doel visehte hij dan oen groot
rond stuk zeep uit den emmer. Maar
omdat het zoo glad was, gleed het hem
telkens uit de handen en aldus ontstond
een opwindende jacht op dc zeep van
rechts naar links het- tooneel over.
Nu was dc huisknecht eindelijk zoo
ver dat hij de ruiten kon gaan lappen.
Hij klom op dc ladder, verloor zijn even
wicht en vloocr naar heneden natuur
lijk weer in den emmer. Woedend wibrp
hij de ladder vnn zich af, schoof een
tafel bij l^ct raam, zette er een stoel
op cn knelde zijn voet en zijn hand zoo
looi ijk. dat hij alles liet staan en van
pijn danste als een derwish.
Nu kwam Bumps met zijn slottoer voor
den dag. Wonderbaarlijk vlug zotte hjj
vijf tafels op elkaar, schoof op.de boven
ste nos een stoel en ging er bovenop zit
ten. Vergenoegd stak hij een pijpje aan,
trok een krant uit zijn zak, ontvouwde
ze cn begon te lezen. Maar owee. nu
hij zoo behaaglijk in zijn stoel leunde,
begon do heele toren te wankelen!
Eerst schrok Bumps daarvan, maar toen
vond hij dat schommelen leuk cn nu
probeerde hij langzaam hoe ver hij gaan
kon, naar voren, naar achter, steeds
verder heen en weer ojt de wankele ta-
felpyramide met een vroolijke grijns op
het gezicht.Nu was het doode punt
bereikt, een paar seconden scheen do
hocle zaak te zullen vallen, en vond
toen nog het evonwicht terug. Ma$ir
daar gaf de onhandige knecht een nieu
wen ruk, dio hot ongeluk werkelijk ge
beuren deed: dc tafeltorcn vloog achter
over on Bumps kon zich op het laatste
oogenblik slechts door een prachtigo
salto redden.
Nog nooit had dit uitstekende oquili-
bristïschc nummer op don Balkan hot
succes gevonden, waarop het eigenlijk
aanspraak mocht maken tot op het
oogenblik, dat de elegante toeschouwer,
die zoo geestdriftig in de handen had
geklapt, achter de coulissen kwam om
den artist op te zoeken.
Hij vond hem bezig met het wegber
gen van zijn requisietcn. „Monsieur
Bumps!" riep hij. „U bent een uitste
kend artist! U moet het groote tooneel
op, naar Parijs, naar Londen, naar Ber
lijn! Ik bon Simonides, agent, ik zal u
boeken
„Maak dat je wegkomt 1" snauwde
Bumps. ..Parijs en 'alle agenten kiinncn
naar mil fluiten!"
En-toen Simonides nog een oogenblik
bleef staan om te overleggen hoe hij
dezen vreemden klant zou aanpakken,
nam de .vroolijke huisknecht' zijn bezem
hief die dreigend op en schreeuwde:
„De deur uit! En gauw!"
Nu achtte Monsieur Simonides het in
derdaad geraden om snel te verdwij
nen.
„Wat is dat een gevaarlijke ruwe-
ling!" zei hij tegen directeur Pellini,
terwijl hij bij hem aan tafel ging zit
ten. „Hij is zeker niet goed bij zijn
hoofd?"
Pellini knikte. Dat hij een beetje in
de war is, denk ik ook. Hij reist nu al
zeven maanden met ons mee en in dien
lijd hob ik nog geen twintig woorden
mot hem gewisseld. Tegen de anderen
zegt hij hcclcmaal niets. Zoo'n zonder
ling heb ik nog nooit meegemaakt. Nie
mand heeft er een vermoeden waar hij
vandaan komt, hoe hij heet, wat hij
overdag doet, we weten eenvoudig niets
van dien Bumps: Hij komt 's avonds
stipt op tijd voor zijn nummer en daar
na verdwijnt hij dan weer; als wij op
reis gaan weet hij het altijd zoo in te
richten, dat hjj niet hij ons in de coupé*
komt. Hij zal een- jaar of dertig zijn,
een stevige knaap, mij dunkt, dat hii eop
verongelukte kunstrijder is. En naar
zijn accent te oordeelen een Engelsch-
man of een Amerikaan."
„Zoozoo.En u denkt dus., dat ik
hem niet kan overreden om in groote
variétés to gaan optreden?"
„U zult niet eens mot hem in gesprek
kunnen komen!"
„Jammer," heel jammerzei Simo
nides teleurgesteld. „EJr. zit wel wat in
die rare snijboon. Ztjn nummer is nog
wat krampachtig hier en daar, maar
dat wordt wel losser mettertijd Ja
als hij heelemaal niet wil je kunt
niemand zijn geluk opdwingen."
Joe Golden, die aldus als vroolij
ke huisknecht' möt Pellini's galavariété
Olympia over don Balkan schommelde
leidde slebhts uiterlijk, een idyllisch le
ven; innerlijk verkeerde hij in voort
durende gisting.
Hij bedacht dagelijks nieuwe plannen
om zijn dochtertjo Zophora terug te knj"
gen. Hi| wist zoo goed als zeker, dot
Edith hem het kind niet vrijwillig zou
afstaan. Dan moest hi| het haar dus
•met geweld ontnemen, met list ontfut
selen; juist zoo handelen tegenover
haar als zij hot tegonovor hom had go-
daan. Maar Edith en Zophora werden
nu door Henry Eagle beschermd, eji
Eegle had relaties in de heele wereld,
"zoodat hij zich voortdurend op de hoog
te kon houden van Joo Goldon's bewe
gingen cn zijn maatregelen nomen, zoo
dra hij hoorde, dat Joe in de buurt
kwam, Daarom was Golden dan ook van
don aardbodem verdwenen cn had hij
zich in den huisknecht Bumps veran
derd. Niemand moest weten, waar Joo
Golclon gebleven was. Ook toen hij den
oproep gelezen had .om zich met Taus
sig in New York in verbinding tc stel
len, waar een belangrijk bericht voor
hem lag, was hij tJhar niet op ingegaan.
Hij zei bij zichzelf dat deze agent, die
voor hem nog nooit gewerkt had, maar
door Eagle al veel geld had verdiend
den beroemden equilibrist onmiddellijk
het adres van Golden verraden zou.
Bumps zat "iet stil. Weliswaar oefen
de hij nooit. Maar in zijn gemeubileerde
kamer las hij allo artistentijdschriften
van Europa en Amerika door. Op de
moeste daarvan was hij geabonneerd
cn hij doorzócht ze systematisch naar
ecnlg bericht omtrent de Eaglctroop.
En eindelijk na maanden van vruchte
loos zoeken, vond hij den naam Eagle in
het' Amerikaansche vakblad „Bill
board."
Daar stond onder talloozc heel fijn
'gedrukte programma's uit dc heele we
reld ook dat van het reizende circus
Santigo y Artas. dat op het oogenblik
to Matanzas in Cuba zijn tenten had op
geslagen. En één nummer op dat Pi"°*
gramma was van de Ea-gle-troep
Bumps wist wel. dat Cuba duizenden
kilometers van Sofia waar hij op het
oogenblik met Pellini's reizend varié
té was aangeland verwijderd
Niettemin nam hij onmiddellijk fa
sluit om naar Cuba tc roizen.
IUJ zond don naastbijzijnden
Plack in Woonen oon expresse!
waarin hij hem zijn Bumps-numnu
schreef cn zich voor Mlddol-Anu
bijzonder Cuba aanbood. I
Het antwoord kwam pór omgaat'
„Eer ik uw nummer gezien lieK
ik tot mijn spijt niets voor u doe;
Noch dicnzclfden dag verzocht F
zijn directeur om zijn engagemtf
mogen verbreken. Tegen een
schadeloosstelling wilde de Levi
hier in toestemmen. Bumps bd*
pakte zijn koffers en reisde haasti?
Woonen.
Plack verzocht de "directie van
nachor' om Bumps op oen avoni
fusschonnummcr to laten optreden,
dat hij zich 'oenig oordeel zou Kn
vormen. Dien avond had ,de vr°j
huisknocht' bijna ernstig «pech. Bi.'
val van de tafelpyramido het1
gevaarlijke oogenblik in het heek;
mor werd hij een seconde eer Ié
salto rnoest maken onzeker en kon
aarzeling slechts nog door een
ceerd tempo inhalen. Hot had müM
haar gescheeld of hij zou met gel"
hals op het podium bobben gelefi'
Toen hij zich paderhand nauwkeun
vroeg, hoe het, zooo ver had ku"flf;
men, ontdekte hij, dat hij woer '--
was geweest, weer aan Edith en
ra gedacht had. Hij sohudde zijn
over zijn eigen verstrooidheid; dal
fixe zou hem nog" eens het loven
ten...
(Wordt ven'