Donetsbekken is thans
vrijwel geheel bezet
Ongerustheid in Londen
WEER SCHEPEN DER V. S.
GETORPEDEERD?
Hongaren en Italianen
boeken successen
Luchtaanval op Napels
Verdere opmarsch in
het Donets-bekken
Een tweede front is
onmogelijk
Verklaring van
aartsbisschop Curley
Portugeesche wateren
geschonden
Strenge maatregelen
tegen anti-Duitsche
terreur in Frankrijk
FAILLISSEMENTEN
PAGINA 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 23 OCTOBER i
BOEDAPEST. 22 Oct. (D.N.B.).
Het Hongaarsche persbureau M.T.I.
rfieklt van het> Oostelijk front:
De in het Zuidoosten van de Oe-
kraine oprukkende verbonden
strijdkrachten achtervolgen temid
den van de zonder succes uitgevoer
de tegenaanvallen van den vijand
zegevierend de wijkende bolsjewie
ken, en hebben reeds het grootste
deel van het Donetsbekken bezet
De Hongaarsche troepen zetten hun
opmarsch in het Donetsbekken met de
traditioneele Hongaarsche dapperheid
voort. Zij hebben de vijandelijke tegen
aanvallen krachtig afgeslagen. Een
van onze afdeclingen maakte 700 ge
vangenen. In de jongste gevechten
beeft zich de eerste luitenant Soltan
Szentgyorgy onderscheiden. Met zijn
compagnie maakte hij de verovering
mogelijk van een zwaar versterkte en
taai verdedigde vijandelijke stelling.
Onze verliezen zijn gering.
Aan de gevechten in den Zuidelijken
sector van het Oostelijk front hebben,
naar het D.N.B. verneemt, de laatste
dagen ook Italiaansche afdeclingen
deel genomen. Troepen van een Ita
liaansche .divisie infanterie, veroverden
den 21sctën October na een hevig ge-
vecht een belangrijk station. Troepen
eener andere Italiaansche divisie in
fanterie overschreden bij gevechten met
Sovjet afdeelingea een rivier en
achtervolgden de terugtrekkende Sov
jets. Tijdens de gevechten van den 21
sten October hebben de Italiaansche
troepen talrijke gevangenen gemaakt.
Bij aanvallen op Sovjet-vliegvelden
in het Zuidelijk deel van het Oostelijk
front hebben Duitsche gevechtsvlieg
tuigen gisteren tal van geparkeerde
Sovjet-vliegtuigen vernield. In de om
geving van Charkof en Worosjilof wer
derw acht volle transporttreinen, nog
drie treinen, zes' locomotieven, meet
dan honderd spoorwagens en een ben
zineopslagplaats in brand geschoten en
grootendeeJs vernield. Bij aanvallen op
bolsjewistische troepenconcentraties
werden den Sovjets weer zware bloe
dige verliezen ..toegebracht. Aan oor
logstuig werden 160 vrachtauto's, 90
auto's en verscheidene tanks, die juist
ten strijde zouden trekken, vernield.
Aan het front hij Moskou hebben
Stuka's concentraties van pantserwa
gens op -belangrijke marschroutes aan
gevallen en uiteengedreven, waardoor
zij tegenaanvallen der Sovjets belet
ten. Belangrijke spoorwegtrajecten in
deze streek kregen voltreffers, waarbii
17 transporttreinen 'succesvol werden
gebombardeerd. Twee dezer treinen
wrden totaal vernield.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
gisteren met succes een aanval gedaan on
Moskou. Groote hoeveelheden brisant- en'
brandbommen troffen voor den oorlog be-
langrijke doelen der hoofdstad.
Ook h den afgeloopen nacht trokken
weer tal van Duitsche gevcchtsvUegtiu-
èen ojyMoskou los Door welgerichte bom
men veroorzaakten zii groote verwoestin
gen in dd aangegeven deelruimten. De
Duitsche vliegers namen bij hun vertrek
groote branden waar.
ROME, 22 Oct. (Stefani). - Het Ita
liaansche opperbevel maakt bekend:
Noord-Afrik a: Activiteit van
onze artillerie en van bet luchtwapcn
der as tegen de doelen van Tobroek.
Twee vijandelijke vliegtuigen werden
door het Duitsche luchtwapen neerge
schoten. De stad Benghasi was opnieuw
aan vijandelijke luchtaanvallen bloot
gesteld. Vele bommen vielen in zee. An
dero bommen troffen eenige Arabische
huizen in de buitenwijken. Onder de
inlandsche bevolking werden acht per
sonen gedood en zeven gewond, onder
wie ook vrouwen en kinderen.
O o s t-A.f r i k a: Troepen der steun
punten van Calquebert overrompelden
vijandelijke ,(ornTatics cn dreven ze on
der groote verliezen voor den vijand
uiteen. Een van onze jachtvliegtuigen
na'm een groot tentenkamp, ongeveer
30 k.m. fen Zuidoosten van Gondar
Duiisch legerbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, £2 Oct. (D.N.B.) Het
opperbevel d^er weermacht maakt be
kend:
De bezetting van het bolsjewisti
sche industriegebied in het Donets
bekken door de Duitsche en de ver
bonden troepen 4s gisteren uitge
breid. Ten Zuiden van Brjansk heeft
de zuivering van het gevechtsterrein
nog 5000 gevangenen en een zwaren
tank. benevens 56 stukken geschut
als buit in Onze handen doen vallen.
Naar in een extra-bericht is mede
gedeeld, is het eiland Dagö ingeno
men. Daarmede zijn alle Baltisché
eilanden in Duitsche handen en is
liet geheele Baltisché gebied van den
vijand bevrijd. In voorbeeldige sa
menwerking met. formaties van de
marine en het luchtwapep was het
een divisie infanterie van het Duit
sche leger reeds op 12 October ge
lukt aan de Zuidpunt van het eiland
bij verrassing te landen. In afzonder
lijke, hardnekkige gevechten van tien
dagen werd het eiland sindsdieli van
den vijand gezuiverd.
Drieduizend gevangenen vielen
daarbij in onze handen. Resten der
vijandelijke bezetting werden bij een
poging om over zee te ontkomen,
door eenheden van de oorlogsmarine
en het luchtwapen vernietigd.
In de succesvolle landingsondeme-
mingen op de Baltisché eilanden
hebben de stormhootpioniers van het
leger een hijzonder aandeel gehad
De Finsche mhrine, heeft de opera
ties van de Duitsche zeestrijdkrach
ten doeltreffend gesteund
Het luchtwapen heeft hij dag en
hij nacht de Sovjet-hoofdstad Mos
kou gebombardeerd.
In den strijd tegen Groot-Brittan-
nië hebben sterke strijdkrachten van
het luchtwapen dezen nacht de ha-
van Newcastle aangevallen.' In-dok-
installaties. opslagplaatsen en ravi-
faillepringsbedrijven ontstonden aan
zienlijke verwoestingen. Anderp
luchtaanvallen waren gericht op dp
haveninstallaties van Dover.
Aan de Kanaalkust schoten Duit-^
sclie jagers elf Britsc.he vliegtuigen
neer. Eén eig%n toqstel ging hierbij
verloren.
In Noord-Afrika hebben Duitsche
duikhommeiyverpers voltreffers van
hommen geplaatst op Britsche arfil-
Ipri.o stellingen .en bunkers bij To
broek.
Britsche bommenwerpers hebben
in den nacht op 22 October verschil
lende plaatsen in Noordwest-Puitsch-
land. o.m. Bremen, aangevallen. Door
neergpvvornen bommen, hoofdzakelijk
op woonwijken, leed de civiele bevol
king verliezen aan dooden en rewon-
den. Vijf aanvallende vliegtuigen
werden neergeschoten.
krachtig onder machinegeweèrvuur.
In den afgeloopen nacht ondernam
de Britsche luchtmacht aanvallen
op Napels- en liet gebied van Cata
nia. In Napels werden in vijf opeen
volgende golven gedurende vijf
uren honderden brand- en brisant
bommen omlaag geworpen, die aan
zienlijke schade aan woonhuizen
alsmede branden 'veroorzaakten,
Welke terstond gebluseht wrden.
Onder de burgerbevolking werden
veertien personen gedood en 27 ge
wond. De bevolking bewaarde een
bewonderenswaardige kalmte en
discipline.
Bij Aci Reale werden eenige huizen
door bommen beschadigd. Een persoon
werd gedood, vier gewond. De afweer
op den beganen grond van Catania
schoot een vijandelijken bommenwer
per omlaag, die brandend in de buurt
van de kust omlaag viel
Vannacht hebben onze bommenwer
pers de haven van La Valetta op Malta
aangevallen.
STOCKHOLM, 22 Oct. (D.N.B.). Vol
gens D a g e n s 'N y hete i'. blijkt uit de
commentaren cler Britsche pers op de
situatie in het Verre Oosten toenemende
zenuwachyi&e opwinding in Engeland.
Enkele bladen hebben de kwestie be
handeld in hoever een Japansche aan
val op Siberië noodzakelijkerwijs zal
leiden tot deelneming der Ver. Staten
aan den oorlog. De Yorkshire Post
schrijft, dat Amerika blijkbaar nog vèr
va.n deelneming aan den oorlog i6 ver
wijderd.
Ook de feiten over den strijd in Euro
pa zijn niet in 6taat kalmeerend te wer
ken.
„Het zou een nuttelooze onderne
ming zijn om bijv. tien Britsche di
visies ergens aan de bezette kust
aan land te brengen, aldus oordee-
len volgens United Press toonaan
gevende Engel6che kringen over
den eisch tot vorming van een
tweede front tegen Duitjschland.
De scheepsruimte zou voor. een derge
lijke'actie onvoldoende zijn en boven
dien zou het resultaat een volkomen ver
lies der uitrusting en een nieuw Duin
kerken vormen. De Duitsche troepen in
de bezette gebieden van Europa, zoo ver
klaren de genoemde Britsche instanties,
kunnen een Engelseh invasieleger, baas
worden zonder dat één enkele Duitsche
soldaat van het Oostelijke fronfbehoeft
te worden gehaald.
Met betrekking tot het onbeteekenen-
rle der Britsche actie in de lucht boven
Duitschland, stelt de Sunday Ex
press verder vast, dat Berlijn slechts
6 keer werd aangevallen gedurende 101
nacjrteri. Hot blad constateert, dat de
aanvallen der Engelsche luchtmacht
door vde nationaal-socialisten tot nu toe
slechts als „een lastige omstandigheid"
kondén worden beschouwd
De Londcnsche berichtgever van ra
dio Senectady merkt naar aanleiding
van deze uitingen -nog op, dat men om
het nationaai-socialisrne werkelijk te
overwinnen een zeer slimme en tacti
sche leiding, een veel betere dan men
tot. nu toe bezit, noodig beeft. Het wordt
tijd, dat men een Engelsche generaal
vindt, die tien jaar vooruit kan denken
hij hei Duitsche operbevel en niet twin
tig jaar en meer daar achteraan komt.
De hulp aan Aioskou
De hulp aan de Sovjet-Unie brengt
eveneens problemen. Naar de Britsche
berichtendienst meldt, heeft Lord Stra-
bolgi vandaag in het Hoogerhuis een
rede gehouden, waarin hij het Engel
sche onvermogen tot het verlecnen van
verderen steun aan de Sovjet-Unie „het
uur onzer diepste vernedering" noem
de.
De speaker, Lord Moyne, antwoordde
daarop: „Een expeditie naar het Weste
lijke front zou een krankzinnigheid
zijn".
Strabolgi citeerde een'Amerikaansch
bericht, volgens hetwelk de Duitschers
'in het Westen slechts weinig troepen
en pantserwagens zouden hebben. Hier
op zeide Moyne, dat Strabolgi rekenine
moest houden met den toestand in de
lucht,
In verband met de Britsche steun aan
Moskou doet het Japansche persbureau
Domei nog een onthulling over de Ame
rikaansche' hulp aan de Sovjet-Unie. In
strijd met de bewering, dat Amerika al
les in het. werk stelt om oorlogsmate
riaal naar de Sovjet-Unie te. zenden,
vooral olie, onthullen inlichtingen, die
vandaag te Tokio in gezaghebbende
kringen zijn ontvangen, dat er geen
enkel Amerikaansch tankschip in Wla-
diwostok is aangekomen sedert het.
einde^wan de conferentie te Moskou.
NEW YORK, 22 Oct. (D.N.B.). De
Amerikaansche pers publiceert in
den zin van de floor Roosevelt gevoer
de oorlogscampagne met zware kop
pen mededeelingen van het departe
ment van Buitenlandsrlfe Zaken, vol
gens welke het vroegere Deensche,
door de Vereenigde Staten in beslag
genomen én onder Panameesche vlag
varende vrachtschip „Bolventure" en
het Amerikaansche vrachtschip „Lc
high" op den Atlantischen Oceaan tot
zinken zouden zijn gebracht
De verwanten van een der vermiste
matrozen van den Amerikaanschen
torpedobootjager Kearny, Herman Ga
je.way gehceten, hebben verklaard, dal
de matroos Gajeway van een proeftocht
van den torpedobootjager feruggekeerd
is tengevolge van 'een ketelontplofffrig
met brandwonden aan armen erf ge
laat. De proefvaart was met vele moei
lijkheclen verloopen en de torpedoboot
jager was beschadigd téruggekberd.
Gaiewav was toen bang geweest om
rweer aan boord van de Kearny te gaan
en hij had overplaatsing aangevraagd.
Deze mededeelingen worden gepuhli
ceerd in de New York Journal Ameri
can op grond van een United Press
bericht uiti Albany in den staat New
York.
Berlijnsch commentaar
De Berlijnsche avondbladen geven
commentaar op de rede van den Ame
rikaanschen minister van buitenland-
sche zaken Hulls in de senaatscommis
sie, waarin hij behalve bewapening
van Amerikaansche koopvaardijsche
pen ook verlangde, dat. deze schepen
rich naar havens van. oorlogvoerende
landen zouden mogen hegeven. De
bladen richten zich in scherpe bewoor
dingen tegen de provoceerende beschul
digingen, die Huil bij die gelegenheid
teopn Duitschland uitte.
De Berliner Lnkal Anzeiger doet het
voorstel, dat Huil eens de proef neemt
met de zoogenaamde „vrijheid ter zee""
en Amerikaansche machinegeweren
aan Duitschland levert. Als Engelsche
oorlogsschepen deze Amerikaansche
schepen zouden aanhouden of tot zin
ken brengen, zou Huil zich dan jegens
Engeland op dezelfde wijzen uiten als
thans?
BALTIMORE. 22 Oct. (A.NP.). -
De katholieke aartsbisschop Curley
heeft in een toespraak verklaard, dat
niemand beweren kan en men zich ook
niet moet laten wijsmaken, dat Ew
geland strijdt voor het behoud van
het christendom en van de democra
tie. o
LISSABON, 22 Oct. (A.N.P.). Naar
van welingelichte zijde vernomen wordt.,
kan elk oogenblik een protest cler Por-
ttfgeesche regeering bij de Engelsche/4'e-
geering verwacht worden wegens scKen-
ding der Portugeesche territoriale wa
teren door een Engelseh oorlogsschip.
Het Portugeesche v'rac.htzeilschip Di-
ma is binnen de driemlijszöne bij Viana
de Castelo opgebracht door een Engelseh
oorlogsschip en na een tocht van ver-'
^cheidcne dag^n naar Gibraltar ge
bracht. Het vrachtzeilschip had. geen la
ding aan boord Van Engelsche zijde
wordt in Lissabon beweerd, dat. het zeil
schip van een Spaansche haven was
gekomen, waar het contrabande zou
hebben gelost.Ook wanneer de Engelsche
beweringen waar mochten zijn, dan zou
nog volgens Engelseh blokkaderecht het
feit. niet gerechtvaardigd zijn, dat hel
zeilschip in territoriale Portugeesche
wateren opgebracht werd. In Portugee
sche scheepvaartkringen is men veront
waardigd over dit Engelsche ingrijpen
en eischt men energieke stapen der re
geering.
DIEFSTAL VAN BELANGRIJKE
DOCUMENTEN IN ENGELAND
GENÊVE, 22 October. (D.N.B
Naar de Daily Telegraph meldt,
ife dezer dagen opnieuw een aantal be
langrijke geheime documenten in een
ten Noorden van Londen gelegen stad
verloren gegaan. Deze documenten
zijn den directeur van een vliegtuigfa
briek, die ze in een actetasch bij zich
had. in een café ontstolen
Beste kinderen,
hier zijn we dan
„NEKKIE RAFcnAPIE SNUIF"
in 24 spannende avonturen
Jullie kunt voortaan iedere week ons
nieutostc avontuur in leuke teekeningen
en spannend verteld, gratis verkrijgen,
als )o komt smullen bij onderstaande
zaak. Tevens kun je daar een prach
tig gekleurd Inplakbook koopen voor
slechts 25 cent. In dat Inplakboek kun
jc dan iedere week het mcuwc avon
tuur bijplakken en verzamel jc zoo een
heel bock van ohec grappige en reuze
spannende belevenissen. Wij hopen dat
jullie en ook je Ouders er veel plezier
van zult hebben.
'J Lunchroom,
Utrechtschestraat 37
AMERSFOORT
PARIJS, 22 Oct. (D.N.B.). Van be
voegde zijde wordt medegedeeld:
Zondag is te Nantes de Duitsche
Feldkommandant door onbekende da
ders vermoord. Als zoenoffer voor de
zen moord en als afschrikwekkend
voorbeeld ter voorkoming van herhaling
van dergelijke misdaden, heeft de mi
litaire bevelhebber in Frankrijk in de
eerste plaats bevolen, dat vijftig gijze
laars door den ko^el ter dood moeten
worden gebracht Indien de daders niet
vóór den 24sten October gepakt zijn,
worden met het oog op derf ernst van
de daad opnieuw vijftig gijzelaars dood.
geschoten. De Fransche autoriteiten
steunen het onderzoek met alle kracht.
Het is te hopen, dat het gelukt de da
ders en de aanstichters tijdig te ont
dekken en dat de reeds genomen maat
regelen voldoende zullen zijn om de
raddraaiers af te houden van aanstich
ting tot dergelijke laffe misdaden.
Maarschalk Pétain en admiraal Dar-
lan hebben vanmiddag per racfio een
oproep gerichf tot de bevolking van het
bezette gebied, waarin zij. met het oog
ojr de aanslagen op Duitsche officieren
aansporen tot loyaliteit jegens" de bezet
Hngsautoriteiten en tevens tot hulp bij
het opsjioren en de arrestatie van de
daders en de aanstichters.
De moord op den Feldkommandant
te Nantes wordt door de geheele pers
scherp veroordeeld. De bladen wijzen
in hun commentaren op de eigenlijke
aanstichters van dezen ^misdaad, die
zich te Londen en Moskou bevinden
Door dergelijke aanslagen, zoo zeggen
de bladen, wordt de een jaar geleden
in Montoire begonnen Duitsch—Fran
sche toenadering in gevaar gebracht.
De Matin schrijft, dat in buiten-
Jandschen dienst staande bandieten de
DuitschFransche betrekkingen willen
verstoren. De uit dpze daden van ter
reur voortvloeiende maatregelen van
vergelding zullen de geheele bevolking
treffen. Daarom is het van belang,
dat Franscben en Duitschers samen
werken om de moordenaars te vinden
en vooral- de aanstichter^ te ontdek
ken.
De Petit. Pari si en schrijft, dat
de aanslag in Nantes nog laffer en ge-
meener is, dan dc tot nu toe vnorge
komene. De bevolking van Nantes
heeft dikwijls ervaren, dat de vermoor
de feldkommandant alles heeft gedaan
om in tijden van beperkingen onver
mijdelijke hardheden te verzachten.
Het feit, dat te Parijs de dadenvan
terreur als gevolg van strenge maatre
gelen zijn opgehouden, moet tot leering
strekken.
De Aujourdh u i verklaart, dat
het geheele land verontwaardigd is,
door den moord te Nantes
9S. Een poosje had Klompertle ti
roeid. toen hij het welletjes vond. Hii
ging vader zoo dikwijls visscht
want daar zat geweldig veel. Al u
paar maal was Klompertje mee weit
hengelen en altijd waren ze met a
rijke buit thuis gekomen
DE JODEN WEG UIT LUXEMBUi
BERLIJN, 22 Oct. (V.P.B- i
correspondent meldt: Het dagblad,!
M it tag" deelt mede. dat Luxemï
thans vrij van joden is. De joden,
er den laatsten tijd nog waren, wor
naar het Oosten overgebracht. En!
oude en zieke personen zijn in cén
meenschappelijk tehuis ondergebr«
Naar men ons mededeelt, zijn derf
ke maatregelen ook in Berlijn en
dere West-Duitsche steden genoir
zoodat daar- spoedig geen joden e
zullen zijn
Gceiii
H. J. Hoogeboom. wonende te Vrcei»
Curator mcj. mr. G. van Veeren te,,Ut:e
Geëindigd door opheffing wegens gé
aan actief.
A. A. Kuyer, schoenwinkelier, wonen!1'
LTtrecht. Curator mr. J. W. A. van Eykt
borg te Utrecht. Geëindigd door het yeti
dend worden der eenige uitdeelingsl\jst
eene uitkeering van 100 pet.
Uitgesprd
A. J. Ravenswaay. wonende te Ut:i
Parkstraat 3. Rechter-commissaris mr.
Visser, curator mr. H. P. M Stecnbefgb
Utrecht.
KOERSEN NEDERLANDSCH CLEARPf
INSTITUUT*
's-GRAVENHAGE. 22 October. Koer
voor stortingen op 23 October 1941 tegen1
plichtirigcn, luidende in:
Belga's 30.1432
Zwitsersche francs 43.56
Fransche francs 3.768
Lires 9.91
Deensche kronen 36.37
Noorsche kronen 42.82
Zweedsche kronen 44.85
Finsche mark 3.S.2
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar ((nieuwe schulden) 3^77
Turksche- ponden 1.45%
Lewa 2.30
Pengö (oude schulden) 36.519
Pengö (nieuwe schulden) 45.89
Zloty (oude schulden) 35.
Zloty (nieuwe schulden) 37.63
Lei 1.28
Slowaaksche kronen 6.48
Drachmen - 1.26.
FEUILLETON
27
„Ik heb alles gedaan wat in mijn
vermogen stond om daarachter te ko
men, vëi'zekerde Uupu „maar tot nu
toe, weten wij niets anders dan dat
I-Ienry zich van al zijn loopencle enn
tracten vrij gemaakt heeft ómdat hij
niet meer wil optreden en zich in het
privc-leven terutr wil trekken Maar
niemand kan zeggen, waar Misschien
weet de oude Bolansky in Kopenhagen
bet; maar daar komen we dan toch ook
niet verder mee want hij verraadt het
niet. Hij heeff op al onze vragen het
zelfde geantwoord: Edith ic begraven
in Honduras en hij weet niet waar'
Eagle en Zephora op het oogenblik wo
nen."
„Maar waarom," begon Plack weer,
„wil jullie je niet aan je Engelsche con
tracten houden?"
„OmdaVwij in beweging mo.etén blij1
ven, onophoudelijk! Wij moeten steeds
weer in een andere stad zijn, heelemaal
niet tot rpst kunnen komen, geen lijd
hebben orp na .te denken.Stelt u
zoo'n lo.urnee voor ons samen Plack!
Da.n baal ik mijn twee patiënten er
misschien doorheen. Maar anders zie
ik de zaak zwaar in en voorspél ik u,
'dat ons werk en ons nummer het niet
lang meer maken zullen, en is dat niet
het ergste wat een artist kan overko
men?''
.Plack deed zijn best en had ,De Won
derlijke Hoedendoos' na korten tijd het
beste Amerikaansche engagement be
zorgd. dat in dien tijd bestond, namelijk
Ie Keith-Tournée. Gedurende vijftig we
ken moesten de artisten in ongeveer
honderd variété's optreden, die aan de
Keith-trust behoorden, en hadden dage-
M.iksch twee. Zaterdags en 's Zondags
drie voorstellingen. De volgorde dér
stedeó. de reis. het oponthoud.®de hotels
het werk. de aansluiting dat alles was
door de onderneming op grond van haar
lange en veelvuldige ervaring zeer nauw
keurig berekend #en georganiseerd en
Hk artist kreeg tegelijk met zijn con
tract een gedrukt, dienstvoorschrift
Vanaf het, oogenblik. dat hij in Ameri-
kd aankwam, behoefde hij niets anders
te doen dan zich strikt aan rijn tabel
te houden, dan ging alles vanzelf op
zijn vijftig-weken-reis.
Maar wee degene, die ook maar een
unkele maal op eigen gelegenheid ban
dolde! Hij wérd zonder termijn ontsla
gen en zijn heele engagement was na'ai
cIp maan.
De .Hoedendoos' had tot nu toe in
Europa steeds rustig gewerkt, dat wil
zeggen haar nummer zóó gespeeld als
het 't beste tot zijn recht kon komen en
daarvoor waren twaalf tot vijftien mi
nuten noodig geweest. eMaar voor de
Keith-tournée mocht het nummer maar
acht minuten duren en zoo moesten
Stassy,. Lupu en Golden gedurende hun
overtocht dagelijks oefenen om het nieu
we tempo aan te leeren.
F.n het gelukte! Hun debuut, in het
Palace Theatre te New York werd een
succes. De drie artisten zelf hoorden hef
pas van den regisseur, die het hun toe-
'riep, toen zij van het looneel terugkwa
men. Zij hadden tijdens hun optreden
mets van het publiek gemerkt; plotse
ling stonden ze op het voortooneel,
speelden hun nummer in razend tempo,
hoorden de muziek, bedankten voor, het
applaus, en moesten toen vlug tusschen
de coulissen verdwijnen omdat er al
weer een gordijn opging en een groot
ballet op het tooneei stond. Of bef ap
plaus, dat. zij uit de verte vernamen,
hen nog gold of reeds voor het volgend
minneer bedoeld was, konden zij piet
meer uitmaken.
Lupu had nu inderdaad verkregen,
wat hij gevvenscht had: een tournée
waarbij geen tijd overbleef om tot be
zinning te komen. Het drietal joeg van
de eene stad na^r de andere, van de
eene garderobe, het eene podium naar
het andere. Tusschen de voorstellingen
Konden zij het theatei1 slechts voor, kor
ten tijd verlaten, haast om den anderen
nacht moesten zij op reis, tot een uur
of twaalf sliepen zij meestal en aan trai
ning viel niet te denken. Van de steden
zagen zij natuurlijk ook niets. Hun
heele tijd, hun heele persoon werd door
de Keithtrust opgeëischt. Op zulk een
tournée waarbij men voortdurend op de
planken stond en een zeer hooge gage
verdiende, kon man inderdaad een ver
mogen bijeen spelen; maar wie geen
sterke zenuwen had, hield het tempo
niet uit.
Doch het driétal van de .Hoedendoos'
scheen over die ijzeren zenuwen te be
schikken. Zij waren geheel gemechani
seerd, zoowel in hun reizen als hun
werk en hun levenshouding; de mana
gers bewonderden hen. Die Hoeden
doos' was werkelijk een nummer, dat
afliep zoo precies als een uurwerk. Een
uitstekend nummer.! Haar groote
kracht berustte enkel en alleen op de
fijne organisatie van het samenspel en
Lupu had groot gelijk,, toen hij op zeke
ren dag tot zijn partners zei: „Wanrteer
een van ons drieën ooit een ongeluk
zou krijgen, dan is het uit met de an-
idere twee!"
In de twaalfde'stad, het was New
Orleans in Louisiana bemerkte Stas
sy dat er een gewetenlooze reclame'niet
haar werd gemaakt. De kranten brach
ten een sensatie-artikel door de Keith
trust gelanceerd,^en waar rond om een
foto van het mooie jongeméisje fantas
tische verhalen vermeld stonden over
millionnairs en andere heeren die aan
een ongelukkige liefde voor de beroem-,
de artiste leden. Woedend beklaagde zij
zich bij clen directeur van het Orpheum;
maar deze wees haar schouderophalend
ojf 26 van het contract, waarin verva<»
stond, dat Keith zich elk soort reclame
voorbehield voor de door hem verplich
te nummers.
In de volgende weken werd deze
reclame met Stassy's schoonheid nog
ergerlijker. Wanneer zij op een station
aankwam, stonden daar een paar dozijn
heeren met bloemen op haar te wach
ten. of er had in een hotel te barer
p.ere een feestelijke lunch plaats
romedies. die Stassv verafschuwde,
maar die zij gich niettemin moest laten
welgevallen. Overigens duurde de narig
heid ook nooit lang; zoodra de foto
grafen geknipt en de reporters hun in
formatips hadden aangeteekencl. mocht
de .gevierde schoonheid' zich terugtrek
ken
In het vervolg lagen er. wanneer de
.Hoedendoos' arriveerde, doorgaans al
hrieven in Stassy's garderobe te wach-
tpn. Zij kwamen van mannen, die haar
foto in de kranten hadden zien staan
en die haar verzochten om kennis met
haar te mogen maken. Zij verscheurde
deze aanvragen meestal dadelijk of las
ze niet eens en gaf ze aan haar brper,
maar beantwoordde ze nooit.
Een paar maal liet Lupu in de garde
robe, die hij tezamen met zijn partner
Golden had, zulke huidigingsbrieven
aap Joe zien. Die bladerde er eens in en
7,ei toen: „Geen wonder, Stassy isriocb
ook een erg knap meisje 1"
Popeseu bracht dit bij gelegenheid
aan «zijn zuster over.
„Dus hij vindt, mij heusc.h mooi?"
vroeg zij zichtha_ar verheugd. En Lupu
herhaalde nog eens Joe's woorden.
Maar na dien tijd sprak Joe Golden
nooit meer over Stassv Hij leefde naast
haar; met bitterheid zei ze tot zichzelf,v
rlat zij, wat hem betrof, zoo leelijk als
de nacht had kunnen zijn.
En van nu af moest Lupu de direc
teuren van Keith dikwijls hooren zeg
gen:
„Uw zuster is een schonniheid, maar
wat te streng voor Amerika wij heb-
t>en hier liever Iets zoe'ers."
In Chicago bleef de .Hoedendoos' lan
ger dan in eenige andere stad: veertien
dagen, om in vijf variétés op te treden
En hier konden ze eindelijk weer eens
herademen en allerlei hoog noodige
zaken inhalen, die.al veel te la^g waren
uitgesteld.
Lupu zocht een nieuw encacefrient.
omdat zh'n con'raet met Keith over en
kele weken was afgeloopen. Hij sloot
een contract roet circus Robinson uil
Indianapolis, dat in het voorjaarzeer
vroeg opende, zoodat Lupu en zijn men-
schen na afloop van de Keith-tournée
slechts zeven daeen vrij hadden. Robin
son, een reusachtige onderneming
met drie maneges en een renbaan
engageerde hen als attractie voor de
hoofdmanege en betaalde een* hooge
gape.
Pas toen .Toe Golden eindelijk weer
eens een paar uur rustig kon gaan.'
ten, merkte hij. hoe stompzinnig1
jachtige leven hem in die vijf en der
weken gemaakt had.
Hij wilde nu weer naar Henry Ei
en Zephora gaan zoeken, ofschoon
nog niet wist hoe hij dat zou aan?'
ken. Maar hij had onzichtbare help^
Op een avond vond hij op zijn sp'fi
in de garderobe een getikt briefje stJi
.met de woorden: „Heprv Eagle wtf
in Shell Bcadh in New Orleans, U
si a na."
New Orleans! Daar waren zij tochI
opgetreden! Zonder het te weten 1
hij zoo vlak bij zijn dochter geweest
Misschien had Henry hem zelfs in
Orpheum gezien?
„Wie kan dat briefje hier heb!
neergezet?!' vroeg hij opgewonden
Lupu.
De Roemeen las het en schudde1
hoofd: „Ik in ieder geval niet."'
„Denk je, dat het waar is? Of zou!
een 'valseh adres zijn om mij op 1
dwaalspoor te brengen?"
„Waarom zou Hcnrv Eagle niet
Sljiell Beach wonen; laat dat maar e*!
nèvragen door een detectivebureau!
Golden omhelsde Lupu voor d^
goeden raad
Vier en twintig uur later had hii
een uitvoerig bericht van het detécfc1
bureau in handen. Het luidde:
(Wordt verval