.Vernietigingsplannen voor
Moskou en Leningrad gereed
G an. Ter Poorten
SOVJETS GEVEN
BEREIDS HUN
INSTRUCTIES
Nieuwe vorderingen
in het Oosten
Britsche tankaanval
afgeslagen
opperbevelhebber
Ned.-Ind.-leger
Grénsafbakening
Italië-Kroatië
Inlevering oud metaal i
in België
De Duitsch-Fransche
onderhandelingen
Twee jachtgeweren
voor grof wild
Persoonsbewijs i
schippers
PAGINA 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 28 OCTOBI
BERLIJN, 27 October (D.N.B.). Volgens berichten, die uit het omsingelde
Leningrad, Stockholm hebben bereikt, zijn de bolsjewisten voornemens het ge
heele gebied van Leningrad in geval van verovering door Duitschland, te vernie
len. Evenals voor Moskou en den verdedigingsgordel om deze stad zeer nauw
keurige instructies bestaan voor vernietiging van alle voor den oorlog belangrijke
en anderszins vitale installaties, zijn thans ook voor het gewest Leningrad en de
overige door Duitschland bedreigde districten, zeer nauwgezette vernietigings
instructies gegeven. Dit bevel der bolsjewisten houdt in, dat zonder rekening te
houden met de burgerbevolking, alle gebouwen, die zich in de bedreigde gebieden
bevinden, bij den terugtocht der bolsjewieken moeten worden vernietigd. Dit kan
geschieden dooi ontploffing, brand, onbruikhaarmaking of andere doeltreffende
middelen. Do voorbereidingen moeten zoover gevorderd zijn, dat het bevel tol
vernietiging terstond kan worden uitgevoerd. De verantwoordelijke autoriteiten
iri stad en land hebben alle een plan met schetsen der te vernielen gebouwen
ontvangen.
Vooruitgeschoven waarnemers van de'Duilsche artillerie hebben gisteren ge
zien. dat aan het front van Leningrad Sovjetstrijdkrachten opgesteld werden voor
nieuwe uitbraakpogingen. Het vuur van de terstond gealarmeerde Duitsche zware
artillerie vernietigde de bolsjewisten voor zij konden optreden. Ook andere aan
vallen werden afgeslagen. Tijdens deze gevechten beschoot zware artillerie onaf
gebroken voor den oorlog belangrijke doelen in Leningrad.
E voorbereidingen voo^r de ver
nieling van Moskou worden,
naar uit thans bekend geworden
bijzonderheden blijkt, stelselmatig
verder uitgevoerd. Naar het D.N.B.
van militaire zijde verneemt, is
ieder huis in de bolsjewistische
hoofdstad in een vesting veranderd.
De vernietiging moet worden uitge
voerd, zoo luidt het door de verdedi
gers van Moskou uitgegeven bevel,
door het opblazen, in brand steken
en onbruikbaar maken van alle ob
jecten, welke in aanmerking komen.
Het materiaal, dat voor het opbla
zen en vernieling noodig is, zooals
dynamiet, petroleum, stroo en luci
fers, is in meer dan voldoende hoe
veelheden aan diegenen, die met de
vernieling zijn belast, verstrekt.
Zware Sovjeiverliezen
De bolsjewisten hebben zware, bloe
dige verliezen geleden door de succes
volle Duitsche aanvallen in den centra-
len sector, van het Oostelijk front. Een
Duitsche divisie heeft tijdens de gevech
ten tusschen 9 en 17 October in totaal
27.500 gevangenen gemaakt en 211 stuk-
hen geschut buit gemaakt.
Verstrooide doelen van een bolsjewis
tische divisie boden Zondag j.l. in den
Zuidelijken sector van het Oostelijk
front verzet aan de oprukkende Duit
sche troepen. Tn verbitterde gevechten
braken de Duitsche troepen den tegen
stand der bolsjewisten, die in huizen,
hoornen en het struikgewas in stelling
lagen. De overblijfselen van deze bolsje
wistische divisie werden In gevechten
van man tegen man totaal in de pan
gehakt. Op een andere plaats van het
gevecht sgebied bood een bolsjewistische
compagnie bijzonder verbitterden tegen
stand. Dc compagnie werd tot op enkele
overlevenden na, die in Duitsche gevan
genschap^ raakten, vernietigd. In een na-
burigen sector rukten Duitsche troepen
op verrassende wijze naar een bolsje
wistisch vliegveld op. Het personeel van
het vliegveld, dat door de plotselinge
komst der Duitsche soldaten geheel ver
rast was, word in gevechten van man
legen man overweldigd. Elf bolsjewis
tische vliegtuigen werden op den grond
Vernield.
De verliezen bij Smolensk
VAN bevoegde zijde verneemt, het
D.N.B. nauwkeurige gegevens over
'de bolsjewistische verliezen in den slag
hij Smolensk. Van de 37ste de 128ste
divisie infanterie, die gereorganiseerd
waren, ontkwamen slechts enkele hon
derden mannen. Tot de 310.000 bolsje
wisten, die gevangen werden genomen,
behoorden de overlevenden van de
162ste, de 110de en de l6te divisie infan
terie. Bovendien werden de lSde en de
(100ste Sovjet-divisie bij deze gevechten
Vernietigd.
Ten Zuiden van Smolensk werd het
20ste gepantserde corps der Sovjets op
enkele kleine groepen na vernietigd. Ri
jders op het slagveld werd de 53ste divi
sie in de pan gehakt. De 21ste pantser
divisie bezat begin Augustus nog slechts
één regiment met enkele pantserwagens,
dat, werd ingedeeld bij de 70ste divisie
infanterie.
Ook op andere plaatsen, buiten den
grooten vernietigingsslag om, hebben de
Sovjets sedert 22 Juni voortdurend zwa
re verliezen geleden. Tot 31 Juli hebben
zij in totaal 131 divisies verloren. De af-
deelingen, die van het front moesten
worden teruggenomen en gereorgani
seerd, zijn daarbij niet inbegrepen.
Reeds einde Juli hadden de bolsjewis
ten meer dan drie millioen man verlo
ren, van wie zich slechts een gedeelte
in Duitsche gevangenkampen bevond.
Duitsch legerbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHRER, 27 Oct. (D.N.B.). Het
opperbevel der weermacht maakt be
kend:
D© «aanvalsoperaties in het
Oosten hebben ondanks ongun
stige weersomstandigheden nieu
we vorderingen goniaakt In het
Donctsbokken werd de poging
om onz9 opmarech door tegen
aanvallen te vertragen, door I4a-
liaan6che troepen verijdeld. De
vijand werd teruggeslagen met
zware, bloedige verliezen en
moest vele honderden gevange
nen in handen van onze bondge-
nooten achterlaten.
Aan de Britsche Oostkust hebben
gevechtsvliegtuigen in den afgeloo-
pen. nacht een vijandelijk convooi
aangevallen tusschen The Wash en
de monding van de Humber. Zij
brachten een vrachtboot van 8000
ton tot zinken en troffen nog drie
groote koopvaarders zóó zwaar, dat
ook zij verloren geacht kunnen wor
den. Andere luchtaanvallen waren
gericht op havengebieden in Oost- en
Zuidwest Engeland.
Duitsche Stuka's hebben in don
nacht van Zaterdag op Zondag aan
de kust van Noord-Afrika een vrij
groot Britsch oorlogsschip door bom-
treffers tot zinken gebracht.
De vijand heeft in den afgloopen
nacht op verscheidene plaatsen in
Noord-Duitschland bommen laten
vallen. Vooral te Hamburg en Bre
men leed de burgerbevolking verlie
zen door dooden en gewonden. Ne
gen Britsche bommenwerpers werden
neergeschoten.
Majoor Oesau, commodore van een
jachteskader, heeft gisteren zijn
honderdste overwinning in de lucht
behaald.
ROME, 27 Oct. (Stefani). In zijn
weermachtbericht no. 512 maakt het
Italiaansche operbevel het volgende be
kend:
Noord-Afrika: <aan het front van To-
BAT AVI A, 27 Oct. blaar een bericjn
van United Press is de chef van den tte-
ncralen staf van het Ncdcrlandsch-ln-
dische leger, generaal Hter Poorten, tot
opperbevelhebber van het Nederlandsch-
Indische leger benoemd als opvolger van
de op f3 October j.l. hü een vliegtuigonge
luk om het leven gekomen generaal Be
renschot.
Geboren in 1887,
is generaal Ter
Poorten dertig
jaar geleden de
eerste militaire
vlieger in Neder
land geweest; in
1911 behaalde hij
zijn brevet als lui
tenant. waarna
hij het presteerde
om de opzienba
rende vlucht in
een tweedekker
van het Bronc-
kère-type te m-a-
ken. Het bijzon
dere van deze
vlucht was, dat
hij in den tijd van
P/s uur een afstand van 90 K.M.
wist af te leggen. Dit was do eerste
maal dat het leger van een vliegtuig ge
bruik maakte.
Ook in Indië behoorde luitenant Ter
Poorten tot dc eerste vliegers; zoo
maakte hij een vlucht boven de haven
van Tandjon* Priok en Batavia. In 1916
overkwam hem een vliegtuigongeluk,
waarbij de toenmalige legercomman
dant, generaal Michielsen, het loven
liet; de heer Ter Poorten herstelde even
wel van zijn blessures en keerde tot de
artillerie terug. Nadien studeerde hij
aan de Hnogere Krijgsschool te Den
Haag en diende als kapitein bij den ge-
neralcn staf in Ned.-Indië.
Na tot inspecteur van het wapen der
artillerie in Indië bevorderd to zijn.
volgde hij in 1939 generaal Berenschot
op ak chef van den generalen staf te
Bandoeng. Generaal Ter Poorten, een
bekende figuur in de Indische wereld,
heeft o.m. een belangrijke rol gespeeld
bij de reorganisatie en moderniseering
van het huldigen Indische leger. Na
een dienstreis naar Manilla werd hij
wegens den dood van generaal Beren
schot naar Batavia teruggeroepen.
(United Press-Tel.).
Generaal
ter Poorten
(Foto Archief U.D.)
AGRAM. 27 Oct (Stefani). In te
genwoordigheid van den Poglafnik is
hedenmorgen alhier een verdrag getoe-
kend tusschen Italië en Kroatië inzake
de grensafbakening tusschen het ko
ninkrijk Kroatië en Montenegro. Van
Italiaansche zijde werd getcekend door
den gevoln\ach,tig.c(.enVt^.inj^tler^ Piotro
Marchi als vertegenwoordiger van
graaf Ciano en door den gezant van
Italië te Agram. Casertano. Van Kroa
tische zijde teekenden de minister van
Buitenlandsche Zaken, Lorkowitsj en
de gezant van Kroatië te Rome Peril'sj.
De grens zal ter plaatse door een Ita-
liaansch-Kroatische commissie vvordcji
afgebakend, rekening houdende met
geografische gesteldheid, do economi
sche behoeften en de verkeersverbin
dingen. Het verdrag treedt met zijn on-
teekening in werking.
broek werden gemechaniseerde Engel-
sche strijdkrachten getroffen en do©r on
ze artillerie teruggedreven. Duitsche
bommenwerpers hebben in do Middel-
landsche Zee aan de kust van Marmarie
een vijandelijke vlootformatie aangeval
len en een kruiser, tot zinken gebracht
De Britsche luchtmacht bombardeerde
Benghasi, Tripolis en Misoerata. In
laatstgenoemde stad werd de Arabische
wijk getroffen. Onder de plaatselijke
bevolking vallen eenige dooden en ge-
wondon te betreuren. In Benghasi en
Tripolis is de schade van weinig be-
teekenis en vielen geen slachtoffers.
Een Blcnheimmachine werd door het
Duitsche afweergeschut neergehaald.
De bemanning werd gevangen genomen.
O o s t-A r i k a: Troepen uit den sec
tor van Gondar vielen vijandelijke for
maties aan, dje achtervolgd werden en
verliezen leden.
BRUSSEL. 27 Oct. (A.N.P.- Krach
tens een verordening van den militai
ren bevelhebber in België en Noord-
Frankrijk. wordt voor alle Belgische be
drijven en huishoudingen het inleveren
van oud metaal, met uitzondering van
ijzer, verplichtend gesteld. Onder deze
verordening vallen vooral koper, logee-
ringen van koper, tin. nikkel, lood,
brons, alpacca, enz. Iedereen is ver
plicht een hoeveelheid in te leveren,
welke in bepaalde verhouding moet
staan tot zijn belasting. Hoe grooter het
bedrag is, dat in 1939 aan belasting
moest worden betaald, des te hooger is
het aantal punten, dat moet worden
gehaald. De industrieele ondernemin
gen. moeten per arbeider of bediende,
die op 1 Mei 1940 bij haar werkzaam
was, oud metaal inleveren ter waarde
van honderd punten. De inzameling be
gint begin November en moet op 30 No
vember geëindigd zijn. Deze verorde
ning is als volgt gemotiveerd:
Voor den oorlog werden de bovenge
noemde metalen, bijna uitsluitend uit
de naburige landen of uit overzeesche
gebieden, vooral uit de Congo, betrok
ken om de behoeften van de Belgische
metaalverwerkende industrie te dek
ken. Het jaarlijksche verbruik aan ko
per bedroeg in België 37.000, van zink
4 000 en van lood 30.000 ton. Daar de
invoer als gevolg van den oorlog niet
mogelijk is. moesten andere mogelijk
heden gevondpn worden om de produc
tie van de Belgische metaalverwerken
de industrie op hetzelfde niveau te
handhaven. Hiertoe moet een beroep
worden gedaan op het oude metaal,
zooals dit ook reeds in andere landen
is geschied, zooals h.v. in Neder
land. Het ingezamelde metpal zal in
het land zelf worden verwerkt.
BERLIJN. 27 Oct. De A.N.P.-corres-
pondent meldt:
Naar aanleiding van den eersten ver
jaardag van het Verdrag van Montoire
en de besprekingen, welke nog immer
tusschen Duitsche en Fransche instan
ties worden gevoerd, mag er wel eens
op worden gewezen, zoo vernemen wij
van invloedrijke zijde, dat het er niet
om gaa.t dat Duitschland het Fransche
vertrouwen wint, doch dat Frankrijk
het Duitsche vertrouwen dient te win
nen. Grondslag en vorm der overeen
komst van Montoire geven Frankrijk
toch voldoende gelegenheid, om zulks
te toonen. In dezen geest moet. men de
huidige besprekingen opvatten, welke
de modaliteiten der Fransch-Duitsche
verhouding in het kader dier overeen
komst to.t onderwerp hebben. Het be
zoek van gezant de Brinon aan Berlijn
draagt epn privé karakter. Hij én mi
nister Vón Ribbcntrop kennen elkaar
reeds lang.
Boycot in Britsch Indië
BERLIJN, 27 Oct. (D.N.B.). Naar
de Engclsche berichtendienst uit Nieuw
Delhi meldt, heeft de Mohammedaan-
sche liga op haar partijconferentie
Maandag besloten de huidige zitting
van de Indische centrale wetgevende,
vergadering te boycotten. De partij zou
op dc vergadering van Maandag niet
vertegenwoordigd zijn. De herfstzitting
is Maandagochtend geopend. Op de
vergadering van Dinsdag zal rle presi
dent der Mohammedaansche liga, Jin-
nah. een verklaring afleggen uit naam
van de leden der partij en vervolgens
het Huis verlaten.
DE WERVELSTORM IN ARKANSAS
NEW YORK. 27 Oct. (D.N.B.). Naar
Associated Press over den wervelstorm
in Arkansas nader meldt, heeft de
storm in de stad Hamburg aanzienlijke
materieele schade doen ontstaan aan
woonhuizen. In Hamburg evenals* in
andere steden, werden de licht- en tele
foonleidingen vernield. Uit Dardanelles
in Arkansas wordt gemeld, dat ook
daar vijf personen gedood en 15 voor
een deel zwaar gewond zijn. Ook in
deze stad werden groote vernielingên
aan woonhuizen aangericht
Besluit van Portugeesche
reeders
BERN, 27 06L (A.N.P.). Het Zwit-
sersche bureau voor oorlogstransporten
heeft uit Lissabon de medcdeeling ont
vangen. dat de Portugeesche reederijen
voortaan geen goederen van niët-Por-
'tugeesche herkomst meer op hun sche
pen willen overladen om naar oorlog
voerende landen te vervoeren.
Deze maatregel, die terstond in wer
king treedt, is van invloed op alle Zwit-
sersche (exportzendingen naa.r oorlog
voerende landen. Men was gewoon deze'
goederen in pendelverkeer op Zwitser-
sche schepen van Genua naar Lissabon
te brengen en daar op Portugeesche
schepen over té laden met bestemming
Londen, Zuid-Afrika, Britsch-Indië, Ne-
derlandsch-Indié en Egypte. Dergelijke
zendingen zullen voortaan nog slechts
op Amerikaansche schepen via New
York verscheept kunnen worden.
BINNENLAND
's-GRAVENHAGE, 27 Oct. Het
Rijkscommissariaat maakt bekend:
Volgens de wapenverordening van
den rijkscommissaris no. 139/41 hebben
de houders van een geldige Nederland-
sche groote jachtacte, die een verkla
ring van geen bezwaar bezitten van den
commissaris-generaal voor de veiligheid
of van de dienstinstantie die van hem
daartoe opdracht heeft gekregen, voor
een jachtgeweer, dat volgens zijn con
structie bestemd is voor het beoefenen
van de jacht, op de in het bezette Neder-
landsche gebied vrij levende wildsoor
ten, geen wapenacte noodig. In normale
gevallen is dit eene jachtgeweer voor
den jager in de Nederland6che jachtge
bieden voldoende. De jager evenwel die
ook grof wild of reeën in zijn jachtge
bied bezit, heeft twee jachtgeweren noo
dig en wel een gewoon geweer en een
hagelgeweer. Voor zoover deze jagers
reeds een verklaring van geen bezwaar
bezitten, hebben zij bovendien voor. het
tweede geweer notr een wapenacte noo
dig, die in dergelijke gevallen op hun
verzoek verleend wordt. Het desbetref
fende verzoek moet overeenkomstig de
wapen verordening hij de plaatselijke
Nederlandsche politie worden inge
diend. .Tevens moge te dezer, gelegen
heid nog eens met nadruk de aandacht
worden gevestigd op de zware straffen
welke in de wapenverordening in ver
band met de bescherming van de open
bare orde zijn gesteld op verboden wa
penbezit.
C.A.O. VOOR STEENHOUWERS-
DRIJF?
's-GRAVENHAGE, 27 Oct. Bij het
college van Rijksbemiddelaars is inge
diend een verzoek'tot algemeen verbin
dend verklaring van bepalingen der
collectieve arbeidsovereenkomst voor
het stcenhouwersbedrijf 19411942.
Het verzoek ligt tot 17 November ter
visie bij dc districtshoofden der arbeids
inspectie te Amsterdam, Haarlem,
's-Gravenhage, Rotterdam, Utrecht,
Breda, Maastricht. Arnhem. Deventer
en Groningen en bij het college van
rijksbemiddelaars, Bezuidenhout 87 te
's-Gravenhage'aan welk laatste adres te
vens bezwaarschriften tegen bedoeld
verzoek kunnen worden ingediend.
KOERSEN NEDERLANDSCH
CLEARIN GINSTITUUT
's-GRAVENHAGE, 27 Oct. Koersen voor
stortingen op 28 October 1941 tegen ver
plichtingen luidende in:
Belga's 30.1432
Zwitsersche francs 43.56
Fransche francs 3.768
Lires 9.91
Deensche kronen 36.37
Noorsche kronen 42.82
Zweedsche kronen 44.85
Finsche mark 8.82
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe 6chuldcn) 3.77
Turksche ponden 1.45%
Lewa 2.50
Pengoe (oude schulden) 36.519
Pengoe (nieuwe schulden) 45.89
Zloty (oude schulden) 35.
Zloty (nieuwe schulden) 37.68
Lei 1.28
Slowaaksche kronen 6.48
Drachmen 1.26
103. Al was Klompertje vol
kleintje vervaard, dit was /J
te machtig. Bons, daar la° /ijl
op den harden grond. Het
groen en geel voor de oogcn'l
hij een smak gemaakt. Maar n
hij nu toch wel beland zjffljl
106. Weten jullie het? Kki
snapte er niets meer van. li
rare omgeving had hij noz nu
zien. Zou hij om hulp roepen
er hier geen menschen? Wa
hij nu beginnen. Ze moesten Kk
tje vandaag toch wel hebba
's-GRAVENHAGE. 27 Oct. -l
inspectie van de bevolkinqy|
deelt mede:
Er wordt met nadruk op
zen, dat ook de schippers, i
een der Nederlandsche bevoS
registers zijn ingeschreven ti
leeftijd van 15 jaar hebben tj
op 1 Januari a s. in het bezii
ten rijn van con persoon sheui
Boven genomede voorziening
vervat in beschikking persoe
zen. waarin wordt bepaald i
schippers, ter verkrijging van G
soonsbewijs, zich eigener fa
moeten vervoegen ter secretary
meen te. in welker bevolkingsrep
zijn opgenomen nf, indien zij ié
nomen in het centrale bevolkit;
ter, ten bureele van de rijksia
Zulk een verzoek wordt terstotó
handeling genomen, zonder dai
ren een schriftelijke uitnoodigin;
toegezonden.
Mocht men niet dan ten k I
belangrijk geldelijk nadeel binN
voor den uitreiking bepaalden
dat is dus voor 1 Januari 1942, i'
zijn zich te vervoegen ter
van de gemeente, waar men in Ij
volkingsregister staat inee^
dan kan men zich ook wenden tj
burgemeester van een andere f
te. Deze burgemeester zal danI
dragen, dat het persoonsbewijs i|
burgemeester der gemeente, wal
staat ingeschreven, wordt aangeif
kesl
Ijze
lie
I de
Tcht
v<
jvai
Z;.'<
FEUILLETON
Toen had hij in de artistenclub Wit-
ite Ratten in New York, waar hij gezel
schap zocht, zijn vroegeren partner Joe
aangetroffen en zij weren de .Caxamelli
brothers' geworden.
Terwijl Alf Sóderström in de garde
robe van het Coliseum zich in zijn her
inneringen verdiepte, liep z:jn partner
'Joe Golden door de straten van hel
nachtelijke Londen. Vandaag had die
onrust hem weer to pakken, hij moest
maar steeds aan Stassy eii Lupu den
ken!
Er waren anderhalf jaar verstreken
sinds zij van elkaar waren gegaan,
Stassy was nu al anderhalf jaar me'
Lord Lemaile getrouwd. Dat was de
grootste pech van zijn leven geweest,
juist toen Joe Golden er achter was r
komen, dat hij geen betere vrouw zou
kunnen vinden dan Stassy popescu,
moest hij hooren, dat zij al in stilte met
dien Engelschman. dien Lord verloofd
,was en dat het met hun heele werk.
,de heerlijke .Hoedendoos' gedaan was!
Circus Pincy opende het seizoen met
een voorstelling in het stadje Pau, dat
geheel in het Zuiden van Frankrijk is
gelegen.
De Caramelli's hadden een lange en
vermoeiende reis achter den rug. toen
fcij aankwamen; maar directeur Pincy
verstond het, hen op te monteren. Hij
was een groote breede man, een echte
athletengestalte, met een vuurrooden
langen baard, welke bijna zijn geheele
borst bedekte, en een vitaliteit die on
danks zijn zestig jaren zoo krachtig
was als bij een jongeman.
Madame paste, wat omvang en kracht
betrof, uitstekend bij haar man. Zij was
een geboren Pezon, en de Pezons waren
evenals de Piricy's al sedert vier of
vijf generaties .dicrmenschen'. dat wil
zeggen dompteurs en dresseurs van
alle soorten van beesten. Zij waren met
troepen brullende leeuwen en tijgers
rondgetrokken, commandeerden beren
en olifanten, doch konden evengoed
paarden, apen en katten voor de ma
nege africhten.
De geheele eerste helft van het pro
gramma bestond uit dierennummers,
die de familie Pincy-Pezon en aanver
wanten een groote troep van tame
lijk mooie en goed gebouwde mannen
en vrouwen op zich nam. Leeuwen,
tijgers, luipaarden, ijsberen en hun
bruine broeders werden door de hoofd-
kooi gejaagd, het publiek kreeg een
Afrikaansch festijn' te zien. opwinden
de .Gevechten in de Jungle', waarbij
nogal veel met nijlpaardenzwepen en
revolvers geknald werd, .herentour-
nooien' en dergelijke sensaties. Daarna
werd de hoofdkooi ih de manege weer
afgebroken en nu kwafnen goed ge
dresseerde zeeleeuwen hun kunsten
vertoonen, apen. die een pantomin*
speelden, duiven, die op commando
wegfladderden en weer terugkwamen,
dansende en springende honden, prach
tig onderhouden en versierde paarden
en een groep, die uit een olifant, een
zebra, een pony en een kameel bestond.
Het tweede deel van het programma
behelsde een reeks effectnummers, die
Pincy geëngageerd had. Een vrouw
maakte op een motorfiets een waarlijk
ijzingwekkende ,doodenrit'. waar zij tot
verlichting van de toeschouwers levend
afkwam; een athleet gooide imet stalen
kogels en granaten om zich heen. knal
lend stepten danseressen over de plan*
ken; goochelaars wierpen lichtende
knuppels in het rond; luchtacrobaten
maakten halsbrekende toeren en de
Caramelli's lieten salvo's van luidruch
tige buitelingen en kletsende oorrijgen
hooren.
Directeur Pincy had het z°o ge-
wenscht:
„Jullie stille komiek is heel goed,
maar zij werkt bij ons publiek toch
enkel, wanneer je naderhand des te
meer drukte maakt. Dus altijd eindigen
mot een flinke herrie, met veel struike
lingen en slagen!"
Als Sóderström had daarom gelachen
en gezegd dat dit een erge ouderwet-
sche opvatting was; bovendien voelde
hij er weinig voor zich zoo in het zweet
te werken.
Maar Go sloeg de raad van den ouden
ervaren Pincy niet in den wind. Zijn
nummer was vol afwisseling, hij ver
toonde haast eiken dag een andere
scène. Het geheele goede, oude cn over
bekende clowns-repertoire werd afge
werkt: zoowel de barbier als de scherp
schutter, de gestoorde muzikanten, de
onhandige acrobaat, de kunstmatige ze
bra, het levende standbeeld mijnheer
en mevrouw nachtegaal, dat alles
kreeg zijn beurt en het einde was
onveranderlijk een wilde vechtpartij.
Dagelijks moesten zij oefenen, want
Joe wilde, dat elk van heiden alle rol
len zou heheerschen. Hij voelde wel,
dat Sóderström zijn werklust niet deel
de. doch het lijdelijk verzet van Alf
prikkelde hem slechts nog meer.
Circus Pincy vloog van de eene stad
naar de andere en bleef hoogstens "twee
of drie dagen op een plaats. De oude
baas had het werk zeer goed georgani
seerd. elke kameraad uit de tent en stad,
man of vrouw, wist precies wat hem
te doen stond, bij de voorstelling zoo
wel als op reis, ieder had zijn nauwkeu
rlg omschreven plichten.
Joe Golden was met dit haastig leven
tevreden. Hij maakte ook nu weer een
tijd door, waarin hij niets méér vreesde
dan aan zich zelf overgelaten te zijn
en tot bezinning te komen.
Daarom was hij teleurgesteld toen de
oude Pincy hem meedeelde, dat hij eën
heele week te Agen wou blijven, omdat
daar jaarmarkt was.
Toch moest hij den baas achteraf ge
lijk geven, want in Agen werden goede
zaken gemaakt. Er werden dagelijks
vier voorstellingen gegeven, van twee
uur 's middags tot twaalf uur 's naehta
en zij waren meestal uitverkocht.
Maar repeteeren kon men hier niet;
gedurende hun vrijen tijd slenterden do
eircusmenschen door de stad en over do
jaarmarkt.
Al op den eersten dag van zijn ver
blijf te Agen raakte Joe Golden in een
tent, die zeker de grootste op het heele
plein was: Billy Big's marine-kantine
met de mooie zeezwaluwen.'
Toen Joe eenmaal binnen was zag hij,
dat hij zich vergist had; het was niets
anders dan een restaurant met een da
mesorkest. Maar alle tafeltjes waren
bezet. Golden kon nauwelijks een stoel
vinden, hij zag dat er enorm veel ge
dronken werd en dat de twaalf orkest
leden, dames in matrozenpakjes veel
succes hadden. Op de eerste rij zaten
vier beeldschoone meisjes; maar na
tuurlijk konden zij heelemaal niet spe
len Joe kende die truc wel en wa
ren hun strijkstokken met zeep inge
smeerd.
Terwijl hij er nog over nadacht of
soms ook de dirigente, een tempera
mentvolle, slanke, roodblonde vrouw,
het vak niet verstond, zag hij opeens
een dikken man in rok naar haar toe
komen met een briefje. Zij las het en
verkondigde toen met een hoogo
kraaiende stem:
„Op verzoek spelen wij nu de Loren-
zo-ma rsch!"
Maar Joe Golden luisterde niet meer
naar de populaire marsch, die het geest
driftige publiek bravo deed roepen; hij
staarde maar naar dien dikken man
die hem zoo bekend voorkwam Dat
kan toch niemand jinders zijn, dan Big.
zijn collega hij Rasumow. de kerel, die
hem indertijd aan de woede van Frits
bad prijsgegeven!
Joe Golden hoefde niet ver te gaan
om te hooren, dat hij het bij het rechte
eind had. De oude Pincy kende den dik
ken man namelijk. „Dat is Billy Big",
vertelde hij aan zijn clown, „een Rus,
ik geloof, dat hij uit de Kaukasus komt,
hij reist al een jaar of tien met zijn
damesorkest door Frankrijk en verdient
veel geld. Hij praalt ennee, dat hij vroe
ger dompeur is geweest, maar ik geloof
niet. dat hij het ooit verder dan oppas
ser heeft gebracht.. Als je hem soms wil
leeren kennen dan hoef ie niets anders
te doen dan aan een tafeltje te gaan
zitten en den kellner toe te roepen: con
rondje champagne voor het orkest! Een
oogenblik later zul je Billv Big aan je
tafel zien komen, die zich als manager
voorstelt, je een serie grappen vertelt
en geducht met je mee zal drinken, zoo
dat je rekening belangrijk hooger
wordt."
Joe Golden beproefde dit reef
volgenden avond. En inderdaad
Big te voorschijn, sprak hem
kwam bij hem zitten. Blijkbaar
hem te herkennen; want hij drtf
klonk vroolijk met den heer,
als Caramelli had voorgesteld.
Opeens keek Golden hem sohf
cn zei toen met gedempte stem,
nadrukkelijk:
„Weet je nog hoe jij in Most
beer Frits een spijker in zijn
hebt gedrukt om mij hij de worsi'
laten dooddrukken?"
Op het hooren van het wood
kou schrok Big, en zette zijn
pagneglas zoo heftig neer, dat fa-
Toen staarde hij Joe Golden aanJ
drinker of een zieke, die niet d®
meer zien kan, maakte een paa'
holpen gebaren als wilde hij fa'tS
schuiven wat tusschen hen bei*
slaan had, schudde zijn dik 'hoofd
toonloos:
„Rasumow is dood Marfa i;
allemaal dood!" Hij lachte fc
vreemd als een krankzinnige
toen de kapel een wenk, terwijl W
„Hallo-Katinkapolka!"
Het orkest, dat een oogenblik f Q
zeerd had, zette dadelijk in.
Golden greep Big bij de scfr
schudde hem door elkaar alsof fa
wilde wekken en vroeg:
„Man wat zeg je daar? Zijn R
en zijn dochter dood?"
(Wordt verval
al
