De luchtlijn van Japan-Portugal Itede van Stalin Weer bommen op •Engeland Revolutie in het bakkersbedrijf Geen bonnen i vorig jaar vo brandstoffe JAPANSCH SCHIP VERGAAN Protest bij de Sovjet-Unie Bolsj ewiki op de Krim teruggeslagen Italiaansch legerbericht Moskou wordt tot het uiterste verdedigd Nederl. vrijwillig kunnen in Duitse! dienst treden Scheurpremie verho FEUILLETON PAGINA 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD VRIJDAG 7 NOVEMBER Geen benzine uit Ned- Indië BANDOENG, 6 Nov- (A.N.P.). Do gouverneur van Portugoesch Timor, Signor do Cavallo, heeft in verband met de luchtvaarlovereenkomRt tusschen Japan en Portugal een verklaring afge legd aan den hoofdredacteur van het Algemeen Tndtech Dagblad, die Timor- Dillv bezocht. „Ik kan niet hegrijpen, zoo ver- t klaarde de gouverneur, waarom de internationale pers zooveel belang stelling voor deze verbinding toont. De Portngeesche regeering heeft zeker alle mogelijkheden, dat deze luchtlijn een gevaar zou kunnen worden voor eenige bevriende mo gendheid, ovenvogen. De onderhan delingen hebben vijftien maanden gr 7uurd, hetgeon bewijst, dat de re- geering van Portugal met groote zorgvuldigheid olie internationalo omstandigheden heeft bestudeerd. W i houden, zoo vorvolgdo dc gouver neur, het eindpunt van de lijn te Timor Tilly volkomen ondor onze controle. De bori. waaraan hVt vliogtuig gemoerd ligt. is Portugecsch hezit. De benzine, die Ide machines verbruiken, ligt opgeslagen in Portugeesche installaties. Do radio stations voor de verbindingen mot de vliegtuigen hehooren aan de Portugee- «che regeering. Geen vliegtuig kan lan den of vertrekken zonder de toestem ming van de Porfugeosrhe regeering. De logeering wenscht strikt neutraal te blijven, in eiken zin van liet woord. De ze politiek wordt in alle deelen van het Portngeesche rijk nagestreefd". De Ncderiandsch-ïndteche rogce- rng heeft het systeem van het ver- leenen van uitvoervergunningen voor aardolie en aardolieproducten, zooalfi dit systeem tegenover Japan wordt toegepast, thans ook uitge breid tot Portugeesch-Timor. Als ge volg van dezen maatregel zal het voor de machines der Japansche luchtlijn van Palace naar Timor-Dil- ly niet mogelijk zijn in laatstge noemde plaats Nederlandsch-Indi- sche benzine te laden- Ook de zender van New York meldt uit Batavia, dat Noderlandsch Indië be sloten heeft de levering van olie en benzine aan de Portugeesche kolonie Timor stop te zetten. HELSINKI. 6 Nov (D.N.B.). - Ter ge legenheid van de herdenking der Oc- tobprrevolutie, heeft S-talin tot de ste delijke .iovjet van Moskou een rede ge houden. die door don omroep werd uit gezonden. Stalin zeido ondor meer: „Wij staan ol. den drempel der beslissing. Ik moet er den nadruk op leggen, dat het gevaar nog groo- ter is geworden. De Oekraine en Wit-Rusland zijn bezet. Leningrad verkeert in gevaar en ook Moskou wordt bedreigd". Ten aanzien van de verliezen van het Sovjet-leger zeide Stalin: „Geen ander land heeft zoo groote beproevingen te doorstaan gehad als wij. Dat beteekent dat geen andor land de verliezen zou hebben kunnen dragon, die wij hbbben geleden". Als oorzaken voor, de „roeke ongun stige omstandigheden voor de Sovjet weermacht" noemde Stalin: 1. Er is geen twoede front in Euro pa. De Duitschers behoeven hun strijd krachten daardoor niet te versnipperen. 2. Het Sovjet-leger vecht «.Heen, ter wijl de Duitschers bondgenoot zijn met de Italianen, Finnen, Roemenen en Hon garen, 3. Er is gebrek aan pantserwagens en vliegtuigen- „De wapenproductie der Sovjet-Une is niet toereikend". Stalin zeide, dat het de taak der bols- jewisten is, alle Duitschers, die op Sov jetgebied staan, uit te roeien. Hij sprak tenslotte van de hulpbelofte van Enge land en de Vereenigde Staten, waar mede de Sovjet-Unie een „groots coali tie" heeft gevormd. TOKIO, 6 Nov. (Domei), Het in lichtingenbureau der Japansche're geering deelde hedenmiddag mede, dat het Japansche passagiersschip „Kibi Maroe" gisteravond te onge veer "*0 uur in de Japansche zee op een mijn is geloopen. Ofschoon nog niets met zekerheid bekend is omtrent het lot van de opva renden der Kibi Maroe, gelooft men, dat alle leden der bemanning en de passagiers gered zijn. Het schip is gezonken. De Kibi Maroe behoorde toe aan de Japan Sea Steamship Company, een Ja pansche reederij. en voer tusschen Tsoe- roegoe in Japan en Seisjin in Noord-Oost Korea. Het ongeluk gebeurde op een plaats 40 graden 40 minuten NB en 131 graden OL„ gisteravond even over 10 uur. Terstond na op de mijn te zijn ge loopen zond de Kibi Maroe S.O.S.-seinen uit. Toen hierop draadloos aan het schip inlichtingen werden gevraagd, werd geen antwoord meer ontvangen. Men herinnert er aan, dat de Japan sche regeering op 18 September een krachtig protest heeft ingediend bii de Sovjet-regeering in verband met het verschijnen van drijvende mijnen op de Japansche zee, tengevolge waarvan een Japansch schip was gezonken en een tweede was heschadgd- Herhaaldelijk had de Japansche regeering de Sovjet- regeering verzocht de noodige maatrege len te nemen om de uit het voorkomen der drijvende mijnen ontstaande geva ren tegen te gaan. De Sovjet-rogeering had echter nagelaten iets te onderne men, zoodat do Japansche regeering op genoemden datum haar protest indien- do. Tiet gouvernement-generaal van Korea deelt mede, dat sedert het begin van dit jaar voor de kust van Korea 59 drijvende mijnen van Sovjct-hcrkomst zijn opge- vischt. VT ADER wordt vernomen, dat schepen, die de omgeving afzoe ken, waar de Kibi Maroe is onder gegaan, tot hedenmiddag drie uur de lijken hebben opgepikt van 17 slachtoffors. Voorts werden 247 over levenden gered, van wie 9 in critie- ken toestand verkeeren. In totaal bevonden zch aan boord 430 passa giers en een bemanning van S0 kop pen. Voorts wordt vernomen, dat de Ha- koesan Maroe, die de overlevenden aan boord heeft, geen haven zal binnenloo- pen vóór mogenochtend, teneinde niet het gevaar te loopen ook op een mijn' te stuiten fiidens een tocht door het nach telijk duister. Alle'tien reddingbooten van de Kibi Maroe zijn vanmiddag op gepikt. Japansch protest 7ERNOMEN wordt, dat het de- partement van buitenlandsche ■viken den Sovjetambassadeur von- zocht heeft te verschijnen op het departement van buitenlandsche za ken, hedenmiddag om 15 uur 30, bij welke gelegenheid de Japansche re- gecring een protest uitsprak met be trekking tot het vergaan van de Kibi Maroe, tengevolge van een drij vende Sovjet-mijn. Het bureau voor de inlichtingen heeft een mededeeling uitgegeven, betreffen de het protest, dat is ingediend bij den Sovjetambassadeur fe Tokio. De mede deeling luidt als volgt: „Uit do draad- loozo berichten, die uatgezonden zijn door de Kibi Maroe, en uit andere om standigheden, blijkt duidelijk dat de ramp, die do Kibi Maroe is overkomen, veroorzaakt is door een drijvenden mijn, die loegeslagon wag uit de territoriale wateren der Sovjet-Unio. Derhalve heeft de vice-minister van buitenlandsche za ken hedenmiddag den Sovjet-ambassa deur een protest In den meest plechti- gen vonr\ overhandigd, rnet het verzoek, dat zijn regeering een oprecht ant woord zoude geven." Duitsch legerberichf HOOFD W ARTIER VAN DEN FÜHRER. 6 Nov. (D.N.B.) Het opperbevel van do weermacht maakt bekend: Op de Krim is de achtervolging van den verslagen vijand aan het geheele front met succes voortgezet In het Jaila-gebergte sloegen Duit- sche en Roemeensche troepen afge sneden strijdkrachten van den vij and terug en trokken tusschen Jalta en Fcodosia over een breed front naar de kust van de Zwarte Zee op. Ook in het gebergte ten Oosten van Sevastopol werd vijandelijke tegen stand gebroken. De luchtmacht ondersteunde de operatics en bracht den bolsjewis ten in de wateren van de Krim. als mede voor de Noordoost-kust van de Zwarte Zee nieuwe, zware scheepsverliezen toe. 2Aj brach1 drie troepen transportschepen met een gozamenlijken inhoud van 13.000 brt. tot zinken en beschadigde vier andere groote koopvaardijschepen met. bommen. Voor Leningrad werden uitvals- pogingen van den vijand afgesla gen. Zware^ en zeer zware batterijen van het leger hebben voor den oor log belangrijke doelen in Leningrad en het vijandelijke scheepsverkeer in de Finsche Golf bestookt. Twee oorlogsschepen en een vrachtboot werden zwaar getroffen. Bij ccn nachtelijken aanval van de luchtmacht op de industriestad Gorky werden nieuwe, zware ver woestingen in bewapeningsfabrie- ken en ravitaillecringsbedrijven aan gericht. Andere formaties gevechts- vlicgers bestookten in den afgeloo- pen nacht Moskou en Leningrad met brand- en brisantbommen. Aan de Zuidwest-kust van Enge land heeft de luchtmacht in den nacht van 5 op 6 November scheeps- werfinstallaties van do haven Fal mouth gebombardeerd. De vijand hoeft in den afgeloopen nacht met zwakke strijdkrachten hoven het Duitscho kustgebied ge vlogen. De aanvalspoging leverde geen succes op. Zeven Britsche bom menwerpers werden neergeschoten. In dc periode van 29 October tot ■4 November verloor de Britsche luchtmacht 37 vliegtuigen. In de zelfde periode gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië zeven eigen vliegtuigen verloren. ROME, 6 Nov. (Stefani). In zijn- wecrmachtbericht no. 522 maakt het Ita liaansch© opperbevel hot volgende be kend: Formaties Italiaanscbe /bompienwer- pers hebben vannacht aanvallen onder nomen op de vlootbasis La Valetta en op de vliegvelden Venezia cn Micabba (Mal ta). De gestelde doelen werden hevig ge troffen en tot op grootcn afstand berden zware branden waargenomen. Tijdens eon Britschen luchtaanval op Augusta (Sivilië), welke onder de burgerbevol king vier slachtoffers maakte, terwijl vijf personen gewond werden, heeft het luchtdoelgeschut een toestel neergescho ten. In Cvrenaica zijn drie Britsche vlieg tuigen brandend omlaag gehaald door onze jagers. Aan het front van Tobroek plaa^seiijko actie van onze vooruitge schoven afdeelingcn en optreden van de artillerie. Duitsche vliegtuigen hebben een Engelsch vliegveld ten Oosten van Mersa-Matroe gebombardeerd. Verschil lende op den beganen grond staande machines werden beschadigd. In don sector van Gondar hebben troepen van de vesting Ualag een vijan delijke formatie verrast en verstrooid. De vijand leed hierbij zware verliezen aan dooden en gewonden. In de Middellandsclie Zee heeft een van onze torpedojagers twee vijandelij ke vliegtuigen neergehaald. LITWINOF AMBASSADEUR TE WASHINGTON NEW YORK, 6 Nov. (D.N.B). De vroegere minister van buitenlandsche zaken dor SovjetrUnie, Litwinof, is naar Associated Press uit Washington meldt, benoemd tot opvolger van den ambassa deur van de Sovjot-Unio, Oemansky, al daar. BERLIJN, 6 Nov. (D.N.B.). Het D.N.B. verneemt van militaire zijde, dat Duitsche gevechtsvliegtuigen vandaag mot succes de havens Se- bastopol en Kertsj hebben gebom bardeerd. Drie in deze havens lig gende transportschepen van resp. 6000, 5000 en 5000 ton werden tot zinken gebracht, vier zwaar bescha digd. Verder werden bij Sebastopol Kert6j artilleriestellingen en veld- versterkingon met goed gevolg aan gevallen. Een groot aantal voertui gen van vluchtende Sovjet-troepen werd vernietigd. Voorts heeft eert Duitsche infan teriedivisie op de Krim verscheidene op 'n heuvel gelegen bolsjewistische stellingen genomen. De bolsjewisten namen de vlucht met achterlating van hun geschut en veel ander oor logsmateriaal. In aansluiting op het weermachtsbe- richt verneemt het D.N.B., dat de over blijfselen der bolsjewistische troepen op Krim niet'meer over land, via Kertsj, kunnen qntkomen tengevolge van de in neming van Feodosia. Nu de Duitsche troepen tusschen Jalta en Feodosia de kust hebben bereikt en den bólsjewis- tischen tegenstand in het gebergte ten Oosten van Sebastopol hebbéti gobrokon biedt de zeeweg over Sebastopol den bolsjewisten de laatste mogelijkheid tot vluchten. Deze haven, dio voortdurend door de luchtmacht gebombardeerd wordt, is thans ook binnen het bereik der artillerie gekomen. De Zwarte-Zee- vloot der bolsjewisten heeft de laatste weken 20 schepen verloren, terwijl er 6 ernstig beschadigd zijn. In October en November zijn bovendien 34 koopvaar ders met een gezamenlijken inhoud van 137.000 ton tot zinken gebracht en 36 zwaar beschadigd, zoodat er moeilijk voldoende scheepsruimto kan worden gevonden voor het vervoer van dc res ten van het Krimleger, dio te Sebasto pol opeengedrongen zijn. De wanhopige toestand der bolsjewistische troepen op de Krim vindt een parrallel in den toe stand dor troepen in Leningrad, waar alle uitvalspogingen met zware verlie zen voor de bolcjèwisten worden ver ijdeld. In den Noordelijken sector van het Oostelijk front hebben Duitsche ge vechtsvliegtuigen op deh 5cn November herhaalde aanvallen op de haven No- waja-Ladoga gedaan. Zij brachten daar bij een Sovjet-transportschip van 8000 ton tot zinken en 15 vaartuigen van elk 500 ton. Dc in het hooge Noorden optreden af- deelingen der Duitsche luchtmacht heb ben groote vluchten boven zee gedaan en met Stuka's Sovjetkazematten en veldstellingen, alsmede ontoegankelijk gohied bij Kandalaksja aangevallon. De bolsjewisten leden zware verliezen. De stemming in Moskou De bevolking van Moskou geeft uit- drukking aan haar ontstemming over het besluit van de bolsjewistische leger leiding om Moskou tot het uiterste te verdedigen. Op de mijren en op de trot toirs zijn opschriften verschenen, die deze ontstemming vertolken, zoo meldt de correspondent van de Budapester Nachrichten. De bevolking verwijt de legerleiding, dat zij de stad wil prijsge ven aan vernietiging. De verdediging van Moskou heeft toch geen kans van slagen. In Moskou kan onder de bevol king een depressie waargenomen wor den wegens het mislukken van de te genaanvallen der Sovjettankeenheden. Van het Finsche front Het officieele Finsche persbureau meldt, dat de Finsche luchtmacht gi*>- teren een geslaagden aanval heeft ge daan op een station in Oost-K arelië, waar talrijke wagons stonden. Ook drie locomotieven werden onbruikbaar ge maakt. Voorts zijn aanvallen gedaan op vijandelijke vaartuigen en marcheeren- do colonnes. Een vijandelijk jachtvlieg tuig werd door Finsche jagers ncergo schoten: tweo Sovjet toestellen zijn door afweergeschut neergehaald. Een Finscn vliegtuig is niet teruggekeerd. BERLIJN, 6 Nov. (D.N.B.). Van - militaire zijde wordt medegedeeld: Duitsche gevechtsvliegtuigen heb ben vandaag gevlogen" boven de wa teren rondom de Britsche eilanden op gewapende verkenningsvluchten. Aan de Zuid-Engelsche kust werden met succes werfinstallaties gebom bardeerd, Voorts zijn Britsche vliegtuigen van nacht het kustgebied van de Noordzee binnengevlogen, echter zonder bomaan vallen op Duitsche steden te richten. Twee vijandelijke vliegtuigen werden door nachtjagers neergeschoten, een derde toestel stortte neer en Vier Brit sche machines gingen verloren in ge vechten met Duitsche inarinevaartui- gen. Het totaal aantal toestellen, dat du Britten verloren, bedroeg dezen nacht dus 7. De gisteren door de Britten verloren machines worden nog vermeerderd met twee Spitfires, zoodat hot totaal verlies van gisteren den Engelschen op 4 toe stellen komt te staan. Noorsch tankschip gezonken Associated Press meldt volgens scheep vaartkringen te New York. het in En gelschen dienst varende Noorsche tank schip Barfonn, dat deel van een convooi uitmaakte, in het Noordelijke deel van dén Atlantischen Oceaan tot zinken is gebracht. Het schip was op weg van Tegas naar Engeland. Bij diezelfde ge legenheid zou volgens deze kringen nog een aantal andere vrachtschepen tot zinken zijn gebracht. Duitsche onderzeeërs hebben in de maand October 5 Britsche torpedojagers welke convooien trachtten te bescher men, in den grond geboord. Hierdoor stijgt het aantal Britsche torpedojagers, dat door de Duitsche marine werd ver nietigd, tot 65. Bovendien bracht het Duitscho luchtwapen sedert het begin van den oorlog in totaal 47 Engelsche torpedojagers tot zinken. De Britsche admiraliteit heeft echter tot nu toe slechts 58 torpedojagers als verloren ge meld, terwijl het er in wehkclijkhp.id 112 zijn, die alleen reeds in den strijd met do Duitsche marine en het lucht wapen verloren zijn gegaan. BINNENLAND AMSTERDAM, 6 Nov. De persdienst van het N.V.V. schrijft ons: De landelijke regeling van loonen en arbeidsvoorwaarden in het bakkersbe drijf, welke door het. college van rijks- bemiddelaars met ingang van 17 Novem ber a.s. bindend is vastgesteld, heeft voor do in het bakkersbedrijf werkzame 35.000 arbeiders dezelfde beteekenis als een verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst gehad zou hehhen. Deze beteekenis is zeer vérstrekkend. Nog nimmer beeft, immers in dit bedrijf een landelijke regeling bestaan; alleen voor Amsterdam gold een verbindend verklaarde C.A-O. Voor wat de ahbeiders in het bak kersbedrijf in de provinciesteden en op het. platteland betreft, kan men zonder overdrijving zeggen, dat de ze regeling een revolutie betee kent. Wanneer men b.v. in aanmerking neemt, dat loonen van 15 tot 20 gulden voor volwassen bakkersgezellen lang geen uitzonderingen waren, dan ziin de loonen uit de laagste klasse van 19 tot 24 gulden wel een heel groote verbete ring. Zooals men zich zal herinneren, staan deze nieuwe loonen In verband met de onlangs vastgestelde broodprij zen. Een zeer belangrijke verbetering is ook de regeling van de persóneelsbezet- ting en van de vacantie. Wat dit betreft waren de toestanden tot nu toe vooral op het platteland hopeloos. Wat de ziek teverzekering betreft zijn de arbeiders in het bakkersbedrijf voortaan, verze kerd volgens de bepalingen van de be- drijfsvereeniging voor het bakkersbe- .drijf, welke sléchts één wachtdag kent en bovendien uitbetaalt, als de ziekte langer'duurt dan 14 dagen. 's-GRAVENHAGE, 6 Nov. velhehher der weermacht in Jy> deelt mede: De Führer en opperste bevj her der weermacht heeft bij m le beschikking toegestaan, da willigere van verwante Noorj volken bij de Duitsche weert worden ingedeeld. Daardoor bestaat thans ook derlanders de mogelijkheid. tol( sche weermacht toe te treden Duitsche Ortskommandanturen derland zijn bureaux voor de j ding van vrijwilligers ingeste!{ bureaux zijn te herkennen schild met het opschrift: „Anna!,' Ie* für Freiwillige in den Niedtr zum F.intritt in die Deutsche macht". Bij zijn aanmelding vult dev. gor een vragenlijst in, waarop meer gevraagd wordt, of de vrijt rouds soldaat geweest te, wolken rang hij het laatst bekleedde c: de Duitsche taal beheerscht. Bol kan hij op de vragenlijst uitinj aan den wensch, bij een bepaald deel dor weermacht of bij eonl wapen te worden ingedeeld. Eet zoek door mlitair© artsen beslis vrijwilliger lichamelijk voor deni ren dienst geschikt is. Men wort voor den dienst opgeroepen mi beslissing is genomen over aap. of afwijzing van de aanvrage i willige dienstneming. 's-GRAVENHAGE, 6 Nov. - hekend zijn met ingang van 91 j.l. onder meer geldig verklaard i ncn gemerkt „brandstoffen één i zesde periode" van de zoogenaa; riodebonstellen, welke aan verbr die op een extra rantschoen va; meer eenheden recht hebben <i kleinverbruikers in de groepen D zijn uitgereikt. Het komt nu voor, dait verbrt op de periodebonnen „zesde p de", welke voor verwarming hot vorig stookscizoen zijn t reikt en toen niet geldig zijn klaard, brandstoffen trachten l trekken. Dit echter onrechts De secretaris-generaal van he: tement van Handel, Nijveiiie Scheepvaart vestigt er met nad: aandacht op, dat uitsluitend dep bonnbn zesde periode, welke \o warming voor hot stookseizoen 1942 zijn uitgereikt, geldig zijn halve de periodehonnen zesde p die voor verwarming in hetstooV 19401941 zijn verstrekt, than* recht, op het koopen van vast? stoffen geven. Het koopen, ver en afleveren van vaste brands!»: deze laatste soort periodëbonnfn ook strafbaar ingevolge de hep. van het economisch sancticbwl» De thans geldige periodebonne: van de periodebonnen, die hel stookseizoen in gebruik waren scheiden, doordat de thans geldii en die van het vorig stookseizo;i groen gekleurd zijn- Bovendien i maat en opdruk van de tli?ns periodebonnen kleiner dan die* vorig stookseizoen. 's-GRAVENHAGE. 6 Nov. - T ,de premie voor het scheuren w land meer in verhouding te brrr de kosten van het scheuren, i* uit een oficieele publicatie van parlement van Landbouw en Yi blijkt, de onlangs vastgestelde premie verhoogd tot. 250, indif door op dat bedrijf de aardip met een even groote oppervlakl uitgebreid, terwijl de premio o] wordt gebracht, indien andere stane gewassen worden verbouv Dit voortdurende reizen kostte Joe en Marfa een vermogen; zij moesten hun laatste spaargeld aanspreken. Joe hield het voor zijn plicht, zijn gezellin erop te wijzen: „Het is een experiment, dat heel goed of heel slecht zal eindigen. Ik ga er in ieder geval mee door; maar ik weet niet of ik het recht heb. jou daarbij mee te nemen. Je kunt je nu nog terug trekken. Ik heb op het oogenblik nog geld genoeg om je alles te restitueeren. Denk er eens over na, Marfa!" „Neen, .ik blijf bij je tot het einde! Het is mijn eerzucht om je den groot sten clown ter wereld te zien worden! Mijn geloof in jou is onverwoestbaar. Dat dunkt mij voldoende inzet voor het hoogste en laatste spell" Marfa sprak deze woorden met zoo veel harde, \erbitterde vastberadenheid uit, dat hij ervan schbok. Zij moesten zich in New York nog haasten om een der beroemde circussen te zien, dat der Ringling-Brothers in Madison Square Garden. Het gigantische circus opende jaar lijks in deze. kolossale hal zijn reissei- zoen. Hier was een mènschcnmenlgic bijeen, die geen ander circus ter wereld bevatten kon. Vijftienduizend toeschou wers bewonderden de kudden olifanten, de zebra's, kameelen, leeuwen, heren, tijgers en honderden paarden, die in drie maneges tegelijk hun kunsten ver toonden, en de acrobaten, equilibristen, en andere artisten, die bij dozijnen te gelijk in de roode ringen en op de too- neelen optraden. Dan weer waren der tigduizend oogen aaar boven gericht, want in de koepels wemelde het van zwevende en zwenkende lichamen. Van alle kanten stormden clowns naar bin nen. vijftig, zestig, tachtig, honderd allen verschillend van type, van gezicht en costume: een centrale aanval van den humor. Zij verstrooiden zich in He maneges, in de renbaan cn op de too- neelen en op honderd plaatsen tegelijk maakten zij hun grappen. Hot publiek lachte, maar het was niet dat groote, dui zendstemmige lachen, dat Joe Golden zocht. Den volgenden avond zaten zij in .Hippodrom', het variété met het groot ste tooncel ter wereld. Als het voor naamste komische nummer viel hier een Knock-about-pantomime te zien, waarbij alles in stukken cn scherven vloog, een temperamentvol en geestig nummer, do&r een dozijn artisten ge speeld. Het reusachtige gebouw dreunde van het. gelach der duizenden. Maar - er waren twaalf menschen voor noodig om deze vroolijkheid op te wekken. „Wanneer je dat alleen zoudt klaar spelen dan was je werkelijk een groote clown." zei Joe Golden tot Marfa. Eindelijk kwam bij ertoe, bij de agen tuur Webster naar ztjn post, te vragen. Er waren al verscheidene brieven aan gekomen, en Joe opendp en las ze nog in het bureau. Ma/fa, die naar zijn ge^ zicht keek. maakte de gevolgtrekking, dat in het eerste schrijven iets onaan genaams moest staan, want Golden fronste zijn voorhoofd en zijn mond hoeken trilden. Vlug scheurde hij de volgende, een aa.ngeteekonde zending, open. Er rolde een ring uit, die op den grond viel. Eer Marfa er toe kwam. zag zij. dat Golden bleek en daarna vuur rood werd. Hij greep met bevende han den naar zijn hart en zijn mond ver trok krampachtigMaar op het oogenblik, da.| Marfa hulp wilde halen, sprong hij met een ruk weer op. stiet de deur van Webster's bureau open en riep: „Webster! Hier hebt n de grootst» clown ter wereld! De man, die over alles lacht cn iedereen aan het lachen brengt! Boekt u mij voor het grootste huis, dat u hebt!" Allereerst dacht, de agent, dat Joo Golden plotseling zijn verstand had ver. loren. Maar toen hij hem daarna rede- Jljk hoorde praten cn van hem vernam, dat hij inderdaad al jarenlang aan een groot-solo-clownsnummer werkte, dat nu rijp was voor het publiek, wilde Webster er. wel meer van hooren. Hij kon Joe Golden niets beloven voor het Hippodrom-variété. Daarvoor zou hij eerst, bewezen moeten hebben, dat hij werkelijk met een heel groot nummer kwam. Maar een engagement aan een tamelijk groot variété in Bronx kon de agent den eerzuchtigen clown aaribie. don. Over een week zou hij daar al kun. non debuteeren. Dc zes dagen voor zijn optreden bracht. .Toe Golden alleen op zijn kamer door. Slechts de maaltijden gebruikte hij samen rnet Marfa, doch hij sprak nauwelijks met haar. Zij vond dat heel gewoon. ZIJ wist immers, dat hij voor een nieuwe wen ding van zijn lot stond en voor beslis singen, die hij geheel alleen zou moeten nemen. Zij had wel bemerkt, dat de twee brieven, die hem zoo hevig hadden aangegrepen van den advocaat in Ham- burg en van Lupu Popeècu waren ge weest. Joe had dus nogeons tegenover zijn geheele verleden gestaan en moest opnieuw den last der herinneringen dragen tot hij ze zou kunnon afwer pen Dc advocaat uit Hamburg had hem do papieren toegestuurd, waaruit de adop tie van de thans meerderjarige Zephora door Henry Eagle werd bevestigd. Dus nu was het laatste, wat hem van zijn huwelijk met, Edith Bolansky restto, hem ontroofd. Golden verscheurde het stuk in kleine snippers, opende het venster en liet. ze wegfladderen. Nu was Zephora voor hem verloren. De brief van Lupu Popescu was kort en luidde: „Beste Joe! Je bent indertijd zoo vlug van mij weggeloopen, dat ik geen tijd meer had om je datgene te over handigen, wat ik nu hierbij insluit. Het is een ring, die bij Stassy's brie ven werd gevonden, verzegeld en van Jouw naam voorzien. Ik wensch je het beste voor de toekomst. Je oude Lupu." Het was een eenvoudige gouden ring, een trouwring.. Aan de binnen kant stond in Stassy's handschrift ge graveerd; lk had je lief. Stassy. t- Verloren, verspeeld een vrou wenleven! En zijn leven? Verkeerd ge leefd! Joe Golden schoof de ring aan zijn vinger, streelde er een paar maal over. Een klein stuk koud metaal, dat was alles wat hem van Stassy Popescu's liefde overbleef... Joe Golden's debuut in het Park variété te Bronx werd een van de aan genaamste verassingen, die agent Webster ,ooit beleefd had. De nieuwe clown was op het tooneel verschenen in een ouderwetsch jacquet met een dun stokje in de hand en een grijze bolhoed op zijn kogelronde sche del. „O lieve heme>," had Webster bij zichzelf gezegd, „zoo hebben het er al veel geprobeerd! Als dat maar goed gaat!" Bovendien scheen Golden ook nog onzeker, misschien had hij plan kenkoorts of iets dergelijks, in elk ge val vond hij niet dadelijk den juisten draai. Lieve hemel nog toe! Agent Webster zweette bloed en water. Maar toen wekte een ongewoon luid gelach hem uit zijn overpeinzingen. Het scheen dus toch dat het publiek wmaak vond in dien clown Golden! Hij maakte het zich anders niet heel moeilijk, speelde met zijn slokje, liet eerst verlegenheid opkomen in zijn goedaardig vollemaansgezicht en daar na glinsterde de overmoed in zijn oogen. Nu keek hijhet publick sluw aan en veranderde zïjn uitdrukking weer in die uitgelaten vroolijkheid. Daar rolde zijn bolhoedje over de vloer en hij sprong het met een paar komische salti na, en lachte lachte In een verwonderlijk rijke scala vanaï het zachtste geblaat tot de juichende lach der volle levensvreugde. Hij zwaai- df- in de finale met grappige ganze- pasjes als een vroolijk fuifnummer over het tooneel.,En de toeschouwore raasden, Webster had in dit theater nog nimmer zoo een storm van applaus beleefd! De agent haastte zich naar de gar derobe van den clown. „Ik feliciteer u, mister Golden! Een prachtnummer!*' Gojden zat, blijkbaar zeer vermoeid, op een koffer en zei enkel: „Hippodrom!" „Maar ik kan u met. de bei niet dadelijk aan het Hippodroi gen, mijn waarde Golden! Hei drom boekt maanden vooruit.. „Goed, dan brengt u mij extra nummer! Of inplaats ander nummer! Ik wil het Hif en nies anders!" Maar mijn beste Golden, u b; geen amateur, maar een oude diantl" kreunde de agent, J toch hoe het aan onze variclc gaat I" Golden wilde er niets van ho Maar een paar dagen later" toch aan. wat Webster hem bieden: een tournee door de W ten. Marfa bedacht den naam vo nieuwe nummer: „Goldpn met den gouden lach". Zij ried 1' verschillende veranderingen grond van hun ervaringen bij buut. Hij luisterde naar haar, korIK plaatsen in, _en verwisselde pointes. Het nummer verbetert door merkhaar. Het gelach, d* dadelijk bij het begin losbar.®! wees het duidelijk. Marfa zelf brandde van eer*» vermoeid werkte zij aan de ven van Golden's werk, lette op dr cn het oordeel van het publi^ melde persbesprekingen, dacht na en deed er haar voordeel r zorgde zij voor de geheele schreef artikels en notities, die Het plaatsen, en stelde voor Joe geen hij de reporters hij de io! moest vertellen. (Wordt

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1941 | | pagina 2