De Rijkscommissaris opent „Het Duitsche Boek" Studentenfront vierde het eenjarig bestaan Rede van prof. van Genechten KI.OMPERIJE KLM Tegen sabotage van het winterhulpwerk Sigarenfabrieken zwaar beboet I Uit den Omtrek j Zeist's 35.000ste RADIOPROGRAMM DOOR OR le BLAD PAG. 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD MAANDAG 17 NOVEMBER 19i BINNENLAND 's-GRAVENHAGE, 16 Nov. Groots helangstelling werd gisteren betoond bij de officieele opening van de tentoonstelling „Het Duitsche Boek" in cje zalen van bet Maurits- hijis te dezer stede. Met den rijkscommissaris, rijksminis ter Seyss-Inquart. waren aanwezig o.a. dei secretarissen-generaal van de depar tementen van Volksvoorlichting en Kunsten, prof dr T Goedewaagen en van Opvoeding. Wetenschap en Cul tuurbescherming. prof. dr J. van Dam. commissaris-generaal Schmidt. de staatssecretaris van het Duitsche mi nisterie van Volksvoorlichting en Pro paganda. dr. L Gutterer luitenant ge neraal Seyffardt. generaal majoor Schu rnann dr Schwcbel. de Duitsche schrij ver Moritz .Tahn, wiens verschillende werken op deze tentoonstelling zijn tc vinden en tal van andere belangstel lenden. Commissaris-generaal Schmidt sprak een kort woord van welkom en verzocht dr Gutterer den dank der kameraden in Nederland tc willen overbrengen aan dr. Goebhels voor hetgeen deze voor hen, Duitschers en Nederlanders, die hier schouder aan schouder staan ter bevordering van de goede samen werking tusschen beide volken heeft gedaan om hun cultureele taak te ver lichten. Rede prof. Goedewaagen De secretaris generaal van het depar tment van Volksvoorlichting en Kun srbn, prof. dr. T. Goedewaagen, hield hierna een rede, "waaraan het volgende is ontleend: Langzaam aan groeit dat deel van ons volk, dat eerlijk met zich te rade gaat om tot de slotsom te komen; aan de Oostzijde van ons land gebeurt iets belangrijks iels groots ja iets ontzag- wekkens, dat slecbts met de geestelijk'* revoluties tijdens de volksverhuizingen, de renaissance, de verlichting en de ro mantijek is te vergelijken, De Nederlan ders. die ook nu nog het Duitschland van Goethe en Beethoven zeggen te be wonderen, maar dat van Hitier misprij zpn, hehhen dit vergeten: een volks igeest is één in zijn dichters zijn daders en zijn denkers. En zooals spraks meer en meer Nederlanders zullen beseffen, dat de politieke strijd van Duitschland voor geheel Europa tegen het reeds door Nietsche geduchte nihilisme is ge richt, zoo zullen zii ook allengs ver staan, dat in het, Derde Rijk voor ge heel Europa om een nieuw-cultureel ethos en een nieuwe cultureele mythe wordt gestreden. Hed^n wordt voor de vierde maal binnen een jaar een tentoonstelling van hedendaagsche Nederlandsche schilders in het Duitsche rijk geopend. Wij zijn daar trotsch op, maar ik weet. dat ook een tentoonstelling van het Nederland sche hoek in het Duitsche rijk veel be langstelling zou ondervinden Het de partement van Volksvoorlichting en Kunsten, waarin een bureau voor kunstuitwisseling zich ten doel stelt, onze kunst bii het Duitsche volk be kend en beliefd te maken, heeft dan ook de hoop en de overtuiging dat wii de gave van het Duitsche boek die thans voor ons ligt. binnen niet te langen tijd mogen beantwoorden. Wij zijn van mee ning, dat ons hoek het verdient, meer en .meer over de grenzen te gaan. Dit doet. ons bet Duitsche boek met des te meer hartelijkheid begroeten. Rede staatssecretaris Guttere De staatssecretaris bii het Duitsche ministerie van Volksvoorlichting en Propaganda, dr. L. Gutterer, zeide deze tentoonstelling te beschouwen als een zeer bij zon dW teekert van den tijd, waarin wij leven en waarin de blij vende vrede in Europa wordt voorbe reid. Spreker schetste de beteekenis van de Duitsche dichtkunst, die niet meer een rankenwerk alleen schepi, doch die weeft aan het gezamenlijk lot der natie. Het geheele cultureele leven wordt door de Duitsche schrijvers verdiept, wier boeken, vooral ook op politiek 'gebied documentaire waarde hebben pn hewij zen. dat het nationaal-socialisme veel verder is gevorderd dan menie buiten staander denkt Deze tentoonstelling le vert een bewiis van de prestaties en scheppingen van het nieuwe Duitsch land voor ieder, die de moeite wil ne me.n om zich hiervan op de hoogte te stellen. Tenslotte deed spreker namens dr. Goebbels de verheugende nïededee- ling, dat de 2000 hier tentoongestel de boeken worden aangeboden aan den rijkscommissaris om ten be hoeve van het Nederlandsche volk beschikbaar te blijven. Rede wan den Rijkscommissaris* De rijkscommissaris, rijksminister Seyss-Inquart sprak hierna een rede uit, waarin hij o.m. het volgende zeide: „Deze tentoonstelling richt zich tot de vrienden van het Duitsche boek. Deze vrienden van het Duitsche boek zijn na tuurlijk in onze Duitsche gplederen zelf te vinden, maar ik weet. dat zij zeer in het bijzonder ook aangetroffen kunnen worden in de gelederen der "Nederlan den en ik wil uiting geven aan mijn hoop en vertrouwen, dat sedert de ge beurtenissen van Mei 19-iO het aantal van deze vrienden niet is verminderd, doch toegenomen. Ik wil niet zeggen, dat er niet nog iemand kan zijn, die nog niet bevrijd is van enkele uitslui tend humanistische roerselen en ban den, die inmiddels dezen weg nog niet heeft gevonden. Hij is stellig niet ge makkelijk begaanbaar. Voorzoover het in ons vermogen ligt dezen weg be gaanbaarder te maken, wïHen wij dat doen, en daartoe is deze tentoonstelling middel. Als men zegt, dat de Duitscher en vooral de* nationaal-socialist precies de man is. die met geconcentreerde, georganiseerde kracht de dingen pro beert te leiden, dan kan ik slechts zeg gen: dat is de nationaal-socialist ook. Ik zou allen, die meenen hier te, kun nen spreken van hoogere geestelijke waarde in overweging willen geven hun geluk te bedroeven en met de hoogste scheppingen der literatuur in de hand de bolsjewisten tegemoet te treden. Met trots kunnen wij ons gelukkig prijzen, dat wij midden in Europa een volk hebben, dat besloten is ook daar met vereende krachten op te treden, waar het er om gaat de hoogste geeste lijke waarden der «menschelijkheid en der .menschheid in stand te houden. Doch hier willen wij ons opmaken tot een geestelijke worsteling, niet tot een geestelijke worsteling tusschen tegen standers, maar tusschen kameralen, opdat wij hij de uitwisseling van onze cultuur, die wij hoogachten en die wij in het bijzonder hoogachten, als zij uit de wortels van het volk is ontsproten, opdat wij hij deze geestelijke uitwisse ling de klaarheid en waarheid van menschelijkheid en menschheid berei ken. waarvoor thans de Duitsche natie zich in de waagschaal stelt, terwijl zij daarbij haar geheele bestaan op het spel zet. In dezen zin wil ik ook-de 2000 boeken, die ons igeschonken zijn, toevertrouwen aan uw hoede, meneer de secretaris-generaal, v op dat u daarvan een dusdanig gebruik maakt, dat u het doel bereikt, het geen wij voor -deze tentoonstelling hebben gesteld, te weten steeds meer begrip tusschen het Duitsche en het Nederlandsche volk." Hierop werd een ronclgang door de verschillende zalen ondernomen tijdens welken d£ rijkscommissaris van zijn bijzondere belangstelling voor tal van tentoongestelde werken deed blijken Maatregelen te Delft DELFT, 16 Nov. Op een gisteravond *e Delft gehouden stamppotmaaltijd ten hate van Winterhulp Nederland heeft de burgemeester de heer F. W. van Vlo ten gewezen op de sabotage van het Winterhulpwerk zelfs door hooge ge meente-ambtenaren en de volgende ver klaring afgelegd: „Ik verklaar op dit oogenhlik, dat ieder die in diens' is der ge- meente Delft of leveringen verricht aan deze gemeente, uitgesloten zal zijn, indien zijn naam niet voor komt op de lijsten van Winterhulp Nederland. Deze regeling gaat Maandag a.s. in, doch de betrokke nen hebben veertien dagen de ge- legenheid hun *fout te herstellen." Een van de zware stukken geschut, die door de Duitschers aan de kust van de Finsche Golf in stelling zijn gebracht tegen de vesting Kroonstad. De foto geeft luist het moment weer. waarop een zwaar projectiel is afgevuurd- (P. K.-foto Ebert - Scherfm) VGRAVENHAGE, 16 Nov. Een in specteur voor de prijsbeheersching in algem'eencn dienst te 's-Gravenhage ver oordeelde dezer dagen een vijftal siga ren- en sigar'etfenfabrikanten wegens overtreding van he4 zgn. prijsklasse- voorschrift. Een Haagsehe sigaretten fabriek kreeg hiervoor een boete van ƒ60 000.— en sigarenfabrieken te Valkenswaard en Kampen boeten vart ƒ60.000 qn ƒ20 000Twee andere sigarenfabrieken resp. ge vestigd te Amersfoort en te. Veenen- daal werden met 10,000.en 1000.beboet. Deze fabrikanten hadden evenals hun collega's in .het begin van dit jaar toe stemming verkregen tot het verhoogen van hun verkoopprijzen met een van overheidswege vastgesteld bèdrag. De ze verhooging. noodzakelijk geworden, doordat de verwerkte tabak belangrijk in prijs is gestegen, mocht echter slechts worden toegepast onder één voorwaar de: de fabrikanten moesten zich bij hun fabricage houden aan de productie-per centages van de basisperiode. Dit kwam er op neer, dat zij ook nu percentsge wijs evenveel goedkoope sigaretten of si garen moesten maken als in 1039. Door dezen maatregel wil de overheid de vlucht in de dure merken tegengaan. De veroordeelde fabrieken echter hebben het prijsklassevoorschrift niet nage leefd en meer dure, minder goedkoope sigaren en sigaretten gemaakt dan waartoe zij verplicht waren. Bijgevolg had hier prijsopdrijving plaatsgevonden, waardoor groote bedragen onrechtmatig waren ontvangen. De inspecteur voor de prijsbeheersching is hiertegen opge treden en heeft enkele zware boeten op gelegd. 75 PROCESSEN-VERBAAL TE APELDOORN APELDOORN, li Nov. Uit een uit gebreid onderzoek van de gemeentepo- litie te Apeldoorn is gebleken, dat en kele inwoners in Augustus en Septem ber aldaar een groot aantal boter- en vetkaarten gpkocht en tegen hooge prij zen aan andere ingezetenen van de hand hehhen gedaan. De politie heeft in flit verhand reeds 75 processen-ver haal opgemaakt. Hot onderzoek is nog gaande. ZEIST, 16 November Met de geboorte Van Hendrika van der Linde, dochtertje van een metaal bewerker te Austerlitz. gem. Zeist, werd het inwonerstal van Zeist op 35.000 gebracht. HET (Streven en de bijzondere prohle- blemen van den nationaal-socialis- tischen 6tudent in de huidige omstan digheden en zijn taak in het heden voor de toekomst van het Nederlandsche volk vormden het onderwerp der rede voeringen, welke Zaterdagmiddag op den landdag, ter gelegenheid van het éénjarig bestaan van het „Studenten front". in het N.V.-Huis te LHrecTit wer den gehouden. Prof. dr. R- van Genechten, hoofd van hef Opvoedersgilde, voerde op d> middagbijcenkomst, het officieele gedeelte' der viering van den land dag. het woord over „Een jong Ne derland in een jong Europa." Spreker constateerde in den aanvang zijner rede, dat er in de afgeloopen an derhalf jaar veel is verdwenen, in het algemeen gesproken: de gee6t van het individualisme. In de plaats hiervoor kwam de gedachte van het volk, het welk men is-gaan zien als een levend iets, een persoonlijkheid. Deze persoon lijkheid van het volk moet men gaan hegrijpen, en alle6 wat wordt onderno men dient te worden beoordeeld van uit het oogpunt van het toekomstig wel zijn van het geheele volk. waarbij men zich dient te haseeren^op de lessen der geschiedenis." De universiteiten De humanistische cultuur is vooral wat haar waarde in de /laatste jaren aangaat, veel te hoog aangeslagen, zoo betoogde spreker vervolgens. Hij wees daarbij op den geest van versnippering en onderlinge tegenstrijdigheid welke aan de universiteiten is gaan heerschen. De eensgezindheid, een gemeenschappe lijk nagestreefd doel ontbrak bij de do centen aan de universiteiten. In het hij zonder wees spreker er op, dat de hou ding der professoren te Leiden voor den gang van zaken hij de sluiting van de universiteit aldaar een beslissende rol heeft gespeeld. Daarbij hekelde hij de hoogleer- aren, die vele onvoldoend opgeleide studenten voor. examens lieten sla gen, toen eenmaal bekend werd dat het „humanistisch nest", gelijk spre ker de Leidsche hoogeschool kwali ficeerde. zou-worden gesloten. „Men behoeft echter niet te denken, dat wij zulke „afgestudeerden" op ons volk zullen loslaten", .zoo kondigde prof.-Van Genechten aan. Spreker deelde mede, dat eerlang, mogelijk reeds het volgend Jaar, de Leidsche universiteit als volksche hoogeschool Zal worden heropend, als een politieke, doch niet verpoli tiekte academie, die zich stelt in .dienst van het volk- Deze academie zal alleen openstaan voor de man nen en vrouwen, die kunnen en wil len worden opgenomen in den nieu wen geest, welks heVordering het doel dier academie zal zijn. In verband met de kwestie der gewe tensvrijheid, welke de Leidsche profes soren hadden gesteld, bracht prof. Van Genechten te berde het gedrag van den officier van justitie bij de behandeling van een zaak voer den vrederechter. De ze officier van justitie, die van spreker als procureur-generaal de aanwijzing had gekregen eenige weken gevange nisstraf te eischen tegen e<en Woerden sche vroedvrouw, die zich in kleinen kring beleedigend over de N.S.B had uitgelaten, had in zijn requisitoir ver klaard het niet met zijn geweten in overeenstemming te kunnen brengen fp- gen deze verdachte gevangenisstraf te ragen, aangezipn volgens hem de be- leedigende uitlatingen niet volgens den zin der wet in het openhaar gedaan wa ren, en dus nief als slrafbaar konden worden beschouwd „Hier is echter hoogstens sprake van een verschil in juridische opvatting", aldus zeide prof. Van Genechten, ..en de gewetenskwestie komt niet in het geding, maar het is evenals het intreden der Leidsche pro fessoren slechts politieke propaganda, welke den officier dan ook slecht is be komen". Ingaande op de vraag of de Nederland sche staat zooals deze na 16iS is gewor den, nog onafhankelijk in dezen vorfft zal blijven bestaan, zeide spreker dal niet de Nederlandsche staat, maar hel Nederlandsche volk in deze hoofdzaak is. Ook voor 164S was er een Neder- landsch volk. dat zich nadien in vele" opzichten -voorbeeldig heeft gehand haafd. Het kan op vele groote daden tn zijn geschiedenis terugzien, waarbij liet tevens zijn eigen aard en zijn eenvoud bewaarde. In het nieuwe Europa is er voor het Nederlandsche volk als volk een toekomst weggelegd, en het is hierbij dat de studenten als toekomstige leider* van het volk een taak hebben. Zij die nen hun verantwoordelijkheid als die naren van dat volk te heseffen. Tot den strijd voor dit volk onder leiding van ir Mussert riep prof van Genechten ten slotte de nationaal-socialistische studen ten op. m DE heer C. van Geelkerken hield ver volgens een rede over „Studeerende ieugd van Nederland". Het ontbreken •van een levensideaal signaleerde spre ker als de oorzaak van het optreden van zeer vele studenten, die zich door hun opkomen voor volksvreemde elementen, buiten de gemeenschap van het Neder lanrlsche volk plaatsten. De taak van het studentenfront is het zich tegen de heerschende mentaliteit in te zetten, zoo bpoogde spreker, die o.m. naar aanlei ding van pers-uitlatingen, meermalen gelegenheid had te wijzen op het feit. dat de geest van ons volk nog geenszins tot de nieuwe opvattingen is bekeerd. „Hoe mooi is het in dezen tijd jong te ziih en de geheele ontwikkeling van het nationaal-socialisme nel* te mogen meemakenzoo zeide in zijn rede Ir. A Mussert, die tot slot der bijeenkomst het woord voerde. „De beginnelingen van thans zullen wel den duurzamen grond slag leggen voor den houw van het nieu we Europa, doch de jongeren zullen nog beleven hoe het nationaal-socialisme verrijst". De beste nationaal-socialisten zullen echter dan pas geboren worden, zij»die het oude Europeesche stelsel niet meer hehhen meegemaakt". Spreker keerde zich met klem tegen de opvatting dat nationaal-socialisme to vervlakking zou voeren. In het kader van het groote onaantastbare Europee sche geheel zal plaats zijn voor elke ver scheidenheid van volk. land en streek In den strijd voor de nationaal-socia listische wereld hebben-thans in het bij zonder de jongeren, de studenten een taak en ir. Mussert noemde het een voor recht dat hun de gelegenheid gehoden wordt in dézen strijd mee to vechten. Toekomstig studententeven l\ LS eerste spreker voerde Zatcrdagmid- dag het woord de leider van het Stu dentenfront, de heer F. Houdjik. Deze be toogde, dat er ^en kloof tusschen volk en student gaapt, welke alleen kan wor'den ge dicht daar waar arbeiders van hand en hoofd, waar de leden van dc Nederlandsche jeugd in alle schakeeringert aan een gemeen schappelijk ieaal bouwen. De heer Houdjjk hoopte, dat de algemeene arbeidsdienst, in het bijzonder voor de studeerende jeugd niet lang meer op zich zal laten wachten. Na er op gewezen te hebben, dat de natio naal-socialistische student thans nog in zijn stro'd voor het nieuwe met krachtige tegen werking van de zijde der andere studenten en van vele hoogleeraren heeft te kampen, wüdde spreker ccnige woorden aan de str'ii- ders op het Oosteljik front. Op zijn verzoek verhieven zich vervolgens de aanwezigbn van hun zetels, en brachten allen den groet, ter- wiil een studentenkoor een herdenkingslied zong In het vervolg van ziin rede zette de hee»* Houdjjk uiteen dat van de zijde der studen ten veel meer kan worden gedaan om de kloof tusschen hen en het volk te overbrug gen. geliik thans door de nationaal-socialis tische studenten geschiedt in W.A., S.S. Jeugdstorm enz. Sprekende over het studentenleven in den nieuwen tijd, zeide rie heer Houdjjk, dat de r-port hierin een b langriik deel zal vormen. Behalve de roeisport, zal ook het marchee- ren der studenten in verband kunnen wor den beoefend, waarbij tevens aan de gemeen schapszang aandacht zal worden geschonken. De bijeenkomst werd door ongeveer vierhonderd studenten bijgewoond. KOERSEN NEDERL. CLEARING INSTITUUT 's-GRAVENHAGE, 15 Nov. Koersen voor stortingen op 17 November 1941 tegen verplichtingen luidende' in: Belga's 30.1432; Zwitsersche francs 43.56; Fransche, francs 3.768; lires 9.91; Deensche kronen 36 37; Noorsche kronen 42.S2; Zweed- sche kronen 44.85; Finsche mark 3.82; Dinar (oude schulden) 3.43; Dinar (nieuwe schul den) 3.77; Turksche ponden 1.45*4; Lewa 2.30; Pengö (oude schulden) 36.519; pengö (nieuwe schulden"! 45.89; Zloty (oude schul. den) 36; Zloty (nieuwe schulden) 37.68; Lei 1.28; Slowaaksohe kronen 6.48; Drachmen 1.26; Kuna 3.77. 139. Daar ging de roover al met L ster. Hij had kans gezien om uit 1 zaal en uit het kasteel te komen vluchtte den tuin van het paleis zoo hard als hij maar loopen kon. H\ durfde niet om te kijken hoeveel me. schen hem wel nn de hielen zoude s'tlrn. v 14Ó- De dienaren van den konh maakten wel veel kabaal, maar nu mand vloog den dief achterna. Alia Klompertje stoof er op af. Dat zou dien leelijkon kerel wel eens even taald zetten. Al durfde dan gei mensch hier wat te doen. hij zou w eens laten zien. wat een Hollandsd longen kan. DINSDAG 18 NOVEMBER HILVERSUM I. 415.5 M. 7.15 B< land in boek en krant. 7.30 Gram.m 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gram.m 8.00 BNO: Nieuwsberichten. 8.15 Po! weekpraatje opn.). 8.30 Gram.muziek. Ochtendgymnastiek. 8 45 Gram.muziek. Voor dc huisvrouw. 9.25 Gram.muziek. Voor de vrouw. 11.20 Amabile-sextet. 1 Orgelconcert en zang. 12.25 Frans Wri en zjin orkest (met inleiding). 12.40 Almi 12.45 BNO: Nieuws- en economische bt: ten. 13.00 Zang met pianobcgeleidinr gram.muziek. 13.30 Salonorkest. 14.15 Gr muziek. 14.30 Lichte toets. 15.30 Vioo! pianobegeleiding. 10,00 Bijbellezing. Gram.muziek. 16.45 Voor de Jeugd. Gram.muziek. 17.15 BNO: Nieuws-, ecot sche- en beursberichten. 17.30 De Rami! 18.00 Voor de plattelandsvrouw. IS.15 Dc lodisten, soliste en het Figura-kwartet. Actueel halfuurtje. 19.30 Otto Hendrik» zjin orkest. (Vanaf 20.15 alleen voor d» 'dio-Ontrales, die over een 1 ijnverbic: met de studio beschikken), 20.15 Grart ziek. 20.45 Cello en piano. 21.15 Grart ziek. 21.45 BNO: Nieuwsberichten. BNO: Engelsche uitzending: „Ecotr News from Holland" of Gram.muziek. De Romancers, dameskoor „Aetherchi! cn solisten (opn.). 28.0024.00 Gram. ziek. HILVERSUM II. 301.5 M. 7.15 Gn muziek. 7.308.15 Zie Hilversum I. Gram.muziek. 3.30 Zie Hilversum I. Gram.muziek. 10.00 Morgenwijding. Gram.muziek. 10.40 Vroeger en nu. Zang en piano, 1/50 Gram.muziek. Ensemble Rentmeester. 12.30 BNO: Niet en economische' berichten. 13.05 Klaas Beeck en zjjn orkest. 13.30 Gram.mo: 14.00 Omroeporkest, solist en gram.nu 15.30 Voor do zieken. 16.00 „Gaetano T xetti en z\in, deels vérgeten, opera's", serie (met gram.platen). 16.15 Zang pianobegeleiding èn gram.muziek. 17.15 Nieuws-, economische- en beursberic 17.30 Boyd Bachman en zjin orkest. Gram.muziek, 18.15 Boekbespreking. Gram.muziek. 18.45 Cyclus „In een licht bezien" (Voorbereid door de N.S !9.00 Actueel halfuurtje. 19 SO Report 20.00 Gram.muziek. (Vanaf 20.15 alleen de Radio-Centrales, die over een liinve: ding met de studio' beschikken"). 20.15 sette-orkest cn soliste. 20.45 Gram.mv 21.00 Ensemble Jonny Kroon *21.45 E Nieuwsberichten. 22.00 BNO: Toelichtisj het weermachtsbericht. 22.1022.15 At wijding. FEUILLETON I 6. „Ta, zoowat allemaal. Zelfs de korjs ten zijn er getuige van geweest. die za ten namelijk achter in de zaal thee te drinken. Hei ging zoo: Opeens komt Sa di binnen loopen Met zijn pels aan en zijn bontmuts op Voor het raani zit Mile Chervais, onze sopraan, en tegenover haar heeft een paaV minuten tevoren monsieur S4roganof1 plaats genomen Hij buigt zich over het tafeltje heen lachend beminnelijk a's alijld Ik ge loof, dat hij zijn rechterhand over haar beide handen legde ja. nu weet. ik het: zij had handschoenen aan. en haar handen lagen gevouwen op tafek Zij verroerde zich niet, maar ze zat hem aan te kijken op diezelfde versluierde manier ah' ik ken da4 zooals alle vrouwen nu eenmaal Stroghnoff nanke ken in een soort roes, beneveling... weet ik het Van Mieth viel hem niet in de rede Paschkin sprak verder, terwijl hij voor zich uit staarde, als zag hij het tooneel, dat hij beschreef, weer voor zich. „Maar op dit oogenhlik is he4, dat Sa- di binnenkomt, woedend wit van kwaadheid, hij houdt stil en staat voor over tegen het. tafeltje aangeleund, met zijn rug naar mij toe. midden tusschen de twee in, Stroganoff blijft lachen Hij zit te spelen met een Lucifers-étui, staat niet op, maar kijk4 vragend op naar Sadi, al glimlachend die groote ban den van hem foowend. Wal ze zeggen kan ik niet verstaan. Maar toen hoor ik Sadi iets roepen zie hem in de zak van zijn pels grijpen, en in 'l volgende oogenhlik zwaait hij een klein, blinkend revolvertje door rie lucht gaat eenige passen ach4eruit en strekt zijn arm..." ..En schooi hii?" vroeg van Mieth ondanks zich zelf meegesleept door het verhaal. „Nee. hii heeft natuurlijk niet ge schoten, en 't zal ook wel een grap z.ijn geweest, maar nu u 't me vraagt moet ik u wel .alles ver4ellen. Er kwam wat opschudding in de zaal. Een paar ko risten begonnen te gillen, en ik zag Stroganoff hlpck worden Mile Chervais zat met haqr slaap tegen den raampost gpleund, nog steeds zonder zich te ver roeren, maar met een volkomen geslo ten gezicht. Toen stak Sadi zijn revol ver in zijn zak. zenuwachtigzóó een, twee, een beetje boos en vorle- gen, haalde zijn schouders op en slen terde weg. Maar Mlle" Chervais stond snel op, ging hem achterna, en nam zijn arm. zóó gingen ze samen heen. Stroganoff riep een kellner en vroeg op hoozen toon om thee. Dit is alles wat ik weet. en de volle waarheid, niets dan de waarheid." Paschkin zag opmerkzaam van Mieth aan. die intusschen was opgestaan „Ik hoop niet. dat mijn rejaas onaan gename gevolgen zal hebben voor Sadi Het was ongetwijfeld maar een flauwe grap van |rem. Hij is eon zeer onbe- heerschte natuur, rpaar zeker in den grond niet werkelijk slecht of gevaar lijk. Te veel lichaam, ziet u. te weinig \\<ire kunstenaar, geen bevrijde, artis tieke persoonlijkheid" Paschkin was voor zijn spiegel gaan zitten, keerde zich nu om ten afscheid met het houtskool in de hand:, onder het linkeroog zette hij een neergaande droevige doezelstreep. Zijn lippen trok ken omlaag, hij schminkte zijn gezicht tot rouw. Van Mieth liep snel de cang af naar de wenteltrap, die op het tooneel uit kwam en daar zag hij, tusschen de ijzeren snijlers van de leuning door. iemand dicht hij /le eetstukken van den achtergrond staan, een slanke figuur een vrouw, gehuld in een losse cape van violet flüweel. In vier, vijf onhoor bare stappen was hij naast haar. op het oogenhlik dat zij haar hand terugtrok uit den zak van Sadi's pels, die aan het tral.iewerk van het zetstuk hing. Zijn vingers legden zich licht over haar pols heen. en zonder eenigen te genstand ontnam hij haar een kleine, blinkende revoher, met een kolf van ingelegd schildpad. „Mademoiselle Chervais", zei hij en voegde er bij: „U bent me dus vóór". Ze had zich tot hem gewend. Zonder verwondering te toonen zag zij hem aan met rustig vorschendc oogen. En hij voelde zich opeens hep,| onzeker en tege lijk wat beschaamd, de koele, meegeven de huid van haar arm te hebben aan geraakt. \Yaarop terstond roode strepen le zien kwamen van den druk zijner vingers. Zeldzaam duidelijk \oelde hi| het Kp- heele tooneel om zich heen staan: de tuigage daarboven, met zijn takelwerk van touwen en trossen, van stangen en hangende bruggen, de geschilderde lin nen vakken dér coulissen de afloopende planken vloer. F,n daar zijn *medo- speelsler: Viola Colonna de sopraan! Door de opening van de vaneenwijkon de fluweelen cape zag hij een glimp van het zilverwitte gewaad, hii zag de kal me. koele kracht van de slanke leden, de energieke houding van den hals en de tengere bloote schouders. „Mademoiselle Chervais", zei hij ein delijk. „ik kwam hier om deze revolver te halen, en zie. dat u even vóór mij ge komen bent met hetzelfde oogmerk. Weet u dus. wien het wapen toebe hoort?" Ze knikte kalm. „Ja", zei ze; „het is van mij. Om die reden hen ik hier ge komen. om het mee te nemen". „Zoo!" hij hekeek het pistool. Het was een kostbaar wapentje. De schildpadden kolf droeg, ingelegd in zilver, een mo nogram:. Een C. dooreengestrengeld met een V boven een zuil, die omwonden was met zeven kransen van violen. En op den trekker stond een datum deze zelfde dag: 53 Januari. „Als het vandaag is, dat u dit wapen tje gekregen hebtdan bent u zel>er wel in staat, mij uit te leggen hoe dat is toegegaan?" Ze trok de slanke schouders omhoog, opende de handen: haar oogen sloten zich half, en onverschillig zei ze: „Ja, waarom niet. Dit wapen was een geschenk van een goeden vriend een herinnering als u wilt". ,-,Van monsieur Sadi". „Ja." Ze wendde zich wat meer naar hem toe. wonderlijk week was haar stem. dat volle warme geluid, dat dik ker leek, dieper gestemd onder den druk van angst. Haar gezicht was nog kalm, maar als zwichtend en wasbleek. „Ja, van Sadi." De oogleden zonken geheel dicht, zij ademde met moeite. „Als geschenk ter herinnering en verdediging." „Maar hij behield het zelf onder hand, want nu zat het toch in den van zijn pels?" Nu,sprak ze snel, kort van Haar ooeen hingen angstig spicj aan de zijne. „Ja, hij zou het voor me dragen tot ter. Twee dagen geleden, toen we I aankwamen, bestelde hij het wa voor me bij een juwelier, U ziet f monogram op het handvat. Vanmor gingen we samen uit om het af te ha Ik vroeg hem, het voor me te dra.se' hij stak het in den zak van zijn pels „En nu kwam u naar héneden ori te halen. .Ta, ja. \Tct nu! Zoudt u misschien een speciale reden voor 1 hen9" Ze keek hem aan zonder te ano den, met opengeklemde handen, verl eindeliik haar schouders op te haler, een soort antwoord. „Mademoiselle Chervais" r zei Mieth, „u staat me toe, u nu naar kleedkamer te begeleiden. Later zs' mij misschien genoodzaakt zien. u met een paar vragen lastig te vallof (Wordt veryo

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1941 | | pagina 2