Leiden als volksche
hoogeschool
STADSNIEUWS
Hoogland's burgemeester
geïnstalleerd
Üqsmda
rbeidswet
overtreden
susdenaar zou 't
]oed onthouden
GLASTRA'S VISCHHANDEL
Vijftienjarige stal een
horloge
Hef verboden licht
Aanrijding in het duister
Concertvereeniging
Burgerlijke Stand
Bewind in den geest
van het Nationaal-
Socialisme
iGINA 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1941
KANTONGERECHT
Veenendaalsche bakker C. H. B.
bekeurd wegens overtreding van
Arbeidswet. Twee menschen in zijn
ist. hadden zonde'r vergunning ar-
j verricht buiten de uren, welke op
lijstje vermeld stonden, om. De
ker wtesch zijn handen in onschuld:
eene arbeider was al 76 jaar oud
i^i let je niet meer zoo nauw op al die
telijko bepalingen, Uit de verklarin-
van verdachte kon men^opmakon,
dio oude bakkersknecht zoo'n heette
cn en buiten de wet staatEn de
Icre, die op verboden uren had go
kt, had dit gedaan buiten hot mede-
en van zijn patroon, die den gan-
on dag afwezig was geweest, om.
Jr. Baron van Dedem vond al die
ontschuldigingcn toch wel wat'al te
end Per slot van rekening moot
i de hand aan de wettelijke bepalin-
houden. Be patroon is daar nadruk*
Ijk verantwoordelijk voor gesteld,
enrlicn was deze verdachte wel eens
Ier in de gaten geloopen: Een tijdje
•den bcvoorhecld kocht hij nog een
lc met ƒ6 af. Thans eischte de amb-
aar tweemaal een boete van o of
ringen hechtenis.
fsclioon bakker C. II. B. mild zeide,
hij daar wel mee accoord zou gaan,
d dp kantonrechter, mr, Muller Mas-
er toch nog wat af: Het werd 2x 4
!x 2 dagen.
lp 11 Augustus j.I werd een winke-
uit onze stad geverbaliseerd, wijl
^ak niet op de juiste wijze was var-
éord. VaniridVgen kwam hij voor
kantonrechter uiteenzetten, waar
allemaal aan te danken was ge-
st De oorzaak school in een plafond
een lijdie terug zoomaar naar hene-
was komen vallen, tengevolge
rvan de verduisteringsinstallatie
defect gfraakt was.
8 ambtenaar van het O.M mr. Ba-
van Dedem had echter uitgerekend
verdachte na het plafond-incident
n*choöfs gelegenheid heeft gehad
zijn verduistering weer op te kna -
llij achtte geen steekhoudende ver.
ichuldigingen aanwezig en vroeg
boete van 6 of 3 dagen,
r. Muller Massis, die toch wel wilde
nemen, dat de winkelier zich onder
plafond niet heelemaal thuis had
oeld. maakte er 4 of 2 dagen van.
kere V. uif Üeuscfen fietste cèhigen
geleden naast een melkbper, toen
?eling de slip van zijn jas tusschèn
spaken kwam. Onder het rijden
folio hij. niet één hand fietsend, zijn
dings'uk te redden. Marcchaussee's
den dit een gevaarlijke vertooning
naakten proces-verbaal op.
vond dat daarentegen wat te ver
)cht. De kantonrechter zou waar-
ijnlijk met hem meegevoeld hebben,
hij he» verhaal niet onder de loupe
omen had Daarin «tonden regelen
olfierd, welke geenszins pleit ton voor
lachtc's houding.
'ces hier, Aldus de kantonrechter,
'i iets goed zou onthouden. Wat be
de u daarmee?
erdach'e bezon zich een oogenblik
fêi toen. dat hij er voortaan terdege
r zou waken om zoo te fietsen,
zei de kantonrechter, bedoelde u
F-n wat beteekeiide dan; ik mag
alles zeggen wat ik denk, maar ik
k IippI wat?
Machte vond deze napluizerij niet
'hg, maar ook hier had hij eeli ant-
,rd op Nou, dal -zal ik u zeggen,
stond hard le regenen en de mare-
ussee's zalen lekker droog in een
0 Toen vroeg ik me af, of die mare-
ussee het op prijs zou stellen, als
getrouwd was en kinderen had, om
r een dergelijk iets bekeurd te wor-
antonrechter: U ls ook nog naar
1 opper geweest, om er oyer te pra-
erdachte: Ja, die 6lelde dat op prijs
antonrechlcr: U zag in de mare-
"ssee blijkbaar geen politie. Vindt
zesoms minderwaardig of meer'
arclig?'
Machte liet zich niet verleiden tot
oordeel, ietwat langdradig en effen
g hij door op de onbeduidendheid
zijn overtreding.
'ij bereikte er tenslotte mee dat de
donrechter den eiseli van hei O.M..
K,e 3 subs. 1 dag. halveerde, daar
adviseerend. om voortaan niet zulke
ls,ei"e en wonderlijke taal te gebrui
jongeman J. P. V. had zijn fiets
'bloten en onbeheerd tegen den
u.r gezet bij een automatiek. IIij was
zich nu van bewust, dat dit .fout
Ft O.M. onderstreepte dit laatste;Nde
ibtenaar achtte het onbegrijpelijk,
het publiek zich zoo weinig van
'Schriften en verkeersregels aan
kt. De politie doet haar best in het
ang'.van de goedé orde zij mag toch
I °p een klein beetje medewerking
tenen Als er een fiets gestolen is
F eigen onvoorzichtigheid, dan weet
1 Publiek wèl den weg naar bet po
lbureau. Dan wordt de hulp van de
Iitié ingeroepen, meestal echter te
't Door eigen schuld kweekt men het
!v'cngilde aan!
uitspraak werd 2 subs. 1 dag.
'looldrcdaeteur: VALKHOFF,
Amersfoórt
Redacteur Stadsnieuws en Uit den
°ntrek: R. LEENKNEGT. Amersfoort
Redacteur Sporlrubriek: H. A. C. VAN
DER KRAAN Jr.. Amersfoort
GRAND THc&TRE. Van Vrijdag t.m.
Woensdag (behalve Maandag) vertooning
van „Pantserkruiser Sabastopol"
Andere avonden 8 n.m Woensdag on
Voorstellingen: Zaterdag 6 en 8.15 aur
doorl. Zondag 1.45. 4 c.15 en 8.30 out
doorl. Andere avonden 8 uur nam
Woensdag en. Zaterdag matlnée om 2.30
uur.
'^ITY THEATER. - Van Vrfldag af aerloo-
ning van „La Habanera'*.
Voorstellingen als in Grand Théitre
REMBRANDT THEATER Vertooning van
„Circusgasten" en „Geheimen van het
oerwoud".
Voorstellingen als In Grand ThéHtre
behalve de matinée'a.
GRAND THéATRE. 20 Nov. Nederl. Too-
neel „Ik hou van vier vrouwen". 7.30
uur n.m.
DE VALK. 20 Nov. Opvoering van „Dc
Ridder van den kousenband" onder aus
piciën van Vreugde cn Arbeid. 7.30 uur
n.m.
GILDEHUIS. 22 Nov Utrechtsch Vrou
wenkoor o. 1. van mevrouw Kwant. 81$
uur n.m.
GRAND THcnTRE. 26 Nov. De heer C.
Piek spreekt op de openbare bijeenkomst
vin de W.H.N. 7.30 n.m.
VOLKSGEBOUW 26 Nov. H. R. Kltfn
spreekt over Werkverruiming. 7.30 n.m.
GRAND THéaTRE. 27 Nov. Concertver-
ecniging: Arnhemache Orkestver. 7.30,
uur.
De benoodigde visch even bestellen
Alleen gevestigd Utr- straat 40 Tel. 4092
Onlangs werd ten nadeïle van een be
woner van de Barchman Wuytierslaan
een zilveren polshorloge ontvreemd. De
politie kreeg de zaak in handen cn hield
gisteren in verband met. deze ontvreem
ding een vijftienjarigen jongeman aan.
Hij werd aan den tand gpvoeld cn be
kende. liet horloge had hij. uit angst
voor ontdekking, in een rioolput gewor
pen, waaruit hei gisteren is opgevischt.
De knaap is voorloopig weer op vrije
voeten gesteld. -
Er zijn gisteravond weer de noodige
processen-herbaal opgemaakt wegens
sleclTle verduistering. De politie consta
teerde verboden licht in de Billiton
straat, op den Ouden Soesterweg, de
Barchman Wuytierslaan, alsmede in de
Amstelstraat en de Spaarnëstraat.
Niet minder dan tien wielrijders, wier
verlichting niet naar behooren was af
geschermd gingen op den bon.
Gisteravond omstreeks kwart over
tien kwam in de Utrechtscheatraat een
dame in botsing met een wandelaar, die
juist even stilstond, hetgeen een gevaar
lijke liefhebborij blijkt in deze duister
nis. De dame viel en liep een wond aan
de knie op, welke op hftt politiebureau
werd verbonden.
Op Donderdag 27 November geeft de
Am hem sc he OrkestvereenigDig onder
den dirigent Jaap Spaanderman in bet
Grand Theatre het eerste concert in de
serip van vier van de Amersfoortsche
Concertvereeniging
Het. programma luidt als volgt:
1. Ouverture" Oberon van Carl Maria
yon Weber: 2 Vioolconcert D dur op. 77
van Johannes Brahms; 3. Zesde Sym
phonic in F (Pastorale) Op. 6?? van
I.udwHr van Bepthoven
Solist is de 13-jarige concertmeester
der A.O.V. Herman Krebbers, leerling
van den nuiziekpaedagoog, prof Oscar
Back. In #10iO deed hij eindexamen aan
hel Amsterdamsche Muzieklyceum.
waar hij slaagde met de hoogste onder
scheiding, dip daar ooil werd uitge
reikt Ongetwijfeld zal ook Amersfoort
liet optreden van dezen violist met be
langstelling tegeimoet zien.
AFSCHEID DER ARBEIDSMANNEN
Morgen zullen in vt kaimp Waterloo van
don Arbeidsdienst feesteliikheden plaats
hebben Ier gelegenheid van l^et af
scheid der arbeidsmannen, die ,11111
diensttijd hebben volbracht. De leuze
van den dag zal zijn: een voor alhi>,
allen voor een. Onder leiding van den
commandant, hopman H. G. J. Willems,
zal het korps van den Arbeidsdienst een
feeslmapsch houden door de stad. voor
afgegaan door de stafmuziek van den
N.A.D. uit Don Haae. Dc dog zal worden
besloten met het plechtig neerhalen van
de vlag, gevolgd door een gemeenschaps-
avond. waar zal worden opgevoerd het
hoorspel: „Hollands glorie rond Water-
Geboren: Cornells Willem Gerardus. z.
v. Franciscus Gerardus van Ho'fslot en Ma
ria Clasina Mocking; Pic'er Willem, z. van
Willem van Daalen cn Jacoba Cornelia (ie
Graaf: Lotte, d. van Willem Dujjn cn Jo
hanna Bottcnburg.
Gehuwd: Johannes Wilhelmus van Hoe
ven en Berendina Sophia van dc Raapkamp;
Theodorus Arnoldus Copier en Aartje
Teuntje Boonvhouwer; Hendrik Willem van
den Berg en Anna Doornekamp; Jan van
den Bor en Antje Willigcnburg; Cornelis
Pieter Brcedvcld en Martina Megdelina
Timmermans.
Overleden: Gerritje Vink, oud 85 jaar,
weduwe van Adam Johannes Voorn; Anna
J»coba van Driel, oud 81 jaar, ongehuwd;
Pctronell* Maria van Beers, oud 19 jaar,
ongehuwd; Besscl van den Berg oud 71 j.
echtgenoot van Neeltje Faber.
OMTREK
T^WEE dagen na de ambtsaanvaar
ding door den nieuwen Commis
saris van de provincie Utrecht, den
heer W. B. Engelhrecht, heeft gister
middag Hoogland, als eerste ge
meente in deze provincie, een nieu
wen, nationaal-socialislischen be
windsman gekregen.
Er bestond van nationaal-socialisfi-
sche zijde veel belangstelling voor de in
stallatie van burgemeester mr. O. F. P
H. de Waard. De Beauftragte in de. pro
vincie Utrecht v6rs vertegenwoor
digd door OrttsgruppQileiler A. Bran-
cles; Aanwezig waren o. m. dc pro
vinciale commissaris, de heer W. B
Engelhrecht cn zijn secretaris, weel-man
mr. J. F, P. Dijkhuis, heerbanleider van
dc provincie Utrecht J. J. Kaffka, gen.
Dengier cn hoofdinstructeur hopman L.
Th. A. Franken, kompaan N. A. J. v. d.
Berg uit Amersfoort, commandant van
hel buitcnvendel^de kringleider van de
\T.S.B. ie An>eiRfoort A. F,, van Goor den
Oosterlingh en groepsleider .T II Th.
Kroes, verder mr. Frima, lid van Ged.
Staten, mevr. .T. F. M. A. BoelenBrlnrk,
kringleidstcr van de N.S.V.O., district
Amersfoort, alsmede de hu rge mees Iers
van Bunschoten en Hoevelaken, de hee-
ren D v. d. Berg on jhr. P. A. van E\ s.
Alvorens de plechtigheid aanving in
specteerde de nieuwe burgemeester de
eerewacht van de N.S.B.. welke zich bui
len opgesteld had onder commando van
wachtcommandant L, J. v. d. Bogaert,
samengesteld uit dn wacht van de mo
orbrigade Utrecht.
De irisiaUaiie
waarnemend burgemeester,
wethouder J. G v. d. Hengel,
richtte in zijn toespraak een woord
van welkom tot de aanwezigen,
waarna hij mr. Da Waard en diens
echfgenooie geluk wenschto met zijn
benoeming.
„Gij zult. hier, aldus spreker, een rus
tige, volgzame Pii overwegend, landbou
wende bevolking vinden, die mils niet
lastig gevallen, rustig en gestadig den
grond bewerkt en woekert, om den bo
dem tot de grootst mogelijke opbrengst
te brengen. U vindt hier ook bloeiende
coöperatieve vercenigiogen, al hebben
deze op het oogenblik te lijden door de
"jdsnmstandlgheden, alsmede hel gi*oote
pi'oefbedrijf „De Schothors' dat zich
geheel wijdt aan pnzen landbouw en vee
teelt. Deze gemeente heeft in de oorlogs
dagen zeer geleden, circa 170 woningen,
waaronder 50 boerderijen zijn verbrand.
Dank zij veler medewerking en hel ini
tiatief van de bouw bureaux is veel weer
hersteld. Tevens zult gij hier een korps
ambtenaren aantreffen, dat met toewij
ding en ambitie het gemeentebelang be
hartigt. Ook ik heb dat ondervonden in
het jaar dat ik waarnemend burgemees-
Ier was en ik ben daar dankbaar voor.
Burgemeester, uw overtuiging is een
andere dan de onze. maar wij zullen
loyaal met u medewerken en u lot -ftcim
trachten ie zijr hij u v in deze benarde tij
den zoo moelliilte taak dc gemeente te
besturen. Spits de verhoudingen niet toe m
deze gemeente cn het zul dan blijven, wat
het hier altiid geweest is. rustig cn vredig-
Moge God ir bijstaan en u zijn zegen
schenken, ordat gij veel zult kunnen be
reiken voor het waarachtig belang der in
gezetenen en gü deze gemeente tot grow
ten vooruitgang en bloei zult kunnen
brengen."
Hierna hing spreker den nieuwen bur-
meester den ambtsketen om-
Rede van mr. de Waard
Mr. de Waard die in N.S.B. uniform
gekleed was uitte zijn erkentelijkheid
jeg-ens den Rijkscommissaris voor het
iri hem gestelde vertrouwen, I-Iii herin
nerde er aan, dat hij geruimen tijd
werkzaam geweest is aan de wetgeven
de afdeeling van het Rijkscommissariaat
en daar de Duitschers als welwillende
mQnschen heeft loeren kennen en waar
deepen. Dank bracht hij den heer v. d.
Hengel voor hetgeen deze in een zoo
moeilijken tiid voor Hoogland gedaan
heeft.
Spreker is zich bewust, dat hij aller
medewprkiiig van noode heeft Hij wist
Woensdagmiddag
had te Hoogland de
installatie plaats van
don nieuwen burge
meester. mr O. F-
P. H. de WaardBur
gemeester de Waard,
de eerste burgemees
ter in de provincie
Utrecht, die lid is
van de Nationaal So
cialistische Beweging,
ziet men op dc photo
in gesprek met den
commissaris der pro
vincie Utrecht, oud
gezant W. B. Engel
hrecht. die als opvol
ger van den heer
Müller de tweede
commissaris is dezer
provincie, die lid is
van de N.S B.
(Foto Hofland)
zichzelf een ambtenaar, die er dient te
zijn in dienst "van het volk. Een ambte
naar moet z,i een helper, oen bescher
mer en ook een voorlichter van het volk
zijn.
Een open oog had spreker voor de
moeilijkheden van dezen tijd tenge
volge van de blokkade. Aan de voor
geschreven bepalingen en verorde
ningen, zooals distributie, dient de
hand gehouden te worden. Zij laten
niet toe, dat er Inbreuk op gemaakt
wordt. Ook zuinigheid zij betracht
met name ten aanzien van afval
stoffen, welke geenszins waardeloos
zijn.
In den Nederlandschen boer zag spre
ker den werker voor den gezondheids
toestand van ons volk. Hij moet veel
offers brengen, zooals levering van vee,
terwijl scheurplicht in aantocht is. Deze
moeilijkheden zijn er echter, om geza
menlijk overwonnen te worden. Spreker
noemde het groote belang van „De
Schothorst" én wees verder op de nood
zakelijkheid van herstel der materieele
schade. Gelukkig is reeds veel opge
bouwd, al was het z.i. te betreuren dat
zoovele karakteristieke oude boerderijen
plaats hadden moeten maken voor nieu
we, zij het meer hygiënische boerderijen.
Nieuwe boerderijen passen meestal niet
n het oude kader, maar in dit geval
viel hier niets aan te doen. Spreker zette
het nut van den Ned. Arbeidsdienst uit
een, welke ons volk eensgezind omhoog
zal werken.
HU zal den dag prUzeitr-dat iedere Ne
derlander tot dezen dienst beroepen wordt.
Na on het nut van den Landstand gewe
zen te hebben, betoogde hü ten aanzien
van de Winterhulp Nederland, dat men
drie bevolkingsgroepen liceft: Jongeren,
ouderen cn werkers. Deze laatstcn werken
voor ren ieder. zU hebben recht np een
behoorlijk loon en een nnbcznrgden ouden
dag. De gemeenschap mag hen niet in den
steek laten. Een en ander is echter nog
lang niet af rittende geregeld, vandaar, dat
de Winterhulp noodig ls. Haar groote
leuze is: Allen voor tón en één voor al
len. Dit Ideaal van de komende sociale
orde moet ons naast en met elkander vin
den. Iedere Nederlander dient dat te be
sef! et)
Tenslotte maakte spreker ziin natlonaal-
socialistischc overtuiging kenbaar. Hü
zetde er (rotseh op te zUn. een soldaat van
Musscrt te zün.
Nat ionaal-socialisme beteckenf kame
raadschap. welke het goede,, hooge rn
rechtvaardige in deze maatschappij na
streeft.
Hierna had in de secretarie een druk
bezochte receptip plaats.
BINNENLAND
Twee nieuwe burgemeesters
VGRAVENHAGE, 19 Nov. Het
Rijkscommissariaat deelt mede:
De cnmmissaris-generaal voor Be
stuur en Justitie heeft op grond van pa
ragraaf 3 van verordening no. 108/40
(vierde vp.roj*dening over bijzonders be-
stuursrechterlljke maatregelen) teza
men met paragraaf 4, artikel 1 van ver
ordening no. 3/40 over bet uitoefenen
van de rageeringsbevoege!heid in Neder
land to-t burgemeester benoemd:
De adjunct-cnmmios van de provin
ciale kanselarij van Groningen, R. W.
Keiser tot burgemeester van Winsuim;
rle secretaris van de Ilaze- en Zijpepol-
der J. D. Bigters, tot burgemeester in
Zuid- en Noordschemier;
CLEARING
Koersen voor stortingen op 20 November
tegen verplichtingen luidende in:
Belga's 30.1432
Zwitsersche francs 43.56
Fransche francs 8.768
Lires 9.91
Deensche kronen 36.37
Noorsche kronen 42.82
Zweedachc kronen 44.85
Finschc mark 3.82
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe schulden) 3.77
Turksche ponden 1 45Vi
Lewa 2.30
Pongoc (oude schulden) 36.519
Pcngoe (nieuwe schulden) 45.89
Zloty (oude schulden) 85.
Zloty (nieuwe schulden) 37.68
Lei 1.28
Slowaaksche kAnen 6.48
Drachmen 1.26
Kuna 3.77
'S'GRAVENHAGE. 19 Nov. De be
langrijke rede. welke profdr. R. van Ge
ncchten Zaterdag op den landdag van het
nationaal-socialistisch Studentenfront te
ptrecht over het onderwerp „Een fung
Nederland in een jong Europa" heelt ge
houden. heeft een redacteur van het A.N.
P. aanleiding gegeven aan prof. van Ge
ncchten een nadere uiteenzetting van den
in die rede ontwikkelden gcdachtengang
te vragen
Prof. van Genechton, die zich hiertoe
bereid toonde, antwoordde op de vraag
hoe hij over do sluiting van de Leidsche
universiteit dacht, dat hij daaraan een
symbolische heteekenia als definitieve
afsluiting van een voorbijgegane porio
de hecht- Reeds sinds lang werden in
do humanistische cultuur, die in I/ciden
eon bolwerk vond. verstarring*- en de-
generatieverschijnselen waargenomen.
Daarover behoeft men zich niet te ver
wonderen, daar een dergelijke ontwik
keling zich steede hij ondergaande cul
turen voordoef. F.en van dio verechijnsr
len was do wijze, wajjrop hot hooc-
leeraren-corps vaak werd aangevuld
Ongetwijfeld zijn er nog geleerden van
naam in dat corps, maar 'het was voor
ieder, die ecnigszins was ingewijd, in de
laatste jaren duidelijk, dat de benoe
ming van hoogleeraren in hooge mate
een familievraagsfuk was geworden,
w-onrbjj zonen, schoonzonen, broers zwa
gers rn neven van professoren den voor
rang hadden, terwijl verder in zeer ster
ke mate politieke overwegingen goldpn
ala bet lidmaatschap der vrijmetselarij
en dergelijke.
Hoe het In Leiden was
De resultaten waren er dan ook naar.
Er zijn in de laatste jaren dikwijls zeer
onbekwame pei'sonen tot'hoogleeraar
benoemd, wier* henopmlng In deskun
dige kringen hoongelach deed ontstaan,
terwijl plagiaat herhaaldelijk voor
kwam, zónder dat tegen de plagieerendc
hoogleeraren maatregelen werden geno-*
men. Daarbovenuit ging echter, dat aan
dn universiteit geen geestelijke eenheid
bestond. Iedereen ging zlln eigen gang.
De eeme hoogleernar sprak den anderen
tegen. Elke eenheid in cultuur was zoek
Hoewel deze geest aan alle univer
siteiten tiert, was hij te Leiden erger
dan elders. Dat kwam ook tot uiting
in de gecstelonze en volkomen in
stinctieve bestrijding van het nieu
we, welke daar door meprdere hoog-
leeraren plaats vond. Er waren na
tuurlijk gelukkig ook andoren maar
de bestrijding door de verpolitiekte
hoogleeraren geschiedde op een
kleinzielige en soms laaghartige
wijze. Wat te zeggen bijvoorbeeld
van een hoogleeraar. die in de oor
logsdagen tot een medicus, die zei-
de, dat hij ook Duitsche gekwetsten
zou verzorgpn. vragenderwijs het
advies richttp: maar die lont gtj toch
doorl gaan? Bovendien hielden ver
schillende hoogleeraren. zich bezig
met de uitgifte van geheime gedruk
te pamfletten.
Tn dezen geest werden inderdaad de
ion ff j studenten opgeleid. In Leidsche
studentenkringen heeft men zich dan
ook aan verschillende misdrijven schul
dig gemaakt, die wel gedeeltelijk een
vlegelachtig karakter droegen, maar die
toch dikwijls op volkomen zedelijke de
generatie wezen, zooals bijvoorbeeld
brandstichting Vnpr het Nedorlandsche
volk harl de Leidsche instelling reeds
lang elke heteekpnls verloren. Het is
pen geluk te achten, dat nu eindelijk
dij horzelnest is uitgebrand.
Van de welwillendheid, die men betoond
heeft door nog tot 20 November gelegen
heid te geven tot het afleggen van exa
mens, is met volkomen gebrek aan ernst
misbruik gemaakt. Eiken dag toch taan
er heele reeksen van examens In dc krant,
terwijl ingewijden zeggen, dat de candi
date/} aan de cischen, die behoorden ge
steld te worden, niet voldeden. Dit is nu
eenmaal mocllük te benordeelen- Maar dui
delijk bllikt het misbruik daaruit, dat velen
tot de examens zijn toegelaten die sinds
hun vorige examen onmbgelllk de practica
kunnen hebben gevolgd of de assistent-
schappen kunnen hebben vervuld, welke
voor een examen verelsclit ziinHet
spreekt vanzelf, dat dc professoren, die
hierin de hand hebben gehad, zich aan
overtreding hebben schuldig gemaakt
Het is te hopen, dat maatregelen zul
len worden getroffen, opdat de men
schen. met dergelijke bullen gewapend.
M op het Nederlandsche volk ztjllen
worden losgelaten- Wij. nationaal-socia-
listen, hopen nu, dat Leiden binnen kor
ten tijd uit zijn asch zal herrijzen als
een volksche universiteit* dat wil zeg
gen een universiteit, waar de weten
schap in dienst vpn het volk wordt ge
steld. Ik verheug mij, aldus prof. van
Genachten, er zeer over. dat Maandag
ochtend de secretaris-generaal van het
departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming op do ten
toonstelling van Duitsche wetonschap te
Amsterdam hetzelfde staifdpunt heeft
ingenomen. Het heteekent echter na
tuurlijk iets geheel anders dan de ver
politiekte wetenschap, waarbij men,
zooals vroeger het geval wae, benoemin
gen deed omdat iemand oen bepaal
de politieke opvatting had.
Hoe hef fe Leiden zal worden.
Wij hopen, dat aan deze herrezen uni
versiteit zal worden gedoceerd In een
nieuwen geest, waarbij eenheid van be
schouwing zal worden vorkregen door
dat het besef bestaat, dat alles moet
worden beschouwd van hot volk als eon
geheel uit. Dit.zal natuurlijk in dn eer
ste plaats leiden tot een veranderde op
vatting fn de juridische en literaire fa
culteiten. doch liet zal ook in do medi
sche en natuurwetenschappelijke facul
teiten niet zonder invloed blijven Het is
trouwens niet alleen door hetgeen cr ge
doceerd wordt, dat do nieuwe universi
teit zich van de vrorfrere zal onderschei
den, maar zeker nog meer door den
nieuwen stijl, die or heeracht
Zoowel de'docenten als de studen
ten zullen zich daaj* moeten gevoe
len als dragers van een nieuwe gees
telijke orde. De geest zal zich daar
niet van het volk afkeeren, maar
zicji cr naar toe wenden. Men zal
zich niet isolceren, maar allen stu
denten zal het besef worden bijgc-
bnacht, dat zij, terwijl zij studeeren,
midden in bet leven Inoefen staan.
Geen plutocratische clubs meer, geen
nachtelijke feestpartijen, geen af
stand van de z.g- kille maatschappij,
geen jeu nesse doree, maar jonge sol
daten van den gepüf, verplichte li
chamelijke oefeningen voor docenten
en studenten, sport, een algemeene
studentenvereniging met een stu
dentenleider aan het hoofd-
De eischen om te worden toegelaten
aan de unversiteit moeten niet slechts
een voldoende wetenschappelijke voor
bereiding, maar ook voldoende waar
borgen voor karaktereigenschappen in-
houden'en zij moeten elelliir voldoende
zekerheid bieden, dat zii zullen bijdra
gen tot de Nederlandsche cultuur en
dus, daf de candidaten zuiver van bloed
ziin.
De nieuwe tijd eischt een nieuwe leiden
de ploeg Deze zal voor een deel te Lei
den moeten worden gevormd Daarom zul
al het mogeliike moeten worden gedaan
om door subsidies en beurzen Leiden voor
financieel mindcr-draagkrachtigen toe
gankelijk te maken Wanneer op die wijze
Leiden een centrum van jonge, volksche
cultuur zal worden, dan kan van daar uit
weder worden hijgedragen tot de geeste
lijke eenwording van het Nederlandsche
volk. - v
GRAAF DE MARCANT PRES.COMM.
VAN DE P.L.E.M.
MAASTRICHT, 19 November. In de
vergadering van commissarissen van de
Provinciale T.imburgsche Electrlciteits-
Maatechappij (P.L.E.M.) is Graaf de
Marcha.nl et d'Ansembourg. commissa
ris der provincie Limburg en lid van
den raad van commissarissen van deze
vennootschap, tot voorzitter van den
raad van commissarissen benoemd.
Wat betreft bet statutair aan commis
sarissen jaarlijks toegekende tantième
deelde de nieuwbenoemde president-
commissaris mede. dat hij voor wat be
treft zijn deel. daarvan afstand wenschte
te doen ten gunste van een of meer so
ciale instellingen
REICHSHAUPTAMTLEITER SCHALK
BEZOEKT ONS LAND
VGRAVENHAGE, 19 Nov.'- Op uit-
noodiglng van den rijkscomissavis voor
het bezette Nederlandsche gebied, rijks-
miniefe.- dr. Seyas-Inquart, is do plaats
vervangend leider van hot arbeitsbe-
reich der N.S.D.A P. en Beauftragte der
N.S.D A.P. in 'het gouvernement-gene
raal neichshauptamtleiter Richard
Schalk voor een bezoek van enkele da
gen aan Nederland in Den Haag aange
komen.
Tn zijn gezelschap bevinden zich enke
le Amtslpiter.
Midden door het besneeuwde landschap banen de Duitsche troepen
in het sovjet-gebied zich een weg bij de achtervolging van den
I vijand. Een verkenningsafdeeling trekt op (Atlantic-Holland)