an voor het eerst de lucht in
ÏOOR HET KIND
VERDIENDE LOON
Engelsche luchtaanval op
Maastricht
Het boek in de komende
wintermaanden
BEDTIJD
KLOMPERTJE KLOMP
RUBRIEK VAN
OOM BOB
HOEST
ABDIJSIROOP
BRIEFWISSELING
kinkhoest
slijmhoest
akker's
RUILHANDEL
VELE DOODEN EN
GEWONDEN
H ET belangrijkste nieuws acht
ik ongetwijfeld de groote let
terkundige prijsvraag, welke juist
dezer dagen is uitgeschreven door
de uitgeverij „De Schouw". Van
deze prijsvraag het gaat hier om
een prijs van f 5000.— voor het bes
te manuserpt en vier aanmoedi-
ginsprijzen van 500-— h«eft ook
het departement met groote belang
stelling kennis genomen, temeer
daar de eischen welke nien aan de
inzendingen stelt, inderdaad voor
onze Xederlandsche romanschrij
vers van het hoogste belang zijn.
Ik heb dan ook met genoegen zit
ting genomen in de jury.
BLAD PAG. 3 AMERSFOORTSCH DAGBLAD ZATERDAG 29 NOVEMBER 1941
door VIOLETTE CARR
lan. Jan!" schreeuwen de jongens. „Geen
roept Jan en weg is hy, het schoolplein
de straat op. Gauw naar huis om Va-
brood te halen. En dan naar het vlieg-
Vader werkt in de grote loods, waar
•liegtuigen staa als ze thuis zyn. Fy'n.
middag om 12 uur mag Jan vaders
d en de fles koffie
halen Wat daar
Ie loods al niet te
is! Als grote vo-
klaar om uit te
n, staan zy daar.
kent ze precies
tweedekker,
ieel naar Parijs en
en gaat met passa-
en post; de mili-
vliegtuigen met
bijzondere kente-
die je van veraf
unt onderscheiden
kleine eendekkers
en rank, waar je
ertochten in kunt
in en duikelingen,
een echte vogel
weet precies, hoe
ie motoren werken,
het hoogtestuur be-
;t en de remmen
gaan. Net zo lang
hjj gesnuffeld en
aagd, tot de werk-
de loods ongedul-
erden en er één
md zei: „Nou jy
net, of je vandaag
de lucht in moet!"
't maar waar
t Jan en verlan-
k li kt hij naar de
ngstoelen achter
vliegtuigen, waar
5 ,.e passagiers in zullen plaats ne-
Net zo gemakkelijk als in de trein
er in en wat kon je veel zien! Als de
lai niet kijken, sleept Jan wel eens het
trapje voor de cabine en gaat dan
:tjes in de cockpit zitten, maar hü weet
dat hü dat niet 'doen mag. Achterin zit-
indt vader niet erg. „Als je maar ner-
aankomt" zegt hü altyd. Maar buiten
et. vrije veld, daar is het ook hcerlük.
ie maar op tyd 'oent, om de vliegtuigen
n te zien komen. Elke dag zo even na
:r, komen z'ü het een na het andere aan
ren; uit Amsterdam, uit Berly'n, uit
len en Parüs. Het is net, of ze hebben
proken, elkaar daar op het veld te ont-
:en, voor zü verder gaan, ieder een an-
kant uit.
dien moet Jan om het nog te halen van
Wanneer moeder de boterhammen
vader niet klaar heeft, en Jan wach-
moet, kan Mi wel huilen, zo bang is
im het oogenblik van aankomst te mis-
Buiten adem komt hü dan altyd op
veld aan. Vlug naar de loods, om het
d te brengen. Straks zal hy vader wel
n. die komt altijd naar buiten, als hy
toestellen hoort aankomen. Iedereen
dan naar buiten, de werklui uit de
de monteurs, 'die het vliegtuig even
eten zien, voor het weer vertrekt, de
rolcur met de goede band om de pet,
kruiers van het kofferwagentje. Maar
isnd waagt zich op 't veld. De toestellen
:en oncrestoord kunnen landen. Meestal
Berlyn het eerst. Als een stip zie je
in de verte. In grote cirkels daalt, het
il dan neer, vlak over de loods glydt
rolt dan over het veld, een heel eind
Maar nu rennen de monteurs er gauw
zc pakken de touwen die aan de vleu-
hangen en trekken het vliegtuig naar
'ds. Een trapje wordt er tegen gezet en
nnen de passagiers uitstappen. De
kruiers laden de koffers op het wagentje,
de vliegenier wü?t de monteurs wat zü moe
ten doen en alles is in de weer. Dan stapt
de vliegenier naar het gebouw van de direc
tie om verdere orders te otitvangen. Het is
een drukte als op een station. Reizigers
stappen in en uit, koffers worden versjouwd,
kruiers schreeuwen, motoren worden gepro-
hcerd, het is een leven dat horen en zien
vergaat! Maar dan roept de controleur
„Klaar"! en „Berlün" rolt weer het veld op
om zy'n reis voort te zetten. Het toestel richt
zich schuin omhoog, scheert over de wilgen'
bosjes en dan gaat het hoger, alsmaar
hoger. Kleiner en kleiner wordt het, totdat
de wolken het uit het gezichtspunt nemen,
„Londen" is intussen ook opgestegen. Jan
heeft een knikje van den piloot ontvangen.
Ja, die piloot is Jan's vriendje. Als het koud
is, mag Jan hem koffie brengen. „Gauw"
roept de vliegenier dan, „ik heb maar" vy'f
minuten". Wat rent Jan dan. Maar heel
voorzichtig komt h\i 'dan met een kop dam
pende koffie aandragen. Op een keer vroeg
de piloot aan Jan: „Ben je wel eens in de
lucht geweest?" „Nee mynheer", zei Jan
verlegen. „Nou, als ik eens vrü ben kom ik
jc halen", beloofde de piloot. Zou het heus,
denkt Jan. Hij kan het niet geloven! Maar
het is werkelijk gebeurd!... Eens heeft de
piloot Jan meegenomen en vader ook! Want
vader vertrouwde het met Jan zo heel
alleen in de kabine daar achter. Als Jan
eens wat open ging doenGoed", -zei de
piloot, „dan ga jy ook mee!" En toen gin
gen zy'. Jongens, wat snorde de motor en
wat kon je ver zien. Helemaal niet bang
was Jan. Nu gingen zij over de havens. Wat
een leuk - kleine scheepjes, als uit een speel
goeddoos. En wat een kleine huisjes met
kleine schoorsteenpijpen als lucifers. Hé
jammer, de piloot daalde alweer. „We zyn
er", schreeuwde de piloot en in eon oog
wenk rolde het toestel weer op het veld. Va
der bedankte den piloot hartelyk en Jan
wist haast niets te zeggen. Het was alle
maal zo heerlyk geweest. Hy' kneep daar
om maar heel styf de hand van den vlie
genier en riep: „Dank u wel! Ik word vlie
genier als ik groot 'oen
door MIEKE GERRITSEN
aas. de oudste der drie kinderen van
Maarten, kop het de laatste tüd heie
niet vinden met zyn broertje Peter. Zy'
eigenlük zelf niet, waarom zy' bü'na
dag hooglopende ruzie hadden en of
het zusje, dat in leeftüd juist tussen
w-as, zich er al mee bemoeide, ihet gaf
maal niets, by' het minste of geringste
de beide broers tegen elkaar op.
hoewel zy het zelf niet wisten, was
alleen het verschil in hun karakter, dat
oorzaak van was. Want Klaas, hoe-
de oudste van de drie kinderen was
dus ook de verstandigste behoorde te
moest altyd zyn eigen zin doordrüven
«as niet alleen een echte baassprier,
ook erg hebberig. Alles was voor hem
illes moest hy alleen hebben. Zy'n broer
was veel gemakkelijker en veel mee-
;r van aard, net zoals het zusje Stien-
•Maar Peter was wat groter en zat in
lerde klas, terwyl Klaas, die drie jaar
was, maar twee klassen hooger zat. Hy
niet veel voor leren en was onoplct-
onder de les, terwijl Peter juist erg
best deed om te begrypen wat de onder-
vertelde.
scheen er op uit te zullen draaien.
Klaas dit jaar weer zou blyven zitten
kon het eigenlyk niet verkroppen,
Peter dan nog maar één klas lager zou
dan ihy'. Inplaats van nu ziin uiter-
best te gaan doen om te trachten over*te
deed hy niets anders dan zyn broer-
erwyten, dat hy' expres zo zyn best
om hem voor te komen en dan kre-
weer de grootste ruzie Dit gaf
duur een vervreemding tussen de
i, waar zelfs vader en moeder niet
aan konden veranderen.
had vader tegen Klaas gezegd, dat
weer bleef zitten, hy het volgende
van school af moest om op de boerdery
laan werken, maar het stfhcen, dat straf
goede woorden hielpen,
indelyk was de grote vacantie aangebro-
inderdaad was Klaas blyven zitten,
Peter met lof was overgegaan, even-
Stientje.
laas nam zich' voor, wraak op zyn broer-
Ie nemen, door hem zyn vacantie zoveel
lelijk te vergallen en als er verre bood-
ppen gedaan moesten worden of werkjes
erg vervelend warenj idan ,was jhefc of
Klaas er de ludht van kreeg en was hy dan
voor uren spoorloos verdwenen, zodat Peter
dat allemaal moest doen.
Maar toen de appelen van de bomen moes
ten* worden gehaald, wa3 hy er het eerst by'
om in de boom te klimmen en te gaan pluk
ken en wist hij het zo te draaien dat Peter
juist weer boodschappen moest doen. In een
opgwenk deed hy* niet alleen de lekkerste
appeltjes in zyn maag verhuizen, maar had
hy zyn zakken ook vol prachtige appelen,
want ihy was gulzig en als altüd bang, dat hy
niet genoeg zou krygen.
Stientje at maar één appel en plukte toen
nog een heel mooie voor Peter, maar Klaas
at maar en at maar... Eindelyk des mid
dags kwam de kleine Peter terug van de
boodschappen en Klaas liet hem een prach
tige appel zien. Peter, denkende, dat die ap
pel voor hem was, wilde hem aannemen, maar
Klaas lachte schamper en zette er zyn tan
den in
Stientje had dit gezien en gaf Peter nu
de appel, welke zij speciaal voor hem had
geplukt. Terwyl de drie kinderen stonden te
eten, werd Klaas op eens 'heel bleek en greep
met beide handen naar zyn maag! Stien on
dersteunde hem en zo kon hij nog juist op
het gras gaan liggen, waar hy huilde en
schreeuwde van de maagpün, want hy had
veel te veel appels gegeten, en was er wer-
keluk naar aan toe. Peter liep vlug naar huis
en riep zyn moeder, die kwam aanlopen en
oordeelde dat Klaas zo gauw mogely'k naar
bed moest.
Ach, dat viel hem niet mee, inplaats van
heerlyke appels plukken en eten. lag hy nu
in bed en was zó ziek. dat het wel twee
dagen duurde voor h'ü weer op mocht staan.
Moeder ging eens by hem zitten en zei:
„Ja, jongen, dat is je verdiende loon, waar
om ben je toch altyd zo gulzig en bang
dat je te kort komt?"
En terwy'l hy' daar zo lag te piekeren,
dacht hy' eens na over (hetgeen moeder had
gezegd en besloot zyn leven te gaan beteren
cn z'u'n best te doen ook voor andere mensen
wat vriendelyker te zyn. En hy heeft woord
gehouden en van die tyd af waren de ruzies
tussen hem en zyn broertje ook uit de we-
relcj,
door Trees v. d. Berg
Kleine Jan moest naar bed, de klok wees
halfzeven aan en hoewel met tegenzin, be
gon hy zün speelgoed op te ruimen. Precies
om zeven uur stapte hy zyn bedje in en
moeder dekte hem warm toe „Wat ver
telt u vanavond, Moeder?" vroeg Ihy.. Moe
der dacht eens even na en zei: „Alle kinde
ren in de hele wereld gaan 's avonds tegen
zeven uur naar hun bedje en zal ik je ver
tellen, wat zü tegen hun vader en moeder
zeggen, voor zy gaan slapen?"
„He ja, moeder?" zei Jan.
„Nu", begon moeder, „in Japan woont een
jongen, die beet O-Sada-Chan, die zegt te
gen zy'n vader en moeder „Oyasumi nasai".
dat betekent: „Mag U een vredevolle slaap
hebben."
Een Russische jongen, die Nikita heet,
zegt „Do Svidaniia" dat wil zeggen: „Vaar
wel, tot weerziens".
Een Turkse jongen zegt weer heel wat
anders en wel „Allaha-issmarladik" (vaar
wel), terwyl een kleine Griek zyn moeder
..K'harete!" (wel te rusten) toeroept.
In Zweden zegt de jongen ..Farval" tot
zy'n vriendjes, dat wil zeggen (tot ziens) en
„God natt" tegen zy'n familie (goede nacht)
Een Duitse jongen zegt: „Gute Nacht" (goe
de nacht), een Fran-s jongetje „Au revoir'
(tot weerzien), een Engelse jongen „Good
night", (goeden nacht), en wat zegt nu my'i
kleine Hollandse jongen tegen zyn moeder?'
Kleine Jan, die het een pracht verhaaltje
ha'd gevonden, sloeg zyn armen om. zyn moe
ders hals en zei: „Dag moeder, wel te rusten,
U kunt het mooist vertellen van alle moe
ders."
Beste nichten en neven!
T IT jullie brieven mocht ik tot m'n
grote genoegen opmerken, dat de echt
ouderwetse St. Nicolaasstemming dit jaar
toch niet ontbreekt. Goed zo! We moeten er
van zien te maken, wat er te maken van
valt, al komt er wat minder boterletter aan
te pas
Voor het overige werden de laatste weken
over het algemeen gekenmerkt door vele en
moeilyke repetities. Ja, dit is nu eenmaal
niet alleen de tyd van den braven man uit
Spanje, maar ook van bet Kerstrapport...
Enfin: eventjes de tanden op elkaar en dan
is de vacantie er!
Verder niets meer te melden, nichten en
neven, en dus beginnen we maar weer aan:
Juffrouw Snip. Juist nicht, je
oude Oom moest inderdaad z'n wyze hoofd
schudden al was het dan met een n, en
niet zoals jy schreef; „schudde". CJe Neder
landse taal is nog maar... knudde). Ove
rigens vond ik het prettig, uit jouw eigen
mond te mogen vernemen, dat jc niet van
luieren houdt. En natuurlyk siert het je, dat
je met zoveel vindingrykheid aan je drang
tot bezig zyn voldoet! Ik mag je zeker wel
een nuttig handwerkje aanbevelen? De lange,
lange winteravond leent zich daartoe by uit
stek.
Goudkopje. Natuurlyk vind ik het
helemaal niet erg, dat je deze week zo kort
van stof moest zy'n. Dat komt er nu eenmaal
van als je met huiswerk overladen bent, hèT
Maar, Goudkopje: ik reken er op. dat je vol
gende week je schade inhaalt! Ik ben, zoals
je weet, ontzettend nieuwsgierig naar de be
levenissen van myn vele familieleden. Bo
vendien verdien jy* een pluim op je hoed. om
dat je ondanks de drukte nog zo keurig de
raadsels hebt opgelost. Ik vind het dus pret
tig. dat het toeval wilde, dat jy.... doch
neen: dat zeg ik niet. Kyk zelf maar eens
onder het rubriekje „Oplossingen".
Edelweisz. Olala, wat een geleerd
heid komt hier om 't hoekje kyken! Denuda-
tie, sedimentatie, vulkanisme... dat zy'n al
emaal benamingen, die niet in een woorden
boek, maar in een encyclopaedic thuishoren.
Zeg. Edelweisz, weet jy' misschien ook, wat
archimeratie betekent? Als je 't ontdekt hebt,
mag je 't me eens schrijven... maar het is
een erg moeilyk woord, hoor.
Bruinvis. Ja. molens zyn mooi. Ze
horen zo echt thuis in ons Nederlandse land
schap. En bovendien zyn ze precies zoals
:ii schreef in technisch opzicht heel inte
ressant. Ik moet echter bekennen, dat ik nog
looit zo goed had nagepluisd hoe dat mecha
nisme nu precies werkt. Maar jij hebt het me
'hans toch duidélyk gemaakt. Zo zie je dus
weer, dat ook een oude- Oom nooit te oud
is om te leren.
Zonnebloempje. Jy' zult wel ge
nieten met die feestweek, daar twyfel ik niet
n. St. Nicolaas hier en St. Nicolaas
daaren Zonnebloempje is er als de kippen
hijJc hebt gelyk. "dat ie je schoentje (had je
maar maat 44 hè?) alvast klaarzet. Ik zeg
maar: hoe eerder je daar mee begint, hoe
beter. Wist jy, dat het eerverleden jaar in
Hoevelaken is„geschied, dat St. Nicolaas al
in Augustus iets in een schoentje deed? Dat
was by" een heel oppassend meisje. Laat dit
jc een les zyn!
Lilliputter. Die rapportcy'fers
an jou. daar ben ik diep van onder de in
druk gekomen. Ga zo door. Lilliputter, en je
zult geen gebrek lyden, noch aan snybonen,
noch aan spinazie, noch aan iets anders.
Leuk, dat je het boek zo mooi vond. Ik dacht
wel, dat het iets voor je zou zy'n. Hou je veel
van lezen?
Meizoentje. Zo. heeft Zwarte Piet
een zelfportret op het schoolbord getekend?
Je vond het zeker wel mooi. En neek het
goed? Ik zag laatst een tekening van den
Spaansen knecht in de krant en toen ik
Zwarte Piet ontmoette kon ik bet er met
mezelf maar niet over eens worden of het
nu wel precies leek of niet. Hii leek in wer
kelijkheid veel ouder dan op het portret
en ook had hy' O-benen, en daar zag je op de
tekening ook al niets van.
Dik Trom. Ja. ik begry'p best, dat
je graag op die Hoevelakense boerdery"
speelt. Je kunt daar natuurlyk erg veel schik
maken. Werd je niet moe van dat koolra
pen laden? Ik herinner me nog goed, een
weinie spit in de rug te hebben gekregen,
toen ik m'n eigen aardappelen uit de grond
aan 't halen was. Dat boerenwerk, daar
moet je aan wennen.
T a r z a n. Waar ligt die boerdery, Tar-
zan? Ik wil er ook wel eens „helpen", als
t om boerenkool met spek gaat! Het zou me
niets verwonderen, als jy' iedere Zondag
naar 'de akker toog, vol goede bedoelingen....
en met een puike eetlust natuurlyk. In ieder
eeval zy je een smakely'k eten toegewenst,
Tarzan.
Leergraag. Van harte gefeliciteerd
met je verjaardag. Zo langzamerhand neig
ook jy naar de leeftyd der eeAiedwaardigen,
daar is nu eenmaal niet-s aan te doen, Leer
graag. Zodra een mens niet meer met spring
touwtjes of tollen omgaat begint hy eerbied
waardig en plechtig te worden. Ik heb het
geval meegemaakt van iemand, die op haar
zestiende jaar al zo oud was... maar neen:
laat ik niet roddelen Nogmaals: een pret
tige verjaardag!
Buiten kind. Ook jij van harte ge
luk gewenst met je verjaardag, Buitenkind!
Wat prettig, dat je een viool hebt gekregen!
Zit e? een klein geluidde®pertjo opt Dan
767. Maar alle gekheid op een stokje.
Klompertje wist hier evenmin den
weg als in Afrika, waarvan hij wel
eens in een hoek had gelezen. Wat
stond er op het adres: Den Heer
Gcneraldus Kanonmis, Zon- en We-
reldstraat 1001. MaanstaatPrachtig,
maar waar zou die straat uithangen
162. Dat was niet zoo gemakkelijk,
zou je denken. Klompertje was echter
heelemaal niet verlegen en toen hij
nog pas een paar honderd meter had
geloopen, kwam daar zoowaar een
agent aanstappen. Dat was een uit
komst. die zou hem wel even helpen
en Klompertje sprak hem beleefd aan.
Gebruik toch Abdijsiroop,
die de vastzittende slijm
direct zal- doen loskomen,
borst en keel verzacht en
Uw hoest zal doen ophouden.
Vanouds beproefd bij hoest,
griep, bronchitis, asthma.
'sWerelds béste Hoestsiroop
klinken 'de toonladders véél mooier... vraag
het maar aan buurman. Zodra je je eerste
sonate er op hebt gespeeld moet je me dat
toch eens schryven .hoor. Zal je 't niet ver
geten? De volgende week hoor ik zeker wel
meer van het „gouden feest", hè?
D o 1 1 i e Dot" Het was een zeer ge
ruststellende mededeling voor me, dat jouw
perppenkind het inderdaad niet koud heeft.
Daar was ik eigen)«|k, ik weet heus niet
waarom, toch wel een beetje bang voor, zie
je. Maar nu is gelukkig èl m'n angst ver
dwenen. Denk er om hoor, als het vriest:
drie of vier extra-dekens!
Cowboy. Grappig, dat jy de raadsels
deze week juist niet zo moeilyk als de vorige
vond. Anderb nichten of neven vonden juist
het tegendeelOverigens heb jy' het maar
druk met Sinterklaas, hè. Als ik zo van jouw
oorbereidmgen lees, dan voel ik me er haast
zeker van, dat het feest door zal gaan. Ho-
pelyk komt dat niet al te ongelegen met
de vyf repetities, die jullie tegenwoordig per
week krygen
Krullekopje. Dat uitgaansavondjo
naar „Pygmalion" zal je wel best zyn be-
allen. Het is ecfht een film om je eens mee
te amuseren. Vind je ook niet, dat Lilly
Bouwmeester er een leuke rol in heeft? Heb
je het toneelstuk, dat aan die film ten
grondslag ligt. al wel eens gelezen? Het is
an Bernard Shaw en iir kan het je aan
raden.
DE OPLOSSINGEN
I. Kwartetspel, met de woorden:
aars, Assen, trein, Tinie, prent, laten.
II. Bestevaart, met de woorden:
elleboog, dreumes, Elburg, veren, Anny, Aal,
re, t.
De pry's is deze week voor:Go u d k o p j e.
DE RAADSELS
i
(Ingezonden door een nichtje)
Gevraagd een spreekwoord van 30 letters
en 8 woorden.
7821 runderen.
101512 trap.
2—5—19—22 tarwe.
11122730 lichaamsgebrek.
161718292910 gebouw waar onder-
wys wordt gegeven.
6242326 een meisjesnaam.
0913 teerproduct.
~S2514 afsluiting.
II
Met een K ben ik lichtgelend.
Met een L ben ik schoeisel.
Met een B ben ik een vis.
Met een V ben ik een jonge koe.
Zonnebloempje. Helaas, de Haka-
bonnen zyn op
Johann Strauss kan haar Iboe&cnbon-
nen komen (halen.
De heer A. N. wordt hartelyk bedankt
voor zyn milde gaven.
En verder: tot volgende week!
«OOM BOB,
's-GRAVENHAGE, 28 Nov. Nadat
zooals bekend, de Britsche luchtmacht
eenigen tijd heeft geschitterd door af
wezigheid en de Engelsche vliegers
slechts een enkelen keer boven Neder
landsch gebied zijn verschenen, hebben
de Britsche vliegtuigen gisteren weder
om een grooter activiteit ontwikkeld. De
methode, welke de Engelsche vliegers
hierbij hebben gevolgd, lijkt zeer sterk
op de reeds vroeger bij dergelijke aan
vallen toegepaste. Meestal bleven de
toestellen op groote hoogte om dan plot
seling zonder bepaald systeem hun bom-
rnenlast op zinnelooze wijze op steden
en dorpen of andere plaatsen, waar men
menschel ij ke nederzettingen vermoed
de omlaag te werpen.
Op talrijke plaatsen in het land. in
het bizonder in het Oosten en Zuiden
werden, blijkbaar door jonge en onerva
ren piloten, die wederom het nabijgele
gen Ncderlandsche gebied schijnen te
hebben uitgezocht als oefeningsterrein,
brisant- en brandbommen uitgestrooid.
De meeste bommen vielen op het vrije
veld en richtten bijna geen schade aan
In een aantal gevallen evenwel kon het
niet uitblijven, dat deze lukraak rondge
strooide bommen ernstige gevolgen hadden
voor de burgerbevolking. Zoo werd in het
bizonder een arbeiderswijk in Maastricht
door de Britsche brand- en brisantbommen
geteisterd. In een wijk in het Zuidwesten
der stad werden vier straten zwaar getrof
fen en meer dan honderd woonhuizen wer
den ofwel vernield of zwaar beschadigd.
Het door de bommen getroffen gebied biedt
een droeven aanblikTalrijke bewoners van
de getroffen huizen werden onder het puin
van hun ingestorte woningen begraven en
konden slechts met moeite worden bevrijd
Voor zoover tot nu toe kon worden vast-
esteld. heeft de arbeidende bevolking van
dit stadsdeel 12 dooden. 45 zwaar gewon
den en 65 licht gekwetsten te betreuren,
terwijl nog vier mensclien vermist worden.
Noe in de avonduren werd het huln-
en ruiming6werk krachtig ter hand ge
nomen, waarbij de desbetreffende Neder-
landsche en Duitsche instanties hand in
hand -werkten. In het bizonder heeft de
Xederlandsche Volksdienst onmiddel
lijk een hulpactie op groote schaal ter
hand genomen. De gevolmachtigde van
de N.V.D. heeft de meest zwaar getrof
fenen van deze armste laag der bevol
king talrijke sommen geld overhandigd,
opdat zij zich onmiddellijk de meest
noodzakelijke gebruiksvoorwerpen en
levensmiddelen konden aanschaffen.
Ook werd onmiddellijk zorg gedragen
voor het onder dak brengen van de hon
derden dakloos geworden mannen,
vrouwen en kinderen.
Het spreekt vanzelf, dat onder de
slachtoffers van dezen wreeden en onge-
motiveerden Britechen bomaanval de
grootste verbittering heerscht tegen de
Britten, die dit groote leed veroorzaak
ten.
Ook op verscheidene andere plaatsen
in het Zuidoosten des lands hebben de
Britsche vliegerbommen offers geëischt.
Zoo werd in een klein plaatsje de eige
naar van een boerenhofstede en zijn drie
knechts door een Britsche bom getrof
fen en in stukken gereten. De mannon
waren bij het hooren van het motorce-
ronk uit nieuwsgierigheid naar buiten
geloopen. Door de open deur scheen een
helder licht naar huiten. Deze onvoor
zichtigheid. welke vier mannen het le
ven heeft gekost, zij een waarschuwing
voor anderen in de toekomst eer^t allo
lichten te dooven voor zij deuren cn
vensters openen tijdens een luch'aanval.
In ee-n andere plaats zijn vijf burgers
licht gewond Hier zijn door den lucht
druk van neergeworpen bommen vier
woonhuizen deels ingestort en twee
schuren en drie broeikassen vernield.
Op talrijke plaatsen is glasschade ver
oorzaakt .terwijl ook paarden en koeien
werden gedood. Overal is hier sprake
van vreedzame oorden, welke ver liggen
van ieder militair object.
MAASTRICHT, 28 Nov. In samen
werking met het Roode Kruis heeft do
Nederlandsche Volksdienst onmiddellijk
op grootscheepsche wijze maatregelen
getroffen om de getroffenen te helpen
cn hun nood te lenigen. In openbare ge
houwen is voor huisvest ine gezorgd;
men heeft alles hier zoo goed mogelijk
ingericht en voor een behaaglijke warm
te zorg gedragen. Voor de inrichting
heeft het Roode Kruis tevens bedden be
schikbaar gesteld en de N.V.D. heeft de
zorg voor kleeding en maaltijden op
zich genomen. Alle getroffenen hebben
vooral ook allen mogelijken steun ge
kregen bij het aanschaffen van onder
goed, schoenen en andere kleeding. De
N.V-D. reikte distributiebescheiden en
waardebonnen uit, zoodat alle gezinnen
nog in den loop van Vrijdag in de eer
ste behoeften konden voorzien. Waar dit
noodig was, is ook geld beschikbaar ge
steld.
Warm eten werd door de centrale
keukens verschaft. De plaatselijke lei
der en de provinciale leider van den
N.V.D. waren zelfs in den nacht onver
moeid bezig om den getroffenen alle
hulp te brengen. Ook vandaag hebben
zij herhaaldelijk met alle slachtoffers
persoonlijk gesproken om hun maatre
gelen te kunnen treffen.
In den loop van den avond is ook de
vertegenwoordiger van den landelijken
leider van den N.V.D. uit Den Haag aan
gekomen- Hij bracht aan alle gezinnen
een bezoek en zegde verdere hulp toe.
Te dien einde heeft hij aan de provin
ciale leiding een bedrag van 20.000
achtergelaten voor de eerste hulpmaat
regelen. In de volgende dagen zal de
N.V.D. zijn belangrijkste taak zien in
een nauwkeurige zorg van elk gezin
apart. Hij zal in de eerste plaats bewer
ken dat de getroffenen een voorloopig
onderdak vinden in particuliere wonin
gen of hotels.
Ook den achtergeblevenen en vooral
den gewonden is onmiddellijk hulp ver
leend. Als eerste teeken van de verbon
denheid zijn bloemen, fruit en andere
attenties beschikbaar gesteld.
's-GRAVENHACE. 29 Nov. V.P.B-
De Hollandsche winter is hoogtij voor den
lezer, den liefhebber van het boek en men
mag redelijkerwijs aannemen, dat het boek
dezen winter nog meer belangstelling zal
ondervinden dan ooit tevoren, nu de keu
ze aan geschenken onder invloed van den
oorlog geringer is dan gewoonlijk en de
leuze: „geef n bock" het parool is gewor
den van Sint Nicolaas en den Kerstman.
„Over het geheel genomen zal de
nieuwe boekenproductie dit seizoen ech
ter niet zoo groot zijn als gewoonlijk",
zoo verklaarde ons dr. J. van Ham,
hoofd van de afdeeling boekwezen van
het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten op onze vraag, hoe de voor-
uitbichten van den boekenliefhebber
dezen winter zullen zijn. „Dit heteekent
echter nog niet, dat de productie daar
slechter om behoeft te worden. Men zou
zelfs gezien de ervaring van vorige ja
ren eerder het tegendeel kunnen ver
wachten. Bii de papierverstrekking is
het streven, zoo goed mogelijk voor het
meest noodzakelijke uit de boekenpro
ductie te zorgen. Hierdoor zullen de uit
gevers zelfs dus reeds beginnen met het
toepassen van wat meer selectie, over
de wenschelijkheid waarvan men het
reeds jarens eens was.
De uitgeverij „De Schouw" vraagt,
zooals bekend, een roman welke door
de stof en door de behandeling blijk
geeft van liefde en bewondering voor
de beste eigenschappen van ons volk.
Dit criterurn is hierom zoo belangrijk,
omdat sinds 1SS0 maar al te zeer een
vervreemding is ontstaan tusschen
kunstenaar en volk, doordat de kunste
naars teveel belangstelling hadden
voor zichzelf en te weinig voor hun
volk, al kan rnen zeggen, dat door de
raag van het publiek naar streek
romans. romans van het water en his
torische romans, kortom naar het
boeiende verhaal, zonder gepeuter in
allerlei zielsconflicten, een stijgende
productie in deze genres is ontstaan.
T~A E stellers van de prijsvraag heb-
een aantal voorbeelden genoemd,
welke door schrijvers desgewenscht als
richtlijn beschouwd kunnen worden.
Hiervan acht ik vooral van betee-
kenis het eerste voorbeeld; een ro
man waaruit de beteekenis blijkt
van de tradities van de geslachten
in onze letterkunde.
Een voorbeeld voor deze prijsvraag is
de roman, „die als basis heeft de ver
bondenheid van den mensch met den
grond waarop hij leeft", de z.g. streek
roman dus. Voor dit genre bestaat
reeds langen tijd veel belangstelling en
men kan wel zeggen, dat zich op dit
gebied een generatie van jonge schrij
vers laat zien, wier werk aansluit op
flat van Antoon Coolen en A. M. de
Jong. Het zijn Evert Zandstra, Rijn
Brouwer. Dignate Robertz.
EN genre, dat ongetwijfeld suc
ces kan hebben in deze prijs
vraag is de roman „over een groote
figuur of een groot moment uit on
ze geschiedenis", d.w.z. de moderne
historische roman.
In het algemeen kan men zeggen, dat
het dit genre reeds sedert de romantiek
nooit aan belangstelling ontbroken
heeft. Het kreeg echter opnieuw een
groote vlucht, toen het mode werd in
Duitschland na den Wereldoorlog.'Men
kan de moderne historische romans on
derscheiden in twee soorten: die, welke
van bekende groote historische figuur
als middelpunt hebben (J. P. Coen, Rem
brandt, e.a.) en die, welke een tijds
beeld willen geven (Jo van Ammers-
Kueller en Ina Boudier-Bakker).
In het algemeen kan men zeggen, zoo
besloot dr. Van Ham. dat prijsvragen
als deze een uitstekende stimulans zul
len blijken oYn datgene wat tot dusver
reeds vaag werd gedaan uit den drang
van den tijd^tot beter, meer bewust
leven te wekken. Men mag niet ontken
nen, dat er een gevaar bestaat van pro-
granimatischen arbeid, doch eenerzijds
zal- het gevolg van deze stimulans zijn,
dat zij, die het geheel van onze samen
leving in dit tijdsbestek hebben leeren
overzien en begrijpen zonder dat zij
daarom tot een of andere politieke groe
peering behoeven te bchooren beter
werk zullen leveren. Men herinnere
zich slechts hoe Patgieter door zijn be
wuste streven: „beseffende wat wij een
maal geweest zijn, ons aangorden..." In
de 19e eeuw grooten invloed heeft ge
oefend op ziin tijdgenooten en onder an
dere de belangstelling van mevr. Bos
boomToussant op groote vaderland-
sche onderwerpen richtte.
