„Britsche vloot in het Verre
Oosten vernietigd"
Ciano spreekt
met Darlan
Goed nieuws voor
rookers!
NAAR EEN AMERI
KA ANSCH
EXPEDITIELEGER
Oorlogsverklaringen
van Tsjoenking
Sovjet-aanvallen
afgeslagen
TEGEN DADEN VAN
TERREUR
Voortdurende strijd
in N.-Afrika
Arrestaties in de V. S.
Door strijd gehard
Gedistilleerd accijns
verhoogd
Salariskorting rijks
personeel
ingetrokken
RADIOPROGRAMM
PAGINA 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 11 DECEMBER IS
TOKIO, 10 Dec. (Domei). In zijn aankondiging van het tot zin
ken brengen van de Repulse en Prince of Wales verklaart het keizer
lijke hoofdkwartier, dat de Britsche vloot in het Verre Oosten
„vernietigd" is. Dit bericht bracht in millioenen Japansche huizen
een wilde vreugde teweeg. Te Tokio werden de eetra-edities den
verkoopers uit de handen gerukt. De keizer heeft een boodschap
doen toekomen aan^den commandant der Japansche vloot, admiraal
Jamamoto, waarin hij hem geluk wenscht met de voortreffelijke
resultaten van den zee-oorlog tegen Engeland en de Vereenigde Sta
ten. De militaire en Iuchtvaartattaché's van Italië en Duitschland
hebben op het ministerie van oorlog hun gelukwenschen aangeboden.
De marineafdeeling van het keizerlijk hoofdkwartier deelt mede, dat de Ja
pansche marine de bewegingen van de Engelsche vloot, vooral die van de beide
tot zinken gebrachte slagschepen, van het uitbreken der vijandelijkheden af,
heeft gevolgd. Zoo ontdekte een Japansche duikboot in den namiddag van den
9en December de Engelsche vloot die uitvoer voor den strijd. Sedert dat oogen-
blik gingen Japansche duikbooten in samenwerking met de luchtmacht op zoek
en een Japansche duikboot ontdekte den lOen December om 11.30 uur
de Engelsche vloot ter hoogte van Kwantan, de hoofdstad van de pro
vincie van denzelfden naam op het schiereiland Malakka. Dadelijk openden de
Japansche vliegtuigen toen den aanval.
Onder voorzitterschap van minister-president Tojo zijn de minis
ters in buitengewone vergadering bijeengekomen. Naar Domei
meldt, is een belangrijke kwestie op het gebied der buitenlandsche
politiek behandeld. Nog heden zal een officieele verklaring worden
gepubliceerd.
tegen de rest van de wereld, met uitzon
dering van de Vereenigde Staten en
het Britsche imperium, welke de vijan
den zijn van Japan.
STOCKHOLM, 10 Dec. (D.N.B.).
De militaire commissie van het huis
van afgevaardigden te Washington
heeft volgens een bericht van Uni
ted Press in de Nya Dagligt Alle-
handa een wetsvoorstel goedge
keurd tot opheffing van het verbod
tot het zenden van Amerikaansché
strijdkrachten naar gebieden buiten
het westelijk halfrond en de Ameri-
kaan6che bezittingen.
Het ministerie van marine deelt
voorts volgens dit bericht mee. dat de
rivier de Potomac verklaard is tot bij
zonder defensiedistrict.
SJANGHAI, 10 Dec. (Ü.N.B.). De re
geering van Tsjoenking heeft aan Ja
pan, Duitschland en Italië formeel den
oorlog verklaard. De oorlogsverklaring
werd Dinsdagmiddag op een speciale
persconferentie door den minister van
Buitenlandsche Zaken Kwo Tai Tsji me
degedeeld.
De Japansche oorlogsdoeleinden
zijn vandaag door den woordvoer
der van het ministerie van inlich
tingen, Hori, medegedeeld. De oor
log. die zoojuist op den Stillen
Oceaan is begonnen, zoo verklaarde
hij, vormt een natuurlijk resultaat
van de voortgezette kuiperijen der
Vereenigde Staten en het Britsche
imperium, die er naar streefden den
vrede en de orde in Oost-Azië te
verstoren. Deze Angelsaksische mo
gendheden hebben onder voorwend
sel van den vrede haar toevlucht
genomen tot de internationaal be
kende „dollardiplomatie" en tot in-
timideering door gewapende strijd
krachten om Oost-Azië voortdurend
te knechten, en haar eerzucht naar
de hegemonie in het Oosten te be
vredigen.
Wij hebben derhalve naar de wapens
gegrepen om de veiligheid van ons
land te waarborgen en den vrede en
welvaart der volken van Oost-Azië te
beveiligen, die een gemeenschappelijke
bestemming hebben met Japan als ge
volg van hun geographische positie en
andere, natuurlijke omstandigheden.
De oorlog betreft slechts Oost-Azië.
Namens de Japansche regeering kan ik
verzekeren, dat Japan geenerlei vijand
schap koestert tegen een of ander land
in Oost-Azië. met uitzondering dan van
de regeering te Tsjoengking en ook niet
Duitsch legerbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHRER, 10 Dec. (D.N.B.). Het
opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
Aan het Oostelijk front werden
plaatselijke aanvallen van den vij
and met succes afgeslagen. Hierbij
leed de vijand opnieuw zware, bloe
dige verliezen.
De luchtmacht heeft met sterke
strijdkrachten in den Zuidelijken
sector van het Oostelijk front troe
penconcentraties, alsmede groepen
pantserwagens uiteen gedreven en
vliegvelden der bolsjewisten doel
treffend gebombardeerd. Ook iri het
gebied rondom Moskou alsmede ten.
Noord-Oosten van het Ilmenmeer
leed de vijand door aanvallen van
gevechtsvliegtuigen aanzienlijke ver
liezen.
In Noord-Afrika duren de zware
gevechten voort. Duitsche en Ita
liaansche duikbommenwerpers heb
ben Britsche colonnes voertuigen en
luchitafweerstellingen doeltreffend
bestreden. Duitsche jagers hebben bij
Tobroek vijf vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
VICHY, 10 December. (D.N.B.). De
Fransche regeering heeft thans de
maatregelen gepubliceerd, waartoe de
ministerraad heeft besloten ter onder-
drukking van <le daden van terreur en
de aanslagen op leden van het Duitsche
bezettingsleger. Deze maatregelen zijn:
1) Vreemdelingen, die op heeterdaad
worden betrapt bij het aanzetten tot
msdrijven, worden voor den krijgsraad
gebracht en ter dood veroordeeld.
2) Alle joden, die sedert 1 Januari
1936 in Frankrijk gevestigd zijn en niet
over geldmiddelen beschikken, worden
onverwijld bijeengebracht in arbeids-
compagnieën. Den anderen joden, die
over bestaansmiddelen beschikken,
wordt een gedwongen verblijfplaats
aangewezen, waar zij eveneens in groe
pen worden bijeengebracht. Deze groep
van joden is bovendien verplicht geld
op te brengen voor het levensonder
houd van hun geloofsgenooten.
3) Buiten de 11.000 personen, die de
laatste zes weken in communistische
en terroristische kringen in het niet-
bezette gebied gearresteerd zijn. zijn in
de afgeloopen drie dagen 1850 personen,
in hechtenis genomen. Deze zuive
ringsactie duurt voort.
TURIJN, 10 Dec. (Stefani).
Graaf Ciano heeft hier heden een
onderhoud gehad met den Fnan-
6chen plaatsvervangenden premier
en minister van buitenlandsche za
ken, admiraal Darlan. Het onder
houd vond plaats in het Palazzo Ma-
dama, waar te tien uur de leden
van de Italiaan6che en de Fransche
wapenstilstandscommissie aankwa
men.
Graaf Ciano arriveerde te 10.45 uur.
Hij werd verwelkomd door den burge
meester, andere autoriteiten en de beide
delegaties. Wat later kwam admiraal
Darlan met zijn medewerkers aan. Hij
was in uniform en droeg zijn decoraties.
Graaf Ciano was in fascistische uniform
en droeg de onderscheidingsteekens van
de Squadrista. De beide ministers kwa
men bijeen, in de ontvangstzaal van het
paleis. Het onderhoud werd onmiddel
lijk aangevangen.
De 'plaatsvervangende ministerpresi
dent van Frankrijk, admiraal Darlan,
heeft met de hem vergezellende perso
nen Woensdagmiddag Turijn weer ver
laten. De voorzitter van de Italiaansch-
Fransche wapenstilstandscommissie
deed hem tezamen met een hoog ambte
naar van het ministerie van buitenland
sche zaken op het station uitgeleide.
Omtrent de ontmoeting tusschen den
Italiaan6chen minister van buitenland
sche zaken, graaf Ciano en den Fran-
6chen plaatsvervangenden minister-pre
sident, admiraal Darlan, wordt van be
voegde Fransche zijde medegedeeld, dat
Darlan vergezeld was van den directeur
voor politieke zaken in het ministerie
van buitenlandsche zaken, Rochat, van
den ordonnansofficier majoor Fontaine
en van den chef van het protocol van
het ministerie van buitenlandsche za
ken, de Beauverger. De terugkeer, van
admiraal T)arlan naar Vichy wordt bin
nenkort verwacht.
VICHY, 10 Dec. (D.N.B.). fn een of-
ficieele Fransche mededeeling wordt be
vestigd, dat er tu6Srihen de Fransche en
de Japansche autoriteiten te Hanoi een
overeenkomst gesloten is, waardoor de
maatregelen, welke beide regeeringen
genomen hebben ter verdediging van
Fransch Indo-China worden aangepast
aan den nieuwen toestand. Deze over
eenkomst. zoo wordt in de officieels
mededeeling verder gezegd, houdt reke
ning met de omstandigheid, dat Frank
rijk gedurende het conflict in den Stil
len Oceaan zijn neutrale houding voor
nemens is te b^wjpren en wel overeen
komstig vroegere afspraken, welke de
Fransche souvereiniteit over de Indo-
Chineesche unie bevestigen.
ROME. 10 Dec. (Stefani). Het 356e
communiqué van het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
„ïn den sector van Solloem is de vij
andelijke druk op de door onze troepen
bezette stellingen krachtiger geworden.
Ten Zuiden van Tobroek duurden de
gevechten voort, waarbii vijandelijke
pantsergroepen vernietigd werden.
Luchtformaties van de spil hebben met
succes nieuwe aanvallen gedaan op aan
zienlijke autoconcentraties van den vij
and ten Oosten van Bir el Gobi en op
rijdende autocolonnes.
Verder zijn ook Tobroek en sterke con
centraties van pantserafdeelingen ten
Oosten van Tobroek doeltreffend gebom
bardeerd. In talrijke luchtgevechten
werden negentien vijandelijke vliegtui
gen neergeschoten, waarvaffrdertien door
de nieuwe Italiaansche jagers en zes
door Duitsche jagers. Twee vijanderlijke
vliegtuigen zijn neergeschoten door het
afweergeschut van Agedabia en Sol
loem. Acht onzer vliegtuigen zijn niet
teruggekeerd.
Vijandelijke vliegtuigen hebben bom
men geworpen op Derna en Bardia. In
Bardia zijn twee veldlazaretten, die dui
delijk met het Roode Kruis gekenmerkt
waren, getroffen, waarbij eenige ver
pleegden" werden gewond. In den afge
loopen naöht heeft de vijandelijke lucht
macht Trapani aangevallen. De schade
is onbeteekenend. Onze vliegtuigen heb
ben met duidelijk resultaat doelen op
Malta gebombardeerd. Een onzer sche
pen, dat met tweeduizend Britsche ge
vangenen van Libye was vertrokken, is
voor de Grieksche kust door een vijan
delijke duikboot getorpedeerd^ Het red
dingswerk is in vollen gang."
STOCKHOLM. 10 Dec. (D.N.B.).
Vierduizend Duitschers en Italianen
zijn gisteren, naar blijkt uit een in
de Zweedsche bladen gepubliceerd
bericht van United Press uit
Washington, op last van de Ameri-
kaansche autoriteiten gearresteerd.
In het geheele land zijn door de po
litie bij Duitschers en' Italianen
huiszoekingen gehouden. De zender
van New York meldt, dat de leider
der vertegenwoordiging van net
D.N.B. in New York, Heinz Cramer,
is gearresteerd. Ook andere Duitsche
en Italiaansche journalisten zijn
door de Amerikaansche autoriteiten
in arrest gesteld.
Uit betrouwbare bron verluidt, dat tot
dusver 17 Duitsche correspondenten in
de V.S. gearresteerd zijn. Een motivee-
ring voor. deze maatregelen is van Ame
rikaansche zijde niet gegeven. Men
heeft berichten ontvangen, volgens wel
ke ook talrijke Italianen in hechtenis
zijn genomen.
In doorgaans welingelichte kringen
hier acht men het niet uitgesloten, dat
het optreden tegen de Duitschers in de
V.S. kan leiden tot zekere maatregelen
tegen de Amerikanen in Duitschland.
Bij het begin van do persconferentie
van vandaag in het ministerie van bui
tenlandsche zaken heeft de leider van
de persafdeeling de aanwezige Ameri
kaansche correspondenten verzocht de
zaal te verlaten en zich naar hun wo
ningen te begeven.
Deze maatregel werd gemotiveerd met
de intusschen ontvangen officieele
mededeeling, dat in tegenstelling met
het internationale gebruik de Duitsche
correspondenten in de Vereenigde Sta
ten zijn gearresteerd.
BINNENLAND
ZOOALS knoestige eiken die reeds
vele 6tormen doorstonden, niet neer
te beuken zijn, zoo zijn het de geharde
strijders die 6teeds weer de overwinning
behalen.
Jarenlang strijden voor. een ideaal,
vele ontberingen doorstaan, het is de
beste methode om een gehard strijder te
worden. Het is jui6t daarom dat de Ne-
derland6che nationaal-socialisten na een
strijd van 10 jaren, den moed hadden ge
hoor te geven aan den oproep, om
schouder aan schouder, met de Duitsche
soldaten op te trekken tegen het bolsje
wisme.
Zij waren het die de vele aanvallen
in den loop der jaren glansrijk door
stonden. Zij waren door geen enkele ter
reurmaatregel, noch door lichamelijke
dreiging neer te beuken. Zij zijn gewor
den als die knoestige eiken. Zij zullen
ook in het Oosten alle stormen weer
staan en als overwinnaars terugkeeren
in het vaderland, dat. zij dan een geluk
kige toekomst verzekerd hebben.
Dezer dagen vieren do Nederlanasche
nationaal-socialisten het 10-jarig be
staan der N.S.B. Vele strijders uit de
eerste jaren zullen deze herdenking niet
kunnen bijwonen, want juist zij, de ge
harde strijders, doen hun plicht in de
barre vlakten van het onmetelijke Rus
land.
Landgenooten, als gij straks in uw
couranten en via de radio kennis neemt
van w*at Mussert en zijn medestrijders
u te zeggen hebben, bedenkt dan dat u
op weg is om te parasiteeren op wat
die Nederiandsche nationaal-socialisten
voor ons land en volk deden en doen.
Schaart u aan de zijde van deze strii-
ders, blijft niet afwachten op de dingen die
komen zullenHelpt mede den vijand te
verslaan, daar waar over de toekomst van
het nieuwe Europa wordt beslist. Strijdt
mede in het Oosten. Het is uw plicht te
vechten voor ons land en volk. Meldt u
aan bij het Vrijwilligerslegioen Neder
land'Koninginnegracht 22. 's-Graven-
hage.
In de Staatscourant is opgenomen een
besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Financiën tot wij
ziging van wetten betreffende den ac
cijns op gedistilleerd en op houtgeest sn
tot wijziging van het tot de Tariefwet
1934 behoorend tarief.
Hoofdstuk II art. 3 bevat de voor
naamste bepaling van dit besluit tot
verhooging van den gedistilleerd ac
cijns. Deze bedraagt op het oogenblik
200, waarop tot 31 December 10 opcen
ten werden geheven. Deze opcentenhef-
fing, die den accijns deed stijgen tot
f 220, wordt met ingang van 10 Decem
ber ingetrokken; op dien datum wordt
de nieuwe accijnsheffing van f 250 van
kracht.
WAALWIJK, 10 Dec. Naar wij
vernemen zijn er sigaren od de
rrtarkt verschenen, die vervaardigd
zijn van onze inlandsche tabak uit
het land van Maas en Waal en rond
Rhenen. Deze sigaren voldoen hit-
stekend. Ze zijn gemaakt in een
sterk, soepel en geurig omblad van
onze inheemsche teelt, dat de toets
der critiek in ieder opzicht kan
doorstaan. Ook bijna de helft van
het binnenwerk bestaat uit inland
sche tabak. De sigareh smaken
heerlijk, .hebben een fijne geur en
branden goed af.
Ook is er al sigarettentabak vervaar
digd, die het eveneens goed doet. Een
klein deel is klaar gemaakt voor rook
tabak, die er in ieder opzicht mag zijn.
Onze pruimtabak bezit reeds een groote
vermaardheid. Dit jaar waren er 22 H.A
grond met tabak beplant, die volgens
schatting 45.000 K.G. opbrengen. In het
land van Maas en Waal waren 5 H.A.
met tabak beteeld, rond Rhenen 7 H.A.
en de overige 10 H.A. liggen verdeeld
onder ongeveer 1000 particulieren. Ook
in de Langstraat, o.a. in Elshout, wordt
thans door particulieren op kleine
schaal voor liefhebberij tabak ver
bouwd.
De telers achten den prijs van het
product te laag. Indien deze verhoogd
wordt zou de animo in bet komende jaar
veeKgrooter zijn. Het is niet uitgesloten
dat er dan 5 maal zooveel verbouwd zou
worden, hetgeen een oogst zou brengen
van 225.000 K.G.
De kwaliteit van het product is dft
jaar aanmerkelijk verbeterd. Ir. H. J
A. Slits te Vught, de rijkstuinbouwcon-
sulent onder wie de tabaksteelt ressor
teert, vertelde ons hieromtrent, dat de
bladen belangrijk dunner zijn, doordat
men nauwer geplant had en beter rijp,
dank zij een juiste bemesting en een
aanplant op het juiste oogenblik. De
oogst is dit jaar nog wat te laat ge
schied. Er moet naar gestreefd worden,
om de tabak in Augustus geheel af te
plukken. Hiertoe is het noodig, dat de
uitzaai op een dusdanig moment ge
beurt, dat er met half Mei al een flink
plantje is, dat daarna ook in den kou
den grond direct flink doorgroeit. Het
opkweeken der jonge planten, een zeer
voorname taak, kan bevorderd worden
door de jonge plantjes te verspenen in
perspotten. Daardoor wordt de groei bij
het overplanten door wortelbesohadi-
ging enz. niet belemmerd.
De toekomst van onze tabaksteelt
staat er lang niet ongunstig voor. Alle
gronden, behalve de hooge zand- en
veengronden, zijn geschikt voor d© cul
tuur. Ons klimaat echter heeft minder
goede eigenschappen voor den tabaks-
verbouw, alleen de zomer is geschikt en
daarom moet die worden uitgebuit, de
periode van half Mei tot eind Augustus
moet ten volle benut worden.
De kwaliteit is thans reeds beter dan
van de Domingosche. Paraguaische, Ser
vische en Fransche tabakssoorten, doch
minder dan die van de Indische tabak.
De sigarenfabrikanten zijn over hun
vooroordeel, dat wij geen behoorlijke
tabak zouden kunnen verbouwen, heen.
Maar onze planters weten, dat het Ne
deriandsche publiek verwend was met
de beste sigaren ter wereld en daarom
ploeteren zij onvermoeid voort om de
kwaliteit nog verder te verbeteren,
want ze nemen er goede nota van, dat
er mits de prijs iets wordt verbeterd en
mits die ook na den oorlog in een ge
ordende maatschappij op een behoorlijk
niveau blijft gehandhaafd, voor tal van
kleine boerenbedrijfjes in de tabaks
teelt, goede perspectieven zitten.
De persdienst van het N.V.V. meldt:
De secretaris-generaal van het depar-
ement van Binnenlandsche Zaken heeft
besloten, de korting van vijf procent
van 1936 op de salarissen van het rijks
personeel in te trekken met terugwer
kende kracht van 1 Augustus 1941 af,
behoudens voor enkele groepen van ar
beidscontractanten. over welker positie
nog beraadslaagd wordt.
Intusschen zijn circulaires uitgegaan
aan de lagere organen, waarin wordt
verzocht, een overeenkomstige maatre
gel toe te passen op het personeel in
dienst van provincies, gemeenten en wa
terschappen.
181. Opeens: Boem, boem boem. H
leek wel, of er een aardbeving r
beurde. Alles schudde en Klompcr
stond te trillen op zijn beenen- \P
kon er gebeurd Zijn- Boem. bot
boem. ging het weer. Wel, lieve ht.
dat was niet pluis. Kijk eens. wat 21
Klompertie daar
mi. Daar zag hij zuuwuur de l\x
boeven een luchtsprong maken,
werden als veertjes omhoog getild
schreeuwden van belang. Boem, gi
het weer. en het was werkelijk
kostelijk gezicht, om die twee bandi
ten daar te zien vliegen-
VRIJDAG 12 DECEMBER
HILVERSUM I, 415.5 M. 7.15 Grair
ziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 G:
muziek. 8.00 BNO: Nieuwsberichten.
Gram.muziek. 8.35 Ochtendgymnastiek.
Gram.muziek. 9.15 Voor de huisvrouw.
Gram.muziek. 11.00 Voor de kleuters.
Gram.muziek. 12.00 Molto Cantabile.
Almanak. 12.45 BNO: Nieuws- en ecos
sche berichten. 13.00 Melodisten en soi»
en gram.muziek. 14.00 Haarlemsche ori
vereeniging en soliste, en gram.muziek.
Bijbellezing. 16.20 Zang met pianobegelei:
16.45 Gram.muziek. 17.15 BNO: Nieuws-,
nomische en beursberichten. 17.30 Voor
jeugd. 17.45 Viool en piano. 18.10 Spor
tenswaardigheden. 18.30 Orgelconcert en
19.00 Actueel halfuur. 19.30 Radiotoo
(Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Cent:
die beschikken over een lijnverbinding
de Studio). 20.15 Gram.muziek. 20.45
serie Kerstviering zooals wy die niet
nen. 21.00 Klaa3 van Beeck en zyn orl
21.30 Gram.muziek. 21.45 BNO: Nieu
richten. 22.00 BNO: Engelsche uitzend
Economie news from Holland, of grart
ziek. 22.1524.00 Gram.muziek.
HILVERSUM II, 301.5 M. 7.15—8.4
Hilversum I. 8.45 Gram.muziek. 10.00
genwijding. 10.15 Gram.muziek. 10.40
serie: Franekcr. 11.00 Cello met pianob
leiding. 11.25 Gram.muziek. 12.00 Ensfr
Lajos Veres. 12.45 BNO: Nieuws-, en e<
mische berichten. 13.05 Gevarieerd mie
programma. 15.00 Voor de vrouw. 15.45
Hendriks en zijn orkest. 17.15 BNO: Nies
economisöhe en beursberichten. 17.30
roeporkest, zang met orgelbegeleiding.
Causerie: Utrechtsch taak in verleden er
den. 18.45 Gram.muziek. 19.00 Actueel
uur. 19.30 Romancers en soliste. 1945 R«
tage. 20.00 Romancers en soliste. (Van 1
Alleen voor de Radio-Centrales die bes:
ken over een lijnverbinding met de StU'
20.15 Zang en piano. 21.00 Causerie over
werk van Dr. Jac. P. Thijssc. 21.15 Zanf
piano. 21.45 BNO: Nieuwsberichten. 1
Gram.muziek. 22.1022.15 Avondwijding
CLEARING
Belga's 30,1432
Zwitsersche francs 43.56
Fransche francs 3.768
Lires 9.91
Deensche kronen 36.37
Noorsche kronen 42.82
Zweedsche kronen 44.85
Finsche mark 3.82
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe schulden) 3.77
Turksche ponden 1.45^4
Lewa 2.30
Pengö (oude schulden) 36.519
Pengö (nieuwe schulden) 45.89
Zloty (oude schulden) 85.
Zloty (nieuwe schulden) 37.68
Lei 1.28
Slowaakschc kronen 6.48
Drachmen 1.26
Kuna 3.77
FEUILLETON
DOOR N.K
16.
„Dat hangt van het meisje af en van
waaraan zij gewend is." zei Eva. „Ik
weet niet of je erover denkt om te gaarn
trouwen, Maarten, maar als dat zoo
is
Maarten gaf geen antwoord, dus Eva
vervolgde:
„Ik denk bijvoorbeeld aan zoo'ti meis
je als Nora Brakman. Zij kleedt zich
goeü en rijdt paard en houdt van uit
gaan. Ik vermoed dat ze niet op minder
dan nu, op vele duizenden guldens
per jaar zou willen trouwen."
„Dat denk ik ook niet", stotterde
Maarten. „Maar aan Nora Brakman
dacht ik niet. Tk vrees dat zii mü niets
zou kunnen schelen. Maar hoe is dat
bijv met een meisje als jij. Eva? Ik be
doel eigenlijkHij wiet het niet,
hoe hij verder moest gaart, maar ze
glimlachte, zoodat hij beter voorthakkel-
!c* dan te verwachten was. „Denk je
eens in dat jij dat je aan trouwen
dacht. Welk inkomen dat wilweggen
hoeveel geld zou je venvachten van de
de de andere partij?"
„Waarom stel je me zulke vragen,
Maarten?" zei Eva.
„Omdat ik wil weten wat jij zult zeg
gen. Denk je eens in, dat een man in
hc,t geheel geen geld bezat ik be
doel, dat hij zelfs geen behoorlijke be
trekking had. Het gaat niet. Eva, Ik
houd zooveel van je en ik kan het niet
langer voor me houden! Al jarenlang
houd ik van je, maar ik geloof niet dat
ik goed genoeg ben voor een meisje als
jij. Ik zal nooit kunnen
Eva barstte in lachen uit.
Nu greep Maarten werkelijk haar
a en zij rie'p niet om hulp en duwde
hem ook niet naar den kant van den
weg! Ze begon daarentegen opgewekt en
overtuigend te spreken. Geld kon haar
niets schelen, zei ze. Men moest natuur
lijk een beetje geld hebben, maar het
was wonderlijk, van hoe weinig geld
men kon leven, als men behoorlijk ar
beidde.
„Het eenige waar het om gaat is of de
menschen werkelijk van, elkaar hou
den". zei ze. „Nee, Maarten! Dat is het
eigenlijk niet eens. Ik bedoel meer
veel meer. Zij moeten elkaar liefhebben.
Zij moeten zóó sterk liefhebben, dat zij
voor elkaar zouden willen sterven of
leven, wat soms nog moeilijker j& Zij
moeten voelen, dat zij liever samen in de
straten uit bedelen gingen dan afzon
derlijk in paleizen wonen. Zoo moeten
wii samen voelen."
Zij zag hem aan. Thans was het woord
aan hem.
„Zoo voel ik het ook!" vertelde hij
haar. „Ik tel de dagen af sinds onze
laatste ontmoeting. Eva. Ik geloof, dat
alles, wat je me ooit gezegd hebt, in
mijn geest gegrifd staat en dat ik het
me kan herinneren. Ik kan je dat niet
uitleggen! De zaak is, dat je een deel
van mijzelf schijnt te zijn mijn beste
deel. Geloof je dat dit liefde is?"
Hierop was geen antwoord mogelijk
en Maarten nam haar in zijn armen en
kuste haar, voor hij goed besefte wat
hij deed. De rest van die wandeling ge
leek op een tocht door een tooverwe-
reld; niet alleen zij beiden, maar ook de
wereld scheen gelukkig te zijn.
Het moest aan den dominee worden
verteld, besloten zij, maar verder mocht
niemand weten, dat ze elkaar trouw
hadden beloofd Het was nog tijd ge
noeg, wanneer Maarten een basis ge
vonden had. Hij vroeg zich af wat Eva's
vader zeggen zou, als hij vernam wat
voor een onwaadigen minnaar z"jn
dochter gevonden had.
„Vader weet alles al", vertelde zij
Maarten.
„Hoe kan dat? Of heb je hem al in
vertrouwen genomen?"
Eva schudde het hoofd.
.„Vader ontdekte het zelf",, antwoord
de zij. „Dat doet hij altijd. Ik geloof, dat
hij mijn gedachten kan lezen. Zoo staat
het met die droomerige menschen.
Maarten; in hun droomen zien ze meer
dan de menschen, die denken dat ze
klaar wakker zijn!"
Drie dagen later vertrok Maarten naar
Amsterdam, teneinde een nieuw vak te
leeren. Hij droeg een grooten, zwaren
koffer, waarvan de inhoud niet zeer
waardevol was, want bestond voorna
melijk uit oude boeken, waaraan de do
minee er een of twee van hemzelf had
toegevoegd.
Eva nam eenige toekomstige plichten
waar, voordat Maarten vertrok, en
stond erop zijn hemden en sokken te in»
specteeren. Zij stopte ook een prachtige
trui, die ze gebreid had, in zijn koffer.
Eens zou deze van pas komen, maar
Maarten wifit er niets van, terwijl hij
naar het station stapte.
Er was nog iets. dat Maarten niet wist.
Den. avond, waarop Eva en hij ontdekt
hadden hoeveel ze van elkaar hielden,
hadden jaloersche oogen hen gezien- No-
ra Brakman was laat uit rijden gegaan
en ze had hen samen zien wandelen,
arm in arm en de hoofden dicht bijeen.
Nora had haar paard over den berm
langs den weg gestuurd, zoodat ze de
paardenhoeven niet konden hooren.
Totdantoe was ze een koppig en zelf
zuchtig meisje geweest, maar niet uit»
gesproken slecht- Zij had er zeif6 over
gedacht om zich te beteren, maar van
nu af aan gevoelde zij een wilde jaloezie,
die haar het leven met nieuwe maar
niet met betere oogen deed beschou
wen
HOODSTUK XVII
De eenige uitweg.
De vader van Louis Windman had een
aandeel als jongste firmant voor hem
gekocht in de zaak van mr. Groen en
de jonge man genoot een inkomen van
ongeveer vijf duizend gulden per jaar.
De meeste vrijgezellen zouden zich be
voorrecht voelen met zoo'n inkomen,
maai Loui6 niet. Hij was verzot op auto
rijden en zijn wagen kostte vijf duizend
gulden, terwijl de bijkomstige uitgaven
d helft van zijn inkomsten wegnamen.
Daarom was hij gaan speculeeren met
het gevolg dat hij hevig in de 6chuld
geraakte en dat er iets gebeuren moest.
Meer geld leenen was onmogelijk, en
hij stond er zóó ongunstig voor, dat hij,
tenzij er 6poedig iets- gebeurde, spoedig
zijn betrekking zou moeten opgeven.
Louis was al geruimen tijd besloten dat
de gemakkelijkste uitweg was om een
vrouw met geld te trouwen, maar rijke
erfdochters schenen er niet veel te zijn.
Maar nu was Nora Brakman op het
tooneel verschenen.
Louis had zich laten inlichten en hij
had berekend dat de boerderij minstens
40.000 gulden waard was. Maar hij v
de niets voor een farm. Een boerd
heteekende hard werken, en hij gal
voorkeur aan hard geld.
De zaak veyeischte rustig overleg
hij had de pen gegrepen om Nora
brief te schrijven, toen de oudere c<
pagnon zijn kantoor binnentrad.
„Ik wil je even spreken, Windntf
sprak mr. Groen kortaf. „Wil ie even
mijn werkkamer komen?"
Louis volgde verbaasd den ou
heer. zich afvragende wat er aan
hand was. Spoedig wist hij het. Door
slordige bediende was een brief
Louis' geldschieter geadresseerd aan
heeren Groen en Windman, inpla
van aan den jongsten firmant perso
lijk. Het hoofd der firma had hem t
der argwaan geopend en vroeg nu
heldering.
De beteekenis van den brief was d
delijk. Louis was meer dan tienduitf
gulden schuldig en een man, Barso
naamd, vroeg op s'aanden voet een P!
honderd als aflossing en rente.
Dê loopbaan van Windman als d*
genoot in het kantoor van Groen
Windman was ten einde. Hij had
overeenkomst van het compagnonsct
overtreden en men verzocht hem onv
wljld te vertrekken.
(Wordt vervolg
