Politie-agent schoot op een W.A. man Commissaris Woudenberg in Duitschland Japansche zwemmers brachten Hongkong ten val HOEST ABDIJSIROOP Cripps over den strijd in het Oosten kinkhoest slijmhoest Van het Finsche front Nogmaals: de prijs van groente en fruit Na het bombardement van Rotterdam Eisch: 14 dagen gevangenisstraf Vroege verkoop van brood Ie BLAD PAG. 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD ZATERDAG 7 FEBRUARI 1942 TOKIO 6 Febr. (D.N.B.) De trefkracht van de revolutionnaire Japansche oorlogvoering wordt op bijzondere wijze verduidelijkt door een verslag over het optreden van de ..Samoerai-zwemmers" bij de ver overing van Hongkong. Aan de uiterst interessante gebeurtenissen ontleenen wij de volgende bijzonder heden- Uit Kauloen zagen de Japanners dui delijk Hongkong liggen, maar nog wer den zij daarvan gescheiden door een waterweg van 1000 M, breedte, die vol mijnen lag. Hier kon alleen het optre den van Samoerai-zwemmers hulp bie den Een goede Samoerai-zwemmer kan onhoorbaar zich door het water voort bewegen. verstaat de kunst zwemmen de fe strij" -n en te srhieten. zonder daarbij het geweer en de munitie nat te laten worden. Onmiddellijk na het aanbreken van de alge.heele duisternis kwam het bevel om onhoorbaar met het speciale commando op te rukken. Honderden goed uitgeruste man nen, aan wier koppelriemen speciale werktuigen en trommels met hon derden meters electrische draad be vestigd waren, zwommen zonder ge luid te maken de zee in. Ieder hun ner was nauwkeurig op de hoogte STOCKHOLM. 6 Febr. (D.N B.) In het eerste artikel, dat Sir Stafford Cripps na z\jn terugkeer uit de Sovjet Unie in zijn eigen, tijdschrift, de Tribune, heeft geschre ven. verwijt hij het Engelsche volk. dat het wederom volkomen onverschillig staat te genover de ontwikkeling der gebeurtenis sen. Men moet zich een denkbeeld vormen van de millioenen verliezen, die de Sovjet Unie in den oorlog, welken zij aan de zijde van Engeland voert, lijdt en handelen naar het beginsel, dat hier sprake is van een gemeensohappekjken oorlog en niet van twee verschillende. Engeland, aldus Cripps. moet tot groote offers bereid zijn om de Sovjet Unie te helpen. FRANSCHE SCHEPEN IN DE V.S. IN BESLAG GENOMEN VTCHY, 6 Febr (D.N B.) Van bevoeg de Fransche zijde is hier vanavond beves tigd, dat de regeering der Vereenigde Sta ten acht Fransche koopvaardijschepen met een totale tonnage van 43 000 brt. in Ame- rikaansche havens In beslag heeft geno men. De Fransche schepen lagen reeds sedert langen tijd in Amerikaansche ha vens. Het officieele standpunt van Fran sche zijde is nog' niet bekend. SPAANSCH SCHIP DOOR ENGELSCHEN GETORPEDEERD MADRID, 6 Febr. (D.N.B.) Naar uit San Sebastian wordt gemeld, is het daar thuisbehoorende schip Urumea, dat door de Zwitsersche regeering gechar terd was en met een lading tarwe op weg was van Lissabon naar Genua, in de golf van Genua door een Brit.sche duikboot getorpedeerd en gezonken. Over het lot der bemanning is nog niets bekend. DE REGGERINGSCRISIS IN EGYPTE LISSABON, 6 Fehr. (A.N.P.) Naar de Britsche berichtendienst meldt, zal de plaatsvervangende leider der Waf- disten, Makram Ebeid Pasja, in de nieu we Egyptische regcering de portefeuille van financien nemen. Tot minister van oorlog is benoemd Hamdi Seif el Nasr. Gebruik toch Abdijsiroop, die de vastzittende slijm direct zal doen loskomen, borst en keel verzacht en Uw hoest zal doen ophouden. Vanouds beproefd by hoest, griep, bronchitis, ast>-giia. AKKER'S 'sWerelds béste Hoestsiroop gebracht van de positie der Engel sche, onder water liggende, mijnen. v Teder begaf zich naar „zijn" mijn steeds er op bedacht nog andere mijnen op te sporen, die wellicht aan de aan dacht waren ontsnapt. Nauwelijks had den zij een mijn bereikt, of een electri sche draad werd er aan bevestigd Ver volgens keerden de mannen niet terug naar hun uitgangspunt, maar zwom men verder naar Hongkong, waar zij een niet al te sterk bewaakte kuststrook uitzochten. Op die plaats was kort tevo ren. even onhoorbaar, een kleine Japan sche boot geland, dip slechts weinig mannen aan boon. had. maar voorzien was van een speciaal apparaat. Hieraan werden alle dradpn. die thans naar de mijnen leidden, en die door de zwem mers hierheen waren geleid bevestigd Een kleine handbeweging, twee kleine hefboomen werden omlaag gedrukt en alle onder water liggende mijnen vlo gen plotseling, ontzaglijke waterzuilen vormend met één geweldige ontploffing de lucht in. Zoo hevig was de explosie, dat de bezetting van Port Victoria ge loofde, dat Victoria zelf op een fatale wijze de lucht in was gevlogen. Zij ver loor haar tegenwoordigheid van geest. Te laat merkten zij. dat terstond na de explosie honderden Japansche booten uit Kauloen io zpc waren gestoken, die koers zetten naar het eiland Hongkong De uitslag van deze actie is bekend Reeds den volgenden ochtem. was Hongkong in Japansche handen. Een der grootste overwinningen der modei^ ne Japansche geschiedenis was bevoch ten. HELSINKI, 6 Febr. (DM.) In het Finsche weermachtberlcht van heden wordt onder Yneer gezegd, dat Finsche troepen aan het Zuidelijke deel van het Oostelijke front een dorp hebben genomen, dat door de bolsjewisten bezet was. De bolsjewisten leden aanzienlijke verliezen. Boven de Ka- relische landengte werden twee vijandelij ke bommenwerpers door Finsche gevechts vliegtuigen neergeschoten. Een vijandelijk verkennmgstoestel. dat een noodlanding achter de Finsche linies moest maken, werd buitgemaakt. FRANSCH- EN SPAANSCH MAROKKO VICHY, 6 Fehr. (D.N.B.) De resi dent-generaal van Fransöh Marokko, generaal Nogues, hecYt zich Donderdag naar Spaanscli Marokko begeven. In de naibijheid van Larache had hij een ont moeting mèt den Spaanschcn hoogen commissaris in Marokko, generaal Or- gaz, die Nogues voor een dejeuner uit- noodigde. De bijeenkomst had ten doel van gedachten te wisselen over ver schillende, zoowel Franseh Marokko als Spaansch Marokko betreffende proble men. Aan de besprekingen werd deel genomen door verschillende deskundi gen van beide kanten. Generaal Nogues kwam Donderdag weer in Rabat aan. OFFICIEEL PROTEST VAN EIRE TE WASHINGTON STOCKHOLM. 6 Febr. (A.N.P Naar de Britsche berchtendienst uit Washington meldt, heeft de regeering van Eire officieel geprotesteerd tegen de landing van Ameri kaansche strijdkraahten m Noord-Ierland. BINNENLAND AMSTERDAM. 6 Febr. Nog steeds ondanks de scherpe actie, welke tegen hen gevoerd is, zijn er kweekers, grossiers en klemhandelaren in aardappelen, groenten en fruit, die zich niet aan de voorgeschre ven prijzen houden, met het gevolg, dat het publiek meer betaalt dan noodzakelijk is. De handelaren moeten er echter zelf de gevolgen van dragen, zooals een 26-tal heeft ondervonden, dat in de afgeloopen week door den Inspecteur voor de Prijs- beheerschlng *e Amsterdam is veroordeeld. Er werden boeten opgelegd van 100—, 150.250.-— en 300.terwijl bo vendien in vele gevallen de inbeslaggeno- men voorraad goederen werd verbeurd verklaard. De kleinhandelaren In aardappelen v. D. te Haarlem, werden nog strenger ge straft. Zy kregen beiden een boete van f 50 terwijl hun bedrijven tot 1 Maart a.s. werden gesloten. De kleinhandelaar j. B. A. te Alkmaar, werd gesriaft met een boete van 25.—, sluiting van zijn bedrijf voor drie weken en publicatie van het vonnis, terwijl de grossier J. O. te Utrecht beboet werd met 1.000 en zijn bedrijf gedurende zes maanden werd gesloten, waarbij tevens werd bepaald, dat hij tijdens die periode niet als groothandelaar in aardappelen, groenten fruit mag optreden. Deze laatste veroordeelde had zich reeds eerder aan soortgelijke overtredingen schul dig gemaakt. ROTTERDAM. 6 Febr Wederom zijn vandaag velen naar de algemeene begraaf plaats CrooswJjk gegaan om. hetzij als naaste familie, hetzij als vriend en belang stellende, op den doodenakker aanwezig tc zijn bij de plechtige uitvaart van drie slachtoffers van den jongsten Britschen vliegeraanval op Rotterdam. Vandaag zijn drie familieleden ter aarde besteld, waar onder man en vrouw, die gezamenlijk door het bruut geweld dat ons van ovei'zee aangedaan wordt, den dood hebben ge vonden. Weer hadden de stedelijke en landelijke autoriteiten zich doen vertegen woord i gen. Dit zijn, voorloopig. de laatste slacht offers. die naar hun laatste rustplaats zijn gebracht. Voorloopig. want in de zieken huizen liggennog tal van ernstige ge kwetsten, aan wier leven wordt gewan hoopt Hef museum Boymans W(j hebben ons tot den directeur van het museum Boymans. dr. D. Hannema gewend, ten einde ons te overtuigen van den omvang van de aangerichte verwoes tingen. De gevolgen zijn nog ernstiger dan men aanvankelijk dacht. Men dacht, dat de schade ongeveer l»/2 ton zou beloopen na nauwkeurig onderzoek is men tot de overtuiging gekomen, dat er ernstiger dingen zijn gebeurd. De als het ware ach teloos neergeworpen explosieve bommen hebben aan de achterzijde van het mu seumgebouw ernstige, schade aangericht. Duizenden ruiten, groot en klein, zijn to taal versplinterd, zoodat talrijke lokali- teiten, o.a. de directeurskamer en de ruimten van den conservator ernstig wei den beschadigd. De constructie van de buitenmuren is op vele plaatsen verbogen en vernield, zoodat vrij langdurige werk zaamheden noodig zullen zijn. Maar niet alleen materieele schade is het resultaat van dezen niets ontzienden aanval geweest, ook aan cultureele voorwerpen is schade aangericht, hoewel in verband met de om standigheden reeds veel van hooge kunst, waarde op veilige plaatsen is opgeborgen Negen bommen zijn in de onmiddellijke nabijheid van het gebouw ontploft, waar door in alle richtingen bomscherven hun vernielend werk grondig hebben verricht Aan enkele schilderijer^ is schade berok kend en een der trappen, die als oudheid hooge waaide heeft, heeft aan het beeld houwwerk schade opgeloopen Weliswaar kan een en ander met zorg welhaast on zichtbaar worden gerestaureerd, maar de oude waarde krijgt het toch niet terug Groote gaten waren te bespeuren in de uitgestrekte dakoppervlakten, zoodat men alles provisorisch heeft moeten dichten. Het museum is vrijwel gesloten, behalve de thans geopende expositie van oude schilderijen. Voor zoover mogelijk, heeft men reeds een aanvang gemaakt met de reparatie van de ernstigste beschadigingen. Wan neer men de aangerichte verwoestingen aan schouwt. komt men wel onder den indruk van het verregaande onverantwoordelijke van dergelijke handelwijzen, die toch moei lijk met .oorlogvoeren' vergeleken kunnen worden. MAAGDENBURG, 5 Febr. De A.N.P.-correspondent meldt: Commissaris Woudenberg's Duit- sche reis in het belang van de Ne- derlandsche arbeiders in Duitsch land heeft aan het slot eenige wijzi gingen ondergaan en zoo vertoefde het gezelschap de laatste dagen in Maagdenburg. Evenals overal el ders, waarheen de reis voerde, wer den ook hier de inrichtingen van liet Duitsehe arbeidsfront, de nat.- soc: bedrijfsorganisaties, den wo ningbouw en de kampen der Ned. arbeiders bezocht, eenige malen af gewisseld door een pntvangst van diverse instanties. Het indrukwek kendste programpunt vormde een groote bijeenkomst in het huis van den Duitschen arbeid, waar de heer Woudenberg den Nederlandschen vrouwelijken en mannelijken arbei ders toesprak. De zaal die o.a. met de Ned. kleuren vroolijk was ver sierd, was tot den nok gevuld, toen de waarnemende Gauobmann Bcd- narzik de gasten begroette en aan commissaris Woudenberg het woord verleende. In een geheel geïmproviseerde rede bracht Woudenberg allereerst de groe ten van het vaderland over, waar men steeds bij het bespreken der arbeiders belangen ook aan de kameraden in Duitschland dacht. Het is al een oud verschijnsel, aldus spr., dat uit net volk, met recht een volk zonder ruimte, ar beidskrachten naar Duitschland trek ken .Vroeger ging dat alles echter veel gemakkelijker: men vond een woning, liet het gezin overkomen en ging op in de Duitsehe gemeenschap. Thans, nu veel meer Nederlanders, hier werk vin den, tegelijk met millioenen andere bui tenlanders, staat men voor woningte korten. Voor den Nederlander met zijn hooge woningcultuur is het kampleven niet gemakkelijk. Spr. gaf verschillende wenken, om het elkaar wederzijds aan genaam te maken. Spr. verheelde niet, dat men ook van Duitsehe zijde wel eens misgetast had. B.v. door een ver keerde voorlichting omtrent de arbeids voorwaarden alhier. Nu hebben wij evenwel een arbeidscontract, waarvan wij eischen, dat het ook wordt nage leefd. Het N.V.V. en het D.A.F. zitten daar achterheen. Natuurlijk zijn er wel eens gevallen van force majeure, bij ver voer en masse b.v,, doch aan het con tract zal altijd voldaan moeten worden. Wie werkt en zijn plicht doet, kan ook eischen stellen, zoo heeft dr. Ley gezegd, en dat geldt ook voor de Ned. arbeiders. Spr. deed vervolgens mededeeling van de reeds bekende overeenkom sten tusschen N.V.V. en D.A.F.. en verklaarde nogmaals: wij willen niet, dat de Nederlanders als Gcr- maanscbe mensehen in een mindere positie komen, zij zijn geen slaven of gedeporteerden. Thans beleven wij het'waarachtige socialisme van de daad. Dit socialisme beteckent ech ter niet alleen eischen, doch ook ge ven: geven aan de gemeenschap, en meer dan men ontvangt. Hierbij dacht spr. aan degenen, die momen teel aan het Oostelijk front het hoog ste geven, wat een mensch geven kan: zijn leven. Dat zijn de beste scoialistcn, die wij kennen. Spr. wekte zijn hoorders op tot werke lijkheidszin. Wij hebben wel degelijk met den oorlog te maken, zoo zeide hij, wij staan er midden in Daarbij wordt beslist ook over het lot van het Neder- landsehe volk en den Nederlandschen arbeider. Daarom voelt ge ook, dat gij hier een plicht vervult. Spr. herinnerde aan dc radio-rede van ech vroegeren Ne derlandschen minister-president, die zijn hoorders toevoegde: gaat nu rustig slapen. Dat was een groot psycholoog. De Hollander wil graag met rust gela ten worden. Maar wij moeten nu hard werken en produceeren. om den oorlog te winnen. De Ned. mensch, die nu nog mocht hopen of verlangen, dat Duitschland den oorlog verliest, pleegt zelf moord. Wij moeten meebouwen aan een nieuw, socialistisch Europa, waarin do Nederlanders als Germa nen een gelijkgerechtigde plaats zul len innemen. F.n ik ga verder, aldus spr., een plants waarin Nederland als een parel zal schitteren onder de volkeren van Europa. De rede werd herhaaldelijk door krachtig applaus onderbroken. Gouwverbindingsman Schiks dankte spr., waarna het Wilhelmus en het Horst-Wclsscl-lied werden gezongen. Vervolgens werden de opgetogen aan wezigen vergast op een uitgezocht va- riëté-programma door het kleine tooneel van Kraft durch Freude. Onder de aanwezigen merkten wij op de heeien Bodenbach. Reichsstellcnlei- ter, en Kretschmar, Kreisamtsleiter van den staf van den Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden, en in gezelschap van commissaris Wou denberg de hoofdafdeelingsleiders van het N.V.V. de lieeren Goedhuys, van Kampen en Vermeulen. EEUWFEEST VAN HET N.O.G. AMSTERDAM, 5 Februari. Het Ne derlandsche Onderwijzers Genootschap zal op 7 en S Februari op eenvoudige, doch waardige wijze het eeuwfeest her denken. Zaterdag 7 Februari houdt het hoofdbestuur te 1-1 uur een receptie in Krasnapolsky, 's avonds zal het gezel schap Cecs Lascur een blijsnel opvoeren Zondag S Februari wordt er een alge meene vergadering gehouden, waarvan de huishoudelijke zitting plaats vindt v<an 9 tot 11 uur en de openbare verga dering om 12 uur begint. Aan afgevaar digden .en genoodigden wordt op Zater dag in den wintertuin van Krasnapnls- ky een eenvoudige maaltijd aangehoden. 's-GRAVENHAGE, 6 Febr. In den namiddag van den 13en Febru- 'ari 1911, tegen 5 uur, werd een wachtmeester der W.A. bij een con flict tusschen het vendel Peter Ton, waarin hij zich bevond, en eenige agenten van politie, op den hoek van de Rembrandtstraat en de Te- nierstraat te dezer stede, door een revolverschot niet levensgevaarlijk in het lichaam getroffen. De 26-jari- ge ex-agent P. van Rcencn. thans werkzaam bij maatschappelijk hulp betoon, had zich heden deswege voor het vredegerechtshof te verant woorden wegens poging tot dood slag, subsidiair poging tot zware mishandeling. Van de zijde van het O.M. waren twintig getuigen en twee deskundigen .gedagvaard. Arts de Graaf, een dezer beide des kundigen verklaarde, dat twee kogelga ten in het lichaam van den getroffene werden aangetroffen, een van in- en een van uitgang van den kogel, die geen edele deelen heeft geraakt. De andere deskundige, hoofdinspecteur Waltman, verklaarde, dat de deformatie van den kogel, die in het lichaam geen beende ren heeft geraakt, kan zijn veroorzaakt doordat deze. eerst tegeu de straatstee- nen is geketst. De eerste getuige. F. C. Mazer, wacht meester der W. A. zeide verschillende agenten te hebben zien schieten op bur gers om dezen op een afstand te hou den. Hij behoorde echter niet tot het vendel, waarop verdachte heeft gescho ten. Wel stond hij op 3 m. afstand van verdachte, toen deze het schot loste op het slachtoffer Op dat moment was er geen sprake van bedreiging vana den verdachte daar het betrokken vendel ter sterkte van ongeveer 30 man uitsluitend bezig was met de groep burgers. Geen W.A.-man bewoog zich in de richting van verdachte. Het schot werd afgege ven op een afstand van circa 20 meter Wat de W.A. betreft:'deze verdedigde zich tegen de burgers en tegen dc poli tic. Inspecteur van Aperen, die na het schot toesnelde, gaf de W.A. last te ver zamelen en op de plaats te blijven staan. Deze hield zich aan dit hevel. Volgens getuiges verklaring zou verdachte in zijn zenuwachtigheid nog od den toe snellenden inspecteur hebben gericht. Verdachte kon zich van dit laatste ech ter niets herinneren. Het betrokken W.A.-vendel bad in ieder geval geen wapens uit de kwartie ren meegenomen. Of toestormende W.A.-ers gewapend waren, kon getuige niet verklaren. De verdediger las hierna een passage voor uit getuiges eerste verklaringen voor de politie, waaruit blijkt, dat de W.A. door verdachte, die zijn pistool in de hand had, gelast was halt te houden en zich te verwijderen in de richting Hobbcmnstraat. De W.A. had volgen9 deze verklaring aan dien last geen ge hoor gegeven en was doorgeloopcn, waarop het schot zonder verdere waar schuwing, zou zijn gevallen. Verdachte verklaarde thans, dat do W.A. onmiddellijk voordat het scho< viel. verspreid stond en zich uitsluitend met de burgers en niet met verdachto bezig hield. De getuige, agent van politie A. Th. Alblas. heeft iemand uit het publiek hooren roepen: „We zullen de W.A. doodslaan". Zoowel de W.A. als het pu bliek had wapens Sommige WA..-man nen hadden schermdegens bij zich, een burger o.a. had een bijl in de hand. Verdachte werd niet bedreigd. De W A. bevond zich op tien vijftien meter van hem af. Na het schieten waren eenige WA -leden wel van plan op ver dachte af te stormen, doch een politie- inspecteur kalmeerde de gemoederen. Getuige W. ETobink, eveneens agent van politie, verklaarde, dat onmiddellijk aan de schietpartij voorafgaand een burger door ongeveer zes W.A. mannen werd neerge slagen, terwijl een andere groep WA.-man- nen op de politie afging. Getuige H Klewiet. het getroffen lid van het vendel, verklaart, dat op de stoep iemand liep, die hem met een hamer be dreigde. Politic-agenten hadden toen reeds geschoten. Tusschen de politie en getuige bevond zich niemand op het moment, dat het schot werd gelost waardoor getuige werd getroffen. Nadat nog eenige andere getuigen zijn gehoord, wier verklaringen weinig nieuws meer opleveren, wordt verdachte nogmaals gehoord. Deze verklaarde, dat hij de W.A., in totaal 30 a 35 man. hoorde aankomen Acht a tien hunner liepen op een burger af, die door hen werd neergeslagen, vermoede lijk omdat deze hun in den weg liep. Ver dachte en zijn collega richtten zich t de W A -mannen omdat dezen den burger bleven mishandelen, doch daarmee haaldo verdachte het gevaar naar zich toe. want nu stormden eenige W A -mannen met stek ken, sabels en dolken op de politiemannen af. Na driemaal geroepen te hebben, heeft verdachte toen twee schoten gelost een in de lucht en een benedenwaarts vóór de aanstormende W.A -mannen V'jrdncht° en zijn collega waren belast met de bewaking der Rembrandtstraat en omgeving, omdat den vorigen dag de W.A. in genoemde straal de ruiten had ingeslagen De fungeerend procureur-generaal, mr Hoekstra, zeide dat men na het geval Ban straat, nu weer voor een dergelijk geval staat. Een conflict tusschen politie en W.A., waarbij iemand in het lichaam is getroffen Gelukkig is hier geen slachtoffer gedood Spreker wil gelooven. dat het niet de be doeling van den verdachte was, Iemand op ernstige wijze te treffen De getroffene heeft intusschen eenige weken lang z\jn werkzaamheden niet kunnen uitoeferen Naar sprekers opvatting is verdachte hiet aan schuldig, althans kan z i. niet wor den gewaagd van noodweer, daar hij niet direct werd bedreigd. Spreker eischte een gevangenisstraf voor den tijd van veertien dagen. Mr. dr. M. J. van der Flier, als raads man voor verdachte pleitend, stelde de ver klaringen van eenige agenten en burger3 tegenover de verklaring van den agent Al blas. op wien de procureur-generaal zlóh in hoofdzaak beroept. De agent Alblas moet zich hebben vergist in het sohatten van den afstand tusschen W.A en ver dachte, die veel kleiner was dan tien vijftien meter. Pleiter weet, dat de hoogste leiding der N.L.B. allerminst het optreden van de W.A. in die dagen, met name het inslaan van ruiten goedkeurt. Inderdaad was er voortdurend deining in die buurt, doch deze wettigt niet het domweg imlaan van ruiten. Pleiter prijst de zelflbeheersching van den verdachte, die zioh ertoe beperkte, den revolver op de beenen der W A -man nen. die op hem afstormden, te richten. Naar zijn oordeel zal hier vrijspraak moe ten volgen of ontslag van rechtsvervolging wegens noodweer. Uitspraak 19 dezer. 's-GRAVENHAGE, 6 Pebr. De se cretaris-generaal van'het departement van sociale zaken heeft de door hem toege stane afwijking van de arbeidswet, voor wat betreft het vervoer en den verkoop van brood, die aanvankelijk voor het tijd vak van 26 Januari tot en met 7 Febru ari gold. met twee weken verlengd. Het zal derhalve tot en met 21 Februari geoorloofd zijn brood dat na 8 uur des middags van den vorigen dag gebakken of opgewarmd is, van 7 uur 's morgens af uit het gebouw met aanhoorigheden. waar in zich de broodbakkerij bevindt, te ver- voeren. Dit brood mag van half acht af worden verkocht of afgeleverd. Luisterende landgenooten O. ja. wij begrijpen elkaar In gedachten zie ik reeds uw glimlach en hoor ik u al mompelen over ..bekende stemmen" enz. Want u luistert immers zoo ijverig, ten- minftewanneer u iets te hooren krijgt dat u Joost mag weten waarom zoo gaarne hoort. Maar hoort u ook dat nieuwe geluid, dien dreunenden stap van de legioenen die oprukken om ook ons land en volk te bevrijden van de gevaren waar van wij bijna het slachtoffer werden? Luister daarnaar, landgenoot. Luister goed Handel er naar, en gij jongeman, doe uw plicht. Ruk mede op. laat hooren uw pas. meldt u aan bij het vrijwilligers legioen ..Nederland"', Koninginnegracht 22 te 's-Gravenhage. GEHEIME DISTILLEERDERIJ ONTDEKT ALMELO, G- Febr. Hij het instellen van het onderzoek inzake een ketting- handel vernam de Almelosche politie, dat er in een woning in het Alberger- veld onder de gemeente Tubbergen een geheime distilleerderij zou zijn inge richt. Toen men kon vermoeden dat er weer „gestookt" werd, deed de politie een inval en trof in de woning een compleet distilleertoestel in werking aan. Met dit toestel werd spiritus „over gehaald", d.w.z. verhit, waardoor de al cohol verdampt en later weer in vloei baren toestand wordt opgevangen. Men verkrijgt dan de z.g. methyl-alcohol, die, ook wanneer zij verdund wordt, een minderwaardig product is, waardoor blindheid en bij veelvuldig gebruik ook dc dood kan ontstaan. De politie nam het apparaat en een aantal flesschen reeds vervaardigde alcohol die bestemd was voor den smokkelhandel, in beslag, alsmede een groot aantal flesschen spi- ri tus. FEUILLETON 19. Ik bekeek het bock. Een eerste editie van Dante... uit het jaar 1901! „Heel zeldzaam, inderdaad," zei ik. „Ik vrees, dat uw prijs wel wat hoog zal zijn." Hij grinnikte en wreef zich weer in de handen. Over zijn schouder wierp hij een steelschen blik in den winkel. „Integendeel. I-let is erg billijk." „Hoeveel?" Hij wreef met zijn vingers langs zijn kin. „Zullen we zeggen, duizend francs?" „Laten we dat zeggen," zei ik en ik was blij, dat ik er aan gedacht had een flink bedrag bij me te steken. Nu maar hopen, dat Arthur Haynau de onkosten- rekening goed zou keuren. Als het niets opleverde was hij in staat me het zelf tc laten betalen. Ik betaalde de duizend francs en ver liet den winkel met het boek onder den arm. Een bus bracht me spoedig terug naar de redactie. Een taxi wilde ik niet ne men. omdat ik merkte, hoe de oude man mij nakeek en ik de kans niet wil de loopen. dat hij op dc een of andere wijze er achter zou komen, wie ik was. „Ik heb het!" riep ik, terwijl ik bet bureau van Arthur Ilavnau binnen ran- de. „Wat een geschiedenis om morgen ie plaatsen!" Ilij stom! op en sloot de deur af. „Laat me niet langer wachten, jonge dame. Ik ben niet zoo jong meer en mijn zenuwen zijn niet itieer wat ze waren." Hij zweeg, toen ik het pakje open maakte en hem bet boek gaf. „Dante." zei bij nadenkend. „De In ferno. geen boek voor jonge meisjes. Schaam je." „Het is een eerste editie," zei ik. „Je. bent stapel," zei Arthur Haynau. „Het is van 1904." „U vergist u. Het is eeif eerste edi tie... van het belangrijkste krantenbe richt sinds Dan Ie." Hij duwde mij het bock toe. „Laat maar eens zien." Ik bladerde het door, maar vond niets bijzonders. „Het heeft me duizend francs ge kost," zei ik. „Ileb je een kwitantie?" „Daar heb ik niet om gevraagd. Ah Mijn adem stokte Er zat een pakje in de bolle ruimte achter den rug van het boek. Wij staarden er beiden naar. Arthur Haynau maakte het open en een bergje wit glinsterend poeder lag voor ons. Cocaine. Ze hadden dus be halve opium nog meer pijlen op hun boog. „Het is je gelukt," fluisterde Haynau. „Je naam is gemaakt, en je hebt je be lofte omtrent Simon gehouden... Je hebt het geheim van dc smokkelbende opgelost." Ik schreef mijn artikel. Ik schreef al les. wat ik beleefd had, de laatste da gen. Ik schreef over den gids, den zee man, over Luc en den Père, zonder een woord te sparen. En toen ik liet verslag voor Arthur Haynau neerlegde, transpireerde hij van opwinding. Beneden zwegen de groote persen van Le Clairon en lagen de frontpagina's maagdelijk blank te wachten op mijn verslag. Nu zouden ze spoedig gaan draaien, duizenden en duizenden kranten zouden morgen de wereld ingaan en de rnen- schen vertellen van wat ik ontdekt had. Ik voelde mij opgewonden en verhijs terd bij de gedachte. Duizenden rnenschen zonden mijn verslag lezen en weten, dat Agnes Gratry dit bad ontdekt. Mijn naam was gemaakt. „Ik ga een kop koffie drinken." Misschien was ik een half uur weg, maar ik kon van bet kantoor niet weg blijven. Dus ging ik terug. Ik wilde mid den tusschen dc opwinding zijn, die mijn historie veroorzaakt had, volop ge nieten van mijn triomf. Zoo vervuld was ik van de belangrijke gebeurtenissen, dat bet cenigcn tijd duurde, voor ik het briefje opmerkte, dat op mijn schrijftafel stond, tegen den inktpot. Het was geschreven met groote zwarte letters, in een bandschrift, dat me niet onbekend voorkwam. „Als je niet wilt. dat ik vermoord word plaats dan niets over deze geschiede nis. Ditmaal meen ik het eerlijk Luc Simon." In stomme verbazing staarde ik er naar. Toen greep ik het met een hecsche kreet. Was het waar? Ja, het was Luc's on misken bare hand. Wat moest ik doen? Mijn gedachten warrelden door mijn hoofd. Niets zou in staat zijn, Arthur Haynau"te bewegen, miin artikel op tc houden Al zouden ze de boulevard he zaaien met lijken, hij zou zijn nieuws pübjiceeren. Maar ik dacht aan Luc. Ik zag zijn lachende, opgewekte kop voor me, zijn vroolijke oogen, hoorde zijn juichende stem. En ik dacht aan den zeeman van de Memel, die. stierf in een onguur loge ment. Hetzelfde zou met.Luc gebeuren Het water van <le Seine zou een tweede slachtoffer omsluiten. Dat mocht niet gebeuren. Ik greep de telefoon. ,.De hoofdredacteur." Ze gaven me de aansluiting. „Niets plaatsen mijnheer." „Al sloeg je me dood..." „Niets plaatsen," herhaalde ik toon loos. „Weest u niet dwaas, mijnheer. Ik heb u voor den mal gehouden. «Er is geen woord waar van alles, wat ik ge schreven heb. Het was bluf, anders niet." Het bleef even stil aan het andere eind van de telefoon Toon hoorde ik: .,lc bent krankzinnig, Agnes," Arthur Haynau brulde bet uit. „Ik kan de zaak nu niet meer stoppen. Hot is te laat. Die geschiedenis moet gepubliceerd worden. En wat duivel beteckent dat allemaal eigenlijk?" „Die zaak mag niet geplaatst worden. U moet alles tegenhouden," zei ik nog eens. Ik keek naar het papier in mijn hand= Als je niet wilt, dat ik vermoord wordDc letters dansten voor mijn oogen. „Ik neerri geen enkele verant woording op me voor iets, wat geplaatst wordt." Arthur Haynau maakte een geluid, alsof bij op hel punt stond le slikken. „Jij bent krankzinnig en ik gploof. dat ik bet ook ben. Ik geloof eenvoudig niet. dat dit allemaal werkelijk gebeurt." „Het is geen grap," zei ik. Die histo rie mag niet geplaatst worden." „Kom naar mijn kamer en als bet waar is, wat je" zegt, zal ik je met mijn eigen handen worgen." Met bevende vingers legde ik de hoorn neer. Ik bad het gedaan. Ik bad mijn eigen triomf tegengehouden. Ik bad een artikel gestopt, dat vorm en geld voor me zou bet eekend hebben. Met looden schoenen ging ik naar de kamer van den hoofdredacteur. In de redactiekamer scheen het nieuws, dat wc niets zouden plaatsen, al te zijn door gedrongen. Zij sfaarden me aan met open mond. terwijl ik de kamer door liep. Zij spraken zelfs niet. Stom staar den ze me aan, toen ik de kamer van Arthur Haynau binnen ging. Nog nimmer te voren heb ik een der gelijke slilte gehoord op een krant. Bene den stopten dc zware persen. Arthur Haynau had reeds de opdracht doorge geven op te honden met draaien. Ook op de redactie on de administra tie zwegen de schrijfmachines en de ge; sprnkken. En alle oogen waren op mij gericht. Arlhur Haynau zat achter zijn bureau zijn beide banden gevouwen voor zich. Hij staarde me aan en er was een wilde blik in zijn oogen. Zijn- haar zat ver ward. Ik ging naar hem toe en keek hem aan en een oogenblik, dat me een eeuw scheen, s'aarde lnj terug, onderzoekend en scherp. Ten slotte sp'rak hij. Eerst rustig en bijna vriendeliiC tot hij zich opwond en me aanblafte. (Wordt vervolgd)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1942 | | pagina 2