CONCERT
Firma ANDRAU Co.
Advertentiën.
Het Heerenhuis
Instrumentmaker,
Muziekschool.
publiek verkoopen:
Twee Huizen,
A UX
WIJNKQOPERIj.
Brillen, Pince-nez,
W. F. A. GROENHUIZEN.
KINDERVOEDING
Inschrijving van leerlingen,
Stoom- Zuivelfabriek Nijkerk.
Ziektekiemvrije Melk-producten
De Notaris JOHs. KNOPPERS
Twee perceelen BOUWTERREIN
Een WOONHUIS
Een perceel TUINGROND,
Vier HUIZEN en GROND
Zes Woningen
Drie Woningen
Vereeniging tot het houden van Kunst
beschouwingen te Amersfoort.
Ph. SMOLDERS, der "hK,,iv"
Vraagt s. v. p. Prijs-Gourant.
en reeds had hij zijn oppermachtig fluitje
over het veld laten weerklinken, toen
door het lievig protest van de beide
spelende partijen en zelfs der toeschou
wers, de match toch maar werd voort
gezet. De eerste 15 minuten verliepen,
zonder dat een der beide partijen de
sterkere bleek. Toen evenwel gelukte
het een der Hilversummers de bal in
het U. D. I. doel te werken. Dc Udia-
nen, hierdoor wakker geschud, beginnen
nu flinker op te treden en hoewel her
haalde pogingen mislukken, gelukte het
Muys toch voor half-time de stand 11
te brengen.
Na half-time was Victoria beslist de ster
kere en hoewel het Schaap gelukt, door
een handig genomen strafschop, li. D.
1. nog een goal te bezorgen, weet Vic
toria er nog zes tegenover te stellen,
zoodat de match eindigt met een wel
verdiende overwinning van 7'2 voor
Victoria.
B. F. C. Quick II (3—2)
liet lot, dat de voetbalgod over Quick
beschoren had, was ook verre van goed
gunstig.
Hoewel Quick niet bepaald de mindere
was, zij bracht zelfs voor half-time, on
danks den tegenwind dc stand op 10
in haar voordeel, toch scheen het gemis
van een elfde speler zich sterk te doen
gevoelen.
Terwijl na de rust, de Bussummers
driemaal scoorden, wisten de Amerfoor-
ters er maar een goal tegenover te stel
len, zoodat de wedstrijd met 32 in
B. F. C. 's voordeel eindigde.
enz.
Woensdag 2-1 Febr. 8 uur. Vergadering
van de Coöp. Winkelver. .Ons Voordeel".
Woensdag 24 Febr. 9 uur. Repetitie voor
't [kwartet van „Jubal" bij den heerHubers
Rortegraeht.
Woensdag 24 Febr. 6 uur. Kleine Kerk der
Ned. Herv. gemeente, Bijeenkomst. Spr. de
heer Van Woerden „Do arbeid der Evange
lische maatschappij in verband met de „Los
van Rome" beweging.
Donderdag 25 Febr. 8 uur „Amicitia".
Vocaal en instrumentaal concert ten bate van
de Vereeuiging „Kindervoeding". Altzange
res Mejuffrouw S. Ilpsema Vinckers.
Vrijdag 26 Febr. half acht uur Repetitie
van „Jubal" in de Arend.
Zaterdag 27 Febr. 8 uur. Jaarfeest van do
Afd. Amersfoort der A. N. T. B. ter gelegen
heid van het 1 O-ja rig bestaan, in „de Arond"'
UTRECHT. Vrijdag 2G Febr. 7'/2 uur op
voering van Salome voorafgegaan door
Frits door het Brondgeest-euscmble.
Zondag 28 Februari 2 eu een half uur
Matinee in 't gebouw van Kunsten en We
tenschappen. Eutrée f2, voor loden van de
Maatseh. van Toonkunst f 1,50.
l>'(ÏEZ,OMH;\ STEKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid dor redactie)
Amersfoort 23 Febr. 1904.
Geachte Redactie!
Aangenaam zou het me zijn, indien
U mij voor het onderstaande een plaatsje
zou willen afstaan in Uw veelgelezen
blad. Bij voorbaat mijn dank.
Vrijdag 19 Febr. werd door den Regi-
mcnts-comuiandaut van t le Regiment
Huzaren een inspectie gehouden over het
detachement teAmersfoor iBij e en daartoe
aangeboden gelegenheid om den regiments
commandant te spreken, werd daarvan
door eenige officieren, bijna alle onder
officieren cn een groot aantal korporaals
en manschappen gebruik gemaakt, en
wel in hoofdzaak om zich te beklagen
over de handelingen van den, nu onge
veer vier maanden geleden, liicr benoem
den detachements-commandant.
Een en antler is oorzaak, dat er een
alles behalve goede geest onder dit de
tachement heerscht. Daar nu de perso
nen, die zich beklaagden, in het bijzijn
van den persoon, waarover zij wenscliten
te spreken, ondervraagd werden (en men
bedenke, dat zij daar voorloopig onder
moeten dienen) is het te begrijpen, dat
velen nog niet hebben durven zeggen,
wat zij op het hart hadden.
Wij willen echter hopen, dat een en
ander aanleiding zal geven tot een ern
stig onderzoek, opdat er een einde zal
komen aan de thans voor menigeen on
houdbare positie.
Hoogachtend
Uw. dw. dn.
X.
Eenige uitspraken van van
O^reFslceg.
De lieer J. van-Qvirfsteeg hield voor An-
tirevolutjonnaire gejfctyerwanten" op Vrij
dag j.l. e^ijdïede r^cj^Diiegjilf'i Macht."
De Nieuwe AmersUJpttfant bevat van
die redeSeén^^jeféïag van 5'/. kolom
over ,de gchCile lengte van het blad.
Dat verslag zal dus vrijwel Stenogra
fisch zijn.
Wij zullen het gehccle verslag (de
lezers houde het ons ten goede) niet
overnemen, maar wel vallen enkele uit
spraken van den heer van O. in dc
termen, om in ons blad een plaatsje
te vinden. De heer van Oversteeg is
thans aan het woord
„Willen de amechtige Joden, Hooge-
schooltje spelen, welnu laat hen hun
gang gaan". (Kan soms een of ander
scherpzinnig lezer ons opheldering om
trent die woorden geven?)
„Wat is eigenlijk wetenschap, wat een
hoogleeraar? Prof. v. d. Vlugt beweerde
dat de ware wetenschap doceerde, wat
door deze Roomsche en die Roorasche
autoriteit was gezegd en-daarbij gevoegd
zijn eigen opinie. Dat was hcusche we
tenschap. Zeker dat laatste, wil spreker
ondeugend vragen.
Wetenschap is dus alles wat je zoo
weet en niet weet en waarvan je weet
of niet weet dat je't weet, hoe jè't weet,
waarom je 't weet en o f j e 't eigenlijk
wel weten kunt."
„De weterij als de wetenschap
van Prof. v. d. Vlugt is niet anders
dan het pure heidendom."
,,De grondidee der Overheid daaren
tegen is het zwaard. Slechts de Over
heid heeft het recht, jaan den lijve te
straffen. Zij heeft het (recht van dood
straf. Wij vorderen dat recht voor de
Overheid op, niet omdat wij zoo gaarne
iemand zien hangen, maar omdat
het is overeenkomstig Gods bc-
v e 1."
„Wij eischen dat de overheid eerst
voor snelvuurgesehut zorgt, omdat dat
haar pücht is.
Kindervoeding is een ouderlijke plicht
en slechts als politie mag de staat
in die kleeding en voeding voorzien."
De spreker haalde in zijne rede nog
al eens dichtregelen van Da Costa aan.
Welnu het zij ons vergund twee dicht
regelen aan tc halen, van onzen grooten
Potgieter, voorkomende in diensgedicht
Isaac Da Costa:
heui boeit voor der Bergrede lieflijke
sterre der Apocalypses1) verterende vuur.
De tegenstelling tusschen Christelijke
levensopvatting in den geest der Berg
rede en die andere Christelijke opvatting
waarvan de heer van Oversteeg dc ver
tegenwoordiger is, zij kon niet scherper
worden uitgedrukt dan de lieer van
Oversteeg het in zijne rede deed, waar
van we een paar staaltjes ten beste
meenden te moeten geven.
De Christelijk- en wetenschappelijk
heid van den lieer van Oversteeg moe
ten hem dunkt ons, langzamerhand recht
geven op een professorszetel aan de
Vrije Universiteit, zooalniet aan een open
bare.
1 De openbaring vau Johannes
IK lieer Eoliuiau cn de liooger-
ondern ijs-net. - - - - -
Toen de heer Dr. Nolens in de Twee
de Kamer het wpord had gevoerd, trad
de heer Lobman op.
Welk een contrast met deze bedaar
de, het brandpunt ontw ijkende rede van
Nolens was de aanval van den heer
Lobman. De inzet was: ik stem voor,
en de motivecring van die voorstem
was de heftigst gehouden critiek, een
warm pleit voor de openbare universi
teit, een scherpe veroordeeling van de
Vrije Universiteit, welker verheffing juist
onuiiddelijk gevolg van de aanneming
van dit westontwerp zal zijn.
De verwerping van een onaantastbaar
verklaard kerkelijk dogma, als helleer-
schend voor de richting van hethooger
onderwijs, was de groote stelling, waar
mee de lieer Lohman zich van de Yrije
Universiteit afkeerde en de openbare
in bescherming nam. Werkplaats voor
alle wetenschap behoort de universiteit
te zijn en op die werkplaats is plaats
ook voor een theologische faculteit en
zelfs een zeer voorname plaats, maar
nimmer mag zij heerschen over de an
dere faculteiten. Een universiteit, welke
aan deze voorwaarde voldoet, dient de
waarheid en de vrijheid, welke de H.
Schrift wil; zij is ideaal. Zeker is aan
de openbare universiteit eenzijdig ratio
nalisme tc verwijten maar niet ligt dat
in het wezen der universiteit, maar oor
zaak hiervan is alleen de politieke in
vloed welke op haar heeft ingewerkt.
Een langdurig liberaal bewind heeft on
ze openbare universiteit tot rationalisti
sche propagandaschool gemaakt. Nu is
het prof. Buys, anders ware het prof.
Ivuyper geweest. Maar niet mag daaruit
de tegenstelling geloof en wetenschap
geconcludeerd worden; neen, beide kun
nen één zijn endan alléén juist aan een
waarlijk Vrije Openbare Universiteit,
waar de geesten onbelemmerd kunnen
strijden. Daarom was de heer Lobman
zoo innig verheugd over de openstel
ling der Openbare Universiteit voor bij
zondere leerstoelen, want deze zouden
haar kunnen maken, tot wat zij behoort
te zijn, deze zouden het kwaad der
politiek kunnen vergoeden, de theologi
sche faculteit in eere kunnen herstellen
De uitdrukkelijke dankbaarheid van den
heer Lohman jegens den minister voor
deze instelling gaf veel te verklaren van
het dualisme: bijzondere leerstoelen en
bijzondere unive siteit in dit ontwerp.
Maar juist die afkeer vangeestelijken
dwang was tevens de afkeer hij den
lieer Lohman van het hijzonder hooger
onderwijs, zooals dat hier nog alleen in
de Vrije Universiteit vertegenwoordigd
wordt. En nu ontwaakte nog eens de
verbittering over den zelf ervaren, bijna
beroemden gewetensdwang bij den fie
ren geloovigen geleerde. Een univer
siteit, welke haren hoogleeraar slaaf van
een voorgeschreven dogma wenscht, is
geen universiteit, omdat zij de geestes
vrijheid ontkent. De heer Nolens had
even tevoren verklaard, dat een hoog-
lccraar, wiens overtuiging zich wijzigt
en in strijd komt met 't dogma tot
welks verkondiging hij geroepen was,
zedelijk verplicht is, ontslag te nomen
Maar de heer Lobman wees op de bui
tengewone zelfoverwinning cn de groote
offers, die hier geCischt werden.
Het kon hier om den broodc gaan
en werd dien hooglccraar pensioen ver
leend, zou hij dan zulk genadebrood
willen of kunnen aanvaarden van een
kerkelijke gemeente, wie hij een onvaste
dienaar is geweest Neen, hier is gees
telijke dwang en tic eer der openbare
universiteit is juist haar geestelijke vrij
beid. Aanvaardt de katholiek de leerstel
lingen zijner kerk, dan is er een daad
van gehoorzaamheid aan wat hem als
waarheid is opgelegd. Maar het Calvi
nisme oefent geestesdwang óók op an
dersdenkenden, en dat is het gevaar.
En op het verwijt van eenzijdigheid
der openbare universiteit wees de heer
Lobman op het feit, dat juist de herle
ving van het Calvinisme resultaat is
van de geestesvrijheid dier openbare
universiteit, op liet feit, dat bijna allen
die hier Buys verwierpen cn voor het
Christelijk beginsel ijverden, leerlingen
van dienzelfden Buys waren.
In groote aandacht werd deze heftige
aanval tegen de bijzondere (Vrije) uni
versiteit aangehoord, dit pleit voor de
openbare hoogeschool, zóó geestdriftig
als men van de linkerzijde zelfs niet ge
waagd had met stille spanning wachtte
de Kamer ook de motieven af, welke
den heer Lohman niettemin tot zijn
voorstem zouden brengen. Die motieven
zij waren er feitelijk niet. Van een ef-
fectus civflis spil van het ontwerp
wilde de heer Lohman niets weten.
Die examen-jacht was het bederf van
het wetenschappelijk universiteits-karak-
ter. Een Staats-examen was dc eenige
uitweg, toegankelijk voor universitair
gegradueerden, afgenomen door een
gemengd practischeonwetenschappelijke
commissie en dan niet practische erva
ring als eisch. Maar zoo'n Staats-examen
was er nu niet van con voornemen
tot amendeering bleek bij den lieer
Lohman niets en daarom kou hij
in den effcctus civilis aan de bijzon
dere universiteit berusten. Niet omdat
het dubbele examen voor de Vrije
Universiteits studenten zoo moeilijk
vond (want prof. Krabbe had zoo'n
candidaat vergeven, dat hij van het
bestaan van jhr. Lohman's „Onze
Constitutie" niet afwist!), maar. .hetdub
bele examen bleek nu voor vele jougelui
nogal bezwaarlijk. En de verheffing der
bijzondere universiteiten jhr. Lohman
aanvaardde die eigenlijk bij wijze van
erkentelijkheid voor de concessie der
bijzondere leerstoelen. Over de rechts
zekerheid der hoogleeraren, dc weten
schappelijke voorwaarden, hij gleed er
over henen. Deze houding is voor een
wilvast en vernuftig politiek tnan te
zwak en vreemd, dan dat men haar...
zwak en vreemd zou moeten noemen.
Er is dan ook geen reden tot verbazing:
Jhr. Lohman brengt met zijn «tem een
offer aan de coalitie. Met deze stem is
minister Kuyper zeker van zijn meerder
heid maar deze stem is in sinartc
verkregen.
(Tel.,
Heden overleed na een lang
durig en smartelijk lijden alliier
onze geliefde Moeder en Behuwd-
moeder Mejuffrouw
J. SCHOETEN-Scliunr
Weduwe v/d Heer A. SCHOUTEN
in den ouderdom van ruim 73
jaar.
Amersfoort21 Febr. 1904.
E. v. d. MEERSchouten.
P. v. d. MEER Jzn.
J. A. SCHOUTEN.
Padang, (Ned. Indië).
A. MEYJESSchouten.
A. G. H. MEYJES.
Allen die te vorderen hebben van-of
••schuldig zijn aan den WelEd.Gestr.
Heer Mr. FREDEKIK HENDRIK VAN
PERSIJN, op 11 Februari 1904 te
Amersfoort overleden, gelieven vóór 15
Maart e. k. daarvan opgave of betaling-
te doen ten kantore van ondeïgeteekende
te Amersfoort, Soesterweg no. 7.
BOLK
Notaris
J. KOLK,
notaris te Amersfoort, biedt uit dc
hand te koop aan
met tuin te Amersfoort Soesterweg no.
1, kadaster Sectie D. 110. 1278, groot 15
Are 80 Centiaren, nagelaten door den
WelEdGestr. Heer Mr. F. U. VAN
PERSIJN.
Optische) Verband- en Zieken-
verplegings-artikelen.
EIGEN REPARATIE-INRICHT ING.
Langestraat 42.
TEN BATE VAN
Donderdag 2»> Februari,
des avonds ten 8 ure in „AMICIHA",
onder leiding van den Heer G. K. G.
van AA KEN, te geven door DILET
TANTEN met welwillende mede
werking van Mej. S. ILPSEMA
VINCKERS, Altzanger es
uit Vllage.
Eutrée 11
Plaatsen te bespreken bij den Kaste
lein van „AMICITIA" op 24 en 25
Februari van 122 uur.
Maandag 29 Februari, vau 1
tot 12 uur in «le Muziekschool.
Dc Commissie:
Mr. J. HEJJLIGERS
J. M. J. HOOG
MEMtfiiLOX
ARNHEMSCHE WEG 40.
onder vaste controle van den heer W. A.
VAN DEN BOVENKA MP.
Tweemaal daags aan buis bezorgd:
MELK per Liter f 0.09, per gl. f0.05
KARNEMELK f0.03 por Liter.
ROOMBOTER f 1.45 per K.G.
Prima ZOETEMELKSCHE LEID-
SCIIE KAAS 35 en 40 cent per 5 ons.
BIER en ALCOIIOLVRIJEDR ANKEN.
te Amersfoort zal op Zaterdag
Maart 1004, des avonds 7 uur, in
het koffiehuis „DE AREND" tc Amers
foort
In de gemeente AMERSFOORT.
Perceel 1 en 2.
met schuur aan den Leusdcrweg
tusschen de plaatselijke nummers 5 cn
7 ieder perceel ter breedte van onge
veer 8 meter, kad. sectie C nummer
776 gedeeltelijk, resp. groot 2.50 aren
en 2.33 aren.
Perceel 3.
iiictschuur, erf tui grootcn tuin
genaamd „WELTEVREDEN", aan den
Leusderweg no. 7, kad. sectic C. noin-
mor 776 gedeeltelijk, groot 3.84 aren.
In eigen gebruik geweest hij wijlen
den heer J. NV. VAN ACHTERBERG Sr.
Perceel 4.
gelogen achter de perceelen 1, 2 en 3
met uitweg naar het Weltevreden, kad.
sectie C nomrncr 776 gedeeltelijk, groot
13.10 aren.
Perceel 5 en 6.
met .schuurt)cm cu grond aan
den Leusderweg, nummers 9 en 11, kad.
sectic C nummer 558, groot 1,54 aren
ennommer 559, groot 1.58 aren.
Ieder perceel is verhuurd voor f 1.
per week.
Perc. 7 8, 9, en 10.
aan den Leusderweg, nonuners 13, 15,
17 en 19, kad. sectie C. nommers 521
522, 523 en 560, resp. groot 1.95 aren,
1.42 aren, 1.38 aren en 2.04 aren.
Ieder perceel is verhuurd voor f 1.
per week,
Perc. 11, 12 en 13.
met schuurtjes cu groud
aan het Weltevreden, nummers 13,5,
7, 9 en 11, kad. sectie nommers524
525, 526, 527, 528 en 777,-resp. groot
2.65 aren, 2.16 aren cn 3.62 aren.
Iedere woning is verhuurd voor f 1,20
per week.
Perc. 14, 15 en K».
met schuurtjes eu grond
aan den Leusderweg, nummers 10, 12
en 14, kad. Sectie B nominer 1870,
1871 en 1872, resp. groot 1.16 aren,
1.04 aren en 1.40 aren.
Nommers 10 en 14 zijn verhuurd
ieder voor f2 per weck cn nomruer 12
voor f 1.50 per week.
Te veilen afzonderlijk en in diverse
combinatiën.
Betaling der kooppenningen 4 Juni
1904.
Breeder bij biljetten.
TENTOONSTELLING op Zaterdag en Zondag 27 en 28 Februari e. k. in
AMICITIA, telkens van 104 ure der portefeuille van de
,11'A I> KMI F vau It 10EEI>B0NI>E KEN8TI0N cn TFtHSI-
SCHIO WIOTIONSCIIAI'I'IOX TE «OTTBOKOAM.
Introductie voor niet-leden f 0.25.
Hoofdkantoor voor Nederland1'TltECHT.
Hool'd-agcnt voor AMEHSFOOKT:
