Binnenland.
\olgens een telegram uit Kaapstad
is de aanklacht tegen den veedief Du-
rand veranderd in „huisvredebreuk",
dus geen hoogverraad ineer.
Durand zal te Pretoria terechtstaan.
Wel een zaak die met een sisser af
loopt. Jameson heeft in het Kaapsche
Lagerhuis meegedeeld dat alle politieke
gevangenen in de Kaapkolonie thans
waren vrijgelaten op een moordenaar na.
De Engelsche bezettingstroepen in Zuid-
Afrika zijn van 1 April af totop 21.5000
man verminderd.
Bij gelegenheid van een feestte Fiume
zou een oud-model montgolfière worden
opgelaten. De ballon, met heete lucht
gevuld was nauwelijks enkele meters
opgestegen, of zij vatte vlam aan den
wijngeest die er onder brandde en viel
brandend op de menigte beneden. Een
aantal personen kregen brandwonden,
een 12 jarig meisje moest naar het hos
pitaal worden gebracht.
Te Porto is tijdens een stierengevecht,
een woedend gemaakte stier over de
balustrade gesprongen. Het beest heeft
een twintigtal toeschouwers min of meer
ernstig gewond.
IletF ranschc Kamerlid Merlouheeft een
ontwerp-inkomstenbelasting gereed, dat
in vele opzichten van dat van Rolivior
afwijkt. Hij wil, evenals deze, de perso-
neele belasting op mobilair, deuren en
vensters, afschaffen. Daarmede wordt
265 mihoen frs. prijsgegeven. Merlou wil
nu het maximum-tarief van JRouviervan
i j op 2l/a pC't. brengen, maar daaren
tegen meer kleine vermogens vrijlaten.
Dit stelsel zou 200 mm. frs. opbrengen.
Daarnaast wil hij enkele andere belas
tingen (o. m. op het gebouwd) opvoeren
en eindelijk dat is het nieuwste
een „taxe civique" heffen van 1 frs. van
alle burgers des lands, welke ook hun
inkomen of verdiensten zijn.
Het wonderkind Yon Vecsy heeft
op Buckingham Palace gespeeld voor
de Koningin en daarna gespeeld met de
rorstelijke kleinkinderen. Hij bleek dol
te zijn op kanonnen, waarvan men hem
in het paleis oenige tooneu kon. Met
bloemen en zoetigheid beladen is de
j mge vioolvirtuoos vertrokken.
Uit Sofia wordt aan de Frank.
Ztg. geseind: De Macedoniërs gaan
voort, zich te verzetten tegen de naar
zij beweren gewelddadige achteruitzet
ting van de vluchtelingen. Het Mace
donische emigranten-comité noodigde
de partijleiders tot een conferentie in
het Academie-gebouw. Deze conferentie
was slecht bezocht. Besloten werd een
meeting te houden om te protesteeren
tegen het optreden der Regeering.
Stanley.
James Rowland, die later als Stanley
beroemd zou worden, werd opgevoed in
het armhuis van St. Asaph, waar hij
een opvoeding kreeg, die betrekkelijker-
wijs goed geweest moet zijn, want ze
stelde hem in staat op tienjarigen Uef-
tijd op eigen houtje zich te ontwikkelen.
Wie de ouders van den jongen geweest
zijn is onbekend gebleven. De Ameri-
kaansche koopman Stanley waB echter
een vader voor hem, maar bij zijn dood
liet hij hem niets na, en de pleegzoon stond
dus opnieuw voor de moeilijkheden des
arme kinderlooze moeder, rondom ons
heen mauwen.
„Ik hoop toch, dat ge het kleine
poesje niet al te lang in de vioolkist
gelaten hebt. Waar is hot? Ik zal het
zijn portie vla geven."
De kinderen waren bleek geworden;
de lepels vielen hun uit de handen. Met
ongerust vragende blikken zagen zij
elkander aan.... ik las uit hun onthutste
gezichten zulk een angst, dat ik oogen-
blikkelijk het vreeselijke van den toe
stand begreep.
De tweede portie vla werd in den
teek gelaten, tot wanhoop van Catherine,
die natuurlijk, als gewoonlijk, mij de
schuld gaf.
Alles ijlde naar de houtkist, om de
opgraving te beginnenmaar ach,
reeds langer dan een uur zeker had de
ongelukkige generaal Poesje zijn katten-
gecst gegeven.
Ik was nu getuige van een uitbar
sting van verdriet; zooals alleen de pen
van Jeremia's haar zou kunnen weer
geven; en van Catherine's rol daarbij
spreek ik liever niet. Nog om twaalf
uur 's nachts schreide Jeanne, door mede
lijden en gewetenswroeging gefolterd; en
wat Emile en Charly betrof, die saamge-
strengeld, dicht tegen elkaar gevlijd, in
hun bedje lagen ach, hun kleine
borstjes konden nauwelijks het hevig
snikken bergen, dat telkens van berouw
weer opkwam.
Ik heb mij toen werkelijk in ernst afge
vraagd, of mijn oude generaal, de echte
generaal, hij dien zoovele officieele rede
voeringen en gekommandeerde geweer
salvo's tot afscheid gegroet hadden, of
hij zoo beweend was geworden als het
kleine doode poesje.
levens, die voor een jongen man ook
in die dagen niet klein waren. .Stanley,
die zijn vulgaire voornaam James bij
die gelegenheid tevens veranderde in
het welluidende Henry Morton nam
dienst in het leger der Noordelijken. En
na het einde der vijandelijkheden maakte
hij zich zijn krijgservaring ten nutte
door voor de Messouri Democrat op
20-jarigen leeftijd verslag te geven van
den veldtocht der Engelschen in Abbes-
synië.
Later werd hij berichtgever van de
Neiv-Yord Herald en lang voordat het
gouvernement of de andere bladen er
iets van wisten, kon hij aan zijn blad
in '68 den val van Magdala seinen.
Dat was natuurlijk iets naar Gordon
Bennett's hart. Als trouwens die twee
Stanley en Bennett elkander niet ontmoet
hadden, zou er van al de Afrikareizen
niet veel gekomen zijn; en de darkest
Afrika misschien nog zoo duister zijn
als de nacht. Het laconieke gesprek
tusschen beiden te Parijs gevoerd en
waarbij tot de opsporing van Living
stone besloten werd, herinnert men zich
uit Stanley's eigen reisbesclirijving. Of
de zaak inderdaad zoo toeging durven
we niet te bevestigen. Het plan werd
geheim gehouden, en het duurde nog
een jaar voor dat Stanley in Zanzibar
aan wal ging. De opening van hetSuez-
kanaal en enkele daarmee in verband
staande karweitjes leken hem op dat
oogenblik belangrijker dan Livingstone
die dus maar moest wachten. Het geld
van Bennett was nadat jaar ook opge
raakt en met groote moeite kreeg hij
de fondsen los om zijn expeditie aan te
vangen. Langs nog onbekende wegen
drong hij door tot het Taganykameer
en in 1870 vond hij Livingstone, ver
grijsd en arm.
„Mijn naam is Stanley."
„Goeje morgen enfin men kent
de fraaie wijze waarop Stanley de his
torische ontmoeting beschrijft.
In 1872 was Stanley alweer terug
aan de kust. Hij liet Livingstone achter,
bracht diens dagboek echter mee en had
10000 pond opgemaakt.
In 1874 had een tweede expeditie
plaats; hij ontdekte toen het Albert
Edwardmeer, voud een weg naar den
Congo, en in 1877 kwam hij den mond
van de rivier afzakken, liet volgend
jaar trad hij in dienst van koning Leo
pold en tot 1884 bleef hij daar als ge
volmachtigde van een Belgisch geleerd
genootschap. Een en ander leidde in
'95 tot de stichting van den Congostaat.
Toen volgde het bekende ontzet van
Emin Pascha, die door de Madhisten
in Centraal Afrika gevangen gehouden
werd.
In 1889 voerde hij Emin naar de
kust. En daarmee was zijn werkzaam
heid al6 ontdekkingsreiziger afgeloopen!
Men herinnert zich dat ook Stanley,
ondanks zijn groote verdiensten als
man van energie, niet vrij is gebleven
van zekere kritiek. Men beweerde dat
hij Emin Pascha bijna met geweld ge
dwongen heeft de aanspraken op de
door hem doorzochte streek op te geven.
Anderen weten te vertellen dat hij het
leven van een neger niet veel hooger
stelde dan dat van een mug, en zijn
optreden het begin is geweest van de
ruwheid, die nu nog bij het verkeer
tuBschen blanken en zwarten in Afrika
heerscht.
Ten derde zou men hem een meester
schap in de reklame kunnen toeschrijven
die op het kaliber van zijn motieven
een niet al te fraai licht werpt. Een
feit is het dat hij in beichaving en
wetenschappelijkheid achter stond bij
Livingstone en Emin. Maar door daden
en boeken werd hij de populaire Afrika-
man en dat zal hij nog wel een halve
eeuw blijven.
Stanley huwde in 1890 in zijn vader
land, werd er lid van het Lagerhuis en
Sir. Men zou van hem kunnen zeggen
dat hij behalve tusschen de Afrikanegers
ook onder de ontdekkingsreizigers heeft
geboft. Het laatste stukje wit van de
kaart is hem ten deel gevallen! Voor
zijn naneven blijft na hem niets dan
de Noordpool.
In de te Utrecht gehouden vergade
ring van den Prov. Bond van liberale
kiesvereenigingen in de prov. Utrecht
zijn gekozen tot bestuursleden de hee-
ren mr. L. van Lier, H. A. van Leu
ningen, M. D. van Lessen, allen te
Utrecht, dr. A. J. Thomas te Baarn, A.
G. A. Schmedes te Breukelen, Jhr. K.
J. A. H. Ram van Bottenstein te Zeist
en J. J. van der Eist te Amersfoort.
Er werd reeds vermeld, dat de in
diening van het vaccinewetje inliet bui
tenland de aandacht getrokken had en
dat men er daar nadeel van duchtte.
Dit blijkt wederom uit een referaat in
de Hygiënische Rundschau van wat daar
over destijds in dcDuitscheMedicinisclie
Wocheuschrift had gestaan. „In het ge
val, dat deze wet wordt aangenomen,
zal het dus in Nederland ieder tegen
stander der vaccinatie gemakkelijk mo
gelijk zijn, de bescherming tegen de
pokken geheel illusoir te maken, omdat
de hoofden van scholen telkens opnieuw
van den plicht, om het vaccinatiebewijs
te eischen, kunnen worden ontheven.
Door de aanneming zouden ook wij aan
de grenzen bedreigd worden, daar het
te vreezen is, dat de pokken zich in
Nederland in den loop der jaren weer,
zouden uitbreiden, zooals thans in En
geland het geval is, sedert daar de ont
duiking der vaccinatie wettelijk is toe
gelaten."
Men ziet dat men onze Duitsche
naburen door de aanneming der wet
geen genoegen zou doen.
De Regeering heeft door tusschen-
komst van de burgemeesters aan het
personeel bij het openbaar onderwijs een
biljet doen overhandigen, waarin zij met
de stipste nauwkeurigheid hun staat van
dienst moeten opgeven bij het openbaar
lager onderwijs, en waarin voor de ver
melding van eventueel bewezen militaire
en burgerlijke diensten enz. of die bij
het bijzonder onderwijs bewezen, een
afzonderlijke rubriek is opengelaten.
De burgemeester der gemeente of
diens plaatsvervanger of gemachtigde
waar belanghebbende thans werkzaam
is, moet het stuk voor gezien teekenen
ten bewijze, dat de opgave, voor zooveel
zijn gemeente betreft juist is.
In een drukbezochte vergadering van
de jeugdige vereeniging De jonge Libe
ralen, te 's Gravenhage werd het woord
gevoerd door mr. II. Goeman Borgesius.
Deze besprak den huidigen politiekcn
toestand, na door een overzicht van den
stand der partijen in en na 1848 en van
de geschilpunten die deze partij ken
merkten, duidelijk te hebben gemaakt
hoe de tegenwoordige politieke constel
latie zich heeft ontwikkeld. De verschil
punten in de opvattingen der vrijzinnigen
en die van de tegenwoordige regeerings-
meerderheid, werden vervolgens door
den spreker uiteengezet. Op verzoek
van een der aanwezigen, zette de inleider
nog nader uiteen, wat de liberalen van
de sociaal democraten scheidde. Spreker
stelde daarbij nog nader in het licht,
dat de verschillende fracties der vrij
zinnige partij verbonden waren door ge
meenschappelijke uitgangspunten waar
door het voor deze mogelijk werd, zoo
als bij de aanstaande Provinciale Staten
verkiezingen te zamen op te treden tegen
gemeenschappelijke vijanden. En waar
juist ouder de jonge liberalen de stroo-
ming opkomt om die vrijzinnige denk
beelden iu het algemeen meer te
gaan bestudeeren en verspreiden, daar
uitte spreker gaarne zijn beste wenschen
voor deze jonge garde.
Do zaak van Gebr. van Hoytema,
kassiers te Delft, onlangs naar de open
bare terechtzitting verwezen ter zake
van de bekende hun ten laste gelegde
feiten, zal Donderdag 2 Juni a.s. voor
de Haagsche rechtbank in behandeling
komen.
Men meldt aan het Ilbld.
In de Moensdag gehouden vergade
ring van de antirevolutionnaire kiesver-
eeniging „Nederland en Oranje" te Wa
tergraafsmeer, werd een motie, bedoe
lende hulde te brengen aan het dage-
lijksch bestuur der gemeente, verworpen."
Men moet weten dat het dagelijksch
bestuur in handen van de kerkdijken is.
In de 31e algemeene vergadering van
den Volksbond, Vereeniging tegen drank
misbruik, op Woensdag 13 Juli a. s. te
Nijmegen te houden, zullen o. a. voor
stellen behandeld worden betreffende
het drankbestrijdingsvraagstuk in de
lagere school, de keuze van strijdmid
delen, verwaarloosde kinderen van drank
zuchtige ouders, opbouw en verbetering
van arbeiderswoningen, een herstellings
oord voor drankzuchtige vrouwen, ver
hooging van het rijkssubsidie aan drank-
bestrijdingsvereenigingen, een subsidie
aan Hooghullen, vrouwencomités tot be
strijding van het drankmisbruik, propa-
gandaclubs, aanschaffing van projectie-
lantaarn met toebehooren, bevordering
van jongclingclubs, openluchtspelen en
volk svoetbalclubs, subsidieering van nood
lijdende afdeelingen, die een koffiehuis
exploiteeren.
Het hoofdbestuur geeft in overweging,
voorstellen, door een paar afdeelingen
gedaan, om den eere-voorzitter mr. H.
Goeman Borgesius buiten den rooster
van aftreding te houden, in te trekken,
overeenkomstig den wensch van den
eere-voorzitter zelf.
In deze vergadering zal aan dr. H.
Buringh Boekhoudt te Davos-Platz de
gouden Imedaille worden uitgereikt, die
hem toegekend is voor zijn antwoord op
de prijsvraag van den Yolksboud, ge
titeld: „Het alcoholvraagstuk. Handlei
ding ten dienste van het onderwijs aan
kweek- en normaalscholen."
Er zijn tegenwoordig lang niet zoo
veel weezen meer in de weesinrichting
te Neerbosch als voorheen. Er is een
tijd geweest, dat er meer dan 1100
waren; thans is het gezamenlijk aantal
jongens en meisjes ruim 400, dat kan
overzien worden en niet weer tot een
buitengewoon cijfer zal stijgen, daar
men er niet meer dan in 't geheel 500
a 525 aanneemt. Dat maximum zal
vooreerst wel niet worden bereikt, wijl
algemeen in den lande bij de gestichts-
verpleging afneming wordt waargeno
men, welk gunstig verschijnsel wordt
toegeschreven aan toeneming der ge
zinsverpleging en aan het meer dan
vroeger tot zich nemen van weezen door
hun verwanten. De meeste kinderen,
die in den laatsten tijd te Neerbosch
werden opgenomen, zijn halve weezen,
wier moeders overleden zijn.
Een 16-jarig meisje, dat te Utrecht
eenigen tijd logeerde, is spoorloos ver
dwenen. Sedert Vrijdagmorgen heeft
men niets meer van haar gehoord. De
mogelijkheid, dat zij stilletjes naar haar
familie teruggekeerd zou zijn, heeft zich
niet verwezenlijkt.
Intusschen is aan het licht gekomen
dat de zestienjarige kennis had aan een
jockey en men vermoedt thans, dat zij
met hem heimelijk is vertrokken. De
jongeling moet Donderdag te Bussum
eenig geld hebben verdiend, waarna
overeenkomstig een van te voren tus
schen de twee afgesproken plan moet
zijn gehandeld.
Volgens bekomen inlichtingen stond
dezelfde jockey inschreven voor de te
Bergen te houden meeting, alwaar hij
moet zijn aangehouden.
Een paartje in de gemeente Sclioier-
land zoo schrijft men aan de Std.
dat eerstda igs door den echt zal wor
den verbonden, bouwde in drie uur een
woding vonzoden.
Het vaderland weet mede te doelen,
dat de regeering deze week nog een
wetsontwerp betreffende de ouderdoms-
verzekering aan den Raad van State zal
verzenden.
Door de politie is in het gemeente
ziekenhuis te 'sGravenhage onderge
bracht een onbekend meisje van om
streeks 19 jaar, dat op straat een toeval
had gekregen en sedert haar geheugen
kwijt is. Tot dusver is niet vastgesteld
kunnen worden, wie zij is en kwam
geen aangifte in van de vermissing van
een zoodanig meisje.
Het afdeelingsverslag van de Eerste
Kamer is verschenen. Men leest er in
dat „zeer vele leden onoverkomelijke
bezwaren hadden" tegen de toekenning
van het diplomeeringsrecht aan de bi-
zondere Universiteiten. De voorstanders
van het wetsontwerp worden slechts als
„vele leden" aangeduid. Dat schijnt dus
op verwerping van de wet door de
Eerste Kamer te duiden. De argumen
ten zijn overigens dezelfde als in de
Tweede Kamer reeds gehoord zijn en
mededeeling daarvan kan dus achterwege
blijven.
UIT DE PERS.
De Stern des Volks" maakt de min
der vriendelijke opmerking, dat wij „een
vischje uitgooien om een kabeljauw
te vangen" naar aanleiding van ons
artikel: „Aan den Arbeidin een van
de vorige nummers van de Ecmlander.
Waaruit dat listige uitgooien van dat
vischje met zulke baatzuchtige be
doelingen zou moeten blijken?
Wij hebben in ons artikel gezegd dat
sociaal-demokrateu in dit district bereid
zouden zijn op een gematigd liberaal
te stemmen. Daarmee hebben we niet
getracht, als een sluwe vogelaar de man
nen van S. D. A. P. in het liberale net
te lokken, maar eenvoudig een mede
deeling gedaan, die gegrond is op de
uitlatingen van eenige sociaal-democraten
hier ter stede, o.a. bij de lezing van den
Heer Roodhuizen
Hoe meer stemmen in 1905 op den
liberalen candidaat worden uitgebracht,
hoe liever wij het zullen zien, doch dat
zal voor ons geen reden! zijn, om de
sociaal-democraten of wie ook anders
te bejegenen, dan wanneer we de vaste
overtuiging hadden, dat we ze bij de
stembus van 1905 lijnrecht tegenover
ons zouden zien. Als socialisten onze
geestverwanten stemmen, dan zullen ze
dit niet doen om ons welgevallig te zijn,
doch alleen, omdat zij aan een liberaal
kabinet den voorkeur geven boven een
anti-revolutionair, hoe laag zealle „bour-
geosie-partijen" overigens ook taxeeren.
Doch welke de houding de S. D. A. P.
in 1905 hier ook moge aannemen, wij
zullen niets van onze onafhankelijkheid
prijsgeven, om voor den liberalen kan
didaat stemmen van niet-partijgenooten
te verwerven.
Antisemitisme.
Een schandelijk staaltje van jodenhaat
niet in Rusland, maar in ons land,
meldt „Het Volkin het nummer van
Woensdag, 11 Mei. Dit blad geeft een
citaat uit de welbekende Limburger
Koerierredacteur Pastoor Thissen, ook
geen onbekende voor onze lezers, waarin
deze o. a.een correspondent van de N.
R. C. de lieflijkheden naar het hoofd
werpt van „verwaten spekjood" „krom-
neuzigen knoflookkouwer" enz. Het Volk
zegt:
Deze Thissen schrijft
Smeer op goeden Vrijdag spe.k op uw
boterham. Meng daar uw oud-tcstamen-
tiseh knoflook onder, |en voeg daarbij
een beetje Tahnudsch paaschbrood, met
wat christen bloed bereid bij, en dan eet
smakelijk, Jood.
„Wat het laatste receptje betreft, het
met Kristenbloed gemengd paaschbrood
(Matsche), dat zal wel een steentje des
aanstoots blijven, ook bij vele Katho
lieken."
Deze man haalt dus het oude laster
praatje op, tengevolge waarvan menige
Jood in oudere tijden is vermoord, en
tot in den laatsten tijd is mishandeld
en vervolgd. Het is het praatje waar
mee de politieke anti-semieten de dom
me menigte tegen de Joden opzetten.
Nu is het, zooals „Het Volk" terecht
opmerkt tot zekere hoogte van weinig
belang, wat een blad als dit Limburg-
sche schrijft, een blad waarmee de Ka
tholieken in de Noordelijke streken wei
nig op hebben, naar wij vertrouwen;
ook het Centrum bijv. verzet zich te
gen het gruwelijk lasterpraatje van ritu-
eelen moord, door den heer Thissen
geëxploiteerd, zooals dit trouwens door
dit blad meermalen is gedaan. Des te
meer verwondert ons de houding van
het Centrum, waar het schrijft:
%*Anti-semitisrae.
Wij ontvingen het volgende verslag
uit Breda
„De Z. E. Z. G. pater F. Hendrichs
S. J., van Oudenbosch sprak eergister
avond in een buitengewone vergadering
voor de leden inet hunne dames van
de vereeniging „Geloof en Wetenschap"
over 't onderwerp „Anti-Semietisme en
Christelijke liefde."
Spreker had het niet over het anti
semietisme dat de Joden wil aanvallen
of werkt uit rassenhaat, maar over een
verdedigend anti-semietisme.
Dat achtte spreker niet in strijd met
de christelijke liefde, en daartoe voerde
hij eenige dozijnen citaten aan uit Con
cilies, brieven van Pausen en Kerkva
ders enz.
De gevierde spreker werd aandachtig
door het uitgelezen gezelschap gevolgd
in zijn leerrijke lezing".
Het betoog van den eerw. spreker
niet anders dan uit dit beknopt verslagje
kennende, moeten wij ons natuurlijk
van commentaar op het gesprokene ont
houden.
Echter zouden wij toch de vraag wil
len stellen, of het wol urgent is te hee-
ten, voor het anti-semietisme het
moge dan een „verdedigend" anti-seinie-
tisme zijn— propaganda to maken op
onzen vaderlandschen bodem?
De wijze, waarop eenige jaren gele
den getracht werd deze beweging ten
onzent ingang te doen vinden, dringt
tot waarschuwing.
Het heette toen ook, dat men alleen
verdedigend wilde optredenmaar dat
de christelijke liefde in geschriftjes als
de Talmudjood en dergelijke buiten
schot bleef, zouden wij niet gaarne on
derschrijven.
De anti-semietische beweging is uit
den aard der zaak te eng en te beperkt,
zij leidt te zeer de aandacht af van de
groote hedendaagsche vraagstukken,
dan dat wij ze zonder bepaalde nood
zakelijkheid een noodzakelijkheid,
welke wij voor ons land niet aanwezig
achten zouden willen binnenloodsen,
Te minder omdat men da irbij zoo
gemakkelijk tot overdrijving vervalt en
met onzinnige beschuldigingen, als van
«len „ritueelen moord", de gemoederen
in ongezonde beroering brengt.
Hoewel dus ook het Centrum niet
aan de zijde staat van den heer Thissen
is de verklaring dat Thet propaganda
maken voor het antisemitisme, niet
urgent acht, alles behalve geruststel
lend voor vrijzinnigen, die ook het anti-
simetisme in minder „engen" zin ver
derfelijk achten.
Volkomen begrijpelijk vinden wij dan
ook de waarschuwing waarmee „Het
Volk" zijn artikel eindigt:
Maar als het de heeren te pas komt
als ook voor het Centrum de tijd der
urgentie is aangebroken, dan zien wij
de verwarrende voorstelling van den
rassen- en godsdiensthaat naar den
voorgrond schuiven, met het doel om
katholieke arbeiders af te houden van
den strijd voor het belang hunner klas
se. Dat is het eenige doel.
Daarom moeten wy op die dingen
een oogje gevestigd houden.
