Uit de Omgeving.
Stadsnieuws.
Advertentiën.
Te Huur
E. J. Ruitenberg.
|Wilhelm Rudolph Schwemmer§
E. v. Crewel van Vollenhoven.
wollen dekens, 150 lappen japonstof,
12 lappen gordijnstof, 11 lappen flanel
en 20 blouses, benevens een menigte
schoenen, muilen onderkleeren, beurzen,
kraagjes, hoeden, sawhls, boa's, moffen
kunstbloemen enz. enz. Men ziet, dat
het oudje, 't welk bovendien een jaar
geld van f 360 en bijna f 4000 op de
spaarbank had, goed voor haar ouden
dag had gezorgd.
Jammer, dat ze er nu zoo weinig aan
zal hebben.
Soest. De proef met het stofvrij
naken met westrumine, over een
[engte van 1 K.M., zooals de heer
iiem zich had voorgesteld, zal hoogst
waarschijnlijk wel niet genomen
worden, Immers uit een opgaaf van
rosten is geconstateerd, dat enkel de
jedekking van den weg f300 kost.
Ju komt daar nog bij arbeidsloon.
Bovendien moet een sproeiwagen
worden aangeschaft voor 't gelijke-
ijk verdeelen der westrumine. En
was men dan nog maar met het werk
ereed. Telken jare moet de bedek
ing worden vernieuwd. Zoolang dus
Ie kosten zoo hoog zijn, zal wel geen
emeentebestuur worden gevonden
at tot deze nieuwigheid zal beslui-
en. Waarschijnlijk zal het nu ko-
neu tot e'en bedekking van enkele
neters.
Harderwijk. Door de politie is
iroces-verbaal opgemaakt tegen een
rerkgever hier ter stede, wegens
vertreding van de arbeiderswet.
Bij het Koloniaal-Werfdepot zijn
i de mannd Mei jl. voor het O. I.
ger aangenomen 56 personen, onder
ie 10 vreemdelingen en 8 gedeta-
heerd wordende miliciens, terwijl
de Kol. Reserve 3 militairen
verkwamen Voor West-Indie namen
personen dienst. Naar Oost-Indie
•rtrokken 2 detachementen, onder 4
'ticieren, samen sterk 7 onderoffi-
eren en 80 minderen; afzonderlijk
officieren van gezondheid. Uit
'est-Indiö keerden 3 soldaten terug
n den dienst met paspoort te ver
ten.
- De ansjovisvanfist laat steeds
zich wachten. De berichten van
ders zijn ook verre van bemoedi-
nd, terwijl de tijd zoo langzamer-
md heenstrijkt. Ook de vangst van
idere vischsoorten heeft bij lange
et beantwoord aan de verwachtin-
u, die men koesterde, zoodat een
ander voor den visschersstand
niet gunstig hij staat. Het is te lio-
n, dat hierin verandering moge ko-
Gedeputeerde Staten van Utrecht
lebben den heer D. Gerritsen, alhier,
noemd tot lid der Commissie van
nslag voor de belasting op bedrijfs-
andere inkomsten in den kring
nersfoort.
De lieer J. G. Busch Keiser, Emcr.
edikant aUiier, sprak Maandagavond,
artoe uitgenoodigd door het Comité
,i Liberalen uit de verschillende
t'len van de gemeente Leusden in
voort, wat ten gevolge had, dat een
eeling LeusdenStoutenburg van de
ntrale werd opgericht met aanvanke-
31 leden.
De kapitein M. D. J. de Jongh, van
4e reg. inf. komt te Leiden in gar-
:oen.
De Rijks-telephoniste mej. R. ter
rt, wordt overgeplaatst naar
tkantoor te Hilversum.
het
i. D. J. van Aalst, komt voor op
zestal voor predikant bij de Ned.
tv. gemeente te Utrecht, (vac. Dr.
Meer), Het drietal wordt 20 Juni
gemaakt.
3e hoofdconductcur G. Riphagen is
orderd tot trein-controleur bij de
IJ S. M. en wordt in verband daal
de overgeplaatst naar Amsterdam.
3e Liberale kiesvereeniging te Baarn
t de vier aftredende leden voor de
►vincialc staten opnieuw candidaat
teld.
hj de officieele candidaatstelliug voor
verkiezing van vier leden voor de
>vinciale Staten, werden gisteren can-
aat gesteld de heeren; C. Th. van
k, J. Bolk, K. van der Burg, P.
'tman en mr. F. D. graaf Schinmiel-
ninck.
Bij de Maandag ten overstaan van den
lieer J. van der Plank namens assura
deuren gehouden aanbesteding ,van het
weghalen van het door brand en water
beschadigde stroo en de overblijfselen
der schuren van de firma II. Gerritsen
buiten de Kamppoort waren acht ge
gadigden.
Hoogste inschrijver was G. Wolfswin
kel, te Schcrpenzeel, voor fill;* liet
laagste bod was f 50.
's Middags tegen twee uur stond plot
seling het stroo weer in weer in brand
zoodat de brandweer opnieuw moest aan
rukken ter bliissching. Men vermoedt
dat eenige spelende jongens, zeker de
verleiding niet kunnende weerstaan, een
vuurtje hebben willen stoken.
Terwijl de bewoners afwezig waren,
ontstond gisterenmiddag door tot nog
toe onbekende oorzaak, brand in het
perceel van den klompenmaker E. H.
van den Ham aan den Soestcrw cg. Het
huis brandde zoo goed als geheel uit,
het achtergedeelte, waarin de klompen
makerij gevestigd was lag in een oogon-
blik tegen den grond. De brandweer
was spoedig ter plaatse. .Assurantie dekt
de schade.
Het oude stads-zwanenpaar zagen we
gisterenmorgen in dc beek nabij Monni
kendam zwemmen met acht jongen.
Wc hopen, dat de jeugd de diertjes
niet zal plagen, mocht dit w cl het geval
zijn, dat de politie dan de deugnieten
zal verbaliseeren.
Afwijkende van onze gewoonte, om
alleen datgene, wat werkelijk stadsnieuws
is, onder deze rubriek op te nemen,
willen wre daarvoor een uitzondering
maken met het bericht van den brand
in het woonhuis van Dr. Cramer te
Mamersvcld. We waarschuwen evenwel
onze lezers en lezeressen bij voorbaat,
niet de gevolgtrekking te maken, dat
we nu het voetspoor zullen gaan volgen
van een der Amersfoortsche bladen,
welks Hoofdredacteur berichten uit Egypte
en Mantsjoerije leuk weg onder stads
nieuws doet verdwalen. |Xict alleen
echter omdat Ilamersveld ligt ouder den
rook van Amersfoort, meenen we dit
maal een uitzondering te mogen maken,
maar ook, omdat een onzer verslagge
vers in hoogst eigen pórsoon naar hot
terrein van den brand is geweest, om
daar alles met eigen oogen te kunnen
aanschouwen.
Zaterdagnamiddag dan, tegen goed
vier uur bemerkte de bewroners in het
huis van Dr. Cramer een vreeselijke
brandlucht en toen men naar boven wilde
gaan om te onderzoeken of er ook
onraad was, sloeg de rook den spcu-
renden al tegen. Oogenblikkelijk ging
men toen in het benedenhuis aan het
redden en werden de twee paarden uit
den stal naar veiliger plaats gebracht.
Daar het rieten dak overvloedig voed
sel aan het vuur gaf eu de brandweer
slechts met een soort miniatuur brand
spuit in het veld kon komen, viel er
aan blusschcn feitelijk niet te denken,
liet gchecle huis brandde dan ook totaal
uit, de polikliniek ter zijde van het
woonhuis, w aarin de apotheek is geves
tigd, bleef gelukkig behouden.
Tot laat in den avond bleef men bezig
met liet blusschingswerk. Eenige man
nen onder leiding van den koddebeier
Knoppers trachtten de muren omver te
duwen met een tot stormram gepromo
veerde heipaal. Ook het brandspuitje
gaf zoo nu eu dan een straaltje, waar
aan het rustig voortsmeulende vuurtje
zich echter weinig stoorde.
In 't begin scheen heel Haniersveld
wel leeggcloopen, maar toen het ergste
voorbij was, trokken de meeste men-
schen ai en bleven slechts enkele per
sonen hetzij uit nieuwsgierigheid, hetzij
om te helpen bij den brand aairwczig.
Omtrent de oorzaak verkeerde men,
woudcrlijk genoeg bij zoo'n vuurgloed,
in liet duister.
Assurantie dekt, naar men ons mede
deelde, de schade.
Men vraagt ons plaatsing voor het
volgende:
Op Yrijdag, den 22 April 1904 heeft
alhier op den weg van Amersfoort naar
Hoogland weder eene ergelijke mishan
deling plaats gehad. Een vischvrouw
uit Spakenburg reed aldaar met cenen
hondenwagen, waarvoor 3 honden w a
ren aangespanneu.
Op eens gaf zij éen der honden vijf
slagen met hare klomp op den kop,
w aarop dat dier hevig begen te janken.
Nadat zij zich daarna wrcder op den
hondenw agen had geplaatst, gaf zij den
zelfden hond nog bovendien acht sla
gen met eenen stok, waarop genoemd
dier opnieuw hevig begon te janken.
Voor deze ergelijke mishandeling
werd zij den 3 Juni 1904 veroordeeld
tot eene boete van f 3 cf tot gevange
nisstraf van 3 dagen.
Vergadering van „de Centrale9*
te IiCii.sden.
Daartoe uitgenoodigd door een Comité
van Liberalen uit verschillende declen
van de gemeente Leusden, had Maandag
6 Juni in Bavoort een vergadering plaats
waar de Heer Busch Keiser, emeritus
predikant te Amersfoort als spreker optrad.
Dc vergadering werd met eenige
krachtige en welgekozen woorden ge
opend door den voorzitter van genoemd
Comité, de Heer Van der Heul.
Dc Heer Busch Keiser had tot onder
werp gekozen: „Christelijk of Kerkelijk1'
en zeide ongeveer het volgende:
Mijne Heeren!
De reden, waarom ge saamgeroepen
en saamgekomen zijt is U bekend. Nog
niet lang geleden is een Centrale
Kiesvereeniging opgericht, met het doel
bij de komende verkiezingsstrijd een
krachtige werkzaamheid te ontwikkelen
tegen het Anti-revolutionair-Roomsche
ministerie, een kwaad voor ons land.
Willen we in den strijd, die komen
zal, kunnen rekenen op eenige kans van
slagen, dan is eendrachtige samenwerking
dringend noodig. Een van de oorzaken,
of liever de oorzaak, waardoor dc vrij
zinnigen bij dc verkiezingen van 1901
de nederlaag hebben geleden is deze: de
tegenpartij was éen en wij warén ver
deeld. Dc tegenpartij was over&l uit
stekend georganiseerd, bij ons liet die
organisatie veel te wenschen over.
Sluiten thans alle vrijzinnigen zich
niet nauw aaneen, trekken ze niet als
een goed geordend leger ten strijde,
1905 zal ons hetzelfde schouwspel ge
ven als 1901.
In het bijzonder voor ons district is
krachtige actie noodzakelijk. De „Cen
trale" zou haar naam niet terecht dra
gen, als niet in verschillende dorpen
kiesverenigingen werden opgericht om
te werken gesteund door en steunende
het Hoofdbestuur. Met blijdschap ver
nam het bestuur te .Amersfoort, dat er
in Leusden enkele liberale mannen het
plan hadden opgevat, eene kiesvcrceni
gind op te richten, en tot mij kwam
het vereerend verzoek om als spreker
dezen avond te willen optreden.
En waarom nu juist tot mij Omdat
ik mij, gedurende mijn kort verblijf te
Amersfoort, als zoo bij uitstek liberaal
heb doen kennen Ik geloof van nee.n
Maar grond voor liet vermoeden heb
ik, dat men juist mij verzocht, omdat ik
.bijna een halve eeuw lang Evangelisch
predikant ben geweest in dc Ncd.
Herv. kerk, en in de politiek steeds de
voorkeur heb gegeven aan de vrijzin
nige richting.
Goed geloovig Christen te zijn en
toch vrijzinnig in de staatkunde klinkt
tegenwoordig haast ongeloofelijk. Uit
volle overtuiging heb ik tientallen van
jaren het Evangelie van Christus ver
kondigd, maar toch hoop ik het nog te
beleven, dat het Clcricale partij-mini sterie
Kuyper genoodzaakt zal zijn af te treden,
ten einde vervangen te worden door
een Vrijzinnig ministerie, dat dc belan
gen van het heelc land zal behartigen
en niet de belangen van een partij.
Met verontwaardiging wijzen wij de
beschuldiging af, dat wij geen Christe
nen zouden zijn, omdat we het liberale
beginsel in dc Staatkunde verkiezen
boven het elericale. De anti-revolutio
nairen en roomschen laten, liegend en
lasterend, het den volke steeds hooren,
dat zij alleen de ware christenen zijn.
Allen, aldus redcnceren zij, die niet tot
onze partijen bchooren of onze leer
stellingen niet blindelings gehoorzamen
zijn ongeloovigcn. O, ik erg mij zoo
dikwijls wanneer ik de woorden
Christelijke-regeering, zoo saamgekop-
pol ontmoet. Ik wensch geen afkeuring
uit te spreken over het hart der leden
van het kabinet, maar ik betwist het
recht, zich met den titel Christelijk te
tooien. Het is niet Christelijk maar
Kerkelijk. Dat is juist zoo -mooi uit
eengezet in een artikel, dat ik met
zooveel instemming heb gelezen in .,Z3e
Eemlandcru van 21 Mei.
Niet Christelijk maar Kerkelijk, zoo
karakteriseert men het meest de coali
tiemannen. Van de Roomschen spre
ken we niet. Van hun jeugd af wordt
het hen geleerd dat boven alles staat:
dc kerk.
Maar is liet bij anti-revolutionairen
wel veel anders?
De ongetwijfeld zeer knappe Dr.
Kuyper heeft bij zijn optreden en daar
voor vele beloften gedaan. Alles zou
anders worden, schooner, christelijker.
En zijn die beloften vervuld? Ja er is
wrel iets anders geworden, getuige tal
van benoemingen, waarbij niet in de
eerste plaats gevraagd wrerd naar be
kwaamheid en geschiktheid maar veel
meer naar kerkgenootschap en politieke
geloofsbelijdenis. Ik vind daarin niets
onpartijdigs maar ik vraag U, steekt
daar iets Christelijks in? Maar dan
misschien in de wetten of wetsontwerpen,
die het ministerie heeft ontworpen?
We hebben de wroning- en gezond
heidswet, twee erfstukken van liet vorige
vrijzinnige ministerie. En wat is er
bijgevoegd of afgelaten door het chris
telijk ministerie, daarin zit niets speci
fiek christelijks.
De afschaffing van de loterij dan
Eerst na 18 jaar zal er aan dat „kwaad"
een einde gemaakt zijn, terwijl in het
ontwerp geen enkel artikel voorkomt
om paal en perk te stellen aan dc be
kende speelzucht van ons volk. Steekt
daar iets christelijks in?
Het ontwerp Vaccinewetje, waarin
tegemoet gekomen w ordt aan de bezwa
ren van eenige honderden maar een
gevaar wordtgeschapen voor milliocnen
Ook daarbij is het echt christelijke ver te
zoeken.
Aanvankelijk had dc Drankwet veel
goeds. Maar in de Kamer zien we hoe
droevig die wetgevende arbeid van Dr.
Kuyper met toedoen van zijn ziende en
blinde volgelingen zoo wordt verwerkt
dat de tappers en vergunninghouders
over de aanneming zullen kunnen juichen.
En dan de Tariefwet, waarna de
Roomschen al zoo tal van jaren hebben
rondgezien. Waarom? Hot is mij niet
gelukt dat te ontdekken. Evenmin als
ik iets christelijks er in vind, een wet
te maken, die de overgroote meerder
heid van ons volk zal schade berok
kenen.
Maar nu, zult ge zeggen, hebt ge
toch iets vergeten, waarbij wel degelijk
het christelijk karakter uitkwam: de
Iioogcr Onderwijswet n.l. Ik heb die
evenwel niet vergeten, en al had ik geen
andere bewijzen, die wet alleen geeft
al een afdoend argument wanneer we
van onze regceriirg spreken als van een
Clcricale partijregeering. De wet dient
nergens anders voor dan om de vrije
w etenschap tegen te werken en de Vrije
Universiteit, de propaganda kweek
kast voor doleercnde predikanten moest
worden bevoordeeld. De door de
luiyperianen zoozeer gehate Hervormde
Kerk moest een hak worden gezet.
Terecht heeft Dr. Bronsveld dan ook
gezegd: „Het indienen van deze-wet is
een door en door onoprechte daad. De
leus van „vrijheid voor het hooger
onderwijs" is onwaarachtig. Dc heer de
Lobman heeft het nadrukkelijk ver
klaard: Ons hooger onderwijs is vrij.
We loopen nu juist gevaar van onvrij
hooger onderwijs te krijgen."
Tal van orthodoxe predikanten, ver
gaderd te Utrecht en te Groningen, heb
ben verklaard dat zij deze wet schade
lijk en een ramp voor het land achten.
Aan de echte wetenschap zal een dop-
delijkc wonde worden toegebracht.
We leven nu evenwel nog in de hoop,
dat ons Iloogerhuis de Eerste Kamer
zoo vrijheids- en vaderlandslievend zal
zijn de wet te verwerpen.
Het Ministerie heeft niet beantwoord
aan dc verwachtingen, Kuyper heeft niet
gedaan wat hij beloofd had. De Christen
Democraathet antirevolutionaire orgaan
van de heeren Staalman en de Vries
verwijt Dr. Kuyper, dat hij zijn beloften
heeft geschonden. Geen enkel punt van
het program van urgentie der anti-revo
lutionaire partij is nog verwezenlijkt.
Maar nu werd mij eens door iemand
gevraagd: acht ge het dan geen
diepe zegen voor ons vaderland, dat we
een regeering hebben, die den Bijbel
hooghoudt. En wrat antwoordde ik daar
op? Zeker zou ik dat een zegen vinden,
maar kent ge dan onzen Bijbel zoo w ei
nig, dat ge niet eens weet dat het een
boek is voor het innerlijke des harten,
voor den godsdienst en niet voor de
politiek. En ge spreekt van den Bijbel
hooghouden!
Maar weet gc dan niet dat onze be
windsmannen niets zouden beteekenen,
zonder de hulp van de Roomschen, die
in Spanje en Brazilië den Bijbel ver
branden! Van de Roomschen die de
geheele geschiedenis door zich steeds
hebben doen kennen als de vijanden
van elk vrij onderzoek. Meent ge nu in
werkelijkheid dat door zoo'n onmoge
lijk monsterverbond van Rome en Dordt,
de protestandschc belangen met ijver
naar behooren zullen behartigd worden?
Neen ik acht het Christelijk-ministcrie"
geen zegen, maar een vloek voor het
land.
En vraagt ge mij nu of ik in alles
meega met hetgeen de liberalen doen
of laten, dan antwoord ik daarop: neen.
Ook dc vrijzinnigen hebben menigmaal
gedwaald en zich aan betreurenswaar
dige fouten schuldig gemaakt. Maar we
mogen verwachten dat ze door de erva
ring zullen geleerd hebben en dat ze bij
hun verder streven en werken zich zul
len spiegelen aan het verledene. Dit
kunnen we evenwel met de meeste be
slistheid zeggen: Een kerkelijke partij
regeering hebben de liberalen nooit ge
vormd, nimmer hebben zij zich schuldig
gemaakt aan de fouten van het huidige
kabinet: de belangen van het land onder
geschikt te doen zijn aan de belangen
van de partij.
En nu: geen preek zonder toepassing.
En nu ben ik zoo'n tal van jaren pre
dikant geweest, dat ge van mij ook
zulk een toepassing wel zult verwachten.
De heer van der Heul heeft in zijn ope
ningswoord er al opgewezen, dat het
doel van dezen avond is: een afdeeling
LensdenStoutenburg op te richten
van de Centrale Liberale kiesvereeni
ging in het district Amersfoort. Ik hoop
van harte dat nog hedenavond zulk een
afdeeling zal worden geconstitueerd.
Gij hebt hu gehoord wat wij willen,
wanneer go thuis komt spreek daar dan
over met uw huisgenootcn met uw buren
en geestverwanten en wektze op, zich nauw
aaneen te sluiten opdat ook in het district
Amersfoort een krachtige actie in vrij
zinnige richting kan worden gevoerd.
Maar er is nog meer. Het lidmaatschap
van een vereeniging geeft zekere rech
ten maar ge moet ook bedenken, dat
het ook plichten mot zich brengt. In
de eerste plaats dient ieder te beden
ken, dat stemrecht stemplicht is. Wie
stemmen mag moet dat ook doen. Als
er gekozen moet worden, blijf dan in
geen geval thuis. Wanneer ge er iets
voor moet opofferen, doe dat dan en ga
stemmen op de mammen van vrijzinnige
richting. En wek uwr kennissen en gcest-
verw anten op evenzoo te doen. Werk
door daad en voorbeeld mede, op dat
de oogen van ons volk hoe langer hoe
meer geopend worden voor het kwaad
van een clerical© partijregeering.
De rede werd door de zeer goed be
zochte vergadering mot de grootst mo
gelijke aandacht gevolgd, en ecu warm
applaus beloonde den spreker voor zijn
met den gloed der overtuiging uitge
sproken woorden.
Nadat dc heer lveete den heer Busch
Keiser had verzocht, later wanneer de
afdeeling zal zijn geconstitueerd, nog eens
terug te komen, waaraan de heer Busch
Keizer gaarne wilde voldoen, werd de
vergadering gesloten.
Sport.
U. D. I. H verloor Zondag j.l. met
23 van „Allen Weerbaar" 1 uit
BussUni.
Burgerlijke stand van Amersfoort
van 4 Juni tot en met 7 Juni 1904.
GEBORENMai ie Fransisca Biatrix,
d. van E. H. Neven en F. G. Koning;
Theodorus Henricus Maria, d. van
D. Tuithof en 0. Jordensc; Joseph
Hermanns, z. van J. Uding en A. van
Beek; Jan, z. van J. TToogewind en
en J. Hesse; Percij Albert, z. van \V.
C. Mac. Cord en M. Ceulemans; Johanna
Classina, d. van B. A. Clemens en A.
M. Bonnier; Theodoor, z. van T. Wee
vers en C. J. de Graaff; Simon, z. van
J. Klein en S. Rosenboom.
ONDERTROUWD: II. J. Vos en J.
van Eysden; G. van Eeden en G. de
Ruyter; M. J. Smal en M. Toinbroek;
S. van Leijenhorst eu W. van Dicnien.
OVERLEDEN: Antonius, oud 11
mnd., z. van W, Petersc en A. II. van
den Ham.
Heden overleed plotseling onze
geliefde Echtgenoot en Vader
in den ouderdom van 54 jaar.
Uit aller naam
E. SCHWEMMER—
Koelman.
A'foort 0 Jnni 1904.
Heden overleed te Antwrerpen
in den ouderdom van 80 jaar
onze geliefde Moeder en Beliuwd-
moeder, Mevrouw
E. KLASSER
A. KLASSERv. Crewel.
A'foort 4 Juni 1904.
tegen 15 Juli 2 a 5 net gemeubileerde
Kamers, gelijkvloers, met of zonder
pension.
Utrechtsclie weg 64.
Timmerman en Makelaar.
WF,VKKSI\«KI, 11.
