Buitenland.
Binnenland.
Allerlei.
Voor Vrouwen.
laatstgehouden vergadering diervereeni-
ging. Toen zeide hij, het vertaalrecht
zelfs in Nederland betwistend, dit „recht"
willende bewaren voor de aaneengeslo
ten boekverkoopers alleen.
„Wij spreken hier als boekverkoo
pers"- Op het congres sprak de heer
Wormser weder in andere gedaante.
Daar bepleitte hij de uitzending van
veel eenvoudige, godsdienstige lectuur
naar Zuid-Afrika, loffelijk pleidooi, ge
tuigend zoowel van den vromen en va-
derlandschen zin van ons geacht ge
meenteraadslid als voor de noodzakelijk
heid van de opruiming der zolders v ol der
gelijke handelswaar, waar voor een markt
moet gevonden worden. Ik spreek hier
alsof ik, evenals de heer Wormser, zelf
een handel iu „dergelijke waar" had,
dus als koopman in zeker soort lectuur.
Tnans spreek ik weer als schrijver."
"Vervolgens stelt de heer Canter in 't
licht,hoede schrijvers,die vóór 80 naam
gemaakt hadden, met uitzondering van
Multatuli, grooteudeels gefortuneerd wa
ren. Wat zij met hun pen verdienden
was „bijverdienste."
De voordrachten van de heer Frede-
ricq en Laurillard vindt schrijver vrij
onbeduidend vooral het „pitlooze" Kwe
zelken, waarop zooals men weet de heer
Fredericq het publiek onthaald heeft,
moet het ontgelden.
Daarna richt schrijver zich tot zijn
landgenooten, tot de Koningin en tot den
Prins 0111 hen er op te wijzen, hoe noodig
het is dat er verbetering komt in den
toestand van de schrijvers, die van hun
kunst moeten leven. Wij citeeren nog
het volgende:
„Nederlanders, uw schrijvers worden
opzettelijk, door een aaneengesloten bent
van boekverkoopers en uitgevers, dag
aan dag bestolen!
Nederlanders, uw schrijvers lijden ge
brek, terwijl het in uw en hun belang
zou zijn, dat zij een welvaart genoten,
die hen onafhankelijk en vrij maakte.
Nederlanders, uw schrijvers staan met
beschaamde kaken tegenover de auteurs
in 't buitenland, die hen er op aanzien,
dat zij door Nederlandsclie uitgevers
worden afgezet.
Prof. Te Winkel heeft de hoop uit
gesproken, dat over twèe jaar een groot
aantal letterkundigen der jongere ge
slachten op het negen-en-twintigste Con
gres zouden vertegenwoordigd zijn.
Professor, indien u dit ernst is en
niets mag ons reden geven aan uw
woorden te twijfelen, help ons dan aan
ons recht Neemt gij het initiatief tot
een verzoekschrift aan H. M. de Koning
in der Nederlanden, waarin de in
't Nederlandsch schrijvende auteurs een
stemmig H M. verzoeken, Haar grooten
invloed aan te wenden, opdat aansluiting
van Nederland bij de Berner Conventie
worde verkregen.
De in 't Nederlandsch schrijvende
auteurs, zij mogen verdeeld zijn door
velerlei meeningen op kunstgebied, zijn
het allen erover eens, dat deze aanslui
ting een zaak van recht en eerlijkheid
is, jegens de buitenlandsche auteurs,
jegens het Nederlandsche publiek en
jegens henzelf.
Roep gij hen op, dat verzoekschrift
te teekenen. En mocht deze poging
met succes bekroond worden, dan zult
gij u voor altijd een plaats verworven
hebben in de harten van alle weldenkende
vaderlanders".
Tijdens den strijd tegen de Ilooger-
onderwijswet is er meermalen op ge
wezen, dat het onderwijs aan de Vrije
Universiteit op veel lager peil staat dan
dat aan de openbare uuiversiteit. Vooral
bij de debatten in de Tweede Kamer
heeft dit verwijt bij de Kuyper-vergo-
ders heftige verontwaardiging gewekt.
Thans komt evenwel een antirevoluti
onair predikant vertellen hoe de benoe
mingen tot hoogleeraar aan de anti
revolutionaire broeikast tot stand ko
men en na lezing daarvan zal zeker
niemand zich verwonderen, over degeringe
waarde van het onderwijs daar gegeven.
De nieuwe Eerste Kamer zal natuurlijk
heel gewillig de Hooger-onderwijswet
slikken, wat tevens wil zeggen dat de
Vrije Universiteit een subsidie zal krij
gen van honderdduizend pop. Om nu
bijtijds aan de voorwaarden daarvoor te
voldoen zijn onlangs de heeren Anema,
Woltjer en Diepenhorst tot hoogleeraar
benoemd, de eerste voor burgerlijk recht
enz., de tweede voor Grieksch en de
derde voor economie enz.
De Roeksche Waardhet blad van
zich liefkoozend tegen haar echtgenoot
aan.
Maar ik had u immers hef, ondeugd!"
„Hij is toch veel beter dan ik, dat
verzeker ik u. Alleen heeft de natuur
mij recht en sterk gemaakt. Arme Jan,
aim misbaksel!
- - EINDE.--
den anti-revolutionaire predikant v. d.
Valk, kan zich met de benoeming van
mr. Anema vereenigen, maar verder
schrijft het:
„Op de benoemingen van de heeren
Diepenhorst en Woltjer kunnen wij
evenwel niet stoffen.
„Dr. Woltjer Jr. is iemand, die een
blauwen Maandag gepromoveerd is, en
nog geen blijken heeft kunnen geven
wat toch zeker mede een vareisehte
is voor een professor van bekwaam
heid in het doeeereu.
„Door zijn benoeming heeft de Vrije
Universiteit den Kamper koers genomen,
daar iedereen weet, dat de benoemingen
aan de Theologische School te Kampen
voor het grootste gedeelte aan nepotisme
te danken z(jn.
„We dachten indertijd, dat een be
noeming als van dr. H. H. Kuyper een
uitzondering zou zijn en blijven, doch
we blijken ons te hebben vergist.
„Zoontjes van professoren, die een
beetje in het gareel loopen, en niot al
te onbekend zijn metBardholdSchwarz,
kunnen hun kaartjes wel alvast lalen
drukken inet den begeerdeu titel. En
wijst men ons op benoemingen vanBa-
vinck, een hoogst bekwaam man, en
van Biesterveld (sic aan de Vrije Uni
versiteit en van lach nietHonig
aan de Theologische School, dan ant
woorden we, dat iedereen wel weet, dut
die benoemingen wel demonstraties wa
ren.
„Grooter verrassing dan de benoeming
van dr. R. H Woltjer was voor ons die
van mr. P. A. Diepenhorst.
„Met zijn aanstaanden ambtgenoot
Woltjer Jr. heeft bij gemeen, dat hij
eerbt pas is gepromoveerd aan de Vrije
Universiteit.
„Doch wisten de heeren, die dezen
Diepenhorst benoemd hebben, niet, dat
hij stad on land is afgereisd inet een
en dezelfde lezing onder varieerend
hoofd, een lezing, die op de Bijbelteksten
en Psalmversjes na, bijna letterlijk over
genomen is uit het bekende werk van
prof. Trcub?
„Zoo'n man zal nu les geven in de
Calvinistische economie
„'t Zou werkelijk belachelijk zijn, als
het niet zoo treurig ware.
„Is het niet opmerkelijk, dat deze drie
aanstaande hooglcerareu allen B-mannen
zijn
„Waren er ouder de A-mannen en de
Ned. Hervormden geen te vinden
„Zoodra wij deze benoemingen lazen,
gevoelden we, wat de vloek is van enge
kringetjes.
„Als men maar van de familie of
vriendjes is, dan is men klaar."
Ter toelichting van dit stukje het
volgende:
Dr. Woltjer Jr. is een zoon van prof.
dr. Woltjer Sr., hoogleeraar aan devrjje
Universiteit en antirevolutionair lid van
de Eerste Kanier.
Dr. H.H. Kuyper is een zoon van
den minister-president, hoogleeraar aan
de "Vrije en papa opgevolgd als hoofd
redacteur van De Standaard
Barthold Schwarz is de uitvinder van
het buskruit.
A-mannen en B-mannen zijn leden
van de Gereformeerde Kerken A. en B.
De Zwitser8che correspondent schrijft
aan de N. R. C.
Men zal zich herinneren, dat in deze
courant verleden jaar verschillende be
richten zijn opgenomen omtrent een
eigenaardige godsdienstgemeen
schap, die zich onder leiding van een
Amerikaanschen Messias den heer Jo-
sua Klein, te A m d e 11 aan de Walen-
See, had gevestigd. Schijnbaar ontbrak
het den boete-bidders niet aan geld. De
heer Klein gooide met halve milioenen
in het rond, al6of hij milliardair was.
De brave bergbewoners van Amden
dachten, dat de Voorzienigheid hun den
rijken profeet op het dak had gestuurd.
Zoo beloofde ue heer Kiem o. a., dat
hij dit jaar een electrische spoorlijn van
Weesen over Amden naar den top van
den „Speer" zou laten aanleggen. Geen
kleinigheid!
Jntusschen is meneer gevlogen
waarheen weet geen sterveling. Hij ver
trok dit voorjaar, naar 't heette om z'n
vermogen los te maken, dat in Amerika
belegd was. Sinds heeft geen sterveling
den aardschen Messias weergezien.
Zijn villa's, kunsttempel en andere
eigendommen, die hij te Amden heeft
achtergelaten, dragen zware hypotheken,
't Restantje dekt in de verste verte niet
z'n schulden.
Eergisterenavond zijn te Etrem-
bières (Savoyc) op de lijn Genève-
Laroche twee treinen op elkaar geloopen.
De twee locomotieven schoven letterlijk
in één. Twee machinisten en een stoker
werden gedood, een dertigtal pasagiers
gewond, voornamelijk vreemdelingen, die
van Chaniounix kwamen.
Zoowel Burgess als Weidmann
hebben de poging om het kanaal over
te zwemmen moeten opgeven. Toch had
Burgess het tot twee mijlen van de
Fransche kust gebracht; zoo hij 't nog
éen uur had weten vol te houden, ware
hij geslaagd in zijn onderneming, een
krampaanval dwong hem in de reddings
boot te komen. Toch heeft Burgess
vooral door de snelheid van zijn be
weging groote verbazing gewekt en
zelfs kapitein Webb overtroffen.
Iu Juli d.d. werd uit de Eems in
Duitscliland het lijk van een jongenmau
in vrouwenkleederen gehaald. Men dacht
aan dc zelfmoord van een krankzinnige,
in een koffertje, dat ook op het water
dreef, vond men een aantal brieven;alle
eigennamen waren echter onleesbaar ge
maakt. Thans blijkt, dat de overledene
iemand is, die kort te voren met 1500
mark bij zich, op weg naar Amerika
was gegaan. Dit feit, de verzekering
van de familie, dat de jonge man uit
stekend bij zijn verstand was, en de
omstandigheid dat spoien van verwon
dingen zijn waargenomen op het lijk,
wekken het vermoeden, dat men hier
met een geval van moord te doen heeft.
Vermoedelijk is de verslagene met een
schip naar den mond van de Eems wil
len varen, en werd hij door de schip
pers vermoord, die, om de justitie op
een dwaalspoor te brengen, het lijk
kleedden in vrouwenkleederen.
De vorige week is dc bekende
Kopcnhaagsckc tooneelkriticus en auteur
Esmann vermoord door een jongmeisje,
KaraHammerich, met wie hij in intieme be-
trekking had gestaan. Het meisjeplecgde
dadelijk na dc daad zelfmoord. Ze was
gesproten uit een aanzienlijke familie,
studeerde eerst iu dc medicijnen en
daarna, onder leiding van Esmann, in
de journalistiek. Wanhoop erover dat
haar vriend voornemens was weer tot
zijn verlaten vrouw terug te keeren,
schijnt de aanleiding tot den moord ge
weest te zijn. Esman die den leeftijd
van 44 jaar bereikte, was zoon van een
generaal-majoor en bezocht Duitsche
universiteiten. Niet lang daarna ver
rijkte hij het repertoire van het Duitsche
tooneel niet eenige uitstekende blijspe
len, waarin een beeld werd gegeven van
het Kopenhaagsche leven in de hoogere
kringen. Een poosje was Esman direc
teur van een der schouw burgen in Ko
penhagen.
In een rapport over den toestand
in het bakkersbedrijf in.Weenen deelt
de kamer van koophandel aldaar mede,
dat bij dc voornaamste bakkeis dage
lijks 400 4 500, op feestdagen wel een
700 bedelaars, zich komen aanmelden
om oudbakken brood.
Een onderwijzer van een dorp,
in de nabijheid van Berlijn gelegen,
aan wiens huisdeur de lieve schooljeugd,
om hem tc plagen, te graag in het
voorbijgaan eens klopte, plakte, om van
het kwaam verlost te worden, een groot
briefje aan den buitenkant tegen de deur,
waarop met groote letters geschreven
stond: „Hier wordt niet geklopt". Des
niettegenstaande werd er weer op een
avond op de deur geklopt, en de on
derwijzer kwam nog juist op tijd, 0111
in den weggeloopen kwaaddoener een
van zijn scholieren te herkennen. „Nu
wacht maar, mijn jongetje!" dacht hij.
Den volgenden dag heerschte onder
de scholieren groote spanning over de
dingen, die komen zouden en slechts
eene, de boosdoener zelf, gedroeg zich
nogal goed. De onderwijzer kwam bin-
ben, plaatste dadelijk een stoel klaar,
riep het slachtoffer voor on verzocht,
zich in de gewenschtc houding over
den stoel te buigen. De knaap gehoor
zaamde dadelijk; de onderwijzer nam
den stok in de hand en hief de jas van
den knaap in de hoogte om met do
voltrekking van liet vonnis te beginnen.
Maar, 0 wonder, iu plaats van te slaan,
liet hij den stok dalen, en met onder
drukt lachen keerde hij zich naar de
deur. Waarom? zult gij vragen. Om
dat op het gedeelte van de broek, waar
de jongen anders op zat, nu een briefje
geplakt was, waarop met groote letters
geschreven stond„Hiel" wordt niet ge
klopt!"
De Scliiedamsche gemeenteraad heeft
mot slechts éen stem meerderheid, 8
tegen 7 stemmen verworpen een motie
van het lid v. Westendorp luidende:
„De Raad, overwegende dat dc heer
Jansen in den laatsten tijd getoond heeft
niet te kunnen onderscheiden eigen en
familiebelangen van die der gemeente;
van oordeel, dat daardoor de gemeente
belangen niet worden bevorderd; gaat
over tot de orde van den dag."
Dc heer Jansen is een der antirevo
lutionaire wethouders der gemeente.
Te Borsscle, in Zeeland, is een
arbeidersvrouw overleden, die tot een
uitgebreide familie behoort als in wei-
tuge gemeenten zullen worden aange
troffen. Door haar afsterven toch zijn
niet minder dan 56 huisgezinnen in
rouw gebracht, waarvan 39 te Borssele
woonachtig zijn.
In de gemeente Enimen worden op
het oogenblik niet minder dan 17 on
derwijzersfessen) gevraagd voor de open
bare scholen.
In deze gemeente is het aantal kin
deren, dat geen plaats kon krijgen op
de scholen bijzonder groot.
Te Alkmaar werd gisterenmorgen
een man uit de strafgevangenis ontsla
gen. Kort daarna stal hij daar een paard
op de markt, en werd onder Heer Hu-
govaard al weer aangehouden.
Het Nieuwe Schoolblad deelt het
volgende als historisch mede:
In de vierde klasse van een school
vertelde, bij het onderwijs in de aard
rijkskunde, de onderwijzer zijn leer
lingen dat Nederland een koninkrijk is.
Wie regeert er 1111 over ons land? vroeg
hij Kuyper, was liet antwoord.
Even vóór het aangaan der school te
Oudenhoorn ontdekten de kinderen in
eene sloot langs het schoolgebouw een
paar boven het water uitstekende klomp
jes. De terstond toegesnelde ouderwij
zers haalden een 3'/2 jarig meisje uit
het water. Alle aangewende pogingen,
ook van den inmiddels ontboden en
spoedig aanwezigen geneeskundige uit
Zuidland, 0111 de levensgeesten weder
op te wekken bleken vruchteloos.
Voor de Ilaagsche rechtbank werd
gisterochtend een strafzaakje behandeld
betreffende een mishandeling, waarin
een juffrouw, getuige, hare verklaring
aldus samenvatte.
„Meneer, Edelachtbare, ze stingeu
met d'r allen tegenover mekaar. Vrouw
sting met 'n emmer, vrouw met 'n
stoel en Piet die in diens is, had 'n
bezem. Ze sloegen op mekaar in. 't
Was net oorlog."
Het O. M. vorderde do veroordeeling
van de aanvallende partij tot f 10 boete
met welken eisch de mannelijke helft
der strijdende partijen genoegen nam,
terwijl de vrouwelijke helft van oordeel
was dat aan dc verdedigende partij
minstens dezelfde straf toekwam.
„Van den passicloozen Amsterdammer"
zou een uitstekende titel zijn voor een
klucht, die dezer dagen te Berlijn is
afgespeeld.
Achter op de tram had een Amster
dammer plaats genomen, die de Am
sterdammers trammen graagpertram
de Duitsche hoofdstad wilde doorkrui
sen. Evenals hij dat in Groot Mokum
gewoon was, wou hij een „overstappie"
of een „passie" nemen, want een Hol
lander blijft ook in 't buitenland voor
de behoudende partij. „Bitte, conduc
teur," zoo begon hij dan ook, „bitte
gebeu sie mir eineinDeconduc-
tcur wordt al ongeduldig, en de arme
plezierreiziger weet zich geen raad. Ge
lukkig, daar schiet hem wat te binnen;
snel grijpt hij in zijn rechterjaszak, slaat
het daaruitgehaalde boekje open, en
vraagt zegevierend: „Bittte, conducteur,
geben sie mir ein Leidcnschaft." (harts
tocht).
Gelukkig, dat de Berlijnsche tram
geen vrouwelijke conducteurs kent, an
ders zou dat muisje nog wel een staar
tje gehad hebben, en was hij er zeker
niet zoo goed afgekomen.
Een andere tramscène met aanvan
kelijk tenminste, minder goeden afloop
wordt uit Warschau gemeld. Daar keerde
het publick onlangs van een concert in
den Bagatelatuin huiswaarts. De tram
was stampvol. Aangezien een commis
saris van politie geen plaats voor zijn
vrouw vond, arresteerde hij den eers-
steu den besten passagier, liet hem door
een agent naar het bureau brengen en
zijn vrouw op dc vrijgekomen plaats
zitten. Twee uur later trof hij, op zijn
bureau gekomen, den arrestant aan.Hij
klopte hem gemoedelijk op den schou
der en zeide:
Wat, bent u nog hier? Ga toch
gerust naar huis de zaak is al orde!
Ja, in 't land van "Vadertje moct-je
maar wezen. Zoo lazen we ook nog het
volgende staaltje.
Een heer gaat het Trebackaplein te
Warschau over en wordt dooreen rijtuig
overreden. De koetsier steekt daarop de
de tong tegen hem uit. De overredenen
roept om een agent. Maar de man in het
rijtuig steekt zijn hoofd uit het portier,
scheldt den overledene de huid vol en
gelast den agent hem te arresteeren,
wat de agent ook doet. Op de vraag
van den arrestant, wie de man in het
rijtuig was, verneemt hij dat „het een
hooge beambte" was, „toegevoegd aan
den persoon van den gouverneur." De
gearresteerde overredene kon 24 uur
op het bureau blijven zitten. Waarom?
Omdat de koetsier van een ambtenaar
hem had overreden en daarna zijn tong
had uitgestoken.
Zooals men ziet, gaat 't daar heel
gemoedelijk toe en wordt er niet veel
omslag gemaakt.
Nu, aan „omslag maken" hebben ze
hier en daar in ons voortreffelijke va
derland ook een hekel, met name te
Pannerden.
Daar heeft de gemeenteraad namelijk
besloten eindelijk de brandspuit eens
te probeeren, die nu al drie jaar onge
bruikt heeft gestaan.
Naar wij vernemen zal deze plech
tigheid een feestelijk karakter hebben
en zullen verscheidene vreugdevuren
ontstoken worden.
Zoo langzaam aan komen we in 't
herfstseizoen; al korten de dagen, al
zijn hier en daar de gele bladeren ge
ducht aan het vallen, de zonnewarmte
heeft nog niet veel van haar kracht
verloren en de zomertoiletten doen daar
door nog trouw dienst.
Is de zon echter ondergegaan of zien
we 's morgens vroeg een dichten nevel,
dan voelen we ook hoe veel koeler de
atmosfeer is geworden en dat het tijd
wordt daarvoor onze maatregelen te ne
men. Eenige veranderingen in de mode
zijn al reeds merkbaar.
Zoo zullen de mouwen, die zoo'n be
langrijk onderdeel van ons toilet waren,
geheel van model veranderen; haast zou
men het patroon er van onderst boven
kunnen gebruiken; alle ruimte wordt
voortaan bovenaangebracht en de mouw
sluit aan den benedenarm strak aan.
Reusachtige ballons kosten natuurlijk
veel stof, zoodat er van bezuiniging nog
niet veel sprake zal wezen. Daar serge
de meest gezochte stof voor dit seizoen
zal worden, zijn de kosten echter niet
onoverkomenlijk; serge is ook zooprac-
tisch en voor alle gelegenheden bruik
baar, het hangt dan voornamelijk van
onzen smaak af, hoe wij de japon ma
ken: meer of minder gekleed. Met een
garneering van tres, is het kostuum ook
tegen regen bestemd; met fluweel na
tuurlijk niet. Voor een wandelpak is de
bolero nog altijd zeer gezocht; alles
hangt daarbij echter van dc coupe af;
men kan daarop borduren of deze op
andere wijze versieren en altijd een
keurig effekt verkrijgen. De bolero's
klceden jeugdiger dan dc halflange pa
letots die, geheel getailleerd met aan
gesloten sehootdeclen gedragen zullen
worden, ofschoon deze zeer elegant staan
voor een rijzige, goed geëvenredigde
figuur. Groote verandering zal te vinden
zijn op het gebied der hoeden. Delage
bol en groote randen zijn verdwenen;
een hooge bol, de rand aan een zijde
opgeslagen en een garneering aan de
binnenzijde met bloemen of rozetten van
satijn, terwijl de bol zelf met lint of
bandfluweel is versierd, zullen ons een
heel ander aanzien geven; de hoeden
worden met smalle brides gedragen en
flatteeren allen. Met de veranderde vorm
der hoeden, gaan de kapsels mee, die
nu ook veel hooger worden om den hoe
den steun te geven. Zij, die weinig of
dun haar hebben, zullen hun toevlucht
moeten nemen tot een los kuifstuk, waar
over het natuurlijke haar wordt gekamd;
de zoogenaamde frisettes kunnen de ga
pingen aan het voorhoofd, als het haar
hoog is ingeplant, dan aanvullen. Het
natuurlijke haar wordt op die wijze ge
spaard, want onduleeren enz. bederft
het zeer.
De Engelsche vrouwen, die zich vrij
algemeen verheugen in een weelderigcn
haardos, zijn ook in de verzorging er
van veel nauwlettender dan wijzij was-
schen hun hoofdhaar op vaste tijden,
wat zoowel uit een hygiënisch als uit
een zindelijkheidsoogpunt aanbeveling
verdient. Hot geldt hier ook, hoe beter
men zijn zorgen toepast, hoe schooner
resultaat, zonder dat ik daarmee een
angstvallige bezorgdheid zou willen aan
bevelen, die er toe brengen zou als in
den tijd der hoogste weelde bij de Ro
meinen voor niets tc leven als voor
eigen lichamelijke verzorging.
De tailles, om hierop nog even terug
te komen, worden haast alle aanslui
tend gemaakt, de voorpanden zijn her
vormd in puntlijfjes; van overhangende
blouses geen spoor meer; een goed fi
guur is veel waard; haast had ik ge
zegd een goed korset ook, als ik niet
vreesde, dat het verkeerd zou worden
opgevat, 11I. alsof dat het voornaamste
middel er voor zijn zou. Toch begrijpt
ieder wel, dat het bij deze mode van
nog meer belang is als bij de blouse-
dracht.
De rokken blijven ruim en van een
korte sleep voorzien.
Het komt me voor dat de reformkostuums
minder gedragen worden; ik kan me
best voorstellen dat het nut, dat zij hee-
ten voor te staan, niet opweegt tegen
het zoo weinig smaakvolle model, dat
men vrij wel als regel ziet; misschien
verdwijnen ze weer spoedig voor goed.