S. J. van Duinen.
al aan, de lainp opstak om te zien met
wien liij gevochten had, zag hij niets
dan poes, welke schuw van den
eenen hoek der kaï ïer naar den anderen
vloog. Deze had hem dus de nachtelijke
schermutseling bezorgd.
Dan is kt toch inaar heel wat ple
zieriger een nachtelijke ontdekking te
doen zooals een automobilist er te Parijs
een deed. Hij kwam 's avonds in de
Fransche hoofdstad aan en nam zijn
intrek in een klein hotel in de rue de
Malte,
Hij begaf zich, vermoeid als hij was
te bed en sliep dadelijk in, maar in
den nacht ontwaakte hij en voelde, dat
hij op iets hards lag. Bij onderzoek
vond hij onder zijn matras een kistje
verborgen, dat vol juweelen was, welke,
toen hij den volgenden morgen de politie
met zijn ontdekking in kennis stelde,
op een waarde van f lbU.000 geschat
werden. Niemand kon eenige ophelde
ring geven omtrent dit kistje en zijn
kostbaren inhoud.
Dat zal nog wel langen tijd een on
opgeloste vraag blijven, totdat er ein
delijk een even snuggere kop komt als
de Franschman Gastou Dauville, die
dezer dagen een vraag hoeft opgelost,
aan welker beantwoording reeds eeuwen
te vergeefs is gearbeid niet verspilling
van pakhuizen vol vernuft en scherp
zinnigheid; ik bedoel de oogcnsehijnlijk
simpele vraag Wat is liefde?
Aan Dauville komt de eer toe, de
radeloozc menschheid in deze hoogst
belangrijke aangelegenheid uit den brand
te hebben geholpen en hij geeft het
antwoord in de volgende verklaring
„De liefde" zegt deze moderne
filosoof „is een emotieve, specifieke
entiteit, bestaande uit een meer of
minder permanente variatie van den
affectieven en mentrillen toestand van
een subject, bij gelegenheid van de
realisatie (door in liet. werk stellen van
een gespecialiseerd mentaal proces) van
een exclusieve en bewuste systemisatie
van zijn sexueel instinct op een individu
van het andere geslacht. Gewoonlijk
wordt dit verschijnsel geleid door een
exatatie van den wensch."
Wie het nu nog weet is ongeneeslijk,
en ik raad haar aan zich te abonneeren
op de Hollandsche Lelie. „Weekbad
(zooals de Amersf. Crt. het in haar ad
vertentie noemt) voor Jonge Dames."
Eenige wekelijkscke baden in Mej. Loh-
man's bassin en men zal een grooten
stap verder gekomen zijn.
UIT DE PERS.
Dr. Bronsveld spreekt in zijn Kronici
in de Stemmen voor Waarheid
en Vrede over het huidige ministerie.
Dr. Bronsveld zal, daar hij geen blinde
volgeling van Dr. Kuyper is, wel niet
tot de christcuen gerekend worden, al
thans niet door de vrienden van de
„Christelijke" Regeering. In die kringen
heet het toch: geloof in en onderwerp
u aan Dr. Kuyper, anders zijt ge geen
christen maar paganist.
Toch ineenen wij Dr. Bronsveld wel
onder de Christenen te moeten rekenen
en als zoodauig kennen wij dan ook
aan zijn oordcel nogal eenige waarde
toe. Wij vrijzinnigen, met onze verdui
sterde Rede, kunnen niet correct oor-
deelen over liet ministerie, een man als
Dr. Bronsveld, ook levende uit de open-
boring, zal dat toch zeker wel kunnen.
Na nu in zijn kroniek gewezen te
hebben op de gevaarlijke macht, die
hij in de sociaal-demokratie ziet, vraagt
dr. Bronsveld
Maar volgt daar dan niet uit, dat wij
ons aansluiten bij de christelijke regeering,
die thans in ons vaderland de macht
in handen heeft In zijn antwoord zegt
hij o.a.:
Indien deze regeering bij haar optre
den eens getracht had, in verbond met
liberalen, christelijke sociale wetten te
maken en ten uitvoer te leggen. Indien
zij eens haar sterke schouders had gezet
onder een nieuwe wet op de Zondagsrust,
onder een nieuwe armenwet, onder een
wet ter verzekering' tegen invaliditeit
en ouderdom; indien zij niet een drank
wet had ontworpen, waarmee zij, die
geroepen worden haar uit te voeren,
dood-verlegen zijn, maar een wet die eer
bied afdwong'; indien zij gereed was ge
komen met handreiking aan den handel-
<1 rij venden middenstand; indien zij den
finaucieeleri nood der groote steden had
weten te verlichtenzie, dan had zij de
medewerking genoten van velen, die zij
nu heeft afgestooten.
Maar wat wij meermalen hebben ge
zegd is ook nu weer gebleken: Dr.Kuy
per is een groot talent, maar geen groot ka
rakter. Van zijn macht heeft hij terstond ge
bruik gemaakt, om zijn oude kerkelijke te
genstanders te tarten, jn aan de„VrijeUni-
versiteit" de macht te verschaffen, waarop
zij geen aanspraak maken mag.
En daarbij is ons hooger onderwijs
zooals het nu aan de rijksuniversiteiten
gegeven wordt, door hem gedoodverfd
als indifferent, paganistiseh en wat dies
meer zij. en eene gewillige meerderheid
in de Tweede Kamer heeft meegedaan,
en de niet gewillige Eerste Kamer is
naar huis gestuurd.
Wat hebben wij nu gehad aan deze
„christelijke" regeering! Zeker, op het
gala-bal ten Hove hebben ditmaal geen
ministers het gewaagd met Hare Majesteit
te dansen en tal van burgemeesters zijn
benoemd op aanbeveling van pastoors
en doleerende predikanten; maar onze
sociale toostanden zijn inmiddels eer
verergerd dan verbeterd.
En geen wonder! I)it ministerie dat
staat onder liooge roomschc drukking,
mocht er wel toe meewerken, dat de
roomsch-katholieke werklieden hoe langer
hoe meer geknecht worden, en komen
onder de leiding der geestelijke adviseurs-
En dat zal wel een poosje goed gaan.
Maar de haat der meer zelfstandige
roomschen, en dc socialisten tegen elke
kerk zal er door aangroeien. En wie ont
springt aan den band der priesters wordt
geen sociaaldemokraat, maar arnarehist.
Men ziet het in Spanje en Italië.
Men breekt de macht der „socialeu"
niet door de bajonet maar menbeginue
met rec h t m ati ge grieven weg te nemen,
en bestaand onrecht te herstellen.
Bij de aanstaande verkiezingen stemmen
wij (lus niet de bondgenooten der ultra -
montanen, maar mannen van protestant-
schen geest doortrokken, die de derno-
kratie willen leiden in den geest, van
het evangelie.
Een uitgewerkt program te geven worde
hier niet van ons verwacht. Wij houden
ons nog aan het oude, echte historisch
christelijke.
Het was ons nu er om te doen aan
te toonen. dat zij die optreden met de
leus: „tegen de soeiaal-demöeratie „onze"
christelijke regeering." een leus op-
heften, die niet verdragen kan, dat men
haar houdt tegen het licht.
Mr. Troelstra heeft dan ook Dr. Kuyper
openlijk toegeroepen„Zoo gaat hetgoed,'*
Hij bedoelde: dit Ministerie bewijst ons
goede diensten.
't Is goed, deze uitspraken te out
er op, dat ge 't mij zegt besloten om
een blos van schaamte op 't gelaat van
de verstokte zondares te voorschijn te
brengén.
„Wel, Mevrouw," zei Margarcta vrien
delijk, maar altijd lachend de oude
Mevrouw was heel goed voor haar ge
weest en zij hield veel van haar„als
u liet dan weten wil, 't is Jim
„Jim", riep haar bezoekster ver
baasd uit.
„Mijn eigen Jim." Hij is met Kerst
mis hij mij geweest" en zij vertelde
de Domineesvrouw de heele geschiedenis
en eindigde met „en ik kreeg vanmorgen
dezen brief vau hem, waarin hij schrijft dat
wij naar hem toe moeten komen, zoo
gauw, als wij kunnen en hij stuurt
twintig pond voor de reis. Hij heeit daar
nooit meer drank geproefd en 't is er
een prachtig land. Ifij is geplaatst hij
den nieuwen spoorweg en verdient goed
geld en hij heeft iederen cent gespaard,
en hij heeft een stuf land voor zichzelf
gekocht, en nu laat hij een klein huisje
bouwen en in 't begin zal 't misschien
wel wat vreemd zijn. maar we zullen
allen weer bij elkaar wezen, en
en en ik zal het „Christmas" noemen.
Zij weende nu van louter blijdschap
en de Dominée's vrouw evenzoo.
„Mal het huis?" snikte de Do-
jniné.e'svrouw.
„Keen snikte Meg „Het kleintje
Wordt Kerstmis ook door de Rea's
gevierd daar in het verre Calgary
Daar ziet ge het huis. 't Is de laatste
jaren wat vergroot, maar 't is niet half
groot genoeg, voor de velen, die op dezen
Kerstavond er samen 'ïjn. De sneeuw
is bijna zoo hoog als het huis, maar
voor dc vensters is het opgeruimd en
de groote benedenkamer is vol van licht
en gelach en de vroolijke stemmen der
kinderen, en de (luizende glinsterende
oogen daar huiten geven den indruk of
al de sneeuw uit den omtrek op elkaar
was gedrongen, en op de toonen stond
om te zien, wat er daar binnen voorviel.
Alle kinderen van tien mijlen in den
omtrek zijn er verzameld. Jim Rea was
ze dien middag in de met stroo gevulde
slede gaan halen. Reeds een maand
vooruit hadden ze zich ei al op ver
heugd, want liet Kerstfeest bij Jim Rea
was iets zoo heerlijks, waar het heele
jaar over werd gepraat. „In den regel
zijn de blagen (kinderen) geschikt ge
noeg," zeiden dc buren, „maar met
Kerstmis zijn ze niet te houden, en dat
is een feit
Zoo'n Kerstboom hebben ze altijd
Zoo'n massa kaarsen en voor iedere
jongen of meisje een presentje. Niet
kostbaar, misschien, maar voldoende om
lumne oogen te doen schitteren van
blijdschap. En dan het a\ondeten na
den boom En dan dat stoeien en dansen
na dat heerlijke maalDe oude Jeromia
Diddler, die dan op de viool speelt,
zegt dat zijn arm er een week lang stijf
houden. Een leus, die de lauwen en
ook velen uit den middelstand vaak
drijft naar de kerkelijke partijen is, dal
zij het monopolie \an socialistenbcstrij
ding bezitten. Geen der partijen is in
staat daartegen iets te doen, dat kunnen
alleen de „christelijke" groepen.
Jammer voor die heeren, dat nu juist
Dr. Bronsveld weer moet aantoonen,
dat ook deze leuze, als zooveel andere,
valsch is. Men ontkoude het voor dc
verkiezingen, want dan zal ook in
Amersfoort bovenstaand citaat dienst
kunnen doen.
<jccu iiiocielijkc keuze!
Dinsdag van 8 uur 's morgens tot 5
uur in den namiddag is dc bus geopend
om dc stembiljetten te ontvangen.
Voor ons Vrijzinnigen is de keuze
niet moeielijk, waar de beide andere
kandidaten tot dc sociaal-dcinokratis'che
en anti-rcYolutionnairc partijen belmoren.
De heer van Duinen, dc kandidaat
der Vrijzinnige Kiesvereeniging Amers
foort, is als beslist libpraal natuurlijk de
man der vrijzinnigen.
"Wij behoeven den heer van Duinen
echter niet aan te bevelen alleen, omdat
hij een partijgenoot van ons is, op zich
zelf lijkt ons een dergelijke aanbeveling
niet voldoende.
De heer van Duinen heeft andere
brieven.
Hij is iemand, die getoond heeft de
eigenschappen, die iemand in de eerste
plaats in aanmerking doen komen voor
het lidmaatschap van een publiek lichaam
als de gemeenteraad te bezitten;
h ij heeft getoond belang te stel
len in dc openbare zaak.
Ieder, die geen vreemdeling is in
Amersfoort kent d en voorzitter van
Handel en N ij verhei d, en die
weet ook dat deze over groote w c r k-
kracht heeft te beschikken.
En zulke menschen hebben we noo-
dig in den Raad
Mannen, die niet schromen voor hunne
overtuiging uit te komen, doch, die zich
een overtuiging vormen, na behoorlijk
studie gemaakt te hebben van de zaak
die aanhangig is
En daarvan kan men verzekerd zijn
op grond van zijn verleden, <1© keer
vau Duiueu zal beliooren tot
de werkende leden van den
Baad.
Stemt dus a.s. Dinsdag-morgen, als
één man op den heer
Ongegrond.
„Hoor eens, mijn waarde, nu de heer
Yan Duinen zich laat stellen door de
Roomscli-Katholiekcn, nu is hij mijn
man niet meer.
Iemand is liberaal of hij is 't niet,
maar een man van beginselen laat zich
niet door zijn tegenstanders in den Raad
brengen".
Aldus een van onze kennissen bij wien
we er op aandrongen, dat hij vooial
Dinsdag zijn kiezersplicht moest ver
vullen.
't "Was een heel goede kennis, dus de
man nam 't ons volstrekt niet kwalijk,
toen wc hem ronduit voor dc voeten
gooiden, dat hij
een kolossale dwaaskeid
had gezegd.
Bij de keuze van een lid voor den
Raad moeten wij ons laten leiden dooi
de vraag:
„Is onze kandidaat een betrouwbaar
man, van wie verwacht kan worden dat hij
en denoodige bekwaamheid èn de noodige
van is. En als Jim Rea niet zelf het
huis had gebouwd en wist dat het stevig
in elkaar zat, zou hij zijn hart wel mogen
vasthouden, dat het als een hom op
Kerstavond uit elkaar sprong door plot
seling inwendige drukking.
Eu de huren zeiden dat alles ter een?
van kleine Christinas is, wier verjaardag
dan wordt gevierd, ofschoon zij in wer
kelijkheid op een zonnigen September
morgen het eerste levenslicht aan
schouwde En niet minder waar is het,
dat de Dominéé en zijn vrouw haar
peetouders waren tot groote verbazing
van Juffrouw "Wormley en dc buren,
„want" zegt deze preutsehe dauie, „tus-
schen u en mij is een klove, vrouwen
zijn maar zwakke schepsels en de inceste
zijn dwaas en gemakkelijk te verleiden,
maar niet te min, alles heeft zijn gren
zen en, ik kom niet meer bij haar aan
huis
Kleine Chrismas zit op baars vaders
knie, vermoeid van al dc pret, ofschoon
Jim en Jack en Meg en al de anderen
nog van geen uitscheiden weten. En
als Jim Rea's ruwe werkhand haar blonde
krullebol liefkoost en haar op de maat
van Jeremia's strijkinstrument zachtjes
op en neer laat gaan, ziet hij naar het
knappe, blozende gelaat van Margareta,
zijn vrouw, en hij zegt in zich zelf niet
een nederig en dankbaar hart: „Mijn
God, ik dank U."
werkkracht heeft om zijn mandaat als
Raadslid naar beliooren te vervullen,
terwijl hij zoo noodig krachtig zal. op
komen voor de vrijzinnige beginselen".
\'an het eerste, zoowel als van het
laatste meencn wij overtuigd te kunnen
zijn, op grond van het verleden van den
heer A'an Duinen.
Tiet feit dat het der Roomsch-Katho-
lieke kiesvereeniging behaagd heeft
genoemden lieer kandidaat te stellen,
heeft daar niets mee te maken.
Die kiesvereeniging kan kiezen, wie
zij wil. Welke motieven zij gehad heeft
om de kandidatuur van Duinen over te
nemen
Wij kunnen er wel naar gissen, maar
we weten het niet.
Anders zou de zaak worden, indien
den heer Yan Duinen aan genoemde
vereeniging eenigerlei concessie had ge
daan, maar, wij zijn er stellig van over
tuigd:
Dit is niet het geval.
De heer Yan Duinen heeft trouwens
nimmer onder stoelen of banken gestoken,
dat hij een beslist voorstander is
van de vrijzinnige beginselen.
Dit weet de Roomsch-Katholiekc kies
vereeniging even goed als wij.
Waar zij, dit wretende, hem kandidaat
gesteld heeft is dit geschiedt, omdat zij
de heer Yan Duinen liever in den Raad
zag als den heer Stijnman of den heer
Koning en er geen van haar eigen
mannen in kon krijgen.
Wat of dc R. K. kiesvereeniging op
den heer Koning tegen heeft? Yrage
het, wie cr lust in heeft. In allen ge
valle, waar wij volkome* vertrouwen
hebben in de beginselvastheid van den
vrijzinnigen kandidaat, zien wij er geen
enkel bezwaar in, dat hij ook door enkele
Roomsch-Kntholieken wordt gesteund.
Willen deze hem stemmen. Best.
Hoe meer stemmen de heer Van Duinen
op zich vcreenigt, hoe beter.
Men verg etc evenwel nietdat de
Roomsch-Katkolieken verdeeld zijn en
dat een gedeelte van deze partij den heer
Koning heeft gerandideerd.
De heer Yan Duinen moet zoo moge
lijk met een flinke meerderheid bij
eerste stemming worden gekozen en daar
voor i sliet noodzakelijk, dat niemand zich
in slaap laat wiegen door dc gedachte
„Hij komt er zonder mij ook wol".
Als gij kiezers komt, liefst als één
man, ja, dan maar dan ook alleen, komt
de heer Aan Duinen er ook.
Gaarne plaatsen we onderstaande,
van bevriende zijde ons toegezonden
opwekking.
Kiezers in l>istriet
De tijd nadert, dat Gij ter stembus
moet gaan om onzen Gemeenteraad
voltallig te helpen maken. Aanstaanden
Dinsdagavond reeds zal beslist zijn of
de Candidaat der Vrijzinnige party kans
maakt op een Raadszetel zitting te neinen.
Met den hartgrondigen wensch, dat het
gebeuren moge, zijn we evenwel niet
klaar! We moeten ijveren voor onzen
candidaat den heer S. J. van Duinen,
overtuigd als we zijn, dat we in hem
vinden een man van een vast karak
ter, met een helder inzicht in en
oo r d e el over allerlei zaken en toe-
standen. Die bovendien de gave
bezit zijne gedachten in ui ts tekenden
v o r m te k 1 e cd e n en die niet aarzelt
er kalm, maar onbe so h r o o 111 d mee
voor den dag te komen. Naar bewijzen
hiervoor behoeven we niet te zoeken
wij allen, die in dc laatste jaren het
publieke leven en stroven in Amers
foort gevolgd hebben, zijn hiervan over
tuigd. Menig uitstekend gesteld artikel in
dc nieuwsbladen geeft hiervan getuigenis!
Daardoor bewees van Duinen, dat hij
ook is iemand van groote werk
kracht en b e n ij d b a r e 11 ij v c r
voor de belangen onzer Gemeente. Zulke
mannen kunnen we in onzen Raad ge
bruiken; zij zijn liet, die den gang in
dc zaken houden! Daarom, kiezers, moe
ten we er e e n e e e r in stellen niet
alleen, maar liet ons ecu duren plicht
rekenen onzen candidaat dc overwin
ning te bezorgen. Komt allen trouw
ter stembus! Raadt uwe kennissen ten
sterkste niet te verzui ui en; wekt
de zorgeloozen, die de overwinning
misschien te gemakkelijk rekenen, op!
Overreedt de t w ij f e 1 e n d e n, weest
allen wakker in fctpolitiek gareel! Want-
onze tegenstanders rusten niet, al
merkt men wei ïig. Hun kracht die in
stilte werkt, mocht ons anders eens tot
onze schande en spijt, verbazen door
zijn uitkomst.
Daarom, kiezers, nogmaals, kies
recht is kiesplicht, vooral in onze
tegenwoordigen, gevaai vollen politieken
tijd
Ecu lcio/.cr.
Oujuiste Bestrijding
Dc kandidatuur vuil ilen heer van
Duinen wordt bestreden door de sociaal
democraten, zoowel als door de anti
revolutionairen omdat hij
200 conservatief is.
Dat de sociaal-democraten dit vinden
is te begrijpen. In h u n n e oogen zijn
natuurlijk de meeste andere stervelingen
conservatief
Maar liet feit, waarop deze meening
gegrond is nd. dat de kandidatuur van
Duinen is overgenomen door de R. K.
kiesvereeniging, geeft geen recht tot
deze meening.
Dc heer van Duinen is over deze
kandidatuur stellig niet gepolst, er is
hem volstrekt niet gevraagd of hij een
kandidatuur van genoemde kiesvereeni
ging wilde aanvaarden.
Waarom hij dan tocli door de Itoomsch
Katholieken is gesteld.
Misschien omdat hij zich, ook in hunne
oogen als voorzitter van Handel en Nij
verheid verdienstelijk heeft gemaakt en
tevens, zooals uit de Jti e m b o d e blijkt
om tachtische redenen, doch nimmer
heeft de heer van Duinen hij zijn optre
den in het publiek eenigerlei aanleiding
gegeven, waardoor men het recht zou
hebben hem met den naain van conser
vatief te bestempelen.
Zij, die den heer van Duinen persoon
lijk kennen, weten, dat hij als
vooruitstrevend liberaal
met hari en ziel de vrijzinnige beginse
len is toegedaan.
Door de Stichtsche Courant wordt de
heir Koning vooral als democraat
uitgespeeld. Dit blad zegt van den lieer
Koning dat hij degelijk, hartelijk, op
recht, hulpvaardig, aangenaam, joviaal
is, hij is een self-made man, die ondanks
zijn niet-schoolsche opleiding een helder
verstand heeft. Wij kennen den lieer
Koning als een achtenswaardig inentch,
en zijn bereid op gezag van de Sticht
sche Courant aan te nemen dat hij be
halve dit achttal goede hoedanig eden
er nog wel dubbel zooveel heeft
Maar, zegt de Stichtsche, al deze hoe
danigheden zouden hem nog niet ge
schikt maken tot het bekleeden van
het lidmaatschap van een openbaar
lichaam, wanneer hij niet bovendien
was
een beslist, een heele Chris
ten en bovendien een vooruitstre-
v e n (1 Christen.
Wij matigen ons niet aan om iemands
intieme zielsleven te beourdcclen, wij
achten dit een zaak, die ieder voor zijn
eigen geweien te verantwoorden hoeft
en zullen er dus wel voor wachten liet
Christendom van den heer Koning te
taxeeren;
doch we vinden het jammer, dat het
blad niet aantoont, wanneer of ooit ge
bleken is, dat de heer Koning zoo
vooruitstrevend zou rijn, omdat hij anti-
revolutionair is?
Och, kom, de vooruitstrevendheid van
de meeste anti-revolutionairen is reeds
lang bijgezet in het oude-I'lunje museum
van Dr. Kuyper. Vraag het Staalman
maar.
Doch hoe dit zij, niemand heeft het
recht den heer van Duinen als een
conservatief te signaleeren en wij be
velen hem bij onze geestverwanten
dringend aan als een
„vooruitstrevend liberaal,"
die dit niet nu pas geworden is,
doch die dat immer is geweest, zooals
alle vrijzinnigen weten, die deelgenomen
hebben aan hot politieke leven in Amers
foort.
De lieer S. J. vau Duiueu.
eu het openbaar onderwijs.
De sociaal democraten wijzen er op
in hun verkiezings-orgaan, dat de heer
Stijnman met het oog op de onderwijs-
noveile voor de voorstanders van het
openbaar onderwijs de meeste aanbeve
ling verdient.
Wij zijn overtuigd, dat de heer Stijn
man, moe' t liij gekozen worden stellig
de belangen van het Volksonderwijs zal
bevorderen en tevens, dat we van den
heer Koning in dat opzicht alles te
vreezen hebben.
Uit het oogpunt van de belangen van
het openbaar onderwijs dus in geen
geval de heer Koning.
Docli op precies denzelfden grond,
waarop de Sociaal-democraten den heer
Stijnman aanbevelen, bevelen wij met
dc meeste gerustheid den heer van Duinen
aan bij allen, die het openbaar onder
wijs liefhebben.
Indien de Redactie van de Eem-
iauder ook maar den minsten grond
had om te vermoeden, dat de lieer vau
Ouiiicu niet met hart en ziel voor
stander was van het openbaar onderwijs
in al zijne vertakkingen, we geven
gaarne dc verzekering, dat we ons vier
kant tegenover zijn kandidatuur zouden
stellen en geen letter op het papier
hadden gezet om genoemden heer aan
te bevelen. Doch mede op grond van
onze bekendheid met dc denkbeelden
van den lieer van Duinen omtrent liet
onderwijs bevelen wij hem ernstig aan.
Dc lieer vau Duinen is een
wanu voorstander vau goeil
openbaar ouderwijs, voor alle
kringen van de burgerij en zal zeker
meewerken, om het onderwijs zoo goed
