Woensdag 15 Maart 1905. 2e Jaargang Wees 11 Zelf l r -Komoeopathie. Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER". 10. 21, sr, gratis. Jeanbttb Nuhuis. FEUILLETON. -let zoekende l.ieht. Versvliijiit IVoenstlags en Zaterdags. DE EEMLA Kiircuu Hendrik van Viandenstraat 28. Abonnementsprijs Per jaarf 3.00 Franco per post- 3.50 Per 3 maanden- 0.75 Franco per post- 0.90 Prijs der adrerteiitiöii Van 1 tot 5 regels 0.40 voor iederen regel meer0.08 (Bij abonnement aanmerkelijke korting.) i ii d ZIJ, die ziek met ingang van April a.s. op ons blad ahon- eeren, ontvangen de tot dien utiiui verschijnende im i ii- ie rs ---------- 5K| Hoewel het plan van minister Ivuyper ïslukt is, om als opvolger van Professor [osenstein te Leiden een Ilomoeöpaath benoemen, is toch deze wetenschap ds verleden jaar officieel erkend door Hegeering. Er is namelijk een com- flissie benoemd om een bijvoegsel te rvaardigen op de in bewerking zijnde ierde uitgave der Nederlandsche Phar- acopee, bevattende de beschrijving der omoeöpatische geneesmiddelen. Ten nauwste met de Homoeopathic ingt samen de persoon van Hahnemann, aar hij toch de man is, die in 1805 de rondlegger was dezer geneesmethode, e in alle beschaafde landen onder medici, Baar vooral onder leeken, een grooten 1 mhang heeft verkregen, die reeds haar gen leerstoelen, haar eigen hospitalen, eigen pharmacopee heeft zooals ijv. in Engeland en Amerika. Thans k is in Duitschland een homoëopatisch etboek uitgegeven. In ons land breidt zij zich eveneens t; reeds in verschillende plaatsen zijn omoeopathen gevestigd, zooals o. a. in trecht, Amsterdam, Apeldoorn, Zaan- m. Hahnemann dan was de grondlegger •/.er methode; hij werd in 1755 te eisten geboren, waar zijn vader por- leiuschilder was. Na afloop zijner edische studiën, heeft hij langen tijd ndgezworven en zich met verschillende etenschappeu bezig gehouden vooral ichter met de chemie. Ook heeft hij eenigen tijd de psychiatrie eoefend, maar tante de combattants, heeft ij zich niet lang daarmede bezig ge- e.JJ ouden en zich daarna geheel gegeven in de verkondiging der Homoeöpathische er. Hij vestigde zich daarvoor in Leip- g als privaat-docenlvanwaar hij ■liter in 1821 werd verdreven, omdat Regeering hem verbood zelf genees middelen te bereiden en af te leveren. -I d Liefde eischt niet, maar geeft en is ecuwig en onveranderlijk. Uit h e t D u i t s c h ERNST VAN "WILDENBRU CH. 5). Eenige passen achter hem aan stapte c oude Johann. liet hoofd ver voorover cbogen, geen oog van #ijn mees'er fwendend, ging of liever sloop hij den aron na. In zijn geheelen houding lag 'Uitengewone oplettendheid bijna iets loerends. Als hij zag, hoe de baron de rmen uitstrekte, was hij met één sprong, och onhóorbaar achter hem gekomen, e plooien van het magere gezicht span en zich in groote opmerkzaamheid, ivelke bijna a in vijandelijkheid deed enken. Zijne handen die hij tot nu toe 111 e zakken van zyn overjas had gestoken, Eén» jaar later werd hij door den hertog van Cöthen tot hofarts benoemd. Van dit oogenblik af, alzoo op (37-jarigen leef tijd, begon zijn roem. Van alle kanten erkenning en waardeering. Daar hij zicli zelf beschouwde als autoriteit, als de schepper eener nieuwe richting, wilde hij blinde onderworpenheid, die hij bij zijn patiënten wekte, ook van zijn leerlingen eischen. Toen hein dit niet gelukte en verschillende homoeöpathische artsen van Leipzig in geschriften tegen hem opkwa men, besloot hij zijn kunst over te planten naar Parijs, waar hij mei zijn tweede vrouw, die een der vurigste ver eersters, trouwe assistente en medewerk ster van hem was, nog acht jaar werkte,- steeds zieken bezoekende en aan huis ontvangende. Hij was een man van veel omvattende kennis en van groote werkkracht, maar' jammer genoeg zoo op de penning, dat deze eigenschap hem soms leelijke parten speelde. Zoo werd door hem met veel ophef de ontdekking van een nieuw zout aangekondigd, dat voor veel geld ver krijgbaar werd gesteld, wat toch bij onderzoek niets anders bleek te zijn dan gewone borax, reeds in de 17e eeuw bekend bij de Venetianen als conser veermiddel. Hahnemann was iemand van buiten gewoon practischcn aard, hij wist met allerlei slag van mcnschen om te gaan, kende de groote beteekenis der Hygiëne, wat o. a. blijkt uit de giddeu regelen, die hij voorschreef tot behoud der ge zondheid, als wasschingcn met koud water, beweging in de open lucht, matig heid in alles, gemoedsrust, vermijding van alle overdrijving. Zoo schreef hij aan een zijner patiënten „Seien sie philosoph, so können sic gesund, so können sie alt werden. Was sie argert, darauf horen sie nicht, was Ihnen zuviel ist weisen sic von der Hand; wenn man sie treibt so gehen sie lang- sam. Was sie mit Bcqueinliehkcit fertig machen köiincn, das maclien sie; was nicht fertig werden kann, kümmcre sie nicht". Al deze trekken stempelen hem tot een man, die een buitengewonen invloed op zijn tijdgenooten kon uitoefenen. Een open oog heeft hij yoor alle leemten der geneeskundige wetenschap; lt Is hem een doorn in liet oog, dat de therapie schier overal te kort komt. Sterk trekt hij te velde tegen het groote aantal tempera had hij thans vrijgemaakt, zoodat het er veel van had, als bereidde hij zich er op voor, zich in het volgenden oogen blik op zijn meester te werpen, zooals de bewaker van een krankzinnige zich op een gek stort, om hem van een ver schrikkelijke daad terug te houden. Want de mensch daar vóór hem was immers niet toerekenbaar, een waanzinnige, een gek; dat wist hij immers wel het best, hij, die hem reeds als kind op de armen had gedragen, die hem allengs had zien opgroeien en altijd en overal bij hem geweest was? En sedert hedenavond wist hij immers ook, dat hij zijne opmerkzaam heid verdubbelen, meer dan verdubbelen, moest? Slechts onder één voorwaarde kon deze ongelukkige mensch daar vóór hem blijven leven: rust, rust en altijd rust. Dat had, jaien geleden, de arts hem gezegd, en als de arts het hem niet gezegd had, zou zijn instinct het hem verraden hebben. De eenc dag moest precies zijn als de andere, gelijkmatig. En hedenavond had hij er getuige van moeten zijn, hoe deze man gevaar liep van verliefd te worden. YerliefdMisschien zelfs wilde hij wel trouwen Ilij was woedend; hij knarste bijna op de tanden. Zoo weinig dus kende die ongelukkige mensch zijn toestand Welnu, liet was goed dm h ij er w s, hij, de oude Johann; hij zou zijn oogen open houden, ja, ja, dat zou hij! tuur-verlagendc middelen, ook stelt hij de aderlating in een bespottelijk dag licht. Hij gaat verschrikkelijk te keer tegen het voorschrijven van allerlei mid delen op één recept „mausendreck und Coriander, alles durch einander", wat zoo algemeen was in ziju tijd. liet was zoo diep in zijn overtuiging doorgedrongen, dat er een hervormiug op geneeskundig gebied moest komen, dat hij zich een Godsgezant waande, wien de kracht ge geven was, om die reformatie tot stand te brengen. Hij meende, dat voor deze hervorming noodig was: le nauwkeurig onderzoek van den zieke, 2e voorschrijven van eenvoudige en kelvoudige geneesmiddelen in uiterst gefinge dosis, 8e proefneming der geneesmiddelen óp ge-zondon, 4e hef beginsel van Siuiilia Snnilibus n.l. Dat geneesmiddel kan slechts de gezondheid herstellen, dat bij een gezond mensch zooveel mogelijk dezelfde ver anderingen teweegbrengt, als die, welke het ziektebeeld samenstellen. Deze nieuwe weg van genezing, die volgens hemzelf, door niemand vóór hem bewandeld is, was reeds aangegeven en betreden door v. Helmont en Paracelsus, maar met minder wctenschappelijkcn drang. Bij deze laatsten toch gold de regel, dat de kleur en vorm der plantcn- deelen in bepaalde betrekking stonden tot de ziekten en de zieke lichaamsdeelen Bijv. Sterk behaarde planten bevor derden den haargroei; bij bloedingen hielp de roode doodekop (bloedsteen ijzeroxyde); bij geelzucht moest de gele saffraan of het gele melksap der Stinkende gouwe dienst doen. Papavcrbollen werken op hoofd en hersenen, oindat hun uit wendige vorm met die van liet hoofd overeenkomt.. Reeds terstond na het optreden van Hahnemann als Homoeopaath, haalden ziju deskundige tijdgenooten glimlachend de schouders op en begroetten zijn ideöen met minachting. Vooral de wet, dat ge neesmiddelen in uiterst verdunden toe stand moesten gegeven worden, vond zeer veel bestrijders. De andere regelen door Hahnemann aangegeven, werden niet bestreden, integendeel geprezen en de tegenwoordige medicus verschilt dan ook alleen maar met den homoeopatisehen arts in het voorschrijven van de genees middelen. En hij schoof de handen, terwijl hij deze tot vuisten balde, in de zakken van zijn overjas terug, wijl hij zich over tuigd had, dat de baron voorloopig niets in den zin had. Den volgenden morgen reeds zeer vroeg werd er aan het huis van Anna's oom gebeld, en toen de keukenmeid de deur opende, gleed er een grijnslach over haar gelaat: die heer van gisteren stond voor de deur, baron Eberhard von Fah ren wald! Stomme verbazing bij den ooni en de tante, een gloeiend rood oj) het ge laat van Anna en in het volgend oogenblik, nog voor men hem eigenlijk had binnengenoodigd, stond hij reeds op den drempel. Zelfs al had men hem belet willen geven, hij zou zich niet hebben laten afwijzen; dat zag men hem aan. Zijn borst ging zichtbaar op en neei en in het bleeke gezicht gloeiden de oogen als kolen vuur. Bijna als een speler, die zijn laatste geld op één kaart heeft gezet, zoo zag hij er uit. Het kostte hem moeite, de uiterlijke vormen der wellevendheid in acht te nemen; zijn blikken rustten onafgewend op Anna, haast met een angstige uitdruk king, als vreesde hij. (lat zij mocht heen gaan, dat zij van hem weg zou vluchten. Nadat hij den ouden majoor en zijne vrouw begroet had, trad nij op het jonge meisje toe. Bepalen wij ons nu allereerst tol de grondstoffen waarvan zij zich bedienen. Op deii voorgrond staat bij hen, dat slechts de ruwe grondstoffen gebruikt worden; zij willen niets weten van de, uit die grondstoffen bereide werkzame bcstanddeelcn. Ze verwerpen geheel de zucht, om de geneesmiddelen zuiverder te maken, volgens Iigd wordt door die zuivering de werkzaamheid dier genees middelen verzwakt. Vreemd en onweten schappelijk moge dit klinken, toch ziju er voorbeelden, die de tegenwoordige jongere allopatlicn niet kunnen ontken nen; denken we slechts qnti liet worm kruid, de bloempjes varï de Artemisia Cina, dat als zoodauig ye o 1 zekerder werkt, dan het daaruit afgescheiden werkzame bestanddeel, de santonine. In de tweede plaats worden de geneesmid delen in sterk verd«inden en fijn ver deelden toestand toegediend. Men denkt n.l. door die fijne vcrdeeling en verdun ning liet geneeskrachtig vermogen dei- artsenijen te vermeerderen, te dvnauii- scercn, zooals men het gelieft te noemen, waarom men die verdunningen met den paradoxen naam van hoogcrc machten of potenties betitelt. De homoeopatische apotheek kent ge neesmiddelen in vasten vorm, die bereid worden door het een of ander planten deel of mineraal met zijn tienvoudige hoeveelheid melksuiker tc vermengen. Deze vorm heet Trituratio (wrijving). Door één deel .dezer trituratie niet zijn tienvoudige hoeveelheid melksuiker te wrijven krijgt men een hoogere poten tie. Hiermede gaat men meestal niet verder dan 1 op lOOüO. Voor verdere verdunningen gebruikt men de vloeibare vorm welke genoemd wordt Tinctuur of Essentie. Men trekt de plantendcélen niet hun tienvoudig gewicht alcohol, waarna men de Li-tincturen verkrijgt, welke nu tot het oneindige worden ver dund! De eerste potentie is dus 1 deel der ui-tinctuur met 10 deelen alcohol, d. i. Decimaal-potentie, terwijl de tweede verdunning is 1 op 100 en centesimaal potentie heet. Dat deze wijze van re cepteeren zeer kostbaar en tijdroovend is, behoeft geen betoog. Meestal worclen die zoo zeer verdunde geneesmiddelen afgeleverd in den vorm van globuli, kleine kogeltjes, netjes bewaard in glazen buisjes. In de speciale liomoeopathische apotheken zijn die verschillende genees middelen in voorraad; zoobi verzameling „Mag ik u even spreken vroeg hij. „Mag ik u even alléén spreken?" Ziju stem trilde van [innerlijke ont roering. Anna stond met gebogen hoofd mid den in de kamer. Het hart klopte haar in de keel; ze kon geen woord uitbrengen op dit oogenblik hield zij zich stellig overtuigd, dat zij met een waanzinnige te doen had. Iets dergelijks schenen ook de oom en tante te denken, die elkan der stom van verbazing aanzagen. De baron bemerkte dit alles. Plotse ling trad hij op de oude lieden toe, strekte beide handen uit en nam den oom bij de linker, de tante bij de rechter hand. „Wees niet bevreesd," zeidc liij, en die woorden kwamen plechtig uit het diepst van zijn borst; in zijn oogen brandde een vlammend vuur. De twee oude lieden keken hem ver ward aan, maakten een verlegen buiging en trokken zich in liet aangrenzende vertrek terug. Anna stond nog altijd op dezelfde plaats. Als zij zich nu met hem alleen zag, werd zij zoo heftig door haar ge voel van angst aangegrepeu, dat zij geen raad meer wist. Zij haalde haar zak doekje te voorschijn, drukte hel; tegen do oogen oit begon ie schreien. De baron stond eenige schreden van haar verwij derd en zag haar zwijgend aan. „Vindt u uuj zóó verschrikkelijk doet oiis denken aan een poppen-suiker- wiukel. Niet alleen de verdunning der stoffen is eigenaardig, ook het gebruik van vele, zeer bizondero middelen, als ge- lieele dieren, o. a. bijen, spinnen, verder slangengif, spons, de kleurstof der inkt- visch, zijn eveuzoovele zeer geliefkoosde artsenijen der homoeopathen. Hoewel het ontwijfelbaar vast staat, dat zeer kleine hoeveelheden van genees middelen als bijv. van phosphorus, ar- senik, kwik, zeer heilzaam kunnen wer ken, is liet toch wel belachelijk aan de zoo liqoge verdunningen, waarin jict werkzame bestanddeel- met ehc.-njsche reagentiën niet meer'is aan te wijzen, de genezende werking te willen toe schrijven, welke zij er aan toekennen. Xog minder kunnen wij met hun op vatting vrede hebben, dat juist door dat wrijven en verdeden door dat mengen en schudden, uit het geneesmiddel nieu we krachten zouden ontwikkeld worden. De homoeopathen zeggen echter, de werking der geneesmiddelen is niet met een chemische werking te vergelijken, er is hierbij een werking der oppervlak ten in het spel. Door liet wrijven en schudden van onwerkzame of weinig werkzame stoffen, neemt de oppevlakte van het geneesmiddel toe en vandaar de steeds aangroeiende kracht der wer king bij toenemende verdunning. Deze opvatting is oorspronkelijk ook weer van Hahnemann; toen hij n. 1. steeds teleurstellingen ontmoette bij het toedienen van similia, maar bij verdun ning van 1 op honderdduizend milliocn zijn doel bereikte, kwam hij tot bovenge noemde conclusie. De tegenwoordige homoeopathen hul digen nog deze leer, maar zij voegen er de diffusie-theorie aan toe wat in liet kort hierop neerkomt, dat in een Dat soms de hand wel eens gelicht wordt niet die verdunningen, bewijst een verhaal van Floury, die een vijfduizendste potentie van Silicea (kiezelaarde of klei) wat niet voorradig- was in do homoeop. apotheek voorschreef. Bedenkt men nu dat hiervoor noodig is ö(L0 maal de operatie der ver- lunning te herhalen, dat voor iedere ver dunning een halve minuut noodig is, op zijn minst dus 2500 minuten of bijna twee etmalen; het geneesmiddel werd echter bin nen 10 minuten bezorgd. Commentaar is overbodig. vroeg hij eindelijk. Die toon klonk weer zoo zacht en hartelijk, dat zij eeniger- inate tot zich zelve kwam. Zij veegde haar tranen ;if en schudde zacht het hoofd. „Denkt ge dan hcelemaa.1 niet meer aan gisteren ging hij voort. „Gister avond waart gij toch zoo zoo lief en goed." Hij was op haar toegetreden en had hare beide handen in de zijne genomen. Artna voelde, hoe voorzichtig hij dat deed, maar zij durfde haar gezicht toch niet tot hem opheffen. lfij hield hare handen steeds vast. „Gisterenavond," zei hij, „ben ik zoo gelukkig geweest, en daarom ben ik vandaag zoo vroeg terug gekomen. Toe, wees daar niet boos om. Als nu ook gij bang voor me zijt, heb ik immers uic- rand meer." Zijne stom was week geworden. „Stel u eens voor," sprak hij verder, dat ge op straat loopt, en terwijl ge daar loopt, ziet ge aan den weg een mensch liggen, wien ergens een ongeluk is overkomen en die uwe hulp inroept. En gij kunt hem helpen, als ge wilt, maar ge zijt bevreesd en loopt weg gelooft ge niet, dat ge er u zelve eenmaal een verwijt van zuil maken, als «*c ver neemt dat die mensch ten monde is oguan Dat allo.s was zoo glashelder, dat geen verstandig mensch liet duidelijker had

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1905 | | pagina 1