CIJFERS!
Stadsnieuws.
Allerlei.
der verkiezingen van 1901 en 1905 den
vrijzinnigen hier hebben geleerd, dat
niet verdeeldheid, maar aaneensluiting
leidt tot de overwinning.
BEUINNULLUI!
Toen er in het begin van dit jaar
een verkiezing moest plaats hebben voor
den Gemeenteraad om te voorzien in
de vacature, ontstaan door het vertrek
van mr. Prikken, waren de candidaten
de heeren S. J. van Duinen en H. Koning.
Men zal zich herinneren dat de katho
lieken toen niet wilden trekken voor de
zegekar van Ds. Donner, maar voor
een goed deel waren voor den liberalen
candidaat. Dit werd hun door de
anti-revolutionairen zeer kwalijk geno
men. Toch zijn die auti-revolutionairen
zelf ook niet zulke trouwe bondgenooten.
Men denke slechts aan de verkiezing
in Distriet IH. De katholieke candidaat,
de heer Herm. Kroes v erd officieel ge
steund door de anti-revolutionairen, maar
in werkelijkheid lieten ze hem in den
steek, getuige het lage stemmencijfer
van den heer Kroes.
En gaan we verder terug dan denken
we aan de verkiezing in district II, waai
de heer II. Koning zich liet stellen
tegenover den heer A. A. Hamers, 't Is
trouwens een algemeen bekend feit, dat
de anti-revolutionairen de katholieken
bijna steeds in den steek laten.
Bij de verkiezing tusschen de heeren
Yan Duinen en Koning ging men van
anti-revolutionaire zijde zelfs zoo ver,
dat men het volgende in de Stichtsche
Courant durfde schrijven.
Uit vertrouwbare bron kan gemeld wor
den, dat door de K. K. kiesvereen. „Recht
en Orde" alhier als candidaat voor lid van
den Gem. Raad in district I is gesteld de
heer Van Duinen, die ook reeds was ge
steld door de liberalen.
Men vraagt zich af: hoe is dit nu
mogelijk, thans, in een tijd, dat ook op
gemeentelijk gebied de beginselen belmo
ren mee te spreken.
Den Koomschen kiezers zij ten zeerste
aangeraden eens na te denken over de
volgende woorden uit de „Encycliek"
(Rerum Novarumvan Paus Leo XIII:
„Eu aangezien, zooals Wij in den aan
vang zeiden, de godsdienst alleen
in staat is afdoende inwendige ver
beteringen in de wanverhoudingen te
brengen, behoort zich telkens verder
de overtuiging uil te breideu, dat het
boven alles aankomt op do her
leving der Christelijke gezind
heid en zoden, zonder welke ALLE
maatregelen, hoe wijs en veelbe
lovend ook, niets vermogen voor
het ware heil."
Begrijpen en besetien ze dit, dan zal
het hiui onmogelijk zijn, hunne stem te
geven aan een liberalen candidaat.
De laatste regels laten we vet druk
ken, en dan vragen we:
Is het niet verregaand
onbeschaamd,
zoo iets te durven schrijven en dan
eeltige maanden later zelf aan te komen
met, in hun oogen toch ook liberale
candidaten.
O, de heeren zijn zoo bescheiden, ze
wenschen maar één zeteltje te winnen.
De heer
II. W. van Esvcld
moet gewipt worden. En de buit
zal dan zijn voor de anti-revolutionairen.
Waarom komen ze nu niet met candi
daten van eigen richting en dan eenige
katholieken en eenige anti-revolutio
nairen?
Omdat
de hoeren wel zoo slim zijn te weten,
dat dan de kans op buit wellicht geheel
verkeken zou zijn. En daarom moet
nu maar een beginsellooze politiek ge
volgd worden. De Roomsch-Katholieken
moeten gelijmd worden voor den anti
revolutionair Kouiug en daarvoor moet
vallen een zoo sympathiek raadslid als
de heer Yan Esveld.
Wij vertrouwen echter, dat de kiezers
zich daarvoor niet zullen laten vinden.
De
weggeloope»
raadsleden hebben, door het in den steek
laten van hun post, getoond niet de
rechte mannen te zijn. Zij mogen niet
herkozen worden, het zou een kaakslag
zijn aan de kiezers, die, naar wij hopen,
prijs zullen stellen op ernstiger mannen.
En die vinden ze in dc candidaten der
kiesvereeniging Amersfoort."
Dat dc volgende heeren Maandag en
Woensdag met grootc meerderheid uit
de stembus komen, is onze innige
wensch.
Maandag 10 Juli.
District I.
H. W. van Esveld,
J. C. Molamlus Hagedeurn.
District H.
F. van Acliterbergh.
District Hl.
A. Herschel,
A. ill. Tromp van Holst.
Woensdag 12 Juli:
District II.
J. C. Rolaudus Hagedoorn.
District Hl.
J. C'. van der Heer.
Volgens de begrooting kost de Hui s-
h o u d- en Industrieschool dit
jaar ruim
ƒ7000.
Hoe krijgen ze nu dat geld bijeen?
Wel: le. De gemeente betaalt f1750
2e. Het rijk 3500
3e. De provincie 700
4e. Contributies 450
5e. Schoolgelden350
6e. De Balije 250
Samen f 7000
Waarvoor zijn die f 7000 nu noodig?
Voor op- en inrichtingskosten, maar
voornamelijk voor de gewone uitgaven.
D. w. z. in hoofdzaak voor de salarissen
van het personeel. En hoewel wc
hopen, dat het eenigszins behoorlijk be
zoldigd wordt, kunnen we toch wel
verzekeren, dal die dames geen effecten
gaan koopen van wat ze overhouden.
Ze zullen hier alles wel verteeren.
Dus dat geld b 1 ij f t althans
grootendeels in de stad.
En het geld komt voor het grootste
gedeelte van buiten de stad.
Nemen we maar eens de snbsidiën
2e, 3e en 6e te zanten, dat is al f 4250,
die hier van buiten inkomt.
En wie profitcercn daarvan?
Onze beminnelijke tegenstanders zul
len het u wel zeggen.
Zo noemen die inrichting al bij voor
baat „de biefstukschool" en bedoelen
daarmee die inrichting bij de goe
gemeente een slechten naam te bezor
gen, alsof die school bestemd was voor
rijkeluil8 kinderen.
'tls min.
Doch zij, die zoo praten weten wel,
wat ze doen!
„Sla door, sla door maar lasteraar,
Met onbeschaamde wangen,
Al klinkt liet nog zoo wonderbaar,
Toch blijft er licht icat hangen."
Zoo gaat het hier ook.
Het zou ons niet helpen of wij op
grond van statuten en reglementen het
tegendeel beweerden.
Gelukkig kunnen wc ook hier de
cijfers laten spieken.
Het schoolgeld is progressief van f 6
tot f 60, terwijl er in 't geheel maar
gerekend wordt op een jaarlijksche
opbrengst van een schoolgeld van
f 350, waaruit reeds volgt, dat men van
oordeel is, dat het aantal weinig-betalcn-
den het grootst zal zijn.
Bovendien kunnen ook leerlingen toe
gelaten worden zonder betaling.
Ten overvloede kunnen we nog mee
deden, dat thans reeds
67 leerlingen een verminderd
schoolgeld betalen van fl,SO
tot. f2 of wel 3 ik 4 ent. per
week terwijl er al 22 leerlingen
zijn toegelaten, die in 't geheel
geen schoolgeld betalen.
Zoo zijn de feiten.
Tan een jongen, van een
grooten hond en van de
Industrieschool.
Er was 's 'n jongen.
En die jongen kon verschrikkelijk
liegen. En die vertelde op 'n keer, dat
hij een hond was tegengekomen zoo
groot als eon paard.
We zullen eens gaan zien, zei papa.
Maar wee je gebeente, als je on
waarheid gesproken hebt.
Dan gebeurt er iets verschrikkelijks
met je.
Ga mee.
En de jongen ging mee.
En onder den indruk van het ge
heimzinnige verschrikkelijke, dat er met
hem gebeuren zou, kreeg de hond onder
het wandelen zijn gewone proportiën
weer terug.
En dc jongen loog nooit meer.
Dat laatste gelooven we niet, doch
dat hoort er zoo bij.
We leeren uit onze geschiedenis, dat
jongens soms verschrikkelijk kunnen
liegen, maar groote memchen
kunnen dat ook wél.
Weet ge wat men beweerd heeft?
We hebben het uit zuivere bron.
Niet meer of minder, dan dat de
Industrieschool aan de gemeente
jaarlijks f 20000, zegge „twintig dui
zend gulden" kost.
Wat 'n verschrikkelijk groot beest
om bang van te zijn.
De gewone lezers van de Eemlander
weten beter.
Die school krijgt van de gemeente
voot het loopende schooljaar een sub
sidie van f1750.
Tevens wordt de gemeente ontheven
van het door de wet verplich
tend gesteld kookonderwij8,
zoodat die f 1750 ook met eenige hon
derden guldens moet verminderd worden.
De geheele gemeeute-begrooting be
draagt ongeveer 600.000 gulden, dus
belastingverhooging behoeft van die post
het gevolg niet te zijn. Doch dit daar
gelaten.
Wanneer weer iemand zoo schandelijk
overdrijft, omtrent de kosten van ge
noemde nuttige inrichting, neem hem
dan mee naar een der bestuursleden van
de Huishoud- on Industrieschool en
misschien zal hij reeds voor hij ter
bestemder plaatse gekomen is tot de
ontdekking gekomen zijn, even als dc
jongen, dat het geweldige beest toch
maar heel gewone proportiën had.
Naast het welluidende geroep: „aore-
baaje, dartien senten en pont," of „mooie
meikarse, twalcf senten en pont," hoort
men thans al af en toe het veelzeggende:
„mooje lange, mooje lange."
Ik noemde dien uitroep „veelzeggend",
omdat er uit blijkt, dat dc tijd der
goud-gele komkommers weer aangebro
ken is, 't geen voor de journalistiek
altijd min of meer bedenkelijk is. 't Is
nu een tijdperk van overgroote bedrij
vigheid in de arme journalistenhoofden;
de krant moet vol, dc verkiezingen voor
de Staten-Generaal zijn achter den rug,
nieuws gebeurt er niet, en de nieuwtjes
jager is wel aangewezen op 't fanta-
seeren van schokkende gebeurtenissen,
wil hij zijn publiek de gewone dosis
„gemengd nieuws" te slikken geven.
Leert men in dezen tijd dan ook van
een zeeslang, die ontdekt is, dan brengt
men onwillekeurig zeker verband tus
schen zeeslangen en komkommers, en
men glimlacht even. Dat is
echter thans overbodig, of zelfs onge
motiveerd zegt liet Handelsblad
Neen, Neen! Al is 't ver genoeg in
Juli en al is 'twarm genoeg, en al staat
de komkommer er dit jaar beter dan
ooit voor het is nog niet het
authentieke relaas van kapitein zoo-
en-zoo, die daar-en-daar 'r heeft ge
zien.
Het schijnt ditmaal zoo waarachtig
waar, dat wij het bericht niet over mogen
slaan.
Men heeft de zeeslang niet alleen
gezien, men heeft haar ook betast,
aangeraakt, nagemeten, onderzocht in
één woord: men heeft het bestaan van
de zeeslang geconstateerd!
Het is de Oaitlois, die dit heuglijke
nieuwsbericht brengt, dat aan het strand
van Old Orciiard in den staat New-
York het zeemonster is aangespoeldhet
beest was dood, verdronken in zijn
eigen element.
De geheele wetenschappelijke wereld
in Amerika is in rep en roer en alles
wat een r.aam op geleerd gebied heeft,
op te houden, ijlt naar het strand van
Old Orchard om mee te kunnen ge
tuigen.
Dit zijn de eerste gegeveDS, die wij
ons haasten aan de geleerde wereld ten
onzent over te brengen, die ze zeker
met belangstelling zal begroeten.
Wat men hier slechts jammer zal
vinden is, dat de eerste geconstateerde
zeeslang juist aan moest spoelen aan
de kust van Amerika.
Een ander geruchtmakend Ameri-
kaansch voorval is het feit, dat de
heer Jacob Marks, rabbijn van de sy
nagoge van in de Grand street te
New-York wegens „bookmakerij" voor
den rechter is gebracht.
Het was de politic opgevallen, dat de
godsdienst in deze Synagoge steeds een
buitengewoon publiek trok, ook van
nict-joden.
Een detecticvc ontdekte nu, dat de
rabbi dc gewooutc had, met de bezoe
kers weddenschappen aan te gaan.
De geheele gemeente werd gevat en
op het opgegaarde geld van den rabbi
beslag gelegd. Dat is nog eens de ware
schacheraar in den tempel!
Ja, men staat tegenwoordig voor
niets!
Daar heeft b. v. in Zutfen iemand,
die zijn naam niet noemen wil, de
stoutigheid gehad om een dichtbundel
tje samen te stellen en uit te geven,
dat zeventien verzen bevat op de raads
leden. Er staan geen namen bij, maar
de bedoelde personen zijn, althans door
de Zutfenaars heel gemakkelijk te her
kennen.
Een der raadsleden, een gepension-
neerd kapitein van het O. I. leger wordt
bezongen als volgt:
Eens reegt ge Atjehneezen aan uw sabel,
Nu hoedt gc in stillen vree der Ilove-
[naren schaar,
Vraagt beter gas voor hen, politie, tele
foonkabel,
Pleit voor een paaltje hier, en voor be
strating daar.
Zoo smeedt de krijgs-god Mars graan-
[sikkels van zijn zwaarden,
En weidt zijn kalvers vet, wen vrede
[heerscht in 't land.
Gij goed'ge Hoofsche Mars! uw volkje
[kent uw waarde.
En ik, ik doe het ook, 'k druk in den
[geest uw hand.
Ze hebben een dokter in den raad,
die er natuurlijk dikwijls uitgeroepen
wordt voor de uitoefening van zijn beroep.
Vandaar, dat bij nog al eens dikwijls in
de raadsvergaderingen afwezig is. Hij
fietst geregeld langs 's Heeren straten, in
gezelschap van zijn hond. Van hem heet
het nu:
Dat is met mij een raar geval
't Geeft voor miju kiezers niemendal,
Of ik of mijn hond in den Baad zit:
Ik ben: het afwezige raadslid.
Een ander raadslid, zeepzieder van be
roep, werd door de z.g. neutralen in den
raad gebracht, maar voegde zich later bij
de liberalen. Van hem zingt de dichter:
Ecu, die als Saulus naar Damascus toog,
Doch keerde als Paulus, tvars van ver-
[der dwalen.
Nu mengt hij met het liberale loog
De zalvende olie der neutralen.
Die zeep wascht vrocg're dwaling wit;
Hij is geen onverdienstelijk lid.
In den raad hebben verder twee werk-
mausleden zitt ng. De een is van het
type Nederl. Werkl. "Verbond. Toen hij
jaren geleden in den raad werd gebracht,
werd hij (geheel ten onrechte) beschreven
als een revolutionair, die daar alles ten
onderste boven zou gooien. In den raad
gekomen, bleek hij uiterst kalm en tam.
Hem typeert de dichter als volgt:
Getemde leeuw der proletaren
Die in de Raadzaal rond zoudt waren,
Verslindend wie u tegenstond,
Hoe zacht is uw gemoed gebleken,
Hoe snol uw gruwzame aard geweken,
Toen ge in dc arena u bcvondt!
En zijn bedaard optreden wordt gety
peerd in het volgende couplet:
En die van 's luipaards dreigen gruwen,
Zij wijken voor uw zachter duwen,
Zij vinden uw vertoog gegrond,
Zoo vangt uw woord, schoon 't niet vol
[vuur is,
De vliegen, die de azijn te zuur is,
Dies looft u ied're werkmansmond
Is er in heel Amersfoort niet een
„dichterlijk genie" dat tot algemeene
stichting en leering dat voorbeeld kan
navolgen?
Hij zou zeker succes hebben.
De Poppentcntoonstelling in Amicitia,
georganiseerd door de dames Winter
te Rotterdam, met medewerking van
„Vreemdelingenverkeer" alhier, zal wor
den gehouden van 12 tot 20 Juli a.s.
De [kapitein D. M. Storm van Leeu
wen, van het 5e regiment infanterie, is
benoemd tot kapitein van speciale
diensten bij het korps.
Aan de Polytechnisch School te Delft
slaagde voor het examen B, artikel 60,
le gedeelte, de heer A. Tromp van
Holst.
Op de voordracht voor hoofd der O. L.
school te Groot-Ammcrs (Z.-H.) komen
o. a. voor onze stadgenooten de heeren
J. H. van Drie en E. Kruithof.
In de zitting der arrondissementsrecht
bank te Utrecht van Donderdag 6 Juli
1905, werd N. v. K., 22 jaar, werkman
te Amersfoort, beklaagd van mishandeling
van J. N. te Baarn, veroordeeld tot 8
dagen gevangenisstraf.
Concert Amicitia 9 Juli.
1. ..Blaze-Away" Two Stops Holzmann.
•2. Ouverture „Si j'étais Roi" Adam.
3. „An Dieh," Walzer Waldteufel.
1. Grande Fantaisie sur der
motifs de l'opéra „La
Traviata"Verdi.
5. Ouverture „Zampa" llerold.
li. „Drie Deutsche Tanze"
BeethovenBikkers.
7. „Le Rossignol." poika pour
petite fliiteSteenbruggen.
8. Rhapsodie No. 2 Liszt.
Op Zaterdag, 15 Juli a.s. van 46
nam., bij gunstig weer, matinee, welwil
lend aan de leden aangeboden door den
heer Kolonel Commandant van het 5e
Reg. Inf.
In ons nummer van Woensdag komt
eeu bericht voor omtrent het kantelen
van een wagen van van Gend en Loos.
Men maakt ons opmerkzaam er op,
dat het een wagen was van C. Schim
mel en niet van van Gend en Loos.
De vijf leerlingeu van de T r o m p-
school te Hilversum, die deze week
examen deden voor de 4e klasse der
Hoogere Burgerschool alhier, slaagden
allen: nl. J. Dudok van Heel, H. van
Eeghen, II. Paris, G. Sanders en E.
van Goor.
Door de ondernemers der Amers-
foortsche Bad- en Zweminrichting is
een bijzondere gunstige regeling getrof
fen voor dc werklieden leden van „Het
Groene Kruis". Voor den geringen prijs
van 10 cents zullen zij voortaan een
bad kunnen nemen.
De uitslag der overgangsexamens aan
dc Hoogere Burgerschool alhier, welke
7 dezer geëindigd zijn, is de volgende.
Van klasse 1 tot II werden bevor
derd:
H. van Ramshorst, J, Adriaanse, H.
de Veer, W. van der Valk, P. Schut,
A. van Itteraum, H. Meijer, Anna de
Vries, Berendina F. Vos, Clara van
Beek, J. Ph. Dorrestein, J. Kool
Adriaantje A. Jappe Alberts, Marie
J. C Prillevitz, W. v. de Berg, Anna
S. de Pool, Sath. S. v. Laaren, Jeanne
C. Alberda, H. J. W. Sevenhuijsen,
Guillauine Bakker, A. Holland, O. 0.
J. Gorter, M. J. F. van Boecop, Anne
A. Bakker, W. A. Brinck, G. D,
Veenhuijzen en A. F. Verhoef!.
Herexamen werd opgelegd aan:
E. J. Veeerman terwijl 9 van de 3?
leerlingen der eerste klasse niet werden
bevorderd.
Van kl. II naar Hl werden bevor
derd C. S. van Haeften, Marga. J. A.l
Hemmes, Bertha van Slooten, Wilha. A,
de Tourton Bruijns, G. van Soest, E.
van Gelder, Nelly J. G. Glerum, Corna.l
W. Ilcybroek, J. F. Wesseling, W. G,|
de Haas, D. J. M. Boode, J. G. A.I
Smalt, L. A. Beth, W. van Haselen.l
P. M. Geraerds Thesingh, H. F. vanl
Eek, C. W. Versluijs, A. Lobman, III
B. J. Kievits, C. van den Donker, Li
Adam, R. P. F. dc Beaufort, P. van il
Veer, Clara Schuver, P. Jougejan, J.l
L. Rauh, J. Bersma, Anna Prillevitz,!
J. F. Mounier, A. Prins en A. H.[
Frederikse.
Herexamen werd opgelegd aan Will
helmina Schwemmer, Aleida, «M. C.I
Storm van Leeuwen en Ch. W. F.l
Paine Strieker, alsmede de toehoordel
'ressen Agnes G. M. den Hartog til
Matbilde van de Stadt en de toehoorde!
G. A. J. Kuijntjes, terwijl 11 van dl
48 leerlingen der tweede klasse nitl
werden bevorderd.
Van kl. Ill tot IV werden bevoil
derdAletta C. van Os, Ch. N. DieterJ
II. J. Vermeij, Louis K. M. Doormat!
G. Cool, H. G. B. Rissink, D. H. Dull
J. Tjassens Keiser, J. J. Stavermanl
Christe. Geijl, Karei W. F. M. Dooral
man, J. Th. Stroeve, F. C. T. Schuveil
A. Maijhels, W, G. Lobman, G. Jl
Willeins, H. Davclaar, C. A. J. Kroet l
J. H. van der Burg, A. W. SandeiJ
G. A. Schaap, C. J. E. Bosch, G. Dl
d'Aulnis de Bourouille, G. F. G. :l
Bruijn, Wilhe. Dorrestein, H. van Meeil
veld, M. H. Geraerds Thesingh, G. vJ
Rijn, A. van der Goes.
Herexamen werd opgelegd aan ll
bertino dc Tourton Bruijns, M. M. tJ
Esveld en C. L. van Esveld terwijl I
van de 40 leerlingen der derde klasB
niet werden bevorderd.
Van klasse IV tot V werden ben-
derd: J. W. Best, G. J. J. van Go(-
Marga. van Slooten, D. Pasman, G.l
Vries, Nina de Vries, Jacoba F. n
Veen, D. Boodt, Maria H. J. Soumat
R. G. Goosens, H. J. P. Beisilgel, J.l
P. Beernink, L. Riekerk, P. Post, 1
N. Zijlstra, Martha de Vries, N. 0
Perk, E. Heijbroek, A. Rinsm
Jeanette van Veen, C. J. van BurkeJ
L. van der Zee, M. B. J. M. Jaeoti
en G. Greidanus, alsmede voor a
voldoende vakken de toehoorders AgatU
Schuver.
Herexamen werd opgelegd aan: Elisj
beth Oosterbaan, II. van Eeden, Annetlj
A. Staverman, Anna C. Kuneman
C. Sevenhuijsen, terwijl JeannetteG!
van Steijn en J. W. L. AlberdinJ
Thijm met September een aanvullin!
examen hebben af te leggen.
Niet bevorderd werden 13 van del
leerlingen der vierde klasse.
Van de 207 leerlingen, die dcscbl
bij het eind van den cursus telde, z!
dus 41 niet bevorderd terwijl hereJ
men moet worden afgelegd door I
leerlingen en nog 37 leerlingen dj
nemen aan het eindexamen.
De herexamens zullen worden a!:l
nomen op Zaterdag 2 en Maandagl
September e.k.
De lessen van den nieuwen cum
beginnen Dinsdag 5 September, 1
ochtends te half negen.
Raadao verzicht.
Van de Raadszitting van 30 Mei I
hebben wij geen overzicht gegeven, I
dat wij van oordeel waren, dat het (I
verhandelde van te weinig belang 'I
om er onzerzijds nog opmerkingen m
vast te knoopen. Hadden we toen®
weten, wat ons 9edert duidelijk hl
worden, stellig waren wij er toe o*
gegaan om tenminste één enlH
opmerking te maken en eere te g*
aan hem wien eere toekwam n. 1-
den heer Van Esveld.
Toen indertijd de kwestie in
Raad aan de orde gesteld was vanH
verkrijgen van eene Rijks-Hooger-*
gerschool, verklaarde Dr. Kuyper I
in de Tweede Kamer, naar aaide*
van de gevoerde discussiën in
gemeenteraad, dat er maar n w (I
in den Amersfoortschen
was.
Wij herhalen thans die woof*
doch niet met betrekking tot denzdB
persoon.
Nu was dat eene wijze raadslid®
heer H. W. van Esveld.
Wat is de geschiedenis,
