Stadsnieuws. Allerlei. blad, al komen de clericale aspiraties nog zoo naakt voor den dag. Denk daar wel aan Redactie. Ik heb dan ook hoop, dat het niet zoo dringend is, dat je steeds het Sociaal "Weekblad moet lezen. Want even verder zie ik, dat het je maar toevallig is toegezonden. Je bent dus geen abonné, nu dat stelt me tenminste weer wat gerust. Maar wees toch voorzichtig met dat Sociaal Weekblad, het is zoo'n gevaarlijk blad. Je schijnt dat ook eenigszins te be seften. Dit meen ik tenminste op te mogen maken uit de volgende zinsnede: „Ook al zijn we het in veel opzichten eens met hen, die zeggen: al wat voor de residentie geschikt is, deugt voor een kleinere gemeente als Amersfoort niet, en al gaau we ook een heel eind mee met degenen, die deze stelling omkcc- ren Zie je Jat is een verbazend slimme zet. Met den een meegaan en met den andere weer terug, zoo hou je ze allebei tot vriend. En een verstandig mensch begrijpt nu, dat al neemt ge wat over uit het S o c i a a 1 W e e k b 1 a d, ge daar toch maar niet zoo onvoorwaardelijk mee instemt. Nu zoo'n politieke uitred ding mag nimmer ontbreken, hoor. Denk daar steeds aan en wacht U voor verdere afdwalingen naar het Sociaal Weekblad. Geloof me toch het is zoo gevaarlijk. En wat zeg je nu wel van de Katho lieken? Zoo kort na de verkiezingen komen ze nu in eens met de Roomsche Hoogeschool. Niet dat ik daar zoo be nauwd voor ben, maar er zullen toch heel wat orthodox-hervormden van schrikken, en die zullen een beetje huiverig worden 0111 mij voortaan weer te steunen. Maar wat mij zoo verwonderde, dat is de naam. Ik kon toch maar niet bedenken waarom ze juist van Rad- boudstichting hebben gesproken. En zie, daar komt mijn collega K. Y.(os) uit W.(oudsend), die brieven uit zijn FrieBche pastorie in het "Vaderland publiceert en licht me zoo veel moge lijk in. „Nomen sit omen." De naam voor- spelle! Wat toch voor een onbekende grootheid is die Radboud? Het is natuurlijk niet de beruchte Friesche koning, die op het punt gedoopt te worden weder opstapte, hoorende, dat zijn familie in de hel was en dan ver koos bij zijn familie te komen, liever dan in zijn eentje den hemel te beërven. Met dezen Radboud zal wel bedoeld zijn de bisschop van Utrecht, die aldaar van 900 tot 918 regeerde. Men hield hem voor familie van dien weigerachtigeu Fries. Hij zou zijn opgeleid aan 't hof van Karei den Kalen door den wijsgeer Mauno. Wegen6 de invallen der hei- densche Noormannen moest Radboud vluchten naar Deventer. Dat is al vast een kwaad voorteeken. Moge de aan val der hedendaagsche wetenschap dezen nieuwen Radboud ook op de vlucht jagen. Maar wat heeft nu toch in 's hemels naam deze Radboud gepres teerd, dat hem de eer wordt aangedaan, dat aan zijn naam een hoogeschool vast gekoppeld wordt? Volgens de over levering zou Radboud, toen hij 29 November 918 te Oostmarsum overleed, Latijnsche gedichten er, geschriften heb ben nagelaten. Enkele brokstukken zijn door Mabillon uitgegeven. Natuurlijk wordt Radboud door Roomsche geschied schrijvers genoemd een geleerd man en berichten zij veel van zijn deugden en verdiensten, maar weinig over zijn ker kelijke lotgevallen, en wordt verhaald, dat hij wonderen deed, waarvan wij zoo vrij zijn hoegenaamd niets te gclooven, juist omdat een wonderdoend mensch met had behoeven te vluchten voor de Noormannen. Omdat Radboud wonderen heeft gedaan, is hij tot heilige verheven. Wat heeft nu toch Radboud gedaan voor de wetenschap? Ziet, dat een gymnasium naar Erasmus of Marnix wordt genoemd, kunnen wij ons be grijpen, dat Buys Ballots naam aan een observatorium verbonden werd eveneens, en zoo zouden wij het zeer begrijpelijk vinden als de naam van een werkelijk groot Roomsch geleerde gegeven werd aau een Roomsche wetenschappelijke inrichting. Maar wanneer zulk een stichting naar deze onbekende grootheid genoemd wordt, dan vragen wij ons af: Wat voorspelt ons de naam? Zou het soms zijn, dat dit kindje in zijn wieg wordt gesmoord bij gebrek aan voldoend geestelijk voedsel, of dat dit kindje, eenmaal tot ontwikkeling ge komen en tot den jongelingsleeftijd van drie faculteiten of den volwassen leeftijd van vijf opgegroeid, zou blijken rachi tisch te zijn en te lijden niet aan Engelsche, maar aan Roomsche ziekte, zwak in het beendergestel, krakend en hoestend? Wij vrcezen, dat gebeel-ont- houding van paganistisch voedsel slapte in de beenen veroorzaken zal. Wel, wel, hoe heb ik het nou met die laat ste Raadsvergadering? Is het niet om uit je vel te springen? De heer Jorissen gaat mede met den heer Gerritsen. De lieer Hamers is het volkomen eens met den heer Esveld. 't Is haast niet te ge- looven, maar ik lees het toch in het verslag. Nog voor korten tijd was er geen sprake van meegaan met den heer Gerritsen. Alles wat van dien kant komt is verwerpelijk en kan dus on mogelijk gesteund worden. Wat is er dan toch gebeurd, dat die steeds gevolgde gewoonte, nu in eens vergeten schijnt? Dit weet ik wel, als we dien weg op gaan, dat dan de Amersfoortsche raads zittingen ook niet veel meer zullen be- teekenen. Als men het zoo roerend met elkaar eens is, neen dan is het pikante er af. Maar ik heb het voor zien. Ik heb het steeds gezegd, zorg dat Kleber er weer in komt, want anders krijgt de oppositie een gevoelige knak. En nu hoe mooi komt het uit? De generaal is weg, en de steeds willige soldaten staan niet meer onder com mando en doen dan wel eens domme dingen tegenover den vijand. Enfin, ik hoop, dat daar spoedig verbetering in zal komen. Mocht geen der tegen woordige raadsleden zich aan bothoofd iler oppositie willen plaatsen dan zullen we wel een ander middel vinden, om het vuurtje tegen Gerritsen, Esveld e.a. warm te houden. BRAM I. Nu de groote internationale schaak wedstrijd juist is afgeloopen, kan het zijn nut hebben onzen lezers in herinne ring te brengen welke gevolgen het inspannende schaakspelen met zich kan brengen. De Engelsche meester Blackburne, die ondanks zijn hoogen leeftijd bij geen enkel tournooi op het appèl ontbreekt, ofschoon hij lang niet meer dit is, wat hij was in vroeger jaren, wordt nl. ge durende het spelen van een zware partij dikwijls zóó opgewonden, dat hij na afloop van den strijd een prooi wordt van een zeldzaam soort hallucinaties. Straten, pleinen, alles wordt voor hem een groot schaakbord en hij verbeeldt zich zelf een der figuren op dat bord te zijn. Hij wandelt dan over straat in precies dezelfde richting, welke de figuur van zijn waan op het bord doorloopt. Eens op een dag sprak hij, wijl hij in een dergelijken toestand verkeerde, een hem, totaal onbekend persoon aan en verraste hem met de woorden: „Ongelukkige, zie je dan niet, dat je op zoo'n manier oorzaak wordt van je eigen verderf. Nog drie, hoogstens vier zetten en je bent mat." De aangesprokene meende met een krankzinnige te doen te hebben en vluchtte in doodelijke angst. Een andere keer riep hij zoo hard mogelijk een jonge dame toe: „Koningin schaak, koningin schaak". De jonge dame had blijkbaar meer presence d'esprit dan de bovengenoemde heer. Zij bedankte Black burne voor 't gegeven complimentje en liep kalm verder. Helaas is niet iedereen zoo kalm! Ja, sommige menschen kunnen zelfs bij het sterven van een hond, die aan een ander toebehoort, hun tranen nauwelijks bedwingen. Zoo komt in de Ned. Hon densport van de hand van den Secre taris der Sloeqi Club, het volgende aan doenlijke doodsbericht voor. Het geheel is door een rouwrand omgeven. Een zwaar verlies. Wordt een onzer bloedverwanten ons door den dood ontnomen, dan kan dit een zwaar verlies zijn, maar gaat een onzer trouwste en schoonste viervoeters voor ons verloren, dan is dit een zwaar verlies. Welnu dan, zulk een bijna niet te boven te komen verlies heeft kennel „Sahara" van den heer Michel la Fontijn deze weck geleden. De bekende kampioen, Sidi Sjeig, heeft 31 Juli jl. plotseling het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Deze prachtvolle Arabier, die steeds het sieraad was der Sloeqis, is heenge gaan op een leeftijd van 4'/j jaar. Wie onzer, tentoonstellingbezoeker en exposanten, heeft hem niet gekend wie heeft niet een oogenblik voor zijn bench stil gestaan, die steeds prijkte met een enorm aantal kaarten van behaalde prijzen? Ik geloof, dat wij allen hem wel gezien zullen hebben, die een schat van prijzen met zich droeg, immers een veertigtal eerste, twee tweede, drie kampioenschappen en vele speciale en eereprijzen waren hem ten deel gevallen. Laten wij den heer La Fontijn onze deelneming in dezen betuigen, maar hij niet alleen, maar alle sloeqi-liefhebbers en fokkers verliezen in Sidi een vriend en vaderhond, die voor de veredeling van het ras nog zooveel goede diensten had kunnen bewijzen en laten wij hopen, dat kennel „Sahara" bij het nest, dat van Sidi nog in wording is, eeu hond zal mogen fokken, die oen waar even beeld van zijn vader is. En dan wil men nog beweren, dat onze maatschappij zoo hardvochtig en wreed is! Yeeleor moest men met bovengenoemden secretaris in de mane schijn op het hondenkerkhof gaan zitten, en als de helden uit de romans van Feith, inet hem „in tranen wegsmelten", onder hei klagelijk zingen van een hartroerende elegie aan een hond. Is onze wereld dus allesbehalve hard vochtig en gevoelig, bedorven is zij wel. Zoo lezen we in de Rotterdammer het volgende ingezonden stuk „In het blaadje van 31 Mei 1905 (zich noemende) E b en h aëze r uit gever R. J. Fuik, Sueskade 100, Den Haag, komt een ingezonden stukje voor, hetwelk aldus luidt: Aan den heer Dokter De Jong, Waterdokter, Den Haag. WelEd. Zeergel. Heer! Door deze letteren breng ik UEd. mijn oprechten dank voor de volkomen genezing van mijn vrouw, die, zooals UEd. weet, geleden heeft aan maagver- steening; zij kan nu alles eten en heeft ook flinken eetlust, en ziet er flink uit. Mocht ik UEd. later noodig hebben, reken ik steeds op UEd. hulp. Inmiddels, UEd. dw. dr., A. HASPELS, Piershil. Ontv. der Dir. Bel. Mijnheer de redacteur, daar ik geen lezer ben van dat blaadje, kwam ik eerst kort geleden te weten (van hooren zeggen) dat ik een ingezonden stuk geplaatst had?? Ik heb mij bij her haling gewend tot den uitgever van Ebenhaëzer, om eenige plaatsruimte machtig te worden, teneinde het publiek in kennis te stellen van de waarheid, doch de waarheid kon ook daar geen herberg vinden. Nu wend ik mij tot u, mijnheer de redacteur, om te ver klaren lo. dat ik nooit iemand ontmoet heb, die zich noemde doctor De Jong. 2o. dat ik uan niemand anders ook permissie heb verleend voor de plaatsing van die dankbetuiging. 3o. dat ik op grond daarvan onder de oogen van het publiek wensch te brengen dat genoemd ingezonden stuk, voorkomende in Ebenhaëzer van 31 Mei '05, een brutaal leugenstuk is, en ik dus dr. De Jong niet kan aanbe velen, om reden ik nooit met hem in aanraking kwam. A. HASPELS. Je zou zoo zeggen, dat die water aanbidder de J. zelf wel eens een bad mocht nemen om zich van dergelijke praktijken schoon te wasschen. Maar misschien is het met hem ook al „den Moriaan gewasschen". Negers blijven negers, al stop je ze tot over de ooren in de Sunlicht-zeep. En zelfs in het democratische Amerika wil men ze niet voor vol aanzien. Een vermakelijk staaltje ter illustratie hiervan levert het volgend verhaaltje van een millionairswraak. Ie Baltimore kocht een rijk man van een speculant oen stuk grond, om er een villa op te bouwen. Te laat vernam hij echter, dat hij gruwelijk afgezet was. Om zich te wreken, liet hij aan den voorgevel van de villa een uithangbord aanbrengen, met de woorden: „Koste- looze restaurant voor negers." Sedert wordt de avenue van den morgen tot den avond onveilig gemaakt door zwarte mannen en vrouwen. Waarin bestond nudeeigenlijke wraak? De speculant bezit ongeveer driekwart van de huizen en villa's aan de avenue en sedert 11 dageu verhuizen nu alle familiën vandaar. Huizen, die een maand geleden nog 150,000 gulden waard waren, kan men nu voor 25,000 gulden niet meer kwijt raken. Alles vlucht voor de zwartjes en de aanzienlijke straat is zoo doodsch geworden als een achterbuurt. De millionair lacht in zijn vuistje. 1) Volgens den naam misschien nog wel oen christelijk „blaadje". Red Bij de Godsdienstoefening in de Re- monstrantsche Kerk hoopt Zondagmor gen ten 10uur voor te gaan Ds. H. van Assendelft te Gouda. De di8trict-kiesvereeniging van de Christelijke Historische Partij in het district Amersfoort, heeft als candidaat voor de a.s. verkiezing van een lid voor de Provinciale Staten, vacature mr F. D. graaf schimmelpenninck, gesteld den heer A. J. Bicker Caarten te Baarn. Tot onderwijzer aan de Openbare school te Oud-Leusden, bij Amersfoort, is benoemd Mej. M. M. Schrouders, te Leerdam. De voordracht luidde als volgt: 1. Mej. M. M. Schreuders, te Leerdam. 2. Mej. J. P. Everhard, te Hilversum. 3. Mej. D. M. van Bommel, te Utrecht. Door den heer J. Valkhoff is aan verschillende ingezetenen de volgende uitnoodiging verzonden: „Ondergeteekonde noodigt u beleefd uit tot een bezoek aan de expositie van circa 140 Fraaie en hoogst interessante photografiën, genomen door den officier vangezondheidjluitenantNeeb, gedurende de expeditie van den overste van Daalen door de Gajo-, Alas- en Bataklanden. (Een gedeelte dezer photo's is gere produceerd en opgenomen in het dezer dagen verschenen werk van den 1. lui tenant J. C. J. Kempees, adjudant van den overste.) Door de vereeniging „Eigen Haard" is aanbesteed het bouwen van 62 arbei derswoningen. Ingeschreven werd door: Ilulleman, Deventer, voor f 131.300; Timmer, Apel doorn, f132.879; J. Bunnik, Amersfoort, f132.970; J. C. va'n Eijbergen, id., f 137.000Schornagel, Haarlem,f 135.600 Glens en v. d. Wal, den Haag, f 135.950; Ph. E. Hendriks, Groningen, f 153.977; T. van Hoogevest, Amersfoort, f 126.875; H. Noorman, id., f 135.328; Hermans en Nieuwenhuijse, Oudenrijn en Utrecht, f 128.500; de Rijk, Utrecht, f 124.960; J.e iA.vanSlingelaud,Bu8sum,f 142.599; Jurjens, Utrecht, f138.900; W. van Gendcren, Amersfoort, f114.600; "V. Dorsen en Albiirg, Amsterdam, f 130.646; J. Kok, Utrecht, f 123.421. Te Amsterdam slaagde Donderdag voor het examen hoofdakte Mej. G. A. Berendsen, alhier. Aan de Industrie- en Huishoudschool zijn benoemd tot tijdelijk leerares, de dames: T. H. Stoll en A. M. van der Meulen, beiden afkomstig van de Huis houdschool, Laan van Meerdervoort te 's Gravenhage alsmede de dames M. L. Boekelman en A. Munnik beiden alhier. Tot tijdelijk leeraar aan dezelfde in richting zijn benoemd de heeren A. van Weezei Errens en W. C. Oosterman. Het concert in Amicitia van de stafmuziek van het le reg. huzaren uit Deventer, dat wegens ongunstig weer op 23 Juli jl. moest worden uitgesteld, zal a. s. Zondag worden ingehaald. De heer J. Potjewijd, onderwijzer aan de Christelijke school alhier, slaagde Donderdag te Arnhem voor het examen hoofdakte Bij Kon. Besluit van 7 dezer is, voor het tijdvak van 1 Sept 1905 tot 31 Augustus 1906, benoemd tot leeraar aan de Rijks hoogere burgerschool te Gro ningen de heer W. G. A. Meyer, vroeger leeraar aan de H. B. S. alhier. In de zitting der arrondissements rechtbank van Utrecht van Donderdag 10 Augustus werd A. v. d. B. 38 j., W. II. 45 j., koopman, te Amersfoort, beklaagd van mishandeling van H. van L., no. 1 vrijgesproken, no. 2 veroor deeld tot f 5 boete, subs. 3 dagen hech tenis. Door de stafmuziek van het le Reg. Huzaren directeur de heer H. A. Maas, wordt morgen een concert gegeven op het terras van Amicitia. Het volgende programma zal worden uitgevoerd: 1. „Hercules" marsch .Julius Fucik. 2. Ouverture zur Oplte „Frau Luna"Lineke. 3. „Fianvailles," ValseVivier. 4. „Hiawatha" Indian inter mezzo Moret. 5. Fantaisie sur l'opéra „Les pêcheurs de perles" Bizet. G*. Oranje Nassau's Oord marschMaas. Eerbiedig opgedragen aan H. M. de Koningin-Moeder. 7. Ouverture zur Optto. „Der Bettelstudeut" Millüeker. )<i. La Sérénata, valse espagnole Metra. b lin Galop durch Feld und Wald Eilenberg. 9. „Im Zick-Zack," Potpourri Schreiuer. 10. „Le prix d'honneur," marcheCaviner. Uitgegeven voor piano ten voordeele van het Emmafonds (voor minvermogende longlijders), prijs fl.en f0.60. VERSLAG omtrent den toestand en de exploitatie der gasfabriek van dc Gemeente Amersfoort gedurende het jaar 1904. Bestuur en Personeel. Wegens het bedanken als Raadslid door den heer H. J. Croockewit werd door den Raad de heer N. Veis Ecijn als Commissielid gekozen, terwijl wegens vertrek uit de Gemeente van den heer mr. TT. D. Caudri als Secretaris werd benoemd de heer jhr. S. M. van Rei gersberg Versluijs. De Gas-commiBsie bestond op 31 December alzoo uit de heeren: E. L. VISSER, Wethouder, Voorzitter. C. Th. VAN BEEK. A. A. HAMERS. J. Ger. KLEBER. N. "VELS HEIJN. jhr. S. M. VAN REIGERSBERG VER. SLUIJS, Secretaris. Het personeel uit: R. ZIJLSTRA, Directeur. P. KERKMEIJER, Baas-Fitter. W. FRÖGER, Boekhouder. G. M. MATEN, Muntklerk. M. VAN WESSUM, tijdelijk Cokesklerk. benevens 3 le stokers. 3 2e 6 hulpstokers. 3 machinisten. 3 fitters. 1 lantaarnfitter. 1 zoutstoker. 2 fittershelpers. 4 sjouwerlieden. 12 lantaarnopstekers, bij drukke werkzaamheden daarenboven nog eenige helpers. Aangezien met het toenemen der gas productie in de zomermaanden al zeer spoedig met 64 retorten per dag zal moeten worden gewerkt en bij dit aan tal in werking zijnde retorten een 3- ploegenstelsel met eenig succes kan worden ingevoerd, werd met September van dit jaar de werkverdeeling in 3 ploegen uitgevoerd op de voorwaarde: dat zoolang in de gasproductie per etmaal door 84 retorten of daar be neden kan worden voorzien, de 3 ploegen ieder bestaan uit een le stoker, een 2e stoker en een machinist, welke laatste de stokers behulpzaam ie bij het inladen der bovenste retorten. Zijn voor de productie meer dan 84 doch hoogstens 128 retorten noodig, dan bestaat iedere ploeg uit een le, een 2e en een 3e stoker, benevens een machinist, die de stokers niet meer behulpzaam is. Boven de 128 retorten per etmaal komt naar behoefte weder een hulpstoker per ploeg bij en zoo vervolgens. Het weekloon is daarbij bepaald voor een le stoker f 12.50. 2e „11.50. 3e „11.-. machinist 10. De sedert 1902 ingestelde regeling, waarbij door het invallen van reserve stokers en machinisten aan iederen stoker en machinist om de 4 weken een vrije Zondag en om de 14 dagen een vrije werkdag werd verstrekt, werd ingetrokken, en worden de vrije dagen nu door de verwisseling der 3 ploegen zelf geregeld. Toestand der Fabriek. De werking dor fabriek had onge stoord plaats en konden de toestellen en leidingen, die bij afwisseling in werking waren, aan hare eischen voldoen. Aan de in goeden toestand verkeerende gebouwen en toestellen werd het gewone onderhoud verricht. Het zuiverhuis werd inwendig ge schilderd, alsmede nog een gedeelte der straatlantaarns schoongemaakt en ge schilderd, terwijl de gashouders behoorlijk werd en gemenied en geteerd. Op de ten vorigen jare gereed ge komen fundeering werden nu drie ovenkluizen opgemetseld, waarvan twee van 8 retorts generator-ovens, systeem Klijnne, voorzien werden; tevens werd dit ovenblok door een hangbaan met de kolenloods verbonden. Aan den cokesbreker werd een groote reparatie verricht en was het noodig, al vorens die raparatie te kunnen verrichten, eeu kleineren breker aan to schaffen, die ook door handkracht bediend kan worden. Deze breker heeft gedurende den repa- ratietijd in de behoefte kunnen voor zien en blijft verder als reserve steeds gereed. De kolenlift, die nog altijd door hand kracht werd bediend, is veranderd, in eene met directe stoomkracht, welk toestel uitstekend voldoet en het zware hijschwerk nu niet meer door de werklieden behoeft verricht te worden. Een groot gedeelte der lantaarnpalen en branches in de stad werd met Ripo- linverf geschilderd. Wegens het steeds toenemen van het gasverbruik, in 1903 met 22% en de beide eerste maanden van 1904 nog met 15% daarboven, wordt de gashou derruimte binnen korten tijd te gering en is daarom besloten tot het bijbouwen van een getelescopecrden gashouder met 8000 MJ inhoud, cn is de bergruimte van gas dan groot genoeg om met de tegenwoordige fabriek te werken tot een jaarproductie van 2 400 000 M3, terwijl dan later de fabriek nog kan worden ingericht tot 4000 000 M3, jaar productie, zonder in de gasberging weder verandering te moet en maken. De bouw van dezen gashouder is, na eene in enkele bladen geplaatste prijsaanvrage, opgedragen aan den heer Aug. Klönne, te Dortmund, voor de som van f 39200, terwijl het maken der fundeering en bijkomende werken ia 1905 pubhek zal worden aanbesteed. Stokerij. De Stokerij bevat 6 generator-ovens,

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1905 | | pagina 2