Stadsnieuws.
Advertentiën.
DANS ONDER WIJS.
Vereeniging „Voor de
f 80.--
Brillen cn Pince-nez
w. f. a. (atoiAin i/.ïvv.
Politiezaken.
Woensdag 13 September
J. DE LANGE, Dansleeraar.
Tentoonstelling van Schilderijen van Vincent van Gogh.
zijn getreden, waarbij hij te kennen
eelt geen verklaring te kunnen geven
n het ieit, dat juist de kerkelijken
oo voor protectie zijn, zeide hij: „Het
toch moeilijk aan te nemen, dat zij
de Schrift het uitgangspunt hebben
evonden voor hun streven naar be-
cliermende rechten. Hij is geen bijbel-
kBt bekend, waarop zij zich te dezen
ouden kunnen beroepen; integendeel,
odien er in de Schrift een tekst kan
orden gevonden, die over dit punt
itspraak doet, dan is die, naar mijn
eening, zeer duidelijk en sterk gericht
egen het beschermend stelsel.
De Prediker toch zegt: „Zend uw
rood over de zee en na cenigen tijd
het tot u wederkeeren", wat kan
dit anders beteekenen dan een pleidooi
rooi' het vrije ruilverkeer? Het graan,
dat het eenc land produceert, moet
orer de zeeën worden uitgevoerd en
liet zal in den vorm van producten van
het ovorzeesche land tot u wederkee
ren, d. i. de vrije ruilhandel in optima
lorrna.
Ik begrijp niet, dat dr. Kuyper, die
naar men zegt, de geheele Schrift
ran buiten kent, dit niet heeft opge
merkt."
Kuyper, dit lezende, zal echter wel
met den Prediker uitroepen: „O, ijdel-
heid der ijdelheden."
Dat zou hij trouwens met nog meer
succes kunnen doen ten opzichte van
de Engelsche keukenmeiden, al mag hij
over 't algemeen de dienstboden graag
een medalje uitreiken.
In Londen nu is de nieuwste seizoen-
nieuwigheid het streven om het vrouwelijk
dienstboden-personeel in livrei te
steken. De boden der hoogere standen
bezaten feitelijk al een soort liverei in
de zwarte japon met witte schort en
wit huifje, maar met deze oudenvetsch-
heid is thans afgedaan. De zwarte rok
wordt vervangen door een gekleurde,
het openstaud zwarte keursje krijgt een
tweekleurig breed-gestreept vest met
twee rijen blinkende metalen knoopen.
Het vest heeft van boven een stijve
kraag, stérk herinnerend aan de kraag
van de militaire uniformjas. Het huifje
maakt plaats voor een soort muts, die
sterk aan de bekende Jacobijneu-muts
herinnert.
Naar meu zegt, moet de keukenprin
sessen zeer met deze nieuwigheid inge
nomen zijn, daar zij veel aardiger kleedt
cn aan den persoonlijken smaak van de
draagster veel meer speelruimte laat,
dan met de eentonige zwart-witte plunje
het geval was.
Een „persoonlijke smaak" dat is toch
maar je ware! Zoo dachten een paar
Amsterdam8che „dames" ook, die, tnee-
nende dat het een schrikkeljaar was,
naar de Zaandamsche kermis togen en
daar hoopten, wel een paar jongelieden
van eigen smaak te vinden om er eens
een gezelligen avond mee te hebben.
Dat gelukte haar ook, en toen de
laatste trein zou vertrekken, werden zij
heel galant naar den trein gebracht,
waar nog een teeder afscheid werd
genomen. Toen de „dames" evenwel in
den trein zaten, miste een harer een
gouden horloge, zoodat zij bij slot van
rekening toch nog „duur uit" geweest
waren.
Nog werd bij de politie aangifte
gedaan van het vermissen van een zak
met f 175.
Wat doen ze ook in de kou! Waren
ze maar liever thuis gebleven, evenals het
Hoogeveensche boertje met zijn familie.
Dat boertje zou dezer dageu met
vrouw en vier kinderen op reis naar
Meppelgaan. Aan 't station informeerde hij
wat een kaartje kostte voor „hen en
weerumme" naar Heppel. „Twintig
cent", antwoordde de chef. „En ak er
twee nimme? „Veertig cent." „En zes?"
„Een twintig."
„Ik wil niet meer geven als een
gulden."
„'t Spijt me, maar dan kan ik je niet mee
laten gaan." „Nou hoe denk je der
over, een gulden of niks." „Ik kan ze
niet minder geven." „Kom dan maar",
zegt de boer tot vrouw en kroost,
„dan gaot wi mer weer naor hoes
toe."
En de geheele reisvaardige familie
keerde op hare schreden terug.
Weldra kwam de trein al fluitend
binnen. „Pas op," zegt de boer, „kiek
niet umiue, loat oc niet verleijen, zie
fluit oe al weer limine." En doorhetvoor-
beeld van Lot's huisvrouw wijs geworden,
stapten zij met afgewend gelaat verder.
Bij de Donderdag ten Raadhuize ge
houden aanbesteding van turf, ten be
hoeve van de gemeente gebouwen, het
gasthuis en het weeshuis, werd ingeschre
ven door de volgende stadgenooten:
Aug. de Steenhuy8cn lange turf 38
cent korte 58 cent; J. v. d. Heuvel lange
turf 32 cent korte 57 cent; E. v.Eijkeu
lange turf 30 cent korte 50 cent; R.
Heeren lange turf 29 cent korte 49l/a
cent; E. Bakker lange turf 29 cent
korte 49'/., cent; II. 6. Putman lange
turf 27 cent korte 46'/a cent; Ph. M.
Putman lange turf 24'/a korte 44a/a
cent.
Den minsten inschrijver is de levering
gegund.
De Kie8vereeniging Amersfoort heeft
in hare vergadering van 8 September
met eenparige stemmen besloten den
eenigen liberalen kandidaat voor de
Provinciale Staten, den heor A. M.
Tromp van Holst zoovéél mogelijk te
steunen en te trachten de Centrale te
bewegen dien kandidaat over te nemen.
Bij Kon. besluit is met ingang van
1 November 1905, aan den heer A.
J. Nij land, op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als schoolopziener in
het district Utrecht.
Het 8ymphonie-orkest „Jubal" is
Donderdag weder aangevangen met de
gewone wekelijksche repetities, die
voortaan steeds op Donderdag zullen
worden gehouden.
Mot het oog op de eerlang invallende
Israëlieti6chc kerkelijke feestdagen is
door den Minister van Oorlog de datum
van opkomst onder de wapenen voor
herhalingsoefeningen voor Israëlitische
milicien-verlofgangers nader vastgesteld
op den 23sten October 1905 waardoor
de vroeger opgegeven tijdstippen van
opkomst vervallen.
Bij het 5e reg. inf. te Amersfoort is
de Ie luit. J. Alma bestemd tot batal
jons-adjudant.
De najaarsoefeningen van het 5e
reg. inf. zullen plaats hebben van 14
tot 28 September a. 6.
Een der manoeuvres wordt gehouden
iu den nacht van 22 op 23 Sept. De
troep zal dan een bivak betrekken.
Aangesloten bij het plaatselijk tele-
phoonnet:
No. 128 H. de Jong, Kampstraat;
No. 140 Mr. S. A. Vening Meinesz,
Heiligenberg.
No. 148 P. J. B. Jacobs, Langestraat.
Ingezonden.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Geachte Redactie.
Yan bevriende zijde ontving ik één
dezer dagen Uw geacht blad d. d. 26
Aug. 1905, waarin voorkomt de rede,
gehouden door den voorzitter van „Han
del en Nijverheid," over het onderwerp
„Vervroegde Winkelsluiting." Laat ik
hier dadelijk bijvoegen, dat deze rede
bij mij een zeer goeden indruk heeft
gemaakt, niet alleen wat betreft den
vorm, waarin deze rede werd uitge
sproken, maar in hoofdzaak om de kennis
van het onderwerp in zijn geheel, waar
van deze rede getuigde.
Ik veroorloof mij echter enkele op
merkingen.
De spreker verdedigde de nuttigheid
van Winkelsluiting op een vastgesteld
uur, en stelde in het licht, dat de
pogingen om door particulier initiatief
tot sluiting te geraken, steeds schip
breuk hebben geleden, zelfs in die mate,
dat het één winkelier mogelijk was, de
sluiting tot een fiasco te maken.
Hoe kan de geachte inleider, deze
feiten kennende, de Aniersfoortsche
winkeliers aanraden, ditzelfde particulier
initiatief aantewenden, om de zoolang
en sterkbegeerde w e 11 e 1 ij k geregelde
winkelsluiting tot een feit te maken.
Het enkele feit, dat iu Leeuwarden
de particuliere sluiting aanvankelijk
succes heeft, mag in dezen m. i. toch
geen maatstaf zijn. Want tegenover dit
geval zijn zoovele anderen te plaatsen
waar het aanvankelijk succes verloren
ging door onwil, verkeerd begrepen
eigen belang of concurrentiezucht van
enkelensterker nog, de spreker haalde
het zelve aan, van één individu.
Men begrijpe mij wel. Ik apprecieer
volkomen de goede bedoeling van den
geachten spreker, en ben overtuigd dat
de Aniersfoortsche winkeliers en win
kelbedienden een uitstekende pleitbezor
ger voor dit onderwerp in hem hebben
gevonden, maar ik had van den spreker
verwacht, dat hij de koe ineens bij de
horens had gevat en geadviseerd om aan
te sturen op verkrijging van een wet
telijk vastgesteld sluitingsuur voor
winkels en magazijnen. Duurt het dan
wat langer, de uitkomst zal des te meer
bovredigen.
Me.i ontgaat dan tevens liet gevaar,
dat bij eventueele mislukking van eene
particuliere sluiting, de belanghebben
den voor langen tijd ontmoedigd wor
den.
Ik hoop dus alsnog, dat ook de
Aniersfoortsche winkeliers en winkel
bedienden zullen komen tot het oprich
ten van een comité zooals dit te Am
sterdam reeds eenige jaren bestaat en
uitstekend werkt.
Aan dit comité, dat bestaat uit be
langhebbende en belangstellende ver-
eenigingen en personen, is het gelukt,
om de belangstelling voor deze questie
op te wekken en levendig te houden,
en wanneer de Am6terdamsche Raad,
wat ik niet betwijfel, binnen kort eene
wettelijke regeling zal vaststellen, dan
zal dit grootendeels te danken zijn aan
het werken van dit Comité. Amsterdam
zal dan de eerste stad zijn, waar deze
zoo hoog noodige maatregel zal toege
past worden.
Aan Amersfoort de eer de tweede te
mogen zijn.
Dankend voor de plaatsruimte,
Amsterdam 8 Sept. S. L.
Geachte Redactie!
Het stuk van den heer Moerman ken
merkt zich meer door een gewild aardi-
gen toon, dan juist wel door klaarheid
in argumentatie. Bovendien demonstreert
het geheele schrijven zoo duidelijk het
geen ik van den heer Moerman heb
gezegd, dat het feitelijk overbodig mag
heeten er nog verder op in te gaan.
Toch wil ik dit doen. teneinde een
poging te wagen ook den heer Moerman
te overtuigen van hetgeen ieder vrijwel
inziet n.l. hiervan, dat het optreden van
den heer Moerman zoo in alle opzichten
de kenmerken draagt van gebrek aan
ernst en gemis aan juist inzicht, dat hij
zich noodzakelijk belachelijk moet maken.
En hem daarvoor verder te vrijwaren
was louter en alleen het doel van mijn
schrijven.
Gebrek aan ernst verraadt ook weer
het laatste schrijven van den heer Moer
man. Wil iemand polemiseeren dan dient
hij toch, hetgeen zijn tegenpartij schrijft
goed te lezen. Dit doet hij evenwel niet,
vandaar dat hij dingen zegt, die geheel
langs mij heen gaan.
Zoo had immers het begin van liet
stuk in de Eemlander van 6 Sept. geheel
kunnen vervallen, want ik heb niet ge
schreven dat ik den heer Moerman niet
begreep. Integendeel, ik heb geschreven,
dat ik niet gelooven kon dat de heer
Moerman zoo'u onzin schreef. In mijn
gedachten stond de heer Moerman dus
hooger, dan hij zich uit zijn schrijven
kennen liet. Ton einde misverstand te
voorkomen laat ik hier nog oven volgen
hetgeen ik schreef, nl. dit:
„Tot welk een onzin men kan komen,
als men voor een goed deel zijn kracht
zoekt in declamatorische wendingen, kan
blijken uit het volgende zinnetje:
„Hun levensweg zal niet loopen
„langs Zwitserland's schoone meren
„en zij zullen den blauwen Italiaan-
„schen hemel wel nimmer aanschou
wen, waarom hen dan geplaagd met
„plaatsen uit de Povlakte, of namen
„der Zwitsersche meren".
Zie, ik heb dat eenige malen moeten
overlezen, voor ik kon gelooven,
«lat het er stond."
Verder geeft de heer Moerman een
opsomming van de \ereenigingen waar
van hij lid is, ja hij is zelfs naar den Haag
geweest om mede te protesteeren. Alles
goed en wel, maar eiliove is dat nu een
werkzaam aandeel nemen in den strijd.
Neen daar hoort maar toe, en van
iemand als den heer Moerman, die zich
zoo gaarne roert had men mogen ver
wachten, dat hij met ons vooraan had
gestaan in den strijd tegen de onder-
wiisnovelle.
Het N. O. G. is voor mij geen vak-
vereeniging en voor den heer Moerman
ook niet. Al zegt hij nu, dat is mijn
vakvereeniging, ik houd er mij van over
tuigd, dat hij dat zelf niet meent. Hij
had dat nu evenwel noodig in zijn betoog,
vandaar dat hij er geen been in ziet,
zoo iets te verkondigen.
Nauw in verband met zijn gemis aan
ernst, staat natuurlijk zijn gebrek aan
inzicht, aan begrip, 't een is een gevolg
van 't ander. Wie bijv. alleen het laat
ste schrijven van den heer Moerman
leest moet den indruk krijgen, dat ik
hem het recht heb willen ontzeggen te
schrijven. Door het totaal verkeerd be
grijpen van mijn stukje komt hij er toe,
zoo iets er uit te lezen.
Allerhande zaken haalt hij er zoodoende
bij, maar de kwestie zelve laat hij rusten.
Het ging over de al of niet urgentie
van afzonderlijke klassen niet waar, en
nu heb ik den heer Moerman verweten,
dat hij de zaak wat opblaast en daardoor
de kwestie gewichtiger doet voorkomen
dan zij is. Nu had de heer Moerman
niet weer naar de pen moeten grijpen,
tenzij hij had willen aantoonen dat de
zaak wel urgent is en dat hij vrij was
van alle mogelijke cn onmogelijke bom
bast. Dit doet hij evenwel niet maar
schrijft een stukje, dat slaat op hetgeen
ik schreef als een tang op een varken.
Daarom wil ik nogmaals de moeite
nemen te trachten den heer Moerman
aan het verstand te brengen wat ik heb
bedoeld.
Ik keur volstrekt niet af, dat de heer
Moerman schrijft, maar wel de wijze
waarop hij zijn gedachten uit. Dat
die werkelijk beneden critiek is, moge
blijken uit eenige aanhalingen uit een
artikeltje van de hand Yan den heer
Moerman in „De Eemlander" van Woens
dag 19 Juli over C. Y. Gerritsen, een
artikeltje, dat terecht den weerzin van
verschillende personen heeft opgewekt,
daar het meer een profanatie dan een
huldiging der nagedachtenis van een
groot man was.
Ik lees daarin het volgende:
„En waar Amersfoort trotsch mag zijn
„op zulke zonen als nu van ons in
„heengegaan, voegt het ons een kort
„woord te wijden aan de nagedachtenis
„van hem, wiens bakermat onze stad was.
En eenige regels verder:
„Zijn onoverwinnelijke lust
„tot studie deed hem besluiten zijn
„handelsaangelegenhedon te laten varen
„en zich goheel en al te wijden aan
„de economische en politieke vraag
stukken van zijn tijd.
„Maar waar hij zich theoretisch wilde
„ontwikkelen, daar moest hij een veld
„zoeken om zijn verworven kennis toe
„te passen en waar kon hij dat veld
„beter vinden dan in Amsterdam.
Wat is dat nu? Zonen die van ons
is heengegaan. Is dat nu iets auders
dan onzin? Ik weet er heusch geen
beter Hollandsch woord voor. En dan
een onoverwinnelijke lust tot studie!
Mijn lieve hemel, wie zal er nu toch
zijn lust tot studie moeten overwinnen?
De heer Moerman bepaald, want hij
dreigt ons nu met een studie over
schoolwandelingen. Maar in normale
gevallen is lust tot studie toch zeker
zeer prijzenswaard en dus te spreken
van onoverwinnelijke lust tot studie mag
met recht nonsens worden genoemd.
„Waar hij zich theoretisch wilde ontwik
kelen, daar moest hij een veld zoeken
om zijn verworven kennis toe te pas
sen."
Alweer strijdig met de logica. Wan
neer men zijn verworven kennis gaat
toepassen wil het mij voorkomen dat
de theoretische ontwikkeling reeds ge
passeerd is.
Het lust mij werkelijk niet, nog meer
er over te zeggen. Denk nu eens goed
na Moerman, over hetgeen ik schreef.
Het deed me goed in je stukje te
lezen: „Lo style c'est l'homme même."
Precies mijn idee. En als je nu je
eigen stijl eens nagaat, dan zul je met
mij tot de conclusie komen dat er veel
bombast onder schuilt, en pas dan zelf
hot spreekwoord toe.
Men krijgt zoo den indruk, dat je
graag wilt schrijven. Je hoort je zelf
graag cn ge ziet je naam graag in do
courant. Welaan, dat kan ik me ver
klaren. Want begrijp me nu goed, dat
keur ik niet af, integendeel ik juich het
toe. Maar ik bid je, denk dan toch ook
eens een beetje na, bij wat je schrijft.
Zoolang je ernstige zaken nog beschouwt
als een oefening ter declamatie, heusch
dan zul je beter figuur maken in een
derde rangstheater dan op de markt
van het publieke leven.
Met dank voor de plaatsing van dit,
mijn laatste woord in deze kwestie.
Hoogachtend,
Uw dw.
W. C. OOSTERMAN.
OYERLEDENMarinus van Dijkhui
zen, oud 1 mnd. Als levenloos aange
geven een kind van het mannelijk ge
slacht van J. de Wit en M. Koot.
Burgerlijke Stand.
van 6 tot 9 Sept.
GEBOREN: Nathan, z. vau H. Hil
versum en A. Roodveldt. Antonia
Wilhelmina, d. van H. J. Gerritsen en
M. J. L. Bettonvillie. Wiebren Gijs-
bertus Gcrardus Antonius, z. van L. J.
Koekoek cn W. Dorrestein. Hendrika,
d. van P. Lobel en W. P. vau Duinen.
Everarda Wiehertdina, d. van W.
Timmer en E. de Winter. Johan
Wilhelm, z. van G. Berns en P. G.
Cirkel. Cfasiua Wilhelmina, d. van
W. Mostertman en W. C. Kraanen.
Dirk Jan Hendrik, z. van D. H. G.
Kleber en M. D. J. Misset.
ONDERTROUWD: G. Schouten en
C. van der Herst. J. van Veenscho-
ten en M. J. Zijtveld. A. E. A. Til-
lemans en M. A. Vorstermans.
GEKU WDJ. Bcijer en J. van Koelen.
E. Briickner en O. Sineins.
37!>e Staatsloterij.
Vierde klasse.
Trekking van 6 en 7 Sept. 1905.
600 loten.
Ten kantore van den Collecteur A.
C. R. O. Lcinweber te Amersfoort (Brec-
destraat 22) zijn aan de navolgende num
mers te beurt gevallen:
Prijzen van f G5.
2016 2213 2263 2S32 4486 5913
10355 103S7 11389 11393 11403 11539
15347.15355 20910.
Te zamen 15 prijzen.
De vijfde klasse, welke trekt 18,
20—22, 16—29 Sopt, 2—5 en 10—14
Oct. 1905, bevat behalve de premie van
f 30.000 voor den laatst uitkomenden
prijs van f 1000 of hooger en de pre
mie van f 3000 voor het laatst uitge
trokken lot, de navolgende prijzen1
vau ÏOO.OOO, 1 van f50.000, 1 van
25000, 1 van f 15.000, 1 van f 10.000,
1 van f 5000, 1 van f 2000, 3 van f 1500,
55 van f 1000, 65 van f 400, 70 van
f 200, 170 van f100 en 3730 van f 70.
Loten zijn ten kantore (Breedestraat
22) nog verkrijgbaar a f 3.50 per '/20.
Heden overleed, ten huize
van haren behuwdbroedor den
WelEerw. heer S. G. Gesrtsema
Beckering,predikant te Eysden,
zacht cn kalm na kortstondige
ongesteldheid Mevrouw de Wed.
n. e. bost,
geb. L. P. Hakger
in den ouderdom van bijna 81
jaren.
Uit aller naam
N. E. ROST.
Amersfoort7 Sept. 1905.
Eenige en algemecne kennisgeving.
Bezoeken van rouwbeklag wor
den niet afgewacht.
Yoor de vele bewijzen van
vriendschap en toegenegonheid, mij
Maandag j.l. bewezen, betuig ik mijn
hartelijkcu «lank.
N. YAN YEEN.
Iemand met vaste betrek
king vraagt
tcr leen tegen 5% en «lrie mud.
a(lossing A f 15.
Brieveu onder letter I.. bureau v d blad.
in Goud, Double, Zilver, Nikkel
en Staal.
Hepnratie- cn Slijpinrielitiug
voor Brillen.
BRILLEN op voorschrift van h.h.
Doctoren bij
Instrumentmaker Langestraat 42.
Schouwburg Utrecht.
Nieuwe Ned. Tooncelvereeniging
van Amsterdam.
Zondag lO September 1905.
Blijspel in 4 Bedrijven naar het Duitsch
van [F. VON SG'HöNTHAN, Schrijver
van „Inkwartiering", „Onze Vrouwen",
enz., door JAC'. DE VOS.
Orkest onder leiding van den Heer
H. Kuijpers.
Aanvang hall acht ure.
Ondergeteekende bericht dat hij
van 2 tot 4 nar, zitting zal houden voor aangiften en bespreking van
lessen in „DE AREND."
Achtend,
Nobelstraat 12 UTRECHT.
GEOPEND van ÏO September tot 1 October 1965,
dagelijks van ÏO5 uur.
Leden vrij. Niet leden 1*0.50 entrée.
HET BESTUUR.
