No. 77.
Woensdag 26 September 1906.
3e Jaargang.
VJees U Zelf!
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
(BIJVOEGSEL).
Cursusvergaderingen van den
Ned. Protestantenbond.
Allerlei.
DE EEMLANDER.
Verschijnt
Woensdags en Zaterdags.
Bureau
Hendrik van Viandenstraat 28.
Abonnementsprijs
Per jaar f 3.00
Franco per post - 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs der adverteiitiëii
Van 1 tot 5 regels0.40
vooi iederen regel meer0.03
(Bij abonnement aanmerkelijke korting.)
Over Godsdienst en Materialisme zal
Professor Dr. H. IJ. Groenewegen 3,
23 Oct. en 6 November drie lezingen
in de afdeeling Amersfoort van den Ned.
Prot.bond ten beste geven.
Reeds tijdig willen wij dit bekend
maken om wellicht te voorkomen, wat
nog al eens geschiedt nl., dat gewich
tige vergaderingen van verschillende
vereenigingen tegen éénzelfden avond
uitgeschreven worden, die elkander
daarmede lastige concurrentie aandoen
Een belangrijk stel vergaderingen biedt
de Prot. bondafdeeling hiermede zeer
zeker aan. Reeds enkele jaren gaf
Prof. Groenewegen dezen cursus in
onderscheiden plaatsen van ons land en
éénstemmig was de pers in groote
waardeering voor het gegevene, wat men
wellicht 't best „University extension"
zou noemen d.i. wijsheid uit de Academie,
gebracht buiten den sfeer van de Academie
tot het groot publiek, in een vorm, die
het hoog-wetenschappelijke bereikbaar
stelt voor den belangstellenden, gewoon-
ontwikkelden leek.
Die waardeering der pers betrof
allereerst don rijken en veelzijdigcn
inhoud en daarnevens den smaakvollon,
keurigen vorm van Prof. Groenewegen's
overtuigend betoog.
Daar deze hoogleeraar in Amersfoort
geen onbekende is, zullen wij uit de pers
geen citaten overnemen om dit verder
uit te werken.
Alleen één opmerking, die ons trof,
willen wij hier nog mededeelen en deze
geeft meteen in de tweede plaat reken
schap waarom wij nu reeds wijzen op
het komende: nl. dat op verscheiden
plaatsen de tweede vergadering talrijker
bezocht was dan de eerste en de derde weer
talrijker dan de tweede. Ditisnietomdat
men van te voren wist, dat iedere volgende
lezing belangrijker of schooner wa6 dan
de voorgaande, maar doordat de belang
stelling van de later bijgetredencn eerst
noodig gehad had nog eens opgewarmd
te worden door degenen, die vol geest
drift spraken tot hun kennissen over 't
gehoorde in de eerste en tweede ver
gadering.
Deze schade wilden wij voorkomen
door tijdig mededeeling te doen van de
waardeering en 't hoog geestelijk genot
elders, al kan natuurlijk deze nuchtere
mededeeling niet zooveel uitwerken
als 't levend woord van vriend en be
kende, sprekend onder een verschen en
diepen indruk.
Meer doen vermogen wij echter niet,
men bedenke, al is iedere lezing op
zichzelve belangrijk en één geheel; met
haar driëen vormen zij éen cursus en
wie de eerste mist kan niet zóóveel
aan de twee volgende hebben als wie
de eerste ook bijwoonde.
Wie kent niet die oude menschkun
dige sage over Rome's vijfden koning,
Tarquinius Superbus, wien de
van Cuma de negen
profetieën en wijze spreuken der Si-
byllijncn te koop aanbood? Farquinius
oordeelde den prijs te hoog.
De Sibylle verbrandde drie der negen
rollen en bood de 6 overgeblevene voor
denzelfden prijs wederom aan. Tarquinius
vond het belachelijk voor 6 evenveel
te betalen als hij voor 9 reeds te duur
had gemeend en weigerde nogmaals.
De Sibylle wierp nogmaals 3 rollen in
't vuur en herhaalde hetzelfde aanbod.
Tarquinius, nu pas onder den indruk
met iets zeer belangrijks te doen te
hebben, ging er op in en kocht de drie
voor den vollen prijs van de negen.
En... waren de rollen heusch geld waard?
Bij 't antwoord hierop wordt de sage
langzamerhand geschiedenis: 5 eeuwen
lang (tot een brand in 83 vóór Chr. ze
ongelukkigerwijze vernielde) werden deze
boeken hoog vereerd en op last van den
senaat in moeilijke omstandigheden ge
raadpleegd. Ja toen het vuur ook dat
laatste drietal had verteerd, werd zorg
vuldig in alle landen gespeurd naar daar
bekend gebleven Sibyllijnsche spreuken en
deze nieuwe verzameling, toch slechts een
pover restje van de oorspronkelijke 9
boekrollen, werd weer hoog vereerd
wederom 5 eeuwen lang. „Wie zich
aan een ander spiegelt, spiegelt zich
zacht." Weest niet als Tarquinius.
De Protestantenbond zet op deze cur
susvergadering van een zijner bekwaam
ste voorgangers gaarne de deur open
voor alle belangstellenden; dus ook voor
niet-leden, andersdenkenden ter rechter
en ter linkerzijde.
Toegangsbewijzen voor niet-leden, recht
gevende op bijwoning der drie vergade
ringen te zamen zullen van 1 October af
verkrijgbaar gesteld worden bij de
boekhandelaren Onnes, Slothouwer en
Valkhoff, zooveel als bij den onder
voorzitter en de penningmeester onzer
afdeeling; de heeren L. J. Rikkers,
Korte Bergstraat 14 en L. van Wijn
gaarden Arnhemscheweg 41. Toegangs
bewijzen voor leden alleen bij genoemde
bestuursleden.
De prijs dezer bewijzen voor leden
der afdeeling en huisgenooten is gesteld
op f 0.25 voor niet-leden op f 1. Om
niet onze kas voor 't geheele afdeelings-
jaar reeds in de eerste maand uit te
putton met de hooge kosten aan deze
lezingen verbonden, waren wij wel ge
dwongen van onze gewoonte, zooveel
mogelijk onze lezingen gratis te laten
bijwonen, ditmaal af te wijkeu.
Namens het bestuur:
I. HOOYKAAS,
Voorzitter.
F. W. A. I. MOREL,
Secretaris.
P.S. Andere Amersfoortschc bladen
worden vriendelijk verzocht het boven
staande te willen overnemcu.
Een gewaarschuwd mensch geldt voor
twee, zegt men en dat moet wel waar
zijn. Hoe prettig zal dat wezen voor
menschcn, die toch al zoo hoog 6taan
aangeschreven, als ze dan door een
Sibylle I enkele waarschuwing in eens dubbel
boekrollen met I in waarde en belangrijkheid stijgen. Een
gevoel van groote voldoening moeten
die „hooge meheeren" dan vast hebben
voor hem of haar, die de gelukkige
waarschuwer of waarschuwster is. Wes
halve ze ookf zoo'n gevoel zullen hebben
voor Prof. Gustavo Meyer, Astroloog, die
in een ingezonden stuk in het Ameri-
kaansche verzekeringsblad The Spectator
voorspelt dat in de maanden September
en October, President Roosevelt, de Tsaar
van Rusland en de Koning van Spanje
zullen worden vermoord of dat de een
of andere ernstige, doodelijke en bijzon
dere ramp hun zal overkomen en dat
eene ramp de Amerikaausche marine
zal treffen en de Ver. Staten in oorlog
zullen komen, hetzij met de Filipino's,
Mexico of eenige andere mogendheid,
(de astroloog neemt zijn kansen nogal!)
Het aantal rampen op de oceaan zal
buitengewoon groot zijn, en gepaard
gaan met een opmerkelijk verlies aan
men8cheulevens; enkele der grootste
branden in de geschiedenis zullen in de
herfstmaanden over het land komen en
het zal zijn alsof de hel is los gebroken.
September is nog niet uit dus Roose
velt, Tsaar en Koning kunnen zich nog
niet in volle gerustheid te slapen leggen.
Prettig is het vooruitzicht ook voor
Amerika niet, maar de mcnschen kunnen
nu althans rekenen op de ophanden
zijnde rampen, ze zijn gewaarschuwd.
Eu dat is toch niet licht te tellen. Menig
een zou tenminste wcnschen, dat de een
of andere goede geest bijtijds waar
schuwde voor komende ongelukken.
Daar heb je bijv. de rijksveldwachter
te Eerbeek. Tijdens de kermis had hij
het druk, maar goed lette hij op, of er
ook personen waren, die met minder
eerlijke bedoelingen meedeelden in de
kermisvreugde. Maar neen, geen zondaar
werd gesnapt en gelukkig was hij, dat
de kermis zoo kalm voor hem verliep.
Totdat hij tot de ontdekking kwam, dat
er toch minnaars van anders goed waren
geweest. Hij miste zelf zijn zilveren
horloge, dat hem door den een of anderen
vingergauw was ontrold.
Ja, je moet maar ongelukkig wezen.
Toch kan een ongeluk nog wel een
leuke zijde hebben niet waar. Zoo is
dezer dagen een tragisch-komische scène
afgespeeld in het Fransche stadje Ivry-
sur-Seine, waar in het vroege morgenuur
de vreedzame bewoners werden bang
gemaakt door een forsch gebouwden
neger, die door de straten holde, heftige
gebaren maakte, onverstaanbare woor
den uitstiet, kortom, die heel raar deed,
maar hij zou nog raarder doen, want op
een gegeven oogenblik smeet hij zijn
hoed een mooien hoog-zijden, want
hij was zeer goed gekleed met kracht
tegen de straat. Zijn jas, zijn vest, zijn
broek lagen er weldra bij en ook de
meer intieme kleedingstukken volgden,
zoodat in ongelooflijk korten tijd de
zwarte daar stond in het traditioneele
costuum van vader Adam in de aller
eerste dagen van zijn paradijsleventje.
Zoo vervolgde hij zijn wedloop door de
straten, waar alles in groote verwarring
voor hem uit vluchtte, totdat eenige
stevige politingenten hem vastpakten, in
een deken rolden en naar het bureau
brachten. Daar bleek hij een student van
de Parijsche universiteit te zijn, geboortig
uit Sint Domiugo. De ongelukkige die
krankzinnig bleek, werd naar een ge
sticht vervoerd.
Gelukkig hebben alle treurige voor
vallen niet zoo'n tragisch verloop. Ik
denk bijv. aan den verdwenen pastoor
van Chatenay.
De geschiedenis is bekeud.
Op een goeden dag was de pastoor
van dit plaatsje verdwenen en allerlei
gissingen werden gemaakt, tot dat men
het vrijwel er over eens was dat do
geestelijke vermoord was. Maar een
redacteur van de Matin toonde aan, dat
de Eerwaarde niet om het leven was
gebracht, of liever een hyena deed dat
en die hyena heeft gelijk gehad. Toen
de hyena na eenige nachten met de
de redactie van de Matin in don omtrok
van Chatenay rondgesnuffeld te hebben,
terugkwam in het wildebeestenspel,
kwamen de andere diereu, brandend van
nieuwsgierigheid hem tegemoetspringeu
met de vraag, of hij nu ten slotte, waar
zoovelen hadden gefaald, het lijk van
den vermoorden pastoor had gevonden.
De hyena antwoordde bedaard: Hij is
niet vormoord, hij is gevlucht.
Het leek wel heel onwaarschijnlijk,
dat een volwassen man, een pastoor, zich
weken, ja maanden lang, schuil zou
kunnen houden, zonder zijn angstige
familie iets van zich te laten hooien,
maar het onwaarschijnlijke blijkt waar
te zijn. De hyena is in zijn eer hersteld.
Pastoor Delarue is niet om hals gebracht,
zijn lijk is niet voor het oog der gerech
tigheid door moordenaars verstopt, maar
hij woont in de Brusselsche voorstad
St. Gilles met een jonge lieve vrouw.
Nog geen veertien dagen geleden
kwamen in de Konstantinopelstraat in
St. Gilles twee mcnschen een woning
huren in-het huis nummer 73, een man
en een vrouw. De man gaf op dut zij
de heer en mevrouw Drecourt waren.
Zij loefden hoogst eenvoudig en trokken
in 't minst niet de aandacht. De ambte
naar van de bevolkingsregisters heeft
het geheim van het echtpaar Drecourt
ontdekt. Die kwam dezer dagen oploo-
pen en vragen of hij werkelijk Drecourt
heette, zooals hij zich opgegeven had.
Ik heet Delarue, zeide hij daarop, ik
ben vroeger pastoor geweest in Chatenay.
Had de man gezegdik ben Napoleon
Bonaparte, en had hij er het uitzicht
van gehad, dan was de ambtenaar zeker
niet verbaasder geweest dan op het
hooien van den roemruchtigen naam
Delarue. Daar stond de vermoorde pastoor
van Chatenay levend voor liem. De ex-
pastoor werd aanstonds ontboden op het
politiebureau. Immers de Belgische po
litie was langs diplomaticken weg op de
hoogte gebracht van het verdwijnen
van Delarue in verband met het op
sporen van den mogelijken moordenaar.
De Fransche justitie zal ambtelijk door
de Belgische justitie op de hoogte wor
den gebracht van de vondst in de Kon
stantinopelstraat.
De dame, die bij Delarue is, is Marie
Frémont, onderwijzeres te Chatenay.
Sedert drie jaren had de jonge pastoor
van Chatenay Marie Frémont lief ge
had, had hij met haar omgegaan. Het
geheim van zijn liefdesbetrekkingen was
den geestelijke ten slotte ondragelijk
geworden en zoo besloot hij, een einde
te maken aan den dubbelzinnigen toe
stand, waarin hij verkeerde, en waar
door hij van de eene leugen in de andere
werd gebracht. De gelieven besloten te
vluchten.
En zij voerden hun besluit uit.
Men kan nu in Chatenay gerust, zijn,
men weet dat zijn Eerwaarde in be
houden haven is.
La faute do l'abbé Delarue.
STAItSÏI 14 r W S.
Na een lezing van den heer Arbeid
uit Amsterdam is alhier Zondag een
afdeeling van den slagcrsgczellenbond
opgericht, aanvankelijk met 11 loden.
De A. F. C. Quick is niet zeer for
tuinlijk geweest. Haar eerste elftal
verloor te Hilversum niet 42 tegen
Victoria" I.
Terwijl het 2e en 3e elftal (gemengd)
van Quick Zondag verloor tegen de
Biltsche V. C. met 43. De roodwit-
ten hadden echter beslist verdient te
winnen, het geluk was niet met hen.
De Nationale schaakwedstrijd, Zondag
in Hotel-Reiclnnau gehouden, lokte heel
wat belangstelling.
Er werd in 3 klassen gespeeld. In de
le klasse waren 4 deelnemers. In de lc
ronde won Fijtli (Bunnik) van Milborn
(Rotterdam); De Brie (Utrecht) van Van
de Vocht (Amersfoort).
In de 2e klasse waren 10 deelnemers.
In de 1e ronde won Smit (Vreeswijk)
van Sikken (Amsterdam); van N. .1. Bosch
(Hoerde); Reesink (Zeist) Arbous (Zeist)
van Moisbcrgcn (Utrecht); R Wielinga
(Haarlem) van N. Bosch (lieerde).
In de derde klasse werd gespeeld
door 19 deelnemers lil de lc ronde,
gespeeld van 10 tot 1 uur, won Van 't
Veer (Utrecht) van Wissoma (Amersfoort);
Snijder(Amsterdam) van Sjouw (Zaan
dam); De Rocheinoiit (Amersfoort) van
Welzcr (Santpoort); Job (Amersfoort)
van Van der Woudc ('s Gravenhage).
In de 2e ronde, gespeeld van 2 tot 5
uur, bleven overwinnaars in deleklass:
Milborn en Van de Vecht; in de 2c
klasse Smit, Arbous, Reesink en N.
Bosch; in de 3e klasse Sjouw, Snijder,
Van der Bijll, De Roehemont en Job.
In de 3e ronde, gespeeld van 6
tot 9'/2 uur, bleven overwinnaars: Mil
born en Fijth in de le klasse; N. J.
Bosch, Wielinga en Reesink iu de 2e
klasse; Sjouw, l)e Roehemont, Job, ïegc-
len en Snijder in de 3e klasse,
De prijzen werden behaald door:
le klasse: le prijs Fijth, te Bunnik,
2c p.; 2e pr. S. J. Milborn, te Rotter
dam, 2e p.
2e klasse: le prijs: Reesink, te Zeist,
3 p.; 2e pr. Arbous, te Zeist, 2'/2 p.;
3e pr. Smit, te Vreeswijk, 2l/2 p.
3e klasse: le prijs: De Roehemont,
te Amersfoort, 3c p.; 2e pr. J. Snijders,
te Amsterdam, 3 p.; 3e pr. A. J. Job,
te Amesrfoort, 3 p.
Het geheel stond onder leiding van
den heer 1'. Muntjewerff, die met enkele
toepasselijke woorden de prijzen uit
deelde. A. C.
