No. 98.
Zaterdag 8 December 1906.
3e Jaargang.
Wees U Zelf!
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
Seen Crisis!
FEUILLETON.
Onze volmaakte keukenmeid!
1).
Staatsexplotatie van spoorwegen.
Den lezer heil!
DE EEMLANDER.
Verschijnt
Woensdags]en Zaterdags.
Bureau
Hendrik van Viandenstraat 28.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
l'rijs der ad verteut ien
Van 1 tot 5 regels0.40
vooi iederen regel meer0.08
Bij abonnement aanmerkelijke korting.)
Er zijn menschen geweest, die in hun
licht ontvlambare en ver reikende ver
beelding „alle Neune" van de ministe-
rieele kegelpartij al omver geworpen
zagen. Al wat rechts was tegen, de
soeiaal-democraten tegen, de meeste oud
liberalen tegen den Minister van Oorlog,
hot Ministerie solidair met zijn militair
lid: het Kabinet-de Meester behoorde
tot de afgestorvenen, waarvan de sterf
lijsten bij den aanvang van het nieuwe
jaar in de dagbladen melding zouden
maken.
Was er eenige reden tot zooveel visie
van een donkere toekomst? Wie enkel
afging op den uiterlijkcn klank van het
rechtsche pers-kabaai, hot geluid van
den bekenden Haagschen misthoorn niet
geheel ongelijk, zou licht tot zulk een
beschouwing kunnen komen. Wie goed
heeft geluisterd, en het oog scherp ge
richt hield op de politieke kaart des
lands, wist weldra anders en beter.
Hater Majesteit Loyale Oppositie, die in
hooggestemde artikelen, haar bedrijf
zooals zij het bedrijft, voorstelt als ge
boden door 's lands belang en partijeer,
wilde geenszins wat zij scheen te willen.
Bangmakerij, leedvermaak en machts
vertoon, ziedaar de hooggestemde motoren
van haar politieke psyche, die haar
dreven tot het aannemen van die ge-
weldig-dreigende houding. Kan nu iemand
nog in ernst gelooven, dat de rechter
zijde zou willen regeeren, inconstitutioneel
regcercu van haar antithese-standpunt
met haar numerieke minderheid? Zou
zij een beroep durven uidokkon op de
kiezers? Nu, na zoo korten tijd sedert
de groote, kassen en fondsen-uitputtende
verkiezingsactie! Men onderschat rijke
lijk den practischen blik van de recht
sche leiders, dien men niet te hoog kan
aanslaan, wanneer men hen van zooveel
onverstand en onwetendheid durft ver
denken, als een drijven naar een Kamcr-
De milddadigsten zjn altijd zijdie
niets bezitten.
DOOR
JOHN. C. WINDER.
Barbara en ik waren pas getrouwd en
woonden te Riverside Lodge, toen de
zon van ons huwelijksleven dreigde ten
onder te gaan door iets, dat in eene
goed ingerichte, nieuwe huishouding
eigenlijk niet moest voorkomen, namelijk
goed koken.
Zuchtend erkenden wij beiden, dat
slecht gekookte maaltijden heel onaan
genaam waren en dat steeds koud
schapenvleesch bepaald een wolk was
aan onzen anders steeds blauwen hemel.
Die goede Barbara had zelf niet 't minste
idee van koken 't geen ze ook zelf
erkende. doch ik was ook niet met
haar getrouwd opdat zij voor mij koken
ontbinding en een jacht naar hemeeste-
riiig van de groene tafel op het Binnenhof
zou inhouden.
Zal het blijvend gedeelte daarom niet
blijven? Het gevaar van het trekken
vau den politicken horoscoop blijve ver
meden. Misschien kan de Minister van
Oorlog do Kamer van zijn gelijk over
tuigen, zooals hij zijn ambtgenootcn
deed, althans genoeg leden, om zijn
begrooting te laten aannemen. Misschien
brengt hij den nieesten niet-technischen
afgevaardigden het gevoelen bij van zijn
technische oplossing dezer technische
quaestie. Misschien kan hij dat niet, of
kan men de inblazingen van het duivel
tje der parterre-politiek rechts niet vol
doende weerstaan 0111 zakelijk stelling
te nemen tegenover het onderwerpelijke
vraagpunt van militair beleid.
Blijft de heer Troelstra, van wien
geen buitenstaander en naar veel waar
schijnlijkheid evenmin menigeen van
zijn medestanders vooraf weet hoe hij
op het beslissende oogenblik de beslis
sende beslissing zal decretceren, bij zijn
laatste verklaring volharden, dan blijft
wel het blijvende gedeelte en gaat
Minister Staal weg. Den „tactischen"
sociaal-democratischcn leider dan de pas
sende betuiging van leedwezen voor
dezen tweeden immortellen-krans dien
hij zich na de Lecrplicht-opposiiie heeft
gevlochten.
Zal het Ministerie met Minister Staal
gaan? „Na zorgvuldige overweging van
de beteekenis van het gevallen votum
zullen zijn ambtgenootcn beslissen wat
hun te doen staan, daarbij alleen reke
ning houdeude met 's lands belang.
Aldus de tijdelijke Voorzitter van den
Ministerraad. Over de prcciese beteeke
nis van deze ministerieele verklaring is
ongetwijfeld verschil van meening be
staanbaar; ze nu met ontwijfelbare zeker
heid uitloggen is eigenlijk onmogelijk.
Immers ze hangt geheel en al af „van
de beteekenis van het gevallen votum".
De vcroordeeling, door de Kamer,
Ik had dikwijls gelezen van jonge
echtgenooten, die dan hun moeder als
voorbeeld aanhaalden, doch daar ik mij
niet herinnerde, mijne moeder ooit iets
te hebben zien klaarmaken, verviel dat
ook voor mij. Dichters worden geboren,
zoo ook keukenmeiden en tot uil toe
hadden wij ons moeten behelpen met
namaaksels, totdat Mrs. Usher kwam.
ik zal nooit 't eerste diner, door die on
vergetelijke vrouw klaargemaakt ver
geten! Ik kwam thuis na een drukken
dag in de City 't regende en woei;
kortom 't was allerakeligst weer en
vond Bab vroolijk en lachend, zooals ik
haar in lang niet had zien lachen, sinds
dienstboden een dagelijksch kruis was
geworden, met een nieuwe japon aan.
Ik zal maar geen poging doen om ons
diner te beschrijven 't was een op
eenvolgiug van heerlijke verrassingen.
Ik wenschte mijzelf en Barbara geluk
ja kustte haar zelfs hartelijk.
„Bab," zcide ik, „als dit staaltje van
epicurisme uit onze keuken komt, blijft
ons niets meer te wenschen over."
„'t Komt uit onze keukeu," antwoordde
zij. „O Robert, je moet haar eens zien!"
„Lieveling, ik vergeef haar alle moge
lijke gebreken, nog voor ik haar gezien
heb," zeide ik vroolijk.
„Zij schijnt een heel bedaard, fatsoen
lijk mensch, doch wel oen eenigszins
eigenaardige verschijning," ging Bab
voort. „Ik heb haar niet door een ver
van den door het geheele Kabinet wèl
overwogen maatregel ten opzichte van
het blijvend gedeelte zal echter moeilijk
iets anders kunnen bcteekenen dan ver
oordeeling van het algemeen Regeerings-
beleid in een der hoofdpunten van het
program.
Dat het Kabinet aftreedt, wil de
rechterzijde niet, en evenmin eenige
partij ten linker.
Stel u voor de verwarring, do onzeker
heid, als het Ministerie aftreedt. Wie
zal hot opvolgen? Wie zal het willen
opvolgen? 's Lands belang brengt mede
dat deze Regeering blijft. Zij gaf rust
en kalmte, dit onschatbare voorrecht na
al de opwinding en het rumoer vaneen
bewind dat wèl „ostentatief en agressief"
regeerde blijve behouden en worde niet
ontijdig vernietigd. Zij bracht voorstellen
die op voldoende wijze den achterstand
in sociale wetgeving, die de ontwerper
van een niet-rcchtskraohtig Wetboek
van den Arbeid ons wèl heeft willen
bezorgen, kunnen achterhalen. Zij wees
de middelen om, zonder schade voor
de voornaamste bronnen van 's lands
welvaart de verplichtingen uit de meer
kostbare dan kostelijke nalatenschap
van liet kostelijk Ministerie, voortvloeiend,
te voldoen. Haar besturend en wetge
vend beleid kenmerkte zich als be
leidvol.
Geen crisis, die men wel kan uitlok
ken, maar niet weet op te lossen.
V. D.
Li de ledenvergadering van det depar
tement 's Gravenhage der Mij. van Nij
verheid, te houden op Dinsdag 11
December a.s., 's avonds te 8 uur in het
Zuidhollandsch Koffiehuis te 's Graven
hage, waarin de heer J. Th. Gerlings
zal inleiden het onderwerp: "Staats
exploitatie der Ncderlandsche Spoor
wegen", zullen door dezen spreker de
volgende stellingen worden verdedigd
huurkantoor; zij kwam uit haar eigen
bij mij en had zulke goede getuigen
van haar laatsten dienst, dat ik 't niet
laten kon om 't eens met haar te
probeeren."
Waar heeft zij het laatst gediend
vroeg ik.
„Zij .was huishoudster bij een oude
dame in Shropshire, die nu haar huis
houden heeft opgebroken en bij familie
inwoont. O Robert, je moet haar zien!
Ze is net zoo lang als jij, maar veel
zwaarder gebouwd. Ik weet wezenlijk
niet hoe ik haar uoemen zal. Zij heet
Betèy Usher, maar Betsy is zoo familieaar
eu ik durf haar niet alleen Usher te
noemen, ik denk, dat ik maar vrouw
Usher zal zeggen."
„Wel ja, doe dat, iemand die zoo
koken kan, heeft wel recht op een beetje
eerbied op veel eerbied zelfs."
Toen ik het nieuwe toevoegsel tot
ons joug huishoudentje zag, keek ik toch
een beetje vreemd op. Zij was lang en
zwaar gebouwd, met een menigte grijze
krullen, die over haar ooren hingen en
een muts op, die in een vroegere eeuw
bepaald opgang moest gemaakt hebben.
Ik heb haar nooit anders gezien dan in
eene donkerroode japon, die iu wijde
majestueuse plooien haar lichaam omgaf.
Zij sprak netjes en had een diepe stem,
niet onaangenaam om te hooren.
„Nu kunnen wij eindelijk ons plannetje
volvoeren," zeide mijn vrouw eens toen
I. Het algemeen belang eisckt de
exploitatie der Nederlandsche hoofdspoor-
wegen als één bedrijf.
II. Het is, onder de bestaande om
standigheden, onvermijdelijk de uitoefe
ning van dit bedrijf op te dragen aan
don Staat, om de volgende redenen.
a. Het Nederlandsche spoorwegnet
eischt een stelselmatige uitbreiding en
verbetering op ruime schaal. Alleen de
Staat kan dezen arbeid naar den eisch
volbrengen;
b. eene gezonde regeling der spoor
wegfiiianciën is niet bereikbaar bij exploi
tatie der staatsspoorwegen door eene of
meer maatschappijen
c. de noodzakelijk gebleken inmen
ging van den Staat in de personeolaan-
gelegenheden der spoorwegmaatschap
pijen, heeft een onnatuurlijken toestand
iu het leven geroepen, die alleen door
staatsexploitatie is te verbeteren.
Hl. De exploitatie der hoofdspoorwegen
als één bedrijf hetzij door den Staat
of door een maatschappij zal tot ge
volgen hebben:
Ie. voor het vervoer van personen
a. eene algemeene tariefsverlaging
op eenvormigen grondslag met beperking
der bestaande uitzonderingsvrachtprijzen;
b. opheffing van alle invloeden der con
currentie op verdecling der treinen, door
gaande rijtuigen, aansluitingen enz. en
inrichting van den personendienst uit
sluitend naar do behoeften vanhetverkcer;
2e. voor het vervoor van goederen:
a. behoud van bestaande lage tarie
ven, benevens verdere tariefsverlaging,
naarmate de ontwikkeling van het ver
keer en de te verwachten besparing op
de uitgaven het overoorloven; b. besten
diging van het stelsel van verlaagde
vrachtprijzen voor het vervoer van groote
hoeveelheden goederen, indien dit noo
dig is ter bevordering van het verkeer;
e. staking van het verlèenen van vracht
verlagingen of bijzondere tegemoetkomin
gen aan groote vervoerders, alleen ter
wille der concurrentie.
wij vrouw Usher's attracties bespraken
en ik begreep dadelijk waar zij heen wilde.
„Nu, en wat dan?"
„De Beavours te dineeren vragen."
„Dat dacht ik wel." antwoordde ik.
„Zoolang als dat pronkjuweel bij ons is
vreesde ik al, dat dit komen zou."
„Ik begrijp niet, waarom je zoo'n
hekel aan hun hebt, 't zijn toch heel
aardige lui."
„O jawel. Juist omdat ze zoo aardig
zijn, zoo overal voor aardig doorgaan,
heb ik een hekel aan hun."
„Kom, kom, zoo erg is 'tniet. Als
Mrs. Beavour alles in de puntjes vindt,
hoef ik nooit meer te blozen als er over
keuiige dineetjes wordt gesproken."
„Ik zie niet in, dat je ooit hoeft te
blozen, geen tafel ziet er aardiger of
gezelliger uit dan de onze."
„Aardig en gezellig!" herhaalde Bah,
et een tragisch air.
Ik heb altijd een hekel gehad aan de
Beavours. Mr. Beavour is een rijk
rentenier en overbluft de menschen met
zijn pralerijen en toch geloof ik, dat de
meestcn hem een gek vinden.
Barbara zal denken, dat ik dit zeg,
omdat hij een lange knappe man is,
't geen ik niet ben en omdat Mrs. Bea
vour mij uit de hoogte behandelt. Laat
zij ik ben niet rijk genoeg en voel
ook niet de- minste lust, haar rekeningen
te betalen, de eenigste kans om haar
glimlach te genieten.
IV. De overgang van het bestuur dor
spoorwegen aan den staat zal niet van
boteekenenden invloed zijn op de dage-
lijksche dienstuitvoeringen dcrhalvegeonc
gevolgen hebben voor de algemeene
veiligheid en de zekerheid van verkeer.
Aldus vangt een ons toegezonden
brochure aan van de vereeniging tot be
vordering van den nationalen arbeid,
voorzitter de heer II. Schoonejongen.
Het boekske heeft ten doel de protectie
aan te prijzen. De vrijhandel wordt be
streden, met de bewering, dat er door
de protectie werk in overvloed zou kun
nen worden gegeven. We hebben dit
praatje al zoo vaak weerlegd met ver
wijzing uaar de werkcloosheidstatistie-
ken uit alle protectionistische landen,
waar dat kwaad uiets minder is dan in
ons land, dat we het daarover nu niet
willen hebben. Wat we wilden zeggen,
is, dat we niet wisten, zoo slecht te zijn.
We kunnen ons voorstellen dat iemand
oprecht meent, protectionist te moeten
zijn. Maar wat doet deze brochure?
Tot aanprijzing der protectie wordt
gewezen op: de financiëele zwendela-
rijen, die in den Bosch, Haarlem, Den
Haag, Rotterdam eu Amersfoort plaats
hebben gehad.
Op kroegen, speelholen, bordeelen, die
in aantal zouden verminderen.
Op de revolutiegeest, die zou worden
beteugeld.
Op de toenemende faillissementen enz.
enz. Is het genoeg of niet, lezer?
Schrijf je zoo iets in een brochure
tot aanprijzing der protectie, dan kan het
niet anders of de schrijver heeft de on
gelooflijke brutaliteit verband te zoeken
tusschen al dat moois en den vrijhandel.
Do slimmerd speculeert op do licht-
geloovigheid van de kleine luyden, die
echter heel goed weten: dat in do pro
tectionistische landen:
1) de financieële zwendelarijen even
Doch Bab wilde nn eens pronken met
haar volmaakte keukenmeid en moest
zij maar haar zin hebben. Alleeu de
Beavours werden gevraagd, wij wilden
het effect niet bederven door gasten te
vragen, die geen goede schotels van
slechte kunnen onderscheiden.
„Je zoudt er niets geen plezier van
hebben," waarschuwde ik haar nog.
„Dat zul je ecus zien, laat het maar
aan mij over, we zullen hen doen ver
steld staan," antwoordde Bab vroolijk.
Haar opgewondenheid werkte aan
stekelijk.
Deuk nu maar niet aan de onkosten,
laat vrouw Usher maar haar gang gaan.
Het moet zoo worden, dat Beavour zegt:
„Bij Fred. Gray dineeren en dan sterven."
Waarop Barbara lachte 't geen het
effect bedierf, wat zij wel eens meer doet.
Ons diner was een waar succes! Nooit
had ik uitgczochter menu bijgewoond; ik
had mij niet beter kunnen amuseeren
als ik zelf gast geweest was. Beavour
was verbaasd en genoot. (Ik had dade
lijk gemerkt dat hij tegen zijn zin
kwam.) Ook Mrs. Beavour was ver
baasd, doch zij liet het minder merken;
zij dacht er zeker over na hoe zij ons
die bekwame kokkin kon afhandig maken.
(Wordt vervolgd).