No. 59.
Woensdag 24 Juli 1907.
4e Jaargang.
JLiheraal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
Reemsche Waarheid.
FEUILLETON.
„lm wunderschönen Monat Mai."
Een Snuifje.
In gevaar op den Matterhorn.
DE EEMLANDER.
Verse li lj ill
Woeusdiigs en Katerdnjts.
Bureau
Kortegraeht 1.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs der advertcutlön
Van 1 tot 5 regels 0.40
vooi iederen regel meer0.08
Bij abonnement aanmerkelijke korting.)
De Eembode, liet katholieke orgaan
voor deze streek, is uitermate verheugd
over den afloop der gemeenteraadsver
kiezing. Nu dat kunnen we ons best
begrijpen, één zetel gewonnen door de
anti-revolutionaire broeders, dat stemt tot
vreugde. Wij van onzen kant zouden
zeker niet minder gejuicht hebben wan
neer de uitslag voordeel in onze gele
deren had gebracht.
Maar wat wij ons niet kunnen be
grijpen, dat is de leugenachtige voor
stelling, die de Eembode thans tracht te
geven van de verkiezing van den heer
Gerritsen. Wij weten wel, dat in de
verkiezingsdagen de „Christelijke broe
ders" over een heel arsenaal van leu
gens en woordverdraaiingen van aller
hande soort hebben te beschikken, maar
dat het onwaarheid spreken er zoo dik
op zit, dat zelfs na de verkiezing daarmee
nog moet gewerkt worden, dat lijkt ons
toch wel wat al te kras.
Na den uitslag der horsteinming te
hebben meegedeeld schrijft de Eembode
nl. het volgende:
„Voor de anti-liberale partijen is deze
„uitslag een prachtig succes. In district
„I bleef de lieer W. Kleber, zooals te
„voorzien was, wel in de minderheid,
„maar men bedenke hierbij wél, dat de
„heer D. Gerritsen was een aftredend
„lid, wien bovendien de steun was toe
gezegd van socialisten, omdat hij op
„een schrijven van de afdecling Amers
foort der S. D. A. Pwaarin hij om-
trent zijn sympathieke gevoelens voor
„de beginselen dier partij werd gepolst,
„een bevredigend antwoord had gegeven.
„En toch, ondanks dat in gevlei komen
„der roode vrienden, heeft de heer Ger
ritsen het stcmmental, bij eerste stem-
„ming verkregen, bij herstemming niet
„eens zien toenemen met het getal stem-
Cursiveering van ons. Red. Eeml.
Dc vrienden met hun beste bedoelingen
richten veelal grooter onheil aan dan de
1 vijanden met hun slechtste.
Naar ANNE GEDE.
De eerste gouden stralen van de rij
zonde Pinksterzoii gluurden nieuwsgierig
door de witte gordijnen in Else Feldheim's
hoekkamertje, terwijl ze plagend, als
wilden zij haar wekken, de rozige
wangen en blonde lokken van de be
koorlijke slaapster omlijstten, die nu ook
werkelijk de zijden wimpers bewoog en
droomerig in den jongen morgen rond
keek.
Zij rekte welgevallig do slanke lede
maten uit, terwijl zo de mooie armen
kruiste, die uit ecu met kant gegar
neerde nachtjapon te voorschijn kwamen
achter de prachtige blonde vlechten,
die losjes op den rug hingen. Hé
de fijne neusvleugels bewogen zich
welk een heerlijke geur, drong door
het geopende venster. Beneden in den
tuin stondcu de vruchtboomen en de
„men door de socialisten bij eerste steni-
„ming in dit district uitgebracht, terwijl
„daarentegen de heer Kleber circa 40
„stemmen meer op zich vereenigde.
„Iiierin ligt een zeer bemoedigend ver
schijnsel voor de anti-liberale partijen.
„In iedor geval zullen do vrijzinnigen
„ook in district I in de toekomst met
„de Rechtsche partijen ernstig rekening
„hebben te houden."
Zorgvuldig vermijdt de Eembode mee
te deelen op welke wijze de lieer Ger
ritsen gepolst is omtrent zijn sympathieke
gevoelens voor de beginselen der sociaal-
demokraten. Mogelijk zouden eronder haar
lezers misschien gevonden worden, die
in weerwil van voorlichting a la Eembode
nog genoog gezond verstand hadden
overgehouden om zelf eens te denken
en te onderzoeken wat er dan tocli wel
door de S. D. A. P. is gevraagd. Dat
moet natuurlijk vermeden worden en
daarom liegt de Eembode er eenvoudig
maar op lo9 cn stelt het voor of den
heer Gerritsen een soort socialistische
geloofsbelijdenis is afgevraagd.
Wy zullen hier afdrukken wat den
heer Gerritsen en ook den anderen
candidate» is gevraagd, de Eembode
moet dan eens aantoouen het specifiek
socialistische dezer punten:
Ilun mcening is nl. gevraagd over de
volgende vraagstukken:
le. Salaris regeling Gemeente-werk
lieden;
2e. Gemeentelijke Badinrichting;
3e. Openbaar Lager Onderwijs, Scliool-
voeding en -kleeding,Schoolartsen;
4e. Yerhoogiiig van het minimum be
lastbaar inkomen der Inkomstcii-
Bclasting;
5e. Gemeentelijke Grondbezit;
Ge. Het Woning Vraagstuk.
Nu weet de Eembode niet eens wat
de lieer Gerritsen heeft geantwoord, maar
niettemin insinueert ze van in 't gevlei
komen der roode vrienden.
Dergelijk min geschrijf moest men
eigenlijk zonder meer kunnen laten pas
struiken in vollen bloei. Daar liet zich
ook een zacht, welluidend gefluit hooien;
het ware de beide lijsterpaartjes, die
achter de tralies van de kooitjes, die
naast het hoekvenster hingen, juichend
den wonderschoonen morgen begroetten,
Fluk6 sprong het jonge meisje uit het
bed, en gluurde door de gordijuen. Och
wat was het buiten toch mooi. Op alle
grassprietjes cn bloesems glinsterden
dauwdruppels. Het was immers nog zoo
vroeg, nog zoo stil daarbuiten. Kwart
vóór vijf wees de klok. Af en toe ging
een dorpsbewoner het huis voorby en
overal, zoo ver ze kou zien, voor alle
deuren van de boerderijen prijkten groene
meiatruiken. Hoe schoon was het Pink
sterfeest toch op het land!
Wat zou het nu in het boscli prachtig
zijn. Plotseling stond haar besluit vast.
Zij wilde vroeg opstaan, den wonder
schoonen Pinkstermorgen thans ook volop
genieten en alleen, ongestoord.
Hier op het land kon dat immers,
voorheen in de stad ging liet niet.
Doch uu hare moeder, eone majoors
weduwe nood gedwongen, doch niet uit
eigen aandrift, terwille van haar zoons,
om „gezondheidsredenen" voor een
paar jaar naar Westerbostel was ver
huisd, kon Else het vrij doen.
Ze legde snel het weelderige blonde
haar in een wrong en trok, daar toilet
maken onnoodig was, een wyd morgen
kleed van lichtblauw linnen aan, dat
seeren, maar wij weten te goed, dat
helaas bij velen door zoo'n scheeve voor
stelling der feiten uog waanvoorstellingen
worden gewekt, die voorde „Christenen"
in verkiezingsdagen politieke fortuintjes
zijn. Wij volstaan er thans mede, ze te
sigualeeren en noudigen de Eembode
uit nu eens inet nadere bewijzen voor
haar redcnceringcn aan te komen.
De berekening dat dc heer Gerritsen
het met behulp der socialistische stem
men uog maar even gehaald heeft is
geheel in overeenstemming met de waar
heidsliefde der Eembode Wanneer men
toch nagaat dat do heer Gerritsen bij
eerste stemming 310 stemmen verkreeg
en de heer Kleber bij herstemming 293
dan zou men zoo denken, dat de heer
Gerritsen nog al een aardigen voorsprong
had. Neen zegt de Eembode dc stemn cn
der roode vrienden waren hard noodig
en hij kreeg zo niet eens allemaal. Wij
willen daarover niet twisten, wij wijzen
er nog eens ten overvloede op, om te
laten zien hoe dit roomsche orgaan met
de waarheid weet te sollen.
In hetzelfde nummer van de Eembode
komt een hoofdartikel voor over „Het
nut van kranten lczon". Het artikel, dat
ingezonden is, eindigt aldus:
„Gelezen moet cr worden, gelezen
„door allen! Maar wilt gij geleid worden
„naar hetgeen waar is cn goed, leest
„dan een Roomsche krant".
Wat blieft U?
Ook voor vele Amersfoorters.
In de anti-revolutionaire pers, circu
leert een artikeltje, dat oorspronkelijk
afkomstig is vau „De Graafschapper".
We nemen er het volgende van over:
„In liet Volk, liet dagblad van de
Sociaal-democratische partij, leest men
onder het opschrift: „Geen sociaal-demo
cratische dominee" liet volgende:
echter juist door zijn eenvoud, dc
slanke, gracicuso lijnen vau het fraai
gevormde lichaam op liet voordoeligst
deed uitkomen.
Nu nog den grooten, met margerieten
versiereen tuinhoed te voorschijn ge
haald en vervolgens sloop zij zuchtjes
om niet de in liet aangrenzende vertrek
slapende moeder te wekken, de trap
af, door den tuin naar de dorpsstraat.
Slechts Erdmann de krompootige kleine
taks, had zich vertrouwelijk tegen haar
aan gevleid, ofschoon hij min of meer
verslapen uit zijn mand te voorschijn
kwam, terwijl hij de wandeling wel wat
al te vroeg vond.
Even buiten het dorp begon het uit
gestrekte kloostcrbosch cn Else sloeg
al heel spoedig een der goed onder
houden wegen in. Ze haalde diep adem.
O, wat was hier toch heerlijk! Welk
een verrukkelijke geur van vochtig
gras, van jong hout, van dennen en
woudbloempjes. De morgenzon scheen
goudglanzig door het groene bladerdak
van de beuken, terwijl een zacht koeltje-
met den ritselenden bruidssluier van me-
jonkvrouwe berk speelde, waarvan de
witte stammen vrooïijk blonken.
En dan dat duizendvoudig jubellied
dat juichen van de kleine zangers bo
ven in de toppen. Vol melodie zong de
goudmerel haar morgenlied.
Else stond aandachtig te luisteren.
Welk een wonderbaarlijk klaukgeluid
Door het kiescollege dcrNcd. Herv.
Gemeente te Leeuwarden is tot predi
kant in dc vacature dr. G. Nijhoff,
beroepen ds. J. ten Bruggencate te
Ruurlo.
Ilct kiescollege hooft dus niet aan
den wensch der 50 lidmaten en doop
leden, die per adres aan het kiescollege
hadden verzocht om een predikant
van sociaal-democratische beginselen
te beroepen, voldaan.
De modernen, die zelfs als minder
heid te dezer plaatse bij de gratie der
Evangelischcn een predikant hunner
richting beroepen kunnen krijgen, schij
nen zich nog niet tot die hoogte te
kunnen opwerken, dat zij den sociaal
democratische» lidmaten een predikant
gunnen, die hun godsdienstige behoef
ten kan bevredigen.
Welk een brutale aanmatiging dachten
wij onwillekeurig bij de lezing van deze
regels.
De sociaal-democratie heeft evenmin
recht op den kansel in de Ned. Herv.
Kerk als het modernisme."
Wc mengen ons in dezen strijd na
tuurlijk niet. We bieden uit dit stukje,
vooral de laatsto zinsnede, alleen ter
overdenking aan, aan role Amersfoorters,
die zich steeds vergenoegen met onder
het gestoelte vuil orthodoxe predikanten
te zitten en volgaarne in de. Kerk ge
duld worden ter wille van de dubbeltjes
Maar ecu predikant van eigen richting?
Het aangehaalde illustreert don geest
der orthodoxie in dat opzicht.
1) Cursiveering van ons
B. Th. v. Heemstra schryft in de
Mededeelingen der Ned. Alp. Ver. over
een beklimming van den Matterhorn:
Het weer was prachtig doch zeer
warm zooals wij, met uitzondering van
eenige dagen te Zermatt, gedurende onze
vijfweeksclie reis bijna bij voortduring
gehad hebben. Van Evoleua gingen wij
naar Arolla; vandaar toog ik allee» met
school er iu deze kleine horst. Ver weg
ergens in het diepst van het woud,
jubelde de nachtegaal.
Overal in den omtrek vroolijk leven
cn beweging. Dc vinken floten, de duiven
kirden, terwijl vlak naast baar een slanke
bruine rcc door het onderhout kroop,
de grootc oogeu verwonderd op haar
gericht.
Ja het was bier toeli schoen, juist
zoo als oom Christiann geschreven bad,
die reeds verscheidene jaren predikant
in Wcsterbostcl was. 11ij had gelijk,
het was hier uit te houden. Maar
'8 winters, zou het dan niet vreeselijk
eenzaam zijn? Eu iets dat klonk als
een bange zucht volgde.
In den beginne had ze, wauucer cr
sprake van was naar buiten te trekken,
zich voorgesteld gedoemd te worden tot
een troostcloozc verbanning. In zulk
een eenzaam boschdorp te wonen, stond
gelijk met afscheid te nemen van alle
bekoorlijkhndcn ecner groote stad, van
de. vriendinnen on de amusante flirt,
in een woord, het leven vaarwel te
zeggen en in doodsclic eenzaamheid te
versuffen en te verboeren onder men-
schen, die nooit in huil leven iets van
tennis cn lancicr hadden gehoord. Als
niet het logeeree bij familie en vrien
dinnen als troobt iu het vooruitzicht
was gesteld, zult zo al bij de gedachte
alleen hebben gewanhoopt. Eer bare
broers, de beide kadetten en de Btudcnt,
mijne gidsen Jean Guudm cn Pierre
Gaspoz, beiden uitstekend naar de
Bcrtolhut. Deze was tot den nok bezet.
Om drie uur moesten wij opbreken, maar
reeds om één uur werd ik door het af-
loopen van eon wekker en het daarop
volgende gestommel, klaar wakker en
kon ook niet meer inslapen. Van uit de
hut bestegen wij eerst den twee uur
verder gelegen Aiguille dc la Za en
keerden toen weer terug om te ontbijten
on de ransels te halen. „Hoe warm hot
was en boe ver", kon ik dien dag ook
zeggen. Eerst over sneeuwvelden, waar
aan geen eindo scheen te komen, naai
den Col d'Hércus, van daar over den
Stockglct6cher, waarop wij oen weg
moesten zoeken tusschcn talrijke spleten
door naar liet Stockje; vervolgens over
den Zmuttgletschcr en jangs een kortoren
weg dan over Staffelalp naar Schwarz-
seehotel, waar wij om vier uur aan
kwamen. De hitte was onuitstaanbaar.
De glet8cherzalf waarmee ik mij had
ingesmeerd, maakte, dat ik liet nog
warmer kreeg, uiyu bril was ieder oogeu-
blik opnieuw beslagen, cn mijne schoe
nen doornat. Eene vergoeding had ik in
het prachtige uitzicht, maar it wenschte
Matterhorn, Dent d'Hérens cn alle ver
dere Alpine Majestiilcii naar den drommel
voor eene betrokken lucht. In liet hotel
bestelde ik een kamer om wat uit te
rusten. Met dc gidsen bad ik afgesproken,
dat wy oui zeven uur naar de Matter-
hornhut zouden gaan, maar tegen dien
tijd kreeg ik tegenbevel; de luit was
geheel bezet; talrijke andere partijen
zouden uit het hotel zelf opbreken, dat
moesten wij nu ook maar doen en wel
tegen elven.
Later hoorde ik dat er 43 personen
den volgenden morgen den toclit wilden
ondernemen; de wind was naar het Zui
den omgeslagen en men verwachtte bin
nen een paar dagen ander weer; daarom
waren er zooveel, die nog dien dag van
het naar alle waarschijnlijkheid nog
schoone weer wilden profiteeren. Of het
er precies zooveel waren, zou ik niet
durven bevestigen; in ieder geval ver over
de dertig; toen wij den volgenden ochtend
allen onder den Schouder waren, geleek
het in die nauwe ruimte wel een mieren-
hoopgeen wonder, dat de Leeuw van
Zermatt eindelijk getergd was cn aan
zijne ketens rukte!
Om tien uur werd ik opnieuw gewekt;
veel had ik echter niet geslapen. Ik
op eigen beenen konden staan, en zij
uit hare ballingschap naar de stad kon
terugkeeren, was ze immers reeds lang
als slachtoffer van deze broers eene
suffe, oude jongejuffrouw geworden!
Ze moest even stilletjes bij do ge
dachte lachen. Neen, zoo snel ging liet
oude jongejuffrouw-worden godc zij dank
toch nog niet. Van zeventien jaar tot
dertig was nog een reusachtige tijd;
dan kon ze reeds lang mevrouw zijn.
Maar ze zuchtte opnieuw wie zou
hier in deze eenzaamheid, nis prins
Charmant komen opdagen! Wat mee
telde was voor zoover ze in do weinige
dagen die ze hier woonde, had verno
men, weinig beneden de zestig en
goed van vrouwen voorzien.
Zoo dwaalde zij, nu eens vroolijk,
dan wéér ernstig philosophccrond door
liet bosch. Daar drongen plotseling
menschclijke stemmen tot haar door I
Het schenon knapen te zijn, die in een
der zijlanen levendig met elkander
spraken.
Wacht maar", hoorde Ehe
den een juist zeggon: „ik klim er een
voudig in, en breek boven den kruin
af, die is het mooist!"
De struiken der berken ruischteu en
bogen zich en daar stond zij eensklaps
voor hen. Het waren twee jeugdige
gymnasiasten, die naar het scheen uit
de naburige hoofdstad, per fiets een
vroegen piukstcrtocht in het bosch van