No. 62. Zaterdag 3 Augustus 1907. 4e Jaargang. Liberaal Orgaan mor Amersfoort en Omstreken Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER". Wees U CAVETËT Raadsoverzicht. FEUILLETON. Yeer ïijne MajesieiH DE EEMLANDER. Verwcliijnt Woensdag» en Zaterdags. Itiiremi KortegriK'lit 1. Abonnementsprijs Per jaarf 3.00 Franco per post- 3.50 Per 3 maanden- 0.75 Franco per post - 0.90 Prijs der advertentiën Van 1 tot 5 regels0.40 vooi iederen regel meer0.03 (Bij abonnement aanmerkelijke korting.) Eén zaak gaf aanleiding tot discussie, drie sprekers zijn aan het woord ge weest in de zitting van onze vroedschap van 1.1. Dinsdag. De zaak die ter sprake kwam was de splitsing Yan een klasse van 33 leer lingen aan de jongensschool, die speci- aal voorbereidde voor H. B. S. en Gym nasium. Het voorstel van B. en W. tot aan stelling van een onderwijzer (tijdelijk) stuitte alleen op verzet bij den heer Jorissen. Onze lezers hebben gezien, hoe deze in een zeer scherpzinnig betoogje het voorstel van B. en W. kwam bc- strijden, een betoogje, dat daarop neer kwam: kan een klasse aan de jongens school geen 33 leerlingen tellen dan kan dat óók niet met een klas1 aan de scholen 2e en 3c soort, 't Logische gevolg van het voorstel van B. en W. zou moeten zijn, dat dan oveieenkoinstige maat regelen genomen zouden moeten worden voor die andere scholen". De heer Jorissen liet in 't midden of die splitsing werkelijk noodig was. Togen dit betoog is weinig in te brengen en werd ook weinig ingebracht. Wat men had kunnen zeggen was dit: voor het onderwijs wordt iu 't ge hccle land veel meer zorg besteed in dien de betrokken leerling tot de gegoede klasse behoort, dan wanneer de ouders tot de minsbevoorrcchtc standen behoort en van deze algemeen heerschende ge woonte wordt ook in deze gemeente niet afgeweken. De heer Celosse liet volkomen terecht uitkomen, dat de gevolgen van maat regelen, als waarop de lieer Jorissen wees zeer nadeelig zouden zijn voor de gemeentekas, waardoor het betoog van dien heer evenwel niet werd weerlegd. Want hoe men de zaak ook keert of wendt, wanneer men aan 33 kinderen, die uit de best opgevoede kringen vooit- Bewondering is in hare eerste uiting niet blijde, maar diep ernstig. Carmen Sylva. door IIARY PERCIVAL. Sir Koble Kcnsenor en zijne dochter Trances stonden in de steeds toene mende schemering, te wachten op tijding van Marston Moor. Zij spraken niet veel; beiden zagen bleek en afgemat door angst en sombere voorgevoelens. Sir Keble was in volle wapenrusting, i tot zelfs een borstkuras \an gepolijst staal, waarover zijne grijze cavaliers- lokken krulden, en de jonge 'dame had in iedere hand een met juwcclen omzet geladen pistool. Dc nachtwind floot om het huis en deed de boomen ruischcn. „God zegene den Koning!" mompelde Sir Keble. „God schenke Zijne Majesteit de komen, en die van huisuit al een tame lijke mate van ontwikkeling meebrengen geen behoorlijk onderwijs kan doen geven door één onderwijzer, dan zal het ook niet mogelijk blijken bij kinderen, die uit intellectueel lager staande krin gen voortkomen. Of zou het alleen daarin zitten dat de aard van het onderwijs aan dc jon gensschool meer correctie eischt? Dat er meer gecorrigeerd wordt is mogelijk, niet omdat zorgvuldige cor rectie zooveel meer noodig is, doch om dat het grooter aantal kinderen in dc andere scholen in dezen dwingt tot be perking, tot nadeel van het onderwijs. Ons dunkt, dat zij die het aangenomen voorstel van B. en W. wilden verde digen het zuiverst stonden, indien ze zeiden: Wij achten het voor het onder wijs aan de andere scholen evenzeer of nog meer noodzakelijk, dat de klassen zeer klein zijn, maar dat kost te veel geld, zóódat we bet daar zullen laten zooals het is; maar één onderwijzer meer aan de school, waarop onze eigen kin deren gaan of dc kinderen onzer vrien den en kennissen, daar hebben we vol strekt geen bezwaar tegen. Een feit, waarop billijkheidshalve nog gewezen moet worden is dit, dat het onderwijs aan de jongensschool grooten deels door de ouders wordt betaald. Dit feit is in het raadsdebat niet aan gevoerd. Een gezonde redeneering; waarin aan getoond wordt, op onderwijskundige gronden, dat cle volksschool per klasse meer kinderen kan tellen, dan cene die slechts voorbereidt voor gymnasium <»f burgerschool is ons nimmer onder de oogen gekomen. „Cavete!" is de titel van een werk, dat d.d. in Duitschland verschenen, groo ten en welverdienden opgang maakt. Cavete! Weest op uw hoede! ovcrwini ing!" voegde zijn dochter er bij. Buiten hoorden zij hoefgetrappel. „Roger Miston", riep Sir Keble. „Hij brengt ons tijding, goed of kwaad!" Gevolgd door zijne dochter haastte bij zicii naar de ruime hall, waar bij juist intijds kwam, om de zware deur te ontsluiten, daar reeds een vermoeide stem liep om binnengelaten te worden. „Treed binnen, goede Roger, treed binnen", riep de cavalier. „Gij zijt dubbel welkom! Maak een eind aan onze hoop en vrees; zoo spoedig is het zwart of wit?" „De kleine, gezette man, gelaarsd en gespoord, met modder en zweet bedekt, wees met zijn duim in de richting van de hall, waar het 't donkerste was. „Zwart!" ►Sir Keble trok zijn degen en snikte op liet gewest. ;;Is de Koning verslagen?" „Hopeloos!" God zegene hem! Is hij dood?" „Kaar ik geloof, is hij in veiligheid". „Goddank! Mijn zwaard zal ontbloot blijven voor hem, tot het einde komt!" Toen riep hij luid: „Sluit de poorten! Beman de wallen! Geeft acht en houdt goede wacht, gij allen! De onschendbare persoon van Zijne Majesteit heeft heden nacht behoefte aan veel en goede trouw". Dikke tranen rolden lang? zijne inge zonken wangen en bevochtigden zijn snor en puntbaard, terwijl hij vooruit Het boel^ is verschenen met een woord van inleiding van den bekenden graaf Zeppelin, dc uitvinder van een bestuur baar luchtschip, dat echter ongezind bleek de aarde te verlaten eu ten hemel te stijgen. In het bock daarentegen gaat alles naar wcnsch en de schrijver, Emil Sandt, tracht door het verhaal der avon turen van de „Pax", de bcteekenis te doen begrijpen welke de uitvinding der bestuurbure luchtschepen zal hebben voor de naaste toekomst. Hij toont aan hoe zij, die met den uitvinder der „Pax", meenen dat met deze uitvinding de eeuwige Tre de verzekerd is, omdat de oorlog onmen- schelijk zou worden, zich vergissen en daarentegen het luchtschip een nieuw oorlogswerktuig zal worden, waarvan het bezit door alle militaire natiën zal wor den nagestreefd. En daarom laat hij zijn waarschuwing, zijn Cavete! hooren, teneinde Duitsch land aan te sporen de eerste te zijn op dit nieuwe gebied en zich niet te laten overvleugelen door andere natiën. Dat zijn wensch, althans ten deele, is vervuld en Duitschland, evenals Frank rijk, in 't bezit is van een bestuurbaar luchtschip, konden we d.d. uit de bladen vernemen. Wij zouden lust gevoelen ons „Ca vete"! toe te roepen aan de excellenties, diplomaten, arbitrators in spe, die gis teren op Zorgvliet, Den Ilaag, bijeen kwamen om den eersten steen te leg gen vau liet „Vredespaleis", dut daar voor den anderhalf millioen dollar van den heer Carnegie, op grond door den Hederlandschen Staat geschonken, ter waarde van f750,000 dc heer Van Karncbeek heeft het den heeren tot iu de puntjes verteld zal worden opge trokken. Het meubilair zullen de an dere mogendheden voor hunne rekening moeten nemen, botje bij botje, deze een stoel gene een tafel. Weest op uw hoede! heeren, gij, die daar den eersten steen legt van een gebouw dat ge aan den Vrede zegt tc ging naar de achthoekige kamer, waar bij en zijne dochter van af dc ochtend stond gewacht en gehoopt hadden. Zijn steward beduidend tc gaan zit ten, vulde hij een beker met wijn en zette die voor hem neer. Gretig en dankbaar dronk Roger Miston hem in één teug leeg. „En nu, Roger, vertel ons in korte woorden, hoe het gegaan is". De afgematte steward veegde zijne lippen af, ademde eens diep en begon: „Het waft een akelig gezicht, zooals ik Marston Moor het laatst zag. Door- weckt van bloed en bezaaid mot dooden en stervenden. Zijne Majestcits vaandels werden aan flarden gescheurd en waar die gezien werden vielen dc meeste dooden. En waar de vaandels vielen, hielden een honderd dappere harten op te kloppen. Het was een prachtige strijd!" „Goed! Ga door?" „De Rondkoppen waren dronken van bloeddorst en eigengerechtigheid. Ze deden slachterswerk en zongen psalmen tegelijkertijd. Ze dooden uit lust tot dooden en prezen God, om het geluid van hun eigen stemmen te hooren. Ilct was een moorddadige, onedele overwin ning!" Sir Keble sloeg zich zoo hevig op zijn metalen borst dat zijn knokkels bloedden. Roger Miston wachtte even. „Ga door", klonk het ongeduldig. wijden, terwijl er in uw hart geen ge dachte aan Vrede is. Op dat granietblok, hetwelk den sluit steen moet vormen van uw Vredespaleis, plaatst ge in 't Latijn de woorden: Aan den Vrededoor het Recht ie bevestigen heeft dc mildheid ran Andrew Carnegie dezen tempel gewijdIn 't latijn. Wil- det ge wellicht voorkomen, dat de min der kundigen, de grootc massa der natiën, zij, die 't kanonnenvlcesch le veren, zullen begrijpen wit daar in dien steen is gegrift, opdat ze u niet later, als de duizenden hunner verbloeden op het slagveld, zullen verwijten, dat uw opschrift leugen is? Cavete! Wees op uw hoedeGij speelt gevaarlijk spel. Stelt u eens ern stig de vraag, hoe groot het verlies is aan eerbied voor en vertrouwen in de machthebbenden, na do mislukking der eerste z.g. Vredesconferentie en over weegt dan, welke de gevolgen zullen zijn, indien gij ook ditmaal Den Haag verlaat zonder iets wezenlijks tot stand tc heb ben gebracht in 't belang van den Vrede. Meent ge dan, dat men u in ernst zal nemen, als de heer Van Karncbeek .spreekt van den „vereerden monarch van een groot Keizerrijk11, van „den verheven Vorst, die het initiatief nam tot dc vermaarde bijeenkomst welke de menschlievende instelling in liet leven riep, waaraan dit Paleis, deze Tempel tot zetel zal strekken11, als men weet dat deze woorden betrekking hebben op den Tzuar van Rusland Ge hebt elkander niet durven aanzien, toen die woorden: „vereerden monarch11, „verheven vorst11 u in de ooren klonken noch toen ge den heer Nelidow, den Russischen ambassadeur, aldu9 hoordet spreken „De volkeren hebben sinds de ouds e tijden den eeredienst van den oorlog ge huld'gd. Maar nimmer heeft in dc wereld de eeredienst van den Vrede bestaan. Hij is negentien eeuwen geleden door den goddelijken Zaligmaker gepredikt gewor- „lk heb niets meer te zeggen, sir". „Je verhaal is kort". „Maar veelzeggend". Iranees Kcusenor, wier zwoegende borst en schitterende oogen haar harts tochtelijke belangsiellmg verrieden in dit al te beknopte verslag, zeide nu „'t Is ons nv,g niet genoeg, goede Meester Roger. Ge zeidet, dat dc Koning God zegene hem in veiligheid is; doch gc noemdet niet Lord Clavc ring". Hierop verborg de steward zijn gelaat in zijn beker, hoewel deze ledig was. „Ah, dat is zoo", viel sir Keble in. „Vertel ons van Clavcring, Roger". De beker onttrok nog steeds Roger1 s gelaat aan hun vervolgende blikken. Kom, kom", riep de oude cavalier on geduldig met het gevest van zijn ont bloot rapier op tafel tikkend. „Je ver borgt ons iets, kom, wij moeten 't weten, Koch mijn dochter, noch ik is zoo zwak of weinig getrouw, een dier baar leven te bejammeren, gevallen voor Konings zaak". „Zoo is het", zeide Frances, onnatuur lijk koud. „Zeg ons alles". Met een harden bons zette de Steward zijn beker neer. „Goede meester, be minde meesteres", riep hij in wanhoop uit. „Ik zag den dapperen Lord Clavc ring vechten aan Prins Ruperfs zijde; ik zag hem zich een weg banen, waar de strijd het hevig6t was. Zijne slagen den tegelijk met de naastenliefde, dc menschlievendheid en de broederschap: maar van al deze verheven voorschriften, die de hoogste aspiratiën van de men- schenziel te zamen vatten, ia de idee van den vrede tot nu toe het moest verwaar loosd. „Ik durf dus zeggen dat een nieuwe eeredienst is ingesteld in de wereld. „Laat ons wenschen dat deze eeredienst zich meer en ireer verbreide; zoowel onder do Rcgecringen als onder de volke ren; dat de zegeningen welke hij aan dc eenen zoowel als aan de anderen ver zekert, hem steeds nieuwe aanhangers tot zich deen trokken en dat dc monu mentale toren die dit gebouw zal bekro nen als een lichtende baak zal zijn die aan de volkeren den weg wijst van het recht en de rechtvaardigheid, die onwan kelbare steunpilaren van den Vrede." De nieuwe eeredienst van den Vrede! Zijn voor uw oog niet de schimmen opgerezen der tienduizenden, omgekomen op de bloedige slagvelden van Mant- sjoerije, in de Japanschc Zee, door den wil van hem, geprezen als dc verheven Vorst, die het initatief nam voor iets.... menschelievends! De volken kunnen van hunne heer- schers veel, nagenoeg alles dulden, behalve onwaarachtigheid. En het Rusland van heden bevestigt de waarheid dier woorden. En onwaarachtig is de houding dier mogendheden, die terwijl zij spreken van den eeredienst van do Vrede, den Oor log voorbereiden. Ook deze tweede ^Vredesconferentie schijnt tc zullen uiteengaan, zonder be- teekcnisvolle uitkomsten. Eén uitkomst, niet bedoeld door den „verheven Sonvercin", zal zij evenwel hebben, nl. deze, dat in den boezem van het Volk c!e overtuiging zal worden ver sterkt, dat de Vrede, door millioencn verbeid, niet van bovenaf gegeven, maar van onderop verkregen moet worden, den eerste-8teenleggers vau Vrodestem- pels ten spijt. stonden gelijk met drie van ieder ander." „En?!" „Ik zag ze zoo, toon ik mij tot dc vlucht gereed maakte. Driemaal zag ik om en nog steeds vochten zij; doch „Maak het kort!" „Toen ik de vierde maal omzag, den laatstcn keer, galoppeerde zijn paard nog aan 's Prinsen zijde doch, helaas! het zadel was leeg". „Clavcring is gevallen!" IJskoud klonken die woorden van Frances Kenscnor's lippen, terwijl Roger Miston in zijn stoel iiicenzonk en zijn gelaat vcrboig in zijn mot ijzeren hand schoenen bedekte handen. Lene vioeselijke slilte volgde; cenc stilte van cenigc cecoiulen, doch ze leek hun cene eeuwigheid. Frances was dc eerste, die haar verbrak zich tot kaar vader wendend, sprak zij kalm: „Mu dunkt, het wordt tijd, my Lord, het huis gereed te maken ter verdedi ging. Elk oogenblik kunnen de Rond koppen hier zijn." Beiden, Sir Kcblc en Roger Miston, keken haar nieuwsgierig aan, verbaasd over haar vreemde koelheid. „Gij hebt gelijk, mijn dochter. Doch gij „Ik zal hier de Macht houden". „Hier?' (Wordt vervolgd)K

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1907 | | pagina 1