"Vrijzinnig* Org*aan voor Amersfoort en Omstreken. No. 78. 4e JAARGANG OOM WILLY. DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1907. Uitgave van de Naainl. Vennootsehap „BE EEMLANDER". Directeur B. Gr. RIJKENS. Vepsehijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Bureau: BBEEDESTBAAT 20. De Gemeentebegrootin». FEUILLETON. BUITENLAND. Duitsche Politiek. DE EEMLANDER Abonnementsprijs Per jaarf 3.00 Franco per post- 3-&0 Per 3 maanden- 0.75 Franco per post- 0.90 Afzonderlijke nummers- 0.05 Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertöntlën: Van :1 tot 5 regelsf 0.40 Voor iederen regel meer- 0.08 (B(j abonnement belangrijke korting.) Verschenen is het ontwerp der be grooting van uitgaven en inkomsten dezer gemeente voor het jaar 1908. We zien daaruit, dat de gewone uit gaven voor het aanstaande jaar onge veer f 21.804.41 meer bedragen dan de gewone uitgaven voor 1907 geraamd. Mocht dit enkelen den schrik om het hart doen slaan, met het oog op het toekomstig belastingbiljet, dan kunnen wij ter geruststelling hier terstond de blijde mare bij verkondigen, dat het, ondanks deze zeer belangrijke stijging van uitgaven, niet noodig is voor 1908 de belastingen te verhoogen. B. en W. hebben het den Raads leden en ook de pers al zeer gemak kelijk gemaakt om na te gaan, waarin de verschillen met de begrooting voor 1907 bestaan, door een nota te voegen bij de Memorie van Toelichting, waarin de verschillen die f 100 en meer be dragen, op een staat zijn aangegeven. Zoo ziet men, dat voor den post Bestuur der Gemeente f 295,83 meer In uitgaaf is geraamd; voor licht, voor bureaubehoeften enz. f 150voor kwade posten Personeele belasting f 100voor uitrusting politie f 150; voor tracte- menten Openbare werken f 150; voor onderhoud en aanleg van gewone werken f 1156voor veer, schuiten, ponten 130; voor wandelplaatsen f870; voor Hooger Onderwijs f323.78; voor Hoogere Burgerschool f1745.94; voor Subsidie Ambachtschool f 500voor subsidie Industrie- en Huishoudschool f 500voor jaarwedden Onderwijzers f3866.79'; voor vergoeding huishuur Hoofden f 100; voor instand houden schoollocalen f510; voor schoolmeube- len f 2.15voor vuur licht, schoonhouden lokalen enz. f 100voor diverse kosten Lager Onderwijs f 100voor verpleging krankzinnigen f 1575; voor verpleging Uit het Dultsch van Jassy Torrund. 8) Ik verzoek u dringend, mama, zeg toch niet altijd, dat dit of dat u bevalt en dat gij het graag hebben zoudt, verzocht zij hare moeder. Gij weet toch wel, hoe oom Willy is. Mijn hemel, kind, wees toch niet zoo dwaas. Je ziet toch wel, dat hij er plelzler In heeft en wat zou hij anders ook met zijn geld moeten beginnen Jij natuurlijk gunt den armen jongen, die toch al haast niets heeft, zijn nieuwe schaatsen niet. De oude zouden 't ook nog wel gedaan hebben en overigens heeft Paul verstrooiing genoeg. Eergisteren was hij naar het circus en voor Zondag beeft oom Willy hem een schouwburg- biljet gegeven. Is dat misschien ook al weer te veel? vroeg mevrouw Heinsiusscherp. Och, neen, mama, lk gun het hem van harte. Maar wat minder uitgaan en wat meer leeren, zou Paul geen kwaad doen. Anders gaat hij misschien met Paschen weer niet over. Bemoei je met je eigen zaken. zieken, en geneesmiddelen f 5289; voor de Barak f 110; voor interest nieuwe geldleening f815; voor aflossing f 1023 voor pensioen en gratificatiën f 279.06'; voor subsidie tram f 1000, Vraagt men nu, hoe het komt, dat ondanks deze vrij belangrijke stijging der uitgaven, de belastingen niet ver hoogd behoeven te worden, dan ligt het antwoord op die vraag in het lijstje dat B. en W. ook in de nota hebben vermeld en dat aangeeft de hooger geraamde ontvangsten. Zoo bedraagt het saldo van den vorigen dienst f2786.24 meer; de op centen Rijksbelasting f1363.19; de rechten, diensten Gemeente-reiniging f195; de inkomstenbelasting f3000; leges-secretarie f 190het schoolgeld Hoogere Burgerschool f1656; idem Meisjesschool f 400 id. School 2e soort fioo; leges Burgerlijke Stand fioo; huur van huizen enz. f 220huur van landerijen enz. f1157; Rijksbijdragen (In verband met het aantal ingezetenen) f1409.86'; Rijksbijdragen krankzinni gen f 200 Provinciale bijdrage f 525 Rijks-bijdrage Lager Onderwijs f 768.11- Rijks-subsidie Gymnasium f221.89. Pensioen bijdragen f411.93. Van de ontvangsten behoeft slechts één post lager geraamd te worden, te weten schoolgelden voor het Gymnasium, dat verschil tusschen beide ramingen is slechts f 110, zeggen B. en W. Ook heeft tot het feit, dat de be lastingen niet verhoogd behoeven te worden, meegewerkt dat de volgende posten lager konden worden geraamd dan voor 1907 het geval was en wel zooveel lager als achter die posten is vermeld. Onderhoud Raadhuis f615; ver kiezingen f 300ververschingen bij verkiezing fioo; Gemeente-reiniging f447.91; havens, grachten enz. f200; Algemeene Begraafplaatsen f 600trek je schilderijen-bekijken en urenlang praten over theologische onderwerpen, zal je bij je examen ook niet veel goed doen. O, wat word ik toch door mijn kinderen geplaagd! Dagenlang zat Kathe dan zonder zich om iets anders te bekommeren over haar boeken gebogen, terwijl zij met verdubbelden ijver leerden. Het examen steeg als een spook aan den horizont op. Zij moest het goed en schitterend afleggen, wilde zij zoo spoedig mogelijk worden aangesteld. Haar moeder rekende haar reeds eiken dag voor, hoeveel meer de huishouding kostte, nu ze met hun drieën waren en hoe vreeselijk duur alles was. Ach en als Kathe aan deze toe komst dacht, die daar zoo grauw en somber voor haar lag een vertoeven tusschen vier schoolmuren en bij haar moeder thuis dan kwamen de tranen haar in de oogen. Zij begreep haar moeder heelemaal niet meer. Reeds als klein meisje was zij haar ontgroeid en de omgang met mevrouw Agnes, die het kind tot een hoogere en meer ideale levensopvatting had opgevoed, had de kloof tusschen moeder en dochter onoverbrugbaar gemaakt. Meer en meer begreep Kathe dat zij haar eigenlijk thuis verloren had, zonder een ander daarvoor bij haar moeder terug te vinden. Zij wist niet meer waar heen. Als pad en zeeweringen f150; walmuren, werven, steigers enz. f 1862 Muziek tent f 120Onderhoud van Gemeente gebouwen f 120 Archief f 200interest leeningen f1137.50; Tegemoetkoming L.O., pensioenen f150; Subsidie tegen drankmisbruik f 200. Het totaal der meerdere ontvangsten en mindere uitgaven bedraagt derhalve f21306.63', het totaal der meerdere uit gaven enmindereontvangsten f21914.41. Het bedrag, beschikbaar voor «On voorzien», zou derhalve f 607.77'lager geraamd moeten worden dan voor 1907. In werkelijkheid is deze post echter f76.81' lager, welk verschil hieruit te verklaren is, dat in bovenstaande opgaven de verschillen die minder dan f 100 bedragen, zijn verwaarloosd. De meerdere uitgaven en ontvangsten voor de gasfabriek zijn door B. en W. eenvoudigheidshalve in deze nota weg gelaten, omdat deze even hoog geraamd worden. Dat de stijging der uitgaven gedekt kan worden, is, zeggen B. en W. aan het slot van hun nota, in de eerste plaats te danken aan het feit, dat het saldo over 1906 het toch reeds zeer hooge saldo over 1905 overschreden heeft met f 2786.24. De onzekerheid, dat deze saldo's in volgende jaren even hoog zullen zijn, maakt het inderdaad zeer noodzakelijk, met het voteeren van nieuwe uitgaven voorzichtig te zijn. Bovendien is slechts een klein bedrag voor onvoorziene uitgaven beschikbaar. Voor hen, die gaarne nog iets meer willen weten, dan in bovengemelde nota is meegedeeld, doen wij de volgende grepen uit de M. v. T. een uit het nest gevallen vogeltje was zij. En heeter dan ooit vloeiden hare tranen, onstuimiger dan ooit klopte en bonsde in haar hart het onstuimig ver langen naar het mooie; vertrouwelijk tehuis, naar oom Willy, dien zij altijd zoo goed begrepen had, dien zij bijna nooit meer alleen zag en die dat voelde zij haar bijna even smartelijk miste als zij hem. Hoe veel dat vermoedde zij waar lijk niet. 't Was alsof de tijd stilstond voor den eenzamen man. Hij vermeed zijn dubbel eenzaam huis en werkte bijna den geheelen dag op zijn bureau. Maar de eenzame, eeuwig durende, winteravonden bleven dan nog over, winteravonden, waarop Minna in de keuken over haar breiwerk in slaap viel en in het groote huis geen teeken van leven vernomen werd. De bergraad was nooit een uithuizig man geweest, 't Lag niet in zijne natuur, en het zachte bestuur van mevrouw Agnes, de vertrouwelijke babbeluurtjes met haar en Kathe hadden zelfs wel een onrustigen geest aan 't huis geketend. Nu echter werd hij een grommige kluizenaar. Gemoedsmensch als hij was, leed hij onbeschrijfelijk onder de een zaamheid, die zijn lot geworden was. Agnes, wel is waar, was onherroepe lijk voor hem verloren, maar steeds weer opnieuw stond zijn hart op tegen het onbestrijdbare noodlot, datjook Kathe Met het oog op den toestand der geldmiddelen hebben B. en W. geen vrijheid gevonden den Raad voor te stellen in het Raadhuis waterleiding en porseleinen clozets te doen aanbrengen. Van eene restauratie van de Raad zaal, waarop in de Memorie van 1907 werd geduid, wordt in deze niet meer gerept, B. en W. zijn voornemens binnen korten tijd in te dienen een voorstel tot aanschaffing van een mechanische brandladder. Het tegenwoordige mate riaal is onvoldoende om bij brand in de bovenverdieping van verschillende hooge huizen, die in latere jaren zijn bij gebouwd, eventueel personen te red den. Aangezien zij evenwel nog geen voldoende inlichtingen hebben om een definitief voorstel in te dienen, stellen B. en W. voor een post pro memorie uit te trekken. Gelijk reeds in de Memorie op de begrooting voor 1907 is meegedeeld, moeten zeer belangrijke herstellingen aan de Lieve Vrouwe toren plaats hebben. B. en W. hebben zich te dezer zake onder overlegging van een uit voerig rapport van den gemeente architect, gewend tot den Min. van Binnl. Zaken, met verzoek te willen bevorderen, dat van Rijkswege een subsidie verleend worde. Zij ontvingen o.m. bericht van den Minister dat Z. E. met belangstelling van een en ander kennis had genomen en in principe bereid is een Rijkssubsidie te bevorde ren, doch dat hierop voor 1908 niet valt te rekenen. Volgens de meening van den Ge meente-architect kan zonder gevaar de restauratie een jaar worden uit gesteld. Op grond hiervan stellen B. en W. geen uitgaaf voor de restauratie voor; zij zijn evenwel te dezer zake diligent meer en meer van hem zou vervreem den. Hij zon en peinsde en rukte aan de ijzeren ketenen, die hem van haar scheidden. Als zij maar bij hem had kunnen blijven, dit hartelijke jonge meisje dat zoo goed verstond, een treurend hart te troosten, een eenzame met zachte kinderarmen te omvatten, zoodat hij zijne eenzaamheid en rouw vergat. O, harde, gruwzame wereld, die hem zijn eenige vreugde misgunde. En in den kringloop der zoekende ge dachten geraakte hij eenmaal onver wachts op een wonderlijken uitweg. Als hij de wereld, die bedrogen wil zijn, eens weer bedroog als hij Kathe formeel tot zijne vrouw maakte en haar zoo het rechtgaf in zijn huis terug te keeren, terwijl zij in werkelijkheid toch zijne trouw behoede pleegdochter blijven zou. Maar hij verwierp deze gedachte dadelijk. Hij had niet het recht op dus danige wijze in Kathe's leven in te grijpen, hare toekomst volgens zijne wenschen te regelen. En Kathe had het recht op een geheel, vol geluk. Zoo eene, dan was zij er toe geschapen, den man, dien zij eens lief hebben zou, door de volle overgave van haar zelf gelukkig te maken, de glans en de kroon van zijn leven te worden. Bijna benijdde hij dezen, onbekenden ge lukkige. Warme, stralende vruchtvoort brengende zomerzon zou zijn lot zijn. En wellicht viel dan in latere dagen en zullen, zoodra het noodige overleg met den minister heeft plaats gehad, een nader voorstel bij den Raad In dienen. In de Raadszitting van 29 Jannari 1907 werd besloten de behandeling van het rapport en voorstel van B. en W. betreffende de jaarwedden van het onderwijzend personeel bij de behan deling van de begrooting voor 1908 in behandeling te nemen. B. en W. refe- reeren zich aan het door hen uitge brachte rapport, in dien zin, dat ook de minderheid van hun college, die aanvankelijk eene wijziging had voor gesteld, hiervan is teruggekomen, nu uit de ontwerp-begrooting blijkt, dat aanneming van haar voorstel belasting- verhooging zal veroorzaken. B. en W. merken hierbij op, dat zij, indien ten gevolge van het [ingediende wetsont werp tot wijziging van de Lager Onder wijswet de Rijkssubsidie vermeerderd zal worden, onverwijld zullen overwegen in hoeverre wijziging van de salaris regeling wenschelijk is. Van den post «Schoolartsen», in de vorige begrooting pro memorie uitge trokken, wordt in deze begrooting niet meer gesproken. Voor den leider der Duitsche poli tiek zijn het ernstige dagen. Zooals men weet, heeft de heer von Billow een nieuwen koers ingeslagen. Hij ont bond den Rijksdag en verklaarde den oorlog aan het Centrum en tegelijker tijd aan de Socialisten. Die oorlogs verklaring heeft wel de laatsten, doch niet het Centrum benadeeld, dat in den Rijksdag niet alleen geen man verloor, maar zelfs nog een kleine winst maakte. Maar het was niet meer regeerings- partij. De kanselier deed zijn best om een bescheiden afschijnsel van 't geluk van dit jonge paar op hem, den oude, die Kathe in liefde opgevoed had, als een trouwe vader. En hij deed zichzelf de gelofte, dat, wanneer eens het uur kwam, waarop een andere, en jongere Kathe's hand van hem begeeren zou, dat hij dan ook in materieel opzicht als een trouwe vader voor hare toe komst zou zorgen en haar de ruwe wegen des levens zou effenen. Zoo ging de winter voorbij, treurig eindeloos. En Paschen kwam in het land, het werd lente. Het laatste studie jaar voor Kathe begon. De eenige licht punten in dit rouwjaar waren de uren, waarop mevrouw Heinzius in het huis van den bergraad alles in orde bracht, zooals zij 't noemde, lange beraadslagin gen met Minna over het keukenbriefje bad en de wasch natelde en opruimde. Dan mocht Kathe een kwartiertje on gestoord in oom Willy's kamer zitten en met hem babbelen. In 't begin waren zij beiden wat stijf en terughoudend. Maar langzamerhand verdween het vreerad-voor-elkaar-zijn en praatte ze als vroeger, totdat mevrouw Heinzius zich in het gesprek mengde. U kunt niet gelooven, hoe ik soms naar u verlang, naar u en tante Agnes, zei Kathe eens. Bij ons is 't zoo een zaam. Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1907 | | pagina 1