DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
buitenland.
No. 67.
DINSDAG 21 APRIL 1908.
5e JAARGANG.
Ditgave van de Naainl. Venoootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- on Feestdagen.
FEUILLETON.
De Familie Von Kröchert.
DE EEMLANDEH
Hoofdredacteur R. G. RIJKEN S.
Aboiinementaprij s
Per jaarf 4.—
Franco per post- 5.60
Per 3 maanden- 1.
Franco per post- 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.06
Bureau
BREEDESTRAAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Kanton Amersfoort in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Nederlandsch Advertentiekantoor PEEREBOOM en ALTA te Haarlem.
Niet genoeg kan men zoolang
men nog geen wet op dit punt heeft
het publiek waarschuwen toch goed
uit te zien wat het koopt op het
gebied van voeding, vooral nu in den
laatsten tyd veel het kunstje wordt
te baat genomen door sommige winkels
om het volk diets te maken, dat bij
hen de waren het goedkoopst te krijgen
zijn, omdat ze door hen in 't groot
worden opgeslagen.
Men loope toch niet altijd naar de
winkels, waar iets één of twee centen
goedkooper wordt aangeboden dan iü
andere. Wat men direct wint, verliest
men indirect, door waren met mindere
voedingswaarde.
Zelfs artikelen, waarvan men zou
denken, dat zij door hunne goedkoopte
voor vervalsching gevrijwaard zouden
zijn, blijken daaraan onderhevig.
Bijvoorbeeld keukenzouter zijn
voorbeelden, dat dit vervalscht is met
ruim een vierde deel glauberzout.
Beuzel bevat soms bedrieglijk toe
gevoegd water tot 20°/c toe, of wordt
vervalscht, voornamelijk met katoen-
pittenolie, doch ook met zesamolie en
met stearine.
Al die keurig geëtiketteerde en
voor het oog aantrekkelijke jams, zijn
vaak in ruime mate bereid met aard
appelstroop, terwijl er tevens gebruik
is gemaakt van sacharine.
We hebben een paar jaar geleden
te Haarlem in het Koloniaal museum
aldaar, eene tentoonstelling gezien,
geïmproviseerd door Dr. M. öreshoff,
van zulke vervalschingen, die zeer
leerrijk was op dit punt.
Interessant was daar o.a. een prach
tige collectie wollen draden, alle zeer
mooi geverfd metde aniline kleur
stoffen uit limonades en likeureD af
gezonderd. Ook was daar een collectie
ingrediënten ter bereiding van kunst
limonades, waarbij zoogenaamd gecon-
Naar het Duitsch,
VAN
HENRIETTE VON MEERHEIMB.
13)
Dat is heel iets anders. Ik ben
een man en moet zelf beslissen wat
goed voor me is.
Nou, die vrijheid wil ik ook
nemen."
Krdchert antwoordde niet. Zy re
den een poos zwijgend voort. Hij keek
peinzend naar het landschap om zich
heen. Het was overal hetzelfde; over
stroomde velden, slijkerige wegen,
ingevallen huizen en schuren. Een
troostelooze aanblik 1 Zijn gezicht werd
steeds ernstiger. Eerst nu zag hy
goed in hoe groot de verwoesting was
door de overstrooming aangericht. Er
hing een vieze lucht. Door het water
werden allerlei dingen aangespoeld,
die nu lagen te verrotten en te ver
gaan. Hij zuchtte onwillekeurig. Arm
Rotenwalde! En hij had ook mede
lijden met zy'n vader. Ilse en hjj
hadden geen minder geschikt oogen-
blik kunnen kiezen voor hun huwe-
centreerd „schuim" n.l. het giftige
opanine.
Roggebrood zag men er met koffie-
schillen, eierlooze eierbeschuit, brood
met aluin en mangelmacronen met
nitrobenzol.
In hooge mate blijken genotmiddelen
aan knoeierij onderhevig. Verschillende
soorten cacaopoeder bestaan uit een
mengsel van cacao met aardappelmeel,
gewoonlijk met cacaodoppen, sommige
hebben niets dan doppen, en andere
in het geheel niets, dat van de caeao-
plant afkomstig is.
Enkele als koffie in den handel ge
bruikte poeders bestaan voor een groot
deel uit minerale stof, zoogenaamde
„gezondheidskoffie", zelfs tot 3.3
Als Duitsche en Radix-koffie wordt
cichorei in den handel gebracht en als
Arabische koffie gebrande en gemalen
dadelpitten.
Koffie wordt met hars geglansd in
sommige „werkplaatsen."
Het surrogaat, dat nog voor breede
kringen de koffie vervangt, de koffie-
stroop, wordt zelfs op de schandelijkste
manier vervalscht, en wel met doode-
kop, steenkolengruis, krijt of Brus-
selsche aarde.
Uitgetrokken theebladen worden
met looizuur bitter gemaakt en weer
verkocht.
Natuurlijk leveren de goedkoope
snoeperijen een heerlijk terrein voor
de knoeiers op.
Chocoladekoekjes worden gefabriekt
uit meel en aardappelstroop, met eene
door het licht verbleekte teerkleurstof
zoogenaamd duimdrop bestaat veelal
uit roggemeel, zwartsel, cacaodroppen
en stroopzwartsel vindt men ook
in bruine candy en de anijspoppetjes
bestaan voor een groot deel uit houts
kool. In gewone suikerwaren vindt men
o.a. suiker met gips en met aardap
pelsuiker, honig met glucose, basterd
met meel.
Behalve deze een dergelijke verval
schingen, grootendeels meer schadelijk
voor de portemonnaie dan voor de
gezondheid van den kooper, bestaan
er ook bepaald vergiftige artikelen,
die niet het gevolg zijn van toevallige
verontreiniging, maar van opzettelijke
bijmenging. Hieronder vallen sommige
arsenichoudende kleurstoffen voor
suikerwerken, nagemaakte sigaren-
asch voor chocolade sigaren, waarvan
een monster op bovengenoemde ten
toonstelling bestond voor een goed
deel uit zinkoxyde, een ander voor
70% uit zwaarspaath en voor de rest
uit zwavelzink.
Ook zag men daar met arsenic
houdende glucose vermengde aardap
pelstroop, koffieboonen van welker
droge stof 42% koper was, dat in
niet onbelangrijke mate door kokend
water er uitgetrokken wordt, koffie-
stroop met zwavelzuur en lood.
Deze grepen uit de groote hoeveel
heid werkelijk geconstateerde verval
schingen op het gebied van Neder-
landsche levensmiddelen zijn voldoende
om te doen zien, hoe noodzakelijk het
is, dat de Regeering eens kome met
de reeds in de Troonrede van 1901 in
het vooruitzicht gestelde maatregelen
tegen dit voortwoekerend euvel.
SPOORWEGTOESTANDEN IN
ENGELAND.
Groote ontsteltenis is in Engeland
gewekt door de openbaarmaking van
het rapport omtrent het spoorwegon
geluk bij Shrewsbury van 15 October
j.l., waarbij 18 menschen om het leven
zijn gekomen. Uit dat rapport blijkt
namelijk niets minder dan dat de
machinist geslapen moet hebben op
het oogenblik, dat het ongeluk ge
beurde en dat, terwijl hij een erkend
matig man was en door de lijkschouw
bewezen is dat hij geen druppel alcohol
binnen had. De oorzaak van het ver
schijnsel moet, volgens de eenstem
mige verklaring der deskundigen, ge-
ljjksplannen
Wat zegt Hilda er van, kleintje?"
vroeg hij per slot.
Och HildeDie heeft medelijden
met me en bederft me, maar begrijpt me
volstrektniet. Ik had zoo op jou gehoopt,
maar dat schijnt ook tevergeefs te
zijn."
Zij hadden intusschen een bosch-
weg ingeslagen.
Groote beuken en eiken wisselden
af met pjjnboomen. Blauwachtige
vliegen met glinsterende vleugels vlo
gen over het lange gras heen en
zweefden op één plek in de lucht, om
bij de nadering van het rijtuig de
paarden te achtervolgen.
Hans wees naar de massa's boom
stronken waar zü langs reden. „Vader
schjjnt veel te hebben laten kappen
sedert ik het laatst hier geweest ben."
Ja en hij wil nog veel meer
laten vellen."
Hij frondsde zijn voorhoofd. Dat
lijkt mjj even praktisch toe als ie
mand die zijn koe slacht in plaats
van de melk te verkoopen."
Het woud werd hoe langer hoe
dunner, totdat het eindelijk uitliep in
eenige goed onderhouden grasvelden
met een paar mooie boomgaarden er
omheen ze hadden het park be
reikt. Een laan met kolossale ka-
tanjeboomen voerde hem naar het
asteel. Zijne oogen begonnen te
schitteren toen hij den voorgevel van
het deftige huis tusschen het groen
der boomen zag doorschemeren. Hoe
vaak had zijn hart al sneller geklopt
bij het wederzien van zijn ouderlijk
huis, wanneer hij als schooljongen en
later als student de welbekende mu
ren en torentjes zag opdoemen.
De ponneys liepen vlug tot voor
den ingang. De oude grijze hof
meester kwam met een lichte buiging
naar het rijtuig toe.
De kamerdienaar in zijn zwart
pak en een jong bediende met een
blauwe livrei aan, stonden in den hall
die met wapens, wapenrustingen, her
ten koppen enz. versierd was.
Hans had nauwelijks zijn stofjas
uitgedaan of een der deuren ging
open en Hildegard von Kröchert, de
oudste der drie kinderen, kwam snel
naar hem toe. Zij begroette haar
broer met een van vreugde stralend
gezicht. Zijne zelden voorkomende
bezoeken waren voor haar altijd een
feest. Met haar fijn besneden gezicht
en donkere oogen leek zij zeer op haar
broeder, maar er lag over haar heele
verschijning iets moederlijks-zorg
zaams. Zij was vroeg verouderd door
de plichten die op haar rusten. Men
merkte aan de kalme zekerheid van
haar optreden dat zij gewend Jwas om
de rol van vrouw des huizes te ver
vullen en voor haar broer en zuster
zocht worden in de overmatige hoe
veelheid werk die de machinist te
verrichten had gehad.
Men herinnert zich misschien nog
hoe het ongeluk in zijn werk is ge
gaan. Het geschiedde in een bocht,
waar de trein niet meer dan 10 mijl
in het uur mocht maken. En toch,
niettegenstaande de seinen op onvei
lig stondeD, stormde hij de bocht door
met een vaart van minstens zestig
mijl. Aangezien het nu bewezen is
dat er aan de machine niets mankeerde
en er ook geen mist was of sneeuw
storm die belette de seinen en de
bocht te zien is de conclusie der
deskundigen dat Martin, de machinist,
niet gemerkt heeft in welken toestand
hij verkeerde. Was hij in zwijm ge
vallen? Neen, de artsen die het lijk
onderzochten betuigen dat dit hoogst
onwaarschijnlijk was, en daar nu de
mogelijkheid van dronkenschap even
eens uitgesloten is, zyn de heeren tot
de slotsom gekomen, dat Martin
slapende op zyn machine heeft moeten
staan. En dat dit geen onmogelijke
onderstelling is, is nog ten overvloede
gebleken uit tal van brieven van oud
machinisten, die erkennen dat ook zij
wel eens twee of drie minuten op de
machine in slaap zijn geweest.
Martin, dat staat vast, had ver
scheidene nachten achtereen dienst
gehadin vier of zes nachten was hy
niet naar bed geweest. Wel had hjj
zoo nu en dan overdag vrij gehad,
maar dan was hy vaak niet in zyn
woonplaats, zoodat het zeer twijfel
achtig is, of hy wel gelegenheid had
om behoorlijk rust te nemen. Ver
klaarbaar dat hjj slaperig was, toen
het ongeluk gebeurde.
Men kan zich denken dat het En-
gelsche publiek in hooge mate van
dit verslag geschrokken is. Het voelt
opeens dat zyn veiligheid op de
spoorwegen niet in goede handen is,
en dat niet door de schuld van het
personeel, maar door die van de
directies. Wanneer nu maar het ge
volg van dat alles is, dat de arbeids
tijden van het spoorwegpersoneel
worden verminderd, dan is de onge
lukkige Martin tenminste niet voor
niets omgekomen.
DUITSCHLAND.
Volgens het Berliner Tageblatt,
meer een moeder dan een zuster te
zijn.
Ondanks hare hartelijke begroeting
scheen hy toch iets te missen. Hy
keek zoekend om zich heen voordat
hij met Hilda naar binnen ging.
Hilda raadde zyne gedachten. An
ders kwam zijn vader hem al aan
den ingang tegemoet.
„Vader zit met den notaris te
cijferen", zei hij. Vervolgens liep zij
naar de groote ronde tafel waarop
het water stond te koken en schonk
de thee op. „Hy wilde niet gestoord
worden, Hans-Henning. Hij verzoekt
je om bij hem te komeD zoodra zyn
onderhoud afgeloopen is. Drink je
geen thee, Ilse?"
Het jonge meisje aarzelde. Zij stond
al by de deur. „Ik kom dadelijk
ik moet even gaan kijken of de post
er al geweest is."
Ja er ligt een brief voor je
in je kamer. Hilda's toon klonk iet
wat verwytend.
Ilse danste en sprong de kamer uit.
Hoe kunt ge het toestaan dat
zy met Hilmar Boden hausen corres
pondeert?" Hans-Henning zette zyn
kopje neer. „Weet vader het?"
Neen," Hilda's gezicht werd
ernstig. „Ik bespaar hem gaarne elke
opwinding en ergernis.
Ik zal die zaak- in orde bren
gen. Ik ga morgen naar den ouden
is er aan het Duitsche rijksministerie
van binnenlandsche zaken een wets
ontwerp in voorbereiding tot herzie
ning en eenmaking van de verzeke
ringen tegen ziekte, ongelukken en
ongeschiktheid, een plan, dat zooals
men weet, van Posadowsky afkomstig
is. Het plan is die verzekeringen op
twee punten saam te brengen. In de
eerste plaats wil men in de drie
soorten van verzekering dezelfde ver
zekerden deel laten nemen. Dienten
gevolge zullen de veldarbeiders, dienst
boden en huisarbeiders in de ziekte
verzekering opgenomen worden. Verder
zal voor alle drie de verzekeringen
eenzelfde overheid ingesteld worden.
De vaststelling van de renten, die
totnutoe door den verzekeringsnemer
geschiedde, zal voortaan door een col
lege, gevormd uit vertegenwoordigers
van patroons en werklieden, geschie
den. Eindelijk zal hetryksverzekerings-
bureau ontlast worden.
FRANKRIJK.
De uitsluiting in de bouwvakken te
Parijs is als geëindigd te beschouwen.
Dinsdag wordt het werk hervat. De
arbeiderssyndicaten hebben wel de ver
zoenende voorwaarden van de patroons
niet aangenomen, maar vele arbeiders
hebben zich rechtstreeks verbonden om
weder aan het werk te gaan.
De syndicale raad der ardeiders gaat
thans aan het beraadslagen over de
maatregelen, die genomen moeten
worden nu de uitsluiting gedaan ia.
Zaterdag is de wet afgekondigd,
waarby een krediet van 35,000 frcs.
wordt uitgetrokken voor de overbren
ging van Zola's stoffelijk overschot
naar het Phantéon.
Tegelijkertijd is een dekreet ver
schenen, waarbij bepaald wordt, dat
de plechtigheid zal plaats hebben op
4 Juni.
SPANJE.
Koning Alfonso van Spanje heeft
aan 10 personen, die tot den dood waren
veroordeeld, gratie geschonken. Volgens
de bladen staat die begenadiging feite
lijk gelijk met afschaffing der doodstraf,
daar het in alle gevallen moorden
gold, die onder verzwarende omstandig- i
heden waren gepleegd.
Bodenhausen en maak een eind aan
die geschiedenis."
Doe dat liever niet, Hans. Va
der is ook niet goed te spreken op
den ouden Bodenhausen."
Waarom niet?"
Vader wilde een opgezegde
hypotheek vernieuwen en vroeg Boden
hausen om zyn steun, maar deze
weigerde ronduit."
Dat is vreemd. Ik dacht dat
men op een rendeerend landgoed
altijd wel een hypotheek kon krijgen."
Hilda keek voor zich uit. „Het is
my ook niet duidelijk. Maar vader
spreekt er niet graag over. Hij is erg
gesloten op het punt van geldzaken.
Hij heeft in den laatsten tyd
eenige groote verliezen geleden dat
weet ik wel."
Op dat oogenblik kwam Use met
een stralend gezicht de kamer weer
binnen. Twee bruin-zwarte honden
volgden haar. „Ziezoo nu ben ik
klaar om thee te drinken en allerlei
andere schadelijke dingen te doen."
De twee honden blaften vreeselijk
tegen Hans-Henning, dien ze nog niet
kenden.
Heb je goede berichten vroeg
bij ironisch.
Dank je heel goede."
Wordt vervolgd).