WEERBERICHT.
Thermometerstand
BlJNiNENLAN
STARSJNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 21 April 1908.
Hoogste barometerstand 768.9 rn.H.
te Hortalaagste 739.2 m.M. te
Skagen.
Verwaobting tot den avond van 22
April 1908.
Wind Matige tot krachtige N.W.
tot Noordelijken wind.
Gesteldheid van de luchtZwaar be
wolkt, buiig weer.
Temperatuur Dezelfde.
Baronmeterstand te AMERSFOORT.
uur 754 m.M.
Vorige stand te 12 uur m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 42
Laagste hedennacht F. 36
Hedenmiddag 12 uur F. 48
AMERIKA.
Bij de behandeling van de begrooting
van buitenlandsche zaken in de Ame-
rikaanscbe Kamer van vertegenwoor
digers werd door sommige sprekers
ook de quaestie-Hill op het tapijt ge
bracht. Het lid Longworth, de schoon
zoon van president Roosevelt, ver
klaarde dat men aanvankelijk te Berlijn
in twijfel had verkeerd of de heer
Hill, die niet zeer vermogend is, wel
in staat zou zijn de representatieve
plichten, aan zijn ambt als ambassa
deur te Berlijn verbonden, na te
komen, waarbij hij tevens aanduidde,
dat de tegenwoordige titularis wel wat
te weelderig had geleefd. Hij betoogde
verder, dat het niet te pas kwam bij
de benoeming tot een ambt te letten
op de welgesteldheid van den candi-
daat, een wijze van doen, die hij nog
laakbaarder achtte dan bevoordeeling
wegens hooge afkomst. En daarom
verklaarde hij het noodig te achten,
dat de regeering in het vervolg haren
vertegenwoordigigers zelf de door hen
te betrekken woningen aanwees.
Ongevallenwet. Het hoofd
bestuur der Maatschappij van Nijver
heid heeft een adres aau de Tweede
Kamer gezonden naar aanleidiug van
het door dit Kabinet niet ingetrokken
ontwerp tot verhooging vau het aan
deel in de administratiekosten der
Rijksverzekeringsbank voor hen die
zelf het risico dragen en dit hebben
overgedragen. Het betoogt in dit
adres
lo. dat niet is bewezen, dat de in
uitzicht gestelde verhooging door de
billijkheid wordt gevorderd
2o. dat in allen geval een verlaging
der algemeens uitgaven van de Rijks
verzekeringsbank aan die verzwaring
van lasten behoort vooraf te gaan, zoo
noodig door een wetsverandering,
zonder de wet op de ziekteverzekering
af te wachten
3o. dat daardoor zeer waarschijnlijk
zal blijken, dat een, in verhouding,
voldoend aandeel van particuliere
maatschappijen zal worden verkregen,
ook zonder den voorgestelden maat
regel, welke het gevaar oplevert van
het raderwerk der particuliere maat-
I schappijen in de war te brengen.
Daarom verzoekt adr. vóór de
openbare behandeling van het wet
sontwerp stappen te doen, welke een
vereenvoudigde en meer doeltreffende
uitvoering der ongevallenwet, gepaard
aan besparing van administratiekosten
ten gevolge zullen hebben.
CONGRES DER S. D. A P.
Te Arnhem is op de Paaschdagen
en heden het 14e congres der sociaai-
dem. arbeiderspartij gehouden onder
voorzitterschap van den heer W. H.
Vliegen. Dit congres was niet zoo
druk bezocht als de vorige. Medege
deeld werd, dat het aantal afdeeüngen
in 1907 was gegroeid van 161 tot
176 en het ledental van 7400 tot
8400.
Aan mr. Troelstra, die zich om ge
zondheidsredenen in het buitenland
bevindt, werd sympathie betuigd en
beterschap gewenscht.
Behandeld werd een voorstel van
Rotterdam, strekkende om te veroor-
deelen het bestaan van soc. dem.
bladen, die zonder overleg met de
part(j zjjn opgericht en om te ver
klaren, dat de partij niet voor haar
rekening neemt den inhoud van zulke
bladen.
Dit voorstel werd verworpen, doch
aangenomen, werd een motie,
waarbij de wenschelijkheid van voor
kennis en sanctie van het P. B. bij
het oprichten van organen was erkend.
Er werd bij handopsteken uitge
maakt dat er gestemd zou worden
over de vraag of „Het Volk" zal
krijgen een hoofdredacteur of' zal be
houden een collectieve redactie.
Voor een hoofdredacteur
verklaarden zich S6 stemmen, voor
een collectieve redactie 204,
zoodat deze laatste bestendigd werd.
(Gejuich.)
B(j acclamatie werden de vijf thans
in functie z(jn de redacteuren herbe
noemd.
In behandeling kwam verder de
volgende motie van het Partijbestuur
„Het congres, erkennende, dat
loonarbeid der proletarische vrouw
ook van de gehuwde een
noodzakelijk uitvloeisel is der kapi
talistische productiewijze
erkennende, dat die loonactie ge
leid heeft tot in menig opzicht
betreurenswaardige toestanden en
verhoudingen
overwegende evenwel, dat dit
deelnemen aan het maatschappelijk
productie-proces ten gevolge heeft,
dat de economische zelstandigheid
der vrouw en onalhankelijkheid van
den man worden bevorderd, en
voorwaarden worden geschapen voor
meerdere bewustwording der prole
tarische vrouw, die een onontbeer
lijk element is in den bevrijdings-
strijd der arbeidende klasse;
;van oordeel tevens, dat de om
standigheden en voorwaarden, waar
onder in de kapitalistische productie
de loonarbeid wordt verricht, speciale
beschermende bepalingen voor de
arbeidsters noodzakelijk maken in
verband met haar lichamelijke ge
steldheid in het algemeen en met
het moederschap iu he( hijzonder;
verklaart het den plicht der partij,
onder verwerping van ons streven,
om door wettelyken dwang de
vrouw van het terrein van den
arbeid terug te dringen en
vrouwenarbeid onmogelijk te maken,
met kracht te ijveren voor die wet
telijke bescherming der arbeidsters,
waardoor haar lichamelijk weer
standsvermogen en haar strijdbaar
heid tegen het kapitalisme worden
verstrekt, verwildering van het ge
zinsleven wordt tegengegaan en aan
de moeder-arbeidster de uitoefening
barer moeder-functies mogelijk wordt
gemaakt".
Een voorstel van Middelburg om op
andere dagen in de Paaschweek dan
juist Zondag en Maandag te vergade
ren werd verworpen.
Besloten werd, dat het volgende
congres zal plaats vinden te Rotter
dam.
Aangenomen werd heden (Dinsdag)
eene motie van orde, voorgesteld door
den heer v. Kol, die het vraagstuk
voor beslissing op dit congres nog niet
rijp oordeelde, en die beslissing dus
wilde uitstellen.
Aan het Partijbestuur werd over
gelaten te beslissen of ten deze een
commissie zou worden benoemd.
Besloten werd voorts tot het be
noemen eener commissie ter voorbe
reiding van de wijziging van het ge
meenteprogram, welke benoeming zal
uitgaan van het bestuur der Ver-
eeniging van Soc.-Dem. Gemeente
raadsleden.
We herinneren nogmaals aan
de uitvoering van het Palestrinakoor,
morgenmiddag in de St. Joriskerk.
Wegens het slechte weer werd
de parade hedenmorgen afgelast.
Hedenmorgen, 11.02, passeerde
aan het station alhier de Koninklijke
trein, die H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik naar Amsterdam ver
voerde, waar de Vorstelijke personen
het wekelijksch bezoek brengen.
De trein stoomde langzaam door,
H. M. was in donker toilet, de Prins
droeg de generaals-uniform.
Reeds vroeg in den morgen bracht
een extra-trein der H. IJ. S. M.,
personeel en materieel van Hr. Ms.
Staldepartement naar Amsterdam.
De tweede uitvoering van
„Toonkunst" in dit seizoen zal Donder
dag 30 April gegeven worden. Door
de zangvereeniging zullen dan ten ge-
hoore worden gobrachtDrie Motetten
voor vrouwenkoor, Geistliche Lieder
voor Alt-solo met koor en Die erste
Walpurgisnacht, terwijl verder het
programma nog zal worden aangevuld
door het trio in D-raoll (uit te voeren
door mej. Georgine van Aaken, viool,
den heer W. Petri, violoncel en mej.
J. Wolter, klavier) en liederen voor-
te dragen door de heeren solisten, J.
Schildermans (tenor) en Thom. Denys,
(baryton).
Hedenmorgen viel een jongen
op den Utrechtschenweg zoo erg, dat
hij niet meer loopen kon. Door eenige
voorbijgangers werd hij naar het politie
bureau gebracht, waar geneeskundige
hulp werd ingeroepen.
Heden is door de politie weder
een minderjarige naar het ouderlijk
huis teruggebracht.
KINDERZORG.
Hedenmiddag werd het kinderhuis
van de vereeniging „Kiuderzorg" iu
het provinciaal ressort Utrecht van
de Ned. Herv. kerk, in het voormalig
Aldegondegasthuis geopend.
Tegen 2 uur vereenigden zich een
groot aantal genoodigden in een der
zalen, die prachtig versierd was.
De voorzitter der vereeniging Dr.
A. W. Bronsveld uit Utrecht opende
de bijeenkomst met gebed, waarna de
aanwezigen het le vers van Psalm 89
zongen en dr. H. Meulenbelt uit Baarn
de gelijkenis der talenten voorlas uit
Mattheus 25 vers 14 e. v.
Hierna sprak dr. Bronsveld de
openingsrede uit.
Spreker riep in de herinnering terug
het indienen der Kinderwetten door
minister Cort van der Linden, waarby
werd uitgegaan van deze beginselen
De ouderlijke macht zjj voortaan niet
meer onaantastbaar en er worde een
dam opgeworpen tegen de verkeerd
heid en misdadigheid der minder
jarigen.
De Synode der Hervormde Kerk
benoemde aanstonds na het afkondi
gen der Kinderwetten een Commissie
ad hoe om de maatregelen te be
spreken noodig voor het riehtig uit
voeren dezer wetten. Het ideaal der
Synode, één groote stichting, kon
echter niet zoo spoedig verwezenlykt
worden en toen heeft het Provinciaal
Kerkbestuur van Zeeland het onder
nomen een stichting te doen verrijzen.
In Zeeland slaagden de pogingen
weldra en daarop stelde Dr. H. I.
Adriani in den kerkeraad van de Ned.
Herv.Gem. te Utrecht voor, hetzelfde in
Utrecht te beproeven. Dit voorstel
werd aangenomen en een commissie
werd benoemd die het Provinciaal
Kerkbestuur verzocht die taak op zich
te nemen. Dit Bestuur kon evenwel
dit niet aanvaarden, waarna een ver
gadering van Kerkeraden werd bijeen
geroepen, waarin ds. Obbink, thans te
's Gravenhage, het woord voerde. De
commissie uit Utrecht werd daarna
aangevuld met afgevaardigden uit
Amersfoort en Zeist, die nu de samen
stelling van Statuten en Huishoude
lijk reglement op zich namen. In een
vergadering op 28 Febr. 1907 werden
deze goedgekeurd en reeds 16 Maart
waren ze koninklijk goedgekeurd. Op
4 April werd het definitief Bestuur
van 15 leden geconstitueerd.
Door iemand uit Zeist werd toen
de aandacht gevestigd op het leeg
staande Aldegonde-gasthuis en het
bleek, dat de eigenaar mr. baron van
Boetzelaer vanOosterhout, onder niet te
verzwarende voorwaarden, dit gebouw
aan „Kinderzorg" wilde overdoen.
Grooten dank brengt Spr. aan den
heer en mevrouw van Boetzelaerde
Beaufort op wier verlangen het huis
den naam Aldegonde zal blijven dragen.
Toen de vereeniging het gebouw
had, heeft ze mr. L. J. M. Basquin,
den inspecteur voor het Rijkstucht-
en opvoedingswezen uitgenoodigd het
te komen bezichtigen, waaraan hij
welwillend heeft voldaan en naar
wiens advies de noódige verbeteringen
z(jn aangebracht.
Thans heeft de vereeniging reeds
36 kinderen, die aan haar zorg z(jn
toevertrouwd, weldra zal dit 60 be
dragen, terwijl als alles gereed is, er
plaats zal zyn voor 120.
De financieele regeling werd bespro
ken waarbij Spr. tot steun opwekte,
waarna h(j er met nadruk op wees,
dat de vereeniging een kerkelijk
karakter draagt en dat het doel zal
zjjn de kinderen op te voeden tot
leden der Ned. Herv. Kerk.
Ernst zonder strakheid, vroomheid
zonder onnatuurlijkheid, tucht zonder
hardheid, zullen de idealen zijn.
In verband daarmee spreekt hij den
directeur, den heer Stephan toe, op
wiens goede zorgen het Bestuur ver
trouwt, terwijl van het personeel ge
hoopt wordt, dat het trouw, ook in
het kleine zal zijn.
Hierna dankte spr. allen, die de
stichting gesteund hebben. Door de
audiëntie, die heden in Amsterdam
H. M. de Koningin verleent, z(jn vele
autoriteiten verhinderd.
Aangenaam stemt het spr. dat de
kantonrechter aanwezig is; verder
vertegenwoordigers van vele kerke
lijke besturen en de voorzitter van
het Provinciaal Kerkbestuur. Dank
brengt Dr. Bronsveld ook aan den
heer T. van Daal, voor de goede zor
gen by de verbouwing betoond en in
het bijzonder aan Ds. G. W. C. Vun-
derink, voor het vele werk, door hem
verricht. Om een klein beeld daarvan
te geven, geloofde de spr. wel, dat het
aantal brieven, dat geschreven is,
zeker een klein meertje inkt hebben
gekost. Spr. eindigde met den wensch
uit te spreken, dat de stichting zou
mogen bloeien, onder Gods zegen, tot
eer van onze vaderlandsche kerk.
Ds. Th. H.|N a h u ij s, uit Zeist, voor
zitter van het Provinciaal Kerkbestuur,
dankt voor de ontvangen uitnoodiging
en spreekt de hoop uit, dat de stichting
steeds een verheugenis der vereeni-
giDg zal mogen zjjn.
D s. J. Q u a s t brengt als voor
zitter van het classicaal bestuur
Utrecht de gelukwenschen van zijn
classis over, terwijl Dr. H. Meu
lenbelt dit ,voor de classis Amersfoort
doet.
Hierna voert het woord Mr. A. de Graaf,
lid van den voogdijraad te Utrecht,
die bij ontstentenis van den voorzitter,
den hr. Oudendijk Pieterse, zijn groote
voldoening uitspreekt over d* opening
dezer inrichting. De groote moeilijk
heid voor den voogdijraad te Utrecht
was steeds, dat de Herv. Kerk geen
stichting had om kinderen op te
nemen. Waar het nu gelukt is ook
een inrichting van de Herv, Kerk te
verkrijgen spreekt hij eveneens de
beste verwachtingen daarvoor uit.
De heer M. v. W ij h e, directeur
van het Doorgangshuis te Hoenderloo
spreekt ook zijn beste wenschen uit
voor „Kinderzorg" waarna Ds. G. W.
C. Vunderink, de hoop uitspreekt, dat
de Vereeniging zal bloeien en groeien,
maar dan met Dr. Bronsveld als
president.
Tot slot spreekt de benoemde
directeur, de heer J. Stephan. Veel
zal hij niet zeggen, het zal meer op
doen aankomen en daarom noodigt hij
allen uit dikwijls te komen zien hoe
de stichting werkt. Dit kan hij wel
zeggen, dat de voorschriften zullen
zijnVerwaarloos de gave niet, die
in U is, en zoo wat uw hand vindt
te doen, zoo doe dat uit al uwe
macht.
Hij hoopt, dat hij met het Bestuur
zal samenwerken en dat steeds het
gezamenlijk streven zal zijn tot heil
van het werk.
Ook het personeel spreekt hij toe,
dat in hem steeds een vriend en
raadsman zal vinden en waarmee hij
eveneens in goede harmonie hoopt
saam te werken.
Dr. Bronsveld dankt hierna
alle sprekers, waarna hij nog een
verzuim herstelt.nl. het welkom heeten
van den geneesheer Dr. F. A. F.
Groneman.
Hierna wordt de bijeenkomst met
gezang en gebed gesloten.
Voor de aanwezigen het gebouw
bezichtigen worden de kinderen bin
nen geleid, die door Dr. Bronsveld
worden toegesproken, waarna het ge
bouw wordt bezichtigd. Het ruime
gebouw, dat keurig versierd was,
maakt een prachtigen indruk. Flinke
zalen, overal licht en lucht in over
vloed, zoodat het den kinderen in dat
opzicht aan niets zal ontbreken. Met
groote voldoening merkten we nog op,
dat de bovenzalen door een ijzeren
brandladder uitgang verkrijgen naar
den tuin.
Verslag van cle vergadering der eerste
afdeeling van den Raad der Ge
meente Amersfoortop 6 April 190S.
Aanwezig de Voorzitter, de heerE.
L. Visser Wethouderen de heeren
J. C. Rolandus Hagedoom, M. R. N.
Oosterveen, N. Veis Heyn, A. A.
Hamers, H. Kroes, J. W. Jorissen, en
W. Salomons, benevens de Burgemees
ter en de Gemeente-secretaris, en de
heer S. J. van Duinen, als voorsteller
van een amendement op de salaris
regeling Lager onderwijs. Afwezig met
kennisgeving mr. J. Heiligers.
De vergadering wordt te kwart voor
acht uur geopend.
Tot rapporteur wordt benoemd de
heer N. Veis Heyn.
Uitbreiding personeel Fa-
b r i c a g e.
Aan de orde komt het voorstel be
treffende de organisatie van het per
soneel b(j de Fabricage.
De Voorzitter deelt mede,dat
het afwezige lid als zyne meening
schriftelijk te kennen geeftDe aan
stelling van een Inspecteur van het
bouw- en woning-toezicht, op een salaris
van f1500, komt mij in de gegeven
omstandigheden zeer wenschelijk voor,
indien iemand' te vinden is van ge
noegzame theoretische en practische
kennis om in dusdanige betrekking
zelfstandig te kunnen optreden.
Een lid vraagt zich af of de toe
stand werkelijk zoo is by Fabricage,
dat alle voornaamste onderdeelen of
niet of slecht behartigd worden, zoo
als door Burgemeester en Wethouders
in hun voorstel wordt medegedeeld. Is
dit het geval dan zal naar zijne meening
door de benoeming van éen Inspecteur
daarin niet afdoende verbetering ge
bracht kunnen worden, daar die ambte
naar al het werk dat thans volgens
het voorstel van Burgemeester en Wet
houders onafgedaan blijft liggen, niet
af zal kunnen.
De Voorzitter deelt mede,dat
de toestand is, zooals die in het voor
stel van Burgemeester en Wethouders
beschreven wordt, doch dat in dit
voorstel de toestand niet als zóo slecht
beschreven wordt als de vorige spre
ker voorstelt. De architect is overladen
met werk, heeft geen bureautijden,
doch is den ganschen dag tot 's avonds
bezig voor zijn betrekking.
Een lid is bevreesd, dat de Inspec
teur het werk niet af zal kunnenhij
is er daarom voor, twee personen aan
te stellen, éen die als bureauambte
naar kan werken, de ander om inspec
teursdiensten te doen. Hierdoor zal de
Gemeente-architect van veel teeken-
werk ontlast worden en meer zijn
aandacht aan andere zaken, de open
bare werken betreffende, kunnen
wijden.
Een ander lid is het eens met
deze opmerking ook hy wenscht, dat
de Architect alle teekenwerk aan een
ambtenaar zal kunnen opdragen.
Een lid vraagt wat eigenlijk het
werk van den Inspecteur zal zijn.
De Voorzitter deelt mede,
dat de Inspecteur toezicht zal moeten
houden, opdat het clandestine bouwen
voorkomen worde en hy verder belast
zal zijn met de uitvoering der Woning
wet.
Een lid stelt de vraag of het
tegenwoordig personeel daartoe niet
geschikt is.
Medegedeeld wordt, dat de Gemeente
architect er geen tijd voor heeft, en
dat het ondergeschikte personeel wel
practische kennis van bouwzaken heeft,
doch niet in staat is, theoretisch de
bouwplannen aan de Bouwverordening
en de Woningwet te toetsen, en der
halve niet in staat is, geheel zelfstan
dig te werken.
Een lid vreest, dat wanneer wy
een Inspecteur krijgen naast den Archi
tect, er disharmonie tusschen deze
twee ambtenaren zal ontstaannaar
zijne meening moet éen de chef blijven
bij openbare werken.
Een lid heeft dikwijls de klacht
van bouwers vernomen, dat op het
bureau van den Gemeente-architect in
bouwzaken inlichtingen door den op
zichter gegeven worden. Ook hy acht
het wenschelijk, dat de Architect ont
last wordt van het eenvoudige werk,
en hy als chef van openbare werken
zelf de bouwers zal kunnen inlichten.
Een lid meent, dat men voor
f 1000 best een ambtenaar zal kunnen
krijgen, die in staat is zelfstandig toe
zicht te houden op het naleven van
de bepalingen der Woningwet, en een
klerk-teekenaar van f 500 h 600. Men
heeft dan twee ambtenaren, en dan
zal het noodige werk aan openbare
werken uitgevoerd kunnen worden
onder oppertoezicht van den Gemeente
architect. Anders zal men binnen wei
nigejaren toch weer tot vermeerdering
van personeel moeten overgaan.
De Voorzitter zegt, dat ook
Burgemeester en Wethouders voor
zagen, dat binnen weinige jaren weer
uitbreiding van personeel noodig zou
zyn, doch dat zij slechts wenschen te
beproeven of het op de voorgestelde
wijze zou gaan, doch dat zjj gaarne
medegaan met een voorstel om twee
ambtenaren te nemen, indien men
ten minste voor f 1000 een goeden
Inspecteur kan krijgen.
Sommige leden meenen, dat
dit zeer wel mogelijk is.
De wenschelijkheid wordt thans be
pleit om een aanvangssalaris van f 1000
vast te stellen, doch tevens te bepalen,
dat bij gebleken geschiktheid dit perio
diek verhoogd zal worden.
Een lid stelt voor
1. Een persoon te benoemen met
den titel van Inspecteur;
2. dezen Inspecteur een aanvangs-
jaarswedde te geven van f 1000, welke
jaaarwedde by gebleken bekwaamheid
en geschiktheid door drie tweejaarlijk-
sche verhoogingen van f 100 tot f 1300
kan opklimmen
3 een klerk-teekenaar aan testellen
op een aanvangsjaarwedde van f500;
4 deze personen tijdelijk aan te
stellen met vooruitzicht op een vaste
aanstelling bij gebleken geschiktheid;
5 te bepalen, dat de Inspecteur
onder opper toezicht van den Gemeente
architect werkzaam zal zijn.
