WEERBERICHT.
Tliermometerstand
BUlTENLAiS O.
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.
Rechtzaken.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 2 Juni 1908.
Hoogste barometerstand 771.2 m.M.
te Bodö laagste 75S.3 m.M. te Biarritz.
Verwachting tot den avond van 3
Juni 1908.
WindZwakke tot matige Z.lijke
tot Z.W.lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Ver
anderlijke bewolking, voorloopig nog
kans op onweer.
Temperatuurlager.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 759 m.M.
Vorige stand te 12 uur 759 m.M.
*7
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 80
Laagste .hedennacht F. 63
Hedenmiddag 12 uur F. 7S
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
Temperatuur van het water op
Dinsdag 2 Juni des morgens 7 uur:
68° F.
dien hebben in het comité zoowel
Roomsche als Antirevolutionnaire ar
beiders zitting gehad. In het Comité
van onderzoek had de heer van Wes-
sum zitting, die zeer zeker zal kunnen
getuigen, dat overal en altijd met de
meeste onpartijdigheid is te werk
gegaan.
Een tweede grief schijnt te zijn,
dat Roomsche arbeiders in aanraking
komen met Sociaal democraten, 't Is
mogelijk, dat de Eembode dit minder
wensche'iik vindt, maar heeft zij dan
geen betere wapens om hare arbeiders
voor de sociaal-democraten te waar
schuwen, dan laster en verdacht
making? Dan moet ze er wel zwak
voor staan. Wij zouden liever onze
pen in tweeën breken, dan dat wij
tot zulke middelen onze toevlucht
namen.
En welke resultaten denkt nu de
Eembode met haar geschrijf te be
reiken?
Er is in de grootst mogelijke eens
gezindheid door het comité dezen win
ter gewerkt. Nooit is er onderscheid
gemaakt tusschen Roomschen en an
dere gezindten. Maai nu komt de
Eembode plotseling met dezen plom
pen uitval. We gelooven niet dat de
meeste Roornsch-katholieken in deze
zaak op de handen van de redactie van
het R. K. orgaan zijn. Dat zij dan een
ernstig woord van protest doen hooren.
Want zoo niet, dan is het beter,
aangezien niemand het aangenaam
kan vinden voor zijn moeite op
den duur te worden uitgescholden, dat
het comité zich in het vervolg niet
meer met de Roorasch-Katholieke
werkloozen bemoeit en dan natuurlijk
ook niet de Roomsche ingezetenen
lastigvalt om ondersteuning. Dan weten
w(j, die achter de schermen hebben
gekeken, wel, wie daarbij het grootste
nadeel zullen lijden. Kieschbeid ver
biedt ons, hieromtremt terstond nadere
opheldering te geven. De Roomsche
arbeiders zullen dan echter geen reden
hebben de Eembode dankbaar te zijn.
Maar de anonieme redactie van dit
blad kan dan gerust zjjn.
DE ONLUSTEN OP SAMOS.
In de laatste dagen heeft men
ook in ons blad het een en ander
kunnen lezen over onlusten op Samos.
Nu de toestand daar critiek wordt
en 't te wachten is, dat er ernstige
verwikkelingen in aantocht zjjn
achtten we 't niet ondienstig een en
ander uit de geschiedenis op te diepen.
Allereerst onze aardrijkskundige
kennis wat opgefrischt 1 Samos is een
klein eiland, liggende in de Egeesche
Zee, ten Zuiden van Turkije en ten
oosten van Griekenland. Samos staat
onder bestuur van den Sultan van
Turkije, ook al zijn bij protocol van
11 Dec. 1832, autonome rechten toe
gekend.
De Sultan benoemt een vorst
heeft er al heel wat benoemd!, want
de bevolking van Samos grooten-
deels Grieken is veeleischend, en
vraagt telkens een anderen vorst,
omdat de tegenwoordige dan niet be
valt.
Zoo zijn onze manieren I
Wil de vorst zijn reeds geknotte
macht uitoefenen, dan staat de be
volking op, ende onlusten zijn er
straatgevechten, plunderingen twee
dracht in de volksvertegenwoordi
ging enz.
't Zelfde oude spelletje is ook nu
weer aan den gangl
Daarbij komt nog, dat de agitatie
op Samos voortdurend wordt aange
wakkerd van Grieksche zijde. In het
klein gaat het op Samos, gelijk het
in het groot op Kreta in gegaan.
Griekenland heeft het beschermheer-
schapsrecht over het eiland ditmaal
zelfs feitelijk ter hand genomen, door
tot de mogendheden het verzoek te
richten, oorlogsschepen naar Samos te
zenden, ter bescherming van het eiland
tegen de Turken, die met schending
van het verdrag van 1832 troepen
naar het eiland inschepen om den
vorst Kopassi te steunen in den strijd
tegen de eilanders.
Griekenland wil den telkens terug-
beerende strijd tusschen vorst en volk
op Samos ditmaal, naar het schijnt,
tot een groote internationale quaestie
maken maar het is de vraag of dit
gelukken zal.
En inmiddels heeft de Porte, zon
der zich aan de Grieksche bedreigin
gen en hulpkreten iets te storen, reeds
troepen en oorlogsschepen naar Samos
gezonden, om te pogen er de rust te
herstellen.
FRANKRIJK.
De Kamer verwierp met 374 tegen
182 stemmen een amendement, op
het ontwerp-rentebelasting, waarbij
in sommige gevallen van de belasting
werden vrijgesteld handelspapier,
schuldvorderingen en voorschotten op
waarden. Het beginsel van belasting
op borgstelling in geld werd aan
genomen.
ITALIË.
De staking in de Italiaansche pro
vincie Parma beginnen nu langzamer
hand te twijfelen, of zij hun doel wel
zullen bereiken. Een en dertig dagen
zijn reeds sedert bet begin der staking
verloopen en uit niets blijkt vooralsnog,
dat er eenige verbetering te wachten
is. Bovendien heeft de droogte zoo
veel schade toegebracht aan het te
veld staande gewas, dat de arbeiders
ook als de staking afgeloopen is, nog
gedwongen zullen zyn werkloos te
blijven. De stakers zijn aan groote
ellende ten prooi, de ondersteunings
kas is uitgeput en de socialistische
party, die de staking van den beginne
aan heeft afgekeurd, weigert ook
maar iets bij te dragen tot voort
zetting van den strijd.
JAPAN.
Volgens berichten uit Tokio omtrent
den boycot van Japansche waren door
de Chir.eezen, heeft deze radicale maat
regel ten gevolge gehad dat de con
currentie tusschen de beide haven
steden Kobe en Osaka, die zoo goed
als de geheele Chineesche markt voor
zagen, geheel uit is. Verscheiden
fabrieken zyn stop gezet en de be
langrijkste hebben groote moeite hun
personeel aan het werk te houden.
Over het algemeen is er nu zoo'n
overcompleet van waren, dat de eige
naars van groote fabrieken het plan
hebben opgevat om geheel het werk
stop te zetten. Hierdoor zouden zes
millioen mensehen op straat worden
gezet en van hun broodwinning wor
den beroofd.
Bond van Vrije Libe
ralen. De jaarlijksche vergadering
van den Bond van Vrjje Liberalen
zal worden gehouden te Utrecht op
Zaterdag 13 Juni.
De agenda bevat o.a. de volgende
punten
Verkiezing van twee leden der
Commissie van Advies wegens perio
dieke aftreding van de heeren Ty-
deman en Smissaert.
„Conservatisme in de politiek". In
leiding van mr. W. H. de Beaufort,
lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
Voorstel van de Commissie van
Adviesde vergadering benoeme een
commissie tot het instellen van een
onderzoek naar de vraag hoe, in ver
band met uitbreiding van wettelijke
vuorziening in sociale nooden, onze
wettelyke ongevallenverzekering moet
worden verbeterd.
Bespreking der middelen tot uit
breiding van den Bond en van propa
ganda.
De IJ muider quaestie.
In de gisteren gehouden vergade
ring der IJmuider Vischhandelveree-
niging werd het volgende besluit
genomen:
De vergadering van de „IJmuider
Vischhandelvereeniging" van 1 Juni
1908,
overwegende, dat de aangelegenheid
der verhoogde retributie en verlaagde
koopmanskorting in onderzoek is by
de commissie voor de verzoekschriften
der Tweede Kamer
bekend met den ernst, waarmede
dit onderzoek wordt gevoerd
overwegende, dat dit onderzoek
evenwel vöór 1] Juni a.s. nog niet
tot een practisch resultaat kan leiden
spreekt de verwachting uit, dat de
Tweede Kamer deze aangelegenheid
ook verder met zoodanigen spoed zal
willen behandelen, dat de gewenschte
uitkomst in deze maand Juni zal
kunnen worden tegemoet gezien
besluitle. dank te zeggen aan de
vereeniging ter bevordering van de
Nederlandsche Visscherij, afdeeling
„IJmuiden", voor hare tot dusver
verleende medewerking, en
2e. in afwachting van de practische
uitkomsten van het onderzoek der
Tweede Kamer, zich tot zoolang
overeenkomstig de ingevoerde regeling
te gedragen.
De minister van Financiën maakt
bekend
a. dat in de maand Augustus of
September 1908 te 's-Gravenhage zal
worden afgenomen het examen A
voor surnumerair der directe belas
tingen, invoerrechten en accijnzen,
bedoeld bij de art. 1 tot en met 3
van Koninklijk besluit van 13 Maart
1906 no. 28, en wel voor 6 plaatsen
b. dat de op zegel geschreven ver
zoekschriften om toelating tot dit
examen vóór of uiterlijk op 1 Aug.
bij het Departement van Financiën
moeten zijn ingekomen.
Nadere bijzonderheden komen voor
in de „St.-Ct." no. 124.
DE NIEUWE COURANT EN DE VER.
VAN NEDERL. WERKGEVERS.
In ons nommer van gisteren avond
hebben wij melding gemaakt van de
publicatie der Ver. van Ned. Werk
gevers inzake het incident tusschen
prof. Treub en de Nieuwe Courant,
Het Vaderland antwoordt hierop
Dat het subsidie was aangenomen
zonder voorwaarde, is door ons na de
verklaringen van de redactie der N.
Crt. onmiddellijk aangenomen, en het
voorwaarde-element uit de discussie
geëlimineerd. Indien een voorwaarde
- bv. om zich uaar de inzichten van
de Vereeniging van Nederl. Werk
gevers te voegen door de N. Ct.
ware aanvaard, zou de band formeel
anders zyn geweest, maar in werke
lijkheid bestaat hij ook nu. Het spreek
woord zegt niet zonder redenVoor
wat hoort wat. En geen vereeniging
allermiust een van commercieelen
aard geeft een dergelijk belangrijk
bedrag uit, zonder waar voor haar
geld te verwachten en.... te vorderen.
De gebondenheid bestaat, en met haai
de verleiding, om in een gegeven ge
val eigen opinie prys te geven voor die
van den subsidiënt. Wij nemen aan,
dat de redactie der Nieuwe Ct. zich
tegen die verleiding geharnast gevoelt,
maar psychologisch gesproken, is dat
niet meer dan een fiere waan. Een
eenigszins ander geval zou het zyn,
indien de Vereeniging van Nederland
sche Werkgevers geld had gestoken
in het aandeelenkapitaal der Nieuwe
Ct. Zij zou dan het wel en wee der
onderneming hebben gedeeld. Maar het
was een geschenk en geschenken
scheppen verplichting. Is de afhanke
lijkheid alzoo niet formeel opgelegd,
ook zonder die formeele handeling be
staat zij. Dit ligt in den aard en het
wezen van een aanzienlijke gift in den
vorm van een jaarlijks (gedurende 3
jaar) terugkeerend subsidie.
Prof. Treub's rede in de Tweede
Kamer nog eens nalezende, vinden wij
ook daarin geen voorwaarde genoemd
in bovenbedoelden zin, en van een
karakter, als in de publicatie der Ver
eeniging van Nederl. Werkgevers wordt
bedoeld.
Die voorwaarde, waarvan de heer
Treub gewaagde, was, dat aan de
Nieuwe Ct. zou worden aangesteld een
redacteur ter verdediging van de
oeconomische belangen der werkgevers.
Nu is het een in journalistenkringen
niet onbekend feit, dat sedert eenigen
tyd, vergissen wij ons niet, dan is
het sedert het begin van het loopende
jaar, aan de Nieuwe Ct. een betrek
king van dien aard is gecreëerd. Dit
samentreffen van het subsidie en van
de aanstelling van een met die taak
belast redacteur kan natuurlijk zuiver
toevallig wezen. Eenig licht ware in
dezen gewenscht. In elk geval doet de
verklaring van het bestuur der Ver
eeniging van Nederl. Werkgevers op
dit punt prof. Treub's mededeelingen
geenszins te niet.
Verder heeft prof. Treub gezinspeeld
op steun van een „tramwegmaatscbap-
pij, welke niet ver te zoeken is," en
op financieelen steun, die door bemid
deling van hooggeplaatste ambtenaren
van een der spoorwegen zou zijn ge
vraagd en verkregen bij bevriende
Mogendheden." En de beer Schaper
heeft gesproken van geld, dat door
Indische suikermagnaten werd ge
zonden.
Ook ten aanzien van deze punten
is meer licht gewenscht.
Door den minister van binnen-
landscbe zaken is benoemd tot lid der
commissie, welke in 1908 wordt belast
met het afnemen van het examen in
de Engelsche taal Dr. E. Kruisinga,
leeraar aan de Hoogere Burgerschool
alhier.
Met ingang van 16 Mei is benoemd
tot hoofd brieven- en telegrambesteller
alhier, de brievenbesteller C. van Eeten
te Haarlem.
In weerwil van de verbazende
warmte, was gisterenavond de zaal
van Amicitia geheel gevuld, met een
blazend en puffend, maar niettemin
dankbaar gestemd publiek. In dat op
zicht is althans het concert der onder
officiers zangvereeniging geslaagd: er
was veel publiek, en na elk nummer
klonk hartelijk applaus. Ook nu ech
ter kon op de zang niet geroemd
worden. De heer Wernicke wees voor
het optreden van het Vrouwenkoor
er op, dat na een bestaan van een
maand nog niet veel verwacht kon
worden. Het was dan ook slechts te
doen om wat propaganda te maken
voor het koor. Dat echter dadelijk
daarop het zoo in-mooie „A n ge lus"
van Cath. van Rennes zoo deerlijk
verknoeid werd, leek ons geen erg
beste propaganda. In het nu nog
kleine koortje zitten echter blijkbaar
goede krachten. By ijverige studie zal
het dan ook wel wat kunnen presteeren,
maar het is beter niet te zingen, dan
zoo overhaast voor den dag te willen
komen.
De Mandolineclub „Arion" bracht
een aardige afwisseling in het pro
gramma, welks glansnummers echter
de soli van den heer Wilhelini waren.
De heer W. is op het oogenblik mili
cien alhier. Zyn viool onderricht ont
ving hij van André Spoor en latei-
van Bram Eldering met wien hij naar
Duitschland ging, waar hy thans te
Bonn concertmeester aan het stedelijk
orkest is.
Dat de heer Wilhelmi een violist
is van buitengewoon talent, zal zeker
niemand betwisten, die hem gisteren
avond de twee stukken van Vieux-
temps „Rêverie" en „Fantasia Appas-
sionata" heeft hooren spelen. Zijn
fraaie streek en het machtig gevoel,
dat hem bezield, deden de weergave
van het eerste nummer allerprachtigst
tot zyn recht komen, terwijl de
buitengewone techniekontwikkeling in
het tweede nummer bleek. Geen won
der dan ook dat het applaus niet
eindigde voor de heer Wilhelmi besloot
een „toetje" te geven. De krans, hem
aangeboden, was een welverdiende
hulde evenals trouwens de bloemen,
die Mej. J. G. P Stoetzer in ontvangst
mocht nemen, voor haar uitstekende
begeleiding.
Deze eerste kennismaking met den
heer Wilhelmi zal voor alle hoorders
wel een hoogst aangename zjjn ge
weest.
De heer O. F. W. Rietveld, hoofd
van de Mr. A. J. van Beeck Calkoen-
school, Havikstraat te Utrecht, is be
noemd tot hoofd van de bijzondere
school voor lager en M. U. L. onder
wijs aande Blankenheymstraat alhier.
De le-luit.-paardenarts E. A. R.
F. Baudet van de ry- en hoefsmid-
school alhier, wordt 16 Juni geplaatst
by het 2e reg. huzaren te Yenlo.
Donderdagavond wordt in de
Zwaan een vergadering gehouden,
uitgeschreven door den Bond van Ned.
Onderwijzers, afd. Amersfoort, waarin
de heer Coco Harms Tiepen van Diemen
zal spreken overGoede lectuur. De
vergadering is voor alle belangstel
lenden toegankelijk.
DE VERGETEN ARRESTANT.
Voor de Utrechtsche Rechtbank werd
gisteren behandeld de zaak van den
veldwachter C. van der VlistteMaarsen
beklaagd van vrijheidsberooving van
C. Scheepers. Zooals bekend had
Scheepers aan Van der Vlist nacht-
logies gevraagd en heeft deze hem dat
verschaft in het arrestantenlokaal te
Maarssen. Van der Vlist vergat echter
Scheepers den volgenden den weer in
vrijheid te stellen, zoodat deze van
den avond van 31 Maart tot den avond
van 2 April opgesloten bleef. Door
luidkeels roepen wist Scheepers einde-
lyk de aandacht op zich te vestigen
en werd hy uit zijn gevangenschap
verlost. Twee getuigen waren gedag
vaard. Het O. M. eischte tegen van
der Vlist op grond van art. 283 Wet
boek van Strafrecht een hechtenis van
21 dagen. De verdediger, mr. Bilderdijk
pleitte clementie, subsidiair oplegging
eener geldboete. Uitspraak Zaterdag
6 Juni.
Een vreugde,vol weer
zien. Zondagmorgen j.l., zoo ver
haalt „De Banier" werden de reeds
bejaarde echtelieden A. Bosma en B.
Visser te Workum niet weinig ver
rast door een zeer onverwacht bezoek.
Hun zoon Douwe, die reeds op 15-
jarigen leeftijd de ouderlijke woning
had verlaten, niet wetende, dat zyn
geluk te vinden was aan de overzijde
van den Oceaan, stond plotseling voor
hen. Hy was als koloniaal naar Ned.-
Indië gegaan en had deelgenomen aan
de onlusten op Lombok.
Na twaalfjarigen dienst kreeg hy
pensioen, doch vertrok niet dadelyk
naar zyn vaderland. Douwe vond in
het schoone Insulinde eene goede
betrekking die hem flinke verdiensten
opleverde en is sinds jaren aldaar
gehuwd met een Hollandsche vrouw
en wel uit Winterswijk en heeft 4
kinderen. Hy was in staat zijne ouders
af en toe geld te sturen. Toch, hem
ooit weder levend te zien, was wel
hun hoop, maar ze dachten niet, dat
ooit dat plan verwezenlijkt zou wor
den. Doch ziet.... Zondagmorgen stond
Douwe geheel onverwacht voor hen.
De vader stond, als naar gewoonte,
by het hek. Spoedig een bode er op
afgezonden om de blijde mare voor
zichtig aan moeder mede te deelen.
Vlug naar buis en ja, daar stond
by, na eene afwezigheid van 22-$-jaar.
Wat was hij veranderd. Ze konden
hun oogen bijna niet gelooven en
tochwas het zoo. Vertrokken als
een tengere knaap, verschijnt hij thans
als een flinke forsch gebouwde man
voor hunne verraste oogen. De vreugde
der ouders was groot.
Zyn plan is te Workum zes weken
bij zyne ouders door te brengen en
dan zich opnieuw met zyn zuster naar
zijne woonplaats Samarang te begeven.
Bosma is aldaar chef van een offi
cieren-sociëteit en heeft 25 bedienden
in dienst. Wegens verbouwing der
sociëteit kon hy eenige maanden aldaar
gemist worden, waarop de reis naar
het vaderland dadelijk door hem is
ondernomen, welke 31 dagen heeft ge
duurd.
E e n R u s s i s c h e H a r o e n
al Rasc h i d. Een te Saratow ver
schijnend blad vertelt de volgende
geschiedenis. De Semski Natschalnik
(districtshoofd), de heer G., zou graag
eens uit goede bron vernemen, welk
oordeel het volk over de openbare
instellingen en vooral over hem zelf
had. Hy herinnert zich de voortreffe
lijke methode van Haroen al Raschid,
hij verkleedt zich als een boertje en
wandelt zoo over de straat. Daar komt
een oud moedertje op haar boeren
wagen aangereden, om naar de markt
te gaan. Hij vraagt zoover mee te
mogen rijden en begint een gesprek.
„Nu, oudje, hoe staat het met het
leven, hoe bevalt het je tegenwoordig?"
„Ach, myn God, hoe zou het
dan staan men leeft."
„Ben je tevreden Je ontvangt
toch land, men beschermt je voor
misdadigers en de doema bestaat toch
ook." Ja, ja, dat alles is goed en
wel, als die vervloekte Semski Nat
schalnik Een tijdlang houdt de
nieuwe Haroen al Raschid het uit en
weet zich te bedwingen, maar op 't
laatst raakt zijn geduld toch uitgeput.
Toen men het huis van den burge
meester voorbijkwam, sprong hij woe
dend den wagen uit en riepHola,
Horoska (burgemeester), kom eens
hier Ik ben de Semski Natschalnik
Arresteer deze oude zottin en houdt
haar zeven dagen in hechtenis 1"
De minnebrieven van
den senator. New-Tork heeft
zich dezer dagen over een liefdes
affaire geamuseerd, waarvan de se
nator Thomas C. Platt het middel
punt vormde. Het oude gezegde
„hoe ouder hoe gekker" werd hier
treffend geïllusteerd. De heer Platt,
de almachtige „boss" der republi-
keinsche partij in den staat New-
