WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STATEN GENERAAL.
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorin. 10.50 uur.)
De Bildt, 21 Juli 1908.
Hoogste barometerstand 770.9 m.H.
te Hortalaagste 752.3 m.M. te
Haparanda.
Verwachting tot den avond van 22
Juli 1908.
Wind Matige Noordelijke wind.
Gesteldheid van de luchtAfwis
selende bewolking waarschijnlijk droog
weer.
TemperatuurDezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 763 m.M.
Vorige stand te 12 uur 757 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 66
Laagste hedennacht F. 50
Hedenmiddag 12 uur F. 64
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
Temperatuur van het water op
Dinsdag 21 Juli des morgens 7 uur
62° F*
i
OOSTENRIJK.
Toen de 81-jarige aartshertog Rainer
Zondag te Gmilnde een wandeling
maakte, wierp zich plotseling een on
bekende met getrokken mes op den
ouden aartshertog. Onmiddellijk snel
den eenige dienaren toe, wierpen zich
op den aanvaller en overweldigden
hem. De grijze aartshertog scheen
uiterlijk niet verschrikt en verdween
zonder het minste letsel bekomen te
hebben onmiddellijk in het paleis.
Aartshertog Rainer is een neef van
Keizer Frans Jozef.
RUSLAND.
Te Nauheim is tengevolge van een
hartkwaal overleden de admiraal
Rodjestwensky, bekend uit den slag
in de straat van Tsoesjima waar de
Russische vloot door de Japansche
werd vernietigd en uit den slag bij
Doggersbank waar de Russische vloot
eene overwinning behaalde op weer-
looze Engelsche visschers.
De Matin verneemt uit Peters
burg, dat het nummer van Woensdag
alleen zonder het eerste blad, waarop
Tolstoj's manifest stond, in Rusland
is toegelaten.
Te Kalisz (Polen) werd een bom
geworpen naar een postdiligence. De
postillon en twee soldaten van het
escorte werden gedood.
TURKIJE.
De Daily Mail verneemt uit Kon-
stantinopel, dat de opstand in Mona-
stir zich uitbreidt. Na den moord op
generaal Tsjemsi pasja zjjn er nog
twee hooge officieren gevallen, gene-
raal-majoor Osman pasja en Resjad
effendi, door den sultan naar Monastir
gezonden.
Het ministerie van buitenlandsche
zaken te Berljjn had gisteren, volgens
een telegram van daar, wel van een
poging tot moord op Osman gehoord,
maar niet dat h(j dood was. Een
telegram uit Saloniki van Zaterdag
zegt echter, dat inderdaad generaal
Osman Heydet (Hidajet?) Vrijdag in
de kazerne te Monastir doodgeschoten
is door een officier die tot de Jong-
Turken behoort.
Een Reuter-telegram uit Konstan-
tinopel van Zaterdag houdt in, dat
daar een bedreiging van officieren van
het 3e legerkorps is ontvangen, dat,
indien de 38 officieren, als verdacht
van Jong-Turksche neigingen gevan
gen gezet, niet vrijgelaten worden,
alle generaals in Macedonië gedood
zullen worden en het leger op Kon-
stantinopel zal aanrukken om er het
herstel van de grondwet door te zet
ten. Verder zegt het bericht, dat
generaal Osman Hidajet, bevelhebber
in de Monastir-zone, ernstig door een
schot van een officier werd gewond,
terwijl hij aan de officieren een brief
vau den sultan voorlas. Volgens ge
rucht, weigeren in klein-Azië redifs
op te komen. Het telegram besluit
met als een verzinsel tegen te spre
ken het bericht, dat de zaakgelastig
den van Engeland en Rusland op
Jildiz over den toestand in Monastir
vertoogen hebben ingediend.
Een ander bericht meldt, dat de
generaals Mahir pasja en Joessoef
pasja, naar Saloniki gezonden om naar
den aanslag op Nazim bei en den
geest bjj de officieren van het 3e le
gerkorps een onderzoek in te stellen,
hebben gerapporteerd, dat het uit
gangspunt van de Jong-Turksche be
weging in het leger te Konstantinopel
ligt. Daar zjjn vervolgens huiszoekin
gen gedaan, die echter nog niets
hebben opgeleverd.
MAROKKO.
Frankrijk heeft een stap gedaan om
de wantrouwenden in Duitschland te
logenstraffen.
Gel(jk gemeld is, werden uit Par(js
aan de Duitsche regeering inlichtingen
omtrent Marokko gegeven, waarin o.a.
werd gezegd, dat de bezetting van
Casablanca en omstreken niet langer
zou worden volgehouden dan dringend
noodzakelijk was. En nu wordt feitelijk
een begin gemaakt met vermindering
van de Fransche troepenmacht in
Marokko. Generaal d' Amade heeft
geseind, dat het Ge bataljon van het
le vreemdelingen-regement en het le
bataljon van het le scherpschutters
regiment naar Algerië zullen terug-
keeren, overeenkomstig de bevelen der
regeering,
De Fransche regeering is daartoe
overgegaan wegens de rust en de orde
die thans heerschen in het gebied der
cjaoeja-stammen, en dat zij er toe be
sloot, zoo merkt de Matin aan, is wel
het beste antwoord hetwelk gegeven
kon worden aan degenen, die willen
beweren, dat Frankrijk voornemens
zoe koesteren, die in strijd waren met
de taak waarmede het krachtens de
internationale overeenkomsten is be
last in Marokko.
PERZIË.
In Perzië wordt de verwarring steeds
grooter. Tebris bijv. moet geheel in de
macht der revolutionnairen z(jn.
De Koninklijke infanterie, die van
Teheran naar Tebris was gezonden,
om de orde te heipen handhaven, heeft
haar geweren in den steek gelaten,
de uniformen uitgetrokken en is naar
huis toe gegaan. De bevolking is in
de moskeeën samengekomen en besloot
de wijk Moedjehed en de wijk der
royalisten aan te vallen. De Russische
consul-generaal kwam echter tusschen-
beide en beloofde aan den Sjah te
telegrapheeren, een algemeene am
nestie te verkr(jgen en den priester
raad uiteen te doen jagen. Later ver
nam men, dat antwoord van den Sjah
was ingekomen en dat de priesterraad
was gevlucht.
In de straten houden het schieten
en plunderen aan. De royalisten wor
den vermoord waar zy zich vertoonen,
ook de beul van Rachim Khan is ver
moord.
Intusschen gaat de Sjah voort zijn
Kamp te Basskshah te versterken.
Duizend Bachthiarenruiters worden
tegen de opstandelingen van de provin
cie Azerbadjan uitgezonden.
Zes der revolutionnairen, die in de
Engelsche legatie waren gevlucht, z(jn
tot deportatie veroordeeld en onder
geleide weggevoerd.
EERSTE KAMER.
Een aantal ontwerpen van geringen
omvang is in de vergadering van
gisteren aangenomen, o.a. de voordracht
tot invoering van den Amsterdamschen
tyd. De Minister van Binnenlandsche
Zaken verstrekte nog eenige inlich
tingen over de wetsvoordracht van
eon Engelsch Parlement, die des
zomers een uur tijds wenscht te win
nen voor zijn landgenooten, door
's zomers, te beginnen met den derden
Zondag in April, alle klokken zestig
minuten voor te zetten. Die wet, in
Groot-Brittannië met algemeene sym
pathie begroet, zou in Nederland
slechts verwarring kunnen stichten.
Engeland's internationaal post-, per
sonen- en goederenverkeer is, in
tegenstelling tot Nederland', gering,
vergeleken bij z(jn binnenlandsch ver
keer. Vandaar dat ginds mogelijk is,
wat hier nadeelig zou werken, volgens
de meening van den minister.
Nederland enVenezuela.
Hr. Ms. Gelderland heeft de haven van
Paramaribo Yeriaten, niet, zooals het
plan was, om een kruistocht te houden,
doch is op last van het Ministerie,
naar Venezuela vertrokken, omdat
president Castro een Nederlandschen
schoener in beslag heeft genomen. Hr.
Ms. Gelderland heeft, naar wij verne
men, in opdracht het schip op te
eischen. B(j weigering zal de oorlogs
bodem aldaar moeten verblijven om de
haven te blokkeeren, of zoo noodig,
tot overgave met de sterke hand te
dwingen.
Dit nieuws moeten we vernemen
uit „de Surinamer."
D e D i r.-G en. der Post en
Tel. Dezer dagen ontleenden wij aan
het „Hblb." het bericht, dat de heer
G. J. C. A. Pop, directeur-generaal der
Post, en Tel., ernstig overweegt als
zoodanig af te treden, daar hem niet
de zelfstandigheid wordt gelaten, welke
h(j voor een goed beheer van het be
drijf noodzakelijk acht.
De Avp. verneemt uit volkomen
vertrouwbare bron, dat van heengaan
b(j den heer Pop vooreerst wel geen
sprake zal zijn, om verschillende
redenen.
Wat de reden betreft, die hem daar
toe volgens het „Hbld." zou leiden
dat den heer Pop „niet de zelfstandig
heid wordt gelaten, welke hij voor een
goed beheer van het bedrijf noodzake
lijk acht" dit slaat natuurlijk op
het feit, dat de tegenwoordige Minister
van Waterstaat, de heer Bevers, en
de secretaris-generaal hun gezag nog
veel strenger handhaven dan bijv.
minister Kraus, onder wien de D.-G.
ook al veel minder vrijheid had dan
onder min. De Marez Oyens.
Minder dan ooit moet men geneigd
zijn, van de afd. „Posterijen en Tele
graphic" een geheel zelfstandige
a f d e e 1 i n g te maken zooals
indertijd de De Savornin Lohman min.
Kraus in de Tweede Kamer verzocht,
zij blijft een onderafdeeling
van Waterstaat.
D r. C. J. E g g i n k f. Te
's Gravenhage is overleden de heer
Dr. C. J. Eggink, inspecteur der gym
nasia.
Cornelis Johannes Eggink, geb. in
1850 te Oegstgeest, was van 187/
1884 leeraar en conrector aan het
gymnasium te Delft; van 1884 1889
leeraar aan het Gymnasium te Am
sterdam en sedert 1889 inspecteur
der Gymnasa.
Machinisten en stokers.
Naar de D. Ct. meldt, heeft het be
middelend optreden van den reeds
vroeger aangeduiden invloedrijken
persoon te Dordrecht ten gevolge ge
had, dat Maandagmiddag te Rotter
dam zouden bijeenkomen de heer De
Monchy als voorzitter van de Rotter-
damsche Kamer van Koophandel, de
heer E. Boonen Hzn. als onder-voor
zitter van de Dordrechtsche Kamer
van Koophandel, de heer Krilthofer,
vertegenwoordiger te Rotterdam van
de Mannheimer Gesellschaft, en een
Rotterdamsche cargadoor, teneinde
den toestand in het R(jn-sleepvaart-
bedrijf te bespreken en middelen te
beramen, welke aan het huidige con
flict een einde zouden kunnen maken.
Yan den uitslag hebben wij nog
niets vernomen.
ROOMSCHEN EN CHRISTELIJK-
HISTORISCHEN.
Verscheiden Roomsche bladen z(jn
niet te spreken over de rede van den
heer de Savornin Lohman, gehouden
b(j gelegenheid van de fusie der
christelijk-historische groepen.
De Gelderlander nl. vraagt
„Wat zouden de leden der Chr.-
Hist. Unie wel zeggen, als de R.-K.
in hun program eens den eisch stel
den „Nederland moet geregeerd wor
den in katholieken zin"
„Wel verre van grondwettelijk te
z(jn, is de eisch der christ.-hist. anti
constitutioneel, omdat de Neder-
landsche Grondwet geen landsbestuur
in den zin van dezen of genen gods
dienst kent.
„Het katholieke Nederland weet
uit droevige ervaring, dat de vrijheid
der Kerk niet door het protestantisme
is gebracht, maar integendeel twee
eeuwen lang door de Hervormers is
tegengehouden.
„De bewering, dat de vrijheid en
rechtsgelijkheid der Kerken uit de
protestantsche beginselen is voort
gekomen, is dan ook slechts houdbaar,
als menmet Friedrich Stahl toegeeft, dat
de rationalistische beginselen juist uit
de hervorming zijn geboren, iets wat
„De Nederlander" echter, blijkens de
door haar gemaakte tegenstelling, wel
nimmer doen zal.
„Wie dit niet doet, zal het histo
rische feit hebben te erkennen, dat
èn de geestelijke èn de werkelijke
vaders der moderne Europeesche grond
wetten de liberalen zijn geweest.
„Ten onzent was het Thorbecke,
die met den steun en onder de toe
juiching der katholieken de Grondwet
van 1848 wist door te drijven. Eerst
deze grondwet en niet die van 1815
vestigde de vrijheid en gelijkheid der
godsdiensten. En juist tegen deze
Grondwet ging toenmaals het anti-
revolutionnaire verzet van de partij
van Groen van Prinsterer, een staats
man, op wiens beginselen en politiek
de leider der „Chr.-Hist. Unie zich
bij voorkeur beroept."
Verder schrijft De Gelderlander nog:
„Wij voor ons beschouwen een
program niet als kinderspeelgoed of
louter paradetuig, allerminst het de
gelijk ontworpen program der Unie.
„Al hebben wij ook in 1909 de hulp
der Chr.-PIist. noodig, het om
gekeerde is méér waar ter wille
van die hulp leggen we ons niet
zwijgend neer bij een programeisch,
die, naar de letter verstaan, vlak af
tegen onze beginselen ingaat en naar
de gegeven uitlegging welke in
tusschen uit den aard der zaak geen
bindend karakter heeft, als zijnde
niet door de partij bekrachtigd
nog tegen onze eer als grondwettelijke,
constitioneele partij indruischt."
De Limburger Koerier schrijft o. a.
„Dat Nederland moet bestuurd
worden in protestantschen zin En
toch wil die Unie samenwerken met
de andere partijen der rechterzijde.
Dus ook met de katholieke partij,
verreweg de sterkste der drie. Maar
hoe moet de katholieke partij samen
gaan met een, die vordert dat Neder
land bestuurd zij in protestantschen
zin Dat gaat eenvoudig niet.
„Eerlijk gezegd, begrijpen wij hee-
lemaal niet, hoe de Unie, aan welker
hoofd een man als jhr. De Savornin
Lohman staat, zulk een dwaas artikel
in haar statuten heeft kunnen schrij
ven.
„X. in Het Centrum haalt uit De
Nederlander, dat de gewraakte passage
in de statuten zou gezet zijn om
sommige protestanten gerust te stel
len, die uit vrees voor Rome met de
katholieken niet willen samenwerken.
„Het moet beteekenen, dat de
protestanten, die meenen, dat de ka
tholieken niet grondwettelijk kunnen
regeeren, zouden worden gerustgesteld.
„Kan het zonderlinger?
„Sommige bladen zeggenpraat er
maar niet verder overde Unie zal
met de rechterzijde medewerken en
dat is ten slotte voldoende.
„Maar 't is ons niet hetzelfde, met
wie wjj medewerken.
„En als wij moeten samen arbeiden
met menschen, die omtrent ons grove
misverstanden in de wereld brengen,
dan passen wy voor zulke vriendschap.
„De katholieken hebben menig
offer gebracht aan de loyale samen
werking, en al kunnen wjj het be
grijpen, dat er onder het protestantsche
volk nog velen leven, die van de
vooroordeelen der vroegere eeuwen
het noodige hebben overgenomen, de
leiders kunnen weten, dat de Neder-
landsche katholieken het wantrouwen
niet verdienen, waarmede de Cbrist.-
Hist. Unie hun tegemoet is getreden.
„Een lid der Christ.-Hist. Unie zou
bij een Kamerverkiezing onze stem
niet hebben, nimmer, tenzij hjj de
gewraakte clausule uit zijn program
zou verloochenen.
„Er is nog een reden om die
clausule te veroordeelen.
„In gemengde districten, waar
katholieken, antirevolutionnairen en
christ.-historischen plegen samen te
werken, kan men dikwijls wel 'n
lid der twee laatstgenoemde partijen
gekozen krijgen, doch maar zelden
een katholiek.
„Klagen de katholieken daarover,
dan zeggen de leiderswij kunnen er
niets aan doenw(j doen ons best
genoeg, maar een deel onzer kiezers
is niet te bewegen om te stemmen
op een katholiek. Jarenlange samen
werking zal dit euvel doen verdwijnen.
„De houding der Christ.-Hist. Unie
zal het euvel niet alleen verergeren,
doch onuitroeibaar maken."
Donderdag maken eenige klassen
van de openbare lagere school 3de
soort in de Beekstraat, een school
reisje naar Amsterdam.
De heer H. Rademaker, onder
wijzer aan de openbare lagere school
3de soort in de Beekstraat, komt voor
op de voordracht voor onderwijzer
bij het openbaar lager onderwijs te
Nijmegen.
Voor den Doopsgezinden kring
wordt Zondag a.s. des morgens half elf
een godsdienstoefening gehouden in het
Logegebouw, waarin als spreker zal
optreden Ds. G. Wuite van Arnhem.
Zondag 26 Juli, a.s. des morgens
half elf, zal in de Remonstrantsehe
kerk als spreker optreden Ds. A. H.
Haentjens van Haarlem.
Door de H. IJ S. M. werd gis
teren aanbesteed: Bestek 1117: De
levering van bouten enz. ten behoeve
van de Centrale Werkplaats bij Haar
lem en de wagen werkplaats bij Amers
foort. Minste inschrijvers: Smit en Blok
Arasterdam. Perc. 1 f 5888,59 Boulon-
nerie et l'arminoire Gilson La Croyère
Perc. 2 f 1859,35Tb. Ehrenreick, Ober
kassei, Perc. 3 f 1076.05Perc. 4
f550,50; J. L. H. Smits Co., Am
sterdam. Perc. 5 f 639.S0, Perc. 7
f 14,214,95; Soc, Ann. Fabrique des
boulons de la blanchisserie, Marcinelle.
Perc. 6 f9570,16.
Ten overstaan van notaris A.
P. Schroder werd hedenmiddag de villa
Lisiduna met omliggend terrein, ver
kocht voor f15910.
Heden werd aanbesteed het bou
wen van een politieposthuis op den
Soesterweg. Minste inschrijver was
H. Lablans, voor f2200, aan wien het
werk gegund is.
Zondag werden de lawn-tennis-
wedstrijden te Utrecht voortgezet
met, voor Amersfoortsche dames en
heeren, den volgenden uitslag.
Open heeren enkel spel.
Tweede ronde. Nadat de
„games" met 57, 62, 3—0 door
W. Stroïnck, te de Bilt, gewonnen
wordt, trekt A. C. W. Noorduyn Jr.,
te Amersfoort, zich terug; C. G. Reyn-
ders, te Amersfoort, slaat W. Louis,
te Utrecht, met 6—2, 61.
Derde ronde. W. M. v. d. Breg-
gen, te Utrecht, slaat jhr. Trip, te
Amersfoort, 86, 6—1; C. G. Reyn-
ders slaat D. J. „Pellekop" met 8—6,
6—4.
Halve beslissing. O. Blom
slaat C. G. Reynders 63, 6 3.
Open dames enkel spel.
Tweede ronde. mej. M. C. E,
Reynders slaat mej. S. Blom met
10—8, 6—1.
Heeren enkel spel met
v o o r g i f t.
Tweede ronde. H. W. Coenen
w. o.
Derde ronde. H. W. Coenen te
Amersfoort w. o.
Derde ronde. H. W. Coenen
slaat C. van Duin (-j- 4/6) met 4—6,
6-2, 6—3.
Open dames dubbel spel.
Derde ronde. Mej. A. en D.
Blom slaan mej. M. G. Reynders en
mej. G. Wesseling met 63. 6—3.
Gemengd enkel spel.
Eerste ronde. J. H. Schulz van
Haegen slaat F. Noorduyn Jr. met
63, 63, E. van Gelder w. o.
Tweede ronde. Jhr. Trip slaat
W. „Holly" te De Bilt met 4—6,
6—2, 6—0; mej. D. Blom slaat E.
van Gelder te Amersfoort met 57,
6—2.
Derde ronde. P. Anys slaat jhr.
Trip met 6—3, 68, 6—3.
Open heeren dubbelspel.
Derde ronde. H. W. Coenen en
C. G. Reynders slaan Chr. Tjeenk Wil
link en Bommel van Vloten met 64,
4—6, 6—2.
Uitslag van Maandag.
Open gemengd dubbelspel.
Halve beslissing. Miss „Oran
je" en Roldanus, slaan miss X en C.
G. Reynders met 6—2, 6—0.
Heeren enkelspel metvoor-
gift.
Halve beslissing. H. W.
Coenen, Amersfoort, slaat B. ter Haar
Romeny, de Bilt, met 6—1, 5—7,
6—0.
Eindbeslissing. J. Borren,
Breda, slaat H. W. Coenen, Amers
foort, 6 2, 5—7, 119. (Deze wed
strijd was zeer spannend.)
Open Heeren Dubbel-spel.
Halve beslissing. C. A.
Tjeenk Willink en A. P. Tjeenk Wil
link, beiden te Groningen, slaan C.
G. Reynders en H. W. Coenen, bei
den te Amersfoort, met 62, 4—6,
10—8.
BAARN. De verplichte nummers
voor het op 29 en 30 Juli alhier te
houden muziekconcours zijn: Fan
farecorpsen (31 Yereenigingen).
Afd. IV. „Aurore" phantaisie, H.
Jac. Parès.
Afd. UI. „Souvenir Du Puy de
Dome", Rhapsodie Montagnarde, P.
Kelsen.
Afd. II. „Les Rives de la Dordogne",
phantaisie, E. Pontet.
Afd. I. „Gloria Musicae", L. Ble-
mont.
Afd. Uitmuntendheid. „Paix et
Fraternité", Grande Marche, O. Coque-
let.
H armoniegezelschappen.
(26 Vereenigingen).
Afd. IV. „Richard Coeur-de-Lion",
Opéra de Gréty, Blancheteau.
Afd. III. „Fantaisie Ballet", L.
Blémont.
Aid. II. „Adieu Bourgogne", Ouver
ture, F. Mourgue.
