WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINlNENLAN X
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.
Langs den Meg.
MEDEDEELING EN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 23 Juli 1908.
Hoogste barometerstand 769.9 m.M.
te Hortalaagste 752.2 m.M. te
Seijdisfjord.
Verwachting tot den avond van 24
Juli 1908.
WindZwakke uiteenloopende
wind.
Gesteldheid van de luchtLichte
bewolking droog weer.
Temperatuuriets warmer, koele
nacht.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 765 m.M.
•Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 68
Laagste hedennacht F. 50
Hedenmiddag 12 uur F. 74
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
Temperatuur van het water op
Donderdag 23 Juli des morgens 7 uur
62° F.
een rang zal verhoogen.
Men vraagt zich af, waar de Otto-
maansche regeering het geld onge
veer een kwart millioen Turkscbe
ponden moet vinden om de uit
„deze bevordering voortvloeiende kosten
te betalen.
Zooals men zich herinneren zal, trok
het tijdens de eeiste onlusten in Perzië
sterk de aandacht, dat het Duitsche
gezantschap, in tegenstelling met de
Engelsche legatie, weigerde de ver
volgde vluchtelingen op te nemen id
haar gebouw.
In eeD blikbaar officieus telegram
uit Berlyu aan de Kölnische wordt
tbans getracht deze handelwijze te
verdedigen met het betoog, dat in het
onderhavige geval geen sprake Was
van menschen, die zich uitsluitend
om lijfsbehoud tot het Duitsche ge
zantschap richtten, maar van talryke
troepen partijgangers in een burger
oorlog. Het Duitsche gezantschap kon
deze vluchtelingen niet opnemen, zon
der party te kiezen in een binnen-
landsch geschil. Ter wille van de neu
traliteit moesten dus deze menschen
worden afgewezen.
DUITSCHLAND.
De directie van de> werf Vulcan"
zendt aan de Duitsche bladen een
breede uiteenzetting over de uitsluiting,
waarin z(j beweert dat de toestand der
klinkers niet zoo hard is als dezen
beweren. In de vergaderingen der klin
kers werd betoogd dat dezen sedert
begin Mei elf uur per dag arbeidden,
en zelfs verleden week 24 uur aan één
stuk.
Hiertegenover betoogt de directie
der werf dat de dagelijksche arbeids
tijd der klinkers nooit meer dan 9|
uur bedraagt en op de loondagen 8\
uur. Het gemiddelde dagloon bedroeg
3.23 Mark, terwijl het gemiddeld dag
loon in Stettin 2.5 Mark bedraagt.
De directie wijst er op, dat b(j een
haastwerktop Donderdag 271 kiinkers,
op Vrijdag 481 klinkers wegbleven
In een vergadering der uitgeslote-
nen werd geprotesteerd tegen „de
uitsluiting van 7800 vlijtige werk
lieden door een uiette rechtvaardigen
brutaliteit der directie". WanDeer de
arbeiderscommissie en die uit den oond
der klinkers door de directie waren
gehoord, had de uitsluiting vermoede
lijk kunnen vermeden worden. De
arbeiders echter hebben den indruk,
dat de uitsluiting door do directie ge
wild is, om de overeengekomen boeten
voor te late aflevering to voorkomen,
want het schijnt onmogelijk op 22
Augustus het oorlogsschip „Ersatz
Württemberg" van stapel te laten
loopen, zelfs indien de klinkers 13 uur
per dag werkten.
Is deze opvatting juist, dat de werk
lieden om die reden uitgesloten zijn,
dan kan die handelwijze niet genoeg
worden afgekeurd.
Het Duitsche rijk telt, volgens
de opgaven van het pas verschenen
Statistisch Jaarboek, thans 63,017,000
inwoners, tegen 62,097,000 op de helft
van verleden jaar en 61,177,000 op de
helft van 1906.
In 1871 had Duitschland 40,997,000
inwoners. Sinds de stichting van het
Duitsche rijk is de bevolking dus met
ongeveer 22 millioen of ruim 53 per
cent toegenomen.
BELGIË.
De „Indépendance" noemthetbericht
van een aanslag op den koning, be
slist ODjuist.
FRANKRIJK.
Buiten de staking van het perso
neel op de Seinebooten zijn er te
Parijs voortdurend moeilijkheden met
de grondwerkers, die bezig zijn met
de uitbreiding van den Métropolitain,
den ondergrondschen electrischen spoor
weg. Er is geen eigenlijke slakiDg,
maar de aannemers hebben steeds last
met de werklieden, die om een haver
klap moeite maken, hooger loon be
dingen, zelf de opzichters willen uit
kiezen, enz. Telkens loopen ze bij
troepjes weg. Zoo is er groote ver
traging in het werk en het gevolg is
dat ook bovengronds allerleisloopings-
werk, hetwelk reeds einde Mei gereed
had moeten zijn, nog altijd stil ligt
en men dus daar niet kan beginnen
te bouwen. Er zijn besprekingen ge
weest tusschen den prefect van de
Seine en de technische ambtenaren,
maar alles schijnt af te stuiten op den
onwil van het werkvolk.
PORTUGAL.
Bij het onderzoek, ingesteld door de
commissie, die de verleende voor
schotten aan het kouinkljjke huis moet
nagaan is o.a. gebleken, dat een ge
neraal, die een betrekking aan het
hof bekleedde, met een jaarlijks trae-
tement van 10.000 fr., ineens een
voorschot kreeg van 250.000 fr.
Twee anderen ontvingen 625.000 fr.
Nog niet lang geleden werd een van
dezen laatsten benoemd tot gouver
neur van een der Portugeesche be
zittingen in Afrikah(j haastte zich
een jaar tractement vooruit te vragen
en nam kort daarop zijn ontslag
zonder een cent te verrekenen I
De regeering heeft besloten aan de
Kamers een lijst voor te leggen van
personen, die voorschotten ontvangen
bebben men vermoedt, dat het schan
daal met het oog op de positie der
belanghebbenden, reusachtig zal zijn.
Nederland en Vene
zuela. Reuter seint uit New-
York
Blijkens berichten uit Caracas van
21 dezer, heeft President Castro den
Nedeilandschen zaakgelastigde, den
Minister-resident J. H. De Reus uit
gewezen.
De Minister van Buitenlandsche
Zaken zond den heer De Reus zijn
paspoorten met een schrijven, waarin
hem wordt meegedeeld, dat naar aan
leiding van do gedachten door De
Reus in zijn brief van 9 April neer
gelegd, de President hem niet in staat
acht om als vriendschappelijk bemid
delaar te dienen in betrekking tusschen
Venezuela en Nederland.
De brief van De Reus zoo meldt
een nader telegram is waarschijnlijk
een antwoord op het verzoek van
Castro, dat Nederland een meer
krachtig toezicht zal uitoefenen op de
Nederlandsche schepen, varende tus
schen Lagnaica (La Guayra?) en
Curasao, waarop herhaaldelijk Vene-
zolaansche revolutionnairen ontvlucht
ten onder aangenomen namen.
Dit is voorafgegaan aan de on-
eenigheid, veroorzaakt door het sluiten
van de haven van Curasao voor
Venezolaansche schepen, in verband
met de pest in Lagnaica.
Motor- en Rijwielwet.
Door den Nationalen Bond voor Vreem
delingenverkeer in Nederland is een
adres verzonden aan de Eerste Kamer,
waarbij naast de bezwaren door de
Nederlandsche Automobiel Club ont
wikkeld, nog Dieuwe op den voorgrond
worden gesteld.
1. De voorgestelde bepaling zal
groot nadeel toebrengen aanhet. Vreem
delingenverkeer, daar de invoering der
voorgestelde bepalingen het gevolg zal
hebben, dat Nederland als zoodanig
wordt vermeden, evenals indertijd het
geval is geweest met Zwitserland.
2. De voorgestelde bepaling zal
tevens nadeel toebrengen aan het bin-
nenlandsch automobiel-verkeer.
3. Door de voorgestelde bepaling
zal zeer groot nadeel worden toege
bracht aan de nationale welvaart.
Automobilisten zijn over het. alge
meen vermogende reizigers en van hun
verkeer profiteeren de industrie en de
neringdoeudeu in ruime mate.
Neemt nu het verkeer der buiten
landsche automobilisten af en de
trek naar het buitenland van de
Nederlandsche automobilisten toe, 't
geen ongetwijfeld bet gevolg zal zijn
van de aanneming van bedoeld ont
werp, zoo zal in beide gevallen de
natiouale welvaart hiervan ernstige
schade ondervinden.
N e d e r 1. Bond voorVrou-
wenkiesrecht. Tot presidente
van den Ned. Bond voor Vrouwen
kiesrecht is gekozen mevr. W. Wy-
naendtsFrancken Dyserinckte 's-Gra-
venhage.
Mr. v. HOUTEN EN MINISTER
NELISSEN.
De Zutphensche Courant
vraagt wat onze minister van justitie
doen moet met den raad bem, in zake
het Arbeidscontract, gegeven door mr.
v. Houten in diens jongsten Staat
kundigen Brief.
„Moet gij" vraagt de Z u t p h.
Ct. „het oor leenen aan de vlei
en dreigtaal van de ouden politicus,
die u, den nieuweling in de politiek,
op het rechte pad wil brengen En
zoudt ge zoodoende middellijk gedwon
gen worden tot het verrichten vaD
hand- en spandiensten voor mr. van
Houten, die een hoogst genoegelijk
uur zou beleven zoo hy aan zyn ouden
vrijz.-dem. tegenstander het Arbeids
contract, het werk zijner handen, weer
zag ODtgaan
„Zwaar en moeilijk is uw keus. Uw
karakter en uw juridiek geweten kun
nen u den juisten weg niet meer wij
zen, zoo ge geloof slaat aan mr. van
Iiouten's advies.
„Maar er is andere uitkomst. Juris
ten zyn 't nu eenmaal niet altijd eens.
Dat is ook gebleken by de behande
ling van het Arbeidscontract in de
Tweede Kamer. Daar is na maanden
lange, zorgvuldige overweging deze
„Grondwet voor den arbeid" tot stand
gekomen. Daar is de bedoelde bepaling,
schoon niet geheel onaangevochten,
met groote meerderheid er door ge
gaan, onder instemming van een er
kend bekwaamd jurist als mr. Loefï.
In hem kan ook minister Neiissen
vertrouwen stellen. Al geeft hy zelf
de voorkeur aan een andere regeling
der competentie-vraag, dit behoeft hem
allerminst te beletten de wet. te helpen
invoeren., Sterkpreerbied vooreen
eenmaal gevallen beslissing waarvan
men de zekerheid heeft dat ze niet
genomen is in onwetendheid, onnaden
kendheid, onbewustheid of onnoozel-
heid, maar wel degelijk na zorgvuldige
en nauwgezette overweging, behoort
den minister van justitie er toe te
brengen desnoods zijn zetel te offeren
om te volbrengen wat in redelijkheid
van hem geëischt mag worden.
„Want doet hy dat niet, laat hy
zich leiden door mr. van Houten's
raad, dan zet bjj de gansche aange
legenheid weer op losse schroeven.
Dan is dit groote stuk sociale wet
geving, dat beoogt sociale bevrediging
te brengen, weer ongedaan gemaakt,
wie weet voor hoeveel jaren. Dan is
de rechtszekerheid, welke deze wet
den arbeider brengen gaat, zyn rech
ten tegenover zijn werkgever nauw
keurig gaat regelen en zijn plichten
omschryft, dan is de afbakening
der bevoegdheden van den werkgever
welke hem niet heden alleen plichten
oplegt, maar ook duidelijk omschreven
rechten tegenover den arbeider ver
leent dan zijn al de opgewekte
verwachtingen, welke zooveel jaren
al om bevredigend riepen, weer gansch
en al te loor gegaan.
„Mr. van Houten mag zich op zoo'n
loop van zaken bij voorbaat verheu
gen wij en allen die van den
wetgever verwachten een deugdelijke
regeling van rechten en plichten voor
werkgever en werknemer beiden, we
zouden er ons ten zeerste over be
droeven. En daarom hopen we, dat
minister Neiissen doen zal wat van
hem gevergd mag worden en dat hy
eindelijk het Arbeidscontract zal
helpen invoeren."
NEDERLANDSCH CONSER
VATISME.
Land en Volk schrijft:
Het Nederlandsche conservatisme,
gezond en ongezond, beleeft, na den
val van het kabinet-de Meester, een
gulden tijd.
Met de meeste vrijheid en weelde
ademt het en bloeit het op in zijn
aioude bolwerk, de Eerste Kamer.
Mochten sommige vrienden in het
kabinet-Heemskerk zich nog illusies
hebben gemaakt, dat eenig doortas
tend hervormingswerk zou kunnen
gelukken, wanneer de Volksvertegen
woordiging het slechts ontvangen
mocht uit niet-profane hand, dra wer
den zij ontgoocheld. Zoodra er een
radicaal luchtje aan is, wordt het
geweigerd.
Eerst liep de minister Bevers tegen
de lamp, toen een ontwerpje naar
Staatsexploitatie wees. Thans komt
zijn collega Neiissen aan de beurt,
die met kracht en voortvarendheid,
zyn landgenooten aan snel recht wil
heljsen. De excepties van het ge
zonde en ongezonde conservatisme
r(jzeti als paddenstoelen uit den ver-
molmendeu bodem: riiet zóó en niet
nu.
Het zal den organen der rechter
zijde wat baten, of ze al roepen wij
willen niet conservatief, wy willen
slechts Chiistelijk! Het conservatisme
zal hun dat anders leerenzoo al
niet in do Tweede Kamer, dan in de
Eerste. Het is baas, en zal voorloopig
wel baas blijven.
Agenda voor de Openbarej Ver
gadering van den Raad der Gemeente
Amersfoort op Dinsdag 28 Juli 1908,
des namiddags twee ure.
1. Voorstel van B. en W. tot be
noeming eener onderwijzeres aan de
Meisjesschool.
2. Voorstel van B. en W. tot be
noeming eener tijdelijk buitengewoon
leerares in de Gymnastiek aan de
Hoogere Burgerschool.
3. Voorstel van B. en W. tot split
sing van de 3 klasse der Openbare
Jongensschool.
4. Voorstel van B. en W. omtrent
verlenging van verlof van Mejuffrouw
de Bruyn.
5. Voordracht ter benoeming van
leden van het College van Zetters.
6. Voorstel van B. en W. tot
nadere vaststelling der jaarwedden
van leeraren aan de Hoogere Burger
school.
7. Rapport van B. en W. betref
fende een adres van de afdeeling
„Amersfoort" van den Bond van
Nederlandsche onderwijzers, inzake het
ontslag van eene onderwijzeres.
S. Rapport van B. en W. betref
fende een schrijven van J. Broek-
huijsen inzake aanslag in het ver
gunningsrecht.
9. Nader voorstel van B. en W.
inzake verbetering van het Kruispunt
van de Bergstraat, Arnhemsche weg
en Leusderweg.
10. Ie supplotoir kohier van de
plaatselijke directe belasting
11. Reclames van plaatselijke di
recte belasting.
12. Afschrijvingen van plaatselijke
directe belasting wegens vertrek of
overlijden.
13. Ind ening gemeente rekening
over 1907.
Zondag 2 Augustus zal van
hier uit een pleiziei tocht worden onder
nomen met de stoomboot „Burge
meester van Amersfoort" naar het
eiland Marken.
De schietvereeniging „Prins
Hendrik" alhier zal vermoedelijk deel
nemen aan het Nationaal Scbietcon-
cours te Arnhem.
Een paar, hier ter stede, dat
eenige jaren geleden in ondertrouw
was opgenomen, doch toen, om ver
schillende redenen de bruiloft moest
uitstellen, is thans weder ondertrouwd.
(Amerstoortsche Kroniek en Critiek).
IX.
Wij hebben Sint Margriet achter den
rug. Ouderwetsche menschen gelooven
stellig, dat, wanneer het op dien dag
regent, de natuur zich ze^weken lang
met diezelfde werking bezig houdt.
Ik heb dien dag eens nauwkeurig de
weergesteldheid gecontroleerd en heb
bevonden ;dat het des avonds noch
droog, noch nat was zooiets tusscben-
beiden inzoodat ik helaas niet met
zekerheid aan mijne lezers kan meê-
deelen, wat ons de eerste zes weken
te wachten staat, 't Kan beide kanten
uit. Ik zou er den Enkhuizer almanak
eens op na kunnen zieD, maar eerlijk
gezegd, heb ik mijn vertrouwen in de
Antonio Magino's wel een beetje ver
loren sedert ik kennis heb gemaakt
met iemand, die almanakken fabriceer
de. Hy voorspelde regen en mooi weer,
vorst en dooi. Als de voorspelling niet
uitkwam, lag dat niet aan hem hij
behandelde de zaak grondig. Voor
eene wintermand had hij een aantal
papiertjes met vorst en dooi, voor eene
zomermaand een met mooi weer en
regen of wind. Die werden in een bus
gedaan en hy trok de voorspellingen
daaruit als bij eene loterij. Soms cor
rigeerde hij ze, als de op die manier
verkregen voorspellingen er al te on
waarschijnlijk uitzagen. En misschien
waren er menschen, die zijne weei-
voorspellingen geloofden. Want zoo
onwaarschijnlijk kan men niet liegen,
of er zijn altijd, die geloof slaan aan
de dingen, die men hen debiteert.
Intusschen ziet het er met dezen
zomer maar droevig uit(men houde
in het oog, dat deze brief Maandag is
geschreven) in deze tijden, waarin
zachte zefirs ons moesten omzweven
en een lachende zou ons uit de huizen
moest lokken, loeien noordooster stor
men en worden wij onthaald op eene
volledige verzameling neerslagen. Van
buitenzitten geen quaestie en de con
certen van het vijfde in Amicitia zyn
dan ook slecht bezocht. Dat is erg
jammer, want de kapel van den heer
Bikkers kan veel te genieten geven
het is een lust sommige fantaisien
uit groote opera's te hooren vertolken.
Kenners vinden dat het korps, vooral
wat het hout betreft, genoemd mag
worden.
Het is eene aantrekkelijkheid van
Amersfoort te meer; en daar ben ik
weer in de gelegenheid mijn stok
paardje te berijden, dat we dit alles
meer in het land moeten bekend
maken, om ons deel te krygen van
den trek der vreemdelingen.
Eerst myn dank aan een paar lezers
van mijn vorigen brief. De een zond
mij een aardig reclame-zegel, geschikt
om op den achterkant van couverten
te plakken en de ander een boekje,
destijds uitgegeven door den heer P.
H. van Haselen, getiteld „Amersfoort
als woonplaats". Ik kende het niet,
anders had ik er zeker melding van
gemaakt, 't zou geen kwaad zijn, als
dit boekje eens werd herdrukt
herzien natuurlyk ook, omdat veel
sedert den eersten druk is veranderd
en in het land werd rondgezonden.
Een paar dagen na mijn lofzang op
den Berg, verscheen in Amersfoortsch
Dagblad een enthousiast artikel over
de mooie ligging en de gezonde lucht
op dien Bergbovendien is het my
bekend dat de reclame-commissie uit
„Handel en Nijverheid" grootsche
plannen heeft, wat middelen betreft
om vreemdelingen naar hier te lokken.
Men is dus wakker en dat is al heel
wat.
Toch wil ik nog de aandacht van
de aangewezen personen in deze ves
tigen op een artikel, dezer dagen in
bet Handelsblad verschenen over den
Hoofdcursus ter opleiding van officier
te Kampen. Daarin wordt o.a. gezegd
„De Hoofdcursus dient grondig te
worden gereorganiseerd en te worden
verplaatst naar een groot garnizoen
met verschillende wapens en gezonde,
aangename omgeviDg, waar volop ge
legenheid is tot practische vorming
onder aanstaande officieren.
Menige garnizoensplaats zou er
hoogen prys op stellen den Hoofd
cursus binnen hare muren te herber
gen en voor het Ryk gunstige aabie-
dingen zullen zeker niet uitblijven.
Op den duur zal een verplaatsing
economisch blijken."
Welnu, Amersfoort heeft een groot
garnizoen met verschillende wapens
en ligt in een gezonde en aangename
omgeving.
Men denke hier bijtijds over.
Nu ik toch op militair terrein ben
aangeland, nog het volgende
Ik heb dezer dagen een deel onzer
militairen zien uiti ukken in wat men
naar ik meen, Khaki-uniform noemt.
Mooi is auders.
Het is een neutrale kleur, in den
smaak van die zindelijke juffiouw,
die altijd een servies kocht, waarop
men niet licht vuile randjes kon zien.
De Engelschen gaan door voor prac
tische lieden en zy zyn het dan ook,
die voor hunne soldaten deze stof
hebben uitgevonden, eon stof in de
kleur van den bodem, die niet in
't oog valt. Want zich te verbergen
schijnt de eerste regel te zyn van
den modernen oorlog. Het mooie gaat
er af dat is zeker.
Waar zjjn de schitterende uniformen,
waarin Napoleon zijn troepen kleedde?
Zij waren een der regeermiddelen van
den soldatenkeizer. De man ook is
een ijdel wezen en de tressen en het
goudgalon hebben menigeen in levens
gevaar gebracht. De soldaat en meer
nog de officier, was trotsch op zijne
uniform. Toen indertijd Louvois de
uniformen der officieren meer in
overeenstemming met die der soldaten
wilde brengen, kreeg hy van een
kapitein, die in scharlaken rood met
goud als een vlam den vijand tege
moet trad, het antwoord, dat zij, met
alleen eerbied voor zijne Excellentie,
geen andere kleeding zou aantrekken.
„Want de myne", zeide hy, „heeft
het dubbele voordeel, dat mijne sol
daten mij zien en dat zy de kogels
der vijanden aantrekt."
Ik ban niet zeggen, of hy in zijn
mooi pak is doodgeschoten, maar hy
had er in elk geval iets voor over.
Als deze man de Khaki-uniform
eens kon zien 1
FLANOR.