DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. No. 165. ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1908. 5e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER". Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. De Eerste Kamer en het recht van amendement. FEUILLETON. È4 BUlTENLAiNÜ. EEMLAN9EH Hoofdredacteur B>. G. RIJKENS. AboimementspriJ a Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.— Franco per post id. - 5.60 Per 3 maanden id. - 1.— Franco per post id. - 1.40 Afzonderlijke nummers- 0.05 Bureau: BREEDESTRAAT 18. Telefoon Interc. 62. Prijs der Advertentlën Van 1 tot 5 regels Voor iederen regel meer Buiten het Kanton Amersfoort per regel (Bij abonnement belangrijke korting.) 1 0.40 - 0.08 - 0.10 Dezer dagen hebben we in ons si Persoverzicht een stuk overgenomen van mr. Aalberse over het minder wenschelljke van de toekenning van het recht van amendement aan de Eerste Kamer. We hebben dit met genoegen ge daan, omdat we geheel met dat oor- t deel instemdendoch over die zaak is hiermede, naar het ons voorkomt, nog niet uitgepraat. Men heeft het van zekere zijde vaak doen voorkomen, alsof de vrij zinnigen eigenlijk van meening zouden zijn dat de Eerste Kamer een ver- ouderde instelling is, die hoe eer hoe beter maar moet worden afgeschaft. Dit is onjuist. Men kan onvervalscht democraat zijn en toch gestemd voor scthet behoud van een Eerste Kamer. Doch het spreekt vanzelf, dat men ®^dan met Eerste Kamer niet bedoelt ïdieen verouderde belangenvertegenwoor diging als het Engelsche of het Prui sische Hoogerhuis, dat men niet de 'orl Nederlandsche Eerste Kamer wenscht _te behouden gelijk zij thans bestaat, doch een Eerste Kamer, op andere wijze saamgesteld, liefst zoo, dat zjj pn meerdere waarborgen van bezadigd heid en bezonken wijsheid geeft dan ^de Tweede Kamer, doch altijd zoo, iaa.dat hare wijze van samenstelling een- isa-voudig en tegenover ieder belang en iederen stand billijk is. Zjj is niet een ondemocratische ^instelling, de Eerste Kamer. Dua Wij hebben nog wel gaarne een Eerste Kamer, een controleur, die de i"eTweede Kamer controleert en de iaD zelfoverschatting van die Kamer tem- i ;.pert. Maar ter controleering en intooming ziévan die Tweede Kamer heeft zij niet ongnoodig het recht van amendement. .zié- i.m sse'i as I ken door MARYLLE MARKOVITCH. (naar het fransch). 2) l Dat is zoo, vaderdoch ik ben P met mijn kudde tot in de vallei afge- J, daald, ten einde te vernemeD, hoe het P met den oorlog staat. O, - Welnu a De jongeling naderde den grijsaard, boog zich eerbiedig voor he en kuste hem te hand. lines' Welnu, vader, de toestand is j^j'.eer ernstig. De tijdingen worden met len dag onrustbarender. Generaal f 3aratinsky wint voortdurend terrein ichamyl heeft in Weden eene wijk- J ilaats gezocht. De stelling is gunstig, y Ie plaats zorgvuldig versterktdoch 4 ndien het Baratinsky [mocht geluk- ed, Schamyl er uit te verdrijven, dan 5 het met de onafhankelijkheid van n Kaukasus gedaan. En hoe is de stemming van de dvolking aan deze zijde der bergen? Aly kon een wanhopig gebaar niet yderdrukken. Waarom wilde de Staatscommissie toch dat recht aan de Eerste Kamer verleenen In hoofdzaak om de Kamer zuiverder als Kamer te kunnen doen beraadslagen en stemmen, om vertra ging te voorkomen, in één woord, om de Eerste Kamer in hoofdzaak den zelfden onmiddellijken invloed op de wetgeving te verleenen als de Tweede en om grooter harmonie te doen komen tusschen de beide kamers. Maar wat beteekent de groote zui verheid van beslissing, de bespoediging, de harmonie, als de Eerste Kamer een latere en minder directe afdruk is van denzelfden volkswil als de Tweede, als zjj dus al nooit het gezag van de Tweede Kamer zal kunnen hebben? Het komt ons voor, dat de argu menten van het lid der Staatscom missie, prof. Oppenheim, die tegen het verleenen van het recht van amendement was, nooit afdoende zjjn weerlegd en citeeren uit de nota van dezen professor, die van de verleening van dit recht vreesde wijziging van het staatsrechtelijke karakter der Eerste Kamer, het volgende: „Zwaarder intusschen moet deprm- cipieele bedenking wegen, die de ondergeteekende ontleent aan de plaats, die de Eerste Kamer inneemt en, zijns inziens, moet behouden in ons staats bestuur. De beperkte bevoegdheid, die zij bezit, brengt teweeg—en dit juist verklaart den heilzamen invloed dien de Eerste Kamer uitoefent en het ver. trouwen dat in haar wordt gesteld dat haar taak zich oplost hierin den algemeenen gang van wetgeving en bestuur te bewakenvan denk beelden en eischen, waarvan het twijfel achtig is of z(j niet veeleer uitingen zijn van eene oogenblikkeljjke, voor bijgaande strooming, dan van de hechte, wèlgevestigde volksovertuiging, de doorvoering en bevrediging tijdelijk op te houdende Tweede Kamer af te houden van het toegeven aan de dub Aan deze zijde is men weerloos de ontmoediging sluipt in aller hart. De kust der Zwarte Zee wordt van Anapa tot Soukhoum-Kbale door de Russen geblokkeerd, zoodat zelfs onze moedigste bergbewoners ternauwer nood eenige verbinding met de Turk- sche smokkelaars kunnen onderhou den. Het gebergte en het woud zijn de eenige toevluchtsoorden, die ons over blijven. Maar wie kan ons zeggen tot hoe lang? Ginds in de eerste val leien, aan den voet van den Kara Jaila (zwarte berg) werken de Russen met het geweer aan den schouder en den ponjaard tusschen de tanden. Weet gij, wat zij daar maken? Een wegJa, een weg, dwars door de vlakte, het moeras en het woud; een weg tot aan den voet van het gebergte. Zoo gaat het reeds sedert jaren I Zij slaan bruggen over onze stroomen, kappen of verbranden ons kreupel- bosch en dempen onze poelen. Nog eenigen tijd, zeg ik u, en de arend zal geen plaats meer kunnen vinden, om zijn nest te bouwen; zjj zullen het ge bergte geëffend hebben en er zal niets meer te vinden zijn van hetgeen eens de Kaukasus en het land der Tscher- kessen was I Trillend van smart en toorn zonk Aly op een bank neer en verborg het laat in beide handen. Toen hief de bele verzoekingte offeren aan een waan van den dag en tegenover de rechten der minderheid met gering schatting te staan. Met die roeping strookt de beoordeeling van de wets ontwerpen in hun geheel; de toetsing van hun hoofdbeginselen aau de Grond wet en aan het landsbelang; de reken schap, dat al de, by de aanhangige regeling betrokken, belangen zijn in aanmerking genomen en afgewogen tegen elkaar. Maar met die roeping strookt niet het onderzoeken door de Eerste Kamer, op hare beurt, van de wetsontwerpen in al hun bijzonder heden het overdoen van den gan- schen, door de Tweede Kamer ver richten, wetgevenden arbeid, dien deze tak der Vertegenwoordiging de ervaring leert het niet licht op neemt het maken, kort en goed, van de Eerste Kamer tot een volledige tweede instantie van wetgeving. Daar onder kan haar aanzien alleen lijden. Lijden, ook in dit opzicht ,dat het haren arbeid, en daarmede het getal en den duur harer vergaderingen, ongemeen zal vermeerderen, met het gevolg dat uitstekende krachten, die nu zich voor het lidmaatschap beschikbaar stellen kunneD en willen, dan daarvan zullen moeten afzien." DE TOESTAND IN TURKIJE. Een zeer belangwekkenden brief van zjjn berichtgever te Konstanti- nopel over den tegenwoordigen toestand in Turkije deelt de Matin mede. De schrjjver verhaalt hoe sultan Abdul Hamid achtereenvolgens al zjjn trouwe dienaren, in welke hij een blind ver trouwen stelde, beeft laten vallen, hoe hy zich stuk voor stuk het eene privilege na het andere heeft laten ontrukken, hoe hij op zijn ouden dag, na een langdurige periode van on beperkte heerschappij, den eed op de grondwet heeft moeten afleggen en hem feitelijk niets anders is over gebleven dan een schaduw van gezag. Twee malen sedert den tijd, dat de grondwet werd geoctroyeerd, heeft hij zich, op de dagen, dat hjj zich naar de Hamidié-moskee begaf, aan zjjn volk vertoond en dan den indruk gewekt, dat hy er welgemoed en vol daan uitzag, maar wie hem van dichterbij konden gadeslaan, bemerkten op zyn gelaat de rimpels van angst en de uitdrukking van vrees. En naast dien officieelen vertegen woordiger van het gezag, wien fei telijk alle macht is ontnomen staat het „Comité van eenheid en vooruit gang", de eigenlijke vertegenwoor- ger, de feitelijke bezitter van de regeeringsmacht, geleid door een bestuur, dat zetelt op een onbekende plaats, maar blijkbaar de teugels strak in handen houdt en dat er voorloopig in geslaagd is de meest heterogene bestanddeelen van het rijk oendrachtig geschaard te houden onder zijn vaan. DUITSCHLAND. Onder de pogingen, welke de Prui sische regeering aanwendt om de bewoners der Poolsche provinciën met geweld te verduitschen behoort thans ook het importeeren van Duitsche spoorwegbeamten en -arbeiders op de voornaamste stations der spoorlijnen in de Oost-Marken. Twee jaar geleden is men er mede begonnen, en daar de proef als geslaagd wordt beschouwd, zal deze thans worden voortgezet. Het spreekt vanzelf, dat deze in gevoerde Pruisische arbeiders beter worden betaald en behandeld dan hun Poolsche collega's. Nu er van alle zijden zooveel geld binnenkomt voor Zeppelin, tracht men van „hoogerhand" een commissie te doen benoemen, die alle giften ont vangen en beheeren zal. De Frankfurter Zeitung verzet zich echter krachtig tegen deze poging tot het onder controle stellen van een spontane volksbeweging. Ook in een bijeenkomst te Dresden van personen uit allerlei kringen werd besloten, dat een krachtige steun voor Zeppelin zou worden georgani seerd, doch dat men niet zou toelaten, dat Zeppelin onder eenige contröle, van welkeD aard ook, zou worden gesteld. grijsaard zich van zyn zetel op. Aan het onzekere zijner bewegingen, aan het beven zijner handen, die een steunpunt zochten en de strakheid van zijn blik kon men gemakkelijk bemer ken, dat hy blind was. Doch toen hij daar zoo in zijn volle lengte overeind stond, in den wijden, bruinen mantel gehuld, met den sneeuwwitten baard over zyn borst uitgespreid, verkreeg hy al de majes teit van een profeet. Met de eene hand op tafel steunend, toonde hij met de andere aan zijn zonen den luitenant vaD Schamyl. Aly, Youssouf, mijne kinderen, het uur der groote besluiten is geko men. Hoort, wat deze man u te zeg gen heeft. Ik zelf, ik ben niets meer dan een weinig stof, hetwelk bet woud weder terugvordert. Doch ik be zit twee zonen. Welnu, het vader land eischt hen van mij opzy behoo- ren mij niet meer toe. Aly, voegde hy er by, zich meer in 't bijzonder tot deze wendende, gij ziet hier voor u Mehemet-Amin, den luitenant van den grooten Schamyl (1), in onze bergen (1) Tot beter verstand der volgende regelen, deelen wij hier mede, dat de langdurige opstand der Kaukasische volkeren (1850 1860) tegen Russische overheersching onder de regeering van Nicolaas I, geleid werd door het gekomen, om een laatste poging te wagen. De imam roept den geheelen Kaukasus onder de wapenen het is thans aan u, mjjne zonen, daarop te antwoorden. Aly boog eerbiedig voor den gast. Dat Allah's zegen op uw hoofd moge rusten eD dat zjjn naam ons tot schutsmuur mogen dienen 1 Terwijl de grijs aard zoo sprak, had zich een licht gerucht in het vrouwen vertrek laten hooren en thans werd er in het lage beschot zachtkens een deur geopend. Een bevallig jong meisje verscheen op den drempel en bleef luisterend staan. Zy was schoon, wonderschoon, van die klassieke schoonheid, waar door de Circassische vrouwen verdie nen als het meest volmaakte type te worden beschouwt, maar meer nog dan door de zuiverheid der trekken, en de regelmatigheid der lijnen on derscheidde zich hare schoonheid door een vreemde en roerende aantrekke lijkheid, die over haar geheel wezen lag uitgespreid. bekende opperhoofd Schamyl, die door het preeken van een nieuwen gods dienst, het Sufisme, een buitengewone geestdrift onder zijn aanhangers had opgewekt. Eerst kort na den Krim- oorlog waren te Russen den Kaukasus geheel meester. Intusschen heeft Zeppelin zelf reeds het initiatief genomen tot het op nemen van een aantal wetenschappe lijke personen onder zijn medewerkers. FRANKRIJK. Men weet nog altijd niets over <ie oorzaak der ontploffing aan boord van den Fransche kruiser Couronne. Het eerste onderzoek van het kanon heeft niets bewezen en de verklaringen der getuigen spreken elkander tegen. Geen enkele kan zeggen of op het oogenblik der ontploffing het sluitstuk hele maal gesloten was of niet. Een nieuw,.nauwkeuriger onderzoek is begonnen. Wederom is een der gekwetsten, overleden, zoodat er reeds zeven dooden *v zyn. Twee liggen nog op sterven. In zijn verslag aan de zeeprefectuur verklaart de bevelhebber der Couronne, dat er nog eeD tweede ontploffing heeft plaats gehad. Een der omstanders hield een kardoes in de hand en deze ont plofte ten gevolge van de eerste ont ploffing. Den ongelukkige werden <i& handen afgerukt en de ontploffing veroorzaakte een begin van brand. De bevelhebber verklaart verder, dat er geen enkele onvoorzichtigheid is be gaan, dat er geen enkele schok heeft plaats gehad en iedereen zijn plicht heeft gedaan. De begrafenis der slachtoffers zal plaats hebben Maandag a.s. op kosten van den Staat. De moesten zullen naar hun woonplaats worden vervoerd. Alle militaire feestelijkheden zyn in af wachting opgeschort. De bevelhebber der Engelsche Middellandsche Zee- vloot heeft een telegram van deel neming gezonden. DENEMARKEN. De „Social Demokraten" is de eenige courant, die op het oogenblik uitkomt, maar nu zyn de beide papierfabrieken in Kopenhagen ook opgehouden het papier hiervoor te leveren. De redactie deelt echter mee dat zy zich op andere wijze gedekt heeft en het blad dus even goed zal blijven uitkomen. Tegelijkertijd is er eene mededeeling uitgegaan van den bond der werk gevers, dat de uitsluiting belangrijk uitgebreid zal worden, wanneer de bestaande geschillen niet spoedig wor den opgelost en is dit niet binnen 14 Hare groote, donkerblauwe oogen, omgeven van gitzwarte wimpers en wenkbrauwen, die de blanke, edel gevormde slapen en de albasten wan gen nog te beter deden uitkomen, her innerden onwillekeurig aan die ge heimzinnige vijvers, welke in de diep ten der wouden onder de dichte tak ken der pijnboomen sluimeren. De kleine, roode mond geleek op de wilde beziën, die de zomerzon langs de pa den doet rijpen, terwijl het hooge, edele voorhoofd door zware, donker bruine vlechten omlijst werd. Een keursljjf van groen fluweel, van boven in een fijnen, witten boezem doek overgaande, omsloot hare ge stalte; verder droeg zy een rooden rok, die tot op de enkels afdaalde,en sierlijke sandalen aan hare kleine voeten. Zooals zjj daar stond, met hare hooge, fiere gestalte achteloos tegen het beschot geleund, scheen zy de verpersoonlijking van het land der Tscherkessen, waarvoor deze mannen gingen sterven. Mehemet-Amin was op zyn beurt opgestaan. Bek, zeide bij, en gij beiden, Youssouf en Aly, ziehier wat de imam my heeft opgedragen u te zeggen Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1