DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. No. 168. WOENSDaG 19 AUGUSTUS 1908. 5e JAARGANG. Uitgave van de Naaml. Venaootsehap „DE EEMLANDER". Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. HALF BLAD. BUITENLAiNP. FEUILLETON. TSA2IAR, binnenland. Hoofdredacteur B>. G. RIJKENS. Abonnementsprijs Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.— Franco per post id. - 5.60 Per 3 maanden id. - 1. Franco per post id. - 1.40 Afzonderlijke nummers- 0.06 Bureau: BREEDESTRAA.T 18. Telefoon Interc. 62. PrijB dar Advertantiën: Van 1 tot 6 regelsf 0.40 Voor iederen regel meer- 0.08 Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10 (By abonnement belangrijke korting.) JONG TURKIJE. De Turksche Regeering gaat steeds voort op den weg der hervormingen. Het is alsof de Sultan eeu Jong-Turk is ge worden. Hij aanbidt wat hij verbrand heeft. Men verneemt thans eerst hoe erg het er eigenlijk wel uitzag in Turkije en hoe noodzakelijk in dien toestand verandering moest worden gebracht. Vroeger durfden de Turken niet spre ken en nog minder schrijven en zelfs de correspondenten van West-Euro- peesche bladen waagden het niet, alles te zeggen. Brieven kunnen door specia liteiten in die kunst zeer gemakkelijk worden geopend en wie onaangename dingen omtrent de Turksche regeering in een buitenlandsch blad vertelde, was, als hij bekend werd, niet veilig. De Sultan leefde in de vrees voor samenzweringen en aanslagen in zijne omgeving vergrootte nog zijne zorgen. Overal waren spionnen die alles over brachten. Als een Turk zich dikwijls vertoonde, niet in maar slechts buiten de gebouwen der vreemde gezanten, als hij dikwijls door de straat kwam waarin de meeste dier gebouwen zijn gelegen, was dat zeer verdacht. Als hij met vreemdelingen verkeerde, als h\j het waagde,een buitenlandsch blad te lezen, als hij verdacht werd ge houden van vrijzinnige denkbeelden, was hij zoo goed als een verrader van den staat en het hoofd jvan dien staat en den een of anderen dag moest hij boeten voor zijne bedenkelijke meenin gen. De correspondent van de .Temps" te Konstantinopel meldde dat een Turk werd gearresteerd, omdat hij des avonds een bijzonder sterk licht op zijn flets had bevestigd. Een spion be weerde dat het een signaallicht was, dienende om teekenen te geven aan andere gevaarlijke menschen. Hij moest dus jvoor den Kadi komen en werd veroordeeld. Het leven te Kon stantinopel was eene kwelling en men mocht die stad niet verlaten zonder verlof, een verlof dat zelden verleend werd. door MARYLLE MARKOVITCH. (naar het fransch). 6) Enkelen evenwel bleven achter. Niet omdat zij den strijd vreesden, doch vast besloten bun eigen bergen tot het uiterste te verdedigen, voelden zij zich niet verplicht zoo ver van huis aan den oorlog te gaan deelnemen. Ruw en ongedisciplineerd als zij waren, konden zij de noodzakelijkheid van eeD concentratie van strijdkrachten niet inzien en vertrokken tegen het vallen van den avond, bevreesd by hun thuis komst het zonder verdediging achter gelaten dorp reeds door de op den loer liggende Russen verwoest te zul len vinden. Twaalf honderd bleven echter, en maakten zich gereed om by het eerste signaal op te breken. Na hun wapen te hebben schoongemaakt, sliepen zij eenige uren op het zachte mos in de schaduw der pijnboomen, waarop zij zich aan het afscheidsmaal vereenig- den. Reeds des morgens had Thamar Daarbij kwam dat patriottische Tur ken zich ernstig bezorgd maakten over de toekomst van hun vaderland. Het despotieke bestuur was zwak tegenover het buitenland. Het leger, om van de vloot niet te spreken, werd ver waarloosd. De officieren en soldaten ontvingen slechts van tijd tot tijd een deel van hunne soldij. Zij werden slecht en ongeregeld betaald. De sol daten waren gedwongen jaren lang te dienen om hun leven te wagen in gevechten tegen de Macedonische ben den, aan de Perzische grens, of in Yemen, waar de Turksche wapenen niet voorspoedig waren. De officieren hadden honderden grieven. De Turksche officier van deze dagen is niet meer wat zijn voorganger was. De laatste kon nauwelijks lezen of schrijven. Hij was in den regel een dapper man, want de Turken z(jn moedig, maar hij had geen besef van den modernen oorlog en de wijze, waarop die gevoerd moet wordon. Thans is dat anders. Maar tevens heeft men, door den Turkscher. officier tot een hooger peil van beschaving te verheffen, middel lijk de revolutie in de hand gewerkt. Het kostte den officieren moeite om den man trouw te blijven onder wiens regeering zoo buitensporige dingen gebeurden. Zij waren het in hun hart eens met de Jong Turken, met de partij, die Eendracht en Vooruit gang in haar vaandel had geschreven. Die leus beheerscht thans Turkije. Het comité van Eendracht en Voor uitgang heeft de revolutie bewerkt. Z(j had dat niet kunnen doen, indien zjj niet op het leger, op de officieren had kunnen rekenen en er moeten van reactionaire zyde inderdaad po gingen zijn gedaan om den Sultan te bewegen een beroep op het leger te doen. Maar hjj moet hebben be grepen, dat die pogingen toch niet zouden slagen. Hij heeft zich onder worpen aan de hervormingsparty, die, dat moet tot hare eer gezegd worden van hare overwinning eeD gematigd gebruik beeft gemaakt. In naam heeft hij zich aan haar hoofd gesteld. De sultan is de groot- hervormer, schijnt dat ten minste. Maar meenigeen die meent te schuiven, wordt geschoven en dat is het geval van Abdoel Hamid. boden naar de omliggende dorpen ge zonden om levensmiddelen in te zame len. Thans waren vrouwen en kinde ren bezig geheele geiten en schapen boven ontzaglijke vuren te braden, terwijl anderen in groots ketels ryst en visch kookten. Toen het maal gereed was, vereenig- den de mannen zich in groepen op het dorpsplein en op de open plaatsen aan den zoom van het woud, waar de vrouwen hen bedienden, vier aan vier op een gelooide schapenhuid de ge braden dieren aandragend. De aan voerders sneden deze met hun pon jaarden behendig aan stukken en reikten ieder der manschappen hun deel toe. De kinderen knaagden de beenderen af, waarbij zy onder aller lei luchtsprongen om de vuren dansten. Toen de mannen verzadigd waren, wenschte de bek, schoon blind, zyn huis te verlaten, om zich in hun mid den te bewegen. Daar de duisternis reeds gevallen was, waren de harstoortsen, welker weifelend schijnsel den grijsaard nog grooter deed schijnen, ontstoken. Ge lijk een stroom zilver golfde de lange baard over zyn borst; met de hand steunde hij op den schouder van Tha mar, boven wien hy met zijn geheele hoofd uitstak. Zyn beide zonen en Hellemet-Amin volgden hem. Met uit bundig gejuich werden zy door de BELGIË. Onder het opschriftDe Schaer- beeksche Panama, schrijft het Hbl. van Antwerpen „Het onderzoek der zaken van Schaerbeek heeft gedurende de feest dagen niet stil gelegen. De huiszoe kingen duurden voort ep hebben nieuwe verpletterende beschuldigingen tegen de thans opgesloten drie ver dachten aan het licht gebracht. Men zal weldra een vierden, en wellicht een vijfde beschuldigden zien. De twee reeds aangehouden in genieurs zijn gisteren den weg der bekentenissen ingeslagen en, wat schepene Van Putte aangaat, nu zyn twee medeplichtigen beginnen te spreken, zal by ook zijn voortdurende ontkenningen niet lang kunnen vol houden. (Hij beeft reeds een volle dige bekentenis afgelegd Red. E.) By de wynpotteryen van Schaer beek zouden die komen betrekkelijk den oud-schepen van Jette. En als de helft waar is van wat men vertelt, zal het parket zijn onderzoek in ver schillende gemeenten voortzetten. Gisteren werd het volgende verteld, hetwelk bewijst hoe nu feiten uit komen, die zoo schreeuwend zijn dat men Diet begrijpt, dat de steenen het niet uitgeroepen hebben. In een gemeente waar groote, reus achtig groote werken worden uitge voerd sedert verscheidene jaren, is dezelfde persoon er in gelukt zich. 3 maal te doen onteigenen, steeds het cijfer zijner gebouwen verdubbelend en telkenmale in verhouding een hoogere schadeloosstelling trekkend. De nieuwe bouw was pas voltooid en bewoond of men zag, dat hij niet in de lijnnchting was en de toer was gespeeld. Men begrijpt, dat zonder medewer king van het gezag, dat de toelating tot bouwon geeft, zulk feit zich niet zou kunnen voordoen. IndieD M. Hayoit de Thermicourt zijn opzoekingen in de omgeving der hoofdstad voortzet zal hij dus nog wel andere ontdek kingen doen en 't is daarom, dat ik u schreef dat deze zaak ontzaglijke uitbreiding nemen zou. Dat moet overigens niemand ver bazen als men ziet, boe de menschen manschappen ontvangen. Dronken van geestdrift en enthousiasme hieven de mannen zich van hun zitplaatsen op en klapten allen tegelijk in de handen, het geen te midden der plech tige kalmte van den avond als een ratelende donderslag door den verren echo van het gebergte werd terugge kaatst. Vader, zeide Thamar, die sedert twee dagen nog onuitgesproken plan nen met zich omdroeg, vader, ik ge voel, dat het land ook my oproept. Laat mij met deze mannen medegaan. Zij had bet bekoorlijk gelaat naar hem opgeheven. Verwonderd wendde de grijsaard zijn oogen zonder licht naar haar toe. Gij, mijn kind, my verlaten? Ja, vader, doch gij behoudt uw nichtje Aissa. Zy is al een zuster voor mij, als een dochter voor u. Zy telt thans reeds tien jaar en kan u vol doende ter zijde staan. Laat mij dus met deze mannen vertrekken voor de verdediging jvan Kaukasië en van de vryheid. De weg is lang en moeilijk van hier tot Weden, mijn kind. Bovendien zyn de ooren van vrouwen meer ge schikt om de woorden der liefde op te vangen dan het gehuil van een veld slag. Blijf daarom bij uw ouden vader en wacht met hem de terugkomst van onze dapperen af. mordicus willen leven op een voet, die geenszins overeenkomt met de middelen waarover zy beschikken." PORTUGAL. In een telegram uit Lissabon aan het „Berl. Tagebl." wordt medegedeeld, dat de toestand in Portugal weder zeer onrustbarend wordt. De be sprekingen in de Cortes over de zeer ingewikkelde financieele transacties van den overleden koning, geven tel kens weder aanleiding tot het uiten van zeer scherpe opmerkingen aan het adres van het koningshuis en het krasse optreden van het kabinet draagt het zijne er toe bij om de regeering impopulair te maken. Men acht het niet onmogelijk, dat er binnenkort weder een nieuwe oproerige beweging zal uitbreken, die dan zeer gevaarlijk kan worden voor de dynastie, daar het aantal ontevredenen in leger en bij de vloot met den dag toeneemt. De geheime invoer van wapenen, ongetwijfeld bestemd voor de revo- lutionnairen, gaat geregeld door en de regeering schijnt niet de lust of de macht te hebben een einde daaraan te maken. AMERIKA. Te Springfield komen weliswaar nu en dan nog kleine botsingen voor tusscben blanken en negers, maar volgens de laatste berichten schynen de autoriteiten meester van den toe stand te zijn. Daarentegen doen zich iD andere Amerikaansche plaatsen weder uitbarstingen van rassenhaat voor. Zoo deed bijv. in den nacht van Maandag op Dinsdag een groote meDigte een aar^val op de gevangenis van Lun- tington (New-Island), met het doel een neger te lynchen, die zich had ver grepen aan een blank meisje. De menigte was er reeds bijna in geslaagd de poort open te breken, toen een sterke politiemacht kwam opdagen en haar uiteendreef. Ten einde echter te voorkomen, dat er een nieuwe aan val zou worden gedaan, heeft men in den nacht den neger heimelijk naar een gevangenis in een nabijgelegen stad overgebracht. MAROKKO. In Marokko heerscht weder groote Vader, ik smeek u er om, geef my uw toestemming. Ook Fathima hoeft immers de haren verlaten, om haar broeders Schamyl te volgen laat mij handelen evenals Fathima gehan deld heeft. Myn moeder en het vader land bevelen het mij, ik hoor hun stemmen in den nacht. Welnu, ga dan, myn kind Ik, nuttelooze grijsaard, zal hier alleeD in het verlaten aoul achterblijvenga en dat Allah met u zij I Toen de fijne, zilveren sikkel der maan aan het uitspansel begon te schitteren, begaven de Tscherkessen zich op marsch. Zwijgend defileerden zij voorbij het aoul, hetwelk onder de hoede van den ouden bek en van eenige moedige verdedigers werd achterge laten, en reeds lang was de colonne in de duisternis verdwenen, toen de grijsaard, haar van de berghelling af nastarend, nog steeds zijn armen in een laatste zegening naar haar uit strekte. II. OP DEN GOUNIB-DAGH. Dagen en dagen verliepeD. Door Aly geleid by het doortrekken van dat on ontwarbaar doolhof van wouden, het welk de hellingen van den Kaukasus bekleedt, vorderde de troep snel. In de dorpen, die men toevallig op zijn weg onrust en onzekerheid, vooral door de verwachting van een grooten slag, die op handen schijnt. In de buurt van Tanger wordon van weerskanten troepen samenge trokken, terwijl in de omgeving hoo langer hoe grooter on veiligheid heerscht. Nederland en Venezuela. De dag van vertrek van het pant- serdekschip Friesland van Nieuwndiop naar de Caraibische zee is bepaald op 1 September a. s. Leeggepompt. Nu, ten ge volge van de oprichting eener byzoiy- j dere school voor Christelijk onderwijs:- geen leerlingen meer op de openHgfè lagere school onderwijs ontvangéfi, heeft de Raad der gemeente Doornspijk besloten de openbare lagere schoft,in de buurt Oostendorp op te heffen. Snel recht! L. en V. schrijft: „Op 2t Juli 1904 brandde te Hoot n een houtloods af. Over de schadever goeding ontstond een proces tusschen den houthandelaar en zijn assuradeur. De Rechtbank te Amsterdam wees vonnis op 13 October 1905. De Assurantie-Maatschappij giDg in hoo ger beroep. Het Gerechtshof te Am sterdam besliste by arrest den 28n Februari 1908, dus bijna twee en een half jaar na de uitspraak der Recht bank. Bij dit arrest werd een getui genverhoor bevolen, gelukkig reeds na zes weken op 13 April 1908 te houden. „ProcedeereDde verzekeraars hebben' in den regel geen haast. Doch verze kerden, die schadevergoeding vragen, wél. En getuigenbewijs wordt vier jaren na dato vaak niet weinig be zwaarlijk." Bij Kon. Besl. is het Koninklijk besluit van 19 Juni, waarbij jhr. mr. W. H. de Beaufort met ingang van 1 Augustus werd benoemd tot adjunct commies bij het departement van koloniën, op zyn verzoek ingetrokken. W erk 1 o o zen verzekeri ng. Ook Arnhem zal eerlang, naar het zich laat aanzien, eene verzekering van gemeentewege tegen werkloosheid heb- ontmoette, had men paarden en muil ezels weten te bekomen. Deze dieren, alle in het gebergte geboren en groot gebracht, waren volkomen betrouw baar en gewoon aan de oneffenheden van den bodem en de verraderlijk los latende steenen, die onder den voet wegrolden, om een gapende ruimte achter te laten, waar zich eerst een steunpunt bevond. Thans allen van rijdieren voorzien, reisden zy, zich op het onfeilbaar instinct van hun chef verlatende, onder het bleeke schijnsel deer maan den geheelen nacht door, de bekende paden en de dorpen zorg vuldig vermijdende. In deze laatste zou men weliswaar- levensmiddelen en een onderdak, doch- tevens verraad en verderf hebben ge vonden, want de Russen waren over al. Half waanzinnig van aDgst, had den de bewoners der vlakte zich aan de vreemde heerschappij onderwor- den, waarop men verschillende mili- tiare posten in hun dorpen had opge richt, terwijl mobiele colonnes de bergbewoners, stoutmoedig genoeg om zich tot aan de zoom van het woud- te wagen, hardnekkig bestookten. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1908 | | pagina 1