DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
Uitgave van de Naam!. Vennootschap „DE EEMUNOER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Eon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
BUiTENLAND.
HINAENLANM.
Hoofdredacteur R. Gr. RIJKEHS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs dor Advertontlên
Van 1 tot 5 regelsI 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
De tegenkanting tegen dit stelsel
van de zijde der vakvereenigingen is
evenwel zóo groot, dat invoering in
onze Gemeente naar ons oordeel niet
is aan te raden. Wij ontkennen niet,
dat de genoemde regeling veel aan
trekkelijks in zich heeft, maar deelen
aan den anderen kant in hooge mate
de bezwaren, die de vakvereenigingen
er tegen aanvoeren. Het is niet te
loochenen, dat de vakvereeniging door
gaans een moeielijken strijd, die door
buitenstaanden dikwijls niet bemerkt
wordt, heeft tegen vakgenooten die
zich bij geen enkele organisatie aan
gesloten hebben. De vakvereenigingen
indirect te dwingen thans hunne or
ganisatie aan te wenden ten dienste
van dergelijke personen, achten wij
niet juist. De tegenkanting tegen deze
regeling van de vakvereenigingen, by
wie wij, zooals wy betoogd hebben in
de eerste plaats bij deze instelling
aansluiting moeten zoeken, is voor
ons voldoende reden U niet voor te
stellen met het systeem io Noorwegen
toegepast, een proef te nemen.
foch kunnen naar ons oordeel ook
zij, die zich bij geen vakvereeniging
aansluiten, onder zekere omstandighe
den geholpen worden. De toetreding
tot het gemeentelijk fonds behoeft
naar ons oordeel niet uitsluitend voor
vakvereenigingen mogelijk te zyn;
ook vereenigiugen van vikgenooten
die zich geen ander doel stellen
dan verzekering tegen werkloosheid
en dus geen vakvereeniging zyn
kunnen naar ons oordeel zonder be
zwaar toegelaten worden, mits zy
slechts voldoen aan de eischen, die
voor toetreding tot het fonds gesteld
zullen worden. In het aapgehoden
conceptbesluit wordt daarom uiet ge
sproken van vakvereenigingen, maar
van werkliedenvereenigingen, bestaan
de uit vakgenooten.
Op grond van dit alles achten wij
eene regeling in den bovenomschreven
zin voor onze Gemeente het meest
aanbevelenswaardig en zyn de hjerby
aangeboden concept-besluiten op dien
grondslag ontworpen.
Voor het geven van steun kan meu
drie wegen inslaan le. het instellen
van een fonds als eene stichting met
eigen rechtspersoonlijkheid2e. het
instellen van een fonds, dat eigendom
is van de Gemeente3e. het recht
streeks betalen van den steun aan de
werkliedenvereenigingen.
Van de 2 eerstgenoemde oplossingen
geven wy de voorkeur aan de eerste.
Indien het fonds eigendom is van
de Gemeente zal dit volgens de be
palingen der Gemeentewet beheerd
moeten worden door Burgemeester en
Wethouders, die eventueel bijgestaan
kunnen worden door eene Commissie
van bijstand.
Het lykt ons niet verstandig de taak
van Burgemeester èn Wethouders te
verzwaren met de vele werkzaam
heden, die het gevolg zullen zijn van
ae instelling, die ons thans bezighoudt.
Een Commissie van bijstand kan
slechts in betrekkelijk geringe mate
die zwaardere taak verlichten. Wordt
een fonds opgericht met rechtspersoon
lijkheid, dan kan het bestuur van het
fonds opgedragen worden aan anderen
dan Burgemeester en Wethouders.
Bovendien kaD als voordeel van een
fonds met eigen rechtspersoonlijkheid
genoemd worden de mogelijkheid, dat
het fonds ook op andere wijze dan
subsidie van de Gemeente verstrekt
wordt, t.w. door subsidies van ver-
eenigingen, schenkingen, legaten.
Rechtstreeksche betaling uit de ge
meentekas lykt ons niet aanbevelens
waardig. By oprichting van een fonds
staat de verplichting van de Gemeente
tegenover het fonds aanstonds vast:
het fondsbestuur weet over welke
middelen het kan beschikken en kan
daarna de bijslag vaststellen.
Indien het fonds gesticht wordt, kan
eene reserve gemaakt worden, 't geen
by rechtstreeksche uitbetaling uit de
gemeentekas aan de vakvereenigingen
niet mogelyk is.
Indien n.l. in een jaar de gemeen-
telyke subsidie aan het fonds niet ge
heel door het fonds aan de vereent-
girgen uitbetaald behoeft te worden,
dan zal bet fondsbestuur het over
schot kunnen teserveeren voor jaren,
waarin de werkeloosheid grooter is.
Bij rechtstreeksche uitbetaling uit de
gemeentekas zal een deigelyk over
schot onder de gewone middelen van
de Gemeente verantwoord en op een
later dienstjaar gebracht moeten
worden.
Het instellen van een fonds met
eigen lechtspersoonlykheid achten wy
dus het meest aanbevelenswaardig.
Nadat we voor ons zei ven de hoofd
punten halden vastgesteld, hebben
wij deze medegedeeld aan de besturen
van die vereenigiugen, die reeds een
fouds voor werkloosheid opgericht had
den en ben uitgenoudigd deze in een
vergadering met ons te bespreken. In
't geheel bestaan er thans 8 dergelyke
kassen, die bijna alle in den laatsten
tijd opgericht zijn.
De besprekingen met de besturen
dier vereenigingen hebben ons de over
tuiging geschonken, dat eene regeling,
zooals wij U hierby in overweging
geven, door de hier bestaande ver
eenigingen zeer zeker gesteund zal
wordenwel bleek, dat op enkele
punten verschil van inzicht tussclten
onze commissie eti eenige besturen
bestond, magr bij de verdere behan
deling van een dergelijk geschilpunt
bleek doorgaans, dat de wenschen
van de vakvereenigingen niet haai
grond vonden jn een ander inzicht in
de verzekering zelve, maar in de be
langen van de vakvereenigingen. Het
dergelijke wenschen hebben wy ons
natuurlijk niet mogen inlaten. Hoe
men denken moge over het nut of het
nadeel der vakvereeniging de Com
missie heeft zich er steeds vgn over
tuigd gehouden, dat zjj met het outwer
pen van haar voorstel geen rekening
mocht houden met omstandigheden,
die gunstig of ongunstig voor de
vakvereenigingen geoordeeld wer
den. De gemeentelijke instelling be
hoort zoodanig ingpricht te worden,
dat zij het beoogde doel, t. w. de
verzekering, zoo goed mogelyk beieikt i
met wenschen, die andere doeleinden
beoogen, hebben wy geen rekening
gehouden.
Voor zooveel noodig vo|gt bierachter
nog eene toelichting op de aangeboden
consept-besluiten.
Artikel 6. lo. wat onder „vakge
nooten" verstaan moet worden mee-
nen wy nietin de verordening.te moeten
omschrijven, maar aan de practijk
over te moeten laten.
Artikel 6. 2o. Aanvankelijk hadden
wij gedacht U in overweging te geven
het minimum aantal leden te stellen
op 20de vakvereenigingen verzoch
ten eenstemmig dit cijfer op 15 te
willen vaststellen, omdat voor eenige
bedrijven waarschijnlijk geen 20 werk
lieden gevonden zouden worden. Hoe
wel de risico van de verzekering
grooter wordt, naarmate het aantal
verzekerden kleiner is, meenen wy U
te moeten voorstellen in deze den
wensch der betrokken organisaties te
vervullen. Mocht in de toekomst
blijken, dat de risico va - dergelijke
vereenigingen te hoog is, dan kan de
bepaling gewijzigd worden (zie arti
kel 16).
Artikel 6. 4o. De gekozen redactie
maakt het mogelyk, dat eene ver-
eeniging voor hare leden eene verschil
lende premie eischt. Wij meenen, dat
de vereeniging hierin geheel vrij ge
laten kan worden.
Artikel 6. 7o. De vraag, hoe de
verplichtingen teregelen by uitsluiting
en staking heeft langdurige besprekin
gen in ouze commissie veroorzaakt
ook met de betrokken vereenigingen
hebben wij hierover geraadpleegd.
Een onzer leden heeft daarna het
oordeel ingewormen van het Centraal
Bureau voor Sociale adviezen. De ge
stelde vragen en het ontvangen ant
woord gelieve U hierbij aan te tref
fen. De thans voorgestelde redactie
geeft paar onze raeening duidelijk
weer, welke oplossing door ons aan
bevolen wordtvooral met het oog
op de memorie van toelichting op het
wetsontwerp waarvan gesproken wordt
in den brief aan het Centraal Bureau
achten wij de voorgestelde regeling
noodzakelijk.
Artikel 6. 9o. Het onder 9o bepaalde
achten wy beslist noodzakelyk om te
voui komen, dat het fonds aantrekkings
kracht uitoefent op de vestiging van
arbeiders in de Gemeente. Van de zyde
dor vakvereenigingen word gevraagd
den termijn te stellen op 6 maanden.
Met het oog op seizoenarbeid en het
uitvooien van groote werken, die na
tuurlijk slechts tijdelijk duren, achten
wij een termijn van "12 maanden
noodzakelyk. Uit de aangegeven
redactie blijkt, dat niet alleen bij
korter lidmaatschap dan 12 maanden,
de Gemeente geen bijslag geeft, maar
ook dat de vereeniging in een dergelyk
geval niet uit haar kas mag uitkeeren.
Werd dit laatste wel toegestaan,
dan zou de niet gewilde aantrek
kingskracht toch nog ten halve wer
ken, terwijl dan tevens de verplich
tingen van de kas te groot zouden
knnnen worden, waardoor het doel,
dat de Gemeeote nastreeft, slechts
gedeeltelijk bereikt zou worden.
Art, 6. 10e. Indien jde Gomeente
ljet beoogde doel zal bereiken, moet
er eenige waarborg zijn, dat de uit-
keering, die de vereenigingen aan
hare leden betalen, niet te gering is.
Artikel 6. Uit artikel 6 blijkt, dat
niet bepaald is voorgeschreven dat de
werklooze ook werk buiten zyn beroep
behoort aan te nemen. Wij zyn van
oordeel, dat de regeling hiervan over
gelaten moet blyven aan de vereeni
ging zelve. In dit verband zij er nog
maals opgewezen, dat het bedrag door
de Gemeente te geven, toch ook steeds
door de kas der vereeniging betaald
moet wordeo.
Artikel 10. 2e lid. Het gevaar voor
werkloosheid is in het eene vak veel
grooter dan in het andere. Indien in
een vak, waarin de werkloosheid
naar verhouding groot is, eene gelijke
uitkeeiiDg door de vereenigingen ge
geven zal worden als in andere vak
ken, zal öf een hoogere premie uit
gekeerd moeten worden öf de nitkeering
over een korteren tijd gge.-n
worden.
Beide gevolgen zijn niet wensche-
lijk Vandaar, dat lid -2 de mogelijk
heid voor de commissie opent om
voor het hoogere vak een hoogere
byslag te geven dan voor het landere
vak. Dat allen door deze regeling niet
in de zelfde mate van het fonds pro
fiteered kan geen bezwaar zyn, omdat
het doel van de Gemeente in dit op
zicht moet zijn daar de meeste hulp te
verleenen, waar deze noodig is.
De commissie is bovendien steeds
aan de laatste zinsnede van lid 1
gebonden.
Artikel 16. In den loop van dit
jaar zyn verschillende kassen opgericht,
In verband met het bepaalde iü artikel
6 onder 9 zullon die kassen eerst
een jaar moeten bestaan voordat de
byslag gegeven kan worden.
Met bet oog op den komenden
winter bobben wij eene overgangs
bepaling voorgesteld, die tot 1 Mei
1909 zal werken.
Ten slotte hebben wij de eer U in
overweging te geven voor 1909 een
bedrag van f 300 boschikbaar te
stellen voor het fouds.
De commissie voornoemd
De Voorzitter,
E. L. VISSER.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
BELGIË.
Het plan is de inlijving van den
Kongostaat bij België, waartoe nu ook
in de Belgische senaat besloten is, te
Antwerpen eu Brussel met groote
leesten te vieren.
Het Handel tblad van Antwerpen
zegt van de inlyving:
Het ia dus beslist. België is sedert
gisteren eene koloniale mogendheid
geworden. De naasting van Congo is
zeker de gewichtigste gebeurtenis van
onze geschiedenis sedert 1830, ge
wichtig vooral in hare gevolgen, want
het valt niet te ontkennen, dat naast
de voordeelen, die er voor België bij
■wijs beheer kunnen en zullen uit
voortspruiten, er tevens zware ver
plichtingen aan verbonden zyn.
Maar het lijdt geen twyfel of België
kan die vervullen. Het verleden der
koloniale geschiedenis in 't algemeen
bevat lessen genoeg, om ons den weg
te wyzen, dien wy moeten volgen.
Met tact eu krachtdadigheid dient
er gehandeld en het hoofddoel van de
heele koloniale onderneming moet zij u:
de iulandsche bevolkiug geleidelijk te
ontwikkeleu en tot de beschaving te
brengenhet overige wordt daarna
eens zoo licht.
Een woord van hulde moeten wij
teveus brengen aan den geuialeu schep
per van ons koloniaal ryk en aan al
degenen, die hem geholpen hebben in
deze zoo dikwyls ondankbare, bijna
bovenmenschelijke taak. Met ontem
bare krachtdadigheid heeft hij die
prachtige kolonie tot stand gebracht
en zelf al den last gedragen van de
proefjaren, alvorens ze het Belgische
volk in handen te stellen.
GROOT BRITANNIË.
Te Glasgow, verzamelden zich te
middernacht in de stad een 3000-tal
werkloozen.
Er werden hartstochtelijke rede
voeringen gehouden. De politie deed
een charge en verspreidde de betoogers,
die zich weder verzamelden eu in op
tocht door de stad trokken, Daar de
woning van den burgemeester, maar
bereden politie hield de verzamelde
betoogers tegen.
Tal van personen werden gearresteerd
en verscheidenen gewond.
FRANKRIJK.
Gisteren begon-voor het gèzwoi enen-
hof bet proces tegen Gregori meteen
rumoerige en uitputtende zittiug van
's middags twaalf tot 's avonds zeven
uur. Oregon's stelsel van verdediging
komt, dus lezen wy iu eene part.
cor. vau de N. R. Ct, hierop neer:
Op de vraag of bij Dreyfus heeft
willen doodeu, weigert bij een recht-
streeksch antwoord. Hij zegtte hebben
willen protesteeren en op het Drey-
fusisme te hebben willen schieten.
Als de president doet opmerken, dat
dit geen antwoord is en aandringt
op een beslist antwoord, herhaalt
Gregori enkel wuordelyk hetzelfde.
Wat den aanslag zelf betreft, houdt
Greogri tegen alle getuigen vol, dat
hij op den langs het lichaam ^an
Dreyfus hangenden arm van dézen
mikte, en geenszins op Dreyfus' börfctl
Dreyfus zou ook niet zijn any vtmr
de borst gehouden hebben om het
schot af te weren. Als Dreyfus -zelf
en de getuigen het tegendeel beweren,
zegt Gregon dat hun beweringenjonmo-
gelyke, verzinsels zyn en dat Dreyfus
en de getuigen atgesproken hebben
betzelfde te zeggen.
Gregori zegt verder de mathema
tische on weteuschappelijke ovpr-
tuiging te hebben van Dreytus' schuld.
IIy verzoekt hieromtrent aan een
getuige een vraag te stellen. De
president weigert. Het gaat, hier om
het proces-Gregori en niet om het
proces-Dreyfus. De Dreyfus-zaak is voor
goed uitgemaakt door een onaantast
baar arrest van liet hof van casatie.
Deze kwestie, die de gemoederen wat-
opwindt, gaf aanleiding tot meer ru
moerige dan ernstige incidenten in de
zaal. De meeiderheid van liet publiek
bestond heden vrijwel uit tegen
Dreyfus gezinden. Er waren ver-"
seheidene jonge nationalistische ad-
vocaten. Oregon's houding echter
vond ook zelfs bij dit publiek weinig
sympathie.
MAROKKO.
Moelai Hafi i heeft dr. Vassel, den
veelbesproken Duitschen consul te
Fez, in audiëntie ontvangen. Dat zal
de stemming in Frankrijk niet ver
beteren.
De toestand van H. M.
de Koningin. Het Vaderland
plaatste gisterenavond in de tweede
editie het volgend bericht:
„Met diep leedwezen vernemen wij,
dat de blijde verwachting, waarin
H. M. de Koningin sinds eenigen tyd
verkeerde, dezer dagen ia teleurgesteld
H. M. de Koningin moet zeer kalm
zijn.
Behalve de hoogleeraar, vertoefde
jl. Dinsdag ook de Hofarts Pot ge-
ruimen tijd ten Paleize."
Hedenmiddag 3 uur seinde men
ons uit den Haag
De alarmeerende berichten van het
Vaderland omtrent den toestand van
H. M. de Koningin zyn abso uut on
waar.
Staatscommissie voor
het spoorwegheleid. Over-
wegende dat het wenschelijk is door
een Staatscommissie te doen onder
zoeken, of, en, zoo ja, op welke wyze
in het thans gevolgde beleid betreffende
spoorwegen verandering ware aan te
brengen, heeft H. M. de Koningin
besloten
I. in te stellen een Staatscommissie
tot het onderzoeken en beantwoorden
van de vraag, of, eu, zoo ja, op welke
wyze in het thans gevolgde beleid
betreffende spoorwegen verandering
ware aan te brengen
