DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1908.
5e JAARGANG
FEUILLETON.
BUITENLAND.
No. 196
Uitgav8 van de Naaml. Venoootsehap „DE EEML&NDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zoo- en Feestdagen
Liberalisme en Soc -
Democratie.
Een Verborgen Erfenis.
DE
EMLANDEB
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau:
BREEDESTRAAT 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentlèn:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bjj abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Zij, die zlcli met 1
October a.s. op dit blad
abonneeren, ontvangen de tot
dien datnm verschijnende nom-
mers gratis.
Een van de verklaringen van den
naar we hopen en vertrouwen
tydelijken achteruitgang van het
liberalisme is, dat de liberalen tegen
over de sociaal-democratie te weinig
posititie hebben genomen, veeleer
met haar een goed eind zich verbroe
derd hebben. Daardoor is het gekomen,
dat zeer sterke kiezersgroepen zich
gaandeweg en telkens meer het ver
schil tusschen liberalisme en sociaal-
democratie zijn gaan voorstellen als
een verschil tusschen meer of min
der. Met het gevolg, dat dezulken in
deze groepen, die staan aan de zijde
van het meer, tegenover den liberaal
den sociaal-democraat by de stembus
zijn gaan stemmen, terwjjl zij, die
staan aan de zijde van het minder,
door de vrees dat de liberaal zoetjes
aan naar den kant van het radica
lisme zich laat opdrijven, zijn voort
bewogen geworden de zijde der anti-
revolutionnairen te kiezen.
In beide gevallen een debet voor
het liberalisme, welker pionniers de
gelegenheid te veel hebben laten voor
bijgaan, tegenover de sociaal-democra
ten de zwakheid van vele hunoer
redeneeringen en het principeel ver
schil van standpunt te preciseeren.
Zeker, bij de ontevreden kiezers
en hun getal is legio in alle klassen
zal steeds de sociaal-democraat de
mooie rol vervullen. Hy komt vaak
op voor klassebelangen en ontziet zich
niet voor ieder individueel belang of
belangetje, mits het dat van een lager
geplaatste is, een lans te breken. Dat
bezorgt stroomen vrienden.
(naak het eugelsch.)
15)
Van het station af moesten zij nog
twee of drie mijlen wandelen en juist
waren zij van plan naar den weg te
▼ragen, toen een koetsier in livrei
hen naderde en vroeg of zij van plan
waren naar Ryeland te gaan.
Cesar, die zeer verbaasd was, ant
woordde bevestigend, en hoorde toen,
dat er een rijtuig op hen stond te
wachten.
Maar hoe wist uw meester
hoe wist mr. Wickham, dat wy komen
zouden vroeg Cesar. Ik wist het vóór
gisterenavond laat zelf nog niet.
Ik weet het niet, mijnheer ik
gehoorzaam alleen aan zjjn bevelen,
antwoordde de man.
De twee jongelieden stapten in het
rijtuig, Violet zeer gerustgesteld, Cesar
vol verbazing. Toen zij aankwamen,
vertelde de dienaar, die hen tegemoet
kwam, dat er voor hen beiden kamers
in orde waren.
Waar is Mr. "Wickham? vroeg
Cesar.
Hij is uitgegaan, mijnheer. Hij
En een minister of burgemeester
het vuur aan de schenen leggen over
een groot aantal misstanden, waarvan
de wereld nu eenmaal vol is, die niet
in een vloek en een zucht kunnen
worden opgeruimd en waartegen zij
zelve evenmin oogenblikkelijk raad
zouden weten als hun de opheffing
werd afgevergd, is ook een werk, dat
de Isociaal-democraten met voorliefde
ter hand nemen en dat hun in de
kiezerskringen een machtige klandizie
bezorgt.
In dat opzicht zullen zy, gegeven
de menschelijke ontevredenheid, altijd
op de andere partijen een geduchte
streep vooruit hebben.
Maar des te dringender noodig is
het daarom voor de liberalen in eu
buiten de Kamer, geen geschikte ge
legenheid te laten voorbijgaan, om
den afstand tusschen hunne politiek
en die der sociaal-democraten voor
den eenvoudigen kiezer open te leggen.
Zal van de liberalen nieuwe kracht
uitgaan, dan moeten zy in de eerste
plaats scherp tegenover de sociaal
democraten hun beginsel formuleeren
en vervolgens krachtig zich bewust
worden van het doel dat zij als po
litieke party hebben te verwezenlijken.
Dat zy daarbij door geen andere
dan democratische aspiraties kunnen
worden bestuurd, spreekt krachtens
het verleden der partij vanzelf.
DE MAROKKO-QUAESTIE.
Thans heeft de Engelsche Regeering
aan den Franseben gezant te Londen
schriftelijk medegedeeld, dat hy
zonder eenig voorbehoud accoord
gaat met de Franco Spaansche nota
betreffende Marokko.
De Parijsche berichtgever van de
Kölnische teekent hierby het volgende
aan
„Deze toestemming is een gevolg
van de door Engeland reeds in het
gaf orders, dat alles in orde moest
zyn, als gy hier zoudt aankomen.
Wanneer komt hy terug?
Dat weet ik niet, mynheer. Hy
zei, dat wy al uw orders voor het
geen u noodig heeft, moesten uitvoeren.
Na zyn boodschap overgebracht te
hebben, verliet de bediende de kamer.
Zou je Diet bljjven, Cesar? vroeg
Violet ernstig.
Ik zou hier niet veel cliënten
krygenen wat betreft het zoeken
naar dat geld, ik ben niet van plan
my als een gek aan te stellen.
Neem dit, zei ze, een beurs in
zijn zak stoppende.
Nancy had Violet alles gegeven, wat
zij aan geld bezat en nu trachtte zy
het aan Cesar over te doon.
Maar ruw stiet hy haar haDd terug
Je zult er zelf behoefte aan heb
ben, zeide hij. Ik ben Diet zoo slecht
om uw laatste geld te willen aan
nemen. Nu, goedendag, beste Violet!
Wij kunnen niets meer voor elkaar
doen. Schrijf my naar het oude adres.
De oogen van Violet stonden vol
tranen, zoodat zy niet meer zag, wat
om haar heen gebeurde, maai' het
sluiten van de deur zei haar, dat bjj
was heengegaan, en dat zy inderdaad
gebroken had met het oude leven, om
een nieuw te beginnen.
De gedachte, dat Cesar met zoo
weinig geld tot zyn beschikking alleen
Engelsch Fransch Marokkoverdrag op
zich genomen verplichting Frankrijk
bijstand te verleenen voor alle door
laatstgenoemd land in Marokko noodig
geoordeelde administratieve, econo
mische, financieele en militaire her
vormingen, zelfs met de bijzondere
bepaling, dat Frankryk na dertig jaar
het recht zal verkrijgen aan de econo
mische vrijheid en gelijkheid van de
andere Mogendheden in Marokko een
einde te maken. Dit was het loon,
voor Frankryk's afstand van zijn
rechten in Egypte. Daar men zich zoo
wel aan Engelsche als aan Fransche
zijde steeds aan dit verdrag heelt ge
houden, geeft EDgeland's goedkeuring
van de Franco-Spaansche nota in
geen enkel opzicht het oordeel Fran
krijk en Spanje opgestelde voorwaar
den weer.
GROOT BRITANNIË.
De uitsluiting in de katoennijver
heid is thans in Engeland een feit
geworden, ten minste voor de eerst
volgende veertien dagen.
Honderdvjjftig duizend arbeiders wor
den hierdoor broodeloos, terwijl onge
veer 500 spinnerijen worden gesloten.
Wanneer men daarbij dan nog rekent
de arbeiders, winkelbedienden en be
ambten, welke by deze nijverheid
zijdelings betrokken zijn en die door
de uitsluiting tevens worden getroffen,
dan komt men tot een getal van drie
millioen menscheD, welke te ljjden
zullen hebben onder dit conflict.
Over de vraag, hoe lang de strijd
zal duren, zijn de meeningen ver
deeld.
De 38.000 leden van den Bond kun
nen vooreerst rekenen op een uit-
keering van 5 gulden per week. Wan-
ueer hun kas is uitgeput zullen zij
steun krijgen van de Trade-Unions eD
daD kunnen zij 't volgens Mullins een
onbepaalden tjjd uithouden.
Als een bijzonderheid wordt ge
meld, dat ditmaal in tegenstelling met
hetgeen gewoonlijk geschiedt, de
vrouwen der arbeiders zich nog veel
geestdriftiger toonden dan de mannen.
DUITSCHLAND.
In een druk bezochte vergadering
der in „vrije vakvereenigingen" en
„sociaal-democratische partij" georga-
naar Londen ging, stak haar in 't hart
en de verontwaardiging jegens haar
vader werd grooter, als zij zich het
tooneel van den vorigen avond te bin
nen bracht.
Ik moet aan Anthony schrijven,
zei ze. Weinig dacht hij, toen hy mjj
vroeg alles te vertellen, welke gewich
tige dingen ik hem te zeggen zou
hebben I
Het was heel vreemd, maar ook
heerlijk, om voor het eerst aan hem
te schrijven, nu zij tot elkaar in zoo
nauwe betrekking stonden. De beide
families hadden vriendschappelijk met
elkaar omgegaan en zy had vroeger
dikwijls aan haar neef geschreven,
maar dit was zoo geheel anders. Het
gaf haar een groote verlichting om
het hart uit te storten over alles,
wat haar overkomea was, en het
plotselinge besluit, waartoe zy en
Cesar gekomen waren. Zij vertelde
hem, dat zij nooit weer kon terug-
keeren naar het huis van haar vader
en zij eindigde met de vroolijke op
merking, dat, terwijl hij een nieuw
leven in Londen begon, zij zich on
ledig zou houden met het zoeken naar
het geld van Oom Peter, dat zy vin
den zou en waarmee zij allen zou ver
rijken.
Terwijl zij dat schreef, hoopte zij in
't diepst van haar hart, dat Anthony
dit voor onmogelijk zou verklaren en
niseerde arbeidersklasse van Berlijn,
bood Zaterdag een uit 21 leiders der
EDgelsche arbeiders bestaande depu
tatie der Berlynsche geestverwanten
een vredes-adres aan.
De secretaris van den Bond voor
internationale Scheidsgerechten, Mad-
disson, overhandigde het adres, het
welk hij aanduidde als een dringende
noodzakelijkheid, in het leven geroepen
door hatelijke uitlatingen der Engel
sche pers, die, helaas, ook iu Duitsch-
land niet zonder weerklank waren
gebleven.
Namens den Rijksdagafgevaardigde
Singer, dio nog te Neurenberg ver
toefde, beantwoordde de afgevaardigde
Fischer het adres, las de motie voor,
die ook op den Neurenberger Sociaal
Democratischen Partijdag was aange
nomen, en die eiken oorlog, wegens
de ontzaglijke schade voor de stoffelijke
welvaart en de beschaving van het
gansche volk, veroordeelt.
Deze motie werd door de gansche
vergadering bij acclamatie aange
nomen.
OOSTENRIJK.
Uit Oostenrijk komen weder eens
berichten van uitingen, der tusschen
de verschillende nationaliteiten be
staande wrijving.
Te Weenen moeten de Tsjechen
plan hebben Tsjechische tooneel voor
stellingen te geveD. Van Duitsche
zijde is nu Vrijdagavond een protest-
vergadering gehouden, waarin een
motie werd aangenomen, die betoogt,
dat het voor de beschaving van geen
belang is dergelijke voorstellingen te
geven. Voorts wordt in de motie de
intrekking verzocht vaQ het besluit,
volgens hetwelk de Tsjechische Ko-
menskyschool mocht worden geopend
en wordt den Duitschen afgevaardig
den verzocht met meer kracht op te
treden tegen de eischen der Tsjechen
in Beneden-Oostenrijk op onderwijs
gebied.
Ten slotte werd de spoedige ver
wijdering van alle Tsjechische beamb
ten uit Beneden-Oostenrijk verlangd.
Te Laibach hielden eveneens
Vrijdagavond de Slovenen een protest
vergadering tegen het gebeurde te
Pettau in Stiermarken. De Duitscbers
hadden daar nl een Sloveensche pro-
beslissen dat, nu zij toch beiden in de
wereld rondzwierven, het beter was
hunne afzondering maar samen te
deelen.
Zij schreef ook aan Nancy, om haar
te vertellen, dat zij veilig op Ryeland
was aangekomen, en dat Mr. Wock-
hara hun terugkomst blijkbaar ver
wachtte. Zy vertelde haar, dat Cesar
naar Londen vertrokken was en dat
zy aan Anthony geschreven had.
,Hij zal den brief morgen ontvan
gen", besloot zy, „want ik denk niet,
dat hij al naar Londen vertrokken is.
Ik heb den brief geadresseerd naar
zijn eigen huis, en ik ben overtuigd,
dat by zich des te meer haasten zal
om voor hem en mij aan het werk te
komen. Ik zal dikwijls aan Cesar
schrijven, en jij moet hetzelfde doen,
lieve Nancy. De gedachte aan hem
maakt my doodelyk ongerust."
Toen deze brieven verzonden waren,
voelde Violet zich bijzonder verlicht.
Zij had geschreven aan de twee men-
schen op de wereld, iu wie zy ver
trouwen stelde, en zij was vol moed,
dat alles nu goed zou gaan.
Misschien zou Anthony ook wel iets
weten te bedenken, om Cesar voort
te helpen.
Zij trok aan de bel en vroeg aan de
dienstbode, of zy aan Miss Egerton
wilde zeggen, dat zy in huis was en
haar gaarne zou spreken, Zy zou zich
cessie gestoord en een kloppartij was
er het gevolg van geweest.
Na afloop der vergadering trok een
uit 600 personen bestaande menigte
naar het Duitsche Casino, waar men
alle ruiten inwierp, spotliedjes zong
en tegen de Duitschers allerlei kreten
uitte.
Daarna trok men verder en moesten
iD verscheidene aan Duitschers toe-
behooreude magazijnen en woonhuizen
de ruiten het eveneens ontgelden.
Hoewel de politie door 200 gen
darmen was versterkt, bleek zy toch
volkomen machteloos te staan, zoodat
te elf uur de soldaten er aau te pas
moesten komen. Het ging er vreese'
lyk ruw toe. Eerst nadat drie com-
pagnieëeD soldaten waren aange
rukt, die deels met geladen geweer,
deels met gevelde bajonet de menigte
ontzag moesten inboezemen, werd de
orde hersteld.
RUSLAND.
Gisteren nam de cholera te Peters
burg toe met 399 gevallen, verneemt
de N. Y. Herald van daaren er
stierven dien dag 131 menschen aan.
Beide getallen waren hooger dan ze
op een dag waren geweest. Gisteren
en vandaag waren feestdagen in
Rusland, en de doodgravers weigerden
te werken. Zoo zullen er Dinsdag,
naar matige schatting, tusschen de
vier- en vijfhonderd ljjken zyn te
begraven.
Naar het Berliner Tageblatt ver
neemt waren er gisteren in Peters-
burg en den omtrek, sedert de ziekte
er zich den 6en dezer vertoonde, 1653
ziektegevallen geweest en 492 sterf
gevallen. In het overige Rusland
waren er in de vorige week 3392 ge
vallen met 1377 dooden geweest,
tegen 2465 en 1120 in de vooraf
gaande week. Sedert het begin der
epidemie zyn er in Rusland 10,359
menschen aan de cholera ziek gewor
den en 4633 aan gestorven.
Hetzelfde blad verneemt, dat de
bevolking in verschillende deelen van
Rusland tegen deD geneeskundigen
dienst in opstand komt. Er gaan ge
ruchten, dat in de barakken zieken
en gezonden bijeen worden gebracht,
dat de dokters de menschen vergif
tigen, en zoo meer. Hier en daar
vriendschappelijk toonen tegenover de
familie van Anthony, dacht zij by
zichzelf.
Tot antwoord ontving zij een briefje
op de eigenaardige manier van Miss
Egerton geschreven. Het briefje
luidde
„Toen ik mijn tehuis den rug
„toedraaide en aan ray zelf beloofde,
„dat ik zou zoeken naar het geld
„van Oom Peter Malincourt, deed
„ik dat met het vaste voornemen,
„het oude leven volkomen vaarwel
„te zeggen. Het toeval heeft ons
„onder hetzelfde dak te zamen
„gebrachtdat zal voor mij geen
„verschil makeu. Ik wensch je niet
„te ontmoeten terwyl wy hier zijn
„noch op eenige andere wijze met
„je in betrekking komen.
CHRISTAL EGERTON."
Violet lachte en stak het briefje in
haar zak, om het aan Nancy te zen
den. Zy vroeg, of men haar den weg
wilde wyzen naar boven en bevond,
dat haar een mooie slaapkamer en
zitkamer waren toebedeeld daar kon
zij het zich heel gemakkelijk maken.
De bediende vroeg haar, waar zy ge
dekt wilde hebben voor de lunch.
Waar gebruikt Miss Egerton
haar lunch?
Wordt vervolgd.)
