DAGBLAD voor AMERSFiOORT en OMSTREKEN.
No. 218.
£r-
ZATERDAG 17 OCTOBER 1908.
5e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Vonnootsehap „DB EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Het Arbeidscontract.
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
DE EEMLANDER
Hoofdredacteur R. Gr. RIJKENS.
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.—
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - l!
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0 05
Telefoon Interc. 62.
Hal
Prijs der Advertèntiën
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(By abonnement belangrijke korting.)
T»t plaatsing ran adverteptiën en reclames ran Iraiten liet, kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algeracen Binnen- en Buitenlandseh Advertentiebureau D. ALTA, ffarmoesstraat 76—78 te Amsterdam
VI.
We zijn met dit overzicht thans
genaderd tot de quaestie der genees
kundige behandeling en verpleging
van inwonende dienstboden en werk
lieden bij ziekte.
Zou deze plicht den meester opge-
egd worden als dwingend recht, zoo-
iat hij niet met zijn dienstpersoneel
;ou mogen overeenkomen, dat het
iaar voor zichzelf moet zorgen als
et ziek wordt, of dat hy een deel en
iet alles betalen zal? Dit oordeelden
elen te kras en ten slotte nadeelig
voor de arbeiders zelve, omdat, vooral
op het platte land, dit er toe leiden
zou, dat men inwonende dienst
baren bij voorkeur niet zou gaan
houden. Zoo was er dan een amende-
ment-Zjjlma voor den dag gekomen,
beoogende de vrijheid te laten om af
te wijken van het verplegingsvoor-
schrift.. Hij moest hierover heel wat
hooren van den afgevaardigde voor
Hoogezand, die de noodzakelijkheid
betoogde dat het patroon en arbeider
niet moet vrijstaan overeen te komen,
dat de eerste de hand van zijn zieken
inwonenden arbeider eenvoudig kan
aftrekken. En dat vond de minister
ook. Hij sprak over het amendement-
Zijlma het „onaannemelijk" uit, of
schoon de heer Lohman de [fiolen van
zijn toorn had uitgestort over den
plicht, die hier aan den meester stond
te worden opgelegd en gevraagd had
of dan kon worden geëischt, dat men
bijvoorbeeld voor eene dienstbode, die
bevallen moet, zijn huis beschikbaar
moet stellen. Een vraag, die hierom
alleen al niet veel indruk maakte,
- omdat het in de eerste plaats quaes-
■tieus is, of eene bevalling onder de
■ziekten kan worden gerangschikt en
^bovendien die gebeurlijkheid zich van
te voren pleegt aan te kondigen, zoo
dat de dienstbetrekking tijdig kan
worden opgeheven.
Maar hoe zou men nu, na 's minis
ters oordeel over het amendement-
Zijlma het artikel zóo redigeeren, dat
eenerzijds de plicht van den mees
ter om voor de verpleging van
inwonend dienstpersoneel te zorgen,
iet wordt een wassen neus en3an-
(NAAR HET ENSEISCH.)
35
P Ik heb alles van a tot z met den
rentmeester nagegaan en ik denk
«poedig in staat te zijn alles zelf te
besturen. Het moeilijkst van alles is,
dat Brown, de rentmeester, zoo dom
>n stijfhoofdig is, dat hjj geen ver
anderingen wil maken en ik weet er
"elf niet genoeg van om het zonder
iulp aan te durven. Ik ben van plan
Irown zijn ontslag te geven, of ie-
ïand boven hem aan te stellen,
iemand diejvan de wetten op de hoogte
is. Ik heb niet juist een agent noodig,
laar meer een ontwikkeld man, die
loen zou wat hem werd opgedragen,
ionder groote fouten te maken en die
liet zou trachten de baas te worden,
ik zou hem niet meer geven dan een
ruis en honderd vijftig pond per jaar.
Ik wil niet allerlei aanbiedingen heb-
■,?n, van fÜ116 Heertjes, daarom vind
fcf Ti ^eter het salaris wat laag te
stellen. Alles wat ik noodig heb is
een zakenman, geschikt om orders te
gehoorzamen en mij te helpen als ik
derzijds die plicht in zijne vervulling
niet te zwaar wordt voor do „kleine
luyden De afgevaardigde voor
Harlingen gaf den weg aan en door
zijne inmenging kwam ten slotte een
regeeringsvoorstel voor den dag, zeg
gende dat de werkgever verplicht is
bjj ziekte of ongeval van een arbeider,
die bij hem inwoont, zoolang de
dienstbetrekking duurt en uiterlijk
voor zes weken, voor diens behoorlijke
verpleging en geneeskundige behande
ling zorg te dragen, voor zoover
daarin niet uit anderen hoofde is
voorziendat hij in den regel de
kosten van behandeling en verpleging
eerst op den arboider mag verhalen,
nadat de eerste vier weken, waarin
hij ze zelf heeft te dragen, voorbij
zijn en eindelijk dat geen beding
mag worden gemaakt, waardoor deze
verplichting van den werkgever wordt
uitgesloten of beperkt.
Daar vroeg de heer Lohman weer
„als nu eene dienstbode bij haar
mevrouw komt en zegt„ik wil graag
bij mevrouw in dienst gaan, maar ik
ben ziekelijk en de mevrouw ant
woordt ja, dan kan ik u niet in
dienst nemen, want ik kan u niet
verplegen, omdat ik daarvoor geen
geld heb en het meisje geeft daarop
tot bescheid, dat zij toch zoo graag
bij mevrouw dienen wil, en dat haar
moeder haar verplegen kan als zij
ziek wordt, is dat dan een geoorloofde
afwijking of niet
De heer Drucker verwees hem naar
het artikel zelf, waarin hij lezen kon,
dat „wanneer door een contract ge
waarborgd is, wat beschouwd kan
worden als eene andere „voorziening"
in den zin der wet, de verplichting
van den werkgever ophoudt.
Men ziet dat het verplegingsartikel
in de practijk volstrekt niet zoo
verschrikkelijk voor den werkgever
zal blijken als de heer Lohman
vreesde, die van oordeel was dat de
Kamer „onder zekere suggestie"
werkte.
De heer Borgesius had daarenboven
uitgerekend dat, door het sluiten van
eene ziekteverzekering voor zijne
dienstboden, de meesten tegen beta
ling van eene jaarlijksche premie van
f4 f5 per jaar en per dienstbode
alle kosten van geneeskundigebehan-
te kort schiet.
De jonge man keek zijn metgezel
aan, hij verbaasde zich over zijne
groote stilzwijgendheid.
Ik vroeg mij af, tot wien ik
mjj wenden zou, zoo ging hij na een
korte pauze verder, en toen ik jou
zag, was ik overtuigd dat jij de
rechte persoon was om mij te helpen.
Jij bent juist iemand, die mij aan den
rechten man kan helpen. Als je dat
voor my doen wilt, zal ik je zeer
verplicht zijn."
Dank je voor dat vertrouwen
in mjj, antwoordde Cesar. Ik zal alles
onthouden, wat je gezegd hebt en over
een paar dagen aan je schrijven.
Curzon meende te hooren, dat zjjn
stem bewogen klonk. Hij veranderde
van onderwep en sprak over meer
persoonlijke belangen van Cesar.
Waar zjjn je zusters nu Zeker
getrouwd Zulke bekoorljjke meisjes
blijven niet lang zonder huwelijks
banden. Ik herinner mij, dat ik dik
wijls naar haar portretten op je ka
mer gekeken heb.
Mijn oudste zuster Violet is
eenige weken geleden getrouwd, ant
woordde Cesar kortaf. Ja, Curzon, ik
moet je toch eens vertellen, dat wij
allemaal in moeilijkheid zjjn geraakt
ten gevolge van een testament van
een zonderlingen oom van ons. Ik
heb mijn ouderljjk tehuis vaarwel
deling en verpleging van de dienstbode
binnens- of buitenshuis vergoed zoude
kunnen krijgen.
(Slot volgt).
DE CRISIS IN HET OOSTEN.
Hoewel de uitzichten op eene con
ferentie verbeteren, blijft Servië toch
nog steeds gevaar opleveren voor het
behoud van den vrede. De macht
schijnt aan de Regeering daar te lande
ontglipt te zijn.
De straatbetoogingen, die zich Woens
dag onder den indruk van de berich
ten uit Londen en Parjjs, dat Servië
van de Balkan-conferentie niets te
verwachten had, met verdubbelde
kracht herhaalden, hebben nu een be
paald doel en een richting gekregen.
Terwjjl zjj de vorige dagen niet naar
een bepaald plan werden gehouden,
worden zjj nu stelselmatig ingericht
en geleid. Daarom zijn zij gevaarlijker
en indrukwekkender geworden. Het
volk, dat door de pers en door dweep
zieke drjjvers wordt opgezweept, komt
gaandeweg in een stemming van
woedende vertwijfeling, die eik oogen-
blik den vulkaan tot uitbarsting kan
brengen.
Wie vandaag de menigte door de
straten heeft zien komen, moet alle
hoop laten varen, dat de crisis nog
tot een vreedzaam einde gebracht kan
worden. De oorlogspartij, achter welke
de Kroonprins en zijn aanhang staan,
heeft nu de bovenhand en wanneer
zich ook de officieren, die tegen de
samenzweerders gekant waren, met
deze laatsten verzoend zullen hebben,
zal ook het leger eenparig voor den
oorlog zijn.
Verder zijn er onderhandelingen
aangeknoopt tusschen het vendel vrij
willigers te Belgrado en gewapende
benden uit Montenegro, die zeggen
Bosnië te willen bevrijden.
En dit vuurtje wordt door den
kroonprins aangeblazen door het hou
den van opgewonden redevoeringen.
De Jong-Turksche afgevaardigden,
Djemal Bey en dr. Nazim, die zich op
het oogenblik te Parijs bevinden, zjjn
zeer slecht te spreken over het pro
gezegd en leef alleen, en Violet hakte
den knoop door en trouwde met
een neef den jongen Egerton, die
geen duit in de wereld bezit.
Wat zeg je nu riep Curzon
uit, en hij begon eenig vermoeden te
krijgen van de oorzaak der verande
ring, die in Cesar had plaatsgegrepen.
Een testament Mij dunkt, ik hoorde
daar onlangs over spreken door
iemand, die iets in 't schild scheen
te voeren en die mjj hoogst onsypa-
thiek was, ik zou moeilijk kunnen
zeggen waarom. Ik ontmoette hem
eerst in den trein, toen ik kort ge
leden naar de stad ging. Hij zat bjj
mij in de coupé en scheen veel be
lang te stellen in Oakhurst. Toen wij
er langs gingen vroeg hjj, wie daar
woonde en wilde hjj er alles over
weten. Ik hield mjj stil in de hoop,
dat ik mjjzelf zou hooren beschrijven,
maar tot mjjn spijt was er niemand
in de coupé, die ooit van mjj gehoord
had. Ik voelde mij niet geroepen hem
uit den droom te helpen, en zou de
geheele zaak vergeten hebben, als er
niet kort daarna een vreemd ding
was gebeurd. Toen ik terugkeerde uit
de stad, stapte diezelfde persoon met
mjj uit, en na gevraagd te hebben,
wanneer de volgende trein zou ver
trekken, liep hij rechtstreeksch naar
het hek van Oakhurst. Ik volgde en
raakte met hem in gesprek met het
gramma der conferentie. „Wjj voelen
niet de geringste behoefte aan een
bijeenkomst der Mogendheden, waar
Turkije voor den zooveelsten keer
verdeeld zal worden. Wij wenschen
de integriteit van Turkije te hand
haven, de vergoeding, die men ons
aanbiedt is denkbeeldig. Geen enkel
volk zou in onze plaats een dergelijke
schending van grondgebied aanvaarden
zooals van ons verwacht wordt. Het
comité van „Eensgezindheid en Voor
uitgang" en de geheele Jong-Turksche
Partij, wier kracht op kalmte en ge-
matigheid berust, verklaren zich voor
uit niet in staat dit programma te
aanvaarden, dat Turkije tot slacht
offer maakt. Bij ons heeft het geduld
als overal elders zijn grenzen. Het
comité van Eensgezindheid en Voor
uitgang kan zich dan niet meer, zoo
als tot nu toe geschiedde, verantwoor
delijk stellen voor orde en rust in het
land".
RUSLAND.
Onder de Petersburgsche studenten
is de rust nog niet teruggekeerd.
Donderdag had er o.a. een bloedige
vechtpartij plaats tusschen stakende
studenten en academieburgers, die tot
den bond van Russische lieden be-
hooren. (Do jeugdige bondsleden nl.
vestigden de aandacht der politie op
een vergadering dier studenten door
de buitenvensters van het vergader
lokaal te verbrijzelen, en de stakers,
woedend over de stoornis en het ver
raad, gingen hunne reactionnaire me
destudenten te Hjf.
Van de voorlezingen komt nog niet
veel terechtslechts drie professoren
gaven Donderdag een college, de an
deren hielden bjj gebrek aan hoorders
geen voorlezing.
SERVIË.
De stemming voor Koning Peter te
Belgrado is niet gunstig. De Za Otac-
binu noodigt Z. M. in een hoofdartikel
uit, afstand te doen ten gunste vaa
den Kroonprins, die niet betrokken is
in de Koningsmoordgeschiedenis en
daarom wel aan de Europeesche hoven
ontvangen kan worden, en die dan
bovendien alle samenzweerders uit de
Staatsbetrekkingen kan verwijderen,
waardoor de verhoudingen met het
buitenland beter zullen worden.
plan om te weten te komen wat hij
in 't schild voerde. Hjj deed allerlei
pogingen om mjj over verschillende
dingen uit te hooren en ik gaf hem
geen voldoening. Eindelijk vroeg hij,
zonder dat er, voor zoover ik na kon
gaan, eenige reden voor was, of ik de
familie kende, die op Ryeland woonde,
en vertelde mjj dat er kort geleden
iemand van uw naam was gestorven,
die het zooeven genoemde testament
had nagelaten, en dat iemand, Wick-
ham genaamd, op liet oogenblik dat
goed beheerde. Zooals je weet kende
ik den naam Malincourt en ik had
Mrs. en Miss Wickbam in Amerika
ontmoet, maar ik was over dat on
derwerp al even weinig spraakzaam
als over al het andere en bjj vertrok
even wijs als hij gekomen was. Ik
had het bijna geheel vergeten, totdat
je het mij weer in het geheugen
bracht, door van het testament te
spreken. Als jy er niets tegen hebt,
zou ik er wel eens wat van willen
weten.
Het is geen geheim, zeide Cesar
somber. Als je een paar maanden
eerder thuis gekomen was, dan zou
je het in alle couranten hebben kun
nen lezen. Het Malincourt-testament
is eenige dagen lang het onderwerp
van ieders gesprek geweest.
Ik heb er niets van gehoord.
Toen Cesar opmerkte hoe nieuws-
AMERIKA.
Op een zijner verkiezingsreizen door
den Staat Ohio, heeft Taft een spoor
wegongeluk meegemaakt, zonder er
echter andere nadeelige gevolgen van
te ondervinden, dan het missen van
een paar spreekbeurten.
Dit spoorwegongeluk was reeds het
tweede binnen twee dagen, zoodat de
onderstelling voor de hand ligt, dat
hiei kwaadwilligheid in het spel ge
weest is. De Spoorwegmaatschappij
heeft dan ook gelast, dat het geheele
baanvak, waarop Taft in Ohioreist,
eerst zorgvuldig door de betreffende
baanwachters moet worden onderzocht
BOHEMEN.
In den Boheemschen Landdag houdt
het obstructionisme aan. Onder heftig
tumult slingeren de afgevaardigden
elkaar beleedigingen naar het hoofd
en vechten zy. Enkelen loopen met
verscheurde kleeren, anderen hebben^
krabben in het gezicht. Er werd met
een inktpot geworpen, die verscheidene
Czechische afgevaardigden bespatte.
Daar het tumult aanhield, hief de
voorzitter de zitting op.
TWEEDE KAMER.
Van alle zijden is den minister
Heemskerk aan het verstand gebracht,
dat men in eene zoo ernstige quaestie
als de werkloosheid, is, niet gediend is
van een luchtige opvatting als hij er
blijkens zyn eerste rede van had.
Blijkens zijn eerste rede zeggen we,
want de minister is heel wat bijge
draaid en schreef al die critiek toe
aan „misvattingen." Zonderling, dat
iemand door zoovelen tegelijk en Van
zoo verschillende richting kon worden
„misverstaan." Niet minder dan negen
„misverstanden" werden opgeruimd en
zooals de afgevaardigde voor Enk
huizen reeds had voorspeld, de mi
nister heeft water in zyn wijn gedaan.
De interpellatie betrof, zeide de heer
Heemskerk, niet de werkloosheid in
't algemeen, maar alleen den actueelen
gierig zijn vriend was, dwong hjj
zichzelf om alles van het testament te
vertellen en van hetgeen op het voor
lezen daarvan gevolgd was. Hij ver
telde hoe Anthony Egerton het be
sluit had genomen voor zichzelf te
gaan werken, toen de bepalingen van
het testament hem niet de hoop lieten
van die kant geld te krijgen, en van
het misnoegen zyner ouders over
"Violet's verloving met haar neef, over
zijn eigen vertrek uit het ouderlijk
huis met Violet, en over haar onver
wacht huwelijk over dit alles was
de jonge Curzon ten zeerste verbaasd.
Het testament vooral verwekte zyn
levendige belangstelling. Onwillekeurig
lachte hij by de gedachte aan het
eenzame zoeken van Christal naar het
geld, en hij vroeg het een en ander
omtrent haar. Hij was ook nieuws
gierig te weten waarom de vreemde
ling zooveel belangstelling in hem zelf
had gehad en waarom hy inlichtingen
had gevraagd over Ryeland en Wick-
ham.
Wie kan het geweest zijn vroeg
hy. Iemand die met al deze merk
waardige dingen iets heeft uit te staan,
daar ben ik zeker van.
Wordt vervolgd.)