WEERBERICHT.
Thermometorstand
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
ALLERLEI.
MEDEDEËLINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MEI'. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 3 November 190S.
Hoogste barometerstand 7G9.9 m.M.
te Neufabrwasser laagste 753.1 m.M.
te Haparanda.
Verwachting tot den avond van 4
November 1908.
Wind Zwakke Z.O.-lijke wind.
Gesteldheid van de luchtNevelig
tot lichtbewolkt, droog weer, nacht
vorst.
Temperatuur D zelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
uur 768 m.M.
Vorige stand te 12 uur 769 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 52
Laagste hedennacht F. 34
Hedenmiddag 12 uur F. 49
den veldtocht tegen de Boeren. Deze
persoonlijke daden des Keizers, b(j
welke naar het schijnt niet, zooals bij
de publicatie, van 't interview, den
Rijkskanselier om advies gevraagd is,
hebben de openbare meening in staat
van opwinding gebracht. Deze hebben
den storm veroorzaakt. En tegen een
herhaling van zulk persoonlijk in
grijpen wenscht zich nu het mondige
Duitsche volk te verzekeren en te
beschermen."
De Fransche pers geeft eveneens
allesbehalve welwillende beoordee
lingen ten beste. De Temps is schamper
en zegtzulke dingen komen dus voor
in den best geordenden, meest ernsti-
gen en meest conscientieuzen Staat
van Europa, zooals de Duitschers met
een zekere voorliefde hun eigen land
plegen te betitelen. We herinneren
ons, dat we meermalen gedurende onze
uiteenzettingen met Duitschland ge
wezen hebben op de teekenen van
anarchie, die we achter de machtige
voorzijde van de Keizerlijke politiek
bemerkten. Welk beter bewijs kan
men hiervoor leveren dan de bekentenis
van het officieele blad. Op zijn manier
heeft de bekende kapitein van Ilüpe-
nick niets fraaiers gepraesteerd. Is dit
alles gebeurd in het Duitsche Rijk of
in bet Groothertogdom Gerolstein
Overigens rechtvaardigt de officieele
verklaring de critiek, die op het ai tittel
van de Daily Telegraph werd uitge
oefend. Wat, vraagt het Journal des
Débats, to denken van een verant-
woordelyk leider van de Duitsche
Rijkspolitiek, als hij niet eens de
stukken leest, waarop de Keizer zelf
hem opmerkzaam heeft gemaakt?
GROOT BRITANNIË.
In de gisteren gehouden zitting van
het Lagerhuis vroeg het parlementslid
William Redmond aan minister Hal-
dane of het plan van den veldtocht
ter beëindiging van den Boeren-oorlog,
waarnaar generaal Roberts praktisch
zijn maatregelen zou hebben ingericht,
was ontvangen van den Duitschen
Keizer, en indien dit zoo was, of dan
Haldane het document wilde publi-
ceeren. Minister Haldane antwoordde,
dat in de archieven van het ministerie
van Oorlog zoodanig document niet
aanwezig isbovendien is er geen
enkel stuk van dien aard ooit in han
den gekomen van iemand, in betrek
king staande tot het ministerie van
Oorlog. „Ik ben," aldus Haldane, „dan
ook niet in staat aan den wensch tot
publiceering van zulk een document
te voldoen." (Gelach).
RUSLAND.
Men zegt te Petersburg, dat Rus
land niet aan de conferentie zal deel
nemen, tenz(j de inlijving van Bosnië
en. Herzegowina op het tapijt zal
worden gebracht. In elk geval blijkt
meer en meer, dat men zich bet lot
van de Servische broeders op den
Balkan heelt aangetrokken zoo is bv. j
Cbomjakoff, de voorzitter van de I
Doema, en die zich zeer positief tegen
de inlijving heeft uitgelaten, door den
Tsaar in audiëntie ontvangen, en
heeft de Servische Kroonprins met
zjju broeder, die te Petersburg in het
cadettenkorps wordt opgevoed, in het
Keizerlijk paleis geluncht. Verder heb
ben Bobrinski en zes andere Doema-
leden om audiëntie verzocht, om tegen
de inlijving te protesteeren en te ver
zoeken tusschenbeide te komen.
TURKIJE.
De leider van de Jong-Turksche
groep te Genève, moet uit Coustanti-
nopel bericht ontvangen hebben, dat
de Sultan zich sedert Vrijdag feitelijk
in gevangenschap bevindt. Hij heeft
een andere lijfwacht gekregen en zijn
geheele correspondentie staat onder
controle.
Het een en ander zou het gevolg
zijn van de ontdekking van cijfertele
grammen door den Sultan verzonden
en waaruit zijn bedoelingen om een
Tuksch Bulgaarscheu oorlog uit te
lokken zouden gebleken zijn.
EGYPTE.
De Wetgevende Raad van Egypte
heeft na een stormachtige zitting
zoo meldt de Duitsche Kabelmaat
schappij uit Kairo een adres aan
den chedive gericht, waarin voor het
land een grondwet wordt verlangd.
De Lewa, een nationalistisch Egyp
tisch blad, pleit er voor, over den
Engelsche handel den boycott af te
kondigen.
BRITSCH INDIË.
Te Hongkong, gaf Zondag de anti-
Japansche boycott aanleiding tot ern
stige troebelen. Het Chineesche ge
peupel plunderde "26 Chineesche maga
zijnen, waar Japaansche waren werden
verkocht.
De politie kwam tusschenbeide.
Een Engelsch politieambtenaar werd
aangevallen, een andere beleedigd.
Eenige sepoys werden gewond. "250
personen werden gearresteerd.
Het gepeupel maakte zich meester
van drie Chineesche handelaars en
sneed aan twee hunner de ooren en
de anderen den neus af.
Nederland en Venezuela.
Een communiqué aan de bladen meldt
Van bevoegde zijde wordt een bui-
tenlandsch bericht, als zou Nederland
reeds de blokkade bevolen en gelegd
hebben voor de havens van Venezuela,
beslist tegengesproken.
De Parijsche correspondent van de
N. R. Crt. seint
De Parijsche uitgaaf van de New
York Herald verneemt uit Willem
stad -Particuliere brieven, die hier
ontvangen zijn, melden, dathetVene-
zolaansche antwoord op de tweede
Nederlandsche nota, vragende om de
zending van een buitengewoon gezant
tot vriendschappelijke regeling van
de hangende vraagstukken, in zeer
beleefde bewoordingen gesteld is. Het
antwoord is den I9den October van
La Guaira afgezonden en zal Neder
land op 6 November bereiken.
Voor het oogenblik valt op te
merken, dat volgens dezelfde berichten
uit Willemstad het bestuur van de
kolonie zich met groote bedrijvigheid
op mogelijke gebeurlijkheden voorbe
reidt. De zee-officieren en regeerings-
ambtenaren nemen echter volkomen
geheimhouding in acht.
Nieuwe reizigerstarie
ven. In verband met haar bericht
over de ophanden z(jnde wijziging der
reizigerstarieven by de Staatsspoor
wegen, waarbij o.a. de retourkaarten
zullen worden afgeschaft, kan de Pr.
Gron Ct. nog meedeelen, dat met de
daarmee in verband staande enorme
uitbreiding der werkzaamheden op de
afdeeling voor tarieven op het hoofd
bureau der maatschappij te Utrecht
24 ambtenaren van verschillende
stations in ons land naar die afdeeling
zyn overgeplaatst.
Het verklapte staats
geheim. Bij de directie van de Tel.
vervoegde zich gisteren een inpecteur
van de recherche, om, in opdracht
van den Minister van Buitenlandsche
Zaken, te vragen van welke zijde
het blad het geheime stuk had ont
vangen.
De directie heeft geweigerd de bron
te noemen.
W e r k t ij d-h a v e n b e d r ij f.
Naar men aan het Volk meldt, is Mi
nister Talma thans een onderzoek
begonnen naar de mogelijkheid eener
wettelijke verkorting en regeling van
den werktijd in het havenbedrijf.
Daartoe zijn zoowel te Amsterdam
als te Rotterdam inlichtingen van de
vakvereenif ingen ingewonnen.
De Maart en September-
ploeg. In verband met de door den
Minister van Oorlog gedane toezegging
tot overweging van den wensch om
ruiling toe te laten tusschen de lote-
lingen van hot in Maart in te lijven
gedeelte, bij de mondelinge behande
ling in de Tweede Kamer van het
thans aangenomen ontwerp van wet
tot nadere aanvulling en wijziging
der Militiewet 1901, heeft de Minister
thans naar wij vernemen de Commis
sarissen der Koningin in de onder
scheidene provinciën uitgenoodigd
hun meening te willen te kennen
geven omtrent:
lo. of de ruiling tusschen de lote-
lingen der Maart-of der September-
ploeg ook met het oog op mogelijk
daarvan te duchten ongewenschte
practijken aanbevelenswaardig voor
komt, en
2o. of die ruiling practised uitvoer
baar schijnt en welke regelen c. q.
voor de uitvoering waren te stellen.
(Hbl.)
DE VERVOLGING TEGEN DE
TELEGRAAF.
De Minister van Buitenlandsche
Zaken zal de Telegraaf vervolgen
wegens het publiceeren van onze twee
de nota aan Venezuela.
Wat de Minister met deze vervol
ging denkt te zullen bereiken, is niet
duidelijk, tenzij er de nevenbedoeling
aan verbonden is, den man te ont
dekken, die De Telegraaf het Oranje-
boek in haDden speelde. Wij weten
niet of de Minister gelooft, dat dit
hem langs dien weg gelukken zal,
maar wij voor ons verwachten er niet
veel van. Een Nederlandsch blad, dat
in zulk een geval zijn zegsman noem
de, zou zich voor goed onmogelijk
maken.
Hoe dit zij, in elk geval zal de ver
volging moeten gegrond zijn op art.
98 W. B. v. Strafrecht
„Hy, die opzettelijk bescheiden, be
richten of inlichtingen omtrent eenige
zaak, waarvan hij weet, dat geheim
houding door het belang van den Staat
wordt geboden, hetzij openbaar maakt,
hetzij aan een buitenlandsche Mogend
heid mededeelt of in handen speelt,
wordt gestraft met gevangennisstraf
van ten hoogste zes jaren."
Maar het zal toch inderdaad wel
wat moeilijk zijn aan te nemen, dat
de publicatie van een stuk, hetwelk
sinds eenige weken in Venezuela is,
en daar stellig niet geheim wordt ge
houden, (want men heeft er te Caracas
geen reden voor), terwijl zelfs Castro's
antwoord reeds werd overgeseind, nu
nog door het belang van onzen Staat
zou worden gevorderd.
Wij althans zouden niet kunnen
bedenken, welk staatsbelang geheim
houding van dat stuk nu nog vorderde.
De Minister zal naar het ons
voorkomt -verstandig doen, van
vervolging af te zien, en in het ver
volg niet noodeloos lang een stuk als
dit geheim te houden. Het verlangen
van ons volk om te weten, wat i'e
tweede nota, die over oorlog of vrede
beslissen kon, inhield, was alleszins
begrijpelijk en rechtmatig. Dat de
Minister den eersten tijd den inhoud
geheim hield, is tot daar aan toe.
Maar zoodra het stuk zich in handen
van Castro bevond, was er geen reden
de geheimhouding nog langer te rekken.
De Minister heeft alzoo de schuld
te zoeken bij zichzelf.
Indien Z.Exc. bijtijds den raad ge
volgd had van ons en andere bladen,
die op tijdige openbaarmaking aan
drongen, zou hem het Telegraaf-for-
tuintje niet overkomen zijn.
[Het Vaderland.]
EMIGRATIE EN WERKLOOSHEID.
In den laatsten tijd wordt van pro
tectionistische zijde opnieuw de aan
dacht gevestigd op de omstandigheid,
dat tal van Nederlandsche arbeiders
de oostelijke grenzen overtrekken
om in Duitschland werk te zoeken.
Zoo schreef „De Standaard" in haar
nummer van "26 Augustus het vol
gende
„Terwijl vroeger de Duitschers over
onze grenzen kwamen, om in onze
oostelijke provinciën werk te vinden,
zien wij het thans voor onze oogen,
dat door de autoriteiten, door de be
sturen van groote gemeenten ons land,
arbeiders van hier naar Duitschland,
het land van de protectie, gezonden
worden, omdat hier niet, maar ginds
wel werk en brood voor hen is.
Dit is een feit waarop niet genoeg
de aandacht gevestigd kan worden,
omdat het zoo nadrukkelijk bewijst,
hoe de vrijhandelspolitiek geen natio
nale politiek is
De vereeniging „Het vrije Ruilver
keer" heeft in e9n vliegend blaadje
dit onderwerp behandeld en op de
verkeerde voorlichting gewezen.
Het gaat niet aan de emigranten
zonder meer voor te stellen als „arbei
ders, die door de autoriteiten het land
uit worden gewezen, omdat hier geen
werk en geen brood voor hen is." Wij
voor ons zijn van meening, dat wie
zijn taak met zulke argumenten meent
te moeten verdedigen, te veel wil
bewijzen en zich schuldig maakt aan
onjuiste voorlichting van de publieke
opinie.
De waarheid is, dat, behalve werk
loosheid, tal van andere oorzaken
kunnen bestaan voor emigratie, dat
ook arbeiders niet uitsluitend uit
honger naar andere landen vertrekken
dat het argument der protectionisten,
gelijk onze cijfers doen zien, veeleer
pleit tegen dan vóór de bescherming.
Wij meenen ten slotte dat ook zy
die de „bevordering van den nationalen
arbeid" tot een leus trachten te maken,
goed zullen doen zich steeds te her
inneren de woorden van den Minister
van Binnenlandsche Zaken, ter ge
legenheid van genoemde interpellatie
gesproken: „Ik zal nooit beweren dat
protectie in staat is het gevaar voor
werkloosheid weg te nemen. Dat is
werkelijk in strijd met de ondervin
ding." Zoo is het ook inderdaad.
Van af Donderdag 5 November
a.s. zal de keuring van visch in plaats
van om 9 uur des morgens 8 uur
geschieden.
Donderdag 5 Nov. a.s. des na
middags 4 uur zal de eerste zitting
worden gehouden door het consulatie-
bureau van de Amersfoortsche ver
eeniging tot bestrijding der Tuberculose
in het St. Elizabeth's gasthuis. Daar
het consult aan dit bureau geheel
gratis is kan ieder die door de ge
vreesde ziekte is aangetast of meent er
door te zijn aangetast, zich daar ver
voegen, teneinde zich te laten onder
zoeken.
De vereeniging „Amersfoortsche
Industrie- en Huishoudschool" houdt,
naar we reeds meedeelden, een alge-
meene vergadering op Woensdag 4
November a.s., des avonds te half
negen, in het schoolgebouw, Beeke-
steinsche laan no. 23.
De agenda vermeldt de volgende
punten van behandeling:
1. Begrooting 1909.
2. Benoeming Commissie rekening
en verantwoording 1908.
3. Verkiezing van vier bestuurs
leden wegens periodieke aftreding van
mevr. M. J. Heyligers—Reinhardt,
mevr. J. F. O. II. Tromp van Holst
Hartogh Heys, mevr. |M. Scbimmel-
penninck van der OyeDumonceau
en den heer F. Kenninck.
4. Mededeelingen van het bestuur.
W(j vestigen de aandacht onzer
lezers op de in dit nommer voor
komende annonce der opvoering van
Brandts Buys' aardige kinderoperette
„Goudmuiltje". De opbrengst is ten
bate van de afdeeling Amersfoort van
de „Vereeniging tot verpleging van half
verweesde of verwaarloosde kinderen
in het Huisgezin".
Een goed doel dus. De meeste kaar
ten zijn reeds genomen toch zal men
in Valkhoff's Boekhandel zich nog van
de overige kunnen voorzien. Het is
te verwachter dat de zaal geheel uit
verkocht zal zijn.
De heer D. Demmer te Leerdam,
die in de Raadsvergadering van Dins
dag 26 Oct. benoemd is tot onder
wijzer aan de openbare school 3de
soort in de Beekstraat is eveneens
benoemd tot onderwijzer te Enschedé,
welke benoeming hy waarschijnlijk
wel zal aannemen.
Hedenmorgen vertrok H. M. de
Koningin-Moeder van het station al
hier met den H. S. M. trein D 212
om 10.50 naar het Loo om daar een
dag of acht te verblijven.
De le luit. H. A. C. Fabius
van het le reg. huzaren te Amers
foort, is gedetacheerd by het le reg.
veld-art. te Utrecht.
Te Deventer slaagde gisteren voor
het examen vrije- en ordooefeningen
der gymnastiek Mej. E. Mejjer, leer
linge van de Rijks-Normaallessen alhier.
Naar de N. R. Ct. meldt wordt de
ritmeester E. W. baron van der Ca-
pellen, instructeur bij de rij- en hoef-
smidschool alhier, eerstdaags bevorderd
tot majoor.
Zondag jl. speelde op het Quick-
terrein aan den Leusderweg H. V. C.
I tegen het 2de elftal van Quick.
Laatstgenoemde won dezen wedstrijd
met 42, echter zeer geflatteerd,
want H. V. C. was de geheele match
door veel sterker.
A.s. Zondag trekt H. V. C. I naar 't
sticht en denkt voor de zooveelste
maal op den kleigrond tegen Hercu
les III te verliezen.
BARNEVELD. Men schrijft van hier
aan de N. A. Courant
Jan Aart, landbouwer uit deze ge
meente, had, in opdracht van zyn
huisgenooten, op de markt alhier eenige
drachtige zeugen gekocht. Tevens was
hem door zijn zuster besteld de
goede man is, niettegenstaande zijn
hijna 70 jarigen leeftyd, helaas nog
vrijgezel wat [beschuit mede te
brengen voor de gasten, die den vol
genden dag verwacht werden. Na zich
van zijn opdracht gekweten te hebben,
kocht de man ook nog, hoewel hem
dit niet bepaald besteld was, denoodige
borrels. Toen hij zich dan ook met
zyn varkens en zyn beschuit, welke
laatste lekkernij hy in zijn nog slechts
een week gebruikte zakdoek had laten
knoopen, huiswaarts begaf, gevoelde
hy zich, vreemd genoeg, zóó licht in
zijn hoofd, dat hy telkens neiging
gevoelde een buiteling te maken, wan
neer de krulstaarten wat dicht voor
zyn voeten liepen. Toch ging het eerste
gedeelte van zijn reis niet al te on
voorspoedig. Toen zijn weg hem echter
langs de grachten van het voormalige
landgoed „De Briellaerd" voerde ge
voelden de viervoeters zich blijkbaar
tot het water aangetrokken. De beesten
althans wandelden zoo dicht mogelijk
langs den waterkant. En bij een poging
nu om de dieren hier wat van te ver
wijderen, overviel den landman weer
zoo'n duizeling, waardoor hij, met be
schuit en al, voorover in het diepe
water terecht kwam. Gelukkig werd
het ongeval door een in die buurt
wonenden landbouwer opgemerkt, die
al het mogelijke in het werk stelde
om Jantje uit den moddergracht te
helpen. Hoe hij zich echter inspande,
steeds nader kwam het water aan
Jan's lippen, en ten einde raad, kwam
buurman op den gelukkigen inval, om
een lis van een touw om den zinken
den landbouwer te werpen, terwijl hy
het andere einde van het touw stevig
aan een der varkens bevestigde. En
wat nu den buurman onmogelijk was,
viel het varken blijkbaar niet eens
moeilijk. Een flinke schreeuw en een
slag op het dier, waren althans vol
doende om den reeds bijna ver
dronkene weer op het droge te helpen.
Eenmaal weer op den vasten |wal
tobde hij bjjna nog meer over de van
grachtwater doortrokken beschuit, dan
over zyn eigen onvrijwillig bad.
Immers, wat zou zusje wel zeggen,
als hy haar in dezen toestand de be
schuit aanbood. Na veel wikken en
wegen, had hy eindelijk een oplossing
gevonden. Hij zou den zakdoek met
inhoud namelijk aan den staart van
een der viervoeters binden, waardoor
de beschuiten bij zijn thuiskomst on
getwijfeld mooi zou zijn opgedroogd.
En zóo gezegd, zoo gedaan, vervolgde
Jantje eindelijk zijn zoo wreedelijk
afgebroken reis. Hoe echter de be
schuit, nog steeds bengelende aan 't
achter eind van 't varken, er bij Jan's
thuiskomst uitzag, vertellen we maar
liever niet.
Met den wildstand in deze
streken valt het dit jaar niet bijzon
der mede. Wel worden op sommige
plaatsen tamelijk veel hazen en
fazanten aangetroffen, doch over het
algemeen blijkt de toestand van het
jachtveld wel wat te wenschen over
te laten.
Thans zijn de prijzen van het wild
als volgt: hazen f 1.50, fazanten
(hanen) f 1.40 id. (hennen) f 1, jonge
patrijzen fl, oude id. 10.40, hout
snippen f 1, korhoenders (hanen) f 1. 0,
id. (hennen) f 1.10, wilde eenden f 0.85
wilde konijnen f0.50 en watersnippen
f 0.30.
NIJKERK. Door den Raad werd
het aanvangstraktement der onder
wijzers van f 535 gebracht op f 560,
en besloten in geval van ziekte het
traktement over het eerste half jaar
vol, over het tweede voor de helft
uit te keeren.
Tot leeraar in het vakteekenen
werd benoemd de heer Tiemens,
gemeente-architect te Harderwijk, in
de plaats van den heer P. Blom, aan
wien, wegens zijn benoeming tot
directeur van de Ambachtsschool te
Heerenveen, met ingang van 1 Nov.
a. s. op zyn verzoek eervol ontslag
werd verleend.
Men meldt ons uit Heerenveen
De deurwaarder v. d. W. te Beet-
sterzwaag is op vermoeden van on
regelmatigheden in zijn zaken voor
den rechter-commissaris te Heerenveen
in verhoor genomen en daarna aan
gehouden.
Verdwenen illusies! Hij
een dikke 40er. Zij iets jonger. Een
huwelijksannonce had hen samen ge
bracht. Trouwplannen waren reeds
