DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN
half blad.
VRIJDAG 15 JANUARI 1909.
6e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Versehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Een Verborgen Erfenis
BINNENLAND.
Kunst en Wetenschap.
JNO. 12
EEMLANDER
Hoofdredacteur B. G. BIJKENS.
Aboimementsprij s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BBEEDESTBAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertèntlën
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiten het Kanton Amersfoort per regel
(Bij abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot plaatsing van advertentiën en reclames van bniten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Bnitenlandsch Advertentiebureau D T. ALTA, Warmoesstraat 7G—78 te Amsterdam.
DE BALKANQUAESTIE.
Ze zijn het eens geworden, Oosten
rijk en Turkije. De Porte ontvangt
eene schadeloosstelling in geld, minder
dan gevraagd was, maar toch een
aanzienlijke som. De bladen verheugen
zich in den goeden afloop der onder
handelingen. Dat is een stap op den
goeden weg, den weg tot den vrede.
Tusschen Oostenrijk en het Ottoma-
nische rijk zal geen oorlog onstaan
en nu kunnen da groote mogendheden
verder overwegen wat gebeuren moet
tegenover de eischen van Servië en
Montenegro die ook aanspraak maken
op vergoeding voor hunne verloren
illusiën. Zij hadden immers gehoopt
dat zjj den een of anderen dag Bosnia
of Herzegowina zouden mogen ver-
deelen. Zij hadden allerminst verwacht,
dat Oostenrijk plaats zou nemen onder
de Balkanstaten. De Servische minister,
van wien men in den laatsten tijd
zooveel heeft gesproken, de heer Milo-
wanowitsj begrijpt dat blijkbaar nog
niet. Tot een correspondent van de
Matin heeft hp eene nog al lange rede
voering gehouden het was alsof hij
eene kamerrede hield, waarin bij
uiteen zette, dat hij Oostenrijk vol
strekt niet had willen beleedigen,
maar niet begreep hoe de oude keizer-
staat had kunnen besluiten twee Ser
vische gewesten in beslag te nemen.
Hij houdt vol, dat Bosnië en Herzego
wina Servische gewesten zijn en be-
hooren te zijn. Hij hoopt op een con
gres, dat aan de eischen der Serviërs
recht zal doen weervaren. Want hij
is een man des vredes, naar hij ten
minste zegt en hij wil liefst eene
vreedzame oplossing van het bestaande
verschil van meening.
Zijn laatste rede is echter zoo vre
delievend niet. Toen de Belgrado het
bericht was ingekomen, dat Turkije,
gelijk de Serviërs zeggen, Bosnië en
Herzegowina verkocht had, kwamen
de ministers met den koning in rade
bijeen. Milowanowitsj, de minister van
buitenlandsche zaken, zeide, naar de
Daily Mail uit Belgrado verneemt, dat
(naar het engelsch.)
103
Cesai vertelde zijn vader wat hij
ook reeds aan zijn moeder had mee
gedeeld. Hij kon bewüjon, dat hij niet
zoo'n doeniet was a,-s toen hij nog
thuis was, maar een man, die reeds
iets beteekende.
Toen hij het hotel weer verliet, en
naar Ryelands wandelde was de jonge
man over 't algemeen zeer tevreden
over het bezoek aan zijn ouders.
Zijn zuster ontvingen hem in de
zitkamer van Violet, daar werd hem
het nieuws verteld van de komst van
Laura hetgeen hem deed besluiten
dien avond nog naar Oakhurst terug
te gaan en daar te blijven tot Woens
dagmorgen. Op weg daarheen ont
moette hjj Mr. Wickham.
Mag ik u lastig vallen met een
boodschap voor Mr. Curzon vroeg hij
Cesarten minste als u van plan is
vanavond nog naar Oakhurst terug te
gaan. Wil u dan zoo vriendelijk zijn
hem te zeggen, dat het mij spijt, hem
tot nu toe niet ontmoet te hebben, en
dat ik graag zou zien, dat hij a.s.
Woensdag hier kwam, om onze ken-
het Bosnische vraagstuk, al had Tur
kije het opgelost op de voorwaarden
die het 't best vond, een internatio
naal en tevens een Servisch vraag
stuk bleef. De Serviërs zijn vast be
sloten, tot hun laatsten droppel bloeds
te storten voor de zelfstandigheid van
de Bosniërs en Herzegowiners, die het
nu moeten stellen buiten de suzerei-
niteit van den sultan, die zijn onder
danen had veil geboden.
FRANKRIJK.
Tal van Fransche afgevaardigden
moeten van plan zjjn aan de Kamer
voor te stellen,;dat de doodstraf slechts
dan mag worden ten uitvoer gebracht,
wanneer het doodvonnis door de jury
met een meerderheid van minstens f
der stemmen is uitgesproken.
PERZIË.
In de laatste dagen gaat het den
opstandelingen in Perzië minder goed.
De regeeringstroepen hebben, gelijk
gisteren al telegrafisch werd bericht,
het dorp Ravasan, vlak bij Tabris,
ingenomen. In het kamp van Ain ed
Dauleh, de aanvoerder der regeerings
troepen, z(jn weder 1000 ruiters aan
gekomen.
B(j de nederlaaag in het dorp Deroed
werden aan de zijde der opstandelin
gen '20 mannen gedood of gewond.
Voorts werden 114 gevangen genomen,
maar later, na ontwapend te zijn,
weder ontslagen.
Prins Firman Firma, die door den
Sjah naar Ispahan wordt gezonden,
heeft aan de gezanten van Rusland
en van Engeland verzocht aan Sem-
sam es Sultaneh, het hoofd der Bach-
tiaren, die daar heer en meester is,
te doen weten, dat zy den opstand in
in Ispahan niet goedkeuren.
Rusland heeft, naar men bericht,
zijn plan, om in Perzië tusschenbeiden
te komen, nog niet opgegevenmaar
het wil niet anders dan in overeen
stemming met Engeland handelen, met
welke mogendheid het, gelijk men
weet, een overeenkomst betreffende
Perzië sloot. Het heeft zijn plan, om
Azerbeidsjan te bezetten, laten varen,
omdat Engeland er bezwaar tegen had
en het moet nu een nieuw plan van
tusschenkomst opgemaakt hebben, dat
nis te hernieuwen. Om drie uur schikt
mij het best.
Ik zal uw boodschap overbren
gen, zei Cesar.
Hy boog voor Mr. Wickham, en zij
scheidden. De verwachting over het
geen den volgenden Woensdag ge
beuren zou, was nu op 't hoogste ge
spannen. Cesar zou Gillian ontmoeten,
Nancy zou met haar vader en moeder
naar huis terugkeeren, Christal zou
een of ander wanhopig besluit, dat zij
scheen genomen te hebben, uitvoeren,
de toekomst van Laura en haar
moeder zou beslist worden en Violet
zou haar laatste onderhoud met An
thony hebben.
Van allen, die belang hadden bij het
testament, was er misschien niet een,
die zoo zenuwachtig was als Violet,
toen zy dien morgen wakker werd, en
bedacht, dat de beslissing over haar
volgend leven zoo nabij was.
Zy en Nancy ontbeten te zamen op
haar eigen kamer, en bij zwijgende
overeenkomst zou Violet dien dag
thuis blijven in afwachting van An
thony's mogelijke komst.
Hy kwam even na twaalf. Evenals
den eersten keer zond hy een bood
schap naar boven, om Violet te spreken
en evenals toen werd die boodschap
door Nancy beantwoord.
Je behoeft niet te wachten, dank
je, zei ze tot de dienstbode, ik zal zelf
aan Engeland's goedkeuring is onder
worpen.
TURKIJE.
Het Genootschap van de Slachtoffers
van de Natie, waartoe de mannen
behooren die te Konstantinopel ge
vangen zijn genomen, schijnt te be
staan uit oud ambtenaren, ontslagen
bij den aanvang van het nieuwe be
wind in Turkije, vele landloopers en
mannen, die met het gerecht een
rekening te vereffenen hebben. Dit
doorluchte gezelschap had den schijn
van een politieke vereeniging aange
nomen, bereidde aanslagen voor en
bedreef inmiddels, gelijk wij gemeld
hebben, met een blad, dat zijn orgaan
was, afdreiging.
De directie der Staatsspoorwegen
heeft bepaald, dat voortaan bij over
plaatsing van haar personeel het ver
voer van hun huisraad en bagage
kosteloos zal worden afgehaald, ge
laden, gelost en besteld door werk
lieden der Maatschappij. De door deze
werklieden aan de woning te verleenen
hulp mag zich niet verder uitstrekken
dan tot het halen uit huis en het
brengen in huis, dadelijk na het trans
port, ter plaatse waar de belangheb
bende de meubelen verlangt.
D e L i b e r a 1 e U n ije. De be
schrijvingsbrief voor de buitengewone
algemeene vergadering van de Liberale
Unie, te houden op Zaterdag 27 Fe
bruari a.s., 's morgens 11 uren, in het
lokaal De Eensgezindheid, Spui, Am
sterdam vermeldt
I. Aanvulling van het hoofdbestuur
(de heer Schaafsma heeft de indertijd
op hem uitgebrachte benoeming aan
genomen).
Voordracht: 1 Mr. P. Rink, oud-
Minister van Binnenlandsche Zaken.
II. Mr. G. Jannink, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, beiden te
's-Gravenhage.
II Bestuursvoorstel
„De Liberale Unie besluit haar
Hervormingsprogram te herzien en
draagt de voorbereiding daarvan op
aan een commissie van 7 leden, waar
naar beneden gaan, naar Mr. Egerton.
Zjj wendde zich tot haar zuster, die
op dat critieke oogenblik sprakeloos
ternederzat.
Ik ben van plan Anthony hier te
brengen, zei Nancy vriendelijk. Denk
er aan, dat hij alles gedaan heeft wat
hij kon, wat het verleden aangaat, en
dat het nu uw beurt is. Wees nu zoo
edelmoedig als je zijn kunt in je liefde
wees de Violet, die hij altijd in jou
bemind heeft en alles zal terecht
komen.
Zy kuste haar op het voorhoofd, en
ging vlug de kamer uit. Anthony was
in de bibliotheek, en op het geluid
van het openen der deur, keerde hij
zich om eo begroette Nancy met een
blik, die haar hevig deed ontroeren.
Violet wil graag, dat je boven
komt op haar eigen kamer, Anthony,
zei ze. Ik kom hier om je den weg te
wijzen.
Hy volgde haar zwijgend. Nancy
was ontsteld by het zien van de ver
andering, die in hem had plaatsge
grepen, en toen zij de deur dicht deed
en man en vrouw te zamen liet, hoop
te zy vurig, dat alles tusschen hen
tot een gelukkig einde zou komen.
Violet stond op toen Anthony bin
nenkwam. Zij voelde, dat van dit on
derhoud alles afhing, en Nancy had
haar duidelijk gezegd dat het resul
taat nu geheel van haar afhing. Zy
van uit en door het hoofdbestuur 3,
door de algemeene vergadering 4 le
den zullen worden benoemd."
(Afdeelingen, die candidaat-leden
voor deze commissie wenschen aan te
wijzen, worden verzocht daarvan
uiterlijk 25 Februari schriftelijk opgave
te doen aan den secretaris, Wattstraat
'20, 's-Gravenhage).
III. Ingeval voorstel II wordt aan-
nomen, benoeming van 4 leden in de
commissie van het hervormingspro
gram.
IV. Bestuursvoorstel
„Bij de aanstaande Juni-verkie-
zingen zal de Liberale Unie vóór alles
krachtig propaganda maken voor Al
gemeen Kiesrecht, na voorafgaande
Grondwetsherziening en voor een so
ciale hervorming, om tegemoet te
komen in de nooden van die mede
burgers, wien het niet gelukt is, als
zij oud geworden zijn in eigen levens
onderhoud te voorzien."
V. Huishoudelijke besprekingen in
comité-generaal.
Het nut. Tot leden van het
hoofdbestuur der Maatschappij tot nut
van 't algemeen zyn door de departe
menten gekozen de heeren mr. J. R.
Voüte te Amsterdam en Th. M. Th.
van Weideren baron Rengers te Oen-
kerk. De gekozenen hebben echter be
richt, dat zij, wegens drukke bezig
heden, de benoeming niet kunnen
aannemen.
Wettelijke winkelslui
ting. Te 's-Gravenbage vergaderde
het voorloopig comité voor de lande
lijke actie in zake wettelijke regeling
der winkelsluiting.
Een ontwerp-reglement werd goed
gekeurd en zal aan de aangesloten
vereenigingen worden verzonden, waar
na binnenkort in Amsterdam eene
vergadering zal worden belegd ter
vaststelling van dit reglement en ter
verkiezing van een definitief bestuur.
Tegelijkertijd zal een program van
actie aan de vergadering ter goed
keuring worden voorgelegd.
THERESE POTT—MOSSEL.
Ofschoon de derde kunstavond in
wacutte niet, tot bij begon te spreken,
maar snelde naar hem toe en wierp
zich in zijn armen.
O, Anthony, neem wij weer aan
Vergeef my al mijn hardheid, mijn
zwijgen en mijn bitterheidIk kan
niet gelukkig zyn zonder jou I Wil je
vergeven en vergeten
-O, Violet, kun jij vergeven en ver
geten stamelde Anthony, hevig aan
gedaan. Het is niet aan jou, lieveling,
dat te vragen, niet aan jou. Ik ben
Neen, je mag dat niet meer zeggen I
zei ze, tegelijk lachend en schreiend,
terwyl zy haar hand tegen zyn lippen
legde. Dat alles moet nu vergeten zijn
tusschen ons nu en voor altijd Deze
dag zal ons terugbrengen naar dien,
waarop wy trouwden, en wy zullen
alles weer opnieuw doen O, Anthony,
ik ben zoo gelukkig I
Het was geen wonder, datje aan
mijn liefde twijfelde, zei Anthony na
een poos gezwegen te hebben, maar
hoe vreemd het ook mag schijnen,
mijn gedrag in aanmerking genomen,
myn liefde heeft zelfs nooit een oogen
blik gewankeld. Het was niet eens
noodig, dat je mij verliet, om tot het
besef te komen, dat ik je duizendmaal
meer liel had dan toen ik je trouwde.
Maar nu zal ik beter weten, hoe ik
mijn vrouw behandelen moet. Zjj zal
met my gelukkig zyn, als ciatin myn
macht is.
Amicitia ons niet die groote vol
doening heeft geschonken als de
tweede, toen de violist Antonetti zoo'n
overweldigenden indruk maakte, mag
het concert van] gisterenavond toch
voor zich een voorname plaats eischen
in deze reeks van met zooveel smaak
en welgevormden kunstzin voorbereide
muziekavonden.
De pianiste Mevr. Thérèse Pott
heeft 'met den violoncellist J. Mossel
een kunstreis ondernomen door Indië
en overal met een enorm succes ge
debuteerd. Dat verwondert ons dan
ook geenszins. Zjj opende het program
met Schumann's Etudes Sym-
p h o n i q u es en gaf daarin aanstonds
blijk van haar groote veelzijdigheid,
terwijl vooral haar forsche aanslag en
omlijning .bewondenswaard mogen ge
noemd worden. Met een, we zouden
haast zeggen, onvrouwelijke kracht
speelde zy deze etuden, maar deze
kracht was verre van hinderlijk of
raw. Integendeel, zjj gaf er mee het
bewijs van haar positief kunnen en haar
bewust weten en voelen der compositie.
Haar groote vingervaardigheid en
schitterende techniekontwikkeling, ook
blijkende uit de andere nummers,
zouden haar zeker niet dien grooten
bijval hebben verschaft, ware by deze
voorname factoren van het klavierspel,
ook het emotievolle gevoel niet tot
volledige uiting gekomen. Vooral in de
begeleiding toonde zij zich meesteresse
over het instrumentzoo geheel in
de juiste schakeering den cellist vol
gend, nimmer naar voren dringend,
maar steeds aanvullend diens vol,
heerlijk warm spel. Een vorig maal
hebben we al het onze gezegd van
Mossel's spel. Ook nu vonden we hem
weer geheel den grooten meester, die
vol temperament en gloedvolle passie
zyn instrument doet klinken met
reinen, warmen toon. En al had hij
het nog al eens te kwaad om zyn
snaien op de juiste hoogte te houden,
hij bleef in weerwil van deze pech,
in alle gedeelten spelen met een kris-
talle zuiverte, die vooral in de reeks
flageoletten zoo aangenaam aandeed.
Dat beide spelers elkaar kennen,
bleek uit het uitmuntend samenspel,
dat ook maar geen oogenblikje hokte.
Voorzeker dan ook weer een pracht
avond. Jammer, dat de zaal niet ge-
Daar ben ik van overtuigd, zeide
Vielet zacht, en zy zwegen weer in
de volheid van hun geluk.
Toen zei Violet
En Elmwood is dus verkocht?
Hij antwoordde bevestigend. Zijn
toon was hard, alsof de gedachte daar
aan altijd een bittere herinnering voor
hem zou blijven. Zyn vrouw keek
hem aan.
Wees niet boos op mjj, Anthony,
zei ze dichter by hem komende, maar
ik moet toch zeggen, dat het mij byna
spijt, dat het weg is, en dat de kans
voorbij is, om daar voor ons beiden
een gelukkig tehuis te stichten? Het
behoorde je vader en jij werd daar
groot gebracht; als ik er niet geweest
was, dan behoorde het je nu nog. An
dere dingen mogen wij vergeten, maar
dat niet. En je moeder woonde
daar
Zy wooot daar niet meer, viel
hij haar in de rede. Spreek niet meer
over dat onderwerp, Violet. Dat is uit.
Violet huiverde even. Zy was be
ginnen te begrijpen, dat de uiterlijke
zachtheid van Anthony een harden
ondergrond had, en dat het haar plicht
was te verzachten, niet aan te moe
digen.
Laura is hier, zei ze. En je moeder
is in het dorp.
Anthony zweeg.
Wordt vervolgd).