DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN,
No. 32
MAANDaö 8 FEBRUARI 1909.
6e JAARGANG.
Uitgave van de Naainl. Veauootsetiap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DR. XAVIER.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEMLANDEB
Hoofdredacteur R. Gr. RIJKEMS
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertèntiën
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
Tot plaatsing van advciteptiën cu reclames van buiten liot kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hot Algemeen Biunen- en Buitculandsch Advertentiebureau D. ALTA, Warmoesstraat 76—78 to Amsterdam.
De Redactie van „de Eemlander",
meenende dat het op haar weg ligt,
als zijnde het politiek orgaan der vrij
zinnigen, velschillende personen uit
alle kringen, die wenschen een nieuwe
kiesvereenlging te stichten, bij elkaar
te brengen, heeft da eer alle belang
stellende vrijzinnigen uit te noodigen
tot een bijeenkomst op Dinsdagavond
9 Februari, half negen in „Ons Huis",
Korte Gracht I, ten einde met elkaar
plannen te beramen, om te komen tot
het oprichten eener kiesvereeniging,
waarin vrijzinnigen van alle schakeering
plaats kunnen vinden.
Komt zelf en spoort anderen aan te
komen.
DE OOSTENRIJKSCHE RIJKSRAAD.
Nu de sluiting van de Oostenrijksche
Rijksraadszitting door het ergerlijk
optreden der Tsechen en Duitschers
een feit is geworden, weten de par
tijen niets beters te doen dan elkander
de schuld te geven van het gebeurde.
De Duitschers wijten alles aan de
Tsechen, de Tsechen aan de Duitschers,
de socialisten aan den premier Bienerth.
De Tsechische radicale afgevaardig
den zjjn Vrijdag reeds te Praag terug
gekeerd. Zij werden aan het station
aldaar door 6000 partijgenooten fees
telijk ontvangen. Hun leider Klofac
werd op de schouders [uit de coupé
gedragen. Hy en de afgevaardigde Lotz
hielden daarop een toespraak, waarop
men rustig uiteenging.
Wat er nu verder moet gebeuren
Dit weet eigenlijk niemand. De meesten
verwachten, dat het Kabinet-Bienerth
een gewoon cabinet d'affaires zal blij
ven, daar de mogelijkheid aan den
wensch des Keizers, om een parle
mentair coalitiekabinet te vormen, ge
hoor te geven, is uitgesloten zoolang
tusschen Duitschers en Tsechen niet
op de een of andere wyze een soort
Ausgleich is tot stand gekomen.
Van de bewuste zitting, waarover
wij reeds het een en ander hebben
gemeld, wordt nog de volgende be
schrijving gegeven.
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
10)
Z(j ziet dat dit een heel vreemde
kamer is, maar is te beleefd om er
een opmerking over te maken. Is dat
niet zoo, juffrouw Venn U zegt tot
uzelf dat dit een griezelige plaats is
„Dat dacht ik", antwoordde Esther
openhartig, „het i3 niet griezelig, maar
heel apart."
„Juist, heel apart. De verblijfplaats
van iemand, die niet van het zonlicht
houdt. Ja, ik zie dat ge nadenkt over
mijn vensters. Ik sluit het daglicht
buiten waarom? Omdat het dag
licht mij hindert."
Hy wierp zijn pen neer, stond op
en begon met zyn handen opzijn rug
in de kamer op en neer te loopen, het
type van een meester die zichzelf
voorstelt aan zy n leerling. Esther vond
het heerlyk om te luisteren. Haar
zucht om te weten grensde aan onge
duld.
„Ja", vervolgde hij, „ik ben een
bijzondor iemand, juffrouw Venn en
dat vooral omdat ik mijne medemen-
Zoodra Mataja, de minister van
handel zichtbaar werd, brak op de
banken der Tsechen een leven als een
oordeel los. Er werd met de lessenaars
geklapt, op schrille fluiten geblazen,
de afgevaardigde Lissy toeterde op een
grooten jachthoorn, een ander sloeg
met bekkens, een derde hanteerde de
Turksche trom. Het klokgelui van den
president ging in dit helscbe lawaai
verloren. De ministers stonden op en
sloegen ongeveer vijf minuten lang
het woeste schouwspel gade.
Daar opeens grijpt de minister
president in zjjn jaszak, haalt een
groote verzegelde enveloppe voor den
dag, reikt dien over aan den voor
zitter en verlaat met zjjn collega's de
zaal. De voorzitter breekt het couvert
open en zet een zeer ernstig gezicht.
Nog duurt het lang voor dat de pre
sident zich verstaanbaar kan maken
dan leest hy voor, dat de zitting van
den Rijksraad gesloten is en sluit
daarop de vergadering. Vervolgens
verlaat hij de zaal.
Een oogenblik heerscht er ontstel
tenis, maar dan begint het oorver-
doovend lawaai weer. Plotseling stormt
een socialist op den afgevaardigde
Lissy toe en tracht hem zijn hoorn
af te nemener ontstaat een
hevig gevechteen andere Tsech rent
over de banken om Lissy te helpen,
maar hij zelf wordt omsingeld en af
gerost dat het een aard heeft. Als hij
uit het strijdgewoel te voorschijn
komt is zijn jas verscheurd en zijn
baard en haar zijn deerlijk gehavend.
Een andere afgevaardigde bemerkt dat
hij in den vinger gebeten is.
Dat alles werkt ontnuchterend. De
socialisten heffen „De roode vaan"
aan, de christelijk-socialisten het volks
lied, en de Al-Duitschers den „Wacht
am Rhein". En op zoo „waardige" wijze
eindigde de zitting van den Rijks
raad
DUITSCHLAND.
Verschillende partijen in den Duit-
schen Rijksdag doen pogingen een
uitweg te viuden in de moeilijkheden,
die het gevolg zouden zijn van een
eventueele verwerping der successie
belasting-voorstellen. Zoo stelde de
Rijkspartij voor der regeering te vra
gen, indien art. 1 dier belastingwet
schen buitensluit. Laten we eens een
geval stellen 1 Ik geloof, dat ik op
het punt ben van eene ontdekking te
doen, die mijn medemenschen van
nut kan zijn. Voor het oogenblik ben
ik in hooger sfeeren. Nu komt er een
tuinman langs het raam gesteld
dat er ramen zijn en ik vraag
mezelf af, waarom hy om half twaalf
naar huis gaat om te eten. U vindt
dat gek. Dat geef ik toe. Wij kunnen
daaraan niet ontsnappen, of we moesten
in de woestijn ;aan wonen. Als ge
dat wilt, dan zullen we er eens samen
heen gaan, maar u moet het uit eigen
beweging doen en niet omdat men er
u toe noodzaakt".
Hij ging in een van de twee arm
stoelen zitten dicht bij de sofa waar
op zij zat en staarde haar aan op een
wijze, die zij van iederen anderen man
kwalijk genomen zou hebben. Zij kon
nu voor het eerst zijne trekken ont
leden en zich zelf een idee vormen
van zijn leeftijd en zijn karakter. Zij
dacht dat hij niet ver van de veertig
af zou zijn. Ze kon geen enkel grijs
haar ontdekken in het dikke, zwarte
haar, dat zijn welgevormd hoofd in
natuurlijke krullen omgaf.
Zijn huid was frisch en licht van
tint. Bijna als de huid van een jongen.
Zijn bijzonder mooie oogen maakten
niet minder indruk op haar dan toen
zij ze voor de eerste maal zag. Zij
zou worden verworpen, een wetsont
werp in te dienen, waarbij de milli-
oenen, die zouden moeten komen uit
de successiebelasting, gevonden kon
den wofden door nog sterkere verhoo
ging van de Matrikular-bijdragen. Als
maatstaf voor deze verhooging zou
het vermogen van de Bondsstaten
moeten dienen. Niet dus, zooals tot
nu, zou de bijdrage geheven worden
naar het aantal inwoners. De Bonds
staten zouten zeiven moeten uitma
ken hoe zij het bedrag wilden op
brengen, door belasting van het in
komen, van het vermogen of een suc
cessierecht. Dit voorstel vond echter
van de zijde der Bondsstaten geen
bij val.
Nu hebben de nationaal-liberalen
gezamenlijk met de vrijzinnige volks
partij Ni de begrootingscommissie
het volgende voorstel ingediend Voor
het geval art. 1 der successiebelas
tingwet wordt verworpen, zal de be
grootingscommissie aan de regeeringen
der Bondsstaten verzoeken, bij haar
een wetsvoorstel in te dienen ter in
voering van een Rijksvermogensbe
lasting.
Men ziet, op alle mogelijke wijze
tracht men te verhinderen, dat de
Duitsche belastingpolitiek door een
verwerping der successiebelasting in
een impasse geraakt.
De Frankfurter Zeitung deelt in
een uit Berlijn ontvangen telegram
mede, dat behalve de particuliere,
door Franschen en Duitschers ge
voerde onderhandelingen, naar aan
leiding van commercieels en indus
trieels ondernemingen, ook de beide
regeeringen onderhandelen om tot een
grondslag van een overeenkomst be
treffende de economische belangen der
beide landen in Marokko te geraken.
ITALIË.
Volgens de Messagero is de Kamer
ontbonden om debatten te voorkomen
over de maatregelen, genomen ter ge
legenheid van de aardbeving en over
de verhouding' tusschen Italië en
Oostenrijk, naar aanleiding van de
betreurenswaardige kwestie van de
Triëster universiteit. Men meent, dat
de nieuwe verkiezingen zyn vastgesteld
op 21 Maart of 18 April.
verbeeldde zich dat dr. Xavier in
welk gezelschap van mannen hy zich
mocht bevinden, zoowel door het
verstand als door zijne andere aange
boren gaven op den voorgrond zou
treden. Het gezicht drukte macht uit
en den wil om gehoorzaamheid te
vergen, het recht anderen te leiden
en om hun vertrouwem te genieten.
Esther was niet bang, om den blik
van zulk een man te beantwoorden,
zij twijfelde geen oogenblik aan hem.
Zij dacht echter tegelijkertijd dat hij
niet in staat zou zijn de liefde eener
vrouw geheel te winnen.
„Het zal me veel plezier doen als
ik u kan helpen, dr. Xavier," begon
zy vast besloten om hem tot de zaak
te brengen. „Wilt u me, als het u
belieft, precies vertellen wat ik voor
u moet doen Ik geloof dat het 't
best is om daarmee te beginnen."
Hij draaide zich om in zijn stoel
en liet zjjn kin op zijn elleboog rusten.
„Ja", [zei hij, „dat is noodig. Ik
zal kort zijn. U is hier om te helpen
bij wetenschappelijke proefnemingen
en er naar ik hoop profijt van te
trekken, juffrouw Venn."
Esther's hart begon iets sneller te
kloppen toen zy die veelbeteekenende
woorden hoorde. Wetenschappelijke
proefnemingen, daarmee kon zooveel
bedoeld zijn Haar ervaring deed haar
inzien dat er wel eens gevaren aan
PORTUGAL.
Uit Lissabon is een afdeeling van
Sü infanteristen gezonden naar Ma
deira, op de Azoren, om de orde te
herstellen. Op de Azoren heerscht na
melijk de builenpest en nu drongen
een aantal personen het bacteriolo
gisch labaratorium binnen en gelastten
den daar aanwezigen doctoren om
binnen 14 dagen een einde te maken
aan de epidemie. De artsen slaagden
er in, de muitelingen, die eischten
weer naar hun haardsteden terugge-
zondon te worden tevreden testellen.
Het arbeidscontract.
Naar de „Nbr" meldt heeft de R. K.
Bond van Schoenfabrikanten besloten,
dat hij, die een knecht van een ander
aanneemt, welke gedaan heeft ge
kregen, omdat hij het arbeidscontract
niet wilde teekenen, een boete moet
betalen van f 1000.
Als dit waar is, is het een over
komst die van moreel standpunt niet
te verdedigen is.
Algemeens Bank voor
Zakelijk Onderpand. Zaterdag
werd te 's-Gravenhage een consti-
tueerende vergadering gehouden voor
een algemeens bank voor zakelyk
onderpand, als welker directeur het
Kamerlid Treub zal optreden. Van het
college van commissarissen zal o. a.
deel uitmaken graaf von Breedau. Het
volgestorte oprichtingskapitaal be
draagt een half railioen. Er zal worden
voorgesteld een 4\ °/0 obligatieleening
van 2 millioen uit te geven.
Erfgooierskwestie. Inde
zitting der Tweede Kamer van 16 Fe
bruari a. s. zal o.m. worden behandeld
de conclus van het verslag der com
missie omtrent inlichtingen op het
adres van Floris Vos te Naardene. a.
verzoekende herstel van grieven tegen
het optreden der politie in de z. g.
Erfgooierskwestie.
Bond voor Staatspen-
sioneering. Het hoofdbest. van
den Bond voor Staatspensionneering
heeft een manifest uitgegeven, waarin
verbonden kon zyn.
„Ik weet heelemaal niets af van
wetenschappelijke dingen," zei zy na
een oogenblik van stilte. „Als er iets
is wat ik voor u kan doen, byv. uwe
brieven schryveu of voor uwe boeken
zorgen dan zou ik dat heel graag doen.
Is het dat soort van hulp die u noo
dig hebt
De dokter schudde zyn hoofd en
scheen zich te amuseeren over haar
aanbod.
„Neen, dat soort van hulp is het
niet juffrouw Venn", zei hij. „Het is
een dienst die mijn naam geliefd zal
maken by alle vrouwen in geval
wij slagen. Het is een geschenk aan
de menschheid, om kort te gaan het
is de gift der schoonheid."
Esther had dikwijls van menschen
gehoord die beweerden dat zij vrouwen
de eeuwige schoonheid konden geven,
maar die menschen werden beschouwd
als bedriegers en zij wist, dat ver
scheidene van hen terecht naar de
gevangenis waren gezonden. Ofschoon
het haar onmogelijk was te gelooven
dat dr. Xavier zoo iemand zou zyn,
was zij toch erg ontsteld door zijne
bekentenis en z(j deed geen poging
om haar schrik te verbergen.
„O maar meneer," zei zy met bijna
kinderlijken eenvoud, „hoe zou ik u
daarmee kunnen helpen."
Hy had een dergelijk antwoord
gewezen wordt op hetgeen in Dene
raarken en in Engeland is gedaan voor
de ouden van dagen.
Het hoofdbestuur wekt de kiezers
op om by de a.s. Kamerverkiezingen
slechts hen te kiezen, die ernstig wil
len medewerken aan de opheffing van
de ouderdomsellende door invoering
van Staatspensioen zonder premiebe
taling.
Mr. N. G. Pierson gehul
digd. Mr. N. G. Pierson heeft Zater
dag zijn zeventigsten verjaardag ge
vierd.
Uit zijne vrienden, geestverwanten
en vereerders had zich een Uitvoerend
Comité gevormd voor een eigenaardige
hulde, die den zeventigjarigen staats
man en geleerde gisteren in zyn villa
te Hilversum werd gebracht. Het
Comité bood den heer Pierson de
stichtingsoorkonde aan, van een stich
ting voor wetenschappelijke studie,
die om de vijf jaren zal bekroonen
het beste werk op het gebied der
Staathuishoudkunde, dat in het voor
afgaand vijfjarig tijdvak verschenen
is. Aan deze stichting is door de
schenkers een fonds verbonden, waar
uit de prijzen en medailles zullen
worden bekostigd.
De feestrede werd gehouden door
prof. H. B. Greven te Leiden.
Aan de hulde werd deelgenomen
door een groot aantal geleerden en
staatslieden,; waaronder verschillende
Kamerleden van de linkerzijde.
De Amersfoortsche Vereeniging
tot bestrijding der Tuberculose houdt
Doudeidag 11 Februari a.s. haarjaar-
vergadering in Ons Huis. De agenda
vermeldt de volgende punten 1. Jaar
verslag 2. Rekening en verantwoor
ding van de penningmeesteres.
Gisterenavond gaf de Amers
foortsche Mandoline-Club „Arion" eene
uitvoering in de sociëteit „de Ver
eeniging".
Deze 7 dames en 5 heeren, onder
bekwame leiding van hun directeur,
den heer C. H. Stoetzer brachten op
uitstekende wijze het goed gekozen
verwachthet scheen hem heusch te
bevallen en hij vervolgde heel vrien
delijk
„Luister als het u belieft tot aan
het eind naar my, juffrouw Venn en
sta me toe u nog een vraag te doen
Is het verkeerd om een kreupel mensch
goede ledematen te geven Is het
verkeerd om een bloem te enten opdat
zij nog schooner worde Is het ver
keerd om de glorie der hemelen dich
terbij te brengen opdat wy iets meer
leeren keuneu van de hemelsche waar
heid Is het zoeken naar het mooie
in de kunst, in de letterkunde en de
muziek een misdaad Ben ik schuldig
als ik in dat flescbje daarginds een
geneesmiddel heb tegen een van de
afsohuwelijke ziekten, waarvan de
menschheid hot slachtoffer is Moet
ik aarzelen om den melaatsche te ge
nezen omdat hy minder afstootend zal
zijn als hjj gezond is? Neen neen, dat
zult u nooit beweren I Evenals alle
jonge menschen oordeelt u heel snel
en redeneert u eerst daarna. Op het
oogenblik zegt u tegen u zolf dat ik
een gewone kwakzalver ben, die poe
ders of drankjes verkoopt aan een
lichtgeloovig publiek.
Wordt vervolgd.)