DAGBLAD
AMERSFOORT EN
OMSTREKEN.
VOOR
No. 46.
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1909.
6e JAARGANG.
Uitgave van de Naaml. Venaootsehap „DE EBMLANDBR".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
Nabetrachting over den
Gemeenteraad.
FEUILLETON.
DR. XAVIER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
T»t plaatsing ran advertentiën en reclames ran bniten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandseh Adrertentiebnrean D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76—78 te Amsterdam.
Hoofdredacteur R. 6. RIJKENS.
Abonnement sprij s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
Franco per post id. - 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Alzonderlyke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentlên:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(Bij abonnement belangrijke korting.)
Als de vrijzinnigen hier ter stede
ooit een zweepslag noodig hebben
gehad om hen uit hun dommel wak
ker te striemen, dan is hun dien gis
teren toegediend in den Gemeenteraad.
En niet eens, maar tweemaal.
Er was een voorstel om een stuk
gemeentegrond, het Vilderbosch, te
verhuren aan een reizend circus.
Is daar ook een Zondag by Aldus
vraagt de heer Oosterveen. Hierop
kan de voorzitter geen antwoord geven,
aangezien de circusdirecteur geen be
paalde dagen had genoemd en alleen
drie dagen had gevraagd. Daarop
stelde de heer Oosterveen voor, in de
voorwaarden van verhuur den Zondag
uit te zonderen. Zyn coalitiebroeder
in de groote politiek kwam zijn voor
stel ondersteunen en ziet al wat anti-
revolutionnair en roomsch-katholiek is,
stemde voor het voorstel, dat toch
verworpen zou zyn geworden, als niet
de vrijzinnige wethouder Visser zich
aan de zijde der kerkeljjken had ge
schaard.
Een grappenmaker vroeg ons
,Moet die stemraiDg soms in dien
zin worden opgevat, dat de wethouder
Visser bij volmacht het voor voor
den heer Jorissen uitbracht? we wil
len het hopen."
Nu staakten de stemmen en
moet er nog eens over worden ge
stemd. Als dan het afwezige roomsch-
katholieke raadslid hersteld is, zal
het voorstel worden aangenomen, want
de heer Visser heeft zich bij de
stemming niet vergist, zooais we eerst
dachten, doch voerde ais motief voor
zyn stem aan, dat men de godsdien-
tige gevoelens van anders denkenden
moest respecteeren.
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
23)
.We vinden madame te Parijs," zei
ze kalm. Het zou jammer zijn, als zij
terugkwam, terwjjl wij weggaan. Dr.
Xavier is al vertrokken en zal ons
opwachten in het kasteel.
Ze babbelde voort, terwy'l ze heen
en weer trippelde, nu eens een japon
opnam en dan weer een tasch pakte,
met de handigheid, die alleen door
veel oefening verkregen kan worden.
Terwijl Esther srg opgewonden was
bij de gedachte aan die lange reis,
vond haar vlug kameniertje het heele-
maal niets. Suzanna zou met evenveel
plezier Europa doorkruisen als ze
Regent-street overstak.
Suzanna had over een brief van dr.
Xavier gesprekenEsther kreeg dien
brief aan de ontbijttafel. Het was een
vriendelijke, maar korte brief. Hij
schreef dat een zeer belangrijke zaak
hem Londen had doen verlaten en hem
eenigen tijd zou bezig honden. Het
speet hem, dat zij niet samen konden
reizen, maar hij was er zeker van dat
Dit laatste z(jn we volkomen met
hem eeDS maar wie wil in 's hemels
naam ook do kerkelijken dwingen op
Zondag naar de een of andere pu
blieke vermakelijkheid te gaan Im
mers niemand. Daartegenover staat
echter, dat de niet-kerkelijken ook niet
belemmerd wenschen te worden in
hunne genoegens.
En dat zal geschieden, wanneer de
Gemeenteraad samengesteld blijft zoo
als hy thaDS is, of wanneer nog meer
kerkelijken daar in zitting krijgen.
We hebben dat ten tweede male
kunnen zien gisteren, toen by de
rondvraag de heer Ruys met zjjn ver
zoek kwam om de wedrennen op
Birkhoven niet toe te laten op Zon
dagen.. In zyn ijver voegde hij er de
feestdagen aan toe.
Als de heer Ruys had gesproken
over de weddenschappen, waarvan hij,
en vermoedelijk niet ten onrechte,
„verwoestinge des volks" vreest,
hadden wij dat gebillijkt, maar hier
is het Zondagsheiliging, die men ons
wil opdringen.
Wij hebben nooit een voet gezet op
een terrein waar paardensport werd
beoefend en vermoelijk zullen wfj er
ook nimmer een zetten, maar daarom
wenschen wfj niet dat anderen dat
genoegen zal worden ontnomen. En
aan velen zal dat ontnomen worden,
als de rennen niet op Zondag mogen
worden gehouden want door de week
heeft niet ieder tfjd om naar Birk
hoven te gaan.
Deze geestelijke onder curateele-
stelling is een daad van verregaande
arrogantie van de anti revolutionDairen,
waarmede ditmaal de roomsch-katho-
lieken «ijn meegegaan.
Ook de heer van Kalken, die nog in
de Raadszitting van 29 October 1907,
toen er sprake was van het toelaten
van een optocht met muziek op Zondag,
zeide, dat hfj voor zich veel meer mu
ziek op Zondag zou willen hooren.
Esther het hem niet kwalijk zou nemen
en zoo spoedig mogelijk naar zijne
zuster zou gaan, die haar te Parijs ver
wachtte.
„Er is in Londen niets meer te zien"
schreef dr. Xavier, „waarom zouden
wfj er dan nog bly'ven hangen? Wij
gaan nu naar de bergen, camarade.
Het doel dat wij voor oogen hebben,
heeft behoefte aan Gods frissche lucht
en de briesjes der heuvelige landen.
Die beide dingen zullen wy in het
kasteel Saint Paul vindon. Ge zult
van avond mijn zuster aantreffen iu
het hotel Ritz te Parfjs. Zij zal u tot
gids dienen, totdat ik kom. Ik reken
op uwe belangstelling en op uw trouw.
Voor de rest heeft uw kamenier alles,
wat u noodig kunt hebben. Spreek
niet over het kleine cadeautje, dat ik
hier voor u achterlaat. Dat zfjn „zaken"
die de vriendschap niet onmogelijk
moet maken. Ik groet mfjn kleine
collega op broederlijke wfjze en blijf
steeds haar toegenegen Xavier de
Montalvan.'
Het cadeautje, waarover hij sprak,
was een ivoren portemonnaie waarin
Engelsche goudstukken en bankbiljet
ten tot een waarde van twaalfhonderd
gulden. Esther was niet beleedigd door
het aanbod van dat geld en was ook
niet ongeneigd om het te gebruiken.
Zij had zichzelf nooit verbloemd dat
zij het middel zou kunnen zfjn tot
Mogen wfj nog even in herinnering
brengen, wat hij toen precios zeide?
„Ik wil meer in 't algemeen
spreken over optochten op Zondag.
Ik weet zeer goed, dat niemand te
heilig kan zijo, maar wel met be
krompen inzichten kan zijn behept.
Nu begrijp ik niet best, wat men
hebben kan tegen optochten met
muziek. Ik voor mfj zou wenschen,
dat er alle Zondagen muziek was
ik voor mfj vind hierin verhooging
van den Zondag. Dat kan zeer goed
samengaan met godsdienstig gevoel."
Toen hebben wfj reeds onze stad-
genooten aangeraden eens in hun ge
moed te overleggen of het wel wen-
schelijk was nog meer anti-revolution-
nair bloed in den Gemeenteraad te
helpen brengen.
Dat de Roomsch-Katholieken thans
ten opzichte van Zondagsheiliging één
lyn hebben getrokken met de anti
revolutionairen, bewijst dat de Ge
meenteraadsverkiezingen in zicht zyn
en laat geen twfjfel over, of de coali
tie zal zich ook op dit terrein doen
gelden.
Dat moge een ernstige waarschu
wing zyn aan het adres van alle vrij
zinnigen en tevens aan dat van hen,
die meenen, dat men hier in Amersfoort
meer allerlei congressen, jaarvergade
ringen, festiviteiten enz. moeten trach
ten te krijgen, omdat zulks in het be-
laüg is van de stad in het algemeen
en van de neringdoenden in het bij
zonder.
Krjjgec de kerkelijken de overmacht
in den Gemeenteraad, dan zal Amers
foort op Zondagen spoedig een doode
stad worden genoemd.
De waarschuwing is in de Gemeente
raadszitting van gisteren gegeven.
Men doe er zyn voordeel mee.
OORLOGSGEVAAR.
Er komen sensationeele berichten
den roem van haar meester en daaren
boven zou het idee van alleen op het
vaste land te zfjn zonder geld iets zijn
waartoe zelfs haar moed niet in staat
zou wezen.
Toen Suzanne haar zeide, dat het
rjjtuig voor de deur stond, deed zij
haar hoed en mantel aan met de illusies
van iemand, die een onverwacht vacan-
tiereisje gaat maken en van dat oogeD-
blilc af tot aan haar aankomst te Parijs,
om half zes, had zij alleen belangstel
ling voor haar steeds veranderende
omgeving.
De zonnige zee, het op een meer
gal ij kende kanaal van Calais met al
zijne verschillende kleuren, de droome-
rige duinen bij Boulogne, Amiens en
zijne tunnels, de eentonige vlakten
van Noord-Frankrfjk en per slot de
forsche vestingwerken, de hooge hui
zen, de drukke straten, het verbazing
wekkend labyrinth van dat Parfjs,
waarvan ze zich zoo dikwijls eene
voorstelling had gemaakt, brachten
haar als in een droom aan het eind
van haar reis.
,Is het een groot hotel, Suzanne?"
vroeg zij, toen zy het station verlaten
hadden en in de richting der boule
vards voortratelden. „Zouden we een
kamer kunnen krijgen, denk je
Suzanne was bijna te verbaasd om
iets te kunnen zeggen. Alsof iemand,
die geen kamer besteld had, naar het
uit het Oosten van Europa. De Ween-
sche Zeit namelijk ontving de volgende
mededeeling uit Lemberg.
„Bij Podwolocziska, het laatste Rus
sische station voor de Oostenryksch-
Russische grens, zyn ongewone be
wegingen van Russische troepen in de
richting van de Oostenrijksche grens
waargenomen. Overal worden groote
troepenafdeelingen samengebracht.
Hooggeplaatste Russische officieren
doorreizen de grensdistricten. De ge
meenten worden aan haar veiplich-
tingen in geval van mobilisatie her
innerd. Gouverneur-generaal Ivanoff,
de nieuwe opperbevelhebber van het
militaire district Kieff, bezoekt garni-
zoens en versterkte punten en zeide
tot de officieren van Krzemienice Ge
moet u gereed houden alsof de oorlog
ieder oogenblik kon uitbreken.
Het garnizoen Preskoeroff, dicht bfj
de Oostenryksche grens, is met 5000
man vermeerderd."
Dat ziet er niet opbeurend uit en
de toestand is dan ook zeer gespannen.
De Neue Freie Presse, die in den
laatsten tfjd veelal officieus genoemd
werd, betreurt in een hoofdartikel,
dat de Russische politiek zich van de
Fransche en Engelsche afscheidt en
de inlijvingsquaestie weer te berde wil
brengen, nadat deze met Turkfje ge
regeld is.
Rusland's houding, vervolgt genoemd
blad is buitengemeen gevaarlijk en zou
tot een Europeeschen oorlog aanlei
ding kunnen geven, want volgens art.
1 van het Oosten rij ksch-Duitsch ver
bond zijn Oostenrijk en Duitschland
verplicht elkaar te steunen ingeval
een van de beide landen door Rus
land werd aangevallen.
In diplomatieke kringen gaat het
gerucht, dat Rusland van plan is de
Mogendheden uit te noodigen geza
menlijk te Weenen stappen te doen.
Rusland wil dat men niet alleen te
Belgrado, maar ook te Weenen ge
meenschappelijk zal optreden.
Het mag verwacht worden, dat
Duitschland hieraan geen deel zal
nemen en niet zal medewerken om
Oostenrfjk-Hongarije op dezelfde wijze
te behandelen als Servië.
Het voornemen der Russische poli-
ticie zal te Berlfju geen instemming
vinden. Zfj zijn blijkbaar van plan het
hotel Ritz zou gaan.
„Mijnheer Xavier heeft van ochtend
getelegrafeerd, mademoiselleIn Frank
rijk kan hfj alles gedaan krfjgen, want
de heele wereld kent monsieur de
Montalvan Wij zullen er de mooiste
kamers krijgen en er madame Julia
vinden, om ons te zeggen wat wfj
doen moeten."
Op dat oogenblik waren ze de groote
boulevards opgereden en ontrolde het
drukke Parijsche leven zich voor hun
blik.
De tocht was haar te kort ea toen
het rijtuig stil hield voor den ingang
van het hotel Ritz, speet het haar
bfjna, dat het al voorbij was.
„Is het hier, Suzanne, is dat het
hotel vroeg zfj.
„Dat is het Ritz-hotel, mademoiselle.
U hebt zeker wel nooit iets derge
lijks gezien I Ik zal eens gaan kfjken,
welke kamers voor u bestemd zijn."
Esther wist weinig van hotels af,
behalve van die in haar geboorteplaats
Exeter en dus verbeeldde ze zich dat
dit hotel daar wel op zou lijken. Ze
ging dus, zonder erg nieuwsgierig te
zijn naar binnen, maar nauwelijks
had zij den drempel overschreden of
zy kwam geheel onder den indruk
van de prachtige gang, van het binnen
plein met zyn fontein en van de vesti-
buli die in geheel Parijs haars gelijke
niet heeft. Zij vond het ongelooflijk,
gemeenschappelijk optreden der Mo
gendheden te Belgrado te beletten.
Wil Rusland zich niet daarbij aan
sluiten, dan onder voorwaarde, dat
hetzelfde te Weenen zou geschieden,
dan maakt het de actie der Mogend
heden onmogelijk.
FINLAND.
De Finsche Landdag is eergisteren
by Keizerlijke Oekase ontbonden. In
Mei a. s. zullen de nieuwe verkiezin
gen plaats hebben en 1 Juni daaraan
volgende zal de nieuwe Landdag
worden geopend.
VENEZUELA.
De Parijsche correspondent van de
N. Ct. schrijft dd. 22 Februari
Heden heb ik een schrijven gezien
van een van Castro's secretarissen,
gedateerd uit Dresden, waarin (aan
den bekenden publicist Gomez Carillo)
namens den ex-president gemeld wordt,
dat deze reeds een hut heeft besproken
op een boot, die 26 Maart a.s. naar^J
La Guaya vertrekt. Formeel wordtin f
die missive meegedeeld, dat Castro
medio April weer in Yonezuela hoopt
te zijn.
De Limburgsche Staten
verkiezingen. Het onderzoek dat
op bevel uit Den Haag door de Rijks
politie wordt ingesteld, naar eventueel
strafbare feiten, die by de verkiezin
gen in de Statendistricten Gulpen en
Meerssen zouden hebben plaats gehad,
is nog steeds aan den gang, meldt
De Msb.
EDkele hoofden van politie zijn
reeds, voor wat hun kring betreft,
met dat onderzoek klaar gekomen, en
hebben hun, ongetwijfeld belangrijke,
dossiers aan den officier van justitie
bfj de Arrondissements-Rechtbank te
Maastricht doen toekomen.
Is het blad goed ingelicht, dan moe
ten de verzamelde gegevens van dien
aard zfjn, dat het niet onwaarschijn
lijk is, dat er voldoende termen aan
wezig zijn om van justitiewege in te
grijpen.
Vereenvoudigde schrijf-
w ij z e. Bij den aanvang der verga-
dat een gewoon sterveling de gast
vrijheid zou inroepen van zoo'n paleis
en toch deed zij het.
Zij zou weg zijn geloopen als Su
zanne er niet geweest was.
Suzanne had ontdekt dat een van
haar kamers op de eerste verdieping
lag, het was een kleine suite, die uit
zag op het plein en de fontein. De
oud-Fransche meubelen vielen zeer in
Esthers smaak en het alleen zfjn
troostte haar en toen haar kamenier
een beelderige japon van zfjde en
chiffon had uitgepakt en haar het
haar zoo mooi mogelijk had opgemaakt,
gaf zij toe, dat het misschien toch
wol lo» zou loopeu, beneden. Tot nog
toe had zij niets gehoord noch van
madame Julia, noch van dr. Xavier,
maar een telegram, dat zij om half
zeven kreeg, bevatte een verklaring
voor hunne afwezigheid. Julia tele
grafeerde dat zij te Dinant den trein
gemist had en dus eerst den volgen
den dag zou komen. Dat nieuws was
niet erg troostrijk, maar Esther besloot
er zich door te slaan. Zy was van
plan om in de „wit en karmozijn-roode"
eetzaal beneden, te gaan ^ineeren
en daar ze eindelijk begon te begrijpen
dat ze zelfs in zoo'n gezelschap nog
vrij goed uitkwam, verzamelde zij al
haar moed en ging in de gang zitten
om naar de muziek der Hongaarsche
kapel te luisteren. Wordt vervolgd)