WEERBERICHT.
Thermonieterstand
J)e officiële spelling,
BINNENLAND.
ST a DSN i EU Wis.
Uit de Omgeving.
Kerk- en Schoolnieuws.
Land-, Toinbouw en Veeteelt.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 25 Februari 1909.
Hoogste barometerstand 780.2 m.M.
te Stockholm laagste 756.8 m.M. te
Nice.
Verwachting tot den avond van 26
Februari 1909.
"Wind: Meest matige N.-Oostelijke
tot O.-lyke wind.
Gesteldheid van de luchtNevelig
tot zwaarbewolkt, weinig of geen
neerslag.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12
uur 772 m.M.
Vorige staud te 12 uur 775 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 36
Laagite hedennacht F. 26
Hedenmiddag 12 uur F. 34
Nadruk niet verboden.
25)
Lastig is ook de spelling met i of
te in bastaardwoorden. Terwyl in
nederlandse wooiden de enkele a, e
o, u in open lettergrepen de volkomen
klank kunnen voorstellen, is dat niet
het geval met de i, die men alleen
in gesloten lettergrepen met de onvol
komen klank aantreftdit, zitten enz.
de volkomen klank wordt zowel in
open als gesloten lettergrepen door
ie aangeduid liegen, vier enz.
D. V. en t W. hebben echter een
nodeloze uitzondering gemaakt voor
de uitgang ischdie de vereenvoudigers,
overeenkomstig de uitspraak, spellen
iesFrankies en niet Frankisch.
Bij de bastaardwoorden biengen d. V.
en t. W. de klemtoon in rekening
voor het gebruik van i of ie. Zo schrij
ven ze vóór, ie te schrijven in een
1] Met gebruikmaking van de tweede druk
van Opstellen over de Spelling en Verbui
ging door dr. R. A. Kol'etvijn.
heeft, van de Engelsche en Russische
regeeringen geen steun zal krijgen,
en dat ingeval van een leening de
voorwaarden zorgvuldig overwogen
zullen worden en dat deze in geen
geval zal worden toegestaan zoo zij
niet door een gekozen volksvertegen
woordiging wordt goedgekeurd.
Tusschen de beide regeeringen be
staan geen meeningsverschillen van
principieelen aard.
De Arbeidswet. Minister
Talma heeft zich gewend tot het Neder-
landsch Verbond van Vakvereenigin-
gen, met het verzoek om hem van
eventueele aan- of opmerkingen op
een ontwerp-algemeenen maatregel
van bestuur ter uitvoering van art.
4 der Arbeidswet mededeeling te doen.
Door het bestuur is nu aan de bij
het N. V. V. aangesloten organisaties
verzocht haar bemerkingen ter kennis
van het dagelijksch bestuur van ge
noemd vakverbond te brengen, aan
gezien dit voornemens is, deze be
merkingen in één adres neergelegd,
ter kennis van Minister Talma te
brengen.
Telephoniscbeverbin-
dingmetEngeland. De Amster-
damsche correspondent van de Berl.
Lok. Anzeiger meldt, dat tusschen de
Nederlandsche en Engelsche Regeering
onderhandelingen gevoerd worden over
een telephouische verbinding tusschen
Amsterdam en Engeland.
Pensioenregeling com
missarissen van politie. In
verband met een daarover in de Eerste
Kamer gevoerde beraadslagingen, heeft
de Minister van Binnenlandache Zaken
zich tot de belanghebbenden gewend
met het verzoek om inlichtingen om-
trentdepensioenen van commissarissen
van politie, waaraan, gelijk men weet,
thans elke regeling ontbreekt.
lettergreep met de hoofdklemtoon,
anders i.
Waarom nu deze uitzondering? An
dere klinkers en twee klanken staan
soms in een lettergreep met de hoofd
klemtoon en dan weer nietberoepen
en omroepen, kokarde en bestoken,
benauwen en pauwin enz.
Was de uitzondering ten minste
nog maar een uitzondering zonder uit
zonderingen geweestmaar dat is niet
het geval.
Hun regel omtrent de ren ze houden
d. V. en t. W. vol in sommige woorden
b. v. fabn'eken en fabrz'kant, genz'e,
genz'eën en lelie leliën enz. Waarom
worden nu van de uitzondering door
d. V. en t. W. weer uitgezonderd
provisie, principemissive, literkilo,
invalide, piramide solide enz. enz. Al
die z's hebben de hoofdklemtoon en
dus hadden d. V. en t. W., om zich
gelijk te blijven, in plaats vandiei's,
ids moeten spellen. Leer nu maar van
buiten, lieve jeugd, al die woorden
waar in de voorgeschreven ie door i
moet worden vervangen.
In de Inleiding tot de „Woordenlijst"
van d. V. en t. W. wordt er op ge
wezen, dat die klemtoonkwestie te
werp te nemende gezondheid van
het zedelijk, geestelijk leven, want
ziel is de veizamelnaara van alle ze
delijke eigenschapppen.
Hierna besprak Spr. de leefregels
voor de ziel. Het woord van den Heidel-
bergschen catechismus, dat de mensch
geneigd is tot alle kwaad, is waar.
Daarom moet de mensch opgevoed
worden in de goede eigenschappen,
die hem af zullen houden van het
kwade. In verband hiermee wees h(j
op de lectuur, die zoo menigmaal een
slechten invloed op ons heeft. Ge
lukkig z\jn er ook tal van goede boe
ken, die tot zegen kunnen zijn, waar
onder vooral de Bijbel een voorname
plaats moet innemen, waaruit Spr.
eenige mooie gedeelten aanhaalt.
Het geestelijk voedsel moet goed
zijn, maar men mag niet vergeten,
dat het lichaam de tempel van de ziel
is. Dat moet dus ook goed verzorgd
worden. Maar men moet welstand en
welvaart niet zoeken om de welvaart
zelve maar om daardoor beter en
grooter van ziel te zijn. Want al gaat
het den menschen nog zoo goed, in
stinctmatig beseffen ze, dat er dan
toch nog wel wat ontbreekt aan hun
leven. En hoeveel te meer is dat waar
als de oude dag komt en men heeft
niet om te leven. Jezus zeiIk ben
de bron des levens. Is dat zoo Eerst
dan als we de waarheid van Jezus'
woorden zelf voelen, kunnen we dat
begrijpen. Dan zullen we ook in ons
voelen den drang om te streven naar
al wat waar en goed is. Wie leugen
en onrecht bevecht, desnoods alleen
tegen de gansche wereld, die zal vrede
hebben met zich zelve. Hij moge
twijfelen, als hij het maar nooit doet
aan de waarheid, dan zal hij .nimmer
klachten over het leven uiten, want
hij heeft het beste deel gekozen.
De dokter zegthoudt uw lichaam
in orde, en zoo zegt spr. houdt Uw ziel
warm door liefde, want daardoor was
ook juist het leven van Jezus zoo vol en
goed. Geregelden arbeid is noodzakelijk
voor het lichaam ook op zedelijk
gebied is niets zoo slecht als ledig
zijn. Het lichaam verlangt rust,
ook voor de ziel is die dringend noo-
dig. En die vindt men in het gebed,
dat de hoogste rust verschaft en ons
in de stilte van de binnenkamer tot
ods zelf keert. Hij die zijn ziel voedt
met voedend brood, dat uit God is
kan zich verzekert houden de gezond
heid zijner ziel te bevorderen.
In de gisterenavond gehouden
ledenvergadering van de sociëteit
„Amicitia" werden in het bestuur ge
kozen de heeren J. H. C. T. Teengs
en J. Cattie, in de vacaturen ontstaan
door het, wegens vertrek, bedanken
van den heer J. C. v. d. Meer en de
periodieke aftreding van den heer A.
E. van Arkel.
Heden werd vanuit Amsterdam
naar Groningen, een veertien-jarige
jongen doorgevoerd, die zijn ouderlijk
huis te Groningen met medeneming
van zijn spaarpot had verlaten om in
Amsterdam te gaan potverteren.
Tot adjunct-inspecteur van poli
tie te Leiden is benoemd de heer N.
v. Beek, sergeant bij het 5e Regiment
Infanterie. Hij kreeg zijn opleiding op
politiegebied van den heer M. A. E.
Seeuwen, adjunct-inspecteur alhier.
Hedenmiddag ruim dri6 uur
ontstond er brand op een perceel
akkermaalshout gelegen tusschen de
Infanteriekazerne en den Utrechtschen
weg, achter het huis van den heer
Middelburg.
Door eenige militairen en politie
werd het vuur woldra gebluscht.
BAARN. Het dames-comité alhier
pas wordt gebracht by achtervoegsels
en wel by voorkeur by de suffixen
ief, iek en iet b. v. Israelietisch naar
Israciitisme.
Onder achtervoegsel wordt dus niet
alleen verstaan het laatste achtervoeg
sel. Hierdoor ontstaan nieuwe bezwa
ren omdat de leek (en de deskundige
veelal ook) niet begrijpt waarom het
ene iek of iets een suffix zou moeten
zijn en het andere niet. Waarom
successievelijkpolieter en daarnaast
notitie, artikel, visite 1 Worden zo
doende de Nederlanders die verband
zoeken tusschen spelling en klemtoon
niet in de war gebracht?
Wat de e e no spelling betreft merken
we alleen nog op dat tegen de 26 regels
daarvoor met aanmerkingen en uit
zonderingen die dr. L. A. te Winkel
in zijn Leerboek opgeeft, de Vereen
voudigde Schrijftaal er maar twee
heeft zonder uitzon leringen, zooals we
later zien zullen.
Wie zonder Woordelyst van d. V.
en t.W. schrijft, maakt wel eens een
fout tegen die 26 regels met uitzon
deringen; en wordt er op gewezen, dan
verdedigt men zich met„Is dat nu
zo'n zaak of je e of ee schrijft
voor het huldeblijk aan H. M. de
Koningin een netto bedrag van f 1009
ingezameld. Het comité heeft aan H.
M. geadviseerd hiervan een bedrag
van f 409 af te dragen aan de provin
ciale commissie en het restant ad
f 600 aan te wenden tot versterking
der middelen van de Commissie van
Weldadigheid van H. M. de Koningin-
Moeder te Baarn. De Koningin heeft
met dit advies hare ingenomenheid be
tuigd en dienovereenkomstig beschikt.
Van de som van f600 zal echtereen
bedrag van f 60 worden afgedragen
aan de Herv. Diaconie leLageVuur-
sche, aangezien de werkzaamheden
der Commissie van Weldadigheid zich
niet uitstrekken over dat deel der
gemeente Baarn en door de bewoners
van de Vuursche ook is bijgedragen
voor het huldeblijk.
BARNEVELD. In de alhier gehou
den vergadering van de Vereeniging
„Het Groene Kruis" werd medege
deeld, dat het aantal leden in 1908
was gestegou van 391 tot 435, ter
wijl de rekening sloot met een batig
saldo van f 148.16. Verder werden tot
bestuursleden gekozen de heeren Zijl
stra en Pastoor Bult. Daar vooral de
behoefte aan een eigen wijkgebouw
en een ligtent geveeld wordt, zal, zoo
spoedig de financiën het veroorloven,
tot aankoop hiervan worden overge
gaan.
Gisterenavond laat werd door
de politie alhier op straat aangetrof
fen, een vroeger welbekende schapen
handelaar, die echter zoo in verval
geraakt is, dat hij, niettegenstaande
hy geld genoeg bij zich had, in geen
enkel logement onderdak kon ver
krijgen. Van het aanbod der politie,
om den nacht in het arrestantenlokaal
door te brengen, heeft de thans zoo
vervuilde man, die door het ongedierte
bijna wordt opgegeten, een dankbaar
gebruik gemaakt.
OUD-KATH. KERK.
Aan de Dordr. Ct. wordt gemeld
Gisteren werd in alle Oud-Katb. ker
ken van Ned. van den kansel voorgelezen
een herderlijk schrijven van den aarts
bisschop van Utrecht en de bisschop
pen van Haarlem en Deventer. Aan
de gemeenten werd bekend gemaakt,
dat een gewijzigde uitgave van het
Vesperboek verschenen is en oen nieuw
Misboek ter perse is. Niet het Latijn,
maar de moedertaal zal voortaan in
de kerk gebruikt worden.
In de Misliturgie zijn o a. de vol
gende veranderingen aangebracht: Uit
den Credo (Geloofsbegrip) is het woord
„filioque" weggelaten, dat zóóveel mis
verstand en geschil teweeggebracht
heeft tusschen den Oostersche en de
Westersche Kerk, zoodat het terug
gebracht is tot zijn oorspronkelyken
vorm, zooals het op het Concilie van
Constantinopel in 3S1 was opgesteld.
In het eerste gebed van den Canon
komt de Paus niet meer voor, daar
de Oud-Kath. Kerk sedert de in 1854
en 1870 tot leerstellingen verbeven
meeningen aangaande de Onbevlekte
Ontvangenis van de H. Maria en de
onfeilbaarheid van den Paus geen
kerkelijke gemeenschap onderhoud met
den bisschop van Rome.
PAARDENFOKKING.
De provinciale Regelingscommissie
voor de paardenfokking in Utrecht
geeft in haar pas uitgekomen rapport
een verslag omtrent de paardenfokking
in de provincie over 1908, waaraan
wy het volgende ontleenen. Met recht
betreurt de Commissie dat van de 30
Daarop past de wedervraag: „Als
't zo weinig zaaks is, waarom laat de
Regering er de schooljeugd en de
onderwijzers dan mee plagen?"
Dat de regels voor de verbindings
n al te subtiel zyn, zodat de toepas
sing somtijds de hulp van de Woorde-
1 ijst" nodig maakt, erkennen zelfs
tegenstanders, maar onder hen zijn er
die wel eens behoefte gevoelen om het
eerste lid van een samenstelling als
een meervoud aan te wjjzen b.v. boeken
kast, brievenbesteller, woordenlijst enz.
Jawel daar heeft men duidelik met
een meervoud te doen. Maar dat heeft
men toch evenzeer met boekverkoper
horlogemaker, penningmeester, naam
lijstbroederpaar, zuslertwistappelwijn,
parelsnoer, bloemkrans, geweermaker,
postzegelalbum euz. enz. Daaruit blykt
duidelik dat zowel in oude als nieuwe
samenstellingen het eerste lid de
enkelvoudvorm kan hebben, al wordt
er gedacht aan een meervoudig begrip.
Nog enkele staaltjes van de ver
warringstichtende regels van d.V. en
t.W. omtrent de verbindings n. Zy
schrijven vóór bessenwijn, muizenval
met n als teken van 't meervoud.
Pereboom en notedop zonder n omdat
goedgekeurde hengsten, twee der bes
ten Ganger en Elegant naar Gelder
land werden verkocht. Volgens de
deklijsten zijn er totaal gedekt 2365
raerrien, waarvan 2033 uit de pio-
rincie Utrecht.
Van de goedgekeurde hengsten waren
3 in de provincie, 12 in Nederland en
13 in het buitenland geboren, waar
van 10 behoorden tot het Oldenburgsch
type, en evenveel als inlandsch-ge-
kruisten zyn aangeduid. Verder maakt
de Commissie de alom bekende en
helaas nog altijd noodig te herhalen
opmerking omtrent het te lage dek-
geld, hetgeen mede een oorzaak is dat
prima hengsten niet kunnen worden
gehouden. Eén koudbloed hengst staat
in de provincie, nl. in de gemeente
Mijdrecht, maar vrouwelijk fokmate-
riaal waarbij hij past is in die omgeving
niet te vinden. Slechts in deze ge
meente en in Baarn werd frauduleus
dekken geconstateerd, zulks neemt
niet weg dat het in veel uitgebreider
mate plaats vindt. Zoolang de wet op
de paardenfokkerij niet wordt veran
derd blijft echter o.i. het constateeren
der overtreding uiterst moeilijk.
De Commissie beklaagt zich over de
te lage subsidie die voor de Utreclit-
sche fokkerij beschikbaar isdie van
het Rijk bedroeg f 2615, de provinciale
f 3900. Ook daarom is in het afge-
loopen jaar geen vrouwelijk materiaal
aangekocht. Hoewel het algemeen oor
deel is, dat de verzorging der fok-ea
der jonge paarden beter wordt en
vooruitgang waarneembaar is in de
kwaliteit der paarden in het algemeen,
zoo kan toch nog veel gedaan worden
ter verbetering der fokkerij.
Het houden van cursussen in paar
denkennis en hoefbeslag zal zeer nuttig
kunnen werken. Ook zou de Commissie
wenscben, in staat gesteld te worden
de noodige gelden te kunnen besteden
voor het invoeren van goed fok mate
riaal. De andere punten die de Com
missie aanvoert, lijken ons onuitvoer
baar: 1. het onmogelijk maken van
het frauduleus dokken. O.i. zal daartoe
de wet beduidend moeten worden ge
wijzigd. 2. Koudbloedige hengsten niet
te primeeren. Ook dit is nene onmo
gelijkheid zoolang de wet nog onge
wijzigd is deze wil immers den fokker
geheel vrij laten in het kiezen der
iokrichting Koudbloedhengsten moeten
op de rijkskeuring dus gelyk staan
met warm bloed. Mag eene provinciale
Commissie ze dan van hare premie
keuringen geheel uitsluiten 3. Het
dekgeld stellen op een minimum van
f 10. Dit zal slechts mogelijk zyn wan-
neei de hengstenliouders zich vereeni
gen en een bond vormen die zelf deze
bepaling maakt. De Commissie moge als
wensch uitspreken dat het dekgeld
niet beneden een zeker minimum zal
dalen, zulks bepalen en vaststellen kan
zy echter niet. Het ware te hopen,
dat de hengsthouders, zoowel particu
lieren als associaties zich dezen raad
ter harte nemen en door het stichten
van een bond het stellen van te lage
dekgelden ten eeneniuale onmogelijk
maakten.
Van een uitgebroken
inbreker. Het Dagbl. v. 'Nooid-
Brab. beantwoordt als volgt de vraag,
hoe de Engelschman, wiens ontsnap
ping uit de voorloopige hechtenis wy
gisteren hebben gemeld, er in geslaagd
is op vrye voeten te komen
Och, men begrijpt, dat een celbe
woner niet veel om handen heeft en
dus gelegenheid zoekt den tijd te
dooden.
Onze Engelschman is een werkzaam
man, kan niet lang stil zitten. Geef
me wat te doen, heeft hij gevraagd.
Wat te timmeren bijvoorbeeld.
het eerste lid een enkelvoud voorstelt:
een boom die éen peer voortbrengt, en
het tweede woord zou dan in 't meer
voud notendoppen moeten zijn, maar
dat hoeft niet. Eén ei kan maar door
één kip gelegd zyn, dus kippeè'i?
Neen om de gaping tussen twee
klinkers aan te vullen een n dus
kippenei. Dan ook vrcdenengel Neen
daar moet de wegblijven. Penne-
houder om 't enkelvtud. Neen want
d.V. en t.W. beweren dat in 't Neder
lands een gaping ontstaat tussen een
klinker en een h dus pennenhouder.
Dan ook minnenhandel. Neen daar blijft
de n weg. Bocrezoon omdat het be
grip enkelvoud is Mis. Het eerste
lid stelt hier een geheele stand voor
dus boerenzoon. Hoe duidelikOm
kort te gaan, naast apenkop, ossetong
naast geilevel, berenvel; naast klcercn-
borstel, kurketrekkernaast katte-
siaart, kattendoorn. Ga je gang maar I
En voor dat alles worden redenen op
geven die de meeste scherpzinnigheid
op de proef stellen. Maar het L. O.
moet het maar slikken Hoe knusjes
om in zo'n vak eksamens te doen 11
A. M. K.
Slot volgt.
het Journal, dat Castro uit Dresden aan
baren medewerker Carillo heeft ge
schreven, dat hy vastbesloten is, naar
Caracas te gaan, de byeenroeping van
een hooggerechtshof te vragen en
aan zyne tegenstanders het hoofd te
bieden.
Wy herinneren er in dit verband
aan, dat genei aal Corao, Castro's
vroegere vriend en algemeen secre
taris, ons eenigen tijd geleden zeide,
overtuigd te zyn, dat Castro, indien
hij beter werd, naar Venezuela terug
zou gaan en dat dit hem wel eens
zijn hoofd zou kunnen kosten.
PERZIË.
De Engelsche regeering heeft de
Russische regeering medegedeeld, dat
zij van meaning was, dat het meest
gewenschte optreden van Engeland en
Rusland beide landen ver zou houden
van Perzië's binnenlandsche aange
legenheden. Maar waar het Rusland,
dat grenst aan het onrustigste ge
deelte van Perzië, moeilijk zal vallen
zich hieraan te houden, is de Engel
sche regeering bereid in zekere richting
met de Russische regeering samen te
werken.
De Engelsche regeering is van mee
ning, dat de toestand van het land
niet beter zal worden, zoolang geen
volksvertegenwoordiging is ingevoerd.
Daarom zal zij den Sjah verzoeken,
zijn Staatsraad, die uit bekwame,
krachtige mannen bestaat, opdracht
te geven, hem by het uitwerken van
een grondwet ter zijde te staan.
De Engelsche regeering heeft de
Russische regeering voorgesteld den
Sjah er op te wyzen, dat hy, zoolang
Perzië geen volksvertegenwoordiging
Morgenavond wordt in de Kei
zerskroon een openbare vergadeiing
gehouden, waarin als spreker zal op
treden de heer H. Spiekman van
Rotterdam met het onderwerp: Vak
organisatie en het Arbeidscontract.
Wij verwijzen hierbij naar
de annonce dor publieke verkoopin^j
welke to Baarn door den makelaar
Dilman zal worden gehouden. Onder
hetgeen, dat onder de hamer zal wor
den gebracht komen voor colliers en
brillanten van hooge waarde, zeldzaam
antiek Delftsch en Japansch porselein,
schilderijen van bekende meesters,
antique en moderne ameublementen
en zelfs een byna nieuwe, luxe vier-
cilinder automobiel. Voor menigeen
bestaat er de gelegenheid iets naar
zijn gading te vinden.
De luitenant-kolonel C. M. A.
Douglas, intendant bij de 4de div-
inf. wordt 1 Mei benoemd tot pro
vinciaal adjudant in Zuid-Holland te
's-Gravenhage.
Voor een vry talrijk opgekomen
publiek sprak gisterenavond in de
Remonstrantsche kerk voor de afdee-
ling van den Ned. Protestantenbond
Ds. S. K. Bakker uit Zwolle over
„De gezondheid van de ziel."
Spr. begon met een omschrijving
van het begrip ziel. Naar aanleiding
van een gesprek dat hy eens had met
een athëist werkman die vroeger
orthodox was, wees hij op het moei
lijk verklaarbare van dit begrip. Zy,
die dan ook gekomen waren om te
vernemen, wat eigenlijk de ziel is,
moet hij teleurstellen. Misschien had
hij dan ook beter gedaan tot onder-
