DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
llnÉSm
Iggjgl
No. 48
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1909.
6e JAARGANG.
öitgave van de Naaml. Vonnootsehap „DE EBMLANOBR".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
HALF BLAD.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DR. XAYIER.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Hoofdredacteur R. G. RIJKENS.
Bureau: BREEDESTRAAT 18.
Aboirnementsprlj s
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad f 4.
Franco per post id. 5.60
Per 3 maanden id. - 1.
Franco per post id. - 1.40
Afzonderlijke nummers- 0.05
s) p
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10
(By abonnement belangrijke korting.)
Tot plaatsing van advertentiën en reelamos van buiten bet banton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerccbtigd bet Algemeen Binnen- en Bnitenlandsch Advertentiebureau I). Y. ALTA, Warmoesstraat 76—78 to Amsterdam.
1 MA ABT.
Men zorge voor zijn kiesrecht door
vóór 1 Maart te betalen de perso
neels en de grondbelasting over 1908
en de bedrijfsbelasting van 1 Mei 1907
tot 30 April 1908.
Verzuim kan u het kiesrecht kosten.
DE BALKAN-CRISIS.
Het wachten is op Oostenrijk. Alle
Mogendheden, Rusland inbegrepen,
hebben te kennen gegeven, welke
houding zij denken aan te nemen
tegenover Serviö. Maar Oostenrijk
zwijgt. De Mogendheden h.bben alge
meen verklaard, dat Servië geen recht
heeft op gebiedsvermeerdering. De
Oostenryksche bladen bespreken in
kolommen druks de vredelievende
houding der regeering van de Donau-
monarabie vroeger heeft diezelfde re
geering ook wel eens laten verluiden,
dat zjj geneigd was Servië en Montene
gro in oeconomisch opzicht tegemoet
te komen, maar nu hoort men er niets
meer van. En daarom wordt van ver
schillende zijden met de grootste be
langstelling gevraagd wat wil de Oos-
tenrjjksche regeering doen
O. a. de Parijsche coi respondent van
de Neue Freie Presse deelt mede, dat
de Fransche regeering wel gaarne wilde
vreten, welke oeconomische verrassin
gen Oostenrijk voor Servië gereed
houdt. Aan de Quai d'Orsay oordeelt
men een plechtig rondschrijven niet
noodig, maar men wil toch gaarne
weten hoe of wat. Zelfs met voor
waardelijk gedane beloften zou de
Fransche regeering tevreden zijn. Liet
Oostenrijk maar iets van zich ver
nemen, dan konden de Mogendheden
Servië aanraden zijn opgeroepen lich
tingen naar huis toe te zenden en
afstand te doen van territoriale eischen.
Overigens is de atmosfe.r zwaar
geladen, en vooral in Rusland broeit
onweer. De Times beweert, dat de
Weensche berichten omtrent Russi
sche neutraliteit by een Oostenrijksch-
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
25)
„Hebt u veel gereisd, juffrouw Venn
Kent u veel van Europa?"
„Ik ken er niets van, ik ben tot
nog toe Engeland nooit uit geweest 1"
„Hé wat een geluk, om dat alles
nog in het vooruitzicht te hebben I Ik
ben blasé, weet u. Vyf jaren van heen
en weer trekken, hebben mij geleerd
dat de toekomst méér is dan het tegen
woordige. Grootsche natuurtafereelen
dringen eerst tot ons door, als wy ze
niet meer zien en een ieder heeft zijn
eigen paradys het mijne is in Span
je. Ik ben tweemaal de wereld rond
geweest, maar ik zou alles geven voor
een klein kasteel in de bergen, waar
van de deuren nu gesloten en de ka
mers leeg zijn. Steden, groote steden
stellen mij in staat dat verlangen te
vergeten. Al datgene, wat het gehoor
boeit, verveelt minder dan dat wat
tot het gezicht gericht is. Men kan
altijd de een of andere nieuwe aandoe
ning putten uit de muziek, maar als
ge een maand aan den voet van een
Servischen oorlog beslist onjuist zijn
en dat men zich in regeeringskringen
met bezorgheid afvraagt, wat in zulk
geval wel gebeuren zal.
De Matin hoeft haar eerste reporter
naar de Balkan gestuurd. Deze brengt
de geruststellende mededeeling, dat
Servië dik onder de sneeuw ligt en
voorshands nog een bijster ongeschikt
oorlogsterrein is, wat er niet beter op
zal worden, zoodra de sneeuw gaat
smelten en de wegen ten eenenmale
onbegaanbaar maakt.
GROOT BRITANNIË.
In de kolenmijnen van Zuid-Wales
dreigt een uitsluiting.
De eigenaars dier kolenmijnen moe
ten plan hebben om, wanneer de mijn
werkers weigeren een nieuwe loon
regeling te aanvaarden, op 30 Juni
a. s. een algemeene uitsluiting te
proclameeren.
Er worden echter nog pogingen
aangewend om tot overeenstemming
over de regeling der loonen te ge
raken.
Aan boord van den Engelschen
kruiser Indomitable, die Maandag 1.1.
voor een kruistocht uit Sheerness was
vertrokken, is een brutale diefstal ge
pleegd.
Uit de hut van den betaalmeester
zijn nl. 2200 pond sterling in goad
en 500 pond in bankpapier ontvreemd.
Kort na het verlaten van de haven
van Sheerness werd de diefstal ont
dekt, waarop het feit per draadlooze
telegraaf naar genoemde haven werd
geseind. Tot dusverre hadden de auto
riteiten bet gebeurde geheim gehou
den. De admiraliteit zal een streng
onderzoek instellen. Tot nu bestaat
er geen aanleiding om iemand der be
manning te verdenken.
PERZIË.
De troepen van den Sjah zijn gister
morgen begonnen Tabris van drie zijden
aan te vallen. Honderd revolutionairen
zijn gevangen genomen.
De Sjah heeft aan den Perzischen
gezant te Konstantinopel geseind, dat
hy belooft de grondwet te herstellen
als men voor zyn leven instaat.
De zoon van een der voornaamste
godsdienstige leiders heeft zich uit
berg woont, dan verveelt ge u dood.
Is dat ook niet uwe ondervinding?*
„Dat zal ik u zeggen, als ik een
berg gezien heb, prins. Het spreekt
van zelf dat muziek veel indruk maakt
op gevoelige naturen dat weet ik
bjj ervaring. Als ik een maand in de
Pyreneeën geweest ben, dan zal ik me
zelf ook als een autoriteit beschouwen
op het gebied van bergen. Ik zal er
u misschien eens alles van kunnen
vertellen."
„Eens 1" „0,datafschuwelijke„eens"
„dat is de vloek van het leven. Wy
zien een mooi gezichtje en zeggen
dat wy bet misschien eens zullen terug
zien. Laat u zelf door dat ééns niet
voor den gek houden, juffrouw Venn.
Ik ben een Spanjaard en inyn volk
heeft zjjn geboorterecht verkocht voor
den dag van morgen. Ik zat nu van
avond in dit hotel, terwijl ik de eerste
onder myn volk zou moeten zijn. Wees
bijtyds gewaarschuwd laat u niet
in met het „ééns".
Er was een diepe beteekenis ver
borgen achter zyne woorden, maar
Estber vatte er alleen maar den opper-
vlakkigen zin van.
„Ik zal uwe waarschuwing niet ver
geten", zei zy, „maar u kunt toch
niet van mij verlangen, dat ik het u
vandaag zal zeggen, terwyl ik eerst
morgen naar het kasteel ga Dat zou
Iersch zijn".
naam der constitutioneelen bereid ver
klaard voor het leven van den Sjah
in te staan, mits de grondwet wordt
hersteld.
Militie-officieren. Een
Koninklijk Besluit wordt tegemoet
gezien, waarbij bepaald wordt, dat
het opleidingsjaar voor a.s. militie
officieren voortaan zal loopen van 1
October tot ultimo September van het
volgend jaar en dus niet meer zal ver
deeld zijn over twee burger studie
jaren, doch met de laatste parallel zal
loopen. De opleiding, die dan meer
gecentraliseerd plaats heeft de
eerste maal by het 5e regi
ment infanterie te Amers
foort zal bestaan in een theo-
reticsh-practischen cursus van 1 Octo
ber 1 Juni, waarna examen wordt
afgenomen, terwyl bij welslagen daarin
nog gedurende ongeveer 4 maanden
practisehe dienst wordt verricht in
enkele nader aan te geven garnizoens
plaatsen met goede oeteningsterreinen.
Wanneer de adspiranten, die zich
thans verbonden hebben of nog zullen
verbinden, den wensch te kennen geven
naar vorenomschreven (nieuwe) regelen
te worden opgeleid, zullen zij na het
sluiten der verbintenis met verlof
worden gezonden tot 1 October a s.
Wenschen ze van bedoelde bepalin
gen geen gebruik te maken, dan heeft
hun opleiding op den ouden voet en
volgens den eerstvermelden tyd plaats.
De bljjde verwachting.
Door H. M. de Koningin is bepaald,
dat in alle vestingen en garnizoens
plaatsen, waar artillerie is gevestigd,
alsmede aan boord van Hr. Ms. schepen
en vaartuigen van oorlog, een eskader
uitmakende, bij de geboorte van een
Koninklijken Prins 101 kanonschoten
en van een Koninklijken Prinses 51
zullen worden gelost; voorts zal tevens'
op dien dag groote parade worden ge
houden.
Vuilverbranding. De Ge
meenteraad van Rotterdam heert bij
acclamatie zonder discussie aangeno
men het voorstel tot het maken van
„Dan geef ik de voorkeur aan de
Iersche manieren. Laat ons de puntjes
op de i's zetten. Vandaag over een
maand zal ik naar het kasteel komen
en dan zult u me zelf uw antwoord
geven. Verbiedt u my dat?"
Hij leunde zoover over de tafel heen,
dat Esther bijna zjjn adem op haar
wang kon voelen. Zy voelde als bij
instinct, dat het noodlot dien man een
rol in haar leven wilde doen spelen.
Welke rol dat zou zyn, daarover waag
de zij het niet na te denken. Ze wist
alleen dat ze zich tot hem aangetrok
ken voelde, zooals nog nooit tot iemand
anders. Ze voelde dat als hy haar iets
gelastte zy zou gehoorzamen, ja, dat
ze hem zelfs volgen zou, waarheen
hy wilde. Hy van z|n kant had de
vrouwen door en door leeren kennen
en was zich dus ook in deze van
zijn macht bewust. Hij vond dat
kleine, Engelsche meisje heel bekoorlijk
en wiide meer van haar weten.
„Wilt gij het my toestaan, veroor
looft u my om naar het kasteel te
komen
„Hoe zou ik u dat kunnen verbie
den, prins? Ik ben immers de gast
van dr. Xavier en hy zal natuurlijk
bly zijn als hy u ziet".
„Bly! terwijl hij half Europa
doorkruist om my niet te ontmoeten
neen, neen, uw vriend de dokter zegt
u de waarheid niet, al* hy beweerd
een inrichting voor vuilverbranding.
De kosten bedragen f 1.226.000.
Voor den dag met den
naam! Thans schrijft de Ned:
„Men zal zich herinneren hoe ons
dezer dagen gemeld werd, dat in een
ten deele rechtzinnige gemeente in
Friesland de moderne kerkeraad be
sloot een hem toebehoorende boerderij,
waarop een rechtzinnige boer onge
veer 30 jaar gewoond had, niet langer
voor dezen disponibel te stellen.
Gelijk men weet is van vrijzinnige
zijde in verband met soortgelijke
mededeelingen in het Herv. Zondags
blad de eisch gesteld namen te
noemen, wat geweigerd moest worden.
Wy ontvingen, in verband met wat
wij daarover schreven, van onzen
correspondent nadere inlichtingen.
Deze noemde ons de gemeente, waar
het gebeurde publiek eigendom is. Op
onze navraag bij den predikant der
betrokken gemeente werd de mede
deeling van onzen correspondent vol
komen juist genoemd. Als argumenten
van hun handelwijze verklaren de
vrijzinnige kerkeraadsleden dat zy
zich tegenover het vrijzinnig beginsel
niet verantwoord achten om een boer
die met de orthodoxen stemt op de
diaconieplaats te laten en voorts dat
bewuste landbouwer de vrijzinnigen
tegenwerkte, omdat hy zyn zoon op
de nieuw gestichte Chr. school had
gedaan.
Een der toonaangevers van de mo
derne kerkeraadsleden is een onder
wijzer.
Ten slotte zij er nog met nadruk
op gewezen dat de mededeelingen in
de pers zijn geschied geheel buiten
medeweten van den predikant, wiens
bezwaar tegen het noemen van na
men wij eerbiedigen moeten."
Jawel, het geheele verhaal is nu
natuurlijk verzonnen.
Den 7en en 8en Maart zullen
de laatste Nutsavonden in dit seizoen
worden gegeven Zondag volksavond,
Maandag voor de leden. Benevens bet
dilettanten-esemble, onder leiding van
den heer van Aaken, zal ook optre-
dat het hem genoegen doet om Arthur
van Cadi te zien Hij zegt natuurlijk
niets, hy zou natuurlijk niet willen dat u
dacht, dat hy tusschen mij en mijn volk
staat; hij zou dat niet toegeven, om
dat het zijn schuld is, dat ik een
koninkrijk en een tehuis verloren
heb 1 Neen, ik vrees hem niet, dat is
het niet. Maar terwijl ik vervloekt
ben, terwijl mijn volk vervloekt is,
houd ik my niet aan myn eigen leer-
stollingen. Een kalm voortglijdenden
stroom noodigt my uit om mij door
zijn golven te laten meevoeren en ik
laat myn scheepje voortdrijven waar
heen het wil. Het zal wel eens anders
worden ja, dat heerlijke „eens" 1
Esther had slechts een vage voor
stelling van de dingen waarop by zin
speelde en wilde er liever niet over
spreken. Het was zeer duidelijk, dat
een ernstig verschil van meening de
twee mannen van elkaar vervreemd
had, maar ze bad geen flauw ver
moeden van de aanleiding tot of van
den aard van de twist. De vertrouwe
lijkheid van den vreemdeling maakte
haar vrijmoediger. Zij zag er dan ook
niet tegen op om hem op haar beurt
te ondervragen.
„Kent u dr. Xavier al lang, prins?
Is hij vroeger een vriend van u ge
weest
„Dat ontken ik niet. Ik zou het
ook niet kunnen doen. Het is nóch
den de heer Lamberts van Amster
dam. Dat beloven genotvolle avonden
te zullen worden.
Ter aanvulling van ons bericht
omtrent de benoeming van den heer
N. v. Beek tot adj.-inspecteur van
politie te Leiden, kunnen we nog
meedeelen dat mevrouw v. d. Valk
vau Mesdag zich welwillend beschik
baar stelde den benoemde de kennis
bij te brengen, die in verband met
de moderne talen werd vereischt
Mejuffr. W. J. Heere, leerlinge
van de Rijks-Normaallessen alhier,
slaagde gisteren te Zwolle voor het
examen nuttige handworken.
Door den Kolonel-Commandant
van het 5e Reg. Int. zyn met ingang
van 11 Februari de navolgende mili
cien-korporaals bevorderd tot milicien
sergeantH. A. Enkelaar, F. Fer-
werda, H. J. Oosterwoud, W. H.
Watjes, W. Buiten, F. C. van der
Velde, J. V. B. A. Beekman, C. H.
van de Pol en A. J. F. Tiel Groene-
stege.
ONS VOLKSONDERWIJS EN DE
OPENBARE SCHOOL.
Door de Propagandacom missie in de
provincie Utrecht van den Bond van
Ned. Onderwijzers, was gisterenavond
in „de Arend* een openbare vergade
ring belegd, waarin de heer J. Lamers
sprak over boveostaand onderwerp.
Nadat de heer A. B. v. d. Klein, lid
dier commissie, de vergadering ge
opend had, sprak de heer Lamers
ongeveer als volgt
Ds. Vunderink heeft o.a. ook als
motief van zyn niet komen in deze
vergadering opgegeven, dat het geen
onderwerp van dezen tyd meer is. Dat
heb ik zeer vreemd gevonden. Het
belang van de school en dus van de
heels toekomstige maatschappij zou
uit den tijd zyn? Dat kan hij niet
meenen. Wel kan hij meenen, dat het
niet meer noodig is de openbare en
bijzondere school tegenover elkaar te
stellen. Maar ook van die meening zal
hij wel niet zijn, want de schoolstrijd
is niet uit. Dat is trouwens onmogelijk,
omdat de school steeds is gebruikt als
middel om de macht te bezitten en
zoolang verschillende partyen elkaar
zijn, nóch myn schuld, het is een gril
en er is een vrouw in gemengd en
het begin en einde van elke twist
tusschen mannen is altyd een vrouw,
juffrouw Venn. U, moest de slechte
eigenschappen van uwe sekse afzweren.
Laat mij een manlijk gemoed en een
paar vrouwelijke oogen vinden als ik
naar het kasteel kom. Is het een be
lofte, is het een afspraak, dat ik zal
komen
Zy voelde heel duidelyk dat er iets
anders was gekomen in den toon,
waarop hy die vraag deed, en haar
hart klopte iets sneller toen zij ant
woordde „wil ik het dan beloven voor
eens, op een dag
„Neen", antwoordde hy. „U moet
mij van avond beloven dat u myn
vriendin wilt zyn.*
Hij stak haar zyn hand toe en her
haalde zyn woorden.
Zy wist niet wat zy zeggen zou. Zy
verlangde erg naar zyn vriendschap,
maar kon slechts stamelenIk zal het
u in Spanje zeggen, prins, ik zal het
u „ééns" zeggen
Toen hij weg was, herinnerde zij
zich voor het eerst, dat zy vergeten
had om „hoogheid* tegen hem te
zeggen.
Wordt verrold.)
