WEERBERICHT.
Tbermometprstand
BINJNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
1ST A DSN 1E U Wis.
Kerk- en Schoolnieuws.
Uit de Omgeving.
Land-, Tuinbouw bd Veeteelt.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt Toorm. 10.50 uur.)
De Bildt, 6 Maart 1909.
Hoogste barometerstand 768.2 ui.M.
te Horta; laagste 739.4 m.M. te
Scilly.
Verwachting tot den avond van 7
Maart 1909.
Wind: Meest matige wind uit Zui
delijke richtingen.
Gesteldheid van de luchtZwaar
bewolkt tot betrokken, waarschijnlijk
neerslag.
TemperatuurDezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te li
uur 757 m.M.
Vorige stand te 12 uur 755 m.M.
te Amersfoort,
Hoogste gisteren E. 39
Laagcte hedennaeht F. 20
Hedenmiddag 11 uur F. 40
Het Regentschap. Met
zekerheid kan worden medegedeeld,
dat door de Regeering om advies aan
den Raad van State is gezonden een
wetsontwerp op het Regentschap en
zulks ter uitvoering van art. 37 dei
Grondwet luidende
„Dn Regent wordt benoemd bij eene
wet, die tevens de opvolging in het
Regentschap tot 's Konings meerder
jarigheid toe kan regelen. Over het
ontwerp dier wet beraadslagen en be
sluiten de Staten-Generaal in ver-
eenigde vergadering.
De wet wordt nog bij het leven van
den Koning, voor het geval der min
derjarigheid zijns opvolgers gemaakt.*
TWEEDE KAMER.
Toelichtende zijn motie waarin aan
gedrongen wordt op de grootst moge
lijke beperking van nachtarbeid, be
tere bescherming van den arbeid van
kinderen en jeugdige personen, op
wettelijke beperking van arbeidsduur
voor volwassenen tot 10 uren per et
maal, betoogde de heer Schaper, dat
onze arbeidsbescherming onvoldoende
de toepassing der bestaande wetsbe
palingen door den rechter te slap is.
De arbeidsinspecteurs verdienen
hulde, doch hun aantal is te gering
en uit hun verslagen blijkt nog van
afbeulen en exploitatie van vrouwen
en kinderen. Strengere maatregelen
zijn dus noodzakelijk verbod van ar
beid beneden 14 jaren, bescherming
van jeugdige personen tot den acht-
tieDjarigen leeftijdook nachtarbeid
moest veel meer worden beperkt tot
het strikt noodzakelijke. Voorts blijkt
uit de verslagen der arbeidsinspecties,
dat 90.000 man in 8448 bedrijven in
1906 meer dan 10 uren arbeidden.
Zoo stond dus vast dat in sommige
bedrijven schandelijk lang gearbeid
wordt, tot 48 uren toe. Dit is een on
betwistbaar euvel uit een oogpunt van
gezondheid, zedelijkheid, familieleven
en beschavingovermatige arbeid
leidt tot drankmisbruik, arbeidsver-
korting gaat met vermindering van
gebruik gepaard. Het verband tusschen
overmatigden arbeid en ziekten en
ongelukken is wetenschappelijk vast
gesteld.
Wettelijke bescherming van vol
wassenen is dan ook beslist noodza
kelijk. De economische kracht der ar
beiders is te gering om er toe te ko
men, de productie gaat in het alge
meen niet terug door arbeidsbeper-
king.
Deputatenvergadering.
In de Deputatenvergadering der anti-
revolutionnaire partjj, te Utrecht, zal,
naar het Hbl. verneemt, het volgende
program van actie voor de stembus
van 1909 worden vastgesteld
lo. Invoering van het gezinshoof
denkiesrecht.
2o. Invoering van verplichte ver
zekering.
3o. Herziening van ons tarief van
invoerrechten, eenerzijds ten einde uit
zijn hoogere opbrengst de middelen te
vinden voor de invoering der ver
plichte verzekering vereischt, en an
derzijds om onze nationale nijverheid
tegen te ongelijke concurrentie met
het buitenland te vrijwaren en den
nationalen arbeid te bevorderen.
4o. Meerdere gelijkstelling in de
bijdrage uit de publieke kas van het
bijzonder met het openbaar lager on
derwijs, voor wat aangaat de voor
ziening in schoollocaliteit, de uitbe
taling der bijdragen en de opleiding
van onderwijzers.
Faillieten en kiesrecht.
Naar de N. R. Ct. verneemt, worden
op de door den Minister van Justitie
in verband met de vaststelling der
kiezerslijsten aan de burgemeesters
gezonden lijst, waarop de faillieten
ditmaal niet voorkomen, 2200 namen
vermeld, tegen 4900 in het vorig
jaar, toen de faillieten wèl op die lijst
voorkwamen.
Deze lijst, bedoeld in art. 22 der
Kieswet, bevat dit jaar dus slechts
de namen van hen, die onder cura-
teele gesteld zijn en aan wie bij rech
telijk gewijsde het kiesrecht is ont
zegd.
Utrechtsche Huisvljjt-
tentoonstelling Juni 1909.
Thans is 't programma bekend ge
maakt voor de bijzondere wedstrijden.
Het luidt aldus
Voor jongens van 12 tot 16 jaar
een houten portretlyst, voor kabinet
portret. Versiering vrijgelaten.
Voor meisjes van 12 tot 16 jaar:
het aankleeden van een pop, ter grootte
van 20 tot 30 c.M., liefst in eene der
kleederdi achten van de provincie
Utrecht. Bij inzending wordt desge-
wenscht voor de pop f 0.60 vergoed.
Voor jongens en meisjes van 12 tot
16 jaareen kartonnen doos met dek
sel, 20 c.M. lang, 12 c.M. breed en
5 c.M. hoog. Versiering vrijgelaten.
Voor mannen boven 16 jaar, niet
vaklieden, een hangende kapstok,
uiterlijk 8 e.M. breed.
Voor mannen boven 16 jaar, niet
vaklieden, een naamplaat.
Voor mannen boven 16 jaar, vak-
en niet vakliedeneen practische
bruikbaie hooikist, zoo eenvoudig en
goedkoop mogelijk gemaakt.
Voor vrouwen boven 16 jaar, niet
vakmenscheneen schort voor een
kind tot 12-jarigen leeftijd.
De Propag.-Commissie schrijft een
prijsvraag uit voor een teekening naar
de natuur, voorstellende een gezicht
in de stad of de provincie Utrecht.
Zfj behoudt zich het recht voor, de
beste teekeningen te reproduceeren.
Voor alle wedstrijden, voor de prijs
vraag en ook voor inzendingen van
anderen aard buiten wedstrijd en
prijsvraag vallende, worden medailles,
diploma's en geldprijzen uitgeloofd.
Onze R. K. Raadsleden.
De houding onzer R. K. raadsleden in
de jongst gehouden zitting van den
Gemeenteraad, naar aanleiding van
de stemming over het voorstel-Ooster-
veen, dat een stap zette op den weg
der Zondagsheiliging bij verordening,
heeft een terecht verbazing ge
wekt bij R. K. ingezetenen zoowel als
bij anderen.
Men heeft tijdens het ministerie-
Kuyper kunuen zien, hoe moeilijk het
was uit den gemeenschappelijken wor
tel vruchten te doen opbloeien op
speciaal „christelijk" gebied.
Inderdaad staan de heeren van bei
der partijen dan ook mijlen van el
kaar, wanneer er sprake is vaude
prostitutie, het onderzoek naar het
vaderschap, de Zondagsheiliging enz.
enz. Dit is gemakkelijk te verklaren
uit de grondbeginselen en levensbe
schouwingen die aan beider gods
diensten onafscheidelijk verbondenzyn.
De R. K. worden daarbij steeds ge
leid „door het zoo plooibaar, maar
daarom zoo gemakkelijk aan alle toe
standen zich aanpassend beginsel hun
ner moraaldulden, toelaten om grooter
kwaad te voorkomen." En Zondags
heiliging voorgeschreven bij wetten
zal huichelaars kweeken, lieden die de
kat in 't donker gaan knijpen.
Toch zal wel niemand ontkennen,
dat het vraagstuk der Zondagsheili
ging een bij uitstek christelijk karak
ter vertoont.
En nu hebben onze R. K. raads
leden eens een voorbeeld gegeven,dat
er toch vruchten zouden zjjn te oogsten
op dit gebied van den gemeenschap
pelijken wortel
Wij gelooven dat zij zich hebben
vergist; dat ze zijn overrompeld. Wat
zij in de vorige Raadszitting hebben
gedaan, is tegen alle traditie en de
heer van Kalken was in de Raads
zitting van 29 October 1907 meer in de
lijn zijner partij dan in de zitting van
23 Febr. 1909. Of heeft men uitslui
tend het oog gehad op de a.s. stem
bus-actie? Ja,dan is er opoffering noodig.
Want het is waar, wat de R. K. Maas
bode in 1891 schreef toen de kracht
van het Kabinet-Mackay gebroken
werd door de oneenigheid der bond-
genooten „eea verbond tusschen
Katholieken en Calvinisten is alleen
dan bestaanbaar, wanneer de eene
partij haar beginselen als een lammetje
aan de andere partij ten offer brengt."
Bij uitzondering is het dan ditmaal
eens de R. K. partij geweest, die het
offer heeft gebracht.
Aan de Ingezetenen van Amersjoort.
Het Comité tot steun bij tijdelijke
werkloosheid ziet zich genoodzaakt
nogmaals een dringend beroep te doen
op de ingezetenen om flnantieelen
steun.
Indien niet spoedig, zeer spoedig
een belangrijk bedrag gegeven wordt,
zal het Comité zijn werkzaamheden
moeten eindigen, en dat juist in
deze dagen nu tengevolge van do
heerschende koude en vorst meer dan
ooit steun noodig is.
Het Comité had gedacht geld genoeg
te hebben voor dit jaar, doch de
winter is zoo streng en lang, dat het
zich misrekend heeft in dezen.
Het is een droevig idee, dat er zoo
veel medeburgers in onze stad zijn,
die arbeid zoeken, door hun gedrag
en hun kunnen zeker recht op arbeid
hebben en toch niet een eerlijk stuk
brood kunnen verdienen voor hun
gezin.
Deze gedachte is zoo treurig, dat
het Comité niet geaarzeld heeft zich
nogmaals tot u te wenden.
Het zal daartoe Dinsdag a.s. eene
schaalcollecte houden langs de huizen.
Er zijn talrijke ingezetenen, die,
wij weten het, dit jaarjminder hebben
gegeven, dan hun plan was, omdat
zij wisten dat er van het vorig jaar
iets was overgebleven.
Laten ze nu het restant geven
bet zou voor de werkloozen en hun
gezinnen zoo'n bittere teleurstelling
zijn als bet Comité nu zijn arbeid
moest opgeven.
De Collecte zij dus in U aller ge
meenschapszin aanbevolen.
Het Comité
D. GERRITSEN, Voorzitter.
R. G. R1JKENS, Secretaris.
J. W. MIDDELBURG, Penniugm.
L. A. Baron v. ITTERSUM.
H. NOORMAN.
H. PRIEM.
G. v. WIJLAND.
De le luitenant C. S. Sixma
baron van Heemstra, te Leeuwarden
gedetacheerd tot het geven van rij
lessen aan de onbereden officieren, zal
15 Maart naar zijn garnizoen terug-
kesren.
De le luit. H. W. C. E. Matbon,
van het 2e reg. huzaren gedetacheerd
bij de rij- en hoefsmidschool te Amers
foort, wordt met 1 Mei van die de
tacheering ontheven en overgeplaats
bfj de depots der huzaren te Haarlem.
De heer G. Muys alhier heeft
zitting in de jury voor de dezer dagen
te Leiden te houden tentoonstelling
van de Leidsche Pluimvee-vereeniging.
Ingezetenen, die lid mochten
wenschen te worden en dat zullen
er voorzeker nog velen zijn van de
Kiesvereeniging „Gemeentebelang"
kunnen zulks ;te kennen geven door
het op de vierde pagina van dit blad
voorkomend inteekenbiljet, dat zij
slechts geteekend hebben te zenden
aan den 2den secretaris, den heer A.
C. R. O. Leinweber, Breedestraat 22
alhier.
Aan het dezer dagen gehouden
toelatings examen voor de Rijks-Nor
maallessen alhier werd deelgenomen
door 12 candidaten, waarvan er een
werd afgewezen, terwijl een wegens
ziekte uitstel verkreeg.
Toegelaten werden tot de eerste
klasse: K. J. Kerling, G. H. Meijer,
A. J. W. Pijpers, Cornelia Kuyters en
Maria Mensing, allen te Amersfoort,
W. v. d. Bos te Nijkerk, R. Frantzen
te Eemnes, D. Nabarro te Utrecht en
Jos". Maria Schoff te Baarn.
Tot de derde klasse werd toegelaten
Hel". Maria Henr*. Mad. de Bruin
te Eemnes.
De waarn. klokkenist D. Schuld,
sedert 26 Mei 1898 in die functie
werkzaam, heeft eervol ontslag ge
vraagd en verkregen.
De heer J. Lodder alhier is
tijdelijk werkzaam gesteld als onder
wijzer aan de openbare school aan de
Puntenburgerlaan.
Zooals we reeds meedeelden heeft
het Departement Amersfoort van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
morgenavond een volksavond georga
niseerd in Amicitia, te geven door den
heer Lamberts en het dilettanten
ensemble onder leiding van den heer
Van Aaken.
Het programma luidt als volgt:
1. Ouverture zur Oper„Wennlch
König Ware" door Adam 2. Drie lie
deren, S. de Jong3. Meditation
Adoptée sur le Ier Prélude de J. S.
Bach, Gounod; 4. „Kerstnacht", too-
neelspel in 1 bedrijf door H., 5. Bal-
letmusik aus der Oper „Anacreon",
Cherubini6. Hoe oom verliefd werd;
7. Ein Abend in Toledo, I. Serenade,
II. Spanischer Tanz, Schmeling8.
Een nare wraak, humoreske van Jus
tus van Maunk 9. Varia 10. „Neues
Leben", concertwalzer, Komziik.
Voor de leden en hunne huisgenoo-
ten wordt .Maandagavond betzelfde
programma uitgevoerd.
Op den openbaren weg is ge
vonden een portemonnaie, waarin eenig
geld en een spoorkaartje. Inlichtingen
zijn te verkrijgen bij den Burgemeester.
Een man, die jaren geleden uit
Veenhuizen ontvlucht was en naar
Duitschland was vertrokken, kwam
terug om hier in de stad zijne
vrouw te gaan opzoeken.
De politie kwam hem echter op
het spoor en hoewel het verblijf te
Veenhuizen verdaagd was, had hij
nog 8 dagen gevangenisstraf te ou
dergaan. Hij is hiertoe naar Utrecht
overgebracht.
Gisterenavond veroorzaakte een
manspersoon een heele volksoploop op
de Langestraat. Als heer gekleed, met
fantasiehoed en demisaison, had de
man in 't minst niet de aandacht ge
trokken, als hij maar voetbekleeding
had gehad, doch deze ontbrak. Om
dezen zonderlingen barrevoeter van
't belangstellende publiek te bevrijden,
werd hem zoolang een plaatsje gegund
aan 't politiebureau.
Als reden van deze toegepaste
„Kneippmethode" vertelde de man,
dat hij, omdat hjj naakt geboren was,
ook naakt wilde loopen daar de bui
tenlucht nog te koud was, had hij zich
voorloopig tot bet loopen op bloote
voeten bepaald.
PREDIKBEURTEN.
Op Zondag 7 Maart.
EVANG. LUTH. KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. J. L. F. de Meijere.
REMONSTRANTSCHE KERK.
Voorm. 10} uur, kiuderkerk van
wege de afd. Amersfoort van den Ned.
Protestanten Bond.
Voorm. 11 uur, Ds. I. Hooykaas.
DOOPSGEZINDE KRING.
Loge gebouw van Persjjnstraat 1.
Voorm. 10} uur, D3. E. M. ten Cate.
BARNEVELD. Door deu Raad dezer
gemeente is besloten een nieuwe
teekenschool te bouwen, waarvoor
door de Spaarbank alhier een renteloos
voorschot van f 9000 beschikbaar is
gesteld. Verder is besloten de gemeente-
gasfabriek alhier aanzienlijk te ver-
grooten.
BAARN. Naar wij vernemen bestaan
alhier ernstige plannen tot het stich
ten eener tweede school met den Bij
bel. De benoodigde grond is bereids
door een belangstellend ingezetene aan
het schoolbestuur geschonken.
Donderdagavond werd vanwege
de Vereeniging „Natura" eene huis
houdelijke vergadering gehouden. Dr.
Schoonderbeek uit Soest hield eene
demonstratie over eenige tropische ke
vers, terwijl de heer D. Bierhaalder
de navolgende onderwerpen behandelde:
„Het vraagstuk der buiging en wrin
ging", „een nieuw gezichtsbedrog en
zijn oorzaken", „demonstratie van
eenige interessante fossielen en mi
neralen uit de verzameling van den
heer Beijer."
Vrijdagavond vergaderde de Afd.
Baarn van het Centraal-Genootschap
voor kinder- herstellings- en vacantie-
kolonies. Uit het jaarverslag van den
secretaris bleek, dat het ledental 76 be
droeg. Uitgezonden werden 14 kinderen
waarvan de gewichtstoename bij een
verblijf van 4 weken varieerde tus.
schen 1 pond en 7 pond en 2 ons. De
ontvangsten beliepen f 729,42, de uit
gaven f 533,29», alzoo bedroeg het
batig saldo f 196,12». Staande de
vergadering kwam een gilt in van
f 200.
Het bestuur bestaat uit de heeren
dr. F. P. A. Mujjsken, voorzitter B.
J. J. Weijkamp, secretaris, mej. C. A.
J. Druijvestein, penningmeesteresse
dr. P. V. Astro en mej. Cambier van
Nooten.
HANDEL IN VRUCHTBOOMEN.
Het bureau der Nederlandsche po-
mologische vereeniging te Utrecht
vestigt in het Nederlandsche land
bouwweekblad de aandacht van be
langhebbenden op den onbetrouwbaren
handel in vruchtboomen, die gewoon
lijk in den nawinter wordt gedreven.
In alle kweekerijen blijft in den
ïegel een grootere of minder groole
collectie vruchtboomen over naafloop
van den handeldit zijn deels min
der gewilde soorten en overigens
boomen waaraan het een of ander
niet deugt. Sommige menschen maken
er hun werk van, deze restanten voor
uiterst lagen prijs op te koopen en
bieden die dan op de markten ten
verkoop aan, zeer dikwijls onder de
namen van goede soorten. En moge
het, zoo iemand een slecht gevormd
of een ziekelijk boompje koopt 's mans
eigen scbuld zijn omdat hij niet vol
doende op de hoogte is van het arti
kel dat hij koopt, meer gevaar ligt
voor den argeloozen, niet door en door
op de hoogte zijnden kooper, in bet
feit, dat het volstrekt geen zeldzaam
heid is, dat appelboomen in pakken
van tien stuks wirden verkocht, waar
van slechts één een bordje met den
naam van een goed soort draagt,
terwijl de negen andere voor gelijken
moeten doorgaan, maar het lang niet
altijd zijn.
Er zijn een massa liefhebbers, die
te lang wachten met bet aankoopen
van vruchtboomen blij, op de markt
nog voorraad te vinden, vliegen juist
die erin en zij komen bedrogen uit,
wanneer de boomen vrucht gaan dra
gen. Het merkwaardigste is echter,
dat zulke markthandelaren gewoonlijk
alle gevraagde soorten in voorraad
hebben van de beste tot de minder
goede soorten geven ze af, wat men
maar hebben wil en vooral de meest
in trek zijnde zooals goudreinette,
bellefleur e.a. hebben ze zoogenaamd
altijd bij zich. Men zjj hier echter
voorzichtig met koopen want men is
zoo licht bekocht.
Het koopen van vruchtboomen is
voor hen, die de soorten niet aan het
hout kennen, ook dat kan men van
het gros der liefhebbers niet ver
wachten, volkomen eene zaak van
vertrouwen. Men kan zich veel beter
wenden tot een vertrouwd kweeker,
wiens naam een waarborg is voor het
gekochte, al is deze methode een
weinig kostbaarder, dan boomen te
koopen van rondtrekkende handelaren,
die verdwijnen zonder kans op eenig
verhaal achter te laten. Wie raad op
dit gebied wil ontvangen stelle zich
in verbinding met het bureau der
Nederlandsche pomologische vereeni
ging te. Utrecht.
Een taai hoer. De tegen
standels der terechtstelling van moorde
naars enz., door middel van een elec-
trischen stroom, hebben een kostbare
aanwinst gekregen in de peisoon van
een jongen man, Charles Quill genaamd,
die tevens fungeert als tastbaar bewijs
voor de stellingen der auti-electrocu-
tionisten.
Het jonge mensch bood namelijk
aan op zijn eigen corpus te demon-
streeren, dat de bij terechtstellingen
aangewende electrische stroom niet
steeds doodt, en dat dit systeem dus
niet betrouwbaar is, terwijl bij de
guillotine, bij de juiste aanwending,
mislukkingen zoo goed als uitgesloten
zijn.
Quill, een Engelschman, liet een
stroom van 1800 volts door zijn
lichaam gaan, zonder er 't minste
hinder van te hebben. Integendeel, hij
scheen ei zich bepaald behagelijk onder
te gevoelen.
Nu is deze stroomstrekte 100 volts
grooter dan de electrische stroom, die
bij electrocuties wordt aangewend. En
op grond der te Londen plaats gehad
hebbende proefnemingen, die in tegen
woordigheid van verscheidene artsen
en andere autoriteiten genomen wer
den, wordt thans opnieuw en met
klem geeischt de niet steeds direct
doodelijke en het sterven tot een lange
marteling rekkende electrocutie af te
schaffen. (Tel.)
Vallende bladeren. Prof.
H. de Vries ontleende voor het Weten-