DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN.
No. 61
ZATERDAG 13 MAART 1909.
6e JAARGANG.
Uitgave van da Naaml. Veanootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DR. XAVIER.
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
EEMLANDEK
Hoofdredacteur 3.. G-. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad
Franco per post id.
Per 3 maanden id.
Franco per post id.
Afzonderlijke nummers
f 4.—
- 5.60
- 1.—
- 1.40
- 0.05
Bureau: BREEDESTRAA.T 18.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentiên:
Van 1 tot 5 regels
Voor iederen regel meer
Buiteu het Kanton Amersfoort per regel
(By abonnement belangrijke korting.)
f 0.40
- 0.08
- 0.10
Tot plaatsing van advertentiên en reclames van buiten liet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitcnlandscb Advertentiebureau D. V. ALTA, AVarmoesstraat 7078 to Amsterdam.
BEZUINIGINGEN IN TURKIJE.
De mannen, die zich aan 't hoofd
stelden van de beweging ter hervor
ming van Turkije en de Turksche
regeering, hebben zware zorgen.
Niet zoozeer naar aanleiding van de
verhouding tot het buitenland, want
met Oostenrijk is men het eens ge
worden (n met Boelgarije zal men
wel tot eene schikking komen. Maar
de binnenlandsche toestand laat nog
veel te wenschen over en in de eerste
plaats heeft men te doen met den
staat der Turksche fiuanciën. Men
heeft een financieele specialiteit van
Frankrijk weten te verkrijgen en deze,
de heer Laurent, is den geheelen dag
vlijtig aan 't cijferen. Mei de ministers
en hunne ambtenaren beproeft hij tot
een vergelijk te komen tusschen activa
en passiva. Hij ontvangt voor dat
werk, dat in vier maanden moet ge
ëindigd zijn, volgens de overeenkomst
met hem aangegaan vierduizend
Turksche ponden, wat een redelijke
belooning is. Niemand twijfelt aan
zyne bekwaamheid en aan zynen vlyt,
maar er zyn die beweren, dat hij de
Turksche toestanden niet voldoende
kent. Hij is begonnen met een aantal
ambtenaren te schrappen van de lijst
der lieden die uit de staatsruif eten
en men stemt toe dat Turkije lijdt
aan een overvloed van ambtenaren,
in welk opzicht het niet alleen staat
en dat men zeer goed eenige dozijnen
kan missen. Maar zoovele te gelijk le
ontslaan schynt bedenkelijk. Een ont
slagen ambtenaar is natuurlijk be-
leedigd men waardeert zijne diensten
niet dat is kwaadwilligheid 1 Dan
gaat bij in de oppositie en bij kan
onder omstandigheden gevaarlijk wor
den. Men maant dus iu de Tuiksche
bladen den heer Laurent aan tot poli
tieke voorzichtigheid. Alleen schijnt
men het geheel met hem eens te zyn,
waar hy de opheffing van den staats
raad voorstelt. De staatsraad in Turkys
is het oudemannenhuis, waarin min
of meer verdienstelijke hooge ambte
naren en officieren rustig hun einde
afwachten. "Voor 't overige heeft deze
instelling geen doel en zij kan zonder
nadeel verdwijnen.
Naar het Engelseh van
MAX PEMBERTON.
38)
Hij knielde naast haar neer en nam
haar handen in de zijnen.
„Nooit!" zei hij, „dat is een belofte
voor mijn heele leven."
Zij aten samen in de grootehallen
werden bediend door Martinez, den
ouden bediende. Toen ze klaar waren
bracht Arthur haar naar een mooier
vertrek, dat op Fransche wijze was
ingericht, met ornamenten, stijl Louis
XV en een oude piano. Een uur lang
speelde zij hem allerlei dingen voor
en toen volgde zjj op zijn verzoek
(want aan haar vermoeidheid viel niet
te twijfelen) een oude vrouw, langs
een smalle wenteltrap, naar haar
slaapkamer en bleef daar alleen.
Het gevoel van huiselijkheid dat
zjj beneden ondervonden had, ontbrak
bier boven niet ondanks de wit stee-
nen muren en de vensters, die aan
de middeleeuwen herinnerden. Een
helder brandend openhaardvuur ver
spreidde een aangename warmte en
wierp een welkom schijnsel op het
DE BALKAN-CRISIS.
Le Oosten rij ksche Minister von
Aebrentbal heeft aan een correspon
dent van de Matin zijn meening mee
gedeeld omtrent het rondschry ven van
de Servische Regeering. Na met waar-
deering gewezen te hebben op het
optreden van Frankrijk en Rusland,
zeide genoemde staatsman„Naar
onze meening ontbreekt aan het Ser
vische rondschrijven, dat onlangs ge
publiceerd werd, de duidelijkheid, die
noodig is om de door ons allen ge-
wenschte verbetering van den toe
stand in het leven te roepen."
Het is natuurlijk de bedoeling der
Servische regeering geweest, deze
helderheid niet te geven. Servië tracht
langs een anderen weg te bereiken
wat het tot nu toe niet kon verkiijgen.
Servië wenscht een Europeesche
conferentie en zal voor deze confe
rentie zijn wenschen te kennen geven.
Rusland, Engeland en Frankrijk keu
ren het rondschrijven goed.
De Servische minister van Buiten-
landsche Zaken verklaarde, i'at naar
stellige toezegging van Rusland de
quaestie slechts door een conferentie
geregeld kan worden. Komt die con
ferentie niet bijeen, dan blijft de vraag
open, d. w. z. de inlijving van Bosnië
en Herzegowina zal door Rusland niet
worden erkend. Een dergelijke maat
regel zou voor Oostenrijk-Hongarije
verstrekkende gevolgen hebben. Servië
heeft den tjjd. Hoe langer de quaestie
gaande wordt gehouden, hoe meer tijd
er is om zich gereed te maken voor
het beslissende oogeublik. Servië zal
niet toegeven zoolang het van Rus
land denzelfdon oprechten steun onder
vindt als in den laatsten tijd.
Blijkens de telegrammen wil Oosten
rijk tot eiken prijs inmenging der
Mogendheden voorkomen. Immers de
Oostenrijksche gezant te Belgrado
stelde den zeer positieven eiscb, dat
Servie zou verklaren af te zien van
elke gebiedsuitbreiding, en er is
reden om aan te nemen, dat Ser
vië hiertoe niet zal overgaan, tenzij
hot zjjn laatste troeven heeft uit
gespeeld. Door zichzelf aan elke
onmiddellijke actie te onttrekken en
de beslissing over te laten aan een
gerechtshof, waar het steun en hulp
hoopt te vinden, heeft het een staaltje
hooge plafond. De gordijnen om het
bed waren van vlekkeloos wit damast.
Er stonden verscheidene kaarsen op
een groote kaptafel, en er stonden
zelfs rozen in de sevres-vazen. Van
uit de vensters, die niet veel meer
waren dan schietgaten in kolossaal
dikke muren, kon zij den weg zien,
waarlangs zij gekomen waren.
Het was een kalme, stille avond
en de sombere wind floot ook niet
meer. De volle maan, die in gouden
mist gehuld was, kwam tusschen
twee sombere bergtoppen doorgluren
en wierp haar schijnsel op de vlekke-
looze sneeuwde hemel zelf was
schitterend blauw en er was niet een
wolkje te zien.
Esther begreep dat het kasteel op
de helling van een rots stond en zijn
Moorsche torens verhief boven een
onmetelyken afgrond. De weg naar
Foix leek heel veel opeen wenteltrap
en was dikwijls zoo smal, dat ze er
verbaasd over was dat er een rijtuig
langs kon rijden. Ofschoon haar in
drukken van het land, dat ze bij het
daglicht had leeren kennen zeer le
vendig waren, deed het maanlicht
het grootsche; en onveranderlijke ka
rakter van die woeste natuur nog
meer uitkomen.
Esther was alleen in haar kamer,
er was niemand, die haar lastig viel.
Haar kamenier Suzanne zou zich den
van niet alledaagsche staatsmanskunst
ten beste gegeven.
In verband met een en ander is
het duidelijk, dat men zich te Bel
grado nog altijd niet gerust gevoelt
en zich voorbereidt houdt op alle even
tualiteiten. Een lichting oude man
schappen, die naar huis werd gezonden,
kreeg de geweren en 150 scherpe
patronen per man mede. Ook schijnt
de regeering niet zeker te zijn van de
bevolking en meent reden te hebben
om te vreezen voor onlusten hier en
daar.
FRANKRIJK.
Omtrent het gebeurde te Toulon,
waaronder de soldaten van de daar
in garnizoen liggende koloniale bri
gade muiterij heeft plaats gehad, wor
den nog de volgende bijzonderheden
gemeld.
Genoemde koloniale brigade had
Woensdagmorgen deelgenomen aan
manoeuvres met het 111e regiment
infanterie. Na de manoeuvre begon
nen de kolonialen de infanteristen ts
bespotten en zelfs uit te jouwen. Een
officier van het 111e, die daarbij te
genwoordig was, beklaagde zich er
over by den commandeerenden officier
van de koloniale troepen. Deze bood
zijn verontschuldiging aan, aan een
kapitein van het 111e.
Toen de opperbevelhebber, generaal
Ferron, van het een en ander hoorde,
riep hij de officieren van de koloniale
troepen bijeen en zeide, dat hij zeer
verontwaardigd was over het ge
beurde. „Uw soldaten, heeren, zijn
canailles en gij werpt u op tot hun
onwaardige beschermers. Niet alleen
ben ik er geenszins trotsch op u on
der myn bevelen te hebben, maar ik
schaam mij er voorU w mannen
durven in de koloniën niet laf te zijn,
omdat zjj! dan met den dood zouden
worden gestraft, maar in. Frankryk
zou dat anders zijn. Indien een Euro
peesche oorlog uitbrak, zouden zij allen
of bjjna allen deserteeren.
Toen generaal de Pérautl tegen deze
onwaardige woorden protesteerde,
werd hij door Ferron met acht dagen
arrest gestraft.
Natuurlijk zyn alle officieren van
de koloniale troepen woedend op Fer
ron, de soldaten niet minder.
volgenden dag bjj hen voegen en de ge
dienstige huishoudster sprak Spaansch
met een verbazingwekkende rapheid,
maar andere talen kende zy niet.
Esther was zeer in haar schik toen
de oude vrouw aan haar bezigheden
ging en haar aan haar lot overliet.
Zij was nooit zoo bijzonder gesteld
op vreemde gezichten en nu op dit
oogenblik verlangde zij er in het ge
heel niet naar. Indien hare gedachten
te midden van die zeer natuurlijke
opwinding een oogenblik afweken van
het tegenwoordige, dan was dat om
er haar aan te herinneren, welke groote
afstand haar van Engeland scheidde
en in welke vreemde omstandigheden
zy die reis gemaakt had. Arthur's
liefde beteekende heel veel voor haar in
dit eenzame huis. Zij klampte er zich
aan vast als aan iets, dat haar veilig
zou leiden, waar zij ook zouden zijn
en haar vroeger of later terugvoeren
in de wereld. Als zy de beteekenis
van haar liefde ooit betwijfeld had,
dan zou deze avond haar voor goed
geantwoord hebben.
Zy was van nature een moedig
meisje, maar hieraan paarde zy nu
een neiging om zoowel op de trouw
als op de genegenheid van den man
dien zij liefhad, te bouwen. Dit fiere
zwijgende, afgelegen kasteel eischte
van haar hoedanigheden van geest en
gemo'ed, die den grondtrek van haar
Uit de Reuter-telegrammen blykt,
dat men Ferron reeds openlijk heeft
uitgejouwd en een schildwacht wei
gerde hem te salueeren.
„Er zijn wei koppige kerels onder
de kolonialen, zoo zeggen de veront
waardigde officieren, maar dat geeft
generaal Ferron niet het recht om ze
allen voor canailles uit te schelden."
Te Toulon is intusschen bericht
gekomen, dat generaal de Ferron be
rispt is om de heftige taal, die hij
tegenover-officieren van de koloniale
troepen heeft gebruikt, naar aanleiding
van de tuchteloosheid dier troepen.
GROOT BRITANNIË.
Zeventig leden van het congres van
vrije Protestantsche kerken te Swansea,
in Wales, bijgewoond door een 1700
afgevaardigden (voor de groote meer
derheid rechtzinnige Protestanten),
hebben een Socialistisch Verbond der
Vrije Kerken gesticht, „geloovende dat
zoo'n verbond niet alleen het socia
listische gevoel zal vereenigen en
leiden, dat reeds onder de kerken be
staat, maar er ook anderen tot het
inzicht zal brengen, dat de getrouwe
en verstandige toepassing van den
geest van broederschap, gelijk Jezus
Christus dien leert, moet uitloopen op
de socialiseering van de hulpbronnen
des lands en van de middelen van
voorbrenging, verdeeling on ruil,"
Subsidiën tot bestrij-
ding van Lupus. De Minister
van BiiiDenlandsche Zaken noodigt
de besturen van de vereenigingen, die
over 1909 in aanmerking wenschen
te komen voor een Rijkssubsidie tot
bestrijding van lupus uit, hun daartoe
strekkend op gezegeld papier geschre
ven verzoek, vóór 1 April a.s. tot de
Koningin te richten.
Vermindering Drank
gebruik. Naar het Centr. Bureau
vau den Volksbond tegen drankmis
bruik ons meldt, bedroeg in 1908 het
verbruik van veraccynsd gedistilleerd,
berekend naar de opbrengst van den
accyns, per hoofd der bevolking 7.07
liter ad 50 pCt.
karakter vormden.
Toen zy haar kamer binnenkwam
had zij haar japon uitgedaan en een
rose peignoir aangedaan heur zwaar
baar viel neer op haar mooie schouders,
ze deed haar best om zich op haar ge
mak te voelen. De spiegel toonde haar
een rooskleurig gezicht en prachtige
blanke armen en schouders. Toen haar
gedachten een oogenblik afdwaalden
van het tegenwoordige, moest zij den
kon aan den man, die haar die schoon
heid verschaft had en haar toekomst
mogelijk had gemaakt. Zij kon niets
slechts denken van dr. Xavier zij kon
niet gelooven dat hij de vijand van
haar echtgenoot was, ze was zoo door
gelukkig, dat zij anderen ook gelukkig
zou willen zien, vooral degenen, die
vriendelijk tegen haar waren geweest,
toen zij alleen stond.
Dergelijke overpeinzingen maakten
dat ze ietwat verstrooid was en dat
zy talmde met uitkleeden. Op eens
drong het tot haar door, dat zy wel
wat al te langzaam voortmaakte en
was juist op het punt om er wat
haast achter te zetten, toon zy toe
vallig uit het raam keek, en op het
bergpad iets ontdekte, dat haar aan
dacht trok en waarom wist ze niets,
haar achterdocht opwekte. Slechts een
kwartier geleden was het doodstil op
dat pad en nu ze er voor de tweede
maal naar keek, zag ze er mannen te
In 30 jaren tijds, d.i. sedert 1877,
toen het verbruik het hoogst was
9.9S L., is het derhalve met byna
3 L. of ruim 29 pCt. verminderd.
Sedert 1902, toen het hoofdelijk
verbruik 8.05 L bedroeg, dus over de
laatste zes jaren, was die verminde
ring het sterkst, nl. 1 L.
Promotie. Tegen 1 Mei wordt
na-ar het Vad. meldt, bij het leger
een belangrijke promotie, ook in hoo-
gere rangen, tegemoet gezien.
„DAN STAAT MEN VOOR NIETS".
Onder dit opschrift schrijft „de
Haagsche Ct."
Nog bijna vier maanden moeten er
verloopen, eer „zekere Juni-gebeurte-
nis" voor de deur staat, en reeds be
ginnen de Sybrandi's.
In „de Standaard" en nog wel
in een der bekende „asterisken",
waarvan de signatuur niet is te mis
kennen wordt, nu al, gewaarschuwd,
dat, indien de linkergroepeu winnen
mochten, mr. Troelstra president
minister zal worden.
En dat niet bij wijze van grap. 't
Is bedoeld om ais erustigen ernst te
worden opgevat. Men leze maar
„Zegge dus niemand Dat kan toch
niet 1
Verbeeld u, Troelstra president^
minister
Het zou niet alleen zoo kunnen,
maar het zou zoo moeten, naar aloude
usantie en regel van billijkheid. Troel
stra en niemand anders zou de aan
gewezen man zij u.
„En ook hierbij zou zijn breken met
de Marxisten hem te stade komen.
Ilij was vroeger zoo heel rood. Nu
reeds veel minder rood. Bijna al re
visionist in het donkerbruin overloo-
pond. Zoo juist de man dien men zou
moeten hebben.
„Zy men daarom van Rechts ge
waarschuwd en zegge niemand van
achteren, dat het ons overvalt.
„Als Links wint, wordt Troelstra
minister.
„En daarom, een ieder, voor wien
dit toch wat al te kras zou zijn,
stemme Rechts".
I
paard rijden, die zich achter elkaar
voortbewogen in de richting van het
kasteel. Het maanlicht stelde haar in
staat de gestalten goed te onderschei
den. Het schijnsel der maan viel juist
op de blinkende loopen van hunne
geweren en op hunne verdere sombere
uitiusting. Zy verbeeldde zich dat zy
er den kapitein kon uitpikkenhy
keerde zich van tyd tot tyd om, ten
einde een soldaat vlak achter hem
iets te vragen en bleef zelfs stilstaan,
om den ingang van het kasteel goed
op te nemeD. Esther kon zich vol
strekt niet begrijpen, waarom die
mannen naar het Girons kwamen of
wat ze hier hadden uit te voeren.
In geval zy zich een denkbeeld kon
vormen van de waarheid, dan was
haar eigen fantastisch verleden daar
niet geheel onschuldig aan. Zij had
zich van den beginne af aan voorge
houden dat een dergelijk geluk ais
haar ten deel was gevallen, niet duur
zaam; kon zyn. Er moest een prijs
betaald worden, er moest een ruw
ontwaken op volgen.
De zwijgende ruiters de vlekkeloos
reine sneeuw, de glinsterende bergtop
pen boven haar, de torens en de
torentjes in de duisternis onder haar,
dat alles droeg nog bij tot haar schrik.
Ze was er zeker van, dat haar een
gevaar dreigde.
Wordt vervolgd.