DAGBLAD voor AMERSFOORT en OMSTREKEN. rite No.65 DONDERDAG 18 MAART 1009. 6e JAAR JANG. Uitgave van d8 Naaml. Vennootseiiap „DE EEMUNDER". f êm Vepsehijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. liet verknippen der Ge meenten in Kiesdistricten. FEUILLETON. DR. XAVIER. BUITENLAND. EEHLANDER Hoofdredacteur R. G. RIJXENS. Aboimementsprij s Per jaar met geïllustreerd Zondagsblad Franco per post id. Per 3 maanden id. Franco per post id. Afzonderlijke nummers f 4.— - 5.60 - 1.— - 1.40 - 0.05 Bureau: BRSEDESTB. AAT 18. Telefoon Intero. 62. Prijs der Advertóntlên Van 1 tot 5 regelsf 0.40 Voor iederen regel meer- 0.08 Buiten het Kanton Amersfoort per regel - 0.10 (Bij abonnement belangrijke korting.) Tot plaatsing ran advertrutiëa en rfdames tan builen liet kanton Amersfoort in dit blad is „nitsluitend" gerechtigd bet Algemeen Biunen- en lluitenlandscb Advertentiebureau I). Y. ALTA, U'armocsstraat 7G—78 te Amsterdam. Zij, die zich mot I APRIL op dit blad abonneeren, ont angen de tot dien tlitum verschijnende nommors gratis Men weet, dat in 1S97, in navol ging van hetgeen voor rijk en provin cie is geschied, de gemeenten, wier zielental 15000 te boven gaat, in kies districten zijn gesplitst. Noch de sterke oppositie, die in de Kamer er tegen opstak met 58 tegen 32 stemmen werd het pleit be- slacht noch de vierentwintig adres sen van de besturen der grootste ge meenten in ons land, waarin de ver knipping met kracht van redenen werd ontraden, hebben de daad kun nen tegenhouden. Het heette, dat in de gemeente het couloirstelsel zonder splitsing niet was toe te passen. Alsof de techniek de voornaamste stem behooit te hebben io het kapit tel en niet de vraag op welke wijze de bebaitiging van het algemeen ge meentebelang het best door de ver kiezing wordt gewaarborgd. Het heette verder, dat het in groole gemeenten ondoenlijk is, keer op keer alle gemeentenaren naar de stembus te roepen voor het aanvullen van openvallende plaatsen. Alsof dit nadeel niet aanmerkelijk ware te temperen door den termijn voor de bezetting der zetels ruimer te maken. Zoo is in 1897, op onbeteekenende grondeD, de eenheid der gemeente verscheurd, een kiesstelsel voor den Gemeenteraad ingevoerd 't welk geener lei waarborg biedt, dat de leden zich zullen aanmerken als vertegenwoordi gers der geheele gemeenteintegen deel de gegronde vrees oproept, dat zij in de eerste plaats de behartiging van de belangen der speciale buurt Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. 4-2) Hij had het uniform aan van een huzarenregiment, helder blauw van kleur en met veel gouden tressen versierd. Zijn wit gehandschoende hand rustte luchtig op het vergulde gevest van zijn sabel. Zyn woorden waren goed bedoeld. „Wees als 't u blieft niet bang," zei hy. „Ik ben graaf de Toyse en dit zijn mijn manschappen, u hebt niets van hen te vreezen." Zjj droogde haar tranen en ant woordde hem heel openhartig„Ik woon te St. Girons en ben gisteren van Parjjs gekomen. In geval u een boodschap daar heen kondt sturen, zou mijn gemaal u zeer dankbaar zyn 1" Hij keerde zich om en riep een soldaat. Niets was gemakkelijker dan te doen wat zy vroeg. „Logeert u dan by den prins, ma dame?" vroeg hij. „Ik ben zijne vrouw," zei zjj. De graaf keek haar aan met een of wijk, waaruit zij voortkomen, zich tot taak en roeping zullen stellen een kiesstelsel dat dwingt by het zoeken naar raadsleden telkens reke ning te houden met hun aanzien en populariteit, niet bij de gemeentenaren in het district waarvoor zij toevallig zitten of waarin toevallig een zetel onbezet is. Het komt keer op keer voor, dat een verdienstelijk man, die hij het kiezerscorps der gemeente een gewilde persoonlijkheid is, maar niet de man waar het hart van de meerderheid der kiezers van een district, zijn man daat niet ziet hernieuwd en, uitslui tend tengevolge van het stelsel van verkiezing, voor de gemeente verlo ren is. Deze fout, die aan de verknipping der groote gemeenten kleeft, is aller- wege gevoeld en wordt algemeen erkend en betreurd. In hoever het buurt- eD wijkbelang in de hand is gewerkt door den maatregel is minder gemakkelijk na te gaan. Maar zeer waarschijnlijk is het in groote inate op den voorgrond gekomen. In elk geval, nu de kiezers met het couloir stelsel genoeg vertrouwd zijn geraakt om met een stembiljet, waarop vele witte vakken zwart moeten worden gemaakt in een ommezien klaar te komen, en het bezwaar aan veelvul dige tusschentijdsche verkiezingen ver bonden, doodgemakkelijk is op te hef fen, is de groote aanleiding voor die verknipping vervallen en verdient het ernstige overweging om terug te komen op deze verscheuring der gemeenten en voor de Gemeente raden de verkiezing van alle leden door alle kiezers te herstellen. Het ware derhalve gewenscht dat de be sturen der groote gemeenten, of zij die de verkiezingen leiden, de uit komsten van het stelsel eens voor het voetlicht brachten. Trouwens reeds het bedenkelijke, dat voorkomt uit de moeilijkheid, de verdeeliDg der te verkiezen leden over de districten zoo te regelen, dat de keus der besten eu bekwaamstee altijd is verzekerd, grijpt diep genoeg in om het stelsel te veroordeelen. Reeds genoeg voor den wetgever, die hot kiesrecht ter hand neemt, om zich angstvallig af te vragen, of niet aan de gemeenten hare te kwader ure verbroken eenheid moet worden teruggegeven. gezicht, dat te gelijk verbazing en on geloof uitdrukte. „De gemalin van mijn vorst, ma dame onmogelijkDit is zijn eigen regiment. Scheer als 't u blieft niet den gek met mij, ik ben een van de oudste vrienden van zijne Hoogheid I" „Mijnheer," zei zy'. „Ik zou u willen vragen of iemand in myne omstandig heden plezier zou hebben om gekheid te maken. Als u aan myne woorden twijfelt, stuur dan een boodschap naar St. Girons. Ik weet niet of mijn ge maal dood of levend is. U kunt u dus voorstellen, hoezeer ik lijd." Het was alsof hy niet hoorde wat zjj zei en hy verborg zyae aarzelling ook niet. Intusschen waren eenige van de huzaren afgestegen en hielden hunne paarden in een kring voor de herberg vast. De waardin was bij het eerste woord, dat er gesproken werd, in huis gevlucht. De bandiet Alfonso hiDg dood boven den watervalze hadden hem zonder medelijden aan den tak van een boom in den tuin opgehangen. Toen de graaf weer sprak, gaf hij een order waai door zes van zjjne manschappen in galop naar St. Girons vetrokken. „Ik moet voor zonsondergang tij ding hebben. De prins moet weten dat ik met deze dame naar de grenzen ben gereden. Als ge in het kasteel vreemdelingen mocht vinden, hang ze DE BALKAN-CRISIS. Het gevaar dat het cp een oorlog zal uitloopen, wordt steeds grooter. Er zyn er bladen, Engelsche en Fran- sche bladen in de eerste plaats, die vinden dat Oostenrijk meer meegaand zou kunnen zjjn, die meenen dat de Oostenrijksche pers soms een te hoo- gen toon aanslaat tegenover een klei nen, teleurgestelden staat. In Oosten rijk en ook in Duitschland, trouwe bondgenoot, denkt men daarover an ders. Men geeft alle schuld aan de onbezonnen Serviërs, die de Donau- monarchie meenen te kunnen tarten, omdat zij haar niet in staat achten een langdurigen oorlog te voeren. En daarop, op eene lange guerilla, bereidt men zich voor. Belgrado is niet te verdedigen. De stad kan door Oosten rijksche rivierkanonneerbooten, die men telkens verwacht te zien opda gen, beschoten worden. Maar men zal Belgrado ontruimen en trachten het oorlogstooneel naar 't bergte over te brengengeschikte bodem voor wel gewapende benden. En dan Serviërs en Montegrijnen schouder aan schou der 1 Om wat te bereiken De Ser vische wenschen zijn bekend. Men wil eeD uitgang naar de zee wat de Serviërs beschouwen als eene levensquastie voor hunne staat. En dan de autouomie voor Bosnië en Herzegowina. Maar voor de latere toekomst wil men meer. Oosteurijk-Hougarije moet zijne Ser- visch-Croatische staten: Bosnië en Herzegowina, Croatië, Dalmat.ië, Sla- vonië vereenigen tot een staat in den staat, met een eigen beheer en dan zonder plichtplegingen op en zeg dat graaf Foix het u bevolen heeft. De anderen moeten een draagbaar in gereedheid brengen. Madama kan niet loopen. Laat eenigen van u naar Merens gaaD en het ontbijt in gereed heid brengen, we zijn er over een uur 1" Zij gehoorzaamden hem met die zeld zaam voorkomende snelheid, die eeu goed geoefend leger karakteriseert. De ruiters verdwenen links en rechts in den pas. Anderen gingen de herberg binnen en kwamen weer naar buiten met hout, touwen en beddegoed. Esther, wier tranon nog niet geheel opgedroogd waren, sloeg hen met vreugde gade. Zij dacht niet aan zich zelve maar aan de zes mannen, die zoo hard als zij konden naar St Gi rons reden. De graaf had gezegd dat hy haar naar Cadi zou brengen en ze was er van overtuigd, dat zij zich daar niet in vergiste en vei baasde er zich alleen over of zijn wil wet zou zijn. „U is ziek, madame," zei hij medo- lijdend. „Vertel me als 't u belieft eens precies wat er gebeurd ishet is misschien heel dom van me, maar ik ben er nog niet achter 1" Ze vertelde het hem van A. tot Z. „Ik ben de aangenomen dochter van dr. Xavier van Cadi. Twee dagen ge leden ben ik te Parijs met prins Ar thur getrouwd. We zijn per spoor een eigen vertegenwoordiging. Als Oostenrijk daarin mocht toestemmen zullen de Serviërs en Moutenegrijnen wel zoo goed zijn bondgenooten en vrienuen te worden. Altyd tot nader order. Altijd tot de ontbinding, door een schok van buiten of door inwendige verdeeldheid, van den ouden keizerstaat, Het is ten slotte te begrijpen, dat men te Weetien en te Boedapest want in dit geval zijn de Hongaren het eens met de Oostenrijkers niet weten wil van deze schoonen planneD. Maar de Serviërs hopen op de „edel moedigheid van Europa," die zij aan roepen, maar de vredelievendheid van Europa is grooter dan zijne altijd zeer betwistbare grootmoedigheid. De Weensche correspondent van de Berliner Lokal-Anzeiger meldt dd. 16 dezer. De politieke toestand, die tot de ergste bezorgheid aanleiding geeft, is niet veranderd. Van gezag hebbende zjjde aan het ministerie van buitenlandsche zaken verklaart men mij het volgendeDe groote waar schijnlijkheid van een oorlog met Ser vië is niet in het minst veranderd. Oostenrijk zal in de eerstvolgende dagen, misschien reeds morgen of over morgen de reeds aangekondigdescherpe nota naar Belgrado zenden, maar men gelooft hier, dat het antwoord, dat Servië zal geven, zich in niets van ae vioegere dubbelzinnige en alleen uitstel heoogende nota's zal onder scheiden. Voor de allereerste dagen, d. w. z. ongeveer deze week, mis schien ook enkele dagen langer, is echter geen verandering in den toe stand te verwachten. Volgens een bericht uit Boedapest aan de FraDkf. Ztg., zal men het ijs in de Donau hy Baja door middel van dynamiet laten sfringen, om ruim baan te maken voor de zes Oosten rijksche Donau-monitors, twee pa trouille- en drie henzine-booten, die geheel uitgerust naar Peterwardein of Semlin gezonden worden. De correspondent van de Matin seint uit Weenen dd. 17 dezer Vol gens inlichtingen, die ik uit goede bron heb ontvangen, zou de mobili satie vau negen legercorpsen, onder welke die van Weenen, Premysel, naar Foix gegaan en van daar naar St. Girons geredeu. Het zal ongeveer elf uur geweest zyn, toen deze man nen het kasteel binuendrougen. Ik zag het van uit mijn raam eu waar schuwde miju gemaal. Hij verliet my en sedert heb ik hem niet meer ge zien. Toen ik naar beneden, naar de vestibule ging, was hij er niet, en sedert heb ik hem niet moer gezien. Ik schyn toen flauw gevallen te zijn. Ik herinner my niets meer, voor dat ik tot mij zelve kwam, voor de deur van de herberg." „Uw angst is overbodig" antwoordde hy vriendelijk. „Ik twyfel niet of de prins is in veiligheid. Deze mannen zijn gewone dieven. Zy stuiven on middellijk uiteen, zoodia zij soldaten zien verschijnen. Ik houd het er voor, dat zy niet wisten dat de prins te St. Girons was. Ze hebben zeker geen moed genoeg om hem kwaad te doen I" Met deze en dergelijke uitingen deed hij zijn best om haar gerust te stellen. Zy vond het een beetje vreemd, dat hij in het geheel niet over haar hu welijk sprak en het ook niet scheen te erkennen. Hy behandelde haar als een vreemdelinge, misschien als iemand, die te St. Girons gastvrijheid genoten had. XIV. Het was twaalf uur toen de troep Krakau, Lemberg en Graz vandaag al plaats gehad hebben. In verscheidene fabrieken te Weenen moeten de werklui vanochtend liet bevel om op te komen gekregen, dadelijk het werk verlaten en zich by hun regiment gevoegd hebben. 'Vandaag is een draadlooze seinpost opgericht, om rechtstreeks tusschen Weenen en Berlijn to kunnen seinen. Do kranten geven hoog op van de wapeningen van Oostenryk-Hongarije en in het bijzonder van de mitrailleurs, die aan het Oostenrijksche voetvolk een groot overwicht verzekeren. Do vorst van Montenegro heeft bevel gegeven tot mobilisatie van een divisie, aangezien Oostenrijksche troe pen tot op een kilometer de grens zijn genaderd. De opwinding van het Servischè volk is zeer hoog gestegen. Groote bedrijvigheid heerscht er bij het de partement van oorlog. Het agio loopt snel op. Maar ook in Rusland heerscht een opwinding, die, wanneer het Tsarenrijk' beter gereed was voor den oorlog, ge vaarlijk zou kunnen worden voor den Enropeeschen vrede. Een groep van zeer bekende slavophilen, waaronde'r Chomjakoff, de voorzitter van d Doema, beeft een gelukkig tamelijk- Platonisch adres van sympathie tot de Serviërs gericht, dat door de No- woje Wremja wordt gepubliceerd. FRANKRIJK. Do poststaking te Parys had giste ren, hoewel het werk nog nergens volkomen stil lag, een zeer dreigend aanzien verkregen. Uit de spaarzame telegrammen blijkt, dat ook te Lyon en te Brest tot staking is besloten. Te Parijs moet Maandag in de ver gadering van het post- en telegraaf personeel met 59. 9 tegen één stem tot algemeene staking ziju besloten. Het feit, dat de Rechtbank Maandag een aantal betoogende beambten, die Weg met Symian 1 hadden geroepen tot 6 dagen gevangenisstraf veroor deelde, droeg er natuurlijkerwijze het zijne toe bij, om de gemoederen nog meer in opwinding te brengen. By de relletjes op Maandag moet men den onderstaatssecretaris van Posteryen en Telegraphie Symian een het gehucht Merens binnenreed en ongeveer een kwartier later bereikte Esther de herberg en werd dadelijk naar een slaapkamer op de eerste verdieping gebracht. De vriendelijk heid van degenen in wier handen zij gevallen was en de weigering om aan kwade tydiug omtrent haar echtge noot te gelooven, had er niet weinig toe bijgedragen om haar weer op krachten te brengen. En ofschoon haar polsen nog rood waren van de knellende touwen en haar wangen hun rozige tint verloren hadden, maak te haar wensch om actief op te treden, dat zij die kleine onaangenaamheden licht opnam en graaf de Frix verzeker de dat ze zich zeer wel gevoelde. De herberg zelf was een lust voor de oogen en stak helder wit eu zindelijk af te gen de rest van het mooie dorp. Een klein meisje, dat in Engeland geweest was en aan dat feit een groote -be roemdheid dankte, bracht Esthernaar haar kamer en wist niet wat ze doen zou om baar te helpeu. „Het is mijn oom José, die hier de waard is", zei zij, verrukt dat zij in de gelegenheid was om haar kennis van een vreemde taal te luchten. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1909 | | pagina 1