WEERBERICHT.
Tliermometerstand
UIT DE PERS.
STADSNIEUWS.,
Uit de Omgeving.
Langs den Weg.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bildt, 2 Febr. 1910
Hoogste barometerstand 774.3 m.M. te
Horta, laagste 728.0 m.M. te SydisQord.
Verwachting tot den avond van 3 Febr. 1910.
Meest matige Z.-W.lijke wind.
Gesteldheid van de luchtBetrokken tot
zwaarbewolkt, waarschijnlijk regenbuien.
Temperatuur Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand nedenmiddag te 12 uur,
755 m.M.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 38
Laagste hedennachtF. 23
Hedenmiddag 12 uurF. 35
strenge maatregelen by volharding in
zijn voornemen niet achterwege zou
den bl.jven.
In den nacht van Zaterdag 4 en
Zondag 5 December ging hij er klok
slag 12 vandoor en liet den chef we-
teD, dat 5 Dec. niet op hem moest
worden gerekend. Op 12 Dec. her
haalde hy, niettegenstaande een waar
schuwing dat ontslag zou volgen, zijn
dienstweigering om gemoedsbezwaren.
Na een onderzoek, waarbij de man
verklaarde, liever te gaan dan de
sabbatrust te schenden, werd hij
overgeplaatst naar Nieuweschans, waar
de remmers geen Zondagsdienst be
hoeven te verrichten.
Kerkgaanvan militairen.
Het komt den minister van oorlog
wenschelyk voor, tegemoet te komen
aan het verlangen van vele ouders
met betrekking tot het ter kerke gaan
op Zon- en feestdagen, van hun
minderjarige zoons, die in militairen
dienst zijn.
Dientengevolge heeft de minister
bepaald, dat indien door hen, die de
ouderlijke macht of voogdij uitoefenen,
bij het iudiensttreden van hunne
minderjarige zoons of pupillen, het
verlangen wordt te kennen gegeven,
dat dezen geregeld de godsdienstoefe
ningen hunner gezindte, op de hier
boven bedoelde dagen bijwonen, die
minderjarigen voor zoover de belangen
van den dienst zulks zullen toelaten,
onder geleide van den oudste in an
ciënniteit of rang, d .arheen zullen te
brengen zijn. (Hbl.)
Preeken voor de Marine.
De comm'ssie voor de Geschriften
van de Nederlandschen Prostestauten-
bond heeft aan den Minister van
Marine een nieuwen preekbundel aan
geboden.
DE EERE-RA AD.
Het Handelsblad schrijft
De voorzitter van de Eerste Kamer
is er zeker in geslaagd drie mannen
bereid te vinden in die commissie
z:tting te nemen, in wier integriteit,
onpartijdigheid en scherpzinnigheid
alle Nederlanders het volste vertrou
wen zullen hebben.
Wij hebben als onze meening uitge
sproken dat zoo veel en zoo helder
mogelijk licht in deze aangelegenheid
noodig is. Wy hopen dat deze com
missie dat licht zal brengen. Hare
opdracht is nog niet bekend geworden
Uit haar naam, „commissie van be
oordeeling", zou men wellicht niet
aanstonds afleiden, dat zy ook op
dracht heeft tot onderzoeken, tot het
verzamelen van feiten, het hooren
van getuigen, enz. Maar van deze
drie mannen is niet te verwachten,
dat zij voor het vormen van een oor
deel zich zullen bepalen tot die feiten
en verklaringen, die tot nu toe bekend
zyn geworden zij zullen zeker de
gebeele zaak onderzoeken, zoodat hun
uitspraak ieder Nederlander bevredigt
en hem zoo groot mogelijke zekerheid
geeft omtrent de vraag of bij de rid-
derordenzaak in het spel is geweest,
wat jhr. De Savornin Lohman als
corruptie zou moeten bestempelen.
Het Huisgezin meent, dat de eere-
raad niet op gelukkiger wijs kon zijn
samengesteld. Van de drie leden heeft
een zitting in de Tweede Kamer, een
in de Eerste Kamer en een in den
Raad van State. Alle drie zijn man
nen van links. (Hier vergist het Huis
gezin zichde heer van Swinderen
is a. r. Red. Eeml.) Het was geen
strikt vereischte, maar het is een be
wijs van onbevangenheid, een daad
van tact. De leden zijn alle drie staats
lieden, geen politici in den min gun-
stigen zin van het woord. De drie
leden zyn alle drie mannen van hoog
aanzien en probiteit.
Het enquête-voorstel is thans van
de baan. Misschien voelt de voorstel
ler dit zelf en neemt hy zijn voor
stel terug-
Het Volk schrijft:
Nu de eereraad er is, blykt eerst
klaar, welk een onding hij is. Dr.
Kuyper zelf noemt hem een kommissie
van onderzoek. Wat moet by onder
zoeken Het antwoord is te vinden
in Troelstra's enquête-voorstel. Vyt
vragen zijn daar gesteld, die allen
uitloopen naar de vermenging van
funkties als partyleider en als minis
ter door Dr. Kuyper. Vragen, die een
verhoor noodig maken, niet alleen
van den man ten wiens behoeve de
eereraad is samengesteld, maar ook
van mej. Westmeijer en de heeren
Lehmann, en verder van al degenen,
wier getuigenis noodig is vojr het
kontroleeren van de waarheid| der
verklaringen van dit viertal. Het vier
tal, want nadat èn in het stuk aan
de „Standaard" van 29 Juni, èn in
den monoloog van Dr. Kuyper in de
Kamer van 18 November onjuistheden
bleken voor te komen, is het noodig,
de betrouwbaarheid ook van zyn mede-
deelingen aan die van derden te
toetsen.
Dit is de taak die de kommissie
van onderzoek, de partikuliere enquête-
komm ssie, zichzelf moet stellen, in
dien zij zichzelf niet beschouwd als
een kommissie tot vrijspraak van Dr.
Kuyper, wat men niet mag ver
wachten. Maar men behoeft er niet
lang over na te denkeu, om in te
zien met welke groote bezwaren deze
kommissie zal hebben te kampen.
Wy vragen maar niet wie de kosten
van het getuigenverhoor zal betalen.
De anti-revolutionaire partijkas heeft
er zoo groot belang by dat er einde
lijk volledige klaarheid komt in deze
affaire, dat zij ODgetwijfsld de noodige
middeleD daartoe beschikbaar zal stel
len. Een vraag echter waarop een
bevredigend antwoord niet denkbaar
is, is deze, hoe de commissie erin
zal slagen, onwillige getuigen voor
zich te doen verschijnen en ben zal
nopen, niet alleen de waarheid, maar
ook de volle waarheid te spieken.
Er is dus niet de geringste waar
borg, dat de partikuliere enquête
kommissie zal kunnen oordeelen in
het volle licht der feiten.
Het geldt hier de vraag, of de rid
derorde in Nederland regeermiddel
is, of de partij die de staatsmacht
heeft veroverd, een zoogenaamd na
tionale instelling kan bezigen tot ver
sterking van haar partymacht; en
in de tweede plaats komt da vraag,
of deze korruptie in het bijzonder
heeft gebloeid onder de regeering van
een man die de voortreffelijkheid van
zijn regeerkracht afleidde van den
wortel des geloofs. Dit zyn vragen
wier beantwoording van groot ge
wicht is voor ieder burger, die met
kennis van zaken wil besluiten, aan
welke politieke partij bij zijn stem
en zijn steun zal geven. Hierop past
dus niet een heusch, het is niet zoo,
of eenhelaas, zoo is het, van drie
nog zoo aanzienlijke personenhier
is volledige klaarheid een eisch van
de moraliteit van het openbare leven.
De dames en heeren, die den
bazaar voor Zandhergen organiseerden,
zyn tamelijk tevreden over het verloop
van het geheel. Maandagavond is de
recette beduidend meegevallen, terwijl
het bezoek gisterenmiddag aan den
bazaar vry groot was. Ook wat den
verkoop betreft, viel niet te klagen,
ofschoon natuurlijk gewenscht wordt,
dat immer meer verkocht wordt op
dat de opbrengst zoo groot mogelijk zjj.
Ook gisterenavond was de zaal van
het Valkjo geheel gevuld, voor zoover
de beschikbare plaats het althans toe
liet. De kindersymphonie, uitgevoerd
onder leiding van mej. Wolter, deed
het uitstekend. Het Kleine goedje zag
er in de aardige pakjes allerleukst uit.
Daarne gaf de mandolinenclub „Arion"
eenige nummers ten beste, m ar veel
daarvan ging door het rumoer in de
zaal, daar er tevens bazaar werd ge
houden, verloren.
Bij de wedstrijden van den Kon.
Onderoff. Scherrabond, die dezer da
gen te Hoorn worden gehouden, zyn
o.a. de volgende prijzen behaald
Floret pers. 5e prijs H. Kroes
van het le reg. veld-art. alhier.
Floret korps2e prijs, le regi
ment huzaren.
De le luit. L. J. J. M. Tabbers, van
het 11e reg. infanterie te Ede, wordt
1 Maart a.s. overgeplaatst bij het 5e
regiment van dat wapen te Amers
foort.
We herinneren aan de uitvoe
ring van Amersf. Mannenkoor, mor
genavond in Amicitia te geven.
De afd. „Amersfoort en omstre
ken" van 'tUtrechtsch Genootschap
voor Landbouw en Kruidkunde" heeft
besloten in den aanstaanden zomer
een stalwedstryd en een ploe wed
strijd te doen houden.
Deze ploegwedstrijden werden het
eerst gehouden in Duitschland niet
door fabrikanten, om de voortreffelijk
heden van hun fabrikaat aan te too-
nen, maar door de bieren zeiven met
eigen ploegen en eigen paarden. Zij
wakkeren den ijver zeer aan en strek
ken tot verbetering van het bedrijf.
De heer D. v. d. Grift, bewoner van
de boerderij »De Eult" bij Soestdijk,
heeft een terrein voor het houden
vaD dezen weds rijd aangeboden.
Door de politie is proces-verbaal
opgemaakt tegen een bakker, terzake
van overtreding der arbeidswet.
Lijst van onbestelbare brieven
en briefkaarten verzonden van het
postkantoor te Amersfoort over de 2e
helft der maand Januari 19! 0.
Brieven, Binnenland. P. Zanino,
Amersfoort. A. v. d. Woerd, Hilver
sum. Reineveld L. Steenvoorden
Brieven, Buitenland. H. v. Groot
heest, Adrean.
Briefkaarten, Binnenland. D. Visser,
Nijmegen. N.B. 3/14,-Utrecht. 3 blanco.
Briefkaarten, Buitenland. J. Voogt,
Dortmund. A. Staveniker, Paris.
18 Drukwerken.
BAARN. Gisteren is hier vanwege
de afdeeling aldaar van den „Volks
bond tegen Drankmisbruik" een cur
sus in houtsnijwerk en cartonnage
geopend.
(Amersfoortsche Kroniek en Critiek
XXX.
Ik heb gemerkt, dat de high-life's
quaestie in de Avondpost, waarvan ook
de lezers van de Èemlander kennis
hebben kunnen nemen, niet alleen in
Haagsche kringen beroering heeft ge
bracht, maar dat die quaestie ook hier
in officierskringen druk wordt bespro
ken. Me dunkt, men moest hiermee
een weinig voorzichtig zyn, want het
zou me niets verwonderen als de
heeren danig bij den neus waren ge
nomen.
Ik voor my heb zoo'n idee, dat de
artillerist, die het vuurtje heeft doen
ontbranden, niet eens weet wat het
tappestuk van een kanon isdat de
grenadier, die zijn collega's van de
jagers tegen zich in het harnas jaagt,
er geen flauw idee van heeft, hoe hy
vangsnoeren om een chacot wikkelt,
en dat de vrouw van een grenadier
die, naar ik hoor ook al in de
Avondpost over de quaestie het hare
gezegd heeft nog nooit een japon
heeft gedragen.
Met andere woorden het zou me
niet verwonderen, als al die stukken
door een oolijkert van de redactie of
een medewerker waren uitgebroed.
Ik heb daar zoo mijn reden voor.
Er zuilen, zooals helaas in alle kringen
der maatschappij, ook onder de offi
cieren wel enkele geestelijke stum-
perds rondloopen, die denken, om met
Multatuli te spreken, dat zij, wijl
d'eerste ui! hun geslacht op een kerk
muur is grootgebracht, van nature te
fijn zyn voor uilen uit een schuur,
maar dat ze zoo poenig zouden durven
zijn om die gedachte uit te spre
ken, of, sterker nog, zwart op wit te
zetlen, dat schijnt rajj een onmogelijk
heid toe.
Dat hadden de Haagsche heeren
ook moeten begrijpen, en zjj hadden
die geheele plechtigheid van verzeke
ringen en schriftelijke verklaringen
achterwege moeten laten.
Dat zal geen practisch resultaat
hebben bovendieD. Want neem eens
aan wat ik voor onmogelijk houd
dat een grenadier toch dat stuk
heeft geschreven, niettegenstaande hij
het tegendeel heeft verzekerd, dan kan
men ook stellig aannemen, dat hij laag
genoeg zal zijn, om, achter den rug
van zyn kameraden om, een briefje
aan de redactie te zenden, om toch
zijn naam niet bekend te maken. Dan
zal de redactie dat briefje publiceeren,
en den naam van den schrijver ge
heim moeten houden. Heusch men
komt daar niet verder mee.
Men had den raad van den kolonel,
die zeide de zaak van weinig belang
te achten, moeten opvolgen en de in
gezonden stukken moeten negeeren.
Men had moeten aannemen, dat hier
iemand een meer of minder gelukte
poging heeft aangewend om een type,
dat gelukkig aan 't verdwijnen is, te
schilderen, en flink aan te dikken.
Zooals ik straks zei, er zullen nog
wel enko en van dat typo rondloopen,
maar als zij hardop zouden zeggen,
wat zij denken, zouden "ij zich on
sterfelijk belachelijk maken.
Het winterseizoen spoedt zoo lang
zamerhand weer ten einde, en dezer
dagen hoorde ik de opmerking dat het
Nut nog slechts een volksavond had
gegeven. Dat vind ik jammer, want
deze avonden worden door het publiek,
dat er van geniet, zeer op prijs ge
steld. Deze avonden kunnen zeer op
voedend en veredelend werken.
Dat kunnen ook volksconcerten
doen. Maar dan zou het verstandig
zyn als men ze in wat meer geschikte
omgeving gaf, dan tot heden het ge
val is geweest.
Zou er bezwaar tegen zyn, als er
des zomers door een paar muziek
corpsen desnoods met een klein
subsidie van gemeentewege der
gelijke concerten werden gegeven in
den muziektent van Amicitia? Wan
neer daar concerten worden gegeven
vi or de leden, staat het publiek steeds
iu grooten getale te luisteren, langs
