WEERBERICHT.
Thermometerstand
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
Kunst en Wetenschap.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bildt, 7 Febr. 1910.
Hoogste barometerstand 775.9 m.M. te
Horta, .laagste 723.8 m.M. te Bodo.
Verwachting tot den avond van 9 Febr. 1910.
Krachtige Z.-W.lijke wind.
Gesteldheid van de luchtBetrokken,
regenbuien.
Temporatuur Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
761 m.M.
Vorige stand te 12 uur 766 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 48
Laagste hedennachtF. 44
Hedenmiddag 12 uurF. 48
men. De oefeningen der leden van
weerbaarheidskorpsen, welke veelal
zoo niet altijd met ernst en volhar
ding worden gehouden, leveren het
bewijs dat onze jongelieden nog niet
zoo traag zijn als men ze maar weet
te winnen, te leiden en te doordrin
gen van het gewicht en den ernst
van de zaak, waarom het gaat.
Maar dat winnen wordt tegenge
werkt omdat er niet genoeg, althans
niet algemeen genoeg waardeering
wordt getoond voor hetgeen die jonge
mannen doen in het belang van de
weerbaarheid van het volk eer onder
vinden zij tegenwerking, minstens
onverschilligheid, zelden tegemoetko
ming. Zij, die militaire verplichtingen
hebben te vervullen, staan ik zeide
het reeds dikwijls achter bij solli-
citatiên die plichten worden hun aan
gerekend als een bezwaar, maken hen
minderwaardig tegenover hunne con
currenten, die hen, als het er op aan
komt, voor het vaderland zullen laten
vechten, terwijl zij rustig toezien. Zoo
wordt de eerste plicht van den burger
een schrikbeeld.
Daarom worde gedaan wat mogelijk
is, om in dezen toestand verbetering
te brengen. „Dwingt ze om in te
gaan" de intellectueel ontwikkelden,
maar doet wat in uw vermogeu is,
om de aldus gedwongenen zoo min
mogelijk daaronder te doen lijden.
Neemt maatregelen waardoor zij in
de burgermaatschappij niet alleen niet
achterstaan bij de vrijgestelden, maar
dat het omgekeerde het geval wordt.
Eerst dan zal ook het instituut der
verlofofficieren de zoo hoog noodige
rijke vruchten afwerpen.
K. ELAND.
DE STRIJD TUSSCHEN
LIBERALEN EN UNIONISTEN.
Nu de unionisten den verkiezings
strijd hebben verloren, trachten zij
door andere middelen hun invloed te
herwinnen. Hun lijfblad de „Times"
heeft beweerd dat de arbeiderspartij
betere vrienden zou vinden bij de op
positie dan bij de liberalen. Zij deed
het voorkomen als zou de arbeiders
partij haar steun aan de regeering
ontzeggen, indien deze niet indient
een wetsontwerp op het „recht op
werk" en een waarbij het rechterlijk
vonnis over de politieke rechten van
vakvereenigingen (dat zoo nadeelig
was voor die vereenigingenj wordt te
niet gedaan. De regeering kan geen
dezer wetsontwerpen indienen, en dus
zullen de arbeiders haar niet steunen.
Maar, zoo vraagt de „Daily News,"
een orgaan der liberalen, zuilen de
unionisten die twee wetten, waarop
de arbeiders hun bondgenootschap
met de liberalen laten stranden, dan
wèl indienen Met andere woorden
het programma der arbeiderspartij
zou de regeering alleen dan kunnen
vernietigen, wanneer de unionisten
zich bereid verklaarden dat program
ma uit te voeren. De „Daily News"
weet nu wel dat het doen van zulke
zaakjes door de tarief-hervormingmen-
schen ganschelijk niet onzedelijk wordt
geacht, maar in elk geval zal de ar
beiderspartij vóór zij het bondgenoot
schap met de regeering opzegt, zich
wel eerst eens goed overtuigen dat
het den unionisten ernst is met die
bekeeiing tot wat zij zelf hebben ge
noemd socialisme en politieke tyrannie.
De arbeiderspartij heeft haar hou
ding nog niet geheel vastgesteld, maar
de twee eischen, die zij, naar een der
leiders, de heer Ramsay Macdonald,
meent, voorop zal stellen, zullen be
staan in scherpe maatregelen tegen
het Hoogerhuis en even ingrijpende
maatregelen tegen de werkloosheid.
Nu, zullen, de liberalen daar zooveel
tegen hebben Een coalitie-kabinet
van liberalen en arbeiderspartij, zoo
zeide Ramsay Macdonald, is natuur
lijk buiten quaestie, maar de verlee
ning van steun aan de regeering (met
behoud van de onafhankelijkheid der
arbeiderspartij), nadat er een paar
eischen ingewilligd zijn, is nog zoo'n
kwaad denkbeeld niet. Men ziet, zegt
de Daily News, dat de toon dien de
Times bij de arbeiderspartij veronder
stelt, heel anders is dan dien de
leiders der partij werkelijk aanslaan.
Er is geen sprake van vijandschap,
noch een onmogelijkheid van samen
werking en de twee fundamenteele
vooi waarden daartoe, dio de heer
Macdonald beeft opgeworpen, zullen
zeker door de liberalen gaarne aan
vaard worden. Want de regeering
heeft reeds maatregelen tegen werk
loosheid beloofd en beeft een ontwerp
bijna klaar. En dat de regeering
gaarne ingrijpende maatregelen neemt
tegen de Lords, daar behoeft men
waarlijk niet aan te twijfelen.
RUSLAND.
Zooals men weet, wordt er in Rus
land een onderzoek ingesteld naar ge
vallen van corruptie in verschillende
takken van bestuur. In verband hier
mede zijn huiszoekinged gedaan bij
talrijke ambtenaren van de administra
tie der artillerie en eenige groot-indu-
strieelen, dio bestellingen hadden uit
gevoerd. Daarbij zijn tal van onregel
matigheden ontdekt.
Belangstelling in ons
land. Naar aanleiding der nota van
baron van Heeckeren over de Noord-
zee-conventie, waarin het blad de
vrees ziet doorschemeren, dat Duitscb-
land den een of anderen dag zal in
grijpen, geeft de „Temps" een artikel
onder het opschrift „Buitenlandsche
politiek van Nederland". Het blad
zegt daarin„Frankrijk, waaraan
Nederland zich weinig heeft gelegen
laten liggen, heeft te zijnen aanzien
altijd een groote bescheidenheid in
acht genomen, welke echter niet zoo
ver behoort te gaan, dat niet op het
feit wordt gewezeD, dat de Neder-
landsche diplomatie geen standvastige
richting volgt. Dit gebrek laat niet
na een aanzienlijk gedeelte der open
bare meening te verontrusten.
Zonder te spreken, zooals onlangs
Cohen Stuart deed, van een mogelijk
bondgenootschap, zou men moeten
weten van wie Nederland, in geval
van nood, den waarborg van zijn be
dreigde onafhankelijkheid en integri
teit zou vragen. Men moet van te
voren een alternatief van dezen aard
geheel onder de oogen gezien hebben.
Een volk wordt vroeg of laat een
prooi der omstandigheden. Het is dui
delijk dat dit gevaar baron van Heecke
ren en allen die denken als hij, met
bezorgdheid vervult.
Het is altijd eeDigszins bedenkelijk
als het buitenland belanstelling gaat
toonen in ons land.
K u y p e r—W e s t m e y e r
Lehman. De Haagsche Kouter van
de Prov. Gron. Ct. schrijft, dat in
deze „aflaire" verrassingen niet zijn
uitgesloten.
„Mij werd dezer dagen toch door
een socialist, die op de hoogte kan
zijn, meegedeeld, dat, wanneer bij de
behandeling van het enquête-voorstel
van mr. Troelstra in de afdeelingen
of daarna in 't openbaar debat, blij
ken mocht, dat de meerderheid onge
zind is een onderzoek met de noodige
wettelijke waarborgen in te stellen,
aan de hand van een dossier, dat in
handen van genoomd Kamerlid moet
berusten, nieuwe feiten zouden wor
den bijgebracht, die een aanwijzing
der enquête, zelfs na de uitstelling
van den zoogenaamden „raad van
onderzoek" voor iedereen onvoldoende
zouden doen worden."
Het Vrije Ruilverkeer.
In de algemeene vergadering der ver-
eeniging Het Vrije Ruilverkeer, is de
heer jbr. mr. Smissaert herkozen als
bestuurslid, terwijl in plaats van den
heer J. L. A. Groneman, te Wierin-
gerwaard, die sinds de oprichting van
de vereeniging, in 1897, deel uitmaakte
van het bestuur en voor herbenoe
ming niet in aanmerking wenschte
te komen, is geko-en de beer K. Czn.
de Boer, te Assendelft. Voorts is be
sloten afgevaardigden te zenden naar
het 2de Internationale Vrijhandelcon
gres, dat in Augustus 1910 te Ant
werpen zal worden gehouden. Het
jaarverslag over 1909 zal binnenkort
in druk verschijnen. Het ledental nam
toe en bedraagt thans 677.
VERKEERD GESPRONGEN.
Hoe de heele historie met den „pree-
kenbundel aan boord" geen ander doel
gehad heeft dan minister Wentholt
het leven zuur te maken en hem te
beduiden, dat eene christelijke meer
derheid van 60 man niet langer vrede
kan hebben en hoeft te hebben, met
een liberaal minister van Marine, wordt
meer en meer duidelijk.
Geene van de orthodoxe kerkgenoot
schappen toch, heeft gevolg gegeven
aan den zoo juisten wenk van min.
Heemskerk, om de door hen gewenscb-
te bundels aan de Marine te doen toe
komen. Alleen de Protestantenbond,
de vereeniging van modernen, heeft
door zjjne commissie voor geschriften
een nieuwen preekbundel doen samen
stellen en dezen den minister aange
boden. Dr. Van der Voort van Zijp
kan zeggen: „verkeerd gesprongen".
Ondertusschen doet „De Standaard"
moeite om het tegen den beer Went
holt opgezet relletje weer goed te
praten. Het noemt het gerucht, alsof
Dr. Kuyper als kamerlid dit potje op
het vuur had gezet, om den heer
Wentholt uit het Kabinet te dringen,
een bakerpraatje. Dit is dan
zeker een bakerpraatje, dat de rondte
doet in „Standaard" kringen, wij voor
ons hebben er nooit van gehoord. De
„Standaard"-uiting herinnert wel sterk
aan het Qui s'excuse s'accuse.
„De Standaard" vindt verder, dat de
preekenbundels bij de Marine in ge
bruik. taaier dan taai zijn, afgezien
van hun modernen inhoud, en zou het
goed gevonden hebben, al men dade
lijk raad had geschaft, deer b.v. de
preeken van Spurgeon aan te schaffen.
Wij wenscben niets af te dingen op
de waarde van Spurgeon's preeken,
maar veroorloven ons toch de opmer
king, dat die dan ook door een Spur
geon moeten gehouden worden om tot
haar recht te komen. Een zee-officier
die eene preek voorleest, zal juist het
minste plezier beleven van preeken als
die van Spurgeon, waarin alle ziel ge
mist wordt als de auteur ze niet door
eigen stem en voordracht het leven
inblaast. (De Vaderlander.)
KOMETEN.
P. H. Cowell, de Engelsche astro
noom, wiens berekeningen en voor
spellingen omtrent de komeet van
Halley, een zeer groot gezag hebben,
deelt in het Engelsche tijdschrift Natura
van deze week nog iets mee over het
schouwspel, dat de genoemde komeet
belooft te zullen opleveren in de ko
mende lente.
De N. R. Ct. vertaalt dan
„Wanneer de komeet den 18n Mei
door het vlak van de ecliptica gaat
(28 dagen na haar doorgang door den
perihelium-stand), zal z(j zich bijna
precies tusschen aarde en zon be
vinden, en de aarde zal zich dan waar
schijnlijk in den komeet-staart bewegen.
Het dichtst naderen komeet en aarde
elkaar twee dagen later.
Bij deze verschijning van de komeet
kan een staart van 20 a 30 graden
(aan den hemel) worden verwacht.
Einde Mei zal die te zien zijn maar
op onze breedten zal de komeet lager
aan den hemel staan dan voor Zuide
lijker breedten het geval is. Er zal
echter ook op onze breedten niet de
minste moeite bestaan om de komeet
te zien, tenzij er een langdurige, aan
houdende periode van slecht weer zou
zijn. De komeet komt de aarde zoo
nabij, dat een Amerikaansch sterren
kundige het plan heeft geopperd, om
het gewicht van de komeet af te
leiden uit de afwijking die zij in de
loopbaan van de aarde zou teweeg
brengen. Wij kunnen ternauwernood
aannemen, dat de invloed, door de
komeet uit te oefenen, krachtig genoeg
zal büjkeD, om ook maar één duizendste
teweeg te brengen van de kleinste af
wijking die wij nog met onze hulp
middelen zouden kunnen aantoonen.
Maar het is een interessant probleem,
want wij weten, dat er bij de bewe
gingen der planeten afwijkingen op
treden, van welke wij de oorzaken
nog niet kenneD.
Heden herdenken mej. J. van
Loon en haar dienstbode Mej. A.
Posima het feit, dat laatstgenoemde
gedurende twintig jaar onafgebroken
haar trouwe diensten bij de familie
van Loon heeft vervuld.
Mevrouw mr. P. L. Baudot zal
Woeusdagavond 8 uur eene lezing
houden over „Opvoeding" in betLoge-
gebouw in de v. Persjjnstraat.
Toegang bij introductie.
THALIA.
Met bijzonder veel genoegen hebben
we gisterenavond in Amieitia de uit
voering van de tooneelvereeniging
„Tbalia" bijgewoond. Zoo'n echte
klucht, bewerkt naar het bekende
recept, vol grappige tooneeltjes en
leuke verwikkelingen, gaat er best in,
als het spel maar vlot genoeg gaat.
En dat was gisterenavond het geval.
„Thalia" heeft „Broeders Vrijmet
selaars" opgevoerd, op een wijze, die
alleszins lof verdient. De een meer, de
ander minder, maar alle medewer
kenden wisten hun rol te dragen en
er heel wat van te maken. De hoofd
rollen vooral werden zeer goed ver
vuld. Het spel haperde dan ook geen
oogenblik, en mocht het al eens een
enkele maal niet vlot genoeg gaan,
dit waren echter uitzonderingen, de
goede indruk, dien het geheel maakte,
leed er gelukkig Diet onder. Het vrij
talrijke publiek amuseerde zich dan
ook opperbest. Herhaaldelijk weer
klonken de lachsalvo's en vooral
Frans, die in Fransje metamorpho-
seerde, wist de lachspieren danig in
beweging te houden. Het daverend