WEERBERICHT.
Thermomet°rstand
binnenland.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONJNKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bildt, 8 Juni 1910.
Hoogste barometerstand 770.1 ra.M. te
Dunrossness, laagste 759.2 m.M. te Hapa-
randa.
Verwachting tot den avond van 9 Juni 1910.
Zwakke tot matige wind uit O.-liike rich
tingen.
Gesteldheid van de luchtWaarschijnlijk
plaatselijke onweersbuien, overigens lioht-
bewolkt.
TemporatuurDroog warm weer.
Barometerstand te AMERSFOORT.
768 in M.
Vorige stand ie 12 uur 763 m.M.
te Aincraloort.
Hoogste gisterenF. 84
Laagste hedennachtF. 62
Hedenmiddag 12 uurF. 78
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens
dag 6 Juni des morgens 7 uur is 72u F.
aanval van den paus onnoodig, lief
deloos, onrechtvaardig, op verschil
lende punten ook onhistorisch en
onwaar. Het is onwaar, zegt hij, dat
het alleen een hoovaardige en rebel-
sche, aatdsche en den buik dienende
strooming is geweest, die de hervor
mers tot hun verzet heeft gedreven.
„Weet men in Rome niets van de
nameloos droevige dagen en daden
van het pausdom kort voor de Her
vorming? Niels van het lage peil
van de godsdienstigheid en zedelyk-
heid in Rome en in Italië, dien de
jezuiët Taccht Vonturini in zijn boek
„Stato della religione in Italia alia
meta del secoio XVI" (Rome 19US)
met de stukken beschreven heelt?
Niets van de toestanden die bij
Schnndiin in de „bisschoppelijke dioce
sane verslagen" uit Oostenrijk en Zuid-
Liuitschland op grond van authentieke
bescheiden aan het licht gebracht
zyn Welk een kinderlijke onkunde
spreekt uit. zulk een geschiedemsphi-
losophiel En wat den aardschen, den
buik dienenden zin van de hervor
meis, wat hun zedelijke teugelloosheid
betreft, zou ik alleen maar willen
vragen Was het ook niet de God
des buiks, dien de bekende paus liet
dienen, die toestond dat in de zalen
van het Vatikaan naakte dansen ge
houden worden?" De schrijver zegt,
dat het een katholiek zeer doet op
deze dingen de aandacht te moeten
vestigen. „Maar waar de waarheid
zoo hemeltergend geschonden, de ge
reebtigheid zoo openlijk tekort wordt
gedaan als in de ongelukkige Bor-
romaeus-encycliek van Pius X, kan
men niet meer zwijgen." Hij eindigt
aldus„Onze protestantsche mede
burgers moeten zien en begrijpen, dat
wy in hunne verontwaardiging dee-
len. Indien de katholieke pers geen
ander antwoord op de encycliek vindt
dan kinderlijke tegenverwijten, dan
is hare gaandeweg betreurenswaar
dige armoede van geest, hare weer-
galooze slapheid en lafheid tegenover
Rome en de bisschoppen volmaakt.
De bisschoppen van Duitschland zul
len zich wel niet roeren en in Rome
vertoogen houden. Het zou in elk ge
val de eerste maal zfjn. Maar een
ding kan Rome tot bezinning bren
gen wanneer de Duitsche regeering
in den Rijksdag dergelijke pauselijke
woorden met allen jnadruk en aan
vaarding van de gevolgen wraakt."
DE ENGELSCHE POLITIEK.
Het Engelsche politieke spel, waar
in Koning Edwaiif's dood een onver
wachte pauze heeft gebracht, gaat
weer beginnen. Heden komt het par
lement bijeen. Of er een gewichtige
regeeringsverklaring zal komen betief-
fende den conslitutioneelen strijd
tusschen beide Huizen van het par
lement? Men zou het vermoeden.
Wanueer een liberaal blad als de
Daily News mededeelt dat de reegee-
ring over een verzoening denkt, dan
moet het wel waar wezen, maar het
zal zeker velen in het liberale kamp
ten zeerste teleurstellen. Men had den
strijd met de Lords nu eenmaal aan
vaard, men had er moeite, zorg, de el
lende van algemeene verkiezingen voor
over gehad. En nu wordt de strijd
geslaakt. Waarom? Omdat Koning
Êdward gestorven is. Men wil den
nieuweu Koning niet zoo dadelyk voor
een zoo moeilijke belissing plaatsen.
Dat is zeer zeker heel kiescli gedacht.
Maar men kan niet weten of er zich
spoedig weer een gunstige gelegenheid
vooidoet om met de Lords af te reke
nen. Daarom zullen vele libeialen het
besluit betreuren
Het werk dat het parlement aller
eerst zal hebben te verrichten bestaat
in de begrooting van 19101911, die
reeds lang klaar ligt en hoog r.oodig
behandeld moet worden; de benoemiug
van een commissie voor het opmaken
van 's Konings civiele lyst en het ont
werpen vau eenige veranderingen in
den aanvaardingseed, om de Katho
lieken niet te grieven ten slotte een
wet op het regentschap, voor 't geval
Koning George mocht overlyden voor
de meerderjarigheid van den Prins
van Wales.
Arbeidsbeurs. B. en W.
van Hilversum stellen om financieele
redenen den raad voor, niet tot op
richting van een arbeidsbeurs te be
sluiten en de genomen proef met 1
Jauuari 1911 te staken.
De Ineenschakeling s-
commissie. V erschenen is het
rapport der Commissie van 21 Maart
1903 tot het voorbereiden van voor
stellen aau de Regeeriug tot reorga
nisatie van lager, middelbaar en hoo-
ger onderwys.
Vyl wetten acht de commissie noo-
dig om de gebreken weg te hemen
aan ons onderwijs klevende, en dit
geheel te reorganiseeren. Voor het
lager en het hooger onderwijs acht
zij wetswijziging voldoende, maai
geheel nieuwe wetteu worden h. i.
vereischt voor het middelbaar onder
wijs, het voorbereidend hooger onder
wijs en 'net vakonderwijs.
Het lager onderwijs zal voortaan
iu vieren worden gesplitst„gewoon"
lager, gespecialiseerd (voor blinden,
zwakzinnigen enz.), voortgezet- en
uitgebreid lager. De mogelijkheid
wordt geschapen van een cursus
Fransch, daar waar geen V. L. O.
te genieten zal zijn, en voorts wordt
de bemoeiing met getuigschiiften, be
vordering van 't schoolbezoek enz.
uitgebreid.
Voor het vakonderwijs moet een
geheel nieuwe regeling getroffen wor
den.
Er zal lager en middelbaar vakon
derwijs zijn, toegankelijk resp. voor
hen die gewoon lager of middelbaar
of gelijk te stellen onderwijs hebben
genotende uitvoerige indeeling
schrijft voor, aan welke scholen L.
of M. vakonderwijs gegeven zal wor
den bijv.: ambachts- etc. onderwijs
aan dagscholen (ambachtssch., nijver-
heidssch.) en aan avondscholen (voor
amb., nijverheid, nijverheidskunst,
teekenscholen). De akten van be
kwaamheid worden vastgesteld
slechts een voor elk der twee soor
ten, maar id onderdeeler te splitsen.
't Belangrijkste wellicht van het
rapport bestaat in de hervorming
van het tegenwoordige middelbaar
onderwijs. De nieuwe wet zal daaruit
wegnemen al wat vakonderwijs be
treft, en het M. O. voor meisjes re
gelen. De H. B. S., 5-j. c. gaat naar
het Voorbereidend H. Ond. overde
3-j. c. wordt sterk gewijzigd. Het M.
O. zal voortaan geheel van karakter
veranderen, niet meer voorbereiden
tot wetenschappelijke opleiding, en
worden „bet algemeen vormend
onderwys voor den middenstand".
Voor jongens en meisjes gezamen
lijk komt dan een 3-j. cursus, met
de bestaande vakken except staat
huishoudkunde. Voor meisjes wordt
de cursus 3- of fi-jarig. De commissie
prijst krachtig hare opvatting aan,
dat de voorbereiding tot het M. en
die tot het II. O. moet geschieden op
den grondslag van het uitgebreid
lager onderwys.
Wat het gereorganiseerde M. O.
inboet, gaat over naar „Voorbereidend
II. O.". Bij het schema ontmoet men
voor de Dieuwe instellingen den naam
„lyceum".
De opvatting der commissie is, dat
alleen het wetenschappelijke, waarop
de praetyk zich grondt en dat met de
practijk voeling moet houden, de basis
van het hooger onderwys behoort te
vormen. Niet in de eerste plaats voor
bereiding tot een ambt of betrekking
kome dus hier in aanmerking. Ook de
scholen voor beoefening der vrye
kunsten hehooren bij het fl. O.
Het Lyceum dan, dat zal voorberei
den tot hoogeschool, academie en uni
versiteit, en dat beschouwd kan
worden a!s samensmelting van gym
nasium en H. B. S. vijfjarig zal
een cursus van zes jaren hebben. Een
eerste deel omvat twee jaren, met ge
lijk onderwijs voor alle leerlingen
talen zonder Engelsch maar raèt Latijn,
wiskunde, biologie, geschiedenis en
aardiijkskuude, ook teekenen en gym
nastiek. Daarna splitsing in afdeelin-
gen A, B en C. By afdeeling B. is
Grieksch uitgezonderd, bij C zoowel
Latijn als Grieksch, maar mechanica
en lynteekenen worden bygevoegd.
Overigens nagenoeg de vakken der te-
henwoordige II. B. S.
Afd. A. leidt op voor de faculteiten
der theologie, letteren en rechtsge
leerdheid, B. voor geneeskunde, wis-
en natuurkunde en rechten voorts
tot de Technische Hoogeschool (voor
waardelijk) C. voor de Technische
Hoogeschool.
Het eindexamen wordt door de
leeraien der school afgenomen, ten
overstaan van gecommitteerden. Een
„staatsexamen" blijft behouden, en
bij uitzondering kan de minister op
voordracht der faculteit aan 25-jarigen
dispensatie van het examen verlee-
nen.
Opmerking verdient, dat voortaan
de leeraars aan een lyceum voor hun
henoemiug blykeu moeten geven van
voldoende ook praetische bekwaamheid
uit een paedagogisch oogpunt.
Bij de herziening der wet op het
Hooger ouderwijs wordt onderscheid
gemaakt tusschen hoogescholen, aca
demiën en universiteiten.
Van rykswege zal ook H. O. in den
landbouw en de veeartsenijkunde en
zoo noodig in de handelswetenschap
pen gegeven worden. Alleen in haar
schema geeft de commissie ook aau
het ryks II. O. in de beeldende kun
sten ec in de toonkunst; deze onder
werpen worden niet nader uitgewerkt.
In elke faculteit wordt slechts één
doctoraat verkrijgbaar gesteld. Aan
het catididaatsexamen wordt geen be
voegdheid verbonden promotie wordt
daarentegen niet vereischt voor het
bekleeden van ambten en betrekkin
gen.
De Cand''daten lijsten voor de
verkiezing voor de Prov. Staten, be
vattende de namen van de heeren D.
Gerritsen, Dr. A. J. A. Thomas en
A. M. Tromp van Holst zijn geteekend
door de volgende kiezers
E. Klasser, Dr. Ph. H. Peyrot, M.
de Pool, A. J. Krieger, B. D. Best,
van der Horst Bruyn, H. van Esveld
R.z., L. van Wijngaarden, A. M. Kerk-
kamp, Busquet, W. A. v. d. Boven-
kamp, S. P. Visser, J. H. van Drooge,
G. Bolkestein, Rolandus Hagedoorn,
M. Willemstijn, Wijnand Wolff, baron
van Boecop, J. W. von Ileuning, H.
W. van Esveld, D. H. Goossen, W.
F. Ruempol, C. M. Cremer, J. H. Sar,
J. van Crewel, A. A. Heisterkamp,
II. W. Klerk de Reus, Dr. A. Smit,
baron Lewe van Middelstum, M. Klas
ser, Dr. P. K. Lulofs, G. J. Buys, W.
II. Kam, F. M. van Veen, J. Klasser,
Mr. P. L. Baudet, Leverland, I. Gos-
schalk, C. Prins, A. F. Sutherland, J.
J. Heerma van Voss, J. v. d. Plank,
B. Bomas, D. Gonggrijp, de Haas,
B. Jasitik, Rost, Louman, I. M. J.
Hoog, Schallenberg, M. Kamerling,
Ritman, Rijkens, Joh. II. v. d. Meiden,
J. J. van der Eist, B. v. d. Meiden,
A. Stöcker, Melchior, W. Drentb, G.
W. Zweers J.Az., A. v. d. Kuilen,
W. A. Hollertt, H. Smit, R. Smit, J.
Heere, J. Pouwen, P. C. H. Briët, J.
J. Nagelhout, I. J Cohen, A. Klasser,
J. A. Schoterman, W. G. J. Schoter-
man, S. J. Cohen, M. C. Houtman,
W. C. Oosterman, J. W. Radersma,
J. N. van den Bosch, J. W. van den
Heul, A. C. R. O. Leinweber, H. Braat,
A. G. C. Baert, B. A. van Ruyven,
R. J. van Ruyven, F. A. W. Volraer,
C. F. Volmer, W. Groenhuysen, S. J.
van Duinen, J. G. Wille, C. Pot, J.
Schuilenburg, te Amersfoort.
W. Heybroek Jr., M. Korthals Al-
tes, J. C. Horsman, G. B. van Beek,
P. Jucliter, M. J. P. F. Kosters, Mr.
H. J. Kist, H. Faassen Jr., H. van
Sitter, Ferd. J. C. van der Veen, J.
Dekker Gz., W. van den Brink, G.
Appeldoorn, B. Valk. J. L. van Oost
veen, G. Kuyken, D. van Hagen, W.
F. Donatli, H. A. Staderman Jr., T.
Pluim, J. F. van de Ven, A. Horsman
Jr., J. Cramer, Jac. G. Veldhuizen, te
Baarn.
H. v. d. Knoop, W. Derksen, C.
Geertsma, P. Keete, S. van Kolfscho
ten, S. Terpstra, P. van Veenschoten,
J. van Veenschoten, J. E. de Vries,
H. Fliek, II. van Beek, S. v. d. Wei
den, P. Knoppers, Th. de Neling, F.
Veenendaal, B. Duinsbergen, G. Ver-
steegh, J. M. Broekhuizen G. deKruyff,
G. van Donkelaar, J. Pothoven Az.,
K. van de Munt, G. de Kruyff Fz.,
J. Boerhaven, C. Spenburg, A. A. Ver
burg, K. Termaaten, G. v. d. Lage-
maat, Ch. G. van Malkenhorst, H.
Renes, G. B. Hey, R. Ederveen, H. de
Neeling, G. I-Iey Gz H. van Reenen,
O. van Dorth, E. Knoppers, A. Velt-
huizen, N. W. Geertsma, te Leusden.
Door den boekhandel van den
heer G. C. Veenendaal is uitgegeven
eeu plattegrond van Amersfoort en
naaste omgeving, waarop ook voor
komen de straten uit het uitbreidings
plan De duidelijke kaart, bewerkt
door den heer J. van der Lijke, ar
chitect alhier, voorziet iu een behoefte
en zal zeker haar weg wel vinden.
Tydens het onweer gisterenavond
sloeg de bliksem in den schoorsteen
van de bakkerij van den heer H. van
Nimwegen aan den Soesterweg, zon
der evenwel brand te veroorzaken.
De schoorsteen werd totaal verbrijzeld,
niemand bekwam echtei eenig letsel.
De Commissaris der Koningin
van onze proviucie bracht heden een
bezoek aan Amersfoort. Tal van auto
riteiten, afgevaardigden van verschil
lende corporatie's en particulieren
maakten hun opwachting, waarna Z.
H. E. G. het gasthuis bezocht.
Tijdens het hevige onweer, dat
zich hed nmiddag boven onze gemeente
ontlastte, waren de riolen niet in
staat het overvloedig neerstroomende
hemelwater te verzwelgen. Verschil
lende straten stondeu blank, zoo was
de Aldegondestraat éénjstroom, terwijl
Beekenst.laan en Bisschopsweg geheel
onder stonden. Iu de Korte Beekstraat
spoelde bjj de brug een stuk straat weg.