DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 172.
DINSDAG 26 JULI 1910.
7e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
11 o o t <1 r e d a c t e n r 55. <3. K 1.9 Si K lï S.
Abonnementsprijs:
Per jaar f 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE HaAG 6. Telef. Interc. 183.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten liet Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing' van advert, en reel, van buiten het kantor. Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen- en Buitenlandseh Advert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 74- 78 Amsterdam
De sociaal - democratische partij
in Duitschland.
Do woelingen in de sociaal-democratie
in Duitschland komen natuurlijk uit liet
Zuiden.
Zij moeten uit Zuid-Duitschland komen,
omdat het daar liet meest democratische
deel van Duitschland is omdat de tegen
stelling tusschen Noord en Zuid ook onder
de sociaal-democratie werkt en omdat
ginds het gevoel voer discipline niet zoo
sterk is als in het „stramme" Pruisen.
Telkens besluit de sociaal-democratische
Partijdag, die, eveuals Bondsraad en Rijks
dag, onder Pruisische leiding staat, dat de
sociaal democraten zich zullen handhaven
in hun geïsoleerde positie van critiseerende
afbrekerij iD het parlement. En telkens
blijkt weer, dat de Zuidduitsche broeders
ernstige parlementaire neigingen krijgen,
mee willen opbouwen en verantwoordelijk
heid dragen.
Pas is weer zulk een geschil openbaar
geworden of daar trekt men op „beschou
wingen u uit En altijd zijn het weer de
zelfde woordenoverwinning van het
revisionisme, verwording tot een radicalo
partij zonder revolutionnaire neigingen,
vorming van een groot blok vau liberalen,
vrijzinnigen en sociaal-democraten om ceu-
trum en conservatieven de regeering uit
handen te nemen.
Een ander soort „beschouwers" ziet in
die gevallen van insubordinatie tegen het
partijbestuur de veelgenoemde kanker, die
bet lichaam der partij zal aantasten, haar
in veel deelen uiteen zal doen vallen en
een eind zal maken aan de nachtmerrie
der rustige burgers, die dynamiet ruiken
als zij een „JSozi" zien. Doch ook voor
deze beschouwers komt de partijdag
en dan is het uit.
Heeft dan wat er in Baden gebeurt,
geen beteekenis Wij zouden het niet
gaarne beweren. Zeer zeker is het wel van
belang, dat de sociaal-democraten daar met
de vrijzinnigen samenwerken om de con
servatieven en het centrum eruit te houden.
Zeer zeker is het opmerkelijk, dat de so
ciaal democraten met het aannemer, der
begrooting een verantwoordelijkheid aan
vaarden, die altijd en overal zwaar weegt.
Ja het is zelfs van eenig gewicht, dat
zij de kinderachtige demonstraties bij aller
lei hoch's, felicitaties en ontvangsten ach
terwege laten, in zoover als dat bewijst,
dat zij hun kiezers niet meer voor zoo
dom houden, dat deze zich aan zulke uiter
lijkheden zouden ergeren. Het bewijst, dat
men in het zuiden dichter bij de democra
tie staat dan in het noorden.
Maar ten slotte bewijst, wat in Baden
gebeurt, niets voor Duitschland. Iedereen
zal wel begrijpen, dat de Duitsche sociaal
democratie ten slotte voor een tweesprong
komt: of den revolutionnairen of denjpar-
lementairen weg zal men dan moeten in
slaan. De thans gevolgde methode critiek
zonder regeeringsmogelijkheid en dus re-
gceringsverantwoordelijkhcid en met den
stok van de revolutie achter de deur
is wel gemakkelijk, maar alleen zoolang
de kiezers dat accepteeren en de partij
zich in de minderheid kan honden. Nu
wijzen alle voorteekenen erop, dat de so
ciaal-democratie in den Rijksdag bij de
eerstvolgende verkiezingen een geweldig
eind vooruit zal komen. En dan komt
inderdaad de lastige vraag, gelijk de revi
sionist Maurenbrecher haar nu reeds zoo
scherp en zoo juist in de „Sozialistische
Houatsbefte" heeft gesteld Rosa Luxem
burg (d i. revolutiefantasieen) of de wil om
de parlementaire macht te gebruiken.
Dat wordt een belangrgke beslissing.
En als die beslissing genomen moet wor
den, zal het inderdaad van overwegend
belang zijn of de revisionistische, Zuid-
Duitsche, dan wel de stramm-revolutionnaire
Pruisische fractie het heft in handen heeft
Doch zoolang wij nog zoover niet zijn
en er kan nog heel wat gebeuren voor wij
zoover komen heeft die telkens weer
aan den dag tredende neiging van het
Zuiden om zelfstandig te zijn niet heel veel
meer dan locale beteekenis.
Zij geeft aan, dat de eenheid van Duitsch
land nog altijd niet zoo groot is als men
ons wel wil doen gelooven. Doch dat is
niets nieuws. Eu eenige zekerheid, dat wat
nu in Baden gebeurt, binnenkort in heel
Duitfichland gebeuren zal, is er niet.
BELGIË.
Men herinnert zich ongetwijfeld den
grooten brand in de Antwerpsche haven
ter gelegenheid van de laatste groote boot-
werkersstaking Ten gevolge der werksta
king aan de haven en den brand dei hout
stapels, hadden de houtkooplieden, die niet
verzekerd waren, een proces ingespannen
tegen het stadsbestuur, ten einde te hooien
verklaren dat de stad verantwoordelijk was
voor de door de stakers aaugerichtc schade
De rechtbank van eersten aauleg te Ant
werpen naai deze thesis aan en bij verle
den jaar geveld vonnis veroordeelde zij de
stad tot betaling eener schadeloosstelling,
voor allen te samen circa l'/s millioen fr.
bereikend.
De vierde kamer van het beroepshof,
door welke de zaak in beroep werd ge
bracht hoeft nu, naar het H. v, A. meldt,
in strijd met den advocaat-generaal, die
herziening van het Antwerpsche vonnis
gevraagd had besloten dat, alvorens
oon beslist vonnis te vellen, een onderzoek
zou ingsteld wordeu, ten einde te weten,
of de branden het werk waren van misda
dige handeu, gedurende de staking.
SPANJE.
We vinden nog eenige nadere berichten
in verband niet den aanslag op Maura te
Barcelona. De dader, Roca, is een lSjarigo
jongen. Zijn vader en broeder zijn ook in
hechtenis genomen, hoewel een huiszoeking
in hun woning Diets opgeleverd heeft. De
politie had strenge maatregelen genomen
bij de komst van Maura. Het station was
scherp bewaakt en ook in den trein zaten
agenten. De aanslag giug zoo snel in zijn
werk, dat niemand dien kon verhinderen.
Een jonge dame, een nicht vail Maura,
wierp zich na het tweede schot op Roca
en trachtte hem tegen te houden, maar ze
kon niet verhinderen dat Roca een derde
schot laste. Daarna werd Roca door de
agenten gegrepen. Hij zegt dat het niet
"zijn bedoeling was geweest Maura te tref
fen. Het volk had Roca bijna gelyncht.
Gelijk gemeld, werden Maura en diens
vriend Oüveira aan boord van de Miramar
gebracht, die hem naar Palma bracht.
De wonden van Maura zullen denkelyk
binnen eenige dagen dicht zjjn.
PORTUGAL.
Do heer Antas, de gezant bij den H.
Stoel, is eenigen tijd geleden gestorven.
Het wordt der regeering niet gemakkelijk
gemaakt de opengevallen plaats weder te
bezetten. Twee door haar voorgestelde
candidaten werden door het Vaticaan niet
geschikt bevonden. De eenige verklaring
van deze weigering is te zoeken in hc' feit,
dat beiden liberalen, en partijgenooten van
het huidige Kabinet zijn.
De Secula neemt de opheffing van het
gezantschap bij hot Vacticaaan niet onmo
gelijk.
GROOT-BRITANNIE.
De voorstandsters van het vrouwenkies
recht hebben Zaterdag te Londen weder
een groote betoogiug gehouden ten gunste
van het wetsontwerp-Shackleton, dat bij
het Parlement aanhangig is. In twee op
tochten trokken de vrouwen eu meisjes
voor het uieerendee! in witte of lichte
japonnen niet muziek en banieren met
opschriften, naar Hydepark, waar van 40
tribunes redevoeringen werden gehouden.
ITALIË.
Uitvoerige berichten over noodweer in
Italië tooueu dat daar werkelyk van een
vreeselijke ramp kan worden gesproken.
In de provincie Milaan richtte de wervel
wind groote verwoestingen aan. Hier
stortten tal van fubrieksschoor6toonen in,
waardoor vele inenschenlevens meu noemt
reeds het cijfer zestig verloren gingen
Bovendien zijn honderden personen gewond.
De schade aan oogst en boomgaarden is
aanzienlijk. In Saronno i6 geen huis on
beschadigd gebleven. Hier vonden drie
menschen den dood. In Solaria werd een
steenfabriek verwoest, veertien dooden en
veie gewonden werden onder de puinhoopen
weggehaald Eu zoo kan meu de lyst ver
volgen. Uit verschillende plaatsen komen
dergelijke berichten, die we hier niet alle
zullen weergeven. Het reddingswerk is
met groote energie aangevat. Troepen en
ufdeelingnn van de brandweer zijn naai
de geteisterde streken gezonden. Omtrent
den volledigen omvang van de ramp is
men waarschijnlijk nog niet volkomen in
gelicht, daar de telegrafische en telepho-
niscbe verbindingen op verschillende plaatsen
vernield zijn.
TURKIJE
In verbaud met de in Turkije ontdekte
samenzwering zijn te Constantinopel weder
verscheidene verdachten in hechtenis ge
nomen; o.a. de prediker Hiisis Ained eu
vier douanebeambten. Te Smyrna zijn een
advocaat en een gewezen ambtenaar gevat.
Prinses Tjadije, dochter van den vongen
Sultan, ontkent ten sterkste de dagblad-
geruchten, dat zij bij de sameuzwerhig be
trokken zon zijn.
Volgens de laatste berichten uit Con
stantinopel is de boycot van Grieksche
schepen en handelswaren zoodanig aan hot
afnemen, dat zij binnen een paar dagen
geheel gedaan zal zijn, zoodat een gemeen
schappelijk optreden der mogendheden
daartegen waarvan sprake was niet
noodig zal wezen.
RUSLAND.
Het buitenverblijf Tatjana, aaD de Pola,
behoorende aan de dochter van Leo To!-
stoj, is totaal afgebrand. Daarbij zijn tal
van belangrijke, eigenhandige geschriften
van den grooten schrijver vernietigd.
Cholera. Bij onderzoek is gebleken,
dat een patiënt van het Duitsche stoom
schip „Irmgard Horn" te Delfzijl leed aan
Aziatische cholera. Zondagnamiddag is de
patiënt overleden.
Het tuindorp bij Hcngeloo
(Ov.). De firma gebr Stork Co. heeft,
zooals wij reeds vroeger meedeelden, twee
boerderijen aangekocht, groot pl.m, 14
Hectaren. De eene zal verbouwd worden
tot een ontspanningsgelegeoheid voor mu
ziekuitvoeringen enz Met het oog op mo
gelijke fabrieksuitbreidiug blijft het onmid
dellijk achter de gieterij gelegen terrein
onbebouwd on wordt voorloopig tot sport
terrein ingelicht, voor twoe voetbalvelden,
één als match- en één als cefeuveld.
In overleg met de gemeente zal getracht
worden langs beide zijden van de gieterij
fli .ke, breede wegen te krijgen.
By ruime beschikbaaretelling van grond
voor bloementuintjes vóór de huizen en
groentontuinen daarachter, biedt het gelieele
terrein ruimte aan voor tweehonderd wo
ningen, bij welker bouw zooveel mogelijk
afwisseling zal worden betracht, zoowel
alleenstaande als samengekoppelde wonin
gen; de huurprijzen zullen loopeu van f2.50
of wellicht f 2 25, tot f5 en f6.
Ook bij den algemeenen wegenaanleg
wordt in het oog gehouden, dut het geheel
door afwisseling grooter aantrekkelijkheid
moet verkrijgen. Breede wegen met flauwe
bochten wordeu door een paar pleintjes
onderbroken, terwijl verbinding verkregen
wordt door smallere dwarswegen. Er zal
veel groen zijn, zoowel buiten als in de
tuintjes, en van de reeds op het terrein
aanwezige hooge boomen b'ry ven er zooveel
mogelyk behouden.
Om te beginnen zullen het volgende jaar
een vijftigtal woningen gebouwd worden
met huurprijzen van f 2.50 tot f 4.50 per
week. Bij verhuring zal het personeel der
fabriek de voorkeur hebben.
Complot in Suriname. Op
een vraag van den heer Patijn omtrent
het complot in Suriname (ingezonden 22
Juni 1910), luidende:* „Is de RegeeriDg
reeds in staat en zoo ja bereid, bij
zonderheden mede le deelen omtrent het
in Suriname ontdekt complot?" heeft de
heer De Waal Malefijt, Minister van Ko
loniën, geantwoord (ingezonden 21 Juli
1910):
„Naar aanleiding van uw brief van 22
Juni j.l., No. 210, heb ik de eer u mede
te deelen, dat ik nog niet over voldoende
gegevens beschik om de daarbij overgelegde
vraag van den heer Patijn volledig te be
antwoorden.
Zoodru die gegevens in mijn bezit zijn,
zal ik u mijn antwoord doen toekomen".
Post- en Telegraafbond.
De Noderlaodsche Post eu Telegraaf
bond heeft Zondag*de algemoene vergade
ring gehouden te Utrecht.
Na langdurige besprekingen over do
positie der klerken en koinmiezeu-tiiïlair
werd ten slotte niet 78 stemmen voor en
62 stemmen tegen een motie aangenomen