DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 177. MAANDAG 1 AUGUSTUS 1910. 7e JAARGANG. BUITENLAND. BINNENLAND. STADSNIEUWS. LANDER. Hoofilredactenr R. G. R IJ K E ti 8. Aboiwementspri js Per jaarf 4.Franco per post id. 15.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post id. 11.40. Afzonderlijke nummers 10.05. Riirean: KI.KIVK Il i tO Telel. Iiitcrc. 18». Prijs der Ad verten tien: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor lederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel 10.10. (Bij abonnemont belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. JALTA, Warmoesstr. 7b- 78 Amsterdam Spanje en het Vaticaan. Canalejas heeft te San Sebastiaan bij den Koning gedineerd en hield daarna een redevoering in een vrijzinnige club, waaruit blijkt, dat hij nog steeds het vertrouwen der Kroon heeft. Nooit, zeidc hij, ben ik voor een dergelijke verantwoordelijkheid gesteld en nooit voelde ik mij krachtiger om de moeilijkheden het hoofd te bieden. De liberale partij in Spanje strijdt thau6 haar laatsten strijd. YVij rekenen op hot leger, op de meerherheid in het Parlement, op ons zelf. Onze strijd is niet anti godsdienstig, maar anti-clericaal. Er is geen quae9tie van vervolging van het oude geloof. Het gaat niet aan, dat bij ons in de 20e eeuw geen gewetensvrijheid bestaat. Wanneer wij het pleit verliezen, raakt Spanje in verval. Maar Spanje zal niet ondergaan,ghet zal op de hoogte der andere volkeren moeten komen. De Regeering, die de verantwoordelijkheid draagt Spanje aan de reactie te ontrukken, en die het vertrouwen der Ktoon heeft, zal Spanje redden niettegenstaande alles en tegen ieder. De Osservatore Romano, het officieuse Vaticaan-orgaan, verzekert in een hoofd artikel, dat wanneer de uitlatingen van Canalejas, den Spaanschen. premier, juist weergegeven zijD, het zeer zeker niemand kan verwonderen, dat de H. Stoel afziet van een voorzetting der onderhandelingen mot de Spaansche Regcering. De II. Stoel heeft het recht en den plicht haar decorum hoog te houden en kan daarom niet dulden, dat, tegen de meest elementaire regelen der diplomatieke correctheid, de Regeering over zaken, die het voorwerp van onder handelingen zijn, beschikkingen treft zooals nu geschied is door de geestelijke orden buiten het gemeene recht te stellen. De H. Stoel gedraagt zich dus tegenover de Spaansche Regeering niet intransigent, maar houdt eenvoudig rekening met haar waar digheid en de belangen der Kerk. M. a. w. het Yaticaan deelt bij monde van de Usservatore Romano mede, dat de breuk met de Spaansche Regeering een voldongen feit is. En de Spaansche ambas sadeur heeft zich dan ook niet op de ge wone Vrijdagreceptie van Merry del Val, den kardinaal-staatssecretaris, vertoond. Hij heeft opdracht gekregen naar zijn land terug te keeren. Canalejas zelf heeft een breuk met het Yaticaan onvermijdelijk genoemd. De El Mundo zegt naar aanleiding van de nota van het Vaticaan, dat de Heilige Seoel geen enkele reden heeft om zich be- leedigd te toonen. Hij slaat beslist en wel bewust den weg in, die tot een breuk leidt en die een tijdperk zal ontsluiten van een krachtige anti-clericale actie. Denkt het Vaticaan soms Canalejas te kunnen doen vallen Deze is niet te vervangen en zijn aftreden zou het sein zijn voor allerlei avon turen. Do Epoca geeft den wensch te kennen dat Canalejas niet uit het oog zal verliezen dat de uiterste rechterzijde en de uiterste linkerzijde beiden een breuk met het Vati caan wenschen. FRANKRIJK. De aartsbisschop van Bordeaux, kardi naal Andrieu, heeft den geestelijken zijner diocese verboden zich op eenigerlei wijze te bemoeien met godsdienstonderricht, ter aanvulling van het gewone onderwijs der staatslycea, of met de voorbereiding daar van. De kardinaal wil daardoor de R.Katkolieke families voor de keus stellen om van het staatsonderwijs af te zien en do clericale inrichtingen van onderwijs te bezoeken, of van alle godsdienstonderwijs buiten de lycea af te zien. Deze dwangmaatregel zal ver moedelijk zeer ten nadeele der R.Kaiholieke Kerk uitvallen. Vele gematigd onverschil ligen, wier zonen voor een staatsbetrekking worden opgeleid, zullen zeggen, dan maar zonder godsdienstonderwijs, want zonder lyceum kan en mag myn zoon volgens de wet geen staatsbetrekking van eenige betee- keuis krijgen. GROOT-BRITANNIE. De Jewish Chronicle deelt mede, dat de regeering van West-Australië een aan bod van Israel Zangwill overweegt om land te koopeu voor een nederzetting van Joden. Het blad had gehoord, dat het 400,000 H A. zou wezen, maar Zangwill, wien zij er om vroeg, zei dat dat voor zijn plan niet voldoende zou wezen. Hij voegde erbij, dat de onderhandelingen met West-Australië geen plannen voor andere deelen der wereld uitsluiten. De Jewish Chrouicle is zeer ingenomen met het denkbeeld. Hoe heerlijk zou 't wezen, als een millioeu Joden - of zelfs minder uit de Russische verdrukking weg konden komen en vrijheid vinden on der de Etigel6che vlag I Maar het plan is nog in zijn eerste ontwerp, voegt het blad erbij. ITALIË. In de laatste dagen hebben berichten de ronde gedaan omtrent pogingen van den Koning van Italië in het belang van den vrede. De berichten zijn in de pers gekomen via een hooggeplaatst Franschman, die onlangs een onderhoud met koning Victor Emanuel had. Nu blijkt het, dat hier aan Léon Bourgeois gedacht moet worden. De zogsman verklaarde, dat de koning z. i. vastbesloten is steun en instemming met zijn plan tot ontwapening te zoeken. Toch had hij den indruk gekregen, dat Z. M- een weinig teleurgestold was; toen hij namelijk pogingon in het werk gesteld had, om den gewenschten steun te verkrij gen, kwam het hem voor, dat hij niet be grepen werd en het initiatief misschien schipbreuk zou moeten lijden. De koning heeft blijkbaar niet duidelijk gemaakt, of hij den Duitschen keizer of koning Edward op het oog had. Ook wist de zegsman niet, of het Fransche ministerie van buitenlandschc zaken kennis had ge- kennis had gekregen van den stap van den Italiaanschen monarch. Op grond van zijn vrienschappelijke betrekkingen met minister Pichon kon de zegsmau evenwel met beslistheid verzekeren, dat deze met vreugde, elk voorstel tot beperking der bewapening, komende van Italië, zou aan grijpen en dat de openbare meening in Franrijk een dergelijk initiatief met geest drift zou begroeten. De „Giornale d'Italia" ontkent, dat de koning formeele voorstellen tot ontwapening heoft gedaan, maar juist door deze gedeeltelijke ontkenning wordt bevestigd, dat de koning wel het denkbeeld heeft opgeworpen. Moge Z. M. er succes mee hebben! Do burgem oesterszetel te Schiedam. Na „De Tijd" thans „De Maasbode". Het Rotterdamsche blad schrijft „Het vraagstuk der benoemingen blijft er altijd een van zeer bijzondere actualiteit. „Vooral zeggen wij dus met hot oog op Schiedam, waar het om verschillende rede nen zeer wenschelijk zou zijn, dat een Ka tholiek den burgemeesterszetel van den heer Brants ging bezetten. „Reeds hebben zich, zooals ons bekend is, eenige sollicitanten onder onze geloofs- genooten met dat doel tot H. M. de Ko ningin gewend, en noch van Regeerings- wege, noch van den kant der coalitie-par tijen zal er na de burgemeestersbenoemingen der laatste tijden in dezen eisch der Ka tholieken, dat nu eens op hun aanspraken zal gelet worden, iets gezien worden wat naar overmoed of onbescheidenheid riekt". Militaire-muzikanten. Het hoofdbestuur der onderofficiers-vereeniging „Ons Belang" heeft zich met een request tot den Minister van Oorlog gewend, nu de Tweede Kamer der Staten-Generaal haar werkzaamheden beëindigde, zonder dat de positieverbetering der muzikanten een punt van bespreking heeft uitgemaakt. Een salaris van f 6.31 por week als hoog ste bezoldiging, zoo heet bet in het request, verminderd met 46 cent als storting in '8 Rijks weduwen- en weezenfonds, spreekt meer dan vele woorden in deze kunnen doen. Deze schrille toestand duurt reeds voort van af 1 Januari 11. Hulp in dezen uoodstand wordt gevraagd, terwijl voor afdoende regeling verwezen wordt naar een vroeger ingediend verzoekschrift. De vermiste kinderen. He den zal naar wij vornemen, rnr. A. Levy het bestuur van het St. Aloysiusgesiicht te Amsterdam per deurwaardersexploit lateu aanzeggen, dat dit bestuur civiel- en straf rechtelijk aansprakelijk wordt gesteld voor het wederrechtelijk onder zich houden van de vermiste kinderen der wed. de R. te Hilversum en dat het bestuur wordt ge sommeerd, hen onverwijld ten huize van de moeder te doen brengen. "Waterleiding. De gemeente raad van Groningen besloot Zaterdag tot den aanleg van de gomeentewaterleidiug. B. en W. werden gemachtigd tot de aanbesteding van een pompstation te Ha ren, een watertoren te Groningen en de leverantie van alles wat vorder tot de in stallatie behoort. De uitsluiting te Ensche de De Fabrikanten-vereeniging zond het volgende schrijven aan de organisatie-be sturen: Wij ontvingen uwe letteren van 2S dezer en namen nota van de aan het slot gedane voorstellen. Met genoegen wordt door ons geconstateerd, dat het ons verstrekken van inlichtingen door de werklieden der firma N. I. Menko over hunne grieven thans niet verder door u onmogelijk wordt ge maakt. Ware u drie maanden geleden tot dit besluit gekomen, dan zouden waar schijnlijk veel leed en schade aan de be volking onzer stad zijn gespaard gebleven In verband met dit laatste verklaren wij ons in dit geval, na voldoende door de arbeiders omtrent hnnne grieven te zijn ingelicht, tot een bespreking met u bereid. Overigons geeft de inhoud van uw schrij ven ons geen aanleiding ons standpunt, aangegeven in onzen brief van 25 dezer, wijzigen. Omtrent het ontvangen van inlichtingen uwerzijds goven wij u in overweging, u tot de firma N. I. Menko te wenden. Ten einde zich bij hare lezers te verontschuldigen, waarom zij geen verslag heeft gegeven van de jongste vergadering van de Gemeentewerklieden zegt de redac tie van de AmersfoortBche Courant, dat zij daarvoor geen uitnoodiging had ontvangen. Dat zal wel zoo zijn de andere bladen hadden zulks evenmin. Als do redactie het hierbij had gelaten, zouden wo hier ter plaatse niet op dio ver ontschuldiging terug komen. Maar dan schrijft zij verder „en bij navraag bleek ons, dat de ver gadering niet openbaar was en de ver slaggevers werden verzocht heen te gaan". Dat moet bij het publiek den indruk geven alsof Aincrsf. Dagblad en de Eem- lander eigenlijk iets hebben meegedeeld, wat ze niet mochten. En niets is minder juist. Het eerste deel der vergadering is wel degelijk publiek geweest; op verzoek van den heer v. Ilinto is hiervan dan ook verslag gegeven en alleen het laatste deel der vergadering is met gesloten deuren gehouden en hiervan is dan ook niets in de bladen vermeld. Als eene redactie er het land over heeft dat haar een nieuwtje ontgaan is, heeft zij gelijk dat zij het tegenover hare lezers tracht te rechtvaardigen, maar als zij daarbij tegelijkertijd andere bladen onver diend tracht zwart te maken, is dit minder fair en verdient zulks gesignaleerd te worden. WIELERWEDSTRIJD. De Wedstrijd om het „Kampioenschap van Nederland op den Weg" uitgeschreven door den „Nederl. Wieier Bond", had gister velen naar naar buiten gelokt, 't Was dan ook ongewoon druk op den Arn- hemschenweg, vooral om en bij Café „De Ilertekop", vanwaar te 1,10 do Start zou beginnen, over een afstand van 50 K, M. Begin- en eindpunt K M. paal 49,2 en keerpunt K.M. paal 7,4 nabij Ede. Hier voor hadden zich 47 deelnemers opgegeven 6 waren niet opgekomen. De Wedstrijd voor nieuwelingen begon te 1,20 over een afstand van 25 K.M. Begin- cn eindpunt K.M. 49,2 Keerpunt K.M. paal 61,7. De Jurie bestond uit de keeren C. A. C. Last, den Haag, en T. T. de Jong, Leiden, eindpunt; J. Nyland,A'dam en Luiteant L. W, A. van Boxmeer Arnhem, keerpunt; J. A. Bekink, den Haag en P. J. Adri- aan, den Haag, keerpunt nieuwelingen. Toen te 1,10 het sein werd gegeven vertrokken allen te gelijk. Men zei me, dat dit een Fransche Start was. Hoe het ook zij, er moesten wel ongelukken van komen en het duurde dan ook niet lang of sommigen keerden terug strijdens moe met bebloed aangezicht, een stijf been, een ontvelden arm, een gebroken rib, een nat pak of een onbruikbaar karretje. Het verwonderde me geen rijwielrepa-

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1910 | | pagina 1