DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No, 190. DINSDAG 16 AUGUSTUS 1910. 7e JAARGANG. BUITENLAND. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur K. O. R IJ KEN 8. m Bureau: KLEINE IftiO 6. Telef. latere. 183. Abonnementsprijs: Per jaarf 4.Franco per post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, JWarmoesstr. 76- 78J Amsterdam De Brand op de BrusseLsclie Tentoonstelling. Do gister reeds door ons vermelde hevige brand, die een groot en belangrijk gedeelte van de wereldtentoonstelling te Brussel heeft vernield, is een geweldige ramp. Allereerst voor de getroffen inzenders, be- hoorendo tot verschillende Europeesche, Atnerikaansclie, Aziatische en Afnkaansche Staten; maar niet minder voor de prach tige onderneming zelve, die daardoor een geduchten knak zal hebben gekregen. De getroffen rijken zijn in hoofdzaak België, Frankrijk, (ook de stad Parijs), Italië, Perzië, Denemarken, Noorwegen, Oostenrijk, Zwitserland, de Yereenigde Sta ten van Noord-Amerika, Luxemburg, de Dominicaansche Republiek en Griekenland, Naar luid der telegrammen is ook de Ja pansche afdceling door het vuur aangetast. Het bericht dat de Chineesche afdeeling vernield is, moet op een misverband berus ten, daar deze zich ver van het getroffen gedeelte, op een geheel ander deel van het terrein bevindt. Ook de Hollandsche afdeeling bleef ge spaard, dank zij de gelukkige omstandig heid, dat deze een afzonderlijk paviljoen vormt, dat geheel vry staat, en van het gedeelte waar de brand woedde, gescheiden is door een terras met inonumenale brug en een plantsoen. De door het vuur aangetaste en gedeel telijk in de asch gelegde gebouwencomplex vormt wat men zou kunnen noemen het hoofdgebouw. Het was een kolossaal bouw werk, dat onmiddellijk bij het binnentreden van den hoofdiugang in het oog viel, daar hot op een heuvel gebouwd was, vanwaar het de geheele tentoonstelling beheersohte. Het voorfront, gelegen aan het groote terras, waar de reusachtige waterwerken een aanvaug namen, was lipt rechtstreeksche en onmiddellijke doel van allen die het tentoonstellingsterrein binnentradeu. Reus achtige trappen voerden naar zuilengangen, gedragen door statige kolommen. Boven deze kolommen verhief zich de in klassieken stijl gehouden bovenbouw, die rijk met beeldbouwwerk en verguld was versierd. Onder de kolonnade kwamen de groote café's uit, waar men een heerlijk zitje genoot in de koelte vau het hooge, indruk wekkende interieur. Aan de linkerzijde van het front, nabij den hoogen toren die bij avond zijne elec- trische zoeklichten over het terrein liet spelen, was de hoofdingang. In den hoek waren de bureaux van het Uitvoerend Comité der Tentoonstelling gevestigd, daar achter het Post- en Telegraafkantoor waar de brand, naar het schijnt, is begonnen. Dit voorste gedeelte van het gebouw was door de noofdafdeeling van België ingenomen. Zij is geheel vernield. Was men dit vóórgebouw dóórgegaan, dan kwam men in de Engelsche afdeeling, rechthoekig daar tegen aan gebouwd. Zij is geheel vernield. De Engelsche afdeeling vormde den over gang tot een ter linkerzijde gelegen tweede gebouw, gelijksoortig aan het voorgebouw, maar ongeveer driemaal zoo groot als dit, en in dezelfden Btijl versierd als dit laatste, dus degelijks met kolonnaden en beeld houwwerk. Hen bereikte dit achtergebouw langs breede trappen, en bevond zich dan in de Fransche afdeeling, die nog grooter Was dan de Engelsche en de Belgische. Achter de Fransche afdeeling vond men in hetzelfde gebouw de Italiaansche, die door het vuur vernield is, benevens do Perzische, Deensche, Turksche, Oostenryk- sche, Zwitserscho, Noord-Amerikaansche, Japausche, Luxemburgeche, Domiuicaan- sche en Grieksche afdeelingen. Deze laat ste schijnen alle in meerdere of minde re mate door het vuur to zyn aangetast. Rechts van het gebouw dat deze laatste afdeelingen bevatte strekt zich in parterre- vorm een reeks tuinen uit: van het go- bouw af gerekond do jardin de Paris, de jardin francais, de Hollandsche en de Duit- sche tuin. Daar waren de tuinbouwproduc ten der genoemde rijken uitgeplant en de tuinaanleg was in den atyl der genoemde landen. Dit alles zal waarschijnlijk wel, by het blu83ings- en reddingswork vernielden platgotrapt zijn. Aan weerszijden van dien tuinaanleg vond men verschillende afzondorlijk staande ge bouwtjes, aan de eene zyde o.a. paviljoous van Italië, Uruguay en Monaco, de groote restauratie van Wielemans enz. Van deze is het Italiaansche paviljoen, dat het dichtst bjj het brandende gebouw stond, blijkens de telegrammen door het vuur verniel t. Aan de andere zyde van den internationa len tuinaanleg vond men de groote Fran- sohe restauratie, het restaurant Duval, de Galarie Francaise, en het paviljoen van de Btad Parijs. Het vuur schijnt langs dien kant te zyn voortgewoekerd, althans het Fransche restaurant dat de eeue hoek-in nam en het paviljoen van Parys dat op den anderen hoek stond, zyn verbrand, blijkbaar dus ook de daar tusschen gele- gelegen Fransche galery. Van den hoek by het Fransche paviljoen is het vuur den weg ingeslagen die aange duid wordt als de Avenue des NationB. Dit was een straat met aan weerszijden restauraties, winkels en paviljoens van verschillende nationaliteiten. Zy liep van het paviljoen der Stad Parijs tot aan het vóórgebouw waar de brand is ontstaan. In deze reeks meerendeels lichte en van hout opgetrokken gebouwtjes schijnt do brand in letterlijken zin zich „als een loopend vuur" te hebben voortgeplant. Althans de geheelo kant der Avenue des Nations aan de zijde der hoofdgebouwen is, naar luid der tele grammen verbrand. Aan de andere zijde van het vóórgebouw was Brnxelles-Kermesse, de groote attractie voor velen, waar de malste en zonderlingste nieuwigheden op gebied van kermisver makelijkheden werden geëxploiteerd, en waar het den ganschen dag en tot het sluitingsuur toe vroolijk placht toe te gaan. Al dit fraais is desgelijks door den brand vernield. Vraagt men, wat er nog over is gebleven, dan is daarop thans nog geen in alle deelen betrouwbaar antwoord te geven. Het schijnt dat, wat vlakte-uitgebreidheid betreft, de grootste helft gespaard is. Maar wat waarde en beteekenis betreft, vertegenwoordigt het verlorene naar het schijnt de belangrijkste helft der schitterende en voortreffelijk georganiseerde tentoonstelling. Erg pessimistisch laat zich de Parijsche correspondent van het Hbld. uit. Hij schrijft: „Ik vreeB dat er morgen heel weinig meer ernstig te bekijken zal vallen. En in elk geval met den glans van de Brus- selsche tentoonstelling is het gedaan. Te voel is er afgebrand dan dat 't restje nog kijklustigen trekken zou uit heel de wereld zooals eerst. En, hoe 't ook afloopen moge, op 't oogenblik lykt deze brand wel de vernietiging van alle financieele verwach tingen, die heel Brussel, heel België ver moedelijk, op deze wereldtentoonstelling had gebouwd." Uit de reeds ontvangen telegrammen blykt echter dat de brand, aan hoeveel verwachtingen hij ook den bodem heeft ingeslagen, toch niot dien omvang heeft gekregeu, als deze Parijssche berichtgever, en waarschijnlijk velen met hem, aanvan kelijk hadden gevreesd. In tegenspraak met de mededeelingen, die uit Brussel aan verschillende bladen waren geseind, blykt nu ook nog, dat de processen-verbaal van de jury gespaard bleven, zoodat de bekroonde exposanten ten minste de hun toekomende bekroningen nog zullen ontvangen. De brand was tegen 3 uur gebluscht. Hy bereikte 't Hollandsch paviljoen niet, dank zij het gebruik van dynamiet, waai- door het voortwoeden van het vuur werd belet eu het aanhoudend preservatief be sproeien van het Groot-Ncderlandsch klein paviljoen. In het hoofdgebouw ligt een schat van juweelen onder smeulende ruïnes. Een zeer groot gedeelte der exposanten hadden, helaaB, uit slechtbegrepen zuinigheid hunne inzendingen niet verzekerd. Er wordt natuurlijk ook weer gestolen en over deze diefstallen maar één afkeuring. Tot Belgisohe soldaten toe, die zilveren voorwerpen in de zakken gestoken hadden, moesten door de gendarmen worden ge arresteerd. De toestand in Griekenland. Uit Athene wordt aan de Voss. Ztg. gemeld, dat de toestand nog altoos zeer onrustbarend is. Het aantal officieele feest maaltijden der officieren neemt op in 't oogloopendo wijze toe; maar deze feest maaltijden hebben jwel wat van samen zweerdersbijeenkomsten, want|bij die maaltij den worden velo toosten uitgebracht, doch opzettelijk niet op den koning of de dynastie. De officieren geven duidelijk te kennen, dat zij voornemens zijn opnieuw tegon de politiek der partijleiders op te treden, wan neer deze niet de persoonsvereering weten achter te stelleu bij de zorg vooi het wel zijn van het land. De officieren wenschen daarom, dal de weldra bijeen komende Nationale Vergadering zich in een Consti tuante zal wijzigen. Voor deze plannen vinden de officieren steun bij Venizelos den Kretcnser leider, dien zy zoo spoedig mogelyk aan net hoofd der Grieksche regeering zouden willen plaatsen. De groep van Venizelos en ziju militaireu aanhang wordt nog versterkt door de mal contenten uit de partijen van Masromichae- lis, Theotokis en Rhallys. Ook de burge meester van Athene, Hercuris, die tot dusver tot de hofparty gerekend werd, heeft zich voor Venizelos verklaard. Men verwacht gedurende de bijeenkomst der Nationale vergadering ernstige gebeurte nissen. Het Atheensche blad Athenai meldt, dat Venizelos voor enkele dagen in Opper- Italië een samenkomst had met den hertog der Abruzzen, van wien reeds sedert maan den wordt gezegd, dat hy candidaat voor den Griekschen troon zou zyn. Rhallys heeft herhaalde samenkomsten met den Engel- sclien gezant. Tegenover de mededèeling van do Athenai wordt door Hestia gezegdReeds in October 1909 was van do candidatuur van den hertog der Abruzzen sprake, maar reeds toen heeft de Italiaansche regeering officieel verklaard, dat geen prins uit het Huis Savoyc een kroon zou aanvaarden, die aan oen bevrienden koning ontroofd was. In die opvatting van Italië, zegt Hestia, is tot dusver geen wyziging gekomen. In de Nationale Vorgadering zulleu 23 actieve officieren van do laudmacht, en vyf marine-officieren zitting hebben. DUITSCHLAND. Do inwoners dor HesBische stad Fried- berg, waar de Russische keizerlyko familie voor eenigen tijd haar tenten zal opslaan, zyn geenszius opgetogen over de eor, die de stad te beurt valt. Ten eerste vinden zij het onaangenaam, dat heel de stad krioelt van geheime politiemannen, zoodat niemand zeker is, niet voor een anarchist aangezien en opgepakt te worden. Ten tweede begrijpen zij niet goed waarom zy op hooge kosten gejaagd moeten worden dank zy de abnormale vermeerdering van kosten voor de gendarmerie en waarom de soldaten van hun stad voort- dureud in touw moeten zijn, omdat het den Tsaar aller Russen behaagd heeft, hot rustige Friedberg te vereeren met zijn tegenwoordigheid. De Iiessische afgevaai- digden zullen daarover in den Landdag iuterpelleeren, en ook in den Rijksdag zal men opkomen tegon de uitgaven, die gedaan worden voor de ontvaugst van den Tsaar. Men begrijpt dat achter deze protesten de antipathie schuil guat, welke men in Duitschland tegenover de Russen gevoelt. SPANJE. Do Spaansche republikein Lerroux heeft in een onderhoud met de Temps verklaard, dat hy en zijn party thans Caualejas hel pen, al is hy monarchist, omdat het tegen den clerus gaat. Canalejas, zei hy, zal niet met het Vaticaan kunnen breken, dat zal do Senaat hem niet veroorlooven. Hij zal na een tijdje plaats maken voor generaal Weyler en daarna zullen de conservatieven weer komen, natuurlijk niet onder Maura, maar onder een man met een liberaal tintje. Voorts vertelde Leroux dat Koning Alfonso's inzichten sinds eeuigen tijd ten zeerste gewijzigd zijn. Vroeger stond hij sterk ouder den invloed zijner moeder en van Maura, maar tegenwoordig iB dat anders, vooral sinds zijn bezoek aan Lon den bij Koning Edward's begrafenis. Daar sprak hij tal van gekroonde hoofden, die hem allen voorhielden hoe dom zijn regoe- ring had gedaan met de terechtstelling van Ferrer. Vooral de Duitsche Keizer liet zich daarover op zijn gewone openhartige wijze uit. Er was maar éen souverein die Maura verdedigde en dat was de Koning van Portugal. Koning Alfonso was van dit alles zeer onder den indruk gekomeD, en hij was er geheel door veranderd. Lerroux wist dit van een minister, die het zelf van den Koning gehoord had. PORTUGAL. Koningin Maria Pia van Portugal, de grootmoeder van den tegenwoordigen Koning, wordt door een kleermaker civiel rechtelijk vervolgd wegens een schuld van 25.000 gulden voor geleverde toiletten. In eerste instantie was den kleermaker deze oisch ontzegd, op grond, dat een lid

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1910 | | pagina 1